NAVO IN DISCUSSIE
Hoe zou het nü zijn als
er geen Navo was geweest?
V&D
„Jaar van rechten
van
de
mens"
Wegvervoerders tegen
steun aan spoorwegen
Terugblik om
te leren voor
de toekomst
Onze militaire
medewerker schrijft
Wegenbouwers
bereid 's nachts
door te werken
V.N. organiseert herdenkingen
Vrijspraak voor
„omgekochte'"
Haagse agenten
Chauffeur kon
treinramp nog
net voorkomen
gróótste gironet met 1.500.000 rekeningen
alle overschrijvingen zonder kosten....
overal gepast betalen zondergeld-op-zak
met de vertrouwde blauwe kaart...
en nu ook nog als nieuwe service de
POSTCHEQUE- EN GIRODIENST
Dronken rechercheur
reed door
JONGENS STALEN
VOOR f 500.- MAAR
VERNIELDEN
VOOR f 40.000.-
KANKERBESTRIJDING
GEREORGANISEERD
HOOFDOORZAAK
STERKE TWIJFEL
TIJDELIJK
ZATERDAG 9 DECEMBER 1967
•iiiiaHiimitiiHuiinMiiiMM
llliHllilSlilii'
■■•■••■■■HIIIHllMHIIHIiaiUnHiaMIIMIUIHIHMIIIMHailHHIIMIHMMHHaNIIIMIHIIIHIMtllllllMIH;
Het klinkt wat moeliyk: omdat de 24e augustus
1968 precies één jaar voorafgaat aan de 24e
augustus 1969, is de Navo, de Noord-Atlantische
Verdrags Organisatie, nu vrijwel Iedere dag in
het nieuws. Die 24e augustus is namelijk een
datum om te onthouden. Op 24 augustus 1949
werd het verdrag van kracht dat tien Europese
landen en de Ver. Staten en Canada samenbond
in de Navo. In artikel 13 van dit verdrag staat:
„Nadat het verdrag gedurende twintig jaar van
kracht is geweest kan elke partij ophouden party
te xjjn één jaar nadat zij van deze opzegging ken
nis heeft gefceven aan de regering van de Ver.
Staten, die de regeringen van de andere partijen
in kennis zal stellen met het neerleggen van elke
kennisgeving van opzegging".
Dus: een land dat uit de Navo wil treden kan dal
doen per 24 augustus 1969, want op die dag ein
digen de twintig jaren waarover art. 13 spreekt.
Dat land zal dan echter uiterlijk op 24 augustus
1968 moeten laten weten dat het wenst uit te tre
den. Dat is één reden waarom op dit ogenblik de
Navo zo dikwijls en zo heftig ook in discussie
is. Een andere reden is dat velen van mening
zijn dat de Navo in haar huidige vorm niet meer
doelmatig is en dat er dus een andere, een meer
aan deze tijd aangepaste vorm moet worden ge-
zocht. En tenslotte wordt door sommigen ge
steld dat de Navo een organisatie is die de vrede
in de weg staat en dat ze dus maar beter kan
verdwijnen, hoe eerder hoe liever!
Omdat op dit ogenblik in alle twaalf landen der
gelijke discussies op gang zijn en omdat de eerst
volgende weken de Noord-Atlantische Raad bij
een zal komen om eventuele nieuwe voorstellen
uit te werken 24 augustus 1968 ligt Immers
niet zo heel ver meer weg hebben wij onze
militaire medewerker gevraagd in een aantal ar
tikelen de hele problematiek rond de Navo uit
de doeken te doen en daarbij objectief moge
lijk voor- en nadelen aan een beschouwing te on
derwerpen. Hieronder volgt zijn eerste artikel: in
hoofdzaak een beschouwing over het verleden.
Men keert terug naar de tijd toen „het schild
van de Navo" West-Europa beschermde, waar
door het niet hetzelfde lot onderging als sommi
ge landen die nu achter het ijzeren gordijn lig
gen. Terug ook naar de tyd toen de Beriynse
crisis de oorlog onvoorstelbaar dichtby bracht
het zyn beelden die ieder mens in zyn beschou
wingen zal moeten betrekken wil hy mee een
oordeel geven over de toekomst van de Navo. In
een volgend artikel komen dan de voor- en te
genstanders aan het woord, terwyi in een slot
artikel de mogeiykheden van en voor de Navo-
na-1969 aan de orde worden gesteld.
Na de tweede wereldoorlog ont
bonden vrijwel alle westelijke
democratieën, vertrouwende op de
nieuw-opgerichte organisatie der
Verenigde Naties hun strijdkrach-
ten om zich te concentreren op de
opbouw in een tijdperk van vrede
en veiligheid. De hoop in den
vervolge internationale geschillen
vreedzaam te kunnen oplossen bleek
echter ijdel. De Sovjet-Unie had
zijn miljoenen-strijdmacht van 200
divisies volledig intact gehouden en
reeds in 1945 werd druk uitgeoefend
op Turkije om territoriale conces
sies en bases in de Dardanellen te
krijgen, evenals op Iran om de Sov
jet-strijdkrachten in Noord-Iran te
kunnen houden.
In 1947 grepen, geruggesteund door
politieke en militaire chantage van
de Sovjet-Unie, de communistische
minderheidspartijen in Hongarije,
Bulgarije, Roemenië en Polen de
macht en in 1948 volgde de putsch
in Tsjecho-Slowakije en nog in het
zelfde jaar de blokkade van Berlijn.
De westelijke mogendheden, met
name Amerika, lieten zich echter
niet dwingen hun rechten in Berlijn
op te geven: ware er toen niet zo
iets geweest als een dreiging met
atoombommen dan leefden wij
waarschijnlijk nu in een Verenigd-
Europa onder Russische heerschap
pij en onder een totalitair regiem.
De tijdens de oorlog ontbonden
COMINFORM (met als openlijk be
leden doel: bestrijding en vernieti
ging van de Westelijke democratieën)
was in 1947 opnieuw opgericht en
door 23 bilaterale verdragen werd 'n
dreigend solidair communistisch blok
gevormd. Neen, aan de bedoelingen
ten aanzien van West-Europa en
daarna de rest van de wereld bestond
weinig twijfeL Aan de hand van re
cente boeken van o.a. Halle wordt
echter deze tijd meer gezien als een
Russisch consolidatieproces en was
't geenszins Ruslands bedoeling tot
de stichting van de volksdemocra
tieën over te gaan. Het was, aldus
Halle, een kwestie van improvisatie.
De late en dan nog grotendeels ideo
logische reactie van vooral Amerika
op de uitdaging, nodigde uit tot ver
der gaan en het Middeneuropese
machtsvacuüm werd met Russische
macht opgevuld. Hoe dan ook, het
zou waarschijnlijk wel gegaan zijn
als bij Hitier: elk succes zou een vol
gende actie uitgelokt hebben en elke
stap zou driester zijn geworden.
De Ver. Naties stonden macnte-
loos. Het vetorecht van de vijf per
manente leden van de veiligheids
raad stelde de Sovjet-Unie in staat
elke UNO-actie te torpederen. Tot '49
hanteerde de Sovjet-Unie 30 maal dit
recht en de hoofdzaak van de VN: 't
handhaven van de veiligheid, werd
onmogelijk gemaakt. Tot de voorstel
len die door een Russisch veto wer
den getroffen hoorden:
controle op *t gebruik van atoom
energie;
geleidelijke ontwapening;
het oprichten van een intenatio-
nale VN-politiemacht.
Het falen van de VN noopte Enge
land, Frankrijk en de drie Benelux-
landen tot het sluiten van een defen
sief verbond, 't verdrag en van Brus
sel. Pas weer economisch op de be
nen gekomen door hulp van 't Mar
shallplan (waaraan de Sovjet-Unie
niet wenste deel te nemen), besloten
deze landen zich gezamenlijk teweer
te gaan stellen. De economische en
vooral militaire zwakte was echter te
groot en in juli 1948 begonnen de be
sprekingen over de alliantie tussen
deze vijf en de Ver. Staten en Cana
da. Vervolgens werden Italië, IJs
land, Denemarken, Noorwegen en
Portugal uitgenodigd deel te nemen
aan de onderhandelingen die op 4
april 1949 werden afgesloten door de
parafering door deze twaalf landen
van 't NAVO verdrag. Op 24 augus
tus werd het definitief van kracht:
14 divisies werden onder gemeen
schappelijk opperbevel gesteld tegen
over de 200 van Rusland. Op 18 de
cember 1950 erkende de Atlantische
De drie mannen die in het eerste uur
van de Navo geschiedenis hebben
gemaakt: Stalin, de man die zich in
Oost-Europa en in Beriyn in het
avontuur stortte; Truman, toen pre
sident van de Ver. Staten, de man
die zich niet liet intimideren; Eisen
hower, de eerste Navo-commandant
die het bondgenootschap zqn mili
taire vorm moest geven.
Raad dat het verdedigen van Euro
pa (hetgeen hoofdzakelijk in Duits
land moest plaatsvinden zonder
Duitse deelneming niet mogelijk
was. Hiermee gaven de bondgenoten
(maar voornamelijk Frankrijk) hun
principiële bezwaren op tegen Duits-
lands toetreding. Alle Westeuropese
landen werden beschermd door de
Amerikaanse nucleaire macht en
profiteerden van de politieke stabili
teit en 't ontstane machtsevenwicht.
De politieke druk van de Sovjet-
Unie nam geleidelijk af evenals de
chantage met de enorme militaire
macht Vanaf de totstandkoming van
het NAVO-verdrag ging dan ook
geen duimbreed Westeuropese grond
meer verloren en West-Europa ont
wikkelde zich tot een van de rustig
ste delen van de wereld.
TYe landstrijdkrachtensterkte ver-
houding veranderde in de loop
der jaren van 14 Westelijke divisies
tot in totaal 24 Westelijke divisies
met omstreeks 6000 tanks tegenover
164 Warschau Pact-divisies west van
de Oeral met meer dan 40.000 tanks.
De sterkte van de Russische vloot en
luchtmacht is (vooral kwalitatief)
enorm toegenomen terwijl in tegen
stelling tot '48 een arsenaal van ra
ketten en nucleaire wapens, voor een
groot deel gericht op West-Europa
ter beschikking staat De Sovjet-Unie
was lange tijd 'n supermacht met 'n
beperkte militaire invloed door ge
brek aan strategische mobiliteit.
Thans ontwikkelt het zich tot een
mobiele supermacht die in toene
mende mate in staat is militaire in
vloed en daaruit voortvloeiende po
litieke invloed uit te oefenen ver bui
ten de bevoorradingswegen van z'n
landstrijdkrachten. Men treft de Sov
jet marine overal aan op belangrij
ke verbindingslijnen tussen Europa
en de VS, met name de Atlantische
Oceaan en de Noordzee.
De Middellandse Zee is niet lan
ger privé vaarwater van de Ameri
kaanse 6e vloot. Ruslands eerste
vliegdekschip is in aanbouw.
|~ke NAVO die in de eerste plaats
een militaire alliantie is doch
daarnaast streeft naar politieke en
economische samenwerking, heeft
dus in het verleden bijzonder grote
diensten bewezen aan de wereldvre
de, maar toch wel in het bijzonder
aan de Westeuropese landen. Zij is
de bindende factor in West-Europa
dat van oudsher boordevol conflict
stof rit en (rij het in afnemende ma
te) nog rit De NAVO integreerde tot
op zekere hoogte de nationale Euro
pese legers en vormde het totaal tot
een zekere machtsfactor terwijl de
aanwezigheid van Amerikaanse
strijdkrachten in Europa een isola
tionistische politiek van de Amerika
nen ten aanzien van Europa onmoge
lijk maakte. De Amerikaanse nucle
aire wapens en inzetmiddelen com
penseerden de zwakke (Europese)
conventionele strijdkrachten. Dat de
Amerikanen hun nucleaire wapens
zeer beheerst als machtsmiddel han
teren is overduidelijk bewezen door
het feit dat ze er nooit offensief mee
hebben gedreigd, zelfs niet in het
tijdperk toen Rusland er geen of heel
weinig bezat en dus niet bij machte
was tot represailles.
De tijd dat Amerika in West-Euro
pa als de voorvechter van vrijheid
en democratie werd gezien is echter
voorbij. Talloze gebeurtenissen gedu
rende de af gelopen twintig jaar heb
ben het beeld van Amerika anno
1945-1950 vertekend soms volko
men ten onrechte. Dat Amerika Rus
land weerhield West-Europa onder
de voet te lopen en via de Marshall
hulp ons, Westeuropeanen, weer
economisch op de been bracht, raakt
op de achtergrond; de rassenrellen
en de toenemende oorlogshevigheid
in Viëtnam zijn hiervan de oorzaak.
Rusland liet en laat, terwijl het te
gelijkertijd de efficiency van zijn
zeer omvangrijke strijdkrachten ver
betert, rijn agressieve toon en poli
tiek varen en velen in het Westen
zien de politieke ontspanning als
eeuwig en oprecht gemeend. Velen
die boordevol kritiek zitten ten op
zichte van de Ver. Staten en Navo
schijnen blind te zijn voor alles wat
gebeurt aan de andere zijde van het
ijzeren gordijn. Totalitaire regimes,
die geen vrije publiciteitsmedia kun
nen verdragen en hun politieke van
de ene dag op de andere kunnen wij
zigen, worden als ongevaarlijk afge
tekend. NAVO-bondgenoten, waar
zich vergelijkbare methoden en ten-
denzen voordoen, maar waar toch
wel degelijk nog een zekere mate van
democratie heerst (Griekenland, Por
tugal) worden echter wel hevig be
kritiseerd. Niets wordt onbeproefd
gelaten om met totalitaire Oostelijke
staten de economische en culturele
banden aan te halen onder het motto
dat dit de democratisering en ont
spanning bevordert. Dit is ongetwij
feld juist, doch evenzeer van toe
passing op eigen bondgenoten die de
verkeerde weg op gaan!
'T'oen de Russische leiders op 14
mei 1955 het Pact van War
schau sloten was, in tegenstelling tot
de totstandkoming van de Navo,
vrees voor een dreigende aanval be
slist niet het hoofdmotiet De Russen
vertrouwden hun bondgenoten niet,
ze wensten hen militair niet ster
ker dan strict noodzakelijk om het
communistische regime te kunnen
handhaven. Een sterk leger zou wel
eens tegen hen gebruikt kunnen wor
den.
Wat waren dan wél de oogmerken?
In juni 1955 stond het vredesverdrag j
met Oostenrijk op afsluiten en dan I
zou ook de juridische basis voor 't j
legeren van Russische troepen in be
paalde Oosteuropese landen wegval
len. Het Warschau Pact verschafte
dit recht weer en er kon dan niet
van „bezetting" worden gesproken.
Bovendien moest er een sterkere
formele politieke band gekweekt wor
den in verband met bet terugdringen
van de Joegoslavische invloed op
de Sovjet-zuidflank. Het hoofdmotief
was echter politiek propagandistisch
n.L een antwoord op de toetreding
van West-Duitsland tot de Navo. Ook
het Warschau Pact werd gesloten i
voor 20 jaar. Artikel 11 bepaalt ech
ter zeer demonstratief dat het Pact
zal worden ontbonden zodra een sys
teem van collectieve veiligheid zal
rijn ontstaan. Het oppercommando
zetelt te Moskou en de staf is sa
mengesteld uit officieren van alle
deelnemende landen. De werkelijke
oorlogsplanning ligt echter volledig
in handen der Russen. Medezeggen
schap van de Oosteuropese landen
in vredestijd is gering en in oorlogs
tijd vrijwel afwezig.
De destalinisatie en de min of meer
daaruit voortvloeiende desatellisatie
hebben echter grote veranderingen
teweeg gebracht. Het gevolg was
grotere individuele veiligheid en vrij
heid van de afzonderlijke staten, be
perktere inmenning in de binnen
landse aangelegenheden en elimina
tie van de economische exploitatie
van de bondgenoten door de Sovjet-
Unie. Teneinde de „satellieten" als
bondgenoten aan haar zijde te krij
gen en te houden in het conflict
Moskou Peking moest de Sovjet-
Unie vele concessies doen. De Sovjet-
Unie had en heeft betrouwbare bond
genoten nodig aan haar westgrenzen
voor het geval van gewapend conflict
met China... Door de invoering van
nieuw Russisch materieel ontston
den goed uitgeruste, efficiënte le
gers in de Oosteuropese landen ge
leid door jong kader wier bevoor
rechte positie valt óf staat met het
regime. Vooral de noordelijke drie:
Oost-Duitsland, Tsjecho Slowakije
en Polen beschikken over moderne,
uitstekend uitgeruste strijdkrachten,
die in vele gevallen niet onderdoen
voor de Russen. Een land als Tsje
cho Slowakije bijvoorbeeld heeft
slechts twee miljoen inwoners meer
dan Nederland het bezit echter
14 divisies waarvan 4 tankdivisies
tegen Nederland 2 plus één mo
bilisabele. Men heeft daar 4.000
tanks tegen wij 600 en 750 ge
vechtsvliegtuigen tegen wij 250.
Bij de drie zuidelijke landen: Hon
garije, Roemenië en Bulgarije, zijn
de legers belangrijk minder goed uit- i
gerust en efficiënt dan bij de noor- S
delijke groep.
Zo is het allemaal gegroeid. In een
volgend artikel zullen we de voor-
en nadelen nu tegen elkaar afwegen, i
ADVERTENTIE
MM
/.<vv. .v.v.
3,48% rente-rekening
bij de postgiro*
Weer een voordeel voor rekeninghouders bij de postgiro: een
gemakkelijk te openen rente-rekening, waarop al even
gemakkelijk kan worden bijgeschreven en afgeschreven. De een
voudige manier om geld van de giro rentegevend te maken.
Alle particuliere rekeninghouders ontvangen hierover bericht
in samenwerking met de Rijkspostspaarbank
het grootste gironet van Nederland - volledig geautomatiseerd
DEN HAAG De Nederlandse Ver
eniging van Wegenbouwers (NVWB)
heeft in een brief aan de minister van
verkeer en waterstaat de principiële
bereidheid van al haar 180 leden uitge
sproken tot het 's nachts doorwerken
aan wegenbouwprojecten.
Hoewel aan de uitwerking van deze
plannen wellicht nog enkele praktische
moeilijkheden zijn verbonden, worden
deze toch niet van doorslaggevende
aard geacht Een enquête onder de we
genbouwers naar de mogelijkheden van
nachtelijke arbeid lijkt daarom overbo
dig.
De NVWB spreekt in haar brief de
bereidheid uit, samen met Rijkswater
staat naar een aanvaardbare oplossing
te zoeken. Het kamerlid ir. P. A. M.
Cornelissen (KVP) had de minister de
zer dagen een lijst met 12 namen van
door hem gevraagde wegenbouwers ge
geven, waarin dezen verklaarden tegen
nachtelijke arbeid geen bezwaar te
hebben.
CHICHESTER (Engeland) De
eerste politie-agent, die krachtens de
nieuwe Britse wet in de strijd tegen
het autorijden in kennelijk staat heeft
terechtgestaan, is veroordeeld tot een
boete van 50 pond sterling (425 gul
den). Bovendien is rijn rijbewijs voor
een jaar ingetrokken.
Krachtens de nieuwe wet, die op 9
oktober in werking is getreden, mag
de politie automobilisten langs de weg
aan een ademproef onderwerpen.
De 45-jarige hoo'fd-rechercheur Ed
win Dunsford reed op een avond na
een botsing door en werd door een pa
trouillewagen van de politie tot staan
gebracht. Hij gaf voor de recht
bank van Chichester toe dronken te
zijn geweest.
„Het is voor u een schrale troost,
dat u het eerste politieslachtoffer van
de nieuwe wet bent", zei kantonrech
ter Stanley Roth.
NEW YORK Zondag begint „het
jaar van de rechten van de mens". Het
is dan precies negentien jaar geleden,
dat de universele verklaring van de
rechten van de mens door de algemene
vergadering van de Verenigde Naties
werd aanvaard. Door de V.N. zelf en
verscheidene V.N.- en andere organisa
ties en regeringen worden voorbereidin
gen getroffen voor evenementen die het
komende jaar in het teken zullen staan
van deze gebeurtenis. Het belangrykste
hiervan is de internationale conferentie
over de rechten van de mens, die van
22 april tot 12 mei in Teheran zal wor
den gehouden.
Volgens een aanbeveling van de al
gemene vergadering, zal deze conferen
tie zich moeten bezig houden met een
terugblik over de vorderingen, die de
afgelopen twintig jaar op het gebied van
de rechten van de men» zijn gemaakt,
met een beoordeling van de doelmatig
heid van de methoden die de VN op
dit gebied toepast, in het bijzonder te-
geij rassendiscriminatie en apartheid en
met het opstellen van een programma
voor verdere maatregelen.
Ook zal aan lidstaten van de VN
worden verzocht te garanderen, dat
hun wetgeving in overeenstemming is
met de beginselen van de verklaring
en dat hun onderwijssysteem niet zal
worden beheerst door „diepgewortelde
vooroordelen wat betreft ras, huids
kleur, geslacht of godsdienst". In het
komende jaar zullen lidstaten van de
VN worden aangemoedigd om bestaan
de internationale vrijheden te onderte
kenen en te bekrachtigen.
In het hoofdkwartier van de VN in
New York zal de violist Yehudi Menu-
hin zondag in een concert optreden. De
Franse acteur Jean-Louis Barrault zal
de preambule van de verklaring voor
lezen.
Verwacht wordt dat de Roemeense
voorzitter van de algemene vergadering,
Corneliu Manescoe, een toespraak zal
houden.
Een jaar later, op 10 december 1968,
zal het jaar van de rechten van de
mens worden besloten met een bijzon
dere bijeenkomst van de algemene ver
gadering.
DEN HAAG De twee hoofdagenten
van de Haagse politie die giften zouden
hebben aangenomen en in ruil daar
voor parkeerbonnen seponeerden zijn
vandaag door het Haagse gerechtshof
hiervan vrygesproken. De twee politie
mannen, de 47-jarige G. de J. en de
50-jarige H. P. verklaarden veertien
dagen geleden tydens de zitting dat zy
bij Het Televisiepaleis in de Boekhorst-
straat in Den Haag elektrische appara
ten kochten met grote korting (soms
wel 25 procent).
Getuige R. C. van Leeuwen, bedrijfs
leider van Het Televisiepaleis vertelde
toen dat beide hoofdagenten geregeld
langs kwamen om de „oogst" aan par
keerbonnen binnen te halen. De twee
bedrijfsauto's overtraden namelijk
zeer dikwijls het wachtverbod in de
Boekhorststraat. De agenten verklaar
den tijdens de zitting dat rij het optre
den van het „plakdetachement" in de
ze straat onredelijk vonden.
De bedrijfsleider had gezegd dat de
hoge korting niets bijzonders is. Bij
Het Televisiepaleis kan iedere handige
koper beneden de aangegeven prijs
elektrische artikelen krijgen. Dit laat
ste argument liet het hof zwaar we
gen. Het is niet aannemelijk dat de po
litiemannen werkelijk voordeel geno
ten: van een gift zoals bedoeld in art.
363 van het Wetboek van Strafrecht is
daarom geen sprake. Het desbetreffen
de artikel handelt over omkoperij.
DEN HAAG De organisaties van wegvervoerders in Nederland (NOB, Weg
transport, Koninklijke Nederlandse Vereniging van Transport-Ondernemingen,
Nederlandse Bond van Prot.-Christeiyke Beroepsgoederenvervoerders en Ka
tholieke Bond van Beroepsgoederenvervoer op de weg) hebben de vaste com
missie voor verkeer en waterstaat in woord en geschrift hun bezwaren uiteenge
zet tegen het in augustus van dit jaar by de Staten-Generaal ingediende wets
ontwerp tot het tydeiyk verlenen van financiële steun aan de Nederlandse
Spoorwegen. By de ondernemers bestaat ongerustheid over de bedoelde steun
maatregelen en in een door hen samengestelde nota hebben zq de bezwaren van
het particuliere vervoer tegen de steunverlening geformuleerd.
In het bijzonder hebben de organi
saties de commissie gewezen op hun
vrees voor concurrentievervalsing, die
bij de overheidssteun aan NS en
dochtermaatschappijen kan ontstaan.
Volgens genoemd wetsontwerp wil
de staat garanties geven ter verzeke
ring van betaling van rente en aflos
sing op de door de spoorwegen aan te
gane geldleningen tot een bedrag van
BRUSSEL Een Nederlandse vracht
autochauffeur heeft vrijdagochtend
vroeg te Herentals (ten zuiden
van Turnhout) door koelbloedig in
grijpen een groot treinongeluk kunnen
voorkomen.
De chauffeur, J. A. van Dooren uit
Geervliet, raakte met zijn truck met
oplegger vast in de sneeuw op een
overweg. Toen enkele ogenblikken la
ter bij de nadering van een goederen
trein uit Antwerpen de spoorbomen
zakten, greep hij 'n seinlamp en ren
de daarmee de trein tegemoet. De
machinist kon door krachtig rqjn-
men weliswaar niet voorkomen dat
de locomotief de vrachtwagen taakte,
doch de klap kwam veel minder hard
aan dan anders het geval zou zijn ge
weest. De lading van de Nederlandse
vrachtwagen, een 20 ton spuitwa
ter, ging verloren en de locomotief
werd licht beschadigd. Het spoorweg
verkeer tussen Antwerpen en Has
selt is enige uren gestremd geweest.
DEN HAAG Vijf Haagse jongetjes,
die in een half jaar tijd 34 inbraakjes
pleegden en daarbij voor duizenden
guldens schade aanrichtten, zijn door
de politie aangehouden.
De jongens, twee broers van twaalf
en zestien jaar, twee broers van dertien
en veertien jaar en een dertienjarig
vriende, maakten in totaal aan geld,
snoeperijen etc. ongeveer f 500 buit.
De opbrengst van de inbraken verdeel
den de jongens. Tot de schade die zij
aanrichtten moet gerekend worden een
post van f 10.000,- omdat ze op een com
puter hadden staan dansen en een post
van f 30.000 omdat ze op een spoorweg
emplacement een bouwkeet in brand
staken.
AMSTERDAM De „Stichting Ko
ningin Wilhelmina Fonds" en de „Stich
ting Landelijke Organisatie voor de
Kankerbestrijding" hebben besloten tot
'n reorganisatie, waardoor vanaf I jan.
1968 de doelstellingen van beide stich
tingen zullen worden behartigd door de
„Stichting Koningin Wilhelmina Fonds".
De naam van deze stichting zal worden
gewijzigd in „Stichting Koningin Wil-
helminafonds Nederlandse Organisatie
voor de Kankerbestrijding". Deze stich
ting is gevestigd in 't huidige gebouw
van de Stichting Landelijke Organisatie
voor de Kankerbestrijding, De Laires-
sestraat 33 in Amsterdam.
maximaal 315 miljoen gulden in de
periode tot 1 januari 1970. De vaste
commissie heeft kort geleden haar voor
lopig verslag uitgebracht. Naast de
voorgenomen leninggaranties verschaft
de overheid aan de spoorwegen reeds
bedragen a fonds perdu als vergoeding
voor de zogenaamde bedrijfsvreemde
lasten. Voor 1967 werd in dit verband
een bedrag van 35 miljoen gevoteerd,
voor 1968 is op de rijksbegroting een
bedrag van 70 miljoen uitgetrokken, al
dus de vervoersorganisaties.
In de nota wordt gesteld dat noch
aan het wetsontwerp voor de lenings
garanties, noch aan de posten op de
rijksbegroting voor het verstrekken
vn vergoedingen van bedrijfsvreemde
lasten, een behoorlijke financiële ver
goeding ten grondslag ligt. Evenzeer
missen de organisaties een vastomlijnd
plan voor een. grondige sanering bij
de spoorwegen.
De belangrijkste oorzaak voor de
financiële moeilijkheden bij de spoor
wegen moet volgens de nota worden
gezocht in structurele wijzigingen in
het vervoer.
De technisch sterk verbeterde
vrachtauto geeft mede gezien de
beperkte binnenlandse afstanden
een precies passend antwoord op de
ontwikkeling in de vervoersvraag. Ter
wijl het wegvervoer tien jaar geleden in
het totaal binnen Nederland vervoerde
quantum goederen een aandeel had
van 58 procent, is dit aandeel thans
75 procent. Het aandeel van de spoor
wegen is volgens de nota teruggelopen
van ruim 15 procent tot net 7 pro
cent. Het aandeel van de binnenvaart
van ruim 26 tot 18 pet. De kracht van de
spoorwegen ligt bij het vervoer van
massaprodukten en groupagegoederen
over grotere afstanden waarbij men in
publikaties veelal uitgaat van trajecten
van meer dan 400 km. De gemiddelde
vervoersafstand voor goederen lag bij
de Nederlandse Spoorwegen in 1965
echter op 145 kilometer, aldus de nota.
De organisaties van wegvervoerson-
dernemers betwijfelen sterk of tegen
deze achtergrond de voorgestelde sane
ringsmaatregelen wel voldoende door
dringen tot de kern van de zaak, vooral
gezien het feit, dat die maatregelen zo
byzonder beperkt zqn.
Naar de mening van de organisaties
zou ook ten aanzien van de maatstaven,
die de Nederlandse Spoorwegen aan
legt bij de beoordeling van de renta
biliteit, veel meer opening van zaken
moeten worden gegevn. Ook delen de
vervoerders niet de hoop van de re
gering, dat dank zij de thans voorgeno
men maatregelen de spoorwegen na 1
januari 1970 geen behoefte meer zal
hebben aan financiële steun van het
rijk, behoudens dan in de vorm van
vergoedingen voor reële bedrijfsvreem
de lasten.
De organisaties geven voorts als hun
mening dat de mede door de ontwikke
ling van de techniek in het vervoer
optredende structuurveranderingen niet
dienen te worden belemmerd door ver
schillende vervoertechnieken in ongelij
ke mate te belasten voor de door hen
veroorzaakte infrastructurele kosten.
Inhakend op de voorgenomen ophef
fing van de reizigersdienst op een aan
tal ondergeschikte lijnen zeggen de
vervoerders: indien men in de toe
komst als gevolg van bevolkingsgroei
en industriële ontwikkeling op bepaal
de, thans onrendabele lynen wel vol
doende vervoer verwacht, zou men de
betreffende diensten tijdelijk kunnen
stilleggen en de lijn zelf in stand hou
den.
De organisaties van wegvervoer vra
gen tenslotte ook met klem om garan
ties ter voorkoming van een ontwikke
ling, waarbij de financiële steunmaat
regelen voor de spoorwegen mede ten
profijte zouden worden gebracht van
dochtermaatschappijen als Van Gend en
Loos.
