MINISTER BEERNINK
MOET VERDWIJNEN"
D.A.F. verhoogde produktie
Boetes van f 500 geëist
tegen hoofdagenten
Op acht van de tien scholen
wordt niet meer gezongen
Nieuwe 55 over enkele
weken op de markt
Prinses bij jachtpartij
Henk Stam: „Hoogtij van
het rationalisme"
Veel reactie op
advertentie voor
hoogleraar
99
ONTSLAGEN
BIJ
ORANJE LIJN
C.B.A.M. HEEFT ONTDEKT:
Instemming grote meerderheid congres
Forse kritiek van A.B.V.A.
Mijnwerkers leverden voortreffelijke arbeidsprestaties
GIFTEN AANGENOMEN
Traktementen van
predikanten zonden
zijn achtergebleven
SIGH ATV VR
Boeren en tuinders
ongerust over
koers r.-k. kerk
Nieuw gebouw voor
Vredestein Bekleding
Zaak-Van der Molen
op 3 januari voor
Centrale Raad
EINDHOVEN - In de nieu
we fabriek van I)AF in het
Limburgse Born wordt sinds
enkele dagen een nieuw ty
pe Daf personenauto ge
maakt. Dat is de Daf 55, een
auto met het koetswerk van
de Daf 44, een verfraaid in
terieur en een water gekoel
de viercilinder motor.
DAF zal de nieuwe 55 bin
nen enkele weken op de
markt brengen. De prijs
komt tussen 6500 en 7000
gulden te liggen.
Meer nieuw
Uitspraak
Goed
jaar
VERBAZING
DVIDELIJK
NIETS BIJZONDERS
Slecht voorbereid
Voor ieder kind
Rijksbasis
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1967
„HET VRIJE VOLK
LOS VAN PVDA
AMSTERDAM Op het congres van de P.v.d.A. te Amsterdam is gister-
termiddag een „historische beslissing" genomen, te weten het besluit de sta
tuten U wijzigen, waardoor het democratisch-socialistisch dagblad „Het
Vrije Volk" wordt losgekoppeld van de Partij van de Arbeid. Deze statuten
wijziging leidt er toe, dat de formele band tussen dit dagblad en de partij
een minder formeel karakter krijgt, waarmee, in de opvattingen van het
partijbestuur, de gewenste verzelfstandiging van Het Vrije Volk wordt bevor
derd.
UTRECHT De advertentie van de
faculteit der Sociale Wetenschappen
van de Rijksuniversiteit in Utrecht,
die enige tijd geleden in een aantal dag
bladen werd opgenomen, heeft vele
reacties opgeleverd. Talrijke sociologen
hebben zich naar aanleiding van deze
advertentie kandidaat gesteld.
Zoals bekend was het plaatsen van
een advertentie, waarin een hoogleraar
werd gevraagd in andere dan vakbla
den een novum voor Nederland. Het is
opmerkelijk aldus de faculteit dat
de door velen voorspelde schroom om
te solliciteren naar zo'n eerbiedwaardi
ge ambt als dat van hoogleraar, tal van
sociologen niet heeft weerhouden om
zich kandidaat te stellen. In enkele ge
vallen werd de faculteit op een moge
lijke kandidaat attent gemaakt, in de
meeste gevallen solliciteerde men
rechtstreeks.
Dank zij de advertentie is het blikveld
van de faculteit op het beschikbare po
tentieel van „professorabele" figuren
belangrijk vergroot.
DEN HAAG De Bond van Neder
landse predikanten is van mening, dat de
stijging van de traktementen der predi
kanten dit jaar is achtergebleven bij die
van de ambtenarensalarissen en vindt
dat daarom een nabetaling over 1967 op
haar plaats is. De bond, die dit zegt in
haar blad „Het Orgaan" constateert,
dat de salarissen van de ambtenaren
met inbegrip van de nabetaling van 1,7
pet per 1 december a.s. thans bijna 11
pet hoger liggen dan een jaar geleden.
De bond memoreert, dat de ambtenaren
salarissen op 1 januari 1967 met 7.30 pet
omhoog gingen. Op 1 juli 1967 kreeg
„meneer de ambtenaar" er 1.5 pet bij en
„tot zijn blijde verwondering krijgt de
goede man er over het gehele jaar nog
eens 1,7 pet bovenop", hetgeen betekent,
dat het salaris van de ambtenaar nu
10,65 pet hoger is dan een jaar gele
den.
Het traktement van de predikant is
3,7 pet hierbij ten achter gebleven. De
bond vindt daarom een nabetaling over
1967 redelijk en meent, dat, als deze na
betaling uitblijft in 1968 sterk met de
achterstand over 1967 rekening gehou
den moet worden.
Het voorstel tot ontkoppeling werd
aangenomen met 2.825 stemmen voor,
154 stemmen tegen en achttien stem
men blanco. Het bestuur van de PvdA
is van oordeel dat door deze wijziging
van de statuten betere mogelijkheden
worden geschapen voor de verdere ont
wikkeling van 't dagblad. Voortaan zul
len de „Centrale Levensverzekerings
bank" NV en het NW meer recht
streeks deelnemen in de exploitatie van
het dagblad. Deze twee organisaties
zullen aandeelhouders van het dagblad
worden.
Ook bij dc nieuwe structuur zal het
dagblad „Het Vrije Volk" geredigeerd
blijven in de democratisch-socialistische
geest, „welke richtinggevend is zowel
voor de PvdA als voor het NVV bij hun
streven tot hervorming van de maat
schappij". Dr. J. G. H. Tans, voor
zitter van de PvdA, verdedigde het
voorstel, er op wijzend, dat dit karakter
van het dagblad gegarandeerd wordt
door de aandeelhouders, die straks de
zeggenschap over de krant in handen
krijgen, te weten de „Centrale Levens
verzekeringsbank en het NVV".
„Het Vrije Volk zal veilig gesteld
worden ook wat betreft zijn signatuur",
aldus de heer Tans. Er zullen regelin
gen worden getroffen, die verzekeren,
dat „Het Vrije Volk" zijn democra
tisch-socialistische signatuur behoudt.
Het bestuur van de PvdA is er van
overtuigd, dat de verzelfstandiging van
het dagblad de vertrouwensband tus
sen de krant en haar lezers verder zal
versterken."
De huidige hoofdredacteur van het
dagblad „Het Vrije Volk", dr. Th. W.
van Veen, zag door het congres zijn
mandaat verlengd.
DEN HAAG - Binnnen de kringen
van de Katholieke Land- en Tuinbouw-
bond blijkt nogal ongerustheid te be
staan over de ontwikkelingen binnen de
r.k. kerk in ons land. Dit is te lezen in
het jaarverslag over 1966/1967 van de
ze bond. Besloten is over enige punten
de mening van de leden te peilen. De
geestelijk adviseur van de bond heeft
daartoe een vragenlijstje opgesteld en
dit naar alle afdelingsbesturen gezon
den. Op zeventien kringbijeenkomsten
zijn de meningen van de afdelingen
weergegeven.
„De verslagen van deze kringbijeen
komsten zullen de beide bisschoppen
worden aangeboden als onze inbreng
voor het pastorale concilie van Neder
land", aldus het jaarverslag. De bis
schoppen hebben zich reeds bereid ver
klaard om begin 1968 met het kader
van de bond omtrent een en ander van
gedachten te wisselen.
UTRECHT Dc minister van Binnenlandse Zaken mr. Beernink, kan toch niet
al te lange tjjd doorgaan met nietsdoen of als hy wel wat doet, het overleg
opzy schuiven, de rechtspositie van de ambtenaren ondergraven, de arbeids
voorwaarden verslechteren. Dat moet gelukkig een keer spaak lopen.
HEVEADORP Tijdens een infor
mele bijeenkomst met het personeel
is gisteren het nieuwe bedrijfsgebouw
van Vredestein Bekledingstechnieken
N.V. te Heveadorp officieel in gebruik
genomen. Zoals bekend was deze tot 't
Vredesteinconcern behorende onderne
ming voorheen gevestigd in een gebouw
op het terrein van de Vredestein Auto
bandenfabriek te Enschede. Vredestein
bekledingstechnieken houdt zich bezig
met het bekleden met chemisch resis
tente en slijtvaste industrierubber, en
kunststoffen van apparatuur bestemd
voor de chemische en baggerbedrijven
en het coaten met diverse kunststoffen
van draadwaren, meubelen, balkonhek
ken en andere metalen delen in de ruim
ste zin van het woord.
ADVERTENTIE
ROTTERDAM De Oranje Lijn (Mij
Scheepstransport) N.V. in Rotterdam
heeft i.v.m. de recente verkoop van drie
schepen moeten besluiten tot het ont
slaan van 9 koopvaardijofficieren. De
overige officieren van deze maatschap
pij zullen voorlopig ieder jaar twee
maanden op non-actief worden gesteld.
Door het natuurlijke verloop hoopt men
op den duur deze arbeidstijdverkorting
weer ongedaan te maken.
De verkoop van drie schepen en de
a.s. verkoop van een vierde schip heb
ben 'n veertig officieren (tien per schip)
overcompleet gemaakt, zo dealde men
bij de Oranje Lijn mee. Door het ontslag
van negen mensen en de arbeidstijd
verkorting voor de overige officieren is
deze situatie nu na overleg met de Fe
deratie van Werknemersorganisaties in
de Zeevaart opgelost.
UTRECHT De Centrale Raad van
beroep gaat woensdag 3 januari de
zaak-Van der Molen behandelen. Zoals
bekend heeft de ontslagen hoofdcom
missaris van de Amsterdamse politie
beroep aangetekend tegen de uitspraak
van het Ambtenarengerecht in Amster
dam.
Namens de ministers van Justitie en
het beroep van de heer Van der Molen
tegen het hem per 16 juli van het vo
rig jaar bij een Koninklijk Besluit ver
leende eervol ontslag ongegrond.
Een voorbode van de introductie
van de 55 was de bekendmaking dat
de Daf 55 voortaan in een iets eenvou
diger uitvoering voor 5950 gulden te
koop zal zijn. De huidige uitvoering
blijft 6250 gulden kosten. De verschil
len tussen het standaard-model en de
luxueuzere uitvoering zijn gering. Ei
genlijk komt het uitbrengen van de 44
standaard er op neer dat de 44 onder
de zes-millegrens is gebracht.
Met de 55 en de eenvoudiger 44 is
het nieuws van DAF nog niet op. Zeer
binnenkort zal er ook een combinatie
wagen op basis van de 44 komen. Of
deze nu voor, tegelijk met of na de 55
zal worden geïntroduceerd, is niet dui
delijk. De 55 zal medio december op
de markt worden gebracht. Wellicht
dat met de 44 Combi wordt gewacht
op de autotentoonstelling van Brussel
in januari.
DAF is voor de 55 afgestapt van de
vertrouwde luchtgekoelde tweecilinder
boxermotor met zijn kenmerkende ge-
luid. De auto is voorzien van de 1108
cc. 50 SAE-pk's motor van de Renault
R8 Major. Dit is een watergekoelde
viercilinder lijnmotor. Hij bezorgt de
55, die maar weinig zwaarder is dan
de 44, een topsnelheid van 140 km/u.
en acceleratietijden van twaalf secon
den voor 0-80 km/u. en achttien secon
den voor 0-100 km/u. De 44 kan met
zijn 40 SAE-pk's motor al best uit de
voeten, maar de 55 is toch beduidend
sneller.
ogenblik in Born gemaakt.'
kelyke plannen, volgens welke om
streeks 1970 het viertal van DAF zal
worden volgemaakt met een midden
klasser?"
Van Doorne: „Nee".
„De laatste tyd gaan sommige auto-
fabrieken auto's bouwen met motoren
die zy kant en klaar by andere auto-
fabrieken kopen. Denkt u, dat die ont
wikkeling door zal gaan? En zal DAF
de middenklasser van 1970 met een ei
gen motor of met een elders kant en
Bij de opening van DAF-Born vertel
de de president-directeur, de heer W.
A. V. van Doorne, dat zijn fabriek in
1967 geen nieuwe modellen meer uit
zou brengen. Die besliste uitspraak
blijkt nu niet te kloppen. We vroegen
hoe dat zat.
„Meneer Van Doorne, begin septem
ber zei u dat er dit jaar geen nieuws
meer van DAF zou komen. Nu komt er
zelfs een complete nieuwe auto.
„Wij waren van plan om in januari
op de tentoonstelling van Brussel met
onze nieuwe 55 te komen. Dat we hem
een maand eerder moeten introduceren
is de schuld van ik kan beter zeg
gen: is te danken aan onze oud-mijn-
werkers in Born. Zij leveren voortref
felijk werk. Daardoor is de hele aan
loopperiode van de nieuwe fabriek ex
tra snel gegaan. We liggen nu een
maand op de planning voor. Dat DAF-
Born zo snel goed zou gaan draaien,
kon ik in september met geen mogelijk
heid voorzien. Vandaar dat ik me toen
voor 1967 kon binden. De voortvarend
heid waarmee in Born wordt gewerkt
heeft ons volkomen verrast."
„Hoeveel auto's worden er op het
klaar gekochte motor uitrusten?"
„De bedoeling was om eind 1967 tot
een dagproduktie van 220 stuks te ko
men. Dat zou dan meteen het maxi
mum zijn voor de fabriek zoals hij er
bij de opening bijstond, in éénploegen
dienst. Het worden er begin 1968 ech
ter driehonderd stuks per dag, ook in
éénploegendienst Dat overtreft de oor
spronkelijke planning dus ruimschoots.
Mocht dat nodig zijn dan kunnen we de
produktie ongeveer verdubbelen door
met twee ploegen te gaan werken. Ook
hebben we de ruimte om de fabriek nog
ongeveer twee keer zo groot te maken.
We kunnen dus voorlopig vooruit in
Born. Zo voelen onze oud-mijnwerkers
het ook. Zij ervaren onze fabriek als
een nieuwe sociale zekerheid. Mede
daardoor hebben zij zo'n plezier in hun
werk".
„Toen de plannen voor DAF-Born
uit de doeken werden gedaan, werd
meegedeeld dat DAF in de toekomst
vier categorieën auto's zou gaan maken.
Moet de nieuwe 55, met zijn koetswerk
van de 44, nu als een derde categorie
worden gezien, meneer Van Doorne,
of vormt hij samen met de 44 de twee
de categorie? En bent u niet bang dat
hy de 44 geheel zal verdringen, zoals
destijds de 600 in de kortst mogelyke
tyd werd uitgerangeerd door de 750?"
„De bedoelde auto bestaat officieel
niet. Ik kan er daarom moeilijk iets
over zeggen. Ik wil het laten bij de op
merking dat de 600 duidelijk te lang
zaam was ten opzichte van de 750, ter
wijl de 44 op zich een auto is die vlot
kan meekomen".
„Is er lets gewyzigd in de oorspron-
„Het elders kopen van motoren wil
bepaald niet zeggen dat de eigen ont
wikkeling van motoren stop wordt ge
zet. Ook in dit geval zou stilstand ach
teruitgang zijn. Ik denk echter wel dat
het bij anderen kopen van motoren een
voortschrijdende tendens zal blijken.
Of wij de middenklasser van 1970 met
een eigen motor of met een motor van
een collega-fabrikant zullen uitrusten,
kan ik nog met geen mogelijkheid zeg
gen'.
„Tenslotte, meneer Van Doorne. Hoe
bent u te spreken over de verkoopresul
taten voor wat de personenauto's be
treft?"
„Dit jaar is voor ons erg goed ge
weest. We halen de 53.000 auto's, tegen
34.000 in 1966. Dat komt op een stijging
van vijftig procent neer. Ongeveer
veertig procent van de produktie be
staat uit 33's. Dat maakt het al duide
lijk dat de 44 veel succes heeft. In Ne
derland brachten wij ons marktaan
deel van zes op negen procent. Daar
mee bezetten we nu de vierde plaats
op het ranglijstje van de meest ver
kochte merken. (Na Volkswagen, Opel
en Fiat - red). In Frankrijk, waar we
het toch helemaal niet slecht deden,
ging de omzet met 45 procent omhoog.
In Duitsland hebben we veel succes
met de 44.
Onze afzet steeg er dit jaar met zes
tig procent, nota bene op een markt
die in zijn totaal met 25 procent terug
liep".
Dit is de mening van de voorzitter
van de Algemene Bond van Ambtena
ren (ABVA), de heer A. van Rossen,
naar aanleiding van voorbereidende be
sprekingen voor de komende salaris
onderhandelingen. Hij uit die mening
in „De Ambtenaar", het orgaan van de
ABVA. Hij vindt dat de regering dui
delijk heeft laten blijken dat ze aan een
werkelijk overleg niet de minste be
hoefte heeft. Zijn bond onderschrijft de
uitspraak dat het maar het beste zou
zijn wanneer de huidige minister van
Binnenlandse Zaken, maar zo spoedig
mogelijk van het toneel zou verdwij
nen.
„De minister heeft ons tot onze grote
verbazing langs schriftelijke weg", al
dus de heer Van Rossen, „laten weten,
dat hij afwijzend staat tegenover de
voorstellen die door de bonden zijn in
gediend. De leden van de centrale com
missie voor georganiseerd overleg heb
ben van de minister een uitvoerig stuk
ontvangent waarin de bewindsman
laat weten dat ook dit keer niet
kan worden gesproken over een sala
risverhoging bestaande uit een vast
bedrag voor iedere ambtenaar en daar
boven een procentueel gedeelte.
De minister heeft de bonden meege
deeld, dat „de overheid als werkgeef
ster in dezen geen initiatief dient te ont
plooien en maar af moet wachten of en
zo ja welkt beslissingen terzake door de
regering in overleg met het georgani
seerd bedrijfsleven worden genomen.
Aan deze beslissingen kan de overheid
als werkgeefster zich dan voor haar
personeel conformeren".
Deze twee zinnen aldus de ABVA-
voorzitter spreken een zo duidelijke
taal, dat ze nauwelijks commentaar be
hoeven. Vrijere loonpolitiek, overleg
met de ambtenarenorganisaties? Het
heeft niets te betekenen, het is alle
maal niet nodig. De regering zal met
anderen wel beslissen wat goed voor de
ambtenaren is, aldus de heer Van Ros
sen.
A Prinses Beatrix, stevig ingepakt tegen het kille weer, wandelt met een van
haar gasten door de duinen in de omstreken van het Wassenaarse Slag op
weg naar een jachtpartij, waarbij ook prins Claus aanwezig was.
DEN HAAG De procureur-gene
raal bij het Haagse gerechtshof heeft
gisteren vijfhonderd gulden boete subsi
diair een maand hechtenis geëist tegen
de 47-jarige hoofdagent G. de J. en de
50-jarige hoofdagent H. P., beiden in
dienst bij de Haagse politie. De ver
dachten zouden in het voorjaar van 1966
giften hebben aangenomen van de be
drijfsleider van een winkel in elektri
sche apparaten en daaraan parkeerbon
nen voor de bedrijfsleider hebben laten
seponeren. De mannen kochten by de
winkel onder andere koelkasten en een
aardappelschilmachine. Zy genoten
hierbij een aanzienlijke korting.
De bedrijfsleider van de zaak, de 30-
jarige R. C. van L. verklaarde dat het
2-tal geregeld bij hem kwam. Parkeer
bonnen werden voor zijn winkel aan de
lopende band uitgedeeld. De 2 wagens
van het bedrijf overtraden met de re
gelmaat van een klok het wachtverbod.
De bonnen bewaarde hij. Hij overhan
digde die van tijd tot tijd aan hoofd
agent P. en eenmaal aan De J. die daar
na pogingen in het werk stelden om de
bekeuringen te doen seponeren.
Deze korting is niets bijzonders, legde
de bedrijfsleider uit. ,„Wij geven korting
aan iedereen, we hebben geen vaste prij
zen", zei hij. „De prijs hangt van de
handigheid van de koper af, bij het af
dingen". Van L. trad op als getuige.
Zelf is hij door de rechtbank veroor
deeld tot 'n boete van 500 gulden. Hij
heeft zich hierbij neergelegd. „Maar ik
voel mij niet schuldig", verklaarde hij.
De president van het hof tot De J.: „Dit
is een vreselijke zaak voor u. Het is bij
na on-Nederlands dat een politie-ambte-
naar zo iets kan doen". En op protes
ten van De J. zei hij: „Ik beschuldig u
niet, ik spreek in het algemeen". Over
14 dagen wijst het hof arrest.
Het probleem: de muzikale vorming van het Nederlandse kind op de lagere
school, bestaat sedert lang. Wy behoeven slechts in onze jeugdherinnering te
duiken om te weten dat het er, wat die muzikale vorming betreft, maar droevig
mee gesteld was. Een uurtje zingen per week en dat alleen nog in die klassen
waarvan de onderwijzer of onderwijzeres enig begrip bezat, of althans toonde
voor dat wat toch ook behoort tot de vorming en opvoeding van de jonge mens
tot de volwassenheid. Welnu, met dat ene uurtje was het dan wel bekeken. De
rest werd geacht voor rekening te zyn van de „privacy" (en dat wel letterlijk en
figuurlijk) van de ouders.
Sindsdien, d.i. het begin van de twintigste eeuw, is er in dit opzicht in ons land,
niettegenstaande de voorbeelden die het ons omringende buitenland te zien geeft,
niet zo veel ten goede veranderd, al mag worden geconstateerd dat het par
ticuliere initiatief, onder andere vorm aannemend in het oprichten van muziek
scholen die het vormend muziekonderwijs ter hand namen (het belang hiervan
kan niet hoog genoeg worden aangeslagen) alsmede de zangers- en muziekfedera-
ties, die baanbrekend werk verrichtten, in dit opzicht het vacuüm gedeeltelijk
hebben opgevuld, terwijl ook de overheid langzamerhand oog kreeg voor het
geen toch beslist noodzakelijk geacht mag worden. En dit resulteerde dan weer
in onder meer de aanstelling door het departement van Onderwijs van een rijks
inspecteur voor het muzikaal onderwijs, tegenwoordig dr. Danishas, van wiens
werkzaamheid onder andere de amateurblaasmuziek profijt heeft getrokken.
Ondertussen bleven allerlei organisa
ties bij voortduring aandacht schenken
aan dit acute probleem en een van de
meest actieve is de Stichting Centraal
Beraad Amateuristische Muziekbe
oefening (CBAM), die al verscheidene
malen op de door de Stichting regelma
tig gehouden congressen, het muziekon
derwijs op de lagere school zijdelings
in de discussies betrok.
Het CBAM heeft dezer dagen in het
gebouw voor K. en W. te Utrecht een
congres belegd, geheel gewijd aan het
onderwerp Lagere School en Muziek
school, omdat het van oordeel is dat
nog steeds de klacht moet worden ge
uit dat de school zo goed als volledig
verstek laat gaan waar het de muzika
le vorming betreft van het Nederland
se kind. Het CBAM heeft met het on
derwerp van het congres speciaal het
oog op de amateuristische muziek- en
zangverenigingen, die met een toene
mend gebrek aan leden te kampen
hebben, waardoor een begrijpelijke on
rust is ontstaan.
Het CBAM is tot de ontstellende ont
dekking gekomen dat er op acht van
de tien scholen niet meer wordt gezon
gen, en dat, terwijl is voorgeschreven,
dat 1 uur per week moet worden be
steed aan de muzikale vorming.
Twee prominenten, één uit het onder
wijs, de heer Charles Delnooy, Rijksin
specteur van het muziekonderwijs, en
één uit de praktijk van het muziek
onderwijs, de heer Henk Stam, directeur
van de Stichting Rotterdamse Muziek
school, hebben op 't congres dat door zeer
vele bij het aan de orde gestelde on
derwerp geïnteresseerden werd bijge
woond, hun licht laten schijnen. De eer
ste sprak over „Muziek op de lagere
school".
Er behoeft, aldus de heer Delnooy,
geen lans voor gebroken te worden.
Pedagogisch gezien is het een alge
meen aanvaarde zaak. Ook de wetge
ver ziet het als noodzakelijk, zoals on
der meer is vastgelegd in de Wet op
het Lager Onderwijs van 1920. Jam
mer genoeg komt het kind echter niet
aan zijn trekken, zoals in de praktijk is
gebleken. Volgens spreker is de bron
van de ellende te vinden in het ratio
nalisme, dat met het intellectualisme
hoogtij viert.
De gemiddelde onderwijzer is slecht
voorbereid. Leerlingen van kweekscho
len moeten klaargestoomd worden om
(ook) muziekonderwijs te geven. Een
ander punt is de persoonlijke aanleg
van de aanstaande onderwijzer, een
aanleg die toch aanwezig dient te zijn.
Veel docenten hebben moeite de juiste
weg te wijzen, en de vraag is, hoe
hierin verbetering te brengen. Op iede
re lagere school moet het muziekonder
wijs in handen gegeven worden van die
leerkrachten die het vak aankunnen,
en er moet geprobeerd worden de on
derwijzer te behouden aan wie het kan
worden toevertrouwd. Bij de benoeming
dient hierop te worden gelet.
Bovendien: het kind is een kind van
zijn tijd. Wat achterhaald is moet wor
den losgelaten. Wij kunnen niet blijven
staan bij hetgeen voorheen is ge
beurd. Er zal een instituut moeten ko
men dat informaties geeft (Research).
Wij moeten de werkelijkheid als uit
gangspunt nemen, en de levende mu
ziek zal centraal moeten staan. Een
methode die de leerling niet brengt tot
bezieling is onzin. Op de kweekscholen
zullen degenen die eruit springen er
voor klaargemaakt moeten worden.
Spreker gelooft dat het aantal kweek
schoolleerlingen die het vak aankun
nen, wel meevalt. Wel moet de oplei
ding van deze leerlingen in dit opzicht
een eigen accent krijgen. Zaak is te
komen van (de vele) woorden tot da
den, hetgeen een onbaatzuchtige inzet
vereist van allen die erbij betrokken
zijn.
„Het centrale thema is: welk mu
ziekonderwijs aan wie en door wie te
geven", betoogde de tweede spreker,
de heer Henk Stam, directeur van de
Stichting De Rotterdamse Muziek
school. Algemene muzikale vorming
moet er zijn voor ieder kind, ook voor
het gehandicapte. Dus beginnen op de
lagere school binnen het rooster van
de onderbouw.
De gebleken muzikale potentie zal
gebruikt dienen te worden bij de instru
mentale opleiding vanaf het negende
tot het twaalfde jaar. Na selectie is dit
voor ieder kind bereikbaar. Instrumen
ten zullen beschikbaar gesteld moeten
worden. Spreker zei voorstander te zijn
van het groepsonderwijs, wijksgewijze
te geven met doorbreking van de bij
zondere school. In de groep kunnen de
kinderen zich aan elkaar optrekken. In
de steden zal dat moeten gebeuren in
nauwe samenwerking met de lagere
school. Op het platteland vanuit de
streekmuziekscholen. In de scholen
moet mogelijkheid zijn voor studiege
legenheid.
Men heeft de mond vol over vrije
tijdsbesteding. Spreker zegt liever vol
waardige tijdbesteding.
Met vele voorbeelden toonde de heer
Stam aan dat er nog veel mankeert.
Van 22000 leerlingen volgen er slechts
711 het algemeen vormend muziek on
derwijs buiten schooltijd op de Rotter
damse Muzieksch. Wat, vraagt spreker
zich af, kunnen wij concreet aan deze
zaak doen? Hier nader op ingaand wijst
hij op wat er in ons land, maar vooral
ook in het buitenland, met name Enge
land gebeurt. Voor wat Amerika betreft,
de toestanden daar zijn niét zo maar te
projecteren op die in Nederland.
Een van de conclusies waartoe spre
ker komt is, dat het muziekonderwijs
moet steunen op Rijksbasis. Het zal de
aandacht moeten hebben van de volks
vertegenwoordiging. Er moet overleg
gecreëerd worden. De muziekscholen
leveren in hoofdzaak muziekleraren af,
maar de (school) onderwijzer moet de
taak op zich (kunnen) nemen die de
gemeenschap van hem vraagt.
In de beide referaten volgende discus
sie kwam onder meer deze interessante
noot: Een onderwijzer uit IJmuiden,
inhakend op het gehoorde, vertelde dat
het meermalen gebeurt dat, als een
klasseleerling met één of ander vak
moeite heeft, en hij tevens muziekonder
wijs volgt, de ouders van zo'n leerling
al gauw bereid zijn te zeggen: Dan
moet de muziekles maar vervallen. Be
grijpelijk, maar niet verstandig, meen
de deze „stem uit de praktijk".
De middagzitting van het leerzame
congres was voor 'n deel gewijd aan
twee muzikale manifestaties. De eerste
door een klas uit de Steinerschool te
Haarlem o.l.v. mevrouw H. Hulsman,
zingen, één- en meerstemmig ritme en
maat ritmisch, dansje figuren door de
kinderen zelf verzinnen en demon
stratie op door de kinderen vervaardig
de instrumenten, creatieve werkzaam
heid dus. De tweede was een optreden
door de blazersklasse van de Stichting
Rotterdamse Muziekschool onder lei
ding van Frans Vreugdenhil (harmonie
orkest). De jongens en meisjes speel
den muziek van Henk van Lijnschoten
een naam die borg staat voor eigentijd
se klanken, maar ook voor speelbare
prettige en. ook in het eenvoudige, al
tijd interessante muziek.
