Veenendaals
dagblad
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Buiten
SOVJET-FORMATIE BOVEN CAIRO
Poolse spion loopt nog
vrij rond in Nederland
V erkeerschaos
in Engeland
CONCORDE NADERT VOLTOOIING
Van zeven ontsnapte jongens
nog drie op vrije voeten
Tegenwind j
voor Sint
Reacties op
Oe Thant's
oproep zijn
gunstig
Drie leden van
een familie
verongelukt
NEWSWEEK: CLAUSULE OVER STOPZETTING
BOMBARDEMENTEN VERVALLEN
Zoeken naar acceptabele
neutraliteit Zuid-Viëtnam
SOEKARNO
ZAL VOOR
RECHTER
VERSCHIJNEN
m
Man zit voor
ministerie in
hongerstaking
Na ruzie met
schoonzoon
overleden
Conflict bij spoorwegen
noodtoestand dreigt
Bewaker neergeslagen in „Lloydhotel"
Artsenstaking
beëindigd
Lancering van
Europa-raket
uitgesteld
KWESTIE-CYPRUS
INSTEMMING
AANDACHT
FALEN
OVERLEG
SUHARTO: alleen
kwestie van tijd
GEZONDHEID
NA UITWIJZING DOOR LUXEMBURG
FELLE REACTIE
Commando-wisseling
in Israel's leger
MAATREGELEN
ONAANVAARDBAAR
VS-soldaat monnik
AUTO TEGEN BUS
:D'
Bur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Reel.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt In 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden
ƒ1,50, Ieder woord meer 15 cent.
MAANDAG 4 DECEMBER I967 - 4le JAARGANG no. 286
„HOUDING VAN HANOI MILDER"
TTet Amerikaanse weekblad Newsweek meldt, dat het van een voormalige
Zuidviëtnamese regeringsfunctionaris stukken had ontvangen die zou
den neerkomen op een „gedetailleerd vredesplan van Hanoi".
Het grote verschil tussen het onthulde plan en alle voorgaande is volgens
Newsweek dat Hanoi voor de eerste maal niet aandringt op onmiddellijke
staking van de Amerikaanse bombardementen op Noord-Vietnam.
NEW YORK De secretaris-gene
raal der Verenigde Naties, Thant, heeft
zondag een poging gedaan de impasse
in de kwestie Cyprus te doorbreken. Hij
richtte een oproep tot president Maka-
rios van Cyprus en de regeringsleiders
van Turkije en Griekenland, waarin hij
hun verzoekt onmiddellijk stappen te
doen die een einde maken aan de be
dreiging van de veiligheid hunner lan
den. Thant richtte zich tot Turkjje en
Griekenland met het verzoek hun con
tingenten op Cyprus te verminderen tot
de bij verdrag (1960) vastgestelde
sterkte.
De secretaris-generaal bood voor de
oplossing van het geschil zijn goede
diensten aan. Het was zijn derde op
roep tot de partijen in het conflict.
Thant stelde voor de Veiligheidsraad te
laten besluiten over een eventuele uit
breiding van het mandaat van de VN-
vredesmacht op Cyprus. Volgens waar
nemers zou hij hiermee tgemoet willen
komen aan de bezwaren van president
Makarios. In zijn oproep zegt Thant, dat
het overleg dat sinds zijn vorige oproep
Is gevoerd hem reden geven te geloven,
dat het mogelijk is op zijn minst de
huidige crisis op te lossen.
Intussen bleef Cyprus zijn verzet te
gen de 'tussen Turkije en Griekenland
bereikte overeenkomst handhaven. De
Amerikaanse bemiddelaar Vance verliet
gistermiddag het eiland, blijkbaar zon
der een definitieve oplossing te hebben
bereikt. Hij vloog naar Athene terug.
Goedingelichte Cyprische kringen ver
klaarden, dat Makarios zich blijft kant
ten tegen de door Turkije geëiste ver
kleining van de Grieks-Cyprische nati
onale garde.
Premier Kollias van Griekenland
heeft verklaard in te stemmen met de
oproep van VN-secretaris Oe Thant.
Eerder had de Turkse premier Demirel
zich gunstig uitgelaten over de oproep
van Thant.
Ook in regeringskringen in Nicosia
toonde men zich ingenomen met de op
roep, die volgens de zegslieden weinig
afwijkt van de mening der Cyprische re
gering. Tegelijkertijd sprak men echter
de hoop uit, dat de punten van wrijving,
zoals de ontbinding van de (Grieks-)
Cyprische nationale garde en uitbrei
ding van de bevoegdheden der VN-vre-
desmacht op Cyprus, in een debat in de
Veiligheidsraad openlijk ter sprake zul
len komen.
IVog altoos is men in de weer met
de funeste plannen tot indijking E
van Nederlands rijkste en oorspron-
kelijkste natuuroorden: het Wadden-
gebied. Het is de plannenmakers een
doorn in 't oog, dat dit er maar zo
ongebruikte en onordelijk bij ligt, doch
gelukkig wordt op vele plaatsen de
alarmklok geluid en staat men meer l
en meer wantrouwend tegenover de
autoriteiten, de overheid en beden-
kelijke voorlichting. Het gaat min of
meer om onze laatste natuurlijke rijk-
dommen, die bedreigd worden door j
recreatie, defensie, olieboringen, enz. E
We mogen niet over het hoofd zien, E
dat in de trektijd 500.000 steltlopers j
het wad bevolken en dat er naar we-
tenschappelijke schatting liefst 2% tot
5 miljoen pleisteren of overwinteren.
Van 31 Europese en Noordafrikaanse
landen oezit Nederland in het Wad- E
dengebied zelfs de grootste vogelrijk- S
dom, zodat opheffing dezer unieke
isolatie grote verschuivingen en zware
verliezen zou betekenen. Men heeft E
berekend, dat de vogels er in de trek- E
tijd per etmaal liefst 95.000 kg dierlijk
voedsel aan onttrekken, doch niet
temin komt schaarste aan victualie
nooit voor. Op 1 km2 wad leven
146.000 kilo slijkgarnaaltjes en dan
zijn er nog horentjes, zeepieren, za
gers, kokkels, mosselen, krabben
veel niet genoeg. Op het Vlielandse
wad vond men op een augustusdag
welgeteld 164.700 vogels, die per m2
gemiddeld 10.000 prooidieren aantrof
fen. Ge ziet, hoe vrijgevig moeder
Natuur zich in dit meest ongerepte
landschap van Nederland gedraagt en
dat de voedselstock der Waddenzee
slechts in astronomische getallen kan E
worden uitgedrukt. En toch maar za- E
niken over dammen en inpoldering
4 december '67 A. B. WIGMAN
Het plan zou voorzien in de vervan
ging van de huidige Zuidviëtnamese re-
reging door een „neutraal bewind", dat
zowel voor de Viët Cong als de Verenig
de Staten aanvaarbaar moet ztfn,
verandering van het Nationaal Bevrij
dingsfront van frontorganisatie der
Viët Cong in een niet-militaire, politie
ke partij en terugtrekking van de
Noordviëtnamese troepen uit het zui
den.
Volgens Newsweek is de aanvankelij-
kelijke aandacht van het ministerie van
Buitenlandse Zaken voor het plan ver
flauwd, daar vele hoge ambtenaren het
„eerder beschouwen als de wensdromen
van gefrustreerde Vietnamese nationa
listen dan als de weloverwogen positie
van de regering in Hanoi".
Het blad wijst er echter op, dat
Noordviëtnamezen voor vredesouvertu-
res al eerder van de Westerse pers ge
bruik hebben gemaakt. Zo zond presi
dent Ho Tsji Minh op 26 november 1953
een telegrafisch interview naar een
Zweeds dagblad, wat de basis bleek te
zijn voor de Geneefse conferentie over
Indo China van 1954, aldus Newsweek.
Twee regeringsgezinde kranten heb
ben zondag kritiek uitgeoefend op de
Verenigde Staten, omdat deze een ont
moeting met een afgezant van het Na
tionale Bevrijdingsfront zouden hebben
georganiseerd zonder de Viëtnamese re
gering in te lichten.
De Amerikaanse ambassade heeft de
berichten tegengesproken, dat een ver
tegenwoordiger van het NLF gearres
teerd is door de Zuidviëtnamese veilig
heidspolitie, terwijl hij op weg was
naar een ontmoeting met ambassade
functionarissen.
Het zondagsblad van „Choang
Chung", zei dat •..cl- ""erenigde Staten
zouden falen als zij pogingen in het
werk zouden blijven stellen om in het
geheim ontmoetingen te hebben met de
Viët Cong of de communisten in Noord-
Viëtnam".
„Tien Tuyen", een krant die de op
vattingen van enige vooraanstaande
Zuiviëtnamese generaals weergeeft, zei
dat het V.S-NLF-contact „een grove
schending van de Viëtnamese souverei-
niteit is, omdat de regering van Viët-
nam niet op de hoogte werd gehouden
van een dergelijke ontmoeting".
De Zuidviëtnamese bevrijdingsorgani
satie, heeft tussen september en novem
ber j.l. met secretaris-generaal Thant
contact opgenomen om te bereiken dat
vertegenwoordigers van de organisatie
hun standpunt uiteen kunnen zetten
voor de Algemene Vergadering van de
V.N. Dit is zaterdag uit betrouwbare
V.N.-bron vernomen.
Thant zou overleg hebben gepleegd
hebben met Arthur Goldberg, de Ame
rikaanse permanente ^V.N.-vertegen-
woordiger. Deze zou hebben gezegd dat
het verschijnen van de Viëtnamezen
voor de Veiligheidsraad de instemming
van de V.S. zou hebben. Dit is in over
eenstemming met 'n vroegere uitlating
van Goldberg voor de commissie voor
buitenlandse zaken van de Amerikaanse
senaat.
Zoals bekend worden van Amerikaanse
zijde pogingen in het werk gesteld de
Veiligheidsraad in te schakelen bij het
zoeken naar een vredesregeling voor
Viëtnam.
De Sowjet-Unie en Frankrijk hebben
daarentegen meegedeeld, dat de Veilig
heidsraad niet bevoegd is de kwestie-
Viëtnam te bespreken. Thant deelt deze
mening.
DJAKARTA Een gerechtelijke
actie tegen oud-president Soekarno is
slechts een kwestie van tijd. Dat heeft
waarnemend president Suharto ver
klaard, aldus meldde het officiële In
donesische persbureau Antara giste
ren. De wet zal zonder enig onder
scheid des persoons worden toegepast,
aldus Suharto.
Het is de eerste maal dat Suharto
spreekt van een gerechtelijke actie
tegen de voormalige president. Nog
maar kort geleden deed hij een beroep
op het volk hem niet lastig te vallen
met eisen tot berechting van Soekarno.
Vooral actiegroepen van jongeren zijn
die eis steeds blijven stellen.
Begin dit jaar legde het voorlopige
Volkscongres het lot van Soekarno in
handen van Suharto. Deze heeft her
haaldelijk gewezen op de weerslag die
een berechting van Soekarno in het
land zou kunnen hebben. Bovendien
liet Soekarno's gezondheid geen gerech
telijke actie toe, zo werd tot dusver
steeds gezegd.
':W
DEN HAAG Stefan S., de mede
werker van de Poolse handelsmissie in
Den Haag, die in Luxemburg is gear
resteerd en uitgewezen wegens spiona
ge, is in Nederland nog op vrije voeten.
Hij en zijn vrouw werden eind vorige
week na hun arrestatie in een Luxem
burgs café door de Luxemburgse
politie naar de grens van België
gebracht. Daar werden ze overgenomen
door de Belgische Rijkswacht. Die ver
zorgde het verdere transport naar de
Nederlandse grens. Sindsdien lopen S.
en zijn vrouw vrij rond.
Het was vanochtend nog niet bekend
of in Nederland stappen tegen hen zul
len worden ondernomen. Van de zijde
van het ministerie van Binnenlandse
Zaken is meegedeeld dat de man zich
ook in Nederland met „clandestiene in
lichtingenactiviteiten" heeft beziggehou
den.
Premer Werner van Luxemburg heeft
intussen fel gereageerd op het com
mentaar van de Poolse ambassade in
Den Haag op de aanhouding en uitwij
zing van Stefan S. De ambassade had de
arrestatie en uitwijzing beschouwd als
„een provocatie door de Luxemburgse
politie". „Dit is geen provocatie ge
weest", meent de Luxemburgse pre
mier. „De documenten, die op hem
werden aangetroffen zijn echt". De do
cumenten bestonden uit geheime teke
ningen en foto's van een installatie van
de NAVO in West-Duitsland.
JERUZALEM (AFP) De Israëlische
generaal Izak Rabin, die tijdens de zes
daagse Arabisch-Israëlische oorlog deze
zomer, commandant was van de Isra
ëlische strijdkrachten, is vervangen als
chef van de generale staf van het leger
van Israël.
Gisteren werd generaal Haim Bar Lev
in die functie benoemd. Het is in Israël
gebruikelijk dat de chef van de generale
staf niet langer dan vier jaar in functie
blijft.
DEN HAAG De 39-jarige Austra
liër Reinhold Obdeyn is gisteravond
voor het ministerie van justitie aan het
Plein in Den Haag in hongerstaking ge
gaan. Hij houdt een zitdemonstratie uit
protest tegen een gerechtelijke uit
spraak die de Arnhemse rechtbank vo
rige week deed in een echtscheidings
procedure, die zijn Nederlandse vrouw
had aangespannen.
Met zijn koffer, waarin stapels docu
menten zitten, en gestoken in warme
kleren heeft hij zich geïnstalleerd tus
sen de pilaren van de "hoofdingang
van het ministerie. Met een plaid wa
pent hij zich tegen de kou.
CAIRO In laagvliegende formatie
verschenen 3 Russische Tupolev-16-
bommenwerpers boven de Egyptische
hoofdstad. Links het torengebouw van
Radio-Cairo. Op de achtergrond de No-
kattamheuvels.
ARNHEM Een nachtelijke ruzie
tussen schoonvader en schoonzoon heeft
gisteren het leven gekost van de 63-
jarige Arnhemmer P. v. d. P. De man
kreeg op de stoep van zijn woning in
de Jufferstraat in Arnhem onenigheid
met zijn schoonzoon, de 23-jarige lasser
C. M. De politie vermoedt, dat P. zijn
schoonzoon een duw heeft gegeven,
waarna deze zijn schoonvader hardhan
dig tegen de grond werkte. De man is
met zijn achterhoofd op een betonnen
vloer terecht gekomen.
Pas zondag riep men de hulp van een
arts in. Kort daarna is de man in een
ziekenhuis overleden. Hij had een sche-
delbasisfractuur. De schoonzoon is in
gesloten.
(Van onze correspondent)
LONDEN Zeker een kwart van de treinen in Engeland rijdt vandaag
niet. Dat is het eerste gevolg van een langzaam-aan-actie en een besluit om
niet meer op vrije dagen te werken van ASLEF, de vakbond van treinbestuur
ders, machinisten en stokers. Deze protestactie is zondag te middernacht be
gonnen. Vandaag zal een speciale commissie uit het Britse kabinet bekijken
of de noodtoestand moet worden afgekondigd teneinde de voedselvoorziening
te verzekeren.
Vooral in Zuid-Engeland zal de chaos
bij het spoor, en daardoor op de wegen
zeer groot zijn. In het Zuidoosten gaan
elke dag meer dan 300.000 mensen met
de trein naar hun werk in Londen. Een
vijfde tot een kwart van die treinen
zullen uitvallen.
De politie heeft tijdens het weekein
de alles in gereedheid gebracht om de
enorme stroom auto's, vele malen gro
ter dan normaal, te kunnen verwerken.
Bij veel parkeermeters kan men van
vandaag af in Londen zo lang staan als
men wil. Er zijn 18 grote nood-parkeer
plaatsen ingericht. De grote verkeers-
bonden hebben speciale hulpposten
klaar staan om mensen aan een lift te
helpen en om gestrande auto's weg te
werken. Londen hangt vol speciale ver
keersborden, allemaal vanwege de ver
wachte chaos.
Waar het om gaat bij dit conflict is
angst voor de toekomst van de nog
maar 36.500 leden van de ASLEF, de
bond die de actie heeft uitgeroepen.
Stokers zijn er al bijna niet meer nodig
bij de Britse spoorwegen. De veel gro
tere bond van spoorwegpersoneel, NUR,
heeft onder zijn 260.000 leden al zeker
5.000 bestuurders van diesel en elektri
sche lokomotieven. Die blijven normaal
werken en dat zal de rivaliteit tussen
de twee bonden nog meer aanwakke
ren.
Directe oorzaak van het conflict is
het besluit van de spoorwegen om de
z.g. remwagens achteraan de goederen
treinen af te schaffen en om de trein-
geleiders die daarin reden van vandaag
af een plaats te geven achterop de lo
komotieven.
Dat beschouwt ASLEF als een onaan
vaardbare penetratie op het terrein van
zijn leden, die eens de aristocraten wa
ren van het spoor.
De minister van Arbeid Gunter heeft
gisteravond via radio en televisie de
mannen van de ASLEF nog eens onder
ogen gebracht dat zij zich zullen moe
ten neerleggen bij de zo hoog nodige
technologische veranderingen en mo
derniseringen bij de spoorwegen. De
Britse spoorwegen zullen dit jaar een
verlies lijden van zeker 150 miljoen
pond en daar komt dan nog bij wat er
van vandaag af verloren gaat door de
protestactie die door minister Gunter
als de dwaaste van deze eeuw is be
stempeld.
GIA DINH Stephan Schlafer, een
25-jarige Amerikaan, die een jaar als
soldaat in Viëtnam diende, heeft be
sloten boeddhistisch monnik te worden.
Hij hulde zich zondag in een pij en ont
ving een schaal om voedsel te bede
len.
WÊmMMmÊÉËMm
AMSTERDAM Omstreeks tien
uur zondagavond zijn uit het Huis van
Bewaring III aan de Lloydkade in Am
sterdam zeven jeugdige delinquenten
ontsnapt. Vier van hen zijn inmiddels
gepakt. De overige drie waren vanoch
tend nog op vrije voeten: de 17-jarige
E. M. K. uit Leeuwarden; de 17-jarige
J. S. uit Amsterdam en de eveneens
17-jarige «t. A. B. B. uit Amsterdam.
De ontsnapping uit het zogenaamde
„Lloydhotel", had plaats tijdens een
tv-uitzending. Er brak plotseling een
soort opstand uit, waarbij een bewaker
werd neergeslagen. Via een liftschacht
werkte het zevental zich op het dak,
waarop het via een brandtrap uit het
gebouw kon ontvluchten.
Een van hen ging naar huis, maar
werd prompt door zijn ouders aan de
politie overgeleverd. Drie anderen za
ten om twee uur 's nachts eveneens
weer vast.
In het „Lloydhotel" zitten moeilijk
opvoedbare jongens, die zich aan mis
drijven hebben schuldig gemaakt, op
gesloten. Een tekort aan personeel
schijnt, zo zegt de politie, oorzaak te
zijn van lacunes in de bewaking. Er
worden zelfs werkstudénten ingescha
keld.
De Amsterdamse politie heeft om de
nog voortvluchtigen op te sporen o.a.
een verscherpte controle op jeugdige
lifters bij de uitvalswegen ingesteld.
TOULOUSE Een tractor brengt
prototype 001 van de Frans/Engelse
supersonische Concordevoor het
eerst naar buiten. Het passagiersvlieg
tuig werd naar een andere hangar ge
sleept om te worden voltooid. De neus
ontbreekt nog aan de sierlijke vogel.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De Belgische dokters
aangesloten bü de z.g. federatie-Hen-
rard hebben zaterdag een eind gemaakt
aan hun staking. De actie was de laatste
dagen al duidelijk aan het verlopen
hoewel er een paar hardnekkige „ker
nen" waren.
Volgens de rivaliserende doktersorga
nisaties heeft in geen enkel landsdeel
meer dan 20 procent van de dokters
aan de actie deelgenomen.
MAASBREE Drie personen uit het
gezin Hobbelen in Venlo waren zater
dagmiddag vrijwel op slag dood toen
hun auto op de Provinciale weg In
Maasbree tijdens een inhaalmanoeuvre
frontaal tegen een autobus botste. Bij
de botsing kwamen de 22-jarige Maria,
die achter het stuur zat, de 24-jarige
Frans en hun 56-jarige moeder om het
leven. Een van de autobuspassagiers
liep lichte verwondingen op.
MAASBRACHT De 65-jarige me
vrouw Schillings uit Nijmegen is zater
dag levend verbrand in de auto van haar
man. Terwijl de wagen stil stond langs
de weg Roermond-Maastricht ter hoogte
van Maasbracht, reed in een dichte mist
een vrachtauto er vanachter tegenop.
De 64-jarige bestuurder, die even was
uitgestapt, kon zijn vrouw niet redden.
Hij liep een shock op en ligt in een zie
kenhuis in Roermond.
ROSMALEN De 51-jarige klooster
zuster C. van Tilburg (Zuster Hilaria)
uit Oss is zaterdagavond bij een ver
keersongeluk op de rijksweg Den Doch-
Nijmegen in de gemeente Rosmalen om
het leven gekomen. Zij stak voor het
sanatorium „„Mariaoord" aldaar, waar
zij op bezoek was geweest, de weg over
en werd daarbij aangereden door een
personenauto. Zij overleed ter plaatse.
De bestuurder van de auto trachtte nog
de zuster te ontwijken door krachtig
te remmen; daarbij sloeg de auto over
de kop en kwam een vijftigtal meters
verder langs de weg terecht. De twee
inzittenden van de auto liepen slechts
lichte verwondingen op.
HEESCH Eveneens op de rijksweg
tussen Den Bosch en Nijmegen, maar
nu ter hoogte van Heesch, heeft zich
vannacht als gevolg van slippen een
ernstige autobotsing voorgedaan. Daar
bij kwam de 20-jarige mej. D. Kramer
uit Rotterdam om het leven. Haar met
gezel, de 22-jarige Rotterdammer M.
B., en de beide inzittenden van de an
dere auto, de 20-jarige J. van L. uit St.
Michielsgestel en mej. A. v.d. H. uit
Oss, liepen zwaar letsel op.
ADELAIDE (Zuid-Australië) De
lancering van de Europese draagraket
„Europa-I" van de Australische basis
Woomera is vanmorgen voor zeker een
dag uitgesteld.
De lancering van de drietraps raket,
de zevende in een serie van elf, had
gisteravond moeten plaatsvinden. Het
aftellen voor de lancering was vrijdag
reeds begonnen.
Na twee onderbrekingen van de
„countdown" maakte de Europese or
ganisatie voor de ontwikkeling van
draagraketten (ELDO) uitstel van de
proefneming van zeker een dag be
kend vanwege „stroomstoringen".
Doel van de lancering is het beproe
ven van de twee voortstuwingstrappen
van de raket, de afscheiding van de
drie trappen en het vluchtverloop in 't
algemeen. De „Europa-I", bestaande
uit achtereenvolgens een Britse, een
Franse en een Westduitse trap, had 'n
vlucht van bijna 4700 kilometer over de
Grote Oceaan moeten afleggen.
j r
J (Van onze weerkundige medewerker) 5
O -
e hoogbejaarde kindervriend zed J
het morgen niet gemakkelijk krijW
J gen: een knaap van een depressie voor
S de kust van Scandinavië zal de wind
morgen flink doen toenemen uit rich-
tingen tussen west en noordwest, ter-
i wijl tevens hier en daar een bui ver-
wacht moet worden. Ook in 1919, 1922
i en 1940 hadden we een stormachtige
J 5 december, maar het was toen toch
beter te harden dan op Sinterklaas-
avond 1925, bij 17 graden vorst in
Sittard.
J Ten zuidwesten van Ierland hand-
J haaft zich een krachtig hogedrukge-
J bied, waardoor het mogelijk is, dat de
J grootste windkrachten aan ons land
voorbij zullen gaan. De verdere voor
uitzichten wijzen echter wel op het
doorkomen van een koudere lucht- j
stroming met enkele regen- en hagel- J
buien vanuit Schotland.