BEOJDü
Dader ijdel
en welgesteld
A
met een Philips deken
dehele nacht heerlijk warm
PHILIPS
mm n»
uw merk van service
en vertrouwen
nu gaan de
koude nachten
komen...
PERMANENTE STAF
V
GESMEERD
PRILLE BEGIN
Meer dan vijfduizend families zijn geschokt door het schen-
nende werk van de waanzinnige zonderling, die nu al ruim een
jaar en vier maanden bezig is 's nachts grafzerken omver te
gooien, te bezoedelen met satansleuzen, godslastering en haken
kruisen en SS-tekens.
Nooit meer een kil, koud bed. Nooit meer koude voeten; de hele
nacht constante, behaaglijke warmte en slapen als een roos. Dat
kan met een Philips deken. Of het nu 2, 12 of 20 graden vriest, u
voelt zich de hele nacht behaaglijk van top tot teen.
GEEN TOEVAL
WELGESTELD
DRIE PERIODEN
WEER RUST
IJDELHEID
ANTWOORD
TAALFOUT
REACTIE
Pagina 13
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1967
Waanzinnige zonderling veroorzaakt IV2 ton schade
GRAFSCHENNER
VERNIELDE AL
5000 ZERKEN
Bijna twintig begraafplaatsen en vijftien kerken werden door hem geschonden.
Daarmee veroorzaakte hij behalve menselijk leed, ook grote materiële schade.
Becijferd is dat de schade aan grafmonumenten en aan kleding en voorwerpen,
die bij de r.-k. liturgie worden gebruikt, meer dan anderhalve ton bedraagt.
Niet te becijferen is het vele malen grotere bedrag dat de overheid al heeft
moeten spenderen aan de bewaking van kerkhoven en gebouwen, de controle
van gegevens en personen en de opsporing van deze welhaast duivelse figuur.
Daarvoor moeten vele opsporingsambtenaren aan het normale werk worden
onttrokken.
Ondanks al deze moeite, kosten en nasporingen is hy tot nu toe onbekend ge
bleven. Honderden politiemensen en deskundigen zyn al byna anderhalf jaar in
de weer met deze zaak, die aanleiding is geworden tot de samenstelling van de
grootste speciale opsporingsbrigade, die ooit in ons land werd gevormd.
leugen
\uJtn
Gaxtel
tfjOedcnfaXc,
-nlL. \*lüH*eJ
hiteuiuusd
Meert
ifeder&i
„Een heksenjacht maken wij er niet van", zegt hoofdinspecteur Van Osta.
„Wij voelen ons ook niet getrapt door de schimpscheuten die de grafschenner
overal aan ons adres neerkalkt. Wel beginnen wij er aan te denken om op de
mededelingen die hij op omvergeworpen grafstenen schrijft te gaan reageren.
Tot nu toe is deze macabere correspondentie volkomen eenzijdig geweest. Dat
heeft naar mijn gevoelen lang genoeg geduurd".
Hoofdinspecteur Van Osta zegt dat hjj bij het onderzoek angstvallig vermydt om
met zyn opsporingsploeg in bespiegelingen te vervallen: „wy houden ons aan
de feiten. Daarom vliegen wy niet op elke mededeling af over een rare man, die
ergens is gezien. Zulke tips worden wel allemaal genoteerd en In een kaart
systeem verwerkt, maar er moeten wel bijzondere verdachte feiten en omstan
digheden zyn voordat de speciale rechcrcheploeg op zo'n incidentele mededeling
ingaat.
Onder leiding van hoofdinspecteur
mr. Th. van Osta, korpschef van de
gemeentepolitie in Weert, is een per
manente staf gevormd van politie-offi-
cieren, specialisten in het recherge-
werk en wetenschappelijke deskundi
gen. Deze staf wordt gevormd door de
hoofdinspecteur Th. Haane, chef van
de Maastrichtse recherche, hoofdin
specteur G. Puntman, chef van de re
cherche in Breda en kapitein W.
Schaafsma van de staf der Rijkspoli
tie in Maastricht.
Onder hun leiding wordt het onder
zoek in het reusachtige gebied dat de
graf- en kerkschender bestrijkt, uitge
voerd door tien rechercheurs, die door
Rijks- en gemeentepolitie-korpsen voor
deze zaak tijdelijk zijn afgestaan.
Overal waar graf- en kerkschenderij
en worden gepleegd blijft krachtens
de politiewet de plaatselijke politie be
last met het onderzoek, maar zij kan
nu assistentie krijgen van de gespecia
liseerde groep rechercheurs. Deze
heeft weer een omvangrijke adminis
tratieve documentatie achter zich, die
is opgezet, terwijl indien nodig ook
K
fPHlï
Automatische temperatuurregeling. U stelt de gewenste warmte in. Daalt de
temperatuur in de kamer, dan zorgt de thermostaat automatisch dat uw deken
meer warmte geeft.
Veilig. Philips dekens zijn volkomen veilig. Het veiligheidssysteem is door-en-door
beproefd.
Royale maat. Bovendekens met extra brede randen voor lekker instoppen.
Onderdekens met knoopsgaten voor gemakkelijk bevestigen. Gehele oppervlak
verwarmd.
Wasbaar. Philips dekens kunt u zelf wassen.
Praktisch en mooi. Philips dekens zijn sterk, zacht en motecht.
1 -persoons onderdeken
70x140 cm 75.—
1 -persoons onderdeken
75x165 cm 87,50
2-persoons onderdeken
125x165cm 109,—
1-persoons bovendeken
150 x210 cm 120,—
2-persoons bovendeken
180 x210 cm 140.—
2-persoons bovendeken
met persoonlijke
temperatuurregeling
180 x210 cm 160,—
ic Een overzicht van de talloze p n
waar de grafschenner In actie je-
weest. Zuid-Limburg en de oostelijke nelft
van Noord-Brabant hebben het het ergst
te verduren gehad, maar ook In Zeeland,
Utrecht, Gelderland en over de landsgren
zen, in België en Duitsland heeft de zon
derling z'n dwaze vernielingen aangericht.
O
weer specialisten ter beschikking zijn
voor allerlei andere onderzoeken. Zo
speciaal van deze reeks schenderijen
behoren tot het onderzoekteam ook een
psycholoog, een schriftkundige, een
taalkundige en zelfs een wiskundige.
Gebleken is dat het onderzoek een
aantal nieuwe studies op gang heeft ge
bracht, zoals de bestudering van het
blokschrift, waarvan de grafschender
zich bedient. Professor mr. W. Noach,
hoogleraar in de criminologie aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht maakt van
de zaak als geheel een speciale studie.
Hij heeft al vastgesteld, dat deze zaak
uniek is in de geschiedenis der crimi
nologie. In de hele literatuur is geen
geval te vinden van deze aard en om
vang.
Politieel berust het onderzoek van
deze zaak door zijn vele vertakkingen
over de verschillende arrondissemen
ten en provincies op een vrijwillige sa
menwerking. Nationaal maar interna
tionaal loopt deze samenwerking ge
smeerd.
In ons land is de leiding van dit uit
gebreide onderzoek samengetrokken in
Weert, waar hoofdinspecteur mr. Van
Osta als coördinator optreedt. Daar is
voor deze zaak ook een speciale ad
ministratie aan het werk gezet, waar
voor ook uit andere korpsen mensen
ter beschikking zijn gesteld.
Deze administratie heeft al meer
dan duizend tips verwerkt in een kar-
totheek, die reeds enkele duizenden
kaarten omvat. De rechercheploeg
heeft al meer dan vijfhonderd gevallen
onderzocht. Daarbij zijn een paar hon
derd uitvoerige onderzoeken geweest
naar het alibi van tientallen mensen.
Voor de in Duitsland gepleegde ge
vallen is het onderzoek in Aken samen
getrokken. Het staat daar onder lei
ding van commissaris Konrad. Kapi
tein Brands van de Rijkswacht in Has
selt leidt het gecoödineerde onderzoek
naar de vele schenderijen in België.
Deze twee werken nauw samen met
het onderzoek in Weert.
„Wij werken daarbij volgens het
systeem der eliminatie, het afvalsys-
teem. Uit een omvangrijke cartotheek
en binnengekomen tips is een groot aan
tal mensen geselecteerd, die naar ka
rakter en omstandigheden verdacht
zijn."
„Dat zijn veelal mensen, die gods
dienstige theorieën verkondigen, die
ook door de grafschenner zo kwistig
worden neergeschreven met zijn vilt
stift. Mensen ook, die een eigen ver
voermiddel hebben en veel tijd en ge
legenheid om zich te verplaatsen naar
vaak ver uiteenliggende gebieden. Op
geconstateerde feiten steunt de theorie,
dat de grafschenner bijzonder veel tijd
moet kunnen besteden aan zijn heilloos
werk."
„Het kan geen toeval zijn," zegt
hoofdinspecteur Van Osta, „dat hij
telkens precies voor of na speciale
controles toeslaat. Hij moet bij de kerk
hoven, die hij heeft geschonden enkele
dagen of nachten op de loer hebben ge
staan om aan de weet te komen, hoe
daar de bewaking werkte.
Wij kunnen onmogelijk permanente
wachtposten opstellen bij alle kerkho
ven en kerken in Brabant en Lim
burg," zegt hij.
„Bij elkaar zijn dat in die twee zui
delijke provincies al meer dan duizend
kerkhoven en een nog veel groter aan
tal kerken. Daar komt nog bij, dat de
grafschenner ook buiten Brabant en
Limburg opereert. Wij proberen met
onze controles op het schema van onze
tegenstander voor te komen zodat wij
hem nog eens zullen opwachten."
Hoofdinspecteur Van Osta is de eer
ste die erkent, dat hoe belangwekkend
dit alles ook moge zijn, de directe op
sporing van de waanzinnige het aller
belangrijkste is. Juist omdat hij met
zijn rechercheurs in het prille begin na
de schending van de begraafplaats in
Weert lijn en regelmaat ontdekte in de
pas begonnen reeks, werd hij oktober
vorig jaar belast met de coördinatie
van het onderzoek.
„Niemand had toen kunnen denken,
dat deze zaak zover zou uitgroeien en
zoveel tijd en mankracht in beslag zou
nemen", zegt hij.
„Was dit alles te voorzien geweest,
dan had de zaak beter in een groter
politiekorps of district kunnen worden
geconcentreerd. Dat wil niet zeggen,
dat de zaak nu niet goed wordt opge
vangen. Het verheugende verschijnsel
doet zich voor, dat nu van alle kanten
spontaan medewerking komt."
„Hierdoor kan het onderzoek in de
ze afschuwelijke zaak ook als toets
steen dienen voor de samenwer
king van de politie in groter verband.
Daar gaat het toch naar toe bij de re
organisatie van de politie in de naaste
toekomst", aldus hoofdinspecteur Van
Osta.
aap ii£¥f i
Een voorbeeld van het handschrift
van de grafschenner.
Specialisten hebben uit gegevens uit
het onderzoek afgeleid dat de graf
schenner een welgesteld man moet
zijn, die niet door werk of betrekking
is gebonden en die zich onderweg aller
lei uitgaven kan permitteren.
De reconstructie van zijn tochten, de
tijd die hij nodig heeft gehad voor ob
servatie en voor de feitelijke schen
dingen duiden er onomstotelijk op dat
hij vrijwel al zijn tijd aan dit weerzin
wekkende werk geeft. Hoewel er een
zeer aannemelijke theorie is over de
vermoedelijke woonplaats van de man,
moet er ook rekening worden gehouden,
dat hij soms dagen en weken onderweg
is, in restaurants zijn maaltijden ge
bruikt en in hotels logeert.
„Er zijn tot nu toe duidelijk drie pe
rioden te onderscheiden," zegt mr. W.
C. Uiterwaal, officier van justitie in
Roermond bij wie het centraal dossier
berust.
„De eerste periode liep van 23 juni
1966 tot begin januari 1967. Hij begon
in Eijsden en eindigde op het kerkhof
in Vorsselaar in België. In die tijd
richtte hij op 32 kerkhoven enorme
schade aan. Daarbij was ook de Duitse
militaire begraafplaats in Venray waar
hij in één nacht meer dan duizend
grafkruisen omver wierp."
„Begin dit jaar trad een rustpauze
in die zes weken duurde, tot half fe
bruari. Aangenomen wordt dat hij in
die tijd ziek is geweest," aldus mr.
Uiterwaal.
De tweede periode begon half fe
bruari in Scherpenheuvel in België en
eindigde na vele schenderijen in Bra
bant, Limburg, België en Duitsland op
13 april van dit jaar op de begraaf
plaats van Leusden bij Amersfoort.
Daar schreef hij onder andere op een
van de omvergeworpen grafzerken:
„Hier kom ik terug."
In deze tweede periode richtte hij op
negentien begraafplaatsen grote schade
aan. Sommige van die kerkhoven boden
een aanblik alsof er 's nachts een torna
do overheen was geraasd.
Na dertien april kwam wederom een
tijd van rust. Deze duurde precies vijf
maanden. Was hij weer ziek? Was hij
in het buitenland? Of had hy zoveel
tijd nodig om een nieuwe serie voor te
bereiden?
De derde periode van geweld en ver
nieling begon in de nacht van 11 op 12
september. De grafschenner hervatte
zijn sinistere bedrijf op de begraaf
plaats van Leusden, waar hij in april
was opgehouden. Op meer dan dertig
omvergesmeten grafzerken kalkte hij
SS-tekens en hakenkruisen.
Op andere geschonden graven schreef
hij: „Mijn belofte gehouden. De groe
ten aan Weert. Dit is een kleine ouver
ture voor een grote actie voor het sei
zoen 1967/1968. Satan is onze God, Sa
tan heil, Ave Rex Satan."
„Uit dit alles hebben de deskundigen
een grote mate van ijdelheid geconclu
deerd," zegt mr. Uiterwaal. „De graf
schenner wil duidelijk zijn signatuur
achterlaten. Hij coquetteert ook met
zijn talenkennis."
Soms schrijft hij hele parafrasen in
het Duits op bekende Duitse kerkelijke
lofzangen. In versregels waarin stond
„God zij geloofd" verving hij het woord
„God" door „Satan."
Merkwaardigerwijs mengde hij in dit
gedicht van tientallen regels op 'n graf
zerk van de begraafplaats in Düren een
strofe uit een reclameboodschap van de
Duitse televisie die wonderlijk genoeg
in dit gedicht niet misstond.
„In woord en geschrift past hij zich
aan bij de plaatsen waar hij is," zegt
hoofdinspecteur Van Osta.
„In Herenthals (België) duidde hij de
doden aan met „aflijvigen," een ty
pisch Vlaams woord, dat vrijwel alleen
in die streek wordt gebruikt. Soms
schrijft hij enkele zinnen in het Neder
lands om de rest van het verhaal in het
Duits, Frans en Engels te vervolgen,
telkens twee regels in een andere taal.
De ene keer beperkt hij zich tot kreten
en leuzen, maar veelal schrijft hij bij
zonder lange teksten, waar hij volgens
berekeningen uren mee bezig geweest
moet zijn. En dat allemaal in het
donker."
Nagegaan is ook welke kranten hij
leest. Hij reageert namelijk alleen op
publikaties in bepaalde bladen. Dat ia
vastgesteld, toen hij op grafzerken in
Valkenswaard in antwoord op publika
ties van Limburgse bladen meedeelde!
„Ik was niet in Waterschei, ik was wel
op de Gulpenerberg."
Een geschonden kerkhof in het Bel
gische Genk-Waterschei was deze zo
mer in de eerste opwinding na de ont
dekking op zijn rekening geschreven.
Aan de andere kant was aanvankelijk
twijfel gerezen of de met de groene
verf geschilderde woorden op het grote
Mariabeeld, dat de hele nacht helver
licht in de schijnwerpers op de Gulpe
nerberg staat, van hem afkomstig wa
ren.
Tot dan toe had hij uitsluitend vilt
stiften gebruikt voor zijn teksten. De
groene verf was ook nieuw, terwijl de
woorden veel slordiger geschreven wa
ren dan gewoonlijk.
„Onze schriftkundige herkende ook
daarin echter onmiddellijk zijn schrift",
zegt hoofdinspecteur Van Osta.
„Hij was ijdel genoeg om ons precies
te vertellen, wat hij wel en wat hij niet
had gedaan. Hij wil niet dat er twijfel
bestaat. Bij die gelegenheid deelde hij
ons ook iets nieuws mee. Hij schreef
namelijk: „Ik was ook in Nivelles."
Dat wisten wij nog niet. Nadere infor
matie in België bracht ons daar de be
vestiging van."
Het sterkste staaltje leverde hij op
12 oktober in Weert.
„Hij vierde daar een verjaardag,"
aldus mr. Uiterwaal. „Het was die
dag precies een jaar geleden, dat hij in
Weert zijn eerste grote vernielingen
had aangericht op het kerkhof."
Met zijn viltstift schreef hij op het
altaarkleed van de Fantimakerk in het
centrum van Weert: „Van Osta gefeli
citeerd, met de eerste verjaardag van
de jacht op de grafschenner. Hij was
hier in Weert."
En dat terwijl men er rekening mee
hield dat hij op die dag het kerkhof
van Weert weer zou bezoeken. Daar wa
ren ook extra maatregelen getroffen.
Merkwaardig is ook, dat hij op die ver
jaardag overstapte van begraafplaat
sen naar kerken. Die overgang begon
met het bekladden van het beeld op de
berg van Gulpen," aldus mr. Uiter
waal.
De man die zo graag op deze lugube
re wijze pronkt met zijn talenkennis
maakte zelf een taalfout.
Dat was in Arnhem, waar hij in de
nacht van 15 op 16 december vorig
jaar „geprezen" met een „s" schreef
in de zin „omdat de mens zo is, zij Sa
tan geloofd en gepresen", „Satan 1st
unseren Gott," „Le satan est notre
seigneur."
De schrijffout weerhield hem er niet
van op andere grafzerken taailesjes te
geven. In Valkenswaard schreef hij
onder andere: „Het is grafschender",
waarbij de letter „d" viermaal was
onderstreept. Als reactie op publikaties
waarin zowel de officier van justitie
mr. Uiterwaal als hoofdinspecteur Van
Osta te kennen hadden gegeven met
een geestelijk gestoorde man te doen
te hebben, schreef hij menigmaal:
„Geen geestelijk gestoorde."
„Dat was kenneiyk teveel voor zyn
ydelheid", zegt hoofdinspecteur Van Os
ta. „Zijn reacties worden de laatste
dagen steeds uitdagender. Hij begint
te treiteren. Hij ergert zich blijkbaar
dat wij niet reageren".
„Welnu", zegt hoofdinspecteur Van
Osta. „Mijn reactie kan alleen zijn:
Kom voor den dag, laat zien wie je
bent, het heeft lang genoeg geduurd,
je bent uitzonderlijk genoeg, dat is door
deskundigen vastgesteld; stel je ter be
schikking voor verder wetenschappelijk
onderzoek".