Veenendaals
- dagblad
Zelfonderzoek K.V.P
nu in volle gang
Bulten
Amerika bereidt zich voor
op .N.-debat Vietnam
PA US VER TOONDE ZICH WEER Minister teleurgesteld
Contract IÏAL
Kapitein zwom in ijskoud
water naar
met Euratom
niet verlengd
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Stijl van de toekomst
SALARISSEN
LONEN
Mr. Aalberse: „Eén koers is
nodig om te kunnen werken"
N.K.V. sprak
over reacties
op stuk in
„Ruim Zicht"
65 DODEN BIJ
VLIEGRAMP
Schippersknecht
gleed van dek
Invalide vrouw
op weg naar
zoons bruiloft
erongelukt
Honevwell houwt
com p uterf a br iek
in Duitsland
Ontvoerde
jongen nog
spoorloos
aardgaswarmte
\s Nachts vorst
PARTIJRAADSCONGRES IN ARNHEM
HOOGSTE TIJD"
RADICAAL BELEID
CENTRUMPARTIJ
Natuurbehoud
1966-'67
Zivare slag in Mekongdelta
DUIDELIJK
BETOGING
luit Brussel
DUTS VRACHTSCHEEPJE GEZONKEN
VOOR DE HAVEN VAN LEMMER
SNEEVJW EIS STORM
NUTSSPAARBANK
Eerste neger
astronaut
verongelukt
Stigter Messemaeckers
Verwarmingstechniek
Deventer
Zwolseweg 56
3ur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.) Giro 1321600 Rhenen:
Boekhandel C Waiboer en Reel.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad ,,De Valleiopge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine 'annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
ZATERDAG 9 DECEMBER 1967 - 41e JAARGANG no. 291
ARNHEM „Mocht de partijraad zich stellen achter de resolutie van het
partijbestuur, dan is er na deze partijraad maar één stroming en dat is dan dé
KVP" Met deze woorden besloot rnr. P. J. M. Aalberse, voorzitter van de
KVP, zijn rede bij de opening van de gisteravond in Arnhem begonnen partij
raadsvergadering van deze partij.
„Wc moeten thans de koers bepalen,
wil de partij weer kunnen werken en
functioneren", zei hij. „Tallozen heb
ben misschien geen of nauwelijks be
langstelling voor wat hier wordt be
sproken. maar zij verwachten wel dat
er een goed en stabiel beleid wordt ge
voerd", aldus mr. Aalberse.
De laatste maanden is op grote schaal
en in alle openheid getheoretiseerd en
gediscussieerd en volgens mr. Aalber
se had het bestuur bewust het risico
aanvaard dat op die manier de KVP
naar buiten een beeld vertoonde van
verdeeldheid en onenigheid. Daarin zat
ook het risico dat al dan niet weten
schappelijke onderzoekingen een verte
kend beeld in de huiskamer brachten.
Daarbij kwamen dan nog activiteiten
„van bepaalde zijde", maar mr. Aal
berse meende dat men niet behoefde te
beschikken „over een ruim zicht om de
bedoelingen van dit alles duidelijk te
onderkennen".
Gisteravond kwamen eerst de pleit-
voerders van de vier onderscheidene
standpunten aan het woord.
„Het is de hoogste tijd dat men in
ons land weet waar men met de KVP
aan toe is", aldus vice-voorzitter drs.
Horbach, die de bestuursvoorstellen
verdedigde. Het streven is gericht op
één grote christen-democratische volks
partij, met als tussenstation een hechte
samenwerking tussen ARP en CHU.
Het moet een open partij zijn waarbij
ook niet-christenen die het program en
uitwerking ervan aanvaarden, zich als
lid kunnen aansluiten. Als uitgangspun
ten noemde drs. Horbach naastenliefde,
persoonlijke verantwoordelijkheid en
saamhorigheid.
De vraag of de KVP links, rechts of
in het centrum staat, wees drs. Hor-
ADVERTENTIE
Zeer geschikt voor conferen
ties (100 personen) en diners
(80 personen). Stijlvolle om
geving en gerenommeerde
keuken.
Onderlangs 10.Tel.08300-27141
bach van de hand. De positie van de
KVP wordt uitsluitend bepaald door
haar eigen program. Dat is vorig jaar
opnieuw samengesteld: „Vriend en.vij
and hebben verklaard dat het een goed
program was." Volgens drs. Horbach
zijn daarvan wezenlijke elementen te
rug te vinden in het program van het
kabinet-De Jong.
„Tweeëntwintig jaar regeringsbeleid
met en zonder socialisten is er het be
wijs van dat katholieken georganiseerd
in één hechte, sterke partij, een bijdra
ge hebben kunnen leveren aan een her
vorming van de maatschappij, waar
van men 50 jaar geleden nog slechts
een schimmige voorstelling kon heb
ben", aldus drs. Horbach. De program
matische aanpak zal „consequent voor
uitstrevend" moeten zijn. „Een gege
ven in de Nederlandse politiek waar
niemand omheen kan."
„Misschien is het voor de honderdste
keer", aldus drs. Bogaers, „maar dat
kan me niet schelen. Ik zeg u weer op
nieuw dat de KVP niet te redden is met
de uitspraak alleen dat partijvorming
op christelijke grondslag gewenst is."
Volgens drs. Bogaers moet dat een ra
dicaal beleid inhouden, dan zal de KVP
pas „de greep op de sterk afbrokkelen
de partij terugkrijgen."
Aan de hand van de uitslagen van de
gemeenteraadsverkiezingen van Zwolle
en Helmond wilde drs. Bogaers aanto
nen dat de KVP op alle fronten ernstig
verlies heeft geleden. De hoogste lei
ding van de partij was volgens hem
trouwens al eerder gewaarschuwd voor
dat antwoord van de kiezers vanwege
de onduidelijke middenkoers. Het risi
co van vernieuwing, gericM op 't weg
nemen van de oorzaak vvan de malase,
is veel minder groot dan dat van een te
behoudende koers.
In de ogen van vele kiezers is de
KVP blijkbaar niet die vooruitstreven
de partij die zij zegt te willen zijn. Vol
gens dr. Bogaers wil de kiezer grote
re duidelijkheid en meer inspraak in de
manier waarop ons land zal worden ge
regeerd.
Het voorstel van een centrumpartij
werd verdedigd door dr. Couwenberg.
„Het Democratisch Centrum", lichtte
hij toe, „streeft naar een volledige,
complete volkspartij die mensen uit de
verschillende maatschappelijke lagen
én van verschillende levensbeschouwe
lijke richtingen in zich verengt".
Deze partijformatie streeft naar over-
bruggng van maatschappelijke tegen
stellingen en naar een zo evenwichtig
mogelijke oplossing van alle maat
schappelijke en politieke tegenstellin
gen.
Prof. Van der Grinten betoogde daar
na dat de KVP moet blijven voortbe
staan. maar dat zij zich wel moet rich
ten op onveranderde samenwerking
met dp PvdA.
Dekwesties van program en samen
werkingsverband of stembusakkoord
waren op dit vongres streng geschei
den. Gisteravond ging 't debat uitslui
tend over het partijbeleid, maar drs.
Bogaers mocht over het stembusak
koord spreken omdat dit in zijn op
vattingen onverbrekelijk is verbon
den aan de koers van de partij.
Vandaag wordt het congres voortge
zet.
UTRECHT Het verbondsbestuur
van het Nederlands Katholiek Vakver
bond heeft gistermiddag een extra ver
gadering gehouden over de reacties die
het hoofdartikel in Ruim Zicht, kader
blad van het N.K.V., eerder deze week
heeft uitgelokt.
Het verbondsbestuur heeft begrip voor
de actie van de elf leden van het ver
bondsbestuur, omdat zij daarmee de in
druk hebben willen wegnemen als zou
het N.K.V. aan de vooravond van de
Partijraad een officieel standpunt over
de politieke lijn van de K.V.P. hebben
ingenomen.
Het bestuur betreurt de gang van za
ken, maar heeft wel zijn vertrouwen
uitgesproken in de dagelijkse leiding
van het N.K.V. en in de redactiecom
missie van Ruim Zicht.
r\at naar Thijsse's indringende
woorden „De natuurbescherming
geen stokpaardje is voor enkele
schoonheidsdwepers, maar een levens
behoefte voor het hele volk" het ge
hele wezen der natuurbeschermings
gedachte zich instelt, zien we op haast
elke bladzijde van het pas-verschenen
jaarverslag van Natuurmonumenten.
De ver. ondervindt veler medewerking
en boekt menig succes, maar lijdt
evenzeer onder druk, tegenspoed en
wanbegrip, waartegen men echter de
strijd des te krachtiger voortzet. De
leden zijn als een groeiende groep ver
ontruste vaderlanders, die hun waar
schuwende stem laten horen tegen
openlijke aantasting en sluipend be
derf van menig milieu, doch zich ook
mateloos verheugen in grote aankopen
als die van het Deelerwoud, Laag
Wolfheze en zeer recent het
landgoed Heuven, dat een prachtige
afsluiting in het zuiden van het Nat.
Park Veluwezoom betekent. Vaak con
stateren we helaas in het lezenswaar
dige, plezierig geïllustreerde overzicht
van tientallen activiteiten, dat helaas
nog altoos menselijk ingrijpen in de
natuur kan leiden tot schade aan het
landschap, planten en dieren. Wij ho
pen, dat door de openstelling van het
Deelerwoud omstreeks half april
1968) de rust en sfeer behouden zullen
blijven, die het gebied jaar en dag ge
kend heeft. Zowel van deze aanwinst
als die van Wolfheze bevat het jaar
verslag uitvoerige bijdragen met foto's
en kaarten. Een beschrijvend gidsje
„Deelerwoud" kan nu reeds worden
besteld ad. f 1,- op giro 32391 t.n.v.
Natuurmonumenten Amsterdam. Het
wordt direct na verschijnen toegezon
den.
9-12-'67 A. B. WIGMAN
VER. NATIES (New York) De Verenigde Staten zyn informele besprekin
gen met andere leden van de Veiligheidsraad begonnen over een eventueel de
bat over de kwestie-Vietnam. De Amerikaanse delegatie heeft nog geen in
structies uit Washington ontvangen om een formeel verzoek om een bijeen
komst in te dienen na de senaatsresolutie van vorige week, waarin er by pre
sident Johnson op werd aangedrongen de zaak door de Verenigde Naties te la
ten behandelen. Een en ander is gisteren door een Amerikaanse woordvoerder
meegedeeld.
Kort tevoren had de Russische dele
gatie de tekst verspreid van een artikel
in het communistische partijblad Praw-
da volgens welk „de VN-organisatie
wettelijk noch moreel het recht heeft
de toestand in Viëtnam te bespreken".
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft nog eens met na
druk verklaard, dat er niet met 't Zuid-
viëtnamese bevrijdingsfront zal worden
onderhandeld zonder overleg met de re
gering in Saigon en de andere bondge
noten in Viëtnam. Wat de politieke toe
komst van Zuid-Viëtnam betreft, zei het
State Department, dat Amerika tegen
elk voorstel is „dat de regering van Z.-
Viëtnam zou overleveren aan het NLF".
Het State Department ging niet
rechtstreeks in op een radia-inter-
view, waarin vice-president Humphrey
verklaarde, dat het heel goed mogelijk
is, dat niet-communistische leden van
het NLF in een regering willen worden
opgenomen en „juist degenen zijn met
wie we moeten onderhandelen". Wel zei
het ministerie dat de Zuidviëtnamese
regering duidelyk had gemaakt, dat zjj
bereid was in contact te treden met ele
menten van het nationale bevrydings-
front.
In de zwaarste slag die ooit in de Me
kongdelta is gevoerd, heeft de Viët-Cong
gisteren zeker 365 man verloren. De
slag, die geleverd werd in de provincie
Chuong Thien, 170 kilometer ten zuid
westen van Saigon, ging tussen drie ba
taljons Zuidviëtnamese ..rangers" en
twee bataljons van de Viët-Cong.
De verliezen aan regeringszijde wer
den „licht" genoemd. Volgens zeer goed
ingelichte bron bedragen deze 60 do
den en 120 gewonden. De gevechten wa
ren vanmorgen nog niet afgelopen.
In een New Yorkse straat zijn giste
ren gevechten uitgebroken tussen de po
litie en betogers tegen de oorlog in Viët
nam. Demonstranten en toeschouwers
werden onder de voet gelopen. 13 men
sen zijn gearresteerd en een politieman
liep verwondingen op. Ten minste drie
betogers liepen eveneens letsel op.
Er waren ook betogers voor de oorlog
in Viëtnam, die o.m. hiepen „Ja, ja, wij
willen gaan" (naar Viëtnam).
Een lid van het Britse consulaat in
Hanoi is vorige maand licht gewond ge
raakt, toen bij een Amerikaanse lucht
aanval een vliegtuigraket dichtbij het
consulaat ontplofte.
LIMA Een vliegtuig van de Peru
viaanse luchtmachtmaatschappij Fa-
wcett is gisteren op een vlucht van
Iluanaco naar Tingo Maria veronge
lukt: alle 65 inzittenden 60 passa
giers en 5 bemanningsleden kwamen
om het leven.
Het toestel stortte neer op de ooste
lijke helling van de 3300 m hoge berg op
nog geen 100 meter van de autoweg
Lima-Tingo Maria. Automobilisten en
politieagenten trachtten tevergeefs over
levenden uit het wrak te bevrijden.
Naar de oorzaak van de ramp wordt
een onderzoek ingesteld, maar volgens
sommige waarnemers heeft de piloot
door het wolkendek de berg niet bij
tijds gezien.
MAASBRACHT Op het gladde dek
van zyn schip gleed gistermiddag de
zeventienjarige schippersknecht Leo
Willems uit Maastricht uit. Hy kwam
in het Julianakanaal terecht. Hij ver
dronk doordat pogingen om hem op het
droge te trekken, mislukten. Er is nog
uren vergeefs naar hem gedregd.
Doordat zij met flinke vaart in de
sneeuwrand langs de weg terechtkwam,
is de 45-jarige mevrouw G. Stel-Noor
uit Drieborg gistermiddag met haar
auto vlakbij haar huis geslipt en fron
taal tegen een vrachtauto gebotst. Zij
was op slag dood.
De achttienjarige P. Brok uit Elshout
slipte gisteravond in Drunen met zijn
bromfiets. Hij kwam onder een passe
rende vrachtauto terecht. Na aankomst
in een ziekenhuis is hij overleden.
Aan de verwondingen, donderdag
avond opgelopen bij een slippartij waar
bij de auto van zijn vader was betrok
ken, is gisterochtend de negenjarige R.
School uit Overloon overleden.
Voor het eerst na zijn prostaatope
ratie op 4 november is paus Paulus
VI weer in het openbaar verschenen.
Op de foto zien we de paus bij het beeld
van Maria Onbevlekte Ontvangenis op
het Spaanse Plein te Rome, waar hij
enige minuten bad. Daarna sprak hij de
bevolking kort toe.
BERGUM Op de ryksweg Leeu-
warden-Groningen ter hoogte van Quat-
rebras is vrijdagmiddag even vqpr vier
uur een auto met twee personen by 't
oversteken van de weg, g' repen door
een uit de richting Groningen komende
zware vrachtwagen met aanhanger.
De personenauto werd enkele tiental
len meters weggeslingerd en kwam to
taal vernield, tegen de gevel van een
hotel terecht. De 64-jarige mevrouw J.
Haakma-Hebels uit Emmen werd uit de
wagen geslingerd en was op slag dood.
De bestuurder, de 25-jarige R. Poutsma
uit Dokkum, werd met een gebroken
arm naar een ziekenhuis in Dokkum
vervoerd.
Hij had de invalide mevrouw Haakma
op het laatste moment van huis gehaald
om haar de kerkelijke bevestiging van
het huwelijk van haar zoon te laten
bijwonen. Haar zoon was drie kwartier
voordat het ongeluk gebeurde op het
stadhuis in Dokkum in de echt verbon
den. De kerkelijke bevestiging zou om
vier uur plaats hebben.
LEMMER Een wanhopige strijd vocht de jonge Westduitse kapitein Hin-
derik Funk gisteren op 't IJsselmeer tijdens stormvlagen en striemende sneeuw
buien om het behoud van zijn kleine kustvaarder Flott. Toen het niet langer
ging, sprong hij in het ijzige water en zwom naar de dijk van de Noordoost
polder.
FRANKFORT De Amerikaanse
maatschappij Honeywell zal, naar gis
teren door de maatschappij is bekend
gemaakt, volgend jaar in Heppenheim
in Hessen een computerfabriek bouwen.
In de eerste fase van de bouw zullen
investeringen van acht miljoen mark
nodig zijn.
In het begin zal het bedrijf werk bie
den aan 150 man. Waarschijnlijk zal het
personeel tegen 1972 zijn uitgebreid tot
1600 man.
In het Westduitse bedrijf zullen voor
lopig eerst computers van de 200-serie
voor de Duitse markt worden geprodu
ceerd. De eerste buitenlandse computer-
fabriek van Honeywell is gevestigd in
Newhouse in Schotland.
De beroemde Japanse architect Kenzo Tanze is de ontwerper van dit gebouw
dat naar zijn zeggen, in de stijl van de toekomst is opgetrokken. Het gebouw
dat in de wijk Ginza te Tokio staat, zal twaalf verdiepingen tellen. De cilinder
waaraan alle verdiepingen worden „opgehangen", bevat trappen en liften.
De 24-jarige zeeman had eerder zyn
stuurman H. Denekas (23) uit Nordgros-
fen bevolen met de roeiboot zyn 25-ja-
rige vrouw Anke en zoontje van een
jaar naar de wal te brengen.
De tegenslag besprong het 247 ton
grote schip bij paal 57 op veertig meter
uit de wal. De Flott was nog maar vijf
kilometer van Lemmer af.
Hoewel het schip srfjJ water maakte,
wilde kapitein Funk proberen zijn
schip te behouden. Pas toen de kleine
vrachtvaarder steeds dieper wegzonk,
verliet hij haar.
Op de plek waar de schipbreukelin
gen vaste grond onder de voet kregen,
waren arbeiders aan het werk. Zij
brachten hen snel met een auto naar
hotel De Wildeman in Lemmer. Alleen
de scheepspapieren had men kunnen
redden.
Toen de jongemensen van droge kle
ren waren voorzien, vertelde de uit
Greedsiel bij Emden afkomstige kapi
tein Funk: „Een jaar geleden heb ik
dit uit 1908 stammende schip overgeno
men van mijn vader. Het was diverse
malen verbouwd en we waren er erg
blij mee. In Tiergart bij Rurhort had
den we kolen geladen met bestemming
Norddeich in Noord-West-Duitsland. De
reis verliep voorspoedig.
Toen we om vier uur op het IJssel
meer voeren, werd ik plotseling volko
men verrast door een hevige sneeuwbui
en storm. Aan bakboordzijde drong snel
water binnen en ik kon het schip dan
ook niet meer houden. Uiteraard vecht
je door, maar toen ik bemerkte dat het
niet meer ging, heb ik mijn vrouw en
stuurman opdracht gegeven om met het
kind in de reddingboot te gaan. Het was
een harde beslissing, maar je moet dan
wel snel handelen".
Mevrouw Funk valt bij: „Ik was niet
bang en toen we eenmaal in de boot za
ten, was mijn enige gedachte snel aan
land te komen. Gelukkig zaten we dicht
bij de dijk en de kleine heeft niet eens
gehuild. Op de dijk stonden arbeiders
met een auto, waarmee zij ons naar het
hotel brachten".
Hebt u geen nadelige gevolgen over
gehouden van dat avontuur in het kou
de water?, vroegen wij.
Beiden lachten wat wrang, toen ze
vertelden over hun hachelijke avontuur.
De geredde scheepspapieren liggen op
de grond bij de centrale verwarming te
drogen en Henderikje speelt in de ho
telkamer, niet beseffend aan welk een
groot gevaar hij is ontsnapt.
Kapitein Funk heeft nog goede hoop
I dat het schip kan worden gelicht.
VERSAILLES De pauze van 24 uur
in de jacht op de ontvoerder(s) van Em
manuel Malliart is om middernacht
verstreken zonder dat het jongetje bij
zijn ouders is teruggekeerd.
Vanmorgen verklaarde een familielid
van de Malliarts: „Er is helaas geen
nieuws. We hebben geen enkele verkla
ring af te leggen". Minister van Bin
nenlandse Zaken Fouchet had donder
dagavond de ontvoerder(s) 24 uur de
gelegenheid gegeven om de 7-jarige
Emmanuel, die maandag werd ontvoerd,
gezond en wel aan zijn ouders terug te
geven.
O
GRONINGEN De zestienjarige
scholier A. P. van Donk uit Groningen,
die op 18 november van huis ging om
voor Zwarte Piet te spelen en sindsdien
spoorloos was, is terecht. Hy heeft lif
tend door het land gezworven, levend
op patates-frites en slapend in portie
ken. De .jongen meldde zich gistermid
dag by de Groningse politie.
BRUSSEL De Nederlandse minis
ter van Economische Zaken, mr. L. d®
Block, is er gisteren in de Europese mi
nisterraad in Brussel niet in geslaagd
definitieve toezeggingen van zyn colle
ga's te krijgen voor voortzetting van het
associatiecontract van Euratom met
ITAL, het Instituut voor Toepassing van
Atoomenergie in de Landbouw te W'age-
ningen.
Minister De Block verklaarde gister-
avend, na afloop van de urenlange mi
nisteriële beraadslagingen „zeer teleur
gesteld" te zijn. De ministerraad is er
weliswaar in geslaagd de begroting voor
wetenschappelijk onderzoek van Eura
tom voor 1968 vast te stellen, doch hel
door de Europese commissie gevraagde
bedrag van 82 miljoen dollar werd door
hen gehalveerd. Alleen voor het werk
in de eigen Euratomcentra te Ispra (Ita
lië), Geel (België). Karlsruhe (Duitsland)
en Petten (Nederland) is geld uitgetrok
ken. Alle associatiecontracten, zoals die
met ITAL, Zijn voorlopig gekapt.
Wel zal de Europese commissie het
eigen Euratom-personeel dat bij de as
sociatiecontracten is betrokken, kunnen
doorbetalen.
De kosten van het werk in Wagenin-
gen zal Nederland verder zelf moeten
betalen. Wel zullen ze met terugwer
kende kracht gedeclareerd kunnen wor
den, als Nederland er volgend jaar in
zou slagen het werk van ITAL opge
nomen te krijgen op de nieuwe lijst van
gemeenschappelijke werkzaamheden van
Euratom.
ADVERTENTIE
VOOR
EN
Op zaterdag geopend van 9-11 uur.
Kantoren
Kerkewijk 6 - SI. de Bruïneplein 3
LUCHTMACHTBASIS EDWARDS (Ca-
lifornië) Amerika's eerste en enige
neger-astronaut, de 31-jarige Robert
Henry Lawrence, is gisteren veronge
lukt toen zijn F 104 Starfighter by de
luchtmachtbasis Edwards neerstortte.
Lawrence is de negende astronaut die
by een ongeluk om het leven is geko
men.
Een tweede inzittende van het toe
stel, dat tijdens een oefenvlucht op de
landingsbaan neerstortte werd gewond.
Majoor Lawrence werd 30 juni tot
astronaut gekozen. Hij zou deel hebben
uitgemaakt van de bemanning van het
ruimtelaboratorium, dat tegen 1970 in
een baan om de aarde gebracht moet
worden.
ADVERTENTIE
(Van onze weerkundige medewerker)
TJet koude weer zal de komende
2-3 dagen aanhouden. Des
nachts en 's morgens is in Gelder
land lichte, plaatselijk matige vorst
te verwachten, met waarden tussen
2 en 6, afhankelijk van de mate
van helderheid en de terreingesteld
heid. De kans op een sneeuwbui blijft
aanwezig, na de plaatselijk in Gel
derland vrij zware sneeuwval van de
afgelopen nacht. Luchtdrukstijgin
gen boven Scandinavië zullen tot
gevolg hebben, dat de wind later de
neiging vertoont wat meer N.O. te
worden, waarbij koude lucht uit De
nemarken ('s nachts 5 tot 10)
wordt aangevoerd. De lage tempera
turen op dit ogenblik de middag
waarden schommelen om het vries
punt zijn uitsluitend het gevolg
van sterke uitstraling ter plaatse.
