BEOJDü Dader ijdel en welgesteld A met een Philips deken dehele nacht heerlijk warm PHILIPS mm n» uw merk van service en vertrouwen nu gaan de koude nachten komen... PERMANENTE STAF V GESMEERD PRILLE BEGIN Meer dan vijfduizend families zijn geschokt door het schen- nende werk van de waanzinnige zonderling, die nu al ruim een jaar en vier maanden bezig is 's nachts grafzerken omver te gooien, te bezoedelen met satansleuzen, godslastering en haken kruisen en SS-tekens. Nooit meer een kil, koud bed. Nooit meer koude voeten; de hele nacht constante, behaaglijke warmte en slapen als een roos. Dat kan met een Philips deken. Of het nu 2, 12 of 20 graden vriest, u voelt zich de hele nacht behaaglijk van top tot teen. GEEN TOEVAL WELGESTELD DRIE PERIODEN WEER RUST IJDELHEID ANTWOORD TAALFOUT REACTIE Pagina 13 WOENSDAG 22 NOVEMBER 1967 Waanzinnige zonderling veroorzaakt IV2 ton schade GRAFSCHENNER VERNIELDE AL 5000 ZERKEN Bijna twintig begraafplaatsen en vijftien kerken werden door hem geschonden. Daarmee veroorzaakte hij behalve menselijk leed, ook grote materiële schade. Becijferd is dat de schade aan grafmonumenten en aan kleding en voorwerpen, die bij de r.-k. liturgie worden gebruikt, meer dan anderhalve ton bedraagt. Niet te becijferen is het vele malen grotere bedrag dat de overheid al heeft moeten spenderen aan de bewaking van kerkhoven en gebouwen, de controle van gegevens en personen en de opsporing van deze welhaast duivelse figuur. Daarvoor moeten vele opsporingsambtenaren aan het normale werk worden onttrokken. Ondanks al deze moeite, kosten en nasporingen is hy tot nu toe onbekend ge bleven. Honderden politiemensen en deskundigen zyn al byna anderhalf jaar in de weer met deze zaak, die aanleiding is geworden tot de samenstelling van de grootste speciale opsporingsbrigade, die ooit in ons land werd gevormd. leugen \uJtn Gaxtel tfjOedcnfaXc, -nlL. \*lüH*eJ hiteuiuusd Meert ifeder&i „Een heksenjacht maken wij er niet van", zegt hoofdinspecteur Van Osta. „Wij voelen ons ook niet getrapt door de schimpscheuten die de grafschenner overal aan ons adres neerkalkt. Wel beginnen wij er aan te denken om op de mededelingen die hij op omvergeworpen grafstenen schrijft te gaan reageren. Tot nu toe is deze macabere correspondentie volkomen eenzijdig geweest. Dat heeft naar mijn gevoelen lang genoeg geduurd". Hoofdinspecteur Van Osta zegt dat hjj bij het onderzoek angstvallig vermydt om met zyn opsporingsploeg in bespiegelingen te vervallen: „wy houden ons aan de feiten. Daarom vliegen wy niet op elke mededeling af over een rare man, die ergens is gezien. Zulke tips worden wel allemaal genoteerd en In een kaart systeem verwerkt, maar er moeten wel bijzondere verdachte feiten en omstan digheden zyn voordat de speciale rechcrcheploeg op zo'n incidentele mededeling ingaat. Onder leiding van hoofdinspecteur mr. Th. van Osta, korpschef van de gemeentepolitie in Weert, is een per manente staf gevormd van politie-offi- cieren, specialisten in het recherge- werk en wetenschappelijke deskundi gen. Deze staf wordt gevormd door de hoofdinspecteur Th. Haane, chef van de Maastrichtse recherche, hoofdin specteur G. Puntman, chef van de re cherche in Breda en kapitein W. Schaafsma van de staf der Rijkspoli tie in Maastricht. Onder hun leiding wordt het onder zoek in het reusachtige gebied dat de graf- en kerkschender bestrijkt, uitge voerd door tien rechercheurs, die door Rijks- en gemeentepolitie-korpsen voor deze zaak tijdelijk zijn afgestaan. Overal waar graf- en kerkschenderij en worden gepleegd blijft krachtens de politiewet de plaatselijke politie be last met het onderzoek, maar zij kan nu assistentie krijgen van de gespecia liseerde groep rechercheurs. Deze heeft weer een omvangrijke adminis tratieve documentatie achter zich, die is opgezet, terwijl indien nodig ook K fPHlï Automatische temperatuurregeling. U stelt de gewenste warmte in. Daalt de temperatuur in de kamer, dan zorgt de thermostaat automatisch dat uw deken meer warmte geeft. Veilig. Philips dekens zijn volkomen veilig. Het veiligheidssysteem is door-en-door beproefd. Royale maat. Bovendekens met extra brede randen voor lekker instoppen. Onderdekens met knoopsgaten voor gemakkelijk bevestigen. Gehele oppervlak verwarmd. Wasbaar. Philips dekens kunt u zelf wassen. Praktisch en mooi. Philips dekens zijn sterk, zacht en motecht. 1 -persoons onderdeken 70x140 cm 75.— 1 -persoons onderdeken 75x165 cm 87,50 2-persoons onderdeken 125x165cm 109,— 1-persoons bovendeken 150 x210 cm 120,— 2-persoons bovendeken 180 x210 cm 140.— 2-persoons bovendeken met persoonlijke temperatuurregeling 180 x210 cm 160,— ic Een overzicht van de talloze p n waar de grafschenner In actie je- weest. Zuid-Limburg en de oostelijke nelft van Noord-Brabant hebben het het ergst te verduren gehad, maar ook In Zeeland, Utrecht, Gelderland en over de landsgren zen, in België en Duitsland heeft de zon derling z'n dwaze vernielingen aangericht. O weer specialisten ter beschikking zijn voor allerlei andere onderzoeken. Zo speciaal van deze reeks schenderijen behoren tot het onderzoekteam ook een psycholoog, een schriftkundige, een taalkundige en zelfs een wiskundige. Gebleken is dat het onderzoek een aantal nieuwe studies op gang heeft ge bracht, zoals de bestudering van het blokschrift, waarvan de grafschender zich bedient. Professor mr. W. Noach, hoogleraar in de criminologie aan de Rijksuniversiteit te Utrecht maakt van de zaak als geheel een speciale studie. Hij heeft al vastgesteld, dat deze zaak uniek is in de geschiedenis der crimi nologie. In de hele literatuur is geen geval te vinden van deze aard en om vang. Politieel berust het onderzoek van deze zaak door zijn vele vertakkingen over de verschillende arrondissemen ten en provincies op een vrijwillige sa menwerking. Nationaal maar interna tionaal loopt deze samenwerking ge smeerd. In ons land is de leiding van dit uit gebreide onderzoek samengetrokken in Weert, waar hoofdinspecteur mr. Van Osta als coördinator optreedt. Daar is voor deze zaak ook een speciale ad ministratie aan het werk gezet, waar voor ook uit andere korpsen mensen ter beschikking zijn gesteld. Deze administratie heeft al meer dan duizend tips verwerkt in een kar- totheek, die reeds enkele duizenden kaarten omvat. De rechercheploeg heeft al meer dan vijfhonderd gevallen onderzocht. Daarbij zijn een paar hon derd uitvoerige onderzoeken geweest naar het alibi van tientallen mensen. Voor de in Duitsland gepleegde ge vallen is het onderzoek in Aken samen getrokken. Het staat daar onder lei ding van commissaris Konrad. Kapi tein Brands van de Rijkswacht in Has selt leidt het gecoödineerde onderzoek naar de vele schenderijen in België. Deze twee werken nauw samen met het onderzoek in Weert. „Wij werken daarbij volgens het systeem der eliminatie, het afvalsys- teem. Uit een omvangrijke cartotheek en binnengekomen tips is een groot aan tal mensen geselecteerd, die naar ka rakter en omstandigheden verdacht zijn." „Dat zijn veelal mensen, die gods dienstige theorieën verkondigen, die ook door de grafschenner zo kwistig worden neergeschreven met zijn vilt stift. Mensen ook, die een eigen ver voermiddel hebben en veel tijd en ge legenheid om zich te verplaatsen naar vaak ver uiteenliggende gebieden. Op geconstateerde feiten steunt de theorie, dat de grafschenner bijzonder veel tijd moet kunnen besteden aan zijn heilloos werk." „Het kan geen toeval zijn," zegt hoofdinspecteur Van Osta, „dat hij telkens precies voor of na speciale controles toeslaat. Hij moet bij de kerk hoven, die hij heeft geschonden enkele dagen of nachten op de loer hebben ge staan om aan de weet te komen, hoe daar de bewaking werkte. Wij kunnen onmogelijk permanente wachtposten opstellen bij alle kerkho ven en kerken in Brabant en Lim burg," zegt hij. „Bij elkaar zijn dat in die twee zui delijke provincies al meer dan duizend kerkhoven en een nog veel groter aan tal kerken. Daar komt nog bij, dat de grafschenner ook buiten Brabant en Limburg opereert. Wij proberen met onze controles op het schema van onze tegenstander voor te komen zodat wij hem nog eens zullen opwachten." Hoofdinspecteur Van Osta is de eer ste die erkent, dat hoe belangwekkend dit alles ook moge zijn, de directe op sporing van de waanzinnige het aller belangrijkste is. Juist omdat hij met zijn rechercheurs in het prille begin na de schending van de begraafplaats in Weert lijn en regelmaat ontdekte in de pas begonnen reeks, werd hij oktober vorig jaar belast met de coördinatie van het onderzoek. „Niemand had toen kunnen denken, dat deze zaak zover zou uitgroeien en zoveel tijd en mankracht in beslag zou nemen", zegt hij. „Was dit alles te voorzien geweest, dan had de zaak beter in een groter politiekorps of district kunnen worden geconcentreerd. Dat wil niet zeggen, dat de zaak nu niet goed wordt opge vangen. Het verheugende verschijnsel doet zich voor, dat nu van alle kanten spontaan medewerking komt." „Hierdoor kan het onderzoek in de ze afschuwelijke zaak ook als toets steen dienen voor de samenwer king van de politie in groter verband. Daar gaat het toch naar toe bij de re organisatie van de politie in de naaste toekomst", aldus hoofdinspecteur Van Osta. aap ii£¥f i Een voorbeeld van het handschrift van de grafschenner. Specialisten hebben uit gegevens uit het onderzoek afgeleid dat de graf schenner een welgesteld man moet zijn, die niet door werk of betrekking is gebonden en die zich onderweg aller lei uitgaven kan permitteren. De reconstructie van zijn tochten, de tijd die hij nodig heeft gehad voor ob servatie en voor de feitelijke schen dingen duiden er onomstotelijk op dat hij vrijwel al zijn tijd aan dit weerzin wekkende werk geeft. Hoewel er een zeer aannemelijke theorie is over de vermoedelijke woonplaats van de man, moet er ook rekening worden gehouden, dat hij soms dagen en weken onderweg is, in restaurants zijn maaltijden ge bruikt en in hotels logeert. „Er zijn tot nu toe duidelijk drie pe rioden te onderscheiden," zegt mr. W. C. Uiterwaal, officier van justitie in Roermond bij wie het centraal dossier berust. „De eerste periode liep van 23 juni 1966 tot begin januari 1967. Hij begon in Eijsden en eindigde op het kerkhof in Vorsselaar in België. In die tijd richtte hij op 32 kerkhoven enorme schade aan. Daarbij was ook de Duitse militaire begraafplaats in Venray waar hij in één nacht meer dan duizend grafkruisen omver wierp." „Begin dit jaar trad een rustpauze in die zes weken duurde, tot half fe bruari. Aangenomen wordt dat hij in die tijd ziek is geweest," aldus mr. Uiterwaal. De tweede periode begon half fe bruari in Scherpenheuvel in België en eindigde na vele schenderijen in Bra bant, Limburg, België en Duitsland op 13 april van dit jaar op de begraaf plaats van Leusden bij Amersfoort. Daar schreef hij onder andere op een van de omvergeworpen grafzerken: „Hier kom ik terug." In deze tweede periode richtte hij op negentien begraafplaatsen grote schade aan. Sommige van die kerkhoven boden een aanblik alsof er 's nachts een torna do overheen was geraasd. Na dertien april kwam wederom een tijd van rust. Deze duurde precies vijf maanden. Was hij weer ziek? Was hij in het buitenland? Of had hy zoveel tijd nodig om een nieuwe serie voor te bereiden? De derde periode van geweld en ver nieling begon in de nacht van 11 op 12 september. De grafschenner hervatte zijn sinistere bedrijf op de begraaf plaats van Leusden, waar hij in april was opgehouden. Op meer dan dertig omvergesmeten grafzerken kalkte hij SS-tekens en hakenkruisen. Op andere geschonden graven schreef hij: „Mijn belofte gehouden. De groe ten aan Weert. Dit is een kleine ouver ture voor een grote actie voor het sei zoen 1967/1968. Satan is onze God, Sa tan heil, Ave Rex Satan." „Uit dit alles hebben de deskundigen een grote mate van ijdelheid geconclu deerd," zegt mr. Uiterwaal. „De graf schenner wil duidelijk zijn signatuur achterlaten. Hij coquetteert ook met zijn talenkennis." Soms schrijft hij hele parafrasen in het Duits op bekende Duitse kerkelijke lofzangen. In versregels waarin stond „God zij geloofd" verving hij het woord „God" door „Satan." Merkwaardigerwijs mengde hij in dit gedicht van tientallen regels op 'n graf zerk van de begraafplaats in Düren een strofe uit een reclameboodschap van de Duitse televisie die wonderlijk genoeg in dit gedicht niet misstond. „In woord en geschrift past hij zich aan bij de plaatsen waar hij is," zegt hoofdinspecteur Van Osta. „In Herenthals (België) duidde hij de doden aan met „aflijvigen," een ty pisch Vlaams woord, dat vrijwel alleen in die streek wordt gebruikt. Soms schrijft hij enkele zinnen in het Neder lands om de rest van het verhaal in het Duits, Frans en Engels te vervolgen, telkens twee regels in een andere taal. De ene keer beperkt hij zich tot kreten en leuzen, maar veelal schrijft hij bij zonder lange teksten, waar hij volgens berekeningen uren mee bezig geweest moet zijn. En dat allemaal in het donker." Nagegaan is ook welke kranten hij leest. Hij reageert namelijk alleen op publikaties in bepaalde bladen. Dat ia vastgesteld, toen hij op grafzerken in Valkenswaard in antwoord op publika ties van Limburgse bladen meedeelde! „Ik was niet in Waterschei, ik was wel op de Gulpenerberg." Een geschonden kerkhof in het Bel gische Genk-Waterschei was deze zo mer in de eerste opwinding na de ont dekking op zijn rekening geschreven. Aan de andere kant was aanvankelijk twijfel gerezen of de met de groene verf geschilderde woorden op het grote Mariabeeld, dat de hele nacht helver licht in de schijnwerpers op de Gulpe nerberg staat, van hem afkomstig wa ren. Tot dan toe had hij uitsluitend vilt stiften gebruikt voor zijn teksten. De groene verf was ook nieuw, terwijl de woorden veel slordiger geschreven wa ren dan gewoonlijk. „Onze schriftkundige herkende ook daarin echter onmiddellijk zijn schrift", zegt hoofdinspecteur Van Osta. „Hij was ijdel genoeg om ons precies te vertellen, wat hij wel en wat hij niet had gedaan. Hij wil niet dat er twijfel bestaat. Bij die gelegenheid deelde hij ons ook iets nieuws mee. Hij schreef namelijk: „Ik was ook in Nivelles." Dat wisten wij nog niet. Nadere infor matie in België bracht ons daar de be vestiging van." Het sterkste staaltje leverde hij op 12 oktober in Weert. „Hij vierde daar een verjaardag," aldus mr. Uiterwaal. „Het was die dag precies een jaar geleden, dat hij in Weert zijn eerste grote vernielingen had aangericht op het kerkhof." Met zijn viltstift schreef hij op het altaarkleed van de Fantimakerk in het centrum van Weert: „Van Osta gefeli citeerd, met de eerste verjaardag van de jacht op de grafschenner. Hij was hier in Weert." En dat terwijl men er rekening mee hield dat hij op die dag het kerkhof van Weert weer zou bezoeken. Daar wa ren ook extra maatregelen getroffen. Merkwaardig is ook, dat hij op die ver jaardag overstapte van begraafplaat sen naar kerken. Die overgang begon met het bekladden van het beeld op de berg van Gulpen," aldus mr. Uiter waal. De man die zo graag op deze lugube re wijze pronkt met zijn talenkennis maakte zelf een taalfout. Dat was in Arnhem, waar hij in de nacht van 15 op 16 december vorig jaar „geprezen" met een „s" schreef in de zin „omdat de mens zo is, zij Sa tan geloofd en gepresen", „Satan 1st unseren Gott," „Le satan est notre seigneur." De schrijffout weerhield hem er niet van op andere grafzerken taailesjes te geven. In Valkenswaard schreef hij onder andere: „Het is grafschender", waarbij de letter „d" viermaal was onderstreept. Als reactie op publikaties waarin zowel de officier van justitie mr. Uiterwaal als hoofdinspecteur Van Osta te kennen hadden gegeven met een geestelijk gestoorde man te doen te hebben, schreef hij menigmaal: „Geen geestelijk gestoorde." „Dat was kenneiyk teveel voor zyn ydelheid", zegt hoofdinspecteur Van Os ta. „Zijn reacties worden de laatste dagen steeds uitdagender. Hij begint te treiteren. Hij ergert zich blijkbaar dat wij niet reageren". „Welnu", zegt hoofdinspecteur Van Osta. „Mijn reactie kan alleen zijn: Kom voor den dag, laat zien wie je bent, het heeft lang genoeg geduurd, je bent uitzonderlijk genoeg, dat is door deskundigen vastgesteld; stel je ter be schikking voor verder wetenschappelijk onderzoek".

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1967 | | pagina 13