Nederland moet I .S.
verkochtworden
Surveyor
sprong op
maan
RIJKS
POSTSPAARBANK
RENTE TOT
Schotse nationaliste in Londen
DERTIG JAAR CEL
VOOR DEBRAY
JOHNSON POOGT VAN KRITIEK
TELKENS WAT TE LEREN
Proces
Zuid-Afrika
steeds meer
nazistisch
Schaap met 5 poten
naar Amerika
S.S.-beul in
Beieren gepakt
Lady Bird in vraaggesprek:
Apollo-4 daalde
te snel
Eban: bi] vrede
praten over
grenzen
WIJ ZUN ER WEL
LAAT MEE
DOKTOREN ZEGGEN:
ZWITSERLAND
RECLAMEFILMS
VOETRAL
GOODWILL
Mond- en klauwzeer
in Engeland
desastreus
Sal lal M ist van
staatsgreep
Skeletten gevonden
in harem
West inghouse
ontkent ronselarij
iNazi-taal Duitse
Iioo<ï leraar
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1967
KAAPSTAD. Doktoren in het
plaatselijk Groote Schuur Ziekenhuis
hebben verklaard, dat de toestand in
Zuid-Afrika begint te lijken op die In
het voor-oorlogse nazi-DuitsIand.
Zij kwamen bijeen om te protesteren
tegen de schorsing zonder proces van
hun collega, dr. Raymond Hoffenberg,
op grond van de „wet tegen het com
munisme".
De minister van Justitie, Pelser,
heeft herhaaldelijke eisen van doktoren
en andere groeperingen om een reden
voor de schorsing op te geven, naast
zich neergelegd.
In de verklaring lieten de doktoren
weten, dat zij overwogen hadden mas
saal bij het ziekenhuis ontslag te ne
men en te weigeren verder nog te do
ceren aan de medische faculteit, maar
hiervan tenslotte met tegenzin hadden
afgezien, wegens de nadelen die voor
de zieken en studenten daaruit zouden
voortvloeien.
De weigering van Pelser om een aan
klacht tegen Hoffenberg in te dienen of
een andere democratische weg te vol
gen „leidt steeds verder naar een toe
stand in Zuid-Afrika welke vergelijk
baar is met die welke voor de laatste
oorlog in Duitsland ontstond en veel le
den op de vergadering gaven uiting aan
hun mening dat zich daarbij neerleggen
de geschiedenis zou ingaan als schuld,
vergelijkbaar met die welke het Duitse
volk had in de begindagen van 't Hitler-
regime", aldus de verklaring.
PASADENA Op bevel van het
ruimtevaartcentrum van Pasadena in
Florida, heeft 't niaanschap „Surveyor-
6" een sprong van rond drie meter op
de maan gemaakt.
Met deze sprong, die 6,5 seconden
duurde, willen de technici van het
ApoIIo-maanproject meer te weten ko
men over de mate van vastheid van de
maanbodem, waarvan eens raketten
langs radiografische weg moeten wor
den gelanceerd voor de terugkeer naar
de aaTde van een ruimtevoertuig. Ra
ketten gaven de Surveyor de nodige
energie voor de sprong. Het maanschip
weegt op aarde 270 kilo en op de maan
rond 45 kilo.
Na de sprong zal de Surveyor in zijn
nieuwe positie weer foto's van de maan
kunnen maken. Deze foto's met die, wel
ke al genomen zijn, zullen een stereo
scopisch beeld van het maanlandschap
geven.
MÜNCHEN Het Beierse ministerie
van Justitie heeft de arrestatie bekend
gemaakt van oud SS-kapitein Anton
Ganz (68), die in de tweede wereldoor
log aan het hoofd heeft gestaan van
twee concentratiekampen in Oostenrijk.
Het ministerie zegt, dat Ganz ver
volgd zal worden op beschuldiging van
medeplichtigheid aan de dood van tal
loze kampbewoners. In de kampen zyn
vele gevangenen doodgemarteld.
Ganz was chef van de kampen in
Wiener Neustadt en Ebensee tussen
midden 1943 en het einde van de oorlog.
Ganz woonde onder zijn eigen naam
in een afgelegen boerendorp in Beieren.
Hij rentenierde. De justitie wist reeds
lang dat hij een nazi-verleden had, maar
kon niet voldoende bewijzen tegen hem
verzamelen. Dit was een gevolg van het
feit dat de meeste der kampbewoners
overleden zijn.
EINDHOVEN Hij zegt het allemaal heel direct. Zonder omwegen, zon
der franje. Hij houdt van nuchter constateren en zegt daarom: „Ik vind het
eigenlijk aan de late kant, dat wij nu pas met industriewerving in Amerika star
ten. Er is al een hele stroom van kennis en belangen naar Europa gekomen,
maar niet naar Nederland. Daardoor staan we in de kou. Dat moet verande
ren, anders kunnen we het gelag betalen".
Deze woorden komen uit de mond
van de heer J. G. A. M. Hafkemeijer,
die vandaag aan de slag gaat om
Nederland in Amerika te verkopen.
Als een vooruitgeschoven post van het
ministerie van economische zaken gaat
hij vanuit het consulaat generaal in
New York Amerikaanse ondernemers
voorlichten over vestigingsmogelijkhe
den in Nederland. Enkele maanden ge
leden toen in Den Haag werd besloten
een industriepromotor in Amerika neer
te zetten, zei men: „Dat moet een
schaap met vijf poten zijn, een manne
tjesputter die heel wat van Amerika
weet en flink wat in zijn mars heeft".
Dat is dus nu de 46-jarige John Haf
kemeijer geworden. Hij werd geboren
in Haarlem, bracht zijn jeugd en school
jaren door in Wassenaar, studeerde in
de oorlog enkele jaren illegaal econo
mie in Rotterdam en dook daarna on
der. Hij werd de grens over geholpen
naar België, ging vandaar naar Frank
rijk en kwam, toen een flink stuk van
Europa al bevrijd was, in Zwitserland
terecht. „Daar werd ik klandestien ge
worven voor het leger en na een offi
ciersopleiding in Londen, werd ik met
nog 12 anderen verbindingsofficier en
wel bij het derde (Amerikaanse) leger
van generaal Patton. Mijn taak was
het contact te onderhouden tussen dat
leger en het Nederlandse commando",
vertelt de heer Hafkemeijer.
Later, toen de oorlog achter de rug
was en er wat moeilijkheden waren
met de Russen, reisde hij in een mis
sie heel Europa door en was zijn taak,
mee te helpen de verhoudingen tussen
de geallieerden wat beter te maken.
Hij sloot deze periode af met een
dienstverband bij het ministerie van
buitenlandse zaken, dat hem in Mün-
chen neerzette als consul.
„Dat duurde twee jaar en toen ging
ik naar Amerika om in San Francisco
aan de Berkeley universiteit te stude
ren in de leer van de massacommuni
catiemiddelen. Ik raakte daar hele
maal thuis in de theorie van de publi
citeit en leerde de organisatie van
pers, radio en televisie kennen", zet
hij met veel enthousiasme uiteen.
Ook werkte de heer Hafkemeijer in
een televisiestudio in Amerika waar
reclamefilms werden gemaakt. Dat
was in 1952 toen de t.v. in Amerika al
helemaal „in" raakte, maar in Euro
pa het beeldspektakel nog goed op gang
moest komen. Na zijn studie werkte
hij een half jaar in een bedrijf van te
levisietoestellen in Engeland.
„Ik kwam hierna terecht in allerlei
acties die in Europa draaiden om de
televisie er in te brengen. Dat duurde
tot 1957, toen ik een aanbod van Phi
lips kreeg en dat nam ik aan. Van de
raad van bestuur van de onderneming
kreeg ik grote opdrachten, die allemaal
draaiden om de televisie", zegt de heer
Hafkemeijer. Uit zijn ogen straalt ge
voel van voldoening over het machtige
werk dat hij in die tijd verzette.
„Ik heb me ook nog druk bezigge
houden met de moeilijkheden die er
destiids waren tussen de omroepen in
Europa en de voetbalclubs in verband
met televisie-uitzendingen. Het ging er
om, of de wedstrijden die op het scherm
kwamen wel of niet betaald moesten
worden. Philips liet me daarover pra
ten met alle omroepen in Europa.
Ik had in die tijd veel contact met
Lo Brunt van deKNVB. Over wat ik
allemaal zag en hoorde schreef ik een
dik rapport, dat bijdroeg tot het oplos
sen van de moeilijkheden", zegt de
heer Hafkemeijer en hij gebaart daar
bij breed.
Omdat hij meer zag in public rela
tions en verkoopbevordering in een
breed vlak, ging hij bij Philips weg
om zich zelfstandig in Brussel te ves
tigen. Hij bleef nog wel het nodige
doen voor het Eindhovense concern
maar hij had ook veel om handen als
coördinator bij t.v.-projecten voor ont
wikkelingslanden.
ADVERTENTIE
De man door economische zaken" ge
kozen om in Amerika te gaan spitten
in de ondernemingswereld, zit vol be
weging. No*7 voor hij officieel in dienst
is van het ministerie, reist hij al stad
en land af om links en rechts te pra
ten over wat hij zoal kan doen voor
plaatsen en gebieden die bedrijven kun
nen gebruiken.
„Ik ga doelbewust op die kringen
van het Amerikaanse bedrijfsleven af,
waar het hoogst noodzakelijk is dat ik
er goodwill kweek voor Nederland. Ik
zal dit met felheid doen want ik weet
dat dit noodzakelijk is", zegt hij scherp
En verder:
„Ik heb altijd graag iets voor Ne
derland willen doen. Maar ik begrijp
dat je voor dit werk reuze link moet
zijn. Met het opsnorren van onderne
mers in een telefoonboek kun je geen
relaties kweken. Daar heb je speurzin
voor nodig", is zijn vaste mening.
De heer Hafkemeijer is het type van
de geboren verkoper. Als hij iets duide
lijk wil maken leunt hij licht voorover,
met zijn elleboog steunend op de tafel.
Dan maakt hij dat verkopende vinger-
gebaar.
„In de probleemgebieden ga ik pra
ten, maar ook in Rotterdam. Die ha
ven is een geweldige troef. Ook voor
de andere streken in het land. Een
Amerikaan is wat afstanden betreft
wel wat gewend. Voor hem maakt het
niet zoveel uit, zijn grondstoffen in Rot
terdam te laten binnenkomen en die
dan te verwerken in een fabriek een
paar hónderd kilometer verder", zegt
hij met veel nadruk.
Edoch: De buitenlandse concurren
tie. Zal het lukken Nederland in Ame
rika te verkopen terwijl een land als
België zoveel gunstiger tegemoetkomin
gen geeft bij industrievestiging?
Het antwoord van de heer Hafke
meijer komt deze keer niet zo snel.
Maar toch klinkt er beslistheid in:
„Het lijkt me wel mogelijk Ameri
kanen naar Nederland te halen ook
al hebben we van België concurrentie.
Dat is een kwestie van verkopen. Al
moet ik toegeven, dat de fiscale voor
delen die de Belgen geven wel een zwa
re handicap zijn".
Maar daar staat de prestatie van de
Nederlandse werknemer tegenover.
„Kijk, ik geloof in de prestaties van
onze werknemers. Het zijn geweldig
goede werkers, tenminste... als ze goed
worden geleid. Daar mankeert het wel
aan. Ik heb de indruk dat er in Ne
derland gebrek is aan bekwame, goed
uitgebalanceerde bedrijfsleiders", zegt
de heer Hafkemeijer.
Dat kan zijn. Hoe het ook zij, de
heer Hafkemeijer lijkt een goede lei
der van het wervingsbedrijf in Ameri
ka te worden. Is hij dus het schaap
met vijf poten waarnaar werd gezocht?
„Ach, ik heb in Den Haag gezegd,
ik sta met vier poten goed op de grond.
Die ene poot moet het maar vergeten.
Maar ik zal ze laten zien dat ik kan
lopen".
ADVERTENTIE
CEMENT WATER RUST VIS
ETEN VOOR NOORD SUMATRA
GIRO 79 11 00 R |J S T' TILBURG
400 aanhangers vergezelden de Schot
se nationaliste, mevrouw Winifred
Ewing tijdens haar reis naar de Britse
hoofdstad, waar zij haar zetel in het par
lement zou innemen. Op de voorgrond de
nieuwgekozen afgevaardigde voor het
Lagerhuis met haar echtgenoot en kinde
ren Annabelle, Fergus en Terry.
LONDEN Een desastreuze mond
en klauwzeerepidemie teistert Noord-
West-Engeland en de Midlands. Offici
ële zegslieden hebben verklaard, dat
de epidemie de ernstigste in de afgelo
pen 40 jaar is.
Donderdag is melding gemaakt van
55 bedrijven, waar nieuwe gevallen zijn
geconstateerd. In totaal zijn thans 440
bedrijven door de ziekte getroffen.
Reeds zijn meer dan 80.000 koeien, var
kens en schapen afgemaakt.
Sommige veefokkers wijten de epide
mie aan de Argentijnse vleesimporten.
In acht graafschappen, werken thans
300 vee-artsen koortsachtig in pogin
gen de epidemie tot staan te brengen.
Het eerste geval van mond- en klauw
zeer werd op 25 oktober geconstateerd.
Thans zijn er zovele gevallen, dat de
invloed op de kleinhandelsprijzen van
rund- en varkensvlees voelbaar begint
te worden.
Volgens de autoriteiten is het de
zwaarste epidemie sinds 1924, toen op
14.000 bedrijven mond- en klauwzeer
werd geconstateerd.
BEIROET Oud-president Abdullah
Sallal van Jemen heeft by voorbaat zijn
zegen gegeven aan de staatsgreep waar
door hy twee weken geleden uit zyn
ambt werd ontzet.
In een bericht van zijn correspondent
in San'a meldt het Libanese blad Al
Anwar, dat de Jemenitische president
welbewust Jemen had verlaten „om
bloedvergieten te voorkomen".
Voor hij vertrok naar Bagdad en Mos
kou zou Sallal aan de huidige republi
keinse leider Abdel Rahman Iryani een
brief geschreven hebben, waarin hij
zegt: „ik weet alles wat er tegen mij
wordt beraamd. Ik weet ook dat u ge
kozen bent als mijn opvolger en ik vind
dat goed, zolang u de republiek maar
doet voortbestaan".
Sallal heeft volgens Al Anwar beslo
ten zijn verdere leven in Bagdad te
slijten. Hij was in Bagdad toen hem
het bericht fan de staatsgreep bereikte.
CAMIRI De Franse schrijver-jour
nalist Regis Debray, schuldig bevon
den aan deelneming aan het guerrilla-
verzet in Bolivia, is in Camiri veroor
deeld tot de maximumstraf: dertig
jaar cel. Ook de Argentijn Ciro Bustos
heeft dertig jaar gekregen, zo is offi
cieel bekendgemaakt.
Debray zal zijn straf moeten uitzit
ten in een klein militair fort op de
grens van Bolivia en Paraguay, zo is
uit goede bron vernomen.
De bewaking zou door militairen van
beide landen worden verzorgd.
De vier Bolivianen die met Debray
en Bustos terechtstonden, zijn vrijge
sproken. De twee hoofdverdachten zijn
op alle punten van de aanklacht schul
dig bevonden. De vijf kolonels die de
krijgsraad vormden waren unaniem in
de vaststelling der vonnissen.
Debray had donderdagmiddag laten
weten dat het hem onverschillig bleef
of hij tot dertig, twintig of tien jaar
gevangenisstraf zou worden veroor
deeld. „Eerlijk gezegd zou ik het liefst
de maximumstraf krijgen", zei hij zelfs.
Hij had eraan toegevoegd, dat hij „na
er nog eens goed over te hebben nage
dacht" zich niet meer zou verzetten
tegen het idee van zijn uitwisseling te
gen politieke gevangenen in Havana,
waarover meermalen gesproken' is.
De 27-jarige Debray en de Argentijn
se kunstenaar Ciro Bustos zijn schuldig
bevonden aan rebellie, moord en ge
wapende roof na een geruchtmakend,
stormachtig proces dat op 26 septem
ber in Camiri begon. Tegen de Franse
marxist was 30 jaar, tegen Bustos 20
jaar geëist. Volgens de aanklacht, had
den zij zich aangesloten bij een guerril
lagroep die geleid werd door de Cu
baanse revolutionair Ernesto „Che"
Guevara. Deze is zelf vorige maand
na een gevecht met Boliviaanse troe
pen zwaar gewond gevangen genomen
en korte tijd later overleden. Debray
ontkende bij het begin van het proces
dat hij daadwerkelijk aan guerrilla-ac
ties had deelgenomen en zei dat hij al
leen naar Bolivia was gekomen om
Guevara te interviewen.
ADVERTENTIE
DE ZON IN EEN FLES
De Kuyper is er in geslaagd de zon in
een fles te vangen. Bessen De Kuyper,
gemaakt van zonrijpe bessen. En... let
wel: Bessen De Kuyper nog steeds in
de héleliter-fles.
WASHINGTON Lady Bird Johnson
heeft in een vraaggesprek met As
sociated Press gezegd, dat de presi
dent beredenerend en onderzoekend
reageert op de stijgende kritiek die
op hem wordt uitgeoefend, het hoofd
koel houdt, met beide voeten op de
grond blijft en naar beste vermogen
doorgaat met zijn werk. Hij bindt
zich niet strikt aan een bepaalde
denkwijze, maar probeert wat hij
altyd heeft gedaan te leren en te
onderzoeken.
De Johnsons naderen de voltooiing
van vier jaar verblijf in het Witte
Huis. Mevrouw Johnson zegt van die
jaren, dat ze nooit eerder zo intens
heeft geleefd.
De haren van de president zijn grijzer
geworden, hij heeft meer groeven in
zijn gezicht, want het heeft veel van
hem geëist, maar alles wat het heeft
geëist is de moeite waard geweest,
zegt mevrouw Johnson. De familie
is nog nooit zo nauw met elkaar ver
bonden geweest als thans.
Mevrouw Johnson dringt er steeds bij
haar man op aan dat hij zich met
het golfspel ontspant en hoopt, dat
hy weer eens in Texas zal gaan wo
nen, om daar de jonge mensen te
vertellen over zijn loopbaan.
Mevrouw Johnson herinnert zich heel
wat prettige dingen zoals dineren
bij kaarslicht op het Truman-balkon
met de president en hun dochter
Lynda, het zorgen voor de hónden
van de familie, het rijden met de
kleinzoon in de kinderwagen in de
tuin van het Witte Huis, ontroerende
dingen, zoals de aanblik van de
bruidsjapon van de jongste dochter
Luci, uitgespreid op het grote bed
van president Lincoln en ernstige za
ken, zoals de ondertekening van de
wet op de burgerrechten.
Zij verwacht, dat het huwelijk van
Lynda met Charles S. Robb, kapi
tein bij de mariniers, weer dagen
gaan worden om nooit te vergeten.
Evenals elke andere moeder of
schoonmoeder maakt ze zich er zor
gen over, dat haar a.s. schoonzoon
naar Viëtnam gaat. Ze zal voor hem
bidden. Maar tegelijk is ze trots. Ze
mag hem graag en is blij dat er
mannen zijn zoals hij, „die voor ons
vechten."
Wat heeft ze gedacht van de anti-oor
logsdemonstratie die enkele weken
geleden bij het Pentagon is gehou
den.
Mevrouw Johnson zei: „In zeker op
zicht was die demonstratie de
vrucht van de welvaart en lankmoe
digheid. Ik 'herinner me niet ooit
zulk onconstructief werk te hebben
gezien. In mij kookt een gevoel dat
naar ik denk door miljoenen Ameri-
WASHINGTON Generaal William
Westmoreland, opperbevelhebber van
de Amerikaanse strijdkrachten in Viët
nam, heeft president Lyndon Johnson
verslag uitgebracht.
kanen wordt gedeeld dat we meer
eerbied voor de wetten moeten heb
ben en dat we die wetten strenger
moeten toepassen."
Of ze zich zorgen maakt over de ge
zondheid van de president?
Antwoord: „Ik ben altijd bezorgd,
maar maak mij niet daadwerkelijk
ongerust. Hij beschikt over vele vei
ligheidskleppen Zo kan hij bijvoor
beeld elke keer dat hij een vrij half
uur op zijn agenda heeft een uiltje
knappen. Dat is een geschenk uit de
hemel waarvoor ik hem benijd."
DOWNEY (Californië) Het onbe
mande maanschip „Apollo-4" dat op 9
november een hoogte van 18.000 km
heeft bereikt, is 225 km/u sneller naar
de aarde teruggekeerd dan berekend
was. Dit heeft echter geen problemen
veroorzaakt, aldus hebben functionaris
sen van de Amerikaanse dienst voor
lucht- en ruimtevaart (NASA) bekend
gemaakt.
„Indien zich mensen aan boord be
vonden hadden, zouden zij geen last
hebben gehad van die te grote snel
heid", aldus een woordvoerder.
De 5.300 kg zware capsule wordt ten
toongesteld in de fabriek van de bou
wers, de North American Rockwell
Corp., te Downey. Het eens zo fraaie
zilverwitte uiterlijk van de Apollo-4 is
geheel geblakerd.
De werkelijke snelheid, die bij de te
rugkeer naar de aarde werd bereikt
was 40.100 km u. Berekend was een
snelheid van 39.875 km/u.
Door wrijvingswarmte steeg de tem
peratuur aan de oppervalkte van het
ruimteschip tot 4.500 graden Fahren
heit. In de cabine was het echter geen
ogenblik warmer dan 70 graden Fah
renheit.
NEW YORK. De Israëlische minister
van Buitenlandse Zaken. Abba Eban. heeft
verklaard, dat Israël bereid is een deel van
de gebieden, die in juni op de Arabieren
zijn veroverd, terug te geven.
In een vraaggesprek voor de televisie zei
Eban, dat zijn regering nimmer heeft ver
klaard, dat de bestandslijnen de definitieve
grenzen moeten worden.
„Anders blijft er niets over om te onder
handelen. Wat wij hebben gezegd is, dat wij
bij de vredesonderhandelingen met voor
stellen over de definitieve grenzen zullen
komen. Natuurlijk moeten wij naar hun
voorstellen luisteren."
Hij voegde hieraan toe. dat de bestaande
grenzen tot aan de definitieve vredes
regeling gehandhaafd zullen worden.
Eban zei niet onder de indruk te zijn van
de recente verklaringen volgens welke de
Arabische staten bereid zijn IsraëEs be
staansrecht te erkennen.
„Mijn antwoord is. dat ik hun bestaans
recht erken," aldus Eban. die hieraan toe
voegde, dat Israël's bestaansrecht geen con
cessie is, waarover onderhandeld kan wor
den.
ISTANBOEL Werklieden die bezig
zyn met de restauratie van de harem
van het Topkapi paleis in Istanboel,
dat thans als museum dienst doet, heb
ben de onthoofde skeletten opgegraven
van drie mannen en twee vrouwen en
een gouden muntstuk met de datum van
hun terechtstelling: 1816.
Sinds het begin van de restauratie
werkzaamheden, aan het einde van het
vorige decennium, zijn er in het geheel
18 skeletten gevonden.
LONDEN Het Amerikaanse con
cern Westinghouse heeft gereageerd op
de beschuldiging van de Britse minis
ter van Technologie, Wedgwood Benn,
dat het concern er op uit is op een
koopje aan kennis van Britse atoom
zaken te komen, door geleerden aan
trekkelijke voorwaarden te bieden. Vol
gens een verklaring van het Londen-
se kantoor van Westinghouse, heeft de
onderneming niemand persoonlyk be
naderd, maar alleen advertenties ge
plaatst om sollicitanten op te roepen.
In de verklaring wordt er op gewe
zen dat de Britse programma's voor
kernonderzoek worden beperkt, waar
door mensen vrijkomen wier opleiding
en ervaring Westinghouse, met haar
snelgroeiende activiteit op het gebied
van kernenergie, goed kan gebruiken.
Minister Benn had er in een open
brief bij Britse atoomgeleerden op
aangedrongen, niet op de Amerikaanse
aanbiedingen in te gaan.
Twaalf natuurkundigen van het
atoomcentrum in Dounreay (Schot
land), waar wordt gewerkt aan de
bouw van een kernreactor, die zeer
goedkoop elektriciteit kan leveren, zou
den in Londen met vertegenwoordigers
van Westinghouse over een eventuele
aanstelling gesproken hebben. 24 ge
leerden zouden op een advertentie heb
ben gereageerd.
öolitieke processen hebben met recht
eigenlijk weinig gemeen. Er wordt,
mag men zeggen, nooit of vrijwel
nooit recht in gesproken.
De rechters zijn doorgaans lieden die
met rechtspraak niets of bijna niets
te maken hebben. De beklaagden zijn
op het moment waarop zij op de be
klaagdenbank plaats nemen, al bijna
zeker van een veroordeling.
De bedoeling van een politiek proces
is namelijk nooit Recht te spreken,
met inachtneming van de rechtsre
gels of met consideratie van de per
soonlijke omstandigheden van de ver
dachte.
Er wordt louter gehandeld ter verdedi
ging of ontlasting van de rechtspre
kende partij. De persoon van de be
schuldigde is vaak maar van tweede
rangs betekenis. Het vonnis als poli
tieke uitspraak telt het meest.
In de zittingszaal van de Hoge Raad
aan het Plein in Den Haag zijn in de
bezettingstijd vele politieke proces
sen gevoerd, waarbij de bovenver
melde uitspraken zeer zeker opgeld
deden.
Boven de recheer stond „echter de
spreuk van de grote Nederlandse
rechtsgeleerde Hugo de Groot, grond
legger van het volkerenrecht: „Ubi
iudicia deficiunt, incipit bellum",
(„Waar het recht tekort schiet, be
gint het geweld").
De Duitsers, wier gevoel voor ironie
nooit zozeer ontwikkeld is geweest,
hebben nooit begrepen dat terwijl zij
hun vonnissen uitspraken, hun eigen
veroordeling reeds in steen boven
hun hoofden hing vastgelegd.
I-Iet is niet bekend of, en zo ja welke,
spreuk er hangt boven de tafel van
de rechters in de zittingszaal in
Athene.
Griekenland is een van de landen waar
wij onze rechtsregels en onze rege
ringsvorm vandaan hebben gehaald.
Onze beschaving is op velerlei terrei
nen beïnvloed door het Grieks-Ro
meinse denken.
Op het ogenblik is noch van de rechts
regels, noch van democratie in Grie
kenland bij de regering meer veel te
bespeuren.
Hoewel de kolonels die het regime heb
ben gecreëerd en het in stand hou
den, al bijna dagelijks met half be
dekte, half openbare uitspraken ko
men over een mogelijk herstel van
de democratie in Griekenland en
over een mogelijke datum voor ver
kiezingen, blijkt steeds duidelijker,
dat men nog met het ene, noch met
het andere van plan is ernst te ma
ken.
Want dezelfde dag dat in Athene een
monsterproces begon tegen een orga
nisatie die met die terugkeer wel
haast wilde maken, stond een van de
weinige burgerministers een Ameri
kaanse televisiemaatschappij te
woord.
In Griekenland zal deze opname wel
nooit mogen worden uitgezonden,
want de Amerikanen namen geen
blad voor hun mond. En dat mag
voor de export misschien niet geheel
verboden zijn, voor binnenlands ge
bruik zou het fataal zijn geweest.
Tie Griekse minister kwam onder ve
le ook tot deze uitspraak; dat kri
tiek van de kranten helemaal niet on
gewenst was, mits deze maar open
lijk was.
Nu is het niet goed in te zien hoe men in
in een massamedium als een krant kri
tiek zal kunnen leveren, zonder dat
deze openlijk is.
Maar in hetzelfde gesprek werd de
journaliste, mevrouw Vlachoe, die wel
kritiek had geuit, er van beschuldigd,
„beledigend" te werken.
En dezelfde dag werd een Griek in
Saloniki, die het gewaagd had in het
bijzijn van anderen een grammofoon
plaat van de als „communist" bestem
pelde componist Theodorakis te spelen
tot vier jaar gevangenis veroordeeld,
terwijl iemand die het gewaagd had
kritiek te leveren op de Griekse ko
ning, omdat hij het kolonelsbewind
had gelegaliseerd, acht jaar kreeg.
Dolitieke processen, inherent aan
1 dictatoriale regimes, zijn ook meest
al, niet het juiste middel om de be
volking op te voeden tot andere ge
dachten. De uitwerking ervan is door
gaans negatief p de beklaagden en op
de bevolking die door het vonnis moet
worden beïnvloed.
En over de indruk die een dergelijk
optreden in het buitenland maakt,
moet men dan helemaal maar zwijgen.
Concentratiekampen, massa-proces
sen, geheime politie.
Het lijkt of de klok in Griekenland
vierentwintig jaar achter loopt.
HAMBURG Een Duitse hoogle
raar die op een studentenbetoging tij
dens de rectoraatsoverdracht aan de
Hamburgse universiteit op 9 november
had gereageerd met de opmerking „jul
lie horen allemaal in het concentratie
kamp", is geschorst in afwachting van
de uitslag van een disciplinair onder
zoek.
Volgens de officiële Hamburgse voor
lichtingsdienst, heeft de betrokkene, de
56-jarige professor Bertold Spuler, die
geschiedenis en cultuur van het nabije
oosten doceert, al spijt betuigd over
zijn uitlating en zelf met het onder
zoek ingestemd. De studenten hadden
op de bewuste dag met spreekkoren en
spandoeken op onderwijshervorming
aangedrongen.