Britse vakverbond zal de
regering-Wilson steunen
Speculanten kunnen
heden hun slag slaan
Overal waar
warmte helpt,
helpt Philips
Infraphil beter
GEBAK
KENS
Devaluatie
Lonen moeten in de
hand gehouden worden
OPPOSITIE ROERT
ZICH GEDUCHT
George Brown en „bobby"
Spierpijnen
reumatische
aijnen, spit,ver-
<oudheid...
Bfonchileften
Soldaten wachtten tevergeefs
op orders van leger
Over de
grenzen
^PHILIPS 42.50
mfraphil
Geld voor
belangrijke
winteraankopen:
Kleurentelevisie
Bontmantel
Ski-uitrusting
persoonlijke lening
Aanslag op
Duits Ministerie
Vliegongeluk
in Rusland
Waarom
zou u
het niet
lenen?
Algemene Bank Nederland
nieuwe frisse energie
Beschieting
in Jordanië
f|PI
Goud en diamant
Prijsstijgingen
Thee duurder in
Engeland
Nieuu-'Zeeland
HEATH
Twee Israëliërs in
Mimchen
veroordeeld
Proces-Wiesen thai
uitgesteld
Mannen aangewezen
Apollo-vluchten
U bent welkom bij de
Sportieve aktieve mensen
hebben graag King
bij de hand. Want King
pepermunt geeft in 'n wip
India lanceert raket
NATUURWIT
B0ERENBRUIN
DINSDAG 21 NOVEMliü* 196/
Maandag: geen activiteit op de Londense Effectenbeurs. Door de devaluatie van
het Pond bleven de beurzen en banken in Engeland 20 november gesloten.
LONDEN Op de vreemde bank- en beursloze maandag bereidde men zich gis
teren in de City van Londen op koortsachtige manier voor op wat er vandaag
gaat gebeuren. Dan wordt het gedevalueerde pond sterling voor het eerst op de
binnenlandse valutamarkt verhandeld. Men verwacht een roerige dag met winst
neming door de speculanten, die vrijdag zulk een grote slag hebben geslagen toen
de aanval op het oude pond sterling het hoogtepunt bereikte.
ADVERTENTIE
Gisteravond verwachtte men dat de
openingskoers vrij hoog zal liggen; bo
ven 2,41 dollar. De Bank van Engeland
heeft gisteren in het diepste geheim de
nieuwe officiële pariteiten vastgesteld.
In tegenstelling tot na de devaluatie
van 1949 is er gisteren geen onofficiële
straathandel geweest bij de effecten
beurs. Daar is destijds grof geld mee
verdiend. Wel kwamen vele makelaars
in en bij de beurs bij elkaar, maar
men besprak er alleen wat er voor
vandaag is te verwachten.
De algemene verwachting was dat
de meeste fondsen aanzienlijk lager
zullen openen, maar goud- en diamant
mijnen, e.d. zullen hoger beginnen,
misschien wel vijf tot tien procent.
Voor ICI werd, ondanks zijn grote
belangen in het buitenland, een daling
verwacht van lVt shilling per aandeel,
voor Shell daarentegen voorzag men
gisteravond een stijging met 2V» shil
ling, voor Unilever voorzag men een
daling met 3 pennies.
Goud en zilver werden gisteren in
Londen ook niet verhandeld. Daarente
gen was de metaalbeurs normaal open,
maar de voorzitter vroeg de leden om
wilde transacties te voorkomen. Dat
gebeurde over het algemeen. Er werd
maar iets meer verhandeld dan nor
maal op maandag. De prijzen gingen
omhoog.
BONN Onbekende daders hebben
in de nacht van donderdag op vrijdag
vorige week gepoogd bescheiden van
het Westduitse ministerie van Defensie
te vernietigen.
Naar het ministerie eerst nu bekend
maakt, hebben zij 15 liter benzine door
een raam van een afdeling van het mi
nisterie gegoten en aangestoken.
De brand werd evenwel door een wa
ker ontdekt en geblust voordat de scha
de omvangrijk was geworden.
LONDEN De nationale drank van
Engeland, thee, zal duurder worden
tenzij ook India en Ceylon devalueren.
Dit heeft een woordvoerder van de as
sociatie van theemakelaars gisteren
meegedeeld.
De theebeurs, waar gisteren 27.194
pakken werden aangeboden is uitge
steld tot morgen om af te wachten wel
ke uitwerking de Britse devaluatie op
de markt zal hebben.
Dit kan, zo zei een grappenmaker,
wel eens de nekslag voor Wilson zijn.
Alles zouden de Britten hem vergeven
behalve het duur maken van de „na
tionale" thee.
LONDEN Een meerderheid in het bestuur van het verbond van vak
verenigingen, het T.U.C., wil meewerken met de Britse regering, scherpe loon
stijgingen te voorkomen, om het gunstige effect van de devaluatie niet in
gevaar te brengen.
Ook is er een grote kans dat premier Wilson er woensdag, na een tweedaags
debat in het Lagerhuis oveT de devaluatie, in zal slagen de eenheid in zijn frac
tie te bewaren, ondanks de vele bezwaren tegen zijn economische politiek.
Iedereen begrijpt dat het succes van de devaluatie helemaal afhangt van de
vraag of de regering erin slaagt ean looninflatie te voorkomen. Hoe lang Wilson
het dan ook kan stellen zonder loonstop zal blijken uit het verloop van zijn over
leg met de vakbonden, dat gisteravond is begonnen.
<r
Het werd gisteren wel duidelijk dat
de meeste prijsstijgingen die de Brit
ten door de devaluatie boven het hoofd
hangen, niet voor Kerstmis een feit
worden. De feestvreugde wordt er dus,
wat dit betreft, niet door verstoord.
Brood, benzine, olie, sommige soorten
wijn, gas, nieuwe huizen, reizen naar
het buitenland, wol, cacao, sigaren en
pijptabak uit Nederland zullen duurder
worden.
Een heel zware slag voor Engeland
is het besluit van Australië om voor
het eerst niet mee omlaag te gaan met
het Engelse pond. Wol, vlees en graan
komen daar in zeer grote hoeveelhe
den vandaan op de Britse markt. Maar
daar staat een veel grotere Britse uit
voer tegenover; die wordt dus goed
koper.
Vanmorgen is bekend geworden dat
Nieuw-Zeeland zal devalueren, hoewel
verwacht werd dat het het voorbeeld
van Australië zou volgen.
Deze twee landen hebben sinds de
tweede wereldoorlog lang niet meer
zoveel belangen in Engeland als vroe
ger. Australië heeft zich in belangrijke
mate op Japan en de Verenigde Sta
ten georiënteerd.
De enige banken die gisteren in
Engeland mochten openen waren die
op Londen Airport om reizigers uit
het buitenland te helpen, die met
travellers cheques aankwamen. Per
persoon konden zij voor ten hoogste
tien pond kopen of verkopen, i
Als eerste gemeente kondigde Bir
mingham gisteren aan dat alle grote
bouwprojecten die op het programma
stonden maar waarvoor nog geen be
sluit was gevallen, zijn uitgesteld in
verband met de bezuiniging die de re
gering heeft bevolen.
De grote financieringsmaatschappij
en hebben gisteren hun hogere rente
bekendgemaakt voor auto's die men
op krediet wil kopen: een verhoging
in de meeste gevallen met anderhalf
procent tot 10 V* procent voor nieuwe
auto's.
De Bank van Engeland heeft bekend
gemaakt dat zij gisteren 250 miljoen
dollar aan het Internationale Monetaire
Fonds heeft terugbetaald als aflossing
van het lopende krediet.
VERKEERSONGELUK Bij een
verkeersongeluk in Annaberg, bij Karl-
Marx-Stad (Chemnits) zijn maandag
ochtend 31 mensen gewond geraakt
doordat een bus tegen een boom botste.
In het Lagerhuis, waar minister Cal-
laghan gisteren een verklaring aflegde
over het devaluatiebesluit, werd de re
gering begroet met een orkaan van
verwijten en hoongelach van de zijde
van de oppositie.
„Eruit, aftreden!" klonk het keer op
keer. Voor Callaghan waren de drie
kwartier van zijn rede en zijn verweer
tegen een stroom van kritiek, de zwaar
ste van zijn politieke loopbaan.
Hij heeft immers drie jaar lang zijn
hele financiële politiek gebaseerd op
handhaving van het pond sterling.
De conservatieven zijn fel gekant te
gen de devaluatie, hun leider Edward
Heath heeft dat gisteravond voor radio
en televisie nog eens precies gezegd.
Eerder op de dag had de minister van
Financiën, Callaghan, in het Lagerhuis
onthuld, dat een hoge Europese functio
naris op monotair gebied, toen hjj nog
maar een maand in functie was, al te
gen hem gezegd, dat Engeland naar
zijn mening met tien tot vijftien procent
moest devalueren. Hij zei dat, omdat de
Britse economie volkomen uit haar fun
damenteel evenwicht was gebracht, zo
als ook zovele anderen vonden.
„Ik was er tegen", zei Callaghan.
Ik vond het toen een te gemakkelijke
oplossing. De afgelopen drie jaar heb
ben mij anders geleerd", moest hij be
kennen onder hoongelach van zijn te
genstanders.
Keer op keer putte de minister van
Financiën zich uit in een zo gunstig mo
gelijke voorstelling van de kansen, die
de Britse export door de devaluatie
krijgt. Maar, zei hij waarschuwend
en die waarheid hoort men in Engeland
alom een lagere prijs alleen is niet
genoeg.
„Wij moeten ons houden aan onze
levertijden en voor goede kwaliteiten en
afwerking zorgen". Hoewel hij het niet
bij name noemde, dacht iedereen aan
het spookbeeld der wilde stakingen.
Veel lof had minister Callaghan voor
de bereidheid van zoveel regeringen en
centrale banken om kredieten beschik
baar te stellen voor het pond. Hij gaf
ook hoog op over de soepele manier
waarop het vooroverleg was verlopen,
voordat het devaluatiebesluit was ge
vallen. Zou dat niet zo zijn gegaan, dan
waren de verliezen voor de Britse reser
ves nog veel groter geweest, zei hij.
Allen die met zorg denken aan de ge
volgen van de bezuinigingsmaatregelen
en de hogere prijzen verzekerde Cal
laghan, dat er geen sprake zal zijn van
een deflatie over de hele linie, maar
van wel een verschuiving van bronnen
om de produktie omhoog te brengen.
MOSKOU Enkele dagen geleden,
vermoedelijk donderdag, moet er in de
Oeral, niet ver van de stad Sverdlofsk,
een groot vliegtuigongeluk zijn ge
beurd.
Hoewel er, gewoontegetrouw, van of
ficiële zijde geen bijzonderheden zijn
verstrekt, is in Moskou bekend gewor
den dat een Iljoesjin-18 bij de start is
verongelukt omdat de radar uitviel. Er
zouden zeventig tot honderd passagiers
in het vliegtuig hebben gezeten.
MÜNCHEN Twee Israëliërs die op
zoek naar de verdwenen Gestapochef
Heinrich Müller drie weken geleden in
de woning van mevrouw Müller hadden
ingebroken zijn maandag elk tot drie
maanden gevangenisstraf veroordeeld
wegens „zware huisvredebreuk". Het
zijn de 39-jarige Baruch Shur en de 38-
jarige Daniël Gordon. De bewering dat
beiden agenten van de Israëlische ge
heime dienst zouden zijn, is volgens de
rechtbank niet bewezen. Zij hebben vol
gehouden op eigen gezag gehandeld te
hebben. Beiden zijn ambtenaren van het
Israëlische minister van Arbeid.
In Panama is vorige week een man
enige tijd vastgehouden omdat men
meende dat hij de sinds 29 april 1945
verdwenen Gestapo-Müller zou zijn,
Francis Willard Keith, die echter on
danks opvallende gelijkenis Müller niet
bleek te zijn. Keith werd vrijgelaten.
Minister Brown van Buitenlandse Za- men, werden na afloop uitgejouwd.
ken verlaat Downingstreet nr. 10 on
der politiebegeleiding. De leden van de
Britse regering, die maandag in de ambts
woning van premier Wilson bijeenkwa-
Brown, die de straat overstak om zich
naar zijn ministerie te begeven, werd
zelfs uitgescholden.
ADVERTENTIE
Hoestdronk in tabletvorm.95ct
WENEN Een proces wegens bele
diging, dat de voormalige leider van
de SS, Erich Rajakovic, heeft aange
spannen tegen Simon Wiesenthal, is
gisteren opnieuw voor onbepaalde tijd
verdaagd. Rajakovic en Wiesenthal
waren beiden in de rechtszaal aanwe-
zlff.
Tussen Rajakovic en Wiesenthal lo
pen nu vijf processea Vier zijn aange
spannen door Rajakovic wegens be
paalde beweringen in het boek van
Wiesenthal. Het vijfde is Wiesenthal
begonnen tegen Rajakovic omdat deze
hem een leugenaar had genoemd.
HOUSTON (Texas) Het nationaal
bureau voor lucht- en ruimtevaart (Na-
sa) heeft de namen bekendgemaakt
van de bemanning voor de tweede en
derde ruimtevlucht in het kader van 't
Apollo-project, dat tegen 1970 moet
leiden tot een bemande vlucht naar de
maan.
Voor de eerste Apollo-vlucht, die in
juli of augustus volgend jaar moet wor
den gehouden, zijn aangewezen Walter
Schirra, Walter Cunningham en Donn
Eisele.
Voor de tweede vlucht, te houden
eind-1968, zijn James McDivitt, David
Scott en Russel Schweickert aangewe
zen. Hun cabine zal voor het eerst in
de bemande ruimtevaart worden gelan
ceerd met een Satumus-5 raket, waar
mee ook de bemande maanvlucht moet
worden uitgevoerd.
De derde Apollo-vlucht moet begin-
1969 plaatsvinden en zal worden uitge
voerd door Frank Bormann, Michael
Collins en William Anders.
ADVERTENTIE
Duizenden mensen vinden het heel
gewoon om geld van ons te lenen voor een
belangrijke aankoop. Waarom zou u in
zo'n geval ook niet een
bij ons sluiten? Wij lenen u het benodigde
bedrag (van 500,- tot 5.000,-)
zónder borg of andere zekerheid;
zónder beperkingen voor wat de
besteding betreft;
mèt kwijtschelding van de nog te
betalen termijnen bij onverhoopt
overlijden.
Over de Persoonlijke Lening zal men u
gaarne op al onze kantoren (meer dan 380)
iedere gewenste inlichting geven.
ADVERTENTIE
LAKEWOOD (Califomië) Een
gewezen soldaat die in 1966 thuis
223 dagen heeft zitten wachten op
orders van het Amerikaanse leger,
zegt dat het leger hem een rekening
voor de 1.238 dollar heeft gestuurd
die hem tijdens zijn afwezigheid zijn
betaald.
John Brown (24) zegt dat hij min
stens eens per maand ging informe
ren bij het leger, waar iedereen
zich vrolijk maakte over de verwar
ring, tot de soldaat verklaarde dat
zijn diensttijd verlopen was, en dat
hij wilde afzwaaien.
Een week geleden kwam Joseph
A. Smith in de publiciteit. Hij bracht
18 maanden van zijn diensttijd van
twee jaar thuis in Marysville door,
en wil uit het leger.
Zowel Brown als Smith was
thuis met verlof in afwachting van
hun vertrek naar Viëtnam. Beiden
hadden instructies die alle vorige
opdrachten vervingen, en die luid
den dat ze nieuwe orders van het le
ger moesten afwachten.
Beiden wachtten tevergeefs. De
dienstplichtige Smith is van plan
een aanklacht in te dienen als het
leger hem niet ontslaat. Hij is in
San Francisco ingekwartierd tot
besloten is wat de autoriteiten met
hem moeten doen.
Brown mocht 31 juli 1966 eindelijk
uit het leger, r et de mededeling dat
hij 223 dagen uitengewoon verlof
had genomen, 'olgens Brown is het
leger hem 13C dollar schuldig aan
achUf-stallige jldij.
AMMAN Israëlisch geschut heeft
maandag een vluchtelingenkamp der
V.N. langs de Jordaan beschoten, waar
bij 14 mensen gedood en 28 gewond
werden, zo w:ordt in een communiqué
van het Jordaanse leger meegedeeld.
Onder de doden in het Karama kamp,
dat 5 km ten oosten van de Jordaan
ligt, bevinden zich vrouwen en drie
kinderen. De beschieting, o.a. door 106
mm geschut duurde van 15.15 tot 16.30.
Het kamp werd na de Palestijnse oor
log van 1948 Ingericht en er bevinden
zich geen vluchtelingen van de oorlog
in juni.
Volgens het communiqué werden in
het kamp twee moskeeën, een school en
een politiebureau vernield. In het kamp
wonen 25.000 vluchtelingen in hutten.
De beschieting lijkt een vergelding te
zijn voor verscheidene mijnongelukken
op de westelijke oever van de Jordaan.
De Jordaanse kroonprins Hassan heeft
de gewonden van de beschieting in zie
kenhuizen bezocht.
De Israëlische autoriteiten hebben la
ter een communiqué uitgegevn, waarin
gezegd wordt dat het Israëlische vuur
gericht was tegen Jordaanse artillerie
stellingen met de bedoeling die tot zwij
gen te brengen. Enkele van deze stel
lingen stonden in de buurt van bevol
kingscentra en enkele Israëlische gra
naten waren zeer waarschijnlijk op de
ze centra terechtgekomen.
TRIVANDRUM (Kerala) De eer
ste in India gemaakte raket, een Roho-
ni-75, voor meteorologische proeven, is
gelanceerd op het lanceerterrein te
Thumba, in de buurt van Trivandrum.
Er is overigens nog een tweede ra
ket, die gedeeltelijk in Thumba is ge
maakt, met succes afgevuurd.
SMAKELIJK
LUCHTIG
VOEDZAAM
premier Wilson van Groot-Brittan-
nië en een aantal van zijn be
langrijkste medewerkers hebben be
sloten tot een devaluatie van het
Pond Sterling met 14,3 procent. Het
besluit werd genomen, omdat men
vond dat de voorwaarden verbonden
aan éen massaal internationaal kre
diet zo scherp waren, dat de Labour-
regering eronder zou zijn bezweken.
Het besluit kwam na een crisis van
tien dagen, die begon, toen de Brit
se regering de internationale han
delspartners een ingrijpend voorstel
voorlegde.
De uitdaging die werd gesteld, was
een enorme eenmalige reddingsope
ratie van het pond, met als dekking
een krediet van 3,5 miljard dollar
(12,6 miljard gulden). Zou dit niet
voor elkaar komen, dan zou men de
gevolgen moeten dragen van een de
valuatie van het Pond met 30 procent.
Een dergelijke devaluatie had tot een
kettingreactie kunnen leiden, die ook
van invloed zou zijn geweest op de
dollar, de Duitse Mark en de Franse
Frank en het patroon van de inter-
nationale valutaverhoudingen zou
hebben verstoord.
A ndere politieke gevolgen van een
zo grote devaluatie zouden zijn
geweest:
Het op grote schaal terugtrekken
van het Britse Rijnleger uit West-
Duitsland. Nu zullen er waarschijn
lijk echter ook besnoeiingen komen
in de troepensterkte daar.
Het terugtrekken van Britse troe
pen van overzeese bases, zoals in
Singapore, Maleisië en de Perzische
Golf. De garnizoenen in deze gebie
den, zullen nu-ook worden ingekrom
pen op basis van de regeringsplan
nen om de defensiekosten te verla
gen met 100 miljoen pond (1 miljard
gulden).
Nog grotere besnoeiingen in de
openbare bestedingen dan die welke
reeds zijn aangekondigd.
(~Aok het compromis van een devalu-
atie van 14,3' procent zal echter
grote politieke problemen opleveren
voor de regering-Wilson, zowel bin
nen als buiten het parlement. Link
se en gematigde groepen binnen de
Labour-fractie in het Lagerhuis zijn
nu al verre van gelukkig met de be
stedingsbeperkingsplannen van Wil
son, waarmee 17 maanden geleden
een begin is gemaakt. Deze groepen
eisen een positieve, op economische
expansie gerichte politiek.
De deflationistische maatregelen die de
regering zaterdagavond heeft aange
kondigd, zullen deze groep nauwe
lijks tevredenstellen.
De conservatieven hebben de pogingen
van Wilson om het Pond te redden
gesteund, maar ze zijn nu onmiddel
lijk begonnen de regering onder vuur
te nemen, wegens haar optreden in
deze situatie. De conservatieven zijn
JAMES CALLAGHAN
gezichtsverlies
vooral van mening, dat minister var
Financiën James Callaghan een
rampzalige fout heeft gemaakt,
toen hij weigerde te ontkennen of te
bevestigen dat er over kredieten
werd gesproken.
Het zwijgen van Callaghan heeft naar
de opvatting van de Tories de Bank
of England miljoenen in buitenland
se valuta gekost in de vergeefse
strijd om de koers van het pond te
steunen op de valutamarkten.
TTet ziet er naar uit dat de gekozen
weg meer op psychologische gron
den is geselecteerd dan op zuiver
economisch en politieke punten. Wil
son, Callaghan, minister van Buiten
landse Zaken George Brown en ande
ren voelen zich kennelijk niet in
staat de politieke implicaties voor
hun rekening te nemen van een de
valuatie van 30 procent, met name
met de het oog op de Amerikaanse
reacties.
Uit gezaghebbende bron verluidt, dat
Wilson te verstaan heeft gekregen,
dat een eenzijdige verlaging van
een dergelijke omvang kon leiden
tot een breuk in de betrekkingen tus
sen Londen en Washington.
De afgelopen week werd duidelijk, dat
er drie keuzemogelijkheden waren,
waarover zaterdagavond op z'n
laatst moest worden beslist:
1) Een devaluatie van het pond met
maximaal 30 procent.
2) Een devaluatie van maximaal 15
procent, gepaard gaande met zware
beperkingen op de middellange kre
dieten. Hiertoe zou het buitenland
kredieten zonder zware voorwaarden
ter beschikking moeten stellen.
3) In het geheel ^geen devaluatie, maar
het door het buitenland ter beschik
king stellen van kredieten tot onge
veer 3,5 miljard dollar, op voorwaar
de dat de Britse betalingsbalans in
evenwicht zou worden gebracht door
een combinatie van invoerbeperkin
gen en strikte deflatie met een hoger
werkloosheidcijfer.
De zaterdagavond aangekondigde be
stedingsbeperkingen zullen onvermij
delijk tot een explosie binnen Labour
leiden. Achter de verdere carrière
van Callaghan als minister van Finan
ciën moet een groot vraagteken wor
den gezet. Hij had zijn reputatie op
het spel gezet in de strijd om deva
luatie te voorkomen.
Ook Wilson zal niet onberoerd blijven
door de devaluatie. Het ziet er naar
uit dat zijn image als politiek onfei'
bare leider een flinke knauw hee
gekregen.
