Fabriek stuurde voor een
ton tabletten rond
Moet apotheek
's nachts wel
v
geopend zijn
Limburgs „spaarbankje"
krijgt surséance
Meerderheid vindt verschil tussen
leiding en werknemers te groot
De Himalaya is
zijn hobby
Moordenaai an
schoonvader
lijkt niet
toerekenbaar
Nederlanders
in de SA
Dure zaak
Stunt werkt prijsverhogend,
meent boze apotheker
Onwezenlijke
schoonheid
„Idiote" vragen
uit de raad
onbeantwoord
Felle brand in
Oude-Pekela
Spion uit Polen
deed hier niets
strafbaars
IATA-kantoren
naar Genève
Dr. Noordijk is na expeditie
teru£ bij zieke kinderen
Ter kennismaking en oriëntering
voor artsen en apothekers
POSITIEVE REACTIES
Meer dan 130 mensen stortten
elke maand tien gulden
KASTOOR TH11S
Snoep
verstandig
eet 'n appel
Boorbedrijf kan 30
man gebruiken
IS EISDHOVES:
BOERES
MET EEWOlilHG
Hongerstaker
nam de henen
ONDERZOEK ES ZAKE MEDEZEGGENSCHAP
O <S DER A AS
JOSGESSACHTIG
OSTMOED1GESD
VOORVITGASG
ORCH1DEEË IS
Snoep
verstandig
eet 'n appel
EERST MET
Snoep
verstandig
eet 'n appel
DINSDAG 5 DECEMBER 1967
lllltlllllllllHIII
AMSTERDAM De apothekers
in Amsterdam gaan een enquête
houden om er achter te komen of
de tegenwoordige regeling voor de
nachtdiensten voldoet. Tot maart zul
len er 112 apotheken uit Amsterdam.
Amstelveen, Diemen, Badhoevedorp
en Halfweg/Zwanenburg aan mee
werken. Een commissie zal daarna 1
bekijken, of veranderingen nodig of
mogelijk zijn.
De belangrijkste punten van on
derzoek zullen zijn: hoeveel mensen
komen tussen 's avonds elf en twaalf
uur 's morgens in de apotheek, en:
hoeveel mensen krijgen 's nachts 'n
recept van een arts en gaan er niet
dezelfde nacht mee naar een apo
theek?
Het probleem speelt niet alleen in
Amsterdam en omstreken, maar min
of meer landelijk. De ervaring heeft
geleerd, dat er na elf, twaalf uur
's avonds (als de televisie is afgelo
pen!) niet veel mensen naar een
apotheek gaan. Als er geen buren
of familieleden bereid of beschik
baar zijn, is het dikwijls ook onmo
gelijk van huis te gaan.
Iedereen wil een apotheek om de
hoek van zijn eigen straat, zeker 's
nachts. Het openhouden van een apo
theek is een kostbare en, gezien het
personeelstekort, dikwijls ook lasti-
ge zaak. Een lid van het personeel
valt voor de dagdienst af en moet
achter de apotheek of in het huis
van de apotheker slapen.
Vooral de vrouwelijke assistenten
1 zijn niet gebrand op nachtdienst. Er
1 kunnen zich omstandigheden voor
doen, waarbij gevaar niet denkbeel
dig is. Er zijn er ook, die meer zijn
gesteld op vrije tijd dan op geld. Ten
slotte bestaat de indruk, dat er mis
schien geen behoefte is aan zoveel
's nachts geopende apotheken als nu.
Daarom ook zal worden nagegaan
welke afstanden de mensen moeten
afleggen om een dienstdoende apo-
,eek te bereiken en hoeveel ande-
ri dan de naast-betrokkenen daar
bij helpen.
■m
AMSTERDAM Achthonderd apothekers en 1500 apotheekhoudende art
sen hebben voor een verkoopwaarde van meer dan een ton aan Rastinon-tablet-
ten in huis gekregen. Gratis. Hoechst-Holland N.V. heeft de tabletten (tegen
suikerziekte) aangeboden „ter kennismaking en oriëntering". De aanleiding:
behalve het Rastinon-tablet van 0,5 gram, is hetzelfde merk nu ook in tablet
ten van één gram in de handel.
Apotheker C. O. Bierman uit Rotter
dam heeft er zich duchtig aan geër
gerd. Dat mondde uit in een sarcas
tisch ingezonden stuk in het Pharma-
ceutisch Weekblad. Fraai uitgevoerde
drukwerken, puzzels, bloembollen,
luchtballonnen, grammofoonplaten en
wat dies meer zij - zo schreef hij -
schijnen de omzet niet voldoende te
kunnen opvoeren. Een krachtiger me
dicijn is nodig gebleken.
De heer Bierman en zijn vrouw -
die als apothekeres eenzelfde pakket
ontving - hebben de tabletten per ke
rende post geretourneerd. Voor hen
belden waren dat 240 tabletten. In een
begeleidend briefje schreef de heer
Bierman, dat de bedoeling van het ca
deau hem ontging. En verder: „Ik
pleeg zelf te bepalen, welke genees
middelen ik in voorraad wens te hou
den, behalve natuurlijk de wettelijk
verplichte. Zelfs door het geven van
geschenken kan de industrie daarop
geen invloed uitoefenen."
Apotheker Bierman maakte de fir
ma in Amsterdam ook duidelijk, dat
er voor een waarde van 2300 x 45,10
gulden ofwel 103.730 gulden is uitge
deeld, „en dat de kosten daarvan druk
ken op de prijs, die particulieren en
ziekenfondspatiënten moeten betalen."
Volgens Hoechst-Holland NV zijn de
heer en mevrouw Bierman de enigen
die zo hebben gehandeld. Er zijn wèl
positieve reacties ontvangen. Sinds ja
ren is het gebruikelijk, dat bij het op
de markt brengen van nieuwe genees
middelen of nieuwe verschijningsvor
men daarvan de kleinste handelsver
pakking naar apothekers en apotheek-
houdende artsen wordt gestuurd. „Per
jaar", zo werd gezegd, „wordt voor
miljoenen aan monsters verzonden."
„In dit geval", aldus Hoechst, „ging
het niet om het rekensommetje: twee
maal het oude tablet van 0,5 gram is
gelijk aan één nieuw tablet van één
gram. Afgezien van de verpakking,
hebben de nieuwe tabletten een andere
fysische werking en een klinisch beter
resultaat bij bepaalde suikerpatiënten.
Bovendien moet een andere dosering
worden toegepast."
STEIN De éénmans spaarbank en
beleggingscombinatie CBC (Collectieve
Beleggingsclub) in Stein is aan een
bankroet toe. De eigenaar, de dertigja
rige D. van der Scheer, heeft de Maas
trichtse rechtbank surséance van be
taling gevraagd, die inmiddels is ver
leend.
Tot bewindvoerder is benoemd mr.
P. W. M. Russel uit Maastricht. De
eerste verificatievergadering zou eind
vorige week worden gehouden, maar
is wegens de grote toeloop van schuld
eisers opgeschort tot 17 januari.
Meer dan 130 spaarders uit heel Zuid-
Limburg, die hun spaarcenten sinds ok
tober vorig jaar aan de CBC hadden
toevertrouwd hebben hun vordering bij'
de bewindvoerder neergelegd. Het tota
le spaartegoed van de spaarbank is niet
bekend. Nog dagelijks melden zich
spaarders, die kleine of grotere bedra
gen bij de CBC hadden uitgezet.
De heer Van der Scheer, geboren op
Urk, verhuisde vorig jaar van Bussum
naar het Limburgse Stein. Eind vorig
jaar deed hij van zich spreken toen hij
via enkele honderdduizenden „open
brieven" de Limburgers opriep in zijn
(toen een half jaar bestaande) CBC
per man tien jaar lang tien gulden per
maand te storten.
„Dan komt er voor Limburgs her-
industrialisatie een bedrag van niet
minder dan 720 miljoen bij elkaar",
hield hij zijn toekomstige spaarklanten
voor. Om die honderden miljoenen gul
dens te verzamelen en goed te besteden,
riep hij nog twee instituten in het leven:
de CBCN (de Collectieve Beleggings
Combinatie Nederland, een soort acqui-
sitiebedrijf) en de GBB (Gemeenschap
pelijk Beleggingsbezit).
De laatste twee werden nooit bij de
Kamer van Koophandel ingeschreven.
In een van de slaapkamertjes van zijn
woningwetwoning aan de Gavarelle-
straat in Stein richtte directeur Van
der Scheer een kantoor in. Met zijn
secretaresse, een buurmeisje, deed hij
daar het werk van de drie onderne
mingen.
Uit de GBB zouden later de spaargel
den en de renten terugvloeien naar de
inleggers. Korte tijd na die open brief
had de heer Van der Scheer al voor
meer dan drie ton aan inleggingen.
Een klein legertje van „hoofdinspec
teurs, „inspecteurs" en „vertegen
woordigers" hielp hem zijn geldbedrijf
voeren. Buurman P. Th. de Leyser
werd in de open brief als president van
de Raad van toezicht voorgesteld. Giste
ren zei die president: „Ik weet alleen
dat er uitstel van betaling is gevraagd.
Ik bemoei me nooit met buren".
ADVERTENTIE
ASSEN Het aannemingsbedrijf G.
II. Vos te Oldenzaal gaat een bedrijf in
Assen vestigen. Het zal zich toeleggen
op het boren naar gas en olie. Hiertoe
is opgericht de N.V. Vos Boormaat-
schappij Foxdril.
Foxdril gaat in opdracht boren, zo
wel op het land als op zee. Voorlopig
zullen in het Lidrijf dertig mensen
werk kunnen vinden.
De directeur van de onderneming, de
geer H. A. G. Vos, zei dat in Amerika
een boorinstallatie van 75.000 ton is ge
kocht; prijs: drie miljoen gulden.
„Gezien de dagelijkse vraag naar
deze tabletten meenden wij de afne
mers te moeten inlichten. Dat kon al
leen met de kleinste verpakking van
120 tabletten. Hadden wij een andere
verpakking willen maken, dan zouden
wij dat voor deze ene keer afzonderlijk
hebben moeten aanmelden bij de Re
gistratie-commissie."
Van de gewraakte ton moet wel een
en ander af. Hoechst: „Als u de 33
procent winst voor de apothekers en
de zestien procent voor de groothandel
eraf doet, komt u dichter in de buurt.
In feite heeft het ons niets gekost; er
was hier sprake van een gebaar van
het moederbedrijf in Duitsland."
Hoechst bestrijdt, dat in gevallen
als deze de kosten van invloed zijn
op de verkoopprijs. „Als wij twintig
duizend tabletten aan een instelling
schenken, is het niet juist te zeggen:
dit betalen de patiënten. Sterker nog:
Iedere apotheker of apotheekhoudende
arts is vrij, de hem geschonken tablet
ten zonder betaling aan patiënten te
geven. Dan zou dat bijvoorbeeld de
ziekenfondsen ten goede komen; aange
nomen dat die tabletten niet worden
gedeclareerd."
EINDHOVEN Voor de eerste keer
in de geschiedenis, hebben B. en W.
van Eindhoven geweigerd antwoord te
geven op door raadsleden gestelde vra
gen, „omdat de vragen niet serieus be
doeld zijn".
Bij de voorbereiding van de begro
tingsbehandeling hadden enkele raads
leden schriftelijk gevraagd of proefbo
ringen op het terrein van het Stedelijke
Van Abbemuseum nog resultaten heb
ben opgeleverd voor de olievoorziening
van Eindhoven. Ook wilde de raadsle
den weten wat de betekenis is van een
stuk afweergeschut op het terrein van
het museum. Voorts vroegen de raads
leden of het gee zin zou hebben de
schooljeugd eens een kijkje te laten ne
men op de landbouwtentoonstelling in
het naburige Liempde, waar bontge
kleurde functionele machines staan. In
het Van Abbemuseum is aldus de
raadsleden onlangs immers ook een
expositie geweest van zwartgeschilderde
niet functionele machientjes?
De gemeentelijke afdeling voorlich
ting verzekerde ons: „Wij vermoeden,
dat deze vragen zijn gesteld door de
vier voormalige leden van de Boeren
partij, die wij in de raad hebben. Deze
mensen hebben de laatste tijd nogal
heftig geageerd tegen het cultuurbe
leid van het museum. Alles is terug te
voeren tot een expositie van een buiten
landse kunstenaar, die wij de afgelo
pen zomer in het museum hadden. De
ze artiest zette in de tuin van het mu
seum een aantal bewegende en niet-be-
wegende kunstvoorwerpen. Eén van
die stellages leek een klein beetje op
een jaknikker, die wordt gebruikt bij
de oliewinning. En dat wit-geschilderde
kanon: Dat is een overblijfsel van die
zelfde tentoonstelling".
„Het is logisch dat B. en W. weige
ren deze idiote vragen te beantwoor
den. Onze ambtenaren hebben waar
achtig wel iets anders te doen".
OUDE PEKELA Een felle brand
heeft maandagavond om vijf uur het
woonhuis, bewoond door de familie K.
P. Schut aan de Wedderweg te Oude Pe-
kela totaal verwoest. Ook de inboedel
"ing geheel verloren.
Door snel ingrijpen van de brandweer
van Oude Pekela, die met twee spuiten
was uitgerukt, wist men de grote kip
pen- en kalkoenfokkerij te behouden.
De oorzaak van de brand is vermoede
lijk ontstaan door de ontploffing van 'n
oliekachel.
Door een vereenvoudiging te be
denken in de vervaardiging van
een klein schrijfmachine-onderdeel,
heeft de Amsterdammer Cas Warna-
wa veertienduizend gulden verdiend.
Er zullen wel een caravan en een
nieuwe auto van worden gekocht,
want 'n caravan stond in de bovenwo
ning aan de Lindengracht in de Jor-
daan al lang op het verlanglijstje en
de auto is zo langzamerhand aan
vervanging toe.
Cas Warnawa, 45 jaar oud, Uit-
hoorner van geboorte, opgegroeid in
Nijmegen en niet meer uit Amsterdam
weggegaan nadat hij er in de oorlog
eenmaal een onderduikadres had ge
vonden, heeft de veertien mille ver
diend bij de I.B.M., waar hij als afde
lingschef in de werkplaats staat.
Het was een vereenvoudiging van
het tandwiel, waarmee in een schrijf
machine de afstand tussen de regels
wordt bepaald, die Cas Warnawa de
„hoofdprijs" bezorgde. De vinding was
de I.B.M. zóveel waard, dat de maat
schappij er de voorzover zij kon
nagaan hoogste beloning, die ooit
in Nederland is uitgereikt, voor over
had.
Op de foto zien we links de heer
Warnawa, naast hem de heer E. van
de Kruk, directeur-generaal van de
J.B.M., vervolgens de heer F. A. G.
Kraak, directeur van de I.B.M.-fabriek
te Amsterdam en rechts mevrouw
Warnawa.
DEN HAAG Op het ministerie van
Justitie worden alle aspecten nauwkeu
rig bestudeerd die hebben geleid tot de
aanhouding en uitwijzing van de Pool
Stefan S., een medewerker van de Pool
se handelsmissie in Den Haag. Hij werd
in Luxemburg aangehouden, nadat hij
van een spion geheime documenten van
een NAVO-installatie in West Duitsland
in ontvangst had genomen.
Hoewel hij zich daarmee niet direct
schuldig maakte aan spionage in Luxem
burg werd Stefan S. toch als ongewen
ste vreemdeling, verdacht van spiona
ge, uitgewezen.
Zijn actie en die van de man, die hem
de geheime stukken gaf, was spionage
tegen de NAVO. Als propagandist voor
de handel met Polen in Nederland heeft
de heer S. geen diplomatieke status. Hij
heeft als elke buitenlander een verblijfs
vergunning, die kan worden ingetrok
ken wanneer de vreemdeling zich niet
volgens de regels gedraagt.
Het probleem bij S. is, dat hij in ons
land niets verkeerds of strafbaars heeft
gedaan. In Luxemburg nam hij gehei
me documenten in ontvangst over een
NAVO-object in een derde land, dat met
ons en met Luxemburg samenwerkt in
NAVO-verband. Alle aspecten die daar
aan vastzitten, worden nu nader beke
ken. Het blijkt bij deze (steeds veel-
vuldiger toegepaste) handelswijze van
spioneren het zogenaamde derdelan-
den-contact niet eenvoudig de juiste
juridische argumenten te vinden om ie
mand uit te wijzen of zijn verblijfsver
gunning in te trekken.
MANILLA (AFP) De Internationa
le organisatie voor de burgerluchtvaart
(IATA) zal twaalf van haar diensten, die
op het ogenblik in verschillende Euro
pese hoofdsteden zijn gehuisvest, over
brengen naar Genève.
De hoofdzetel van de organisatie blijft
Montreal. Daar is ook het rekencentrum
ondergebracht, dat echter wel naar Ge
nève zal verhuizen. De bureaus in Lon
den en Parijs zullen volgend jaar
worden gesloten.
DEN HAAG De Australiër Rein-
hold Obdeyn, die in het afgelopen
weekeinde voor het ministerie van Jus
titie aan het Plein in Den Haag in hon
gerstaking was gegaan, is vertrokken.
Noch de politie, noch de portier van het
ministerie weet waarheen.
AMSTERDAM Tachtig procent
van het uitvoerend personeel, 47 pro
cent van de chefs en dertig procent
van de directeuren vinden, dat de wer-
nemer meer medezeggenschap moet
hebben.
Dit is een der conclusies uit een on
derzoek van het Sociaal-wetenschappe
lijk instituut van de Vrije Universiteit
in Amsterdam.
In opdracht van de Stichting Stuur
groep Sociaal-Wetenschappelijk Onder
zoek heeft dit instituut bij 42 Neder
landse industriële ondernemingen de
opvattingen en wensen over medezeg
genschap gepeild.
Uit het onderzoek bleek ook, dat het
personeel niet zozeer mikt op het zelf
mee beslissen over bedrijfszaken, dan
wel op uitbreiding van de zeggenschap
wét de eigen belangen betreft, zoals de
verdeling van de winst en het vaststel
len van sociale regelingen. Het uitvoe
rend personeel denkt daarbij vooral
aan medezeggenschap van de onderne
mingsraad en in iets mindere mate
ook aan medezeggenschap van de vak
bonden.
Volgens de werknemers behoort de
directie overigens aan de top van de
onderneming te blijven staan. Volgens
hun eigen wensen, moet hun plaats on
deraan blijven. Er is volgens de studie
geen sprake van een wens bij de werk
nemers de directie te „onttronen". Wel
vindt men de verschillen tussen leiding
en werknemers te groot en zal de in
vloed van commissarissen en aandeel
houders af moeten nemen.
De directeuren staan in het algemeen
medezeggenschap voor in de vorm van
meepraten via de ondernemingsraad
over bedrijfszaken. Ook is men veelal
bereid de werknemers te laten meepra
ten over eigen belangen en afdelings
zaken.
Volgens het onderzoek bestaat bij de
directeuren kennelijk een bereidheid
om het uitvoerend personeel een grote
re medezeggenschap te geven op het
terrein van lonen en werkomstandighe
den. Deze bereidheid gaat gepaard met
de wens de invloed van vakbonden en
regering op deze gebieden te verminde
ren.
Zijn huis ligt aan De Kaag, zijn werkterrein in Rotterdam en zijn hobby is Ne
pal, omdat daar het Himalajagebergte ligt. Dr. J. A. Noordijk, 49 jaar, on
gehuwd, kinderchirurg in het Sophiaziekenhuis te Rotterdam, is terug van weg
geweest. Twee maanden lang leidde hij in het onherbergzame noordwesten van
Nepal een onderzoekingsexpeditie, sliep hij in een tentje bij een temperatuur
van twintig graden onder nul met een ijskorst om de mond en liep hij met zijn
makkers ruim duizend kilometer in 53 dagen.
Dr. J. A. Noordijk is terug by zijn
patiëntjes, na een onvergetelijk
avontuur langs kilometershoge bergen,
waar de storm de sneeuw opzweepte,
maar ook langs onwezenlijk mooie me
ren, langs hagelwitte berken en vuur
rode berberes.
Hij is een wat typisch soort mens,
zonder zonderling te zijn; een man die
een broeikas in zijn tuin heeft, waarin
hij orchideeën kweekt; een man die
zegt: „Kinderchirurgie ja waarom
kinderchirurgie? Misschien wel juist
juist door het feit, dat ik zelf geen kin
deren heb. Is het niet een soort com
pensatie voor een gemis? Ik geloof het
wel. Het zijn de kinderen die me aan
trekken".
„Tien jaar lang heb ik volwassenen
geopereerd. Daarna, nu sinds zeven
jaar, kinderen. Het is gewoon machtig
lollig. Ik zou niets anders willen. Ik
houd ervan".
Dr. J. A. Noordijk is jong voor zijn
49 jaren. Zijn betoogtrant heeft iets
jongensachtigs en de man. die twee we
ken geleden in een wollen pak, met
sneeuwschoenen aan en een houweel
in de hand, een berg van bijna zesdui
zend meter beklom, heeft iets verle
gens als hij zegt: „Ik ben van de Hi
malaya gaan houden omdat het een on
bekend deel van de wereld is".
Daarin ligt zijn motief: het bekijken
van een onherbergzaam oord. „Wij
zijn", zegt hij, „in dalen en op bergen
geweest, waar nog nooit een andere
Europeaan kwam. Dat heeft iets fasci
nerends. Je vindt dan een prachtig
land, met prachtige mensen die, hoe
wel sterk verwant aan de Indiani, vro
lijk en aardig zijn; mensen, die weten
wat gastvrijheid is".
J. A. Noordijk gaat terug naar het
voorjaar van 1965, toen hij Nepal voor
het eerst bezocht. Hij maakte er na
als jongen al vertrouwd te zijn geraakt
met bergen en skiën een trip naar
de Mount Everest. Toen hij terugkwam
in Nederland zei hij: „Dat doe ik nog
een keer, maar dan naar het noord
oosten van dat land".
Hij kocht een boekje van de beroem
de Britse tibetoloog Snelgrove; het
werd de leidraad voor zeven enthou
siaste Nederlanders, die onder leiding
van kinderchirurg Noordijk de Hima-
laja introkken een trip van 53 da
gen totale kosten ongeveer zestig
duizend gulden.
„Niet zozeer een trip om bergen te
beklimmen. Technisch bergbeklimmen
DOKTER NOORDIJK
bergen, orchideeën en kinderen
kun je veel beter in Europa", zegt dr.
Noordijk. „Wat wij wilden was door
dringen in een land, waar de commu
nicatie slecht is, waar, behoudens één
enkele autoweg, de verbindingen uit
paden bestaan. Daar wilden we mensen
ontmoeten, wat insecten vangen voor
een onderzoek in Nederland, foto's ma
ken voor een museum".
Dr. J. A. Noordijk spreekt over „een
onaards mooi meer", over: „het klinkt
misschien gek, de mooiste plek ter we
reld". Hij vertelt over de Kamjiroba,
een berg met onmetelijke gletsjers;
over oude monniken en over een kloos
ter; over een chartervliegtuigje, dat
hen in de steek liet en over ingesneeuw
de passen; over dragers, die het lieten
afweten en over de politiemannen die
het koud kregen omdat ze geen kleding
hadden, die de ijle vrieskou kon weer
staan".
Hij zegt ook: „Ja mijn beroep In
combinatie met die trektocht. Hier en
daar heb ik kunnen helpen. Verder dan
het doorsnyden van wat abcessen kom
je niet. Het is te koud. de hulpmidde
len zijn niet toereikend.
Maar het is soms wat ontmoedigend
als je ziet, dat er mensen blijven ko
men. Dat, net als je je koffertje hebt
dichtgedaan, er weer nieuwe mensen
staan te wachten. Uiteraard help je
dan. Je geeft voor tien dagen penicilli
ne voor een botontsteking. Maar ne
men die mensen trouw tien dagen lang
die penicilline in?"
„Dat is vaak zo ontmoedigend. Je
hebt geen controle op je werk. Wat
gebeurt er als die tien dagen om zijn?
Wie helpt er dan verder?"
Het zijn vragen, waarvan het ant
woord blijft hangen in de sobere ka
mer van de kinderchirurg, waar een
foto van de Himalaya een van de wei
nige wanddecoraties is.
„Toch", zegt J. A. Noordijk, „is er
vooruitgang. Er is een bepaalde vorm
van democratie, anders dan de onze,
maar zij werkt goed. Vooral het onder
wijs bloeit er op, sinds we er twee jaar
geleden zijn geweest. Voor een land,
dat voor zeg maar 95 procent uit analfe-
ten bestaat, zijn er nu, tot in de klein
ste dorpen toe, scholen gekomen. Pak
weg veertig procent van de leerplichti
ge jeugd komt er. Zo'n zes jaar gele
den bedroeg dat percentage nog geen
tien".
Of hij teruggaat?
„Ik weet het niet. Vorige keer heb
ik dat gelijk gezegd. Ik ben ook terug
gegaan. Maar als je tegen de vijftig
loopt en dan vijf dagen lang vijftig ki
lometer per dag aflegt, omdat er wat
passen zijn ingesneeuwd... Iedere dag
opnieuw in de dunne lucht van zo'n
vierduizend meter hoogte en 's nachts
in een tentje met een neus, die gaat
lopen omdat de lucht zo ijl is. Dan
word je 's morgens wakker met een
bevroren kop. Zo'n ijskorst on je hoofd.
Als je dan weer terug bent in de be
woonde wereld, dan wil je wel eens
met je bijna vijftig jaren een dag op
je rug liggen als u begrijpt wat ik be
doel".
Zaterdag keerde de expeditie terug,
Gisteren begon dr. Noordijk in het
Sophia-ziekenhuis. Of hij nog andere
hobbies heeft? „Tennissen en zeilen.
Alleen, aan zeilen kom ik niet meer
toe. Ik heb een broeikas, weet u.
Nou dan loop je naar je boot en dan
kijk je naar de orchideeën uit de Hima
laya. Dan zeg ik wel eens tegen me
zelf: „Kijk die dingen Nu hangen ze
al weer met hun wortels uit de pot.
Dan blijft de boot voor de wal en wor
den het de orchideeën. Ik heb er nu
weer een heel stel meegebracht".
„Teruggaan? Misschien wel, maar
dan niet meer voor een echte trektocht
zoals nu".
Aan wel of niet geromantiseerde
halen over Nederlandse verzetsstrijde.
en Engelandvaarders heeft het in de
na-oorlogse jaren niet ontbroken, maar
thans heeft de jeugdige Handelsblad
journalist Sytze van der Zee (28) het
aangedurfd om eens de keerzijde van
de medaille te laten zien: een negatief
beeld van het gedrag van Nederlanders
in de jaren '40-'45.
Onlangs verscheen (voor de prijs van
f 9,50) bij Kruseman's Uitgeversmij. te
Den Haag zijn paperback: „25.000 land
verraders De SS in Nederland Ne
derland in de SS".
Zoals uit de titel al blijkt, hebben ge
durende de Tweede Wereldoorlog niet
minder dan 25.000 Nederlanders bij de
gehate Schutz-Staffel van de Duitse na
zi's gediend een contingent, dat rela
tief een der grootste was van die uit
bezette landen werden gerecruteerd:
behalve Nederland ook Noorwegen, De
nemarken en (Vlaams) België. Van de
ze 25.000 Nederlanders zijn er, volgens
betrouwbare cijfers, voornamelijk aan
het Oostfront 7.000 gesneuveld: aan ge
allieerde zijde vielen minder van onze
landgenoten.
Het ruim tweehonderd bladzijden tel
lende boek bevat niet alleen de erva
ringen van de Nederlandse SS'ers,
maar het is tevens gelardeerd met de
oorlogsgeschiedenis van de NSB en
haar onderling vaak verdeelde leiders.
In een analyse van de motieven
waarom nog zo betrekkelijk veel Ne
derlanders hebben dienstgenomen bij
de SS, concludeert de schrijver, dat
naast idealisme, voor velen ook de
zucht naar avontuur de belangrijkste
drijfveer is geweest. De meesten waren
afkomstig uit politiek vaak onverdach
te burgerlijke milieus, waarin voor de
oorlog wel anti-communistisch, maar
niet zo erg democratisch werd gedacht.
Dat is wel iets, dat tot nadenken steunt.
De heer Van der Zee heeft bij zijn
naslagwerk veel steun ondervonden
van drs. N. K. C. A. in 't Veld van
het Rijksinstituut voor Oorlogsdocu
mentatie. Daarvan zijn ook de foto's
afkomstig, die op zestien pagina's afge
drukt staan. Drs. In 't Veld is zelf be
zig met een meer uitgebreide studie
over hetzelfde onderwerp, die waar
schijnlijk omstreeks 1970 zal worden
gepubliceerd.
ADVERTENTIE
BREDA Het leek de 30-jarige
Leendert M. allemaal te ontgaan. Grin
nikend en met een uitdrukking op zijn
gezicht alsof het hém niet aanging,
hoorde hij gistermiddag in de Bredase
rechtszaal hoe de officier van justitie
eiste, dat hij in een krankzinnigenge
sticht zou worden geplaatst, ontslagen
zou worden van rechtsvervolging en ter
beschikking van de regering zou wor
den gesteld.
De uit Tilburg afkomstige Leendert
M. had zijn 63-jarige schoonvader Sjef-
ke van Mierde vermoord. Het was na
drie zittingen van de rechtbank wel dui
delijk, dat men hem deze daad niet
kan toerekenen.
Tot tweemaal toe had de rechtbank
besloten de zaak aan te houden, omdat
Leendert erop had gestaan, dat een ge
tuige in een hem subsidiair tenlastege-
legde diefstal zou worden gehoord.
Deze getuige was nu onder geleide
verschenen; hij kon niets anders ver
klaren dan dat M. in de haven van Rot
terdam in december '65 een lichtaggre-
gaat uit een schip had gestolen, een
feit, dat niet met de moord had te ma
ken.
De moord was gepleegd in de nacht
van 8 op 9 januari. M. had zijn schoon
vader, bij wie hij inwoonde, opgewacht
op het erf achter het huis. Hij had hem
met een hamer de schedel ingeslagen.
Aanvankelijk was er geen verden
king op M. gevallen. Er was zelfs in
eerste instantie niet eens aan misdrijf
gedacht, hetgeen de officier van Justi
tie mr. G. Temmink, nu onbegrijpelijk
voorkwam. Pas na een minitieus on
derzoek was men aan M. gaan denken.
Na zijn arrestatie had Leendert
steeds een andere lezing van de moord
gegeven. Hij had zelfs zijn vrouw be
schuldigd de eerste klappen met de ha
mer te hebben gegeven; daarna had
hij „de zaak afgemaakt", zoals hij het
had uitgedrukt.
De zaak was pas rond gekomen, toen
op zijn aanwijzingen de hamer werd
teruggevonden in een kanaal.
De officier sprak van een „beestach
tige afslachting van een rustige man,
die geen enkele vijand had, maar die
alleen door zijn schonzoon werd ge
haat om tot nu toe onbegrijpelijke re
denen".
ADVERTENTIE
In de plaats van wijlen jonkheer H.
J. Repelaer van Driel is gekozen tot
voorzitter van de Koninklijke Vereni
ging van Leden der Nederlandse Rid
derorden de heer J. K. H. de Roo van
Alderwerelt, brigade-generaal der Artil
lerie b.d.