Veenendaals
dagblad
WASHINGTON POST EN Gouverneur Conally als
NA .-TIMES MELDENopvolger genoemd
McNamara hoofd van Wereldbank
Nieuwe hoogoven gebruik
Buiten
Turkse vloot uit
haven gevaren
Portefeuille van Oorlog
werd hem te zwaar
Vrouw en vijf
kinderen in
vuurzee
omgekomen
Roofmoord
op oude
molenaar
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
open
Sint-Nicolaasverkoop
1ste Veenendaalse
Konfektiehuis
W. Weigraven
op overweg
verongelukt
Oorlogsschepen
bij Cyprus
gezien
WILSON: BIJ
6 LANDEN
AANVRAGE
GEDAAN
Kamerleden
demonstreren
Hot-line was
in juni
in gebruik
WETHOUDER VAN EDE
Blauw-blauw j
SPANNING ROND CYPRUS WEER GESTEGEN
GEEN OORLOG
Na l)e Gaulle's veto:
j WASHINGTON De Amerikaanse minister van Defensie, Robert S. McNa
mara, zal morgen tot president van de Wereldbank worden gekozen, aldus is
maandagavond vernomen in regeringskringen.
AL LANG
NEE
Lancering mislukt
in Australië
Demonstratie tegen
de N.P.D.
Wij zijn
voor
de
ELKE DAG van 2-9 uur
fantastisch lage prijzen
leuk bloesje CADEAU
BINNENGEDRONGEN
AANKNOPINGSPUNTEN
ONTDEKT
TERUGGEGAAN
Onbestendig
Bur. voor redactie en administratie»
Prln3 Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385—10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Recl.-
bureau J. Baars
VAL
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert. losse mm-prijs 17 cent Kleine annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
DINSDAG 28 NOVEMBER I967 - 4I« JAARGANG no. 281
IJMUIDEN Vanmorgen is de nieuwe
„Hoogoven no. 6" in IJmuiden officieel
in gebruik gesteld. Hier een exterieur
van de nieuwe aanwinst, met de hoge
ertsbergen en de lopende band, die
voor het transport van het erts zorgt
tot het bunkergebouw. (Zie ook elders
in dit blad).
LUNTEREN De 54-jarige heer W.
Weigraven, wethouder van onderwijs
van de gemeente Ede, is gisteravond
op een spoorwegovergang in Lunteren
inet zijn auto tegen een goederentrein
gereden. Hy was op slag dood.
HOOGEVEEN Even buiten Hoo-
geveen, op de beveiligde overweg Kin-
holt, is de achttienjarige mejuffrouw
J. Steenbergen met haar bromfiets door
een trein gegrepen. Zij werd ruim der
tig meter meegesleurd en vervolgens
over een rietkraag geslingerd. Zij was
op slag dood.
DOETINCHEM Op een onbewaakte
overweg nabij Doetinchem is gister
avond omstreeks acht uur een man
door de trein Arnhem-Winterswijk over
reden en op slag gedood.
f^ezien de hals-over-kop gaande ont- j
I wikkeling, kan het Nederlandse i
landschap moeilijk „blauw-blauw" j
worden gelaten; daarover valt nauwe- j
lijks te discussiëren, zó praktisch ben j
i ik nu ook nog wel, al praat ik veel
„ins Blaue hinein". Maar de oude
schraallanden, die tot ongeveer een
kwart-eeuw geleden, kunst- noch stal-
mest kenden en onder gebrekkige
waterafvoer „leden" zoals men dit
graag benaamt liggen mij na aan
't hart. Er ging met hun verdwijning
een rijke en karakteristieke flora ver-
i loren, zegt de florist dr. V. Westhoff
l ergens terecht; hun aantal kromp in
5 van tienduizenden hectaren tot enkele
z tientallen en als deze niet tijdig in
reservaten waren beveiligd, zou de
l huidige generatie nauwelijks meer
weet hebben van dit unieke, blauwig-
z overwaasde landschapstype. Ettelijke
planten komen er nog slechts spora-
disch voor, andere zijn de ondergang
nabij en nóg worden er schaarse
z gracéplaatsen met een roemloos einde
z bedreigd, zoals die van de fraaie, on-
vervangbare kievitsbloem. Vaak is het
te danken aan de afgelegen gebieden,
waardoor hier en daar nog een stukje
stand kon houden. Beschermd zijn ge-
lukkig de 14 ha grote „Blauwe Hel"
l ten z.o. van Veenendaal (ook met
moeras en trilveen), de „Allemans-
kamp", precies op de Gelderse grens
onder Renswoude, bij insiders bekend
z om de orchideeën (3 ha), voorts soort-
z gelijke blauwgraslanden in Drente,
z Friesland en Z.-Holland. Alles met
l alles slechts weinig, doch de natuur-
l vrienden raakten er aan gewend, hun
verwachtingen niet te hoog te stellen.
j In deze decemberdagen is een kinder-
l hand gauw gevuld en de hunne is dit
i 't hele jaar rond!
28 nov. '67
A. B. WIGMAN
.«••■aaHHIIMIIIMB
MERSIN (Turkije) De Turkse oorlogsschepen, die sinds verleden week voor
een mogelijke landing op Cyprus in Mersin lagen te wachten, zijn hedenmorgen
vroeg met onbekende bestemming weggevaren.
Twee torpedobootjagers en twee duikboten slipten in de duisternis de haven uit,
om zich te voegen bij vier torpedobootjagers die voor de haven lagen te wachten.
Tevoren waren de officieren, die walverlof hadden, opgeroepen zich onmiddellijk
naar hun schepen te begeven.
De jongste ontwikkelingen volgden op een bericht uit Ankara, dat het kabinet
onafgebroken in zitting bijeen is. De ministerraad vergadert al sinds maandag
18.30 uur.
Terwijl de marine-officieren zich
naar hun schepen terugspoedden, be
gonnen geruchten de ronde te doen
over een ophanden zijnde invasie op
Cyprus. De autoriteiten weigeren com
mentaar te leveren.
Inmiddels hebben de soldaten, die
zich aan boord van verschillende sche
pen bevinden, opnieuw een nacht in vol
ledige gevechtsuitrusting doorgebracht.
Naderhand zijn nog meer oorlogssche
pen voornamelijk patrouilleboten en
mijnvegers weggevaren. De militaire
kampementen rondom Mersin lijken
thans geheel verlaten. Tanks, gevechts
wagens en artillerie zijn geladen in de
ruimen en op de dekken van transport
schepen en landingsvaartuigen.
Op Cyprus steeg gisteren nog de hoop
dat de diplomaten een uitweg uit de
huidige crisis zullen vinden en een oor
log tussen Turkije en Griekenland zul
len voorkomen. De V.N.-afgezant José
Rolz-Bennett ontving waarderende bood
schappen van zowel de Griekse als de
Turkse gemeenschap op het eiland voor
het pleidooi van secretaris-generaal
Oe Thant voor de grootste zelfbeheer
sing bij alle partijen.
Na zijn tweede onderhoud met Rolz-
Bennett, verklaarde aartsbisschop Ma-
karios tot de pers: „Er komt geen oor
log."
Van officiële kringen kreeg men de
indruk dat het gevaarlijkste ogenblik
van de crisis voorbij is, nu de V.N.-af
gezant, de vertegenwoordiger van presi
dent Johnson, Cyrus Vance en NAVO-
secr.-generaal Mandio Brosio zich in
spannen Griekenland en Turkije over
het dode punt heen te helpen.
De regering van Cyprus schijnt het
gevoel te hebben dat nu de verhitte ge
moederen wat beginnen af te koelen,
oplossing van de kernvraag terugtrek
king van de troepen op het eiland, tot
stand kan worden gebracht. Griekenland
schijnt alle troepen te willen terugha
len. Dit zou gelden voor de toegestane
contingenten van 950 Grieken en 650
Turken alsmede voor de naar schat
ting 12.000 Grieken en 1200 Turken die
de laatste vier jaar clandestien naar het
eiland zijn gekomen.
Turkije heeft er steeds aan vastge
houden dat Griekenland de eerste stap
doet.
Bij een ontploffing van een kneedbom
in Kyrenia in het noorden van Cyprus
zijn maandagnacht twee Grieks-Cypri
sche politiemannen licht gewond ge
raakt.
Het Turkse kabinet heeft vanmorgen
laat na een vergadering van 13 uur
het beraad over de crisis rond Cyprus
afgesloten.
Een regeringswoordvoerder zei, dat
men na bestudering van de Griekse
positie besloten had de eigen koers niet
te wijzigen. „Wij verkeren thans in een
zeer kritieke toestand", aldus de
woordvoerder.
O
NICOSIA 24 kilometer van de
noordkust van Cyprus zijn acht onge
ïdentificeerde oorlogsschepen waargeno
men, zo meldt de Cyprische regering.
LONDEN „Alle hoop is nog niet
verloren, zolang de vijf partners van
Frankrijk hun eenheid bewaren." Zo
reageerde minister Luns (Buitenlandse
Zaken) gisteren op het veto, dat de
Franse president De Gaulle gistermid
dag heeft uitgesproken over de toela
ting van Engeland tot de Europese ge
meenschappen.
Premier Wilson van Groot-Brittannië
zei dat hij zijn aanvrage bij de zes
EEG-Ianden had ingediend en niet in
Parijs alleen.
„Het standpunt van Benelux kan van
grote invloed zijn op de beslissingen die
in Brussel worden genomen", vervolgde
Luns die doelde op de ministerraad van
Benelux die morgen in Den Haag wordt
gehouden.
De Britse regering zelf heeft waardig
gereageerd. Premier Wilson heeft laten
weten dat hij een aanvrage om lidmaat
schap bij de gemeenschap heeft inge
diend en dat hij een antwoord verwacht.
„De Europese verdragen geven aan
dat alle Europese landen recht hebben
op het lidmaatschap", aldus de verkla
ring van de Britse regering.
In Bonn verklaarden hoge functiona
rissen dat Duitsland alles zal blijven
doen om Engeland tot de E.E.G. te la
ten toetreden. De kracht van Europa
komt niet in gevaar, wanneer de ge
meenschappen met Engeland zouden
worden uitgebreid.
In spannine vraagt men zich af wat
er vandaag op de Londense goudmarkt
zal gebeuren als reactie op de perscon
ferentie van De Gaulle. Daarin heeft
hij zijn offensief tegen de Amerikaanse
dollar immers nog belangrijk opgevoerd.
Zal dat leiden tot een nieuwe koopgolf
van goud in Londen?
McNamara, die sinds 1961 minister van Defensie is, zal het kabinet van pre
sident Johnson verlaten om de functie bij de Wereldbank te kunnen aanvaar
den. Bij de Wereldbank wordt McNamara de opvolger van George Woods.
De benoeming van McNamara zal formeel een feit zijn, wanneer de raad van
commissarissen van deze internationale kredietverlenende instelling morgen
vergadert.
Het is een gebruik, dat de Verenigde Staten een kandidaat stellen voor het pre
sidentschap van de Wereldbank. Dat gebeurt, omdat de Verenigde Staten de
grootste op zichzelf staande financiële bijdrage aan de bank leveren.
McNamara's kandidatuur is verleden
week aan de bank voorgelegd. Naar
verluidt, heeft president Johnson zich
met dit voorstel verenigd.
De kandidatuur van McNamara voor
de hoge post bij de Wereldbank was
reeds eerder gepubliceerd door de
Washington Post en de New York Times.
Een radiozender te Oklahoma heefl
omgeroepen, dat de post van McNama
ra in het departement van Defensi»
wellicht zal worden vervuld door gou
verneur John Connally van Texas.
Indien de kandidatuur van McNama
ra het fiat krijgt van de 106 lid-stater
van de Wereldbank en dit wordt
verwacht zal hij zijn nieuwe ambt
vermoedelijk begin volgend jaar aan
vaarden.
Reeds maanden gingen geruchten
over een heengaan van McNamara uit
de rcgering-Johnson. Volgens de Wash
ington Post, heeft een goede vriend
van de familie McNamara verklaard:
„hij wilde al zo lang weg. Hij heeft
dat nodig. Hij kan niet meer".
McNamara is gekozen uit diverse
kandidaten - David Rockefeller van
Chase Manhattan Bank, David Bell.
oud-administrateur van het Bureau voor
Internationale Ontwikkeling, en C.
Douglas Dillon, oud-minister van Fi
nanciën.
De ambtstermijrt vary Ov'huidige pre
sident van de wereldbank, George D.
Woods, loopt op 31 december 'van dit
jaar af. Hij heeft er echter in toege
stemd nog een jaar aan te blijven. In
dien echter eerder een opvolger gevon
den werd, zou hij voordien willen aftre
den.
De Wereldbank, officieel genaamd de
Internationale Bank voor Wederopbouw
en Ontwikkeling, verstrekt onderont
wikkelde landen kapitaal, dat niet via
de normale commerciële kanalen te
verkrijgen is. De bank heeft in totaal
23 miljard dollar uitgeleend sinds 1946
dit geld wordt verstrekt door de lid
staten. Op het ogenblik worden per jaar
leningen tot een totaal van gemiddeld 1
miljard dollar verstrekt.
Gouverneur John Connally van Texas
heeft maandagavond verklaard dat er
geen woord waar is van de berichten,
dat hy Robert S. McNamara zal opvol
gen als minister van Defensie.
De gouverneur zei niets te weten van
McNamara's plannen. „Het zou me
zeer verbazen als McNamara als minis
ter van Defensie aftreedt," zei Con
nally, „in elk geval weet ik daar niets
van". Op de vraag of hij belangstelling
zou hebben voor de functie van McNa
mara, zei -Connally: „Daar hoeven we
niet over te praten. Ik ben gouverneur
en ik heb een taak te vervullen".
Connally heeft onlangs verklaard geen
vierde ambtstermijn te ambiëren.
O
ADELAIDE De eerste Australi
sche poging vandaag in Woomera om
e?n kunstmaan, de Wresat-I te lance
ren met behulp van een Redstone-raket
is mislukt. De raket is niet van zijn
lanceerbasis opgestegen. De Wresat-I
heeft tot taak meer te weten te komen
over de stralingen in de ruimte. (Wre-
sat is een afkorting voor kunstmaan
van het instituut voor wapenonder-
zoek).
DUISBURG Een groep van naar
schatting 2000 demonstranten heeft
maandagavond in Duisburg geprobeerd
een bijeenkomst van de uiterst rechtse
„Nationaal Democratische Partij van
Duitsland" te verstoren, zo heeft de
politie meegedeeld. De betogers riepen
„Nazi's eruit", bliezen op fluitjes en
klapten ritmisch in de handen, waar
door delen van de toespraak van voor
zitter Adolf von Thadden onverstaan
baar werden. Volgens functionarissen
van het Rode Kruis werd een man in
het tumult door een hartaanval getrof
fen en zijn verscheidene jongeren tij
dens vechtpartijen met aanhangers van
de NPD gewond geraakt.
ADVERTENTIE
ZATERDAG 2 dec. van 2—6 uur
MAANDAG 4 dec. van 2—9 uur
Nog steeds
in het
Gelderland 46
VEENENDAAL
Bij besteding van ten minste f 20,-
ontvangt u een
OLST De 71-jarige alleenwonende
molenaar A. Böks te Olst in Overijssel
is het slachtoffer geworden van roof
moord. Deze tweede gewelddaad bin
nen een week in dit deel van het land
is waarschijnlijk in het weekeinde ge
pleegd, maar werd pas maandag ont
dekt.
Toen de molenaarsknecht A. Slin
gerland gisterochtend bij de molen
kwam, even buiten de bebouwde kom
van Olst, vond hij alles gesloten. Dat
was nog nimmer tevoren gebeurd.
Daar de huishoudster van de bejaarde
molenaar zaterdagmorgen was begra
ven, vreesde de knecht, dat de heer
Böks een wanhoopsdaad had ge
pleegd.
Hij sloeg alarm in het dorp waarop
enkele buren samen met de knecht met
geweld de molen binnendrongen. Daar
vonden zij de molenaar op de grond lig
gend in een grote plas bloed.
De rijkspolitie van Olst kreeg assis
tentie van de technische recherche uit
het district Zwolle, een groep recher-
chercheurs die sinds de moord op Nel
lie de Haan al van vrijdag af vrijwel
onafgebroken in de weer wsp geweest.
Vastgesteld werd dat de molenaar
evenals het meisje uit Avereest met
een hard voorwerp tegen het achter
hoofd was geslagen.
Bij de sectie gistermiddag in het zie
kenhuis te Deventer bleek dat het
slachtoffer ook nog ernstig letsel aan de
lever had opgelopen. Vermoed wordt,
dat hij geschopt is, nadat hij was
neergeslagen.
Op de plaats van het misdrijf heeft
de politie verscheidene voetafdrukken
gevonden en enkele voorwerpen, die
mogelijk afkomstig zijn van de over
valler.
Overste A. W. de Vrieze, de districts
commandant van de rijkspolitie te
Zwolle, die het onderzoek in beide
moordzaken leidt, zei in het belang van
dit onderzoek nog niet nader te kunnen
ingaan op de aard van de ontdekkingen
op de plaats van het misdrijf.
„Ik kan wel zeggen, dat die ontdek
kingen goede aanknopingspunten ople
veren voor het verdere werk", aldus
overste De Vrieze. Uit alerlei andere
sporen in de molen blijkt duidelijk, dat
de overvaller naar geld heeft gezocht.
Vermoed wordt dat hij slechts weinig
kan hebben gevonden. Bekend was dat
molenaar Böks sinds enige tijd alles
over de bank regelde. Hij had van dat
tijdstip af vrijwel geen geld meer in
huis.
AMSTERDAM Tijdens een gisteren
gehouden demonstratie tegen de oorlog
in Viëtnam werd een parlementaire
bijdrage geleverd door de P.S.P.-
Kamerleden Lankhorst, v. d. Spek en
v. d. Lek.
AARTSWOUD Bij een felle brand
in Aartswoud (N.-II.) zijn vannacht
een vrouw en vijf kinderen oni hel
leven gekomen. De vader en twaalf
kinderen konden worden gered.
Volgens de politie hebben de man en
de vrouw en 12 van hun 17 kinde
ren zich uit het brandende huis we
ten te redden. Toen de vrouw hoor
de dat nog vijf van haar kinderei
niet naar buiten waren gekomen, i
zij het brandende huis weer binnen
gegaan. Met haar vijf kinderen is d
vrouw omgekomen. Van drie kir
deren zijn inmiddels de stoffelijk
overschotten gevonden.
De slachtoffers zijn de 47-jarige mevi
J. Schaafsma-Dc Haas en haar drie
zoons en twee dochtertjes, de 24-ja
rige Auke, de 17-jarige Rink. de 13-
jarige Simon, de 4-jarige Juliana en
de 3-jarige Gerda.
De 57-jarige havenarbeider P. J.
Schaafsma en zijn twaalf andere kin
deren zijn ondergebracht in een leeg
staand motel in Aartswoud.
De brand werd tegen twaalf uur ont
dekt door een passerende vrachtwa
genchauffeur. Het huis van de fami
lie Schaafsma staat namelijk op kor
te afstand van de provinciale weg
Alkmaar - Den Oever en is zichtbaar
voor passerende automobilisten.
Het huis, dat vlak naast het niet meer
in gebruik zijnde stoomgemaal staat,
werd vroeger bewoond door de ma-
'chir.ist van dit gemaal. In dit huisje
aan de Westfriesedijk 1 in Aarts
woud, sliepen 19 personen toen de
brand uitbrak. Twee meisjes sliepen
beneden, terwijl de overigen op de
bovenverdieping, die alleen via een
smalle trap bereikbaar is, hun slaap
vertrek hadden. Vermoedeijk is het
feit, dat 17 mensen alleen via een
smalle trap in veiligheid moesten
trachten te komen, de oorzaak ervan
dat niet allen zich hebben kunnen red
den.
Tot omstreeks drie uur is men met het
blussingswerk bezig geweest.
Gebleken is dat man, vrouw en 12 kin
deren uit het brandende huis zijn ge
komen. De vrouw is echter direct hier
na, toen zij hoorde dat nog vijf kin
deren in het brandende huis waren
achtergebleven, weer terug gegaan.
Zij is er niet in geslaagd het bran
dende huis weer te verlaten.
De oorzaak van de brand staat nog niet
geheel vast. Vermoedelijk heeft een
defecte oliekachel de brand doen ont
staan. Later heeft men ook een ont
ploffing gehoord, die vermoedelijk
werd veroorzaakt door een gasfles.
NEW YORK President Johnson en
Sovjet-premier Kosygin hebben, naar
vandaag door het tijdschrift „Look"
werd gemeld, over de rechtstreekse te-
lexlijn voor noodgevallen tussen 't Wit
te Huis en Mosk'ju (de z.g.n. „hot-line")
tijdens de zesdaagse oorlog tussen Is
raël en de Arabieren in juni van dit
jaar 20 boodschappen uitgewisseld.
Kosygin is volgens „Look" begonnen
met een omstreeks 8.00 uur op 5 juni
afgezonden boodschap. Ongeveer vier
uur eerder hadden ambtenaren op het
Witte Huis Johnson wakker gemaakt
om hem te vertellen, dat in het Mid
den-Oosten oorlog was uitgebroken.
aaaaaaaaaaaaaaaaaataaaaaaaaaaaa
aaaiifitaiiiataaaanaataai
DE BILT Het K.N.M.I. deelt
mede: De koude lucht boven het con
tinent, waarin het in de afgelopen
nacht in het midden en oosten van
ons land nog 1 tot 3 graden gevroren
heeft, wordt nu geleidelijk naar het
oosten verdreven.
Op de Oceaan heeft zich namelijk
een krachtige westcirculatie inge
steld, die enerzijds in stand gehouden
wordt door een diepe depressie tus
sen IJsland en Schotland en ander
zijds door een hogedruk gebied in het
zeegebied ten oosten van de Azoren.
Met deze westelijke stroming wordt
tamelijk zachte en vochtige lucht van
de Oceaan naar West-Europa ge
transporteerd.
Het binnendringen van de zachtere
lucht gaat gepaard met een regenzo
ne, die maandagavond het westen van
ons land bereikte. In de komende
avond en nacht zal nog een koufront
van de depressie met regen over ons
land trekken, waarna morgen polaire
lucht aangevoerd zal worden, waar
uit enkele buien zullen vallen. Het
weer blijft onbestendig.