Constantijn voor de tweede
maal in ballingschap
Griekse tragedie
van uur tot uur
Ook de burgers lieten
koning alleen staan
„In Athene
was het
rustig"
NAVO moet naar
ontspanning
blijven streven
DEMONSTRATIE TEGEN KONING
Besluit over
wapenhandel
uitgesteld
JJ&S
Weinig hoop
voor missie
van Jarring
IN 1941 MET FAMILIE NAAR ZUID-AFRIKA
Griekse vorst in de war
L'Innovation"
wordt herbouwd
Washkansky zat
op balkon
Vijfjarenplan
Palestijnse
vluchtelingen
op en top drop 25 ct.
Conferentie beëindigd
Ontwerpakkoord
over redding
astronauten
DUITSE INVAL
INTERNAAT
SPORT
DE JONGSTE
En geland-Zuid-Afrika
TROUW
ZIEK
TRANEN
Goed voor de huid
het gehele jaar door
TERUGGEKEERDE
NEDERLANDERS:
BIJ DE RADIO
Voorstel Israël
HINDERNIS
BEVOEGDHEDEN
VERMINDERING
ONRUST
Pagina 9
VRIJDAG 15 DECEMBER 1967
(Van een onzer redacteuren)
"Tkrie jaar en negen maanden heeft
koning Constantijn van Grieken
land op de troon gezeten. Sinds gis
teren staat die troon leeg. Constantijn,
koning der Hellenen, hertog van Spar
ta, is in ballingschap gegaan. Een re
gent neemt de zaken waar.
Het is niet de eerste keer dat de jonge
Griekse vorst zijn toevlucht in het
buitenland zoekt. Misschien dwalen
zijn gedachten daarom in deze dagen
wel eens af naar de eerste jaren van
zijn jeugd die hij ook in ballingschap
heeft doorgebracht.
Zijn vroegste herinneringen hangen na
melijk samen met zijn verblijf in
Zuid-Afrika, waar hij na de Duitse
inval in Griekenland in 1941 met zijn
moeder koningin-moeder Frederika
was terecht gekomen.
Aanvankelijk was het Griekse toen
nog prinselijke gezin door de En
gelsen naar Kreta gebracht. Moeder
en zoon vertrokken echter later naar
Egypte en toen ook dat door de Duit
sers werd bedreigd gingen zij naar
Zuid-Afrika, de meeste tijd geschei
den van prins Paul, Constantijns va
der. Vijf jaar duurde de ballingschap.
In 1945 keerde de familie naar Grie
kenland terug, waar een oom van
Constantijn, koning George II, de
scepter weer in handen nam. Na zijn
dood in 1947 werd prins Paul koning
en Constantijn daardoor automatisch
kroonprins.
De opleiding van de jonge prins was er
van het begin af op gericht dat hij
de Griekse kroon mettertijd van zijn
vader zou kunnen overnemen. Zijn
opvoeding werd voor een» groot deel
verzorgd door een Engelsman, Joce-
lyn Winthrop-Young, een voormalige
marine-officier. Na de lagere school
bezocht Constantijn het Anavryto-col-
lege in Psychiko bij Athene, een in
ternaat dat was opgezet op aandrin
gen van koningin-moeder Frederika.
Het programma van de school kwam
overeen met dat van een gelijksoor
tig instituut dat een broer van de
koningin had geleid.
De kroonprins was een van .de eerste
Griekse jongens die deze school be
zochten. Hij kon er goed mee en hij
genoot er geen speciale behandeling.
Behalve aan gebruikelijke leervakken
werd er op de school veel aandacht
besteed aan lichamelijke opvoeding
en sport. Hier werd dan ook de ba
sis gelegd voor de successen die
kroonprins Constantijn later op het
gebied van de sport behaalde.
Hij was een uitblinker in atletiek, zei
len en zwemmen. Tijdens de Olympi
sche Spelen te Rome in 1960 verover
de hij voor zijn land de gouden me
daille zeilen in de Drakenklasse.
Constantijn verwierf zich de reputatie,
dat hij een „allround" sportbeoefenaar
was, die bovendien 'n passie had voor
snelle auto's en boten. Tenslotte be
haalde hij ook nog een vliegbrevet,
wat hem in staat stelde zijn eigen toe
stel te besturen.
Naarmate de knappe, sportieve Griek
se kroonprins ouder werd staken
steeds vaker geruchten de kop op
over romances met vrouwelijke tel
gen uit Europese vorstenhuizen. Zo
deden een tijdlang hardnekkige ge
ruchten de ronde dat een verloving
te verwachten was van Constantijn
met de Nederlandse prinses Irene.
Constantijn verloofde zich echter in 't
voorjaar van 1963 met de Deense
prinses Anne-Marie. Deze verloving
deed wat stof opwaaien, want de
prinses was pas zestien jaar en er
waren pedagogen die zeiden dat het
schande was.
De verloofde prinses ging echter braaf
terug naar haar kostschool te Mon-
treux om haar studie af te maken en
de kritiek verstomde. Op 18 september
1964 verbond aartsbisschop Chrysos-
tomos het paar volgens de riten van
de Grieks-orthodoxe kerk in het hu
welijk. Op 10 juli van 'het volgende
jaar werd het eerste kind geboren,
prinses Alexia.
Inmiddels was Constantijn al ruim een
jaar geen kroonprins meer, want op 6
maart 1964 had hij als Constantijn
II de Griekse troon bestegen nadat
zijn vader op 62-jarige leeftijd was
overleden.
Koning Constantijn was met zijn 23
jaren de jongste soevereine vorst in
Europa. Een rustige regering was hem
niet beschoren, want al kort na zijn
troonsbestijging begonnen de politie
ke stormen te waaien die tenslotte zijn
uitgelopen op zijn huidige balling
schap.
ADVERTENTIE
SPAANSE SINAASAPPELEN
om 's morgens direct fit te zijn
Spaanse Sinaasappelen zitten boordevol sap. Sap zo
sprankelend en milddadig als de Spaanse zon zélf
en... 30% rijker aan vitamine C. Begin elke morgen
met een vol glas frisheid, energie en opgewektheid.
0 Kolonel George Papadopoelos, de
nieuwe Griekse premier, ant
woordde gisteren tijdens een perscon
ferentie op vragen over de mislukte
staatsgreep van koning Constantijn.
Tn zeer snel tempo hebben de gebeur-
tenissen in Griekenland zich afge
speeld.' Hoe snel het ging, geeft een
tijdschema van de mislukte staats
greep aan.
WOENSDAG
11.30 (plaatselijke tijd) Tanks en pant
serwagens omsingelen regeringsge
bouwen en het radiostation te Athe
ne.
12.00 Alle verbindingen met de provin
cies vallen uit.
12.30 De militaire junta maakte bekend
dat ze nog steeds aan het bewind is.
13.30 Koning Constantijn roept te La-
rissa, in Midden-Griekenland, de
Grieken op hem te steunen „bij het
herstel van de democratie".
16.30 Telefoon- en telex-verbindingen
met buitenland vallen uit. Geruchten
dat koning Constantijns aanhang in
Noord-Griekenland snel toeneemt.
17.00 Radio-Athene deelt mee dat de
koning zich door „dwaze avonturiers"
heeft lateil misleiden.
19.00-22.00 De militaire junta verzoekt
alle legeronderdelen haar te steunen.
23.30 Kolonel George Papadopoelos
maakt de benoeming bekend van een
regent alsmede de installatie van 'n
nieuwe regering onder zjjn leiding.
De samenzweerders zijn verslagen,
zegt hij.
DONDERDAG
03.00 De garnizoenen in Kavalla en La-
rissa, waarvan men dacht dat ze de
koning steunden, blijven de nieuwe
regering trouw. De koning is ge
vlucht. Waarheen is niet bekend.
03.30 Drie generaals gearresteerd. De
nieuwe regering verleent amnestie
aan de aanhangers van koning Con
stanten.
04.15 Koning Constantijn arriveert met
zyn gezin, en premier Kollias in Ro
me.
06.00 De regering verzacht fle opdracht
dat banken en beurzen gesloten moe
ten zijn.
06.15 Verbindingen met het buitenland
en in Griekenland zelf zijn hersteld.
10.30 Papadopoelos, de nieuwe Griekse
premier, hekelt in een persconferen
tie de actie van koning Constantijn.
LONDEN Het Britse kabinet heeft
gisteren een beslissing over een Zuid
afrikaans verzoek om de levering van
militaire uitrusting uitgesteld. Premier
Wilson zei in het parlement dat geen
beslissing was genomen, omdat minis
ter van Buitenlandse Zaken, Brown,
niet tijdig uit Brussel terug kon zijn,
waar hij de vergadering van de NAVO
bijwoonde. Wilson zal volgende week
dieper op de zaak ingaan.
Meer dan een derde van de Labour-
parlementsleden eist dat het wapenem
bargo tegen Zuid-Afrika van kracht
blijft. Binnen het kabinet is de mening
verdeeld. Sommige ministers willen het
embargo eveneens handhaven maar an
dere naar verluidt onder meer mi
nister Brown en minister van Defensie
Healey zouden menen dat het Ver
enigd Koninkrijk zich in verband met
zijn economische toestand niet kan per
mitteren belangrijke orders te weigeren.
Het wapenembargo is in overeen
stemming met een resolutie van de Vei
ligheidsraad.
In 1964 zei Wilson, kort nadat La
bour aan de macht kwam, wapenleve
ranties aan Zuid-Afrika (reserve-onder-
delen voor reeds geleverde orders uitge
zonderd) niet te zullen toestaan.
A THENE In heel Griekenland heerst rust. De dramatische oproep van
V*- de koning, woensdagavond, om hem te steunen in zijn verzet tegen de
regering te Athene, is praktisch onbeantwoord gebelven. Militairen noch
burgers bleken bereid of in staat, de strijd met de generaals en kolonels aan
te binden. Vandaar dat het regime zonder risico de koning aan de kant kon
zetten.
Gisterochtend toen de koning al hoog
en breed in Rome zat, gaf de sterke
man van het regime, de 47-jarige kolo
nel Papadopoelos, 'n overzicht van de
gebeurtenissen. Hjj vertelde dat de op
stand was begonnen toen de generale
staf een brief van de koning kreeg,
waarin stond dat Constantijn het bevel
over de strijdkrachten persoonlijk op
zich nam.
Het werd uit de verklaring van Pa
padopoelos niet duidelijk of de koning
toen al in Larissa was. Bij wijze van
antwoord op de brief des konings liet
de legerleiding alle hoge officieren op
nieuw de eed van trouw aan de rege
ring afleggen. Vrijwel allen deden het.
De enkeling die weigerde en trouw
aan de koning betuigde zit nu gevan
gen. Eén generaal heeft asiel gezocht
in Turkije. Er zijn geruchten over het
neerschieten van monarchistische offi
cieren, maar die zijn onbevestigd ge
bleven.
Papadopoelos verzekerde dat hij
graag tot het laatst toe had geprobeerd
de koning van zijn dwaze avontuur af
te houden, maar er was geen contact
te krijgen en daarom zette men hem af
toen hij zijn oproep tot het Griekse volk
en de strijdkrachten had uitgesproken
voor de radiozender van Larissa.
De koning zelf heeft nog geen relaas
van de gebeurtenissen gegeven.
Wie naar hem vroeg kreeg eerst te
horen dat hij ziek was, later dat hij
niet in staat was iemand te ontvangen.
Tenslotte werd meegedeeld dat hij om
half acht in de avond een persconferen
tie zou houden.
Tweehonderd journalisten én honder
den fotografen begaven zich naar de
villa van prins Heinrich van Hessen, 'n
familielid van Constantijn. Daar heb
ben de konirfg en zijn gezin voorlopig
onderdak gevonden en daar zou de ko
ning de pers te woord staan.
Maar er bleek helemaal niemand in
de villa te weten van de persconferen
tie, die was aangekondigd door de
Griekse ambassade. De koning ver
scheen niet. Ook leden van de Griekse
kolonie in Rome werden niet toegelaten.
Er was daarover gisteravond in de
Italiaanse hoofdstad nogal wat te doen.
Vele Grieken verweten de koning dat
hij gevlucht was, anderen vonden dat
hij met zijn greep naar de macht veel
te lang had gewacht.
Bij de aankomst van de koning, de
nacht tevoren, had men bemerkt dat
hij volkomen in de war was. Toen hij
landde in zijn eigen vliegtuig, versierd
met het koninklijk wapen, raakte hij
verzeild in een groep verslaggevers die
trachtten een vliegtuig te krijgen naar
Griekenland. Zij bestormden hem met
vragen, maar hij had tranen in zijn
ogen en gaf geen enkel antwoord. Ook
BRUSSEL Het warenhuis l'Inno-
vation aan de Nieuwstraat in Brussel,
dat in mei door brand werd verwoest,
zal op dezelfde plaats worden herbouwd.
De directie van de „Inno" heeft hiertoe
besloten na wekenlange discussies over
de vraag of het niet beter zou zijn de
nieuwbouw op te trekken op het nabij
gelegen Rogierplein.
De bouw aan de Nieuwstraat moet in
augustus volgend jaar beginnen en zal
twee jaar duren.
ex-premier Kollias deed geen mond
open en de jeugdige koningin Anne-Ma
rie had het, samen met haar schoonmoe-
en een verpleegster, zo uruk met haar
twee kinderen, dat men haar geen vra
gen durfde stellen.
De universiteit van Kaapstad gaat 'n
gouden medaille ter herinnering aan de
eerste geslaagde harttransplantatie
schenken aan professor Chris Barnard,
onder wiens leiding de operatie werd
verricht. Gisteren werd dr. Barnard
door de universiteit benoemd tot ere
doctor in de natuurwetenschappen.
Met de patiënt, Louis Washkansky
(55) gaat het goed. Nog twee dagen,
dan is theoretisch de gevaarlijke perio
de voorbij. Washkansky is in een zeer
goed humeur. Hij is voor het eerst uit
bed geweest en heeft op het balkon
van zijn ziekenhuiskamer in de zon ge
zeten. Zijn suikerziekte veroorzaakt
geen moeilijkheden, een zweer aan zijn
been is genezen. Wel krijgt hij met het
oog op zijn suikerziekte een strenger
dieet zonder de biefstuk en eieren die
hij de laatste dagen heeft verorberd.
ADVERTENTIE
SCHIPHOL „In Athene trekken
de mensen zich weinig van de gebeur
tenissen aan. Gistermorgen om negen
uur zaten ze net als op andere dagen
in de heerlijk warme zon gezellig hun
kopje koffie te drinken op de terrasjes".
Dit vertelde gistermiddag ir. J. van
Ettinger, president-directeur van het
Bouwcentrum in Rotterdam. Hij was
met zijn vrouw juist teruggekomen uit
de Griekse hoofdstad waar hij het we
reldcongres van de UNO over de in
dustriële ontwikkeling heeft bijge
woond.
„Daags voor de staatsgreep zagen wij
in de kleine boetiekjes naast ons ho
tel koningin Anne-Marie nog doodrustig
winkelen", vertelde mevr. Van Ettinger.
Op het congres had men woensdag
niets van de staatsgreep gemerkt.
„Pas aan het einde van de dag, toen
we het congresgebouw verlieten, zagen
we enkele zware tanks in de buurt
staan. De stad is trouwens steeds rus
tig gebleven. Alleen kwamen die mid
dag om ongeveer vier uur een straalja
ger laag over de stad razen", aldus de
heer van Ettinger.
Woensdag tegen middernacht ging hij
met zijn vrouw nog een wandelingetje
door de stad maken. „We zagen veel
militairen met bajonetten en stenguns,
maar weinig burgers. Die zaten vast
allemaal bij de radio, want iedere tien
minuten kwam er een mededeling.
Maar volgens mij kon men nauwelijks
of helemaal niet de berichten uit het
koninklijk hoofdkwartier in Larissa op
vangen. Naat 't schijnt had die zender
maar een klein bereik".
Met hetzelfde toestel was ook een in
Blaricum wonende technicus terugge
komen. Hij was gistermorgen en woens
dag in Saloniki, in het Noorden van
Griekenland. Het enige dat hij had ge
merkt, was dat er vgel straaljagers wa
ren overgevlogen en dat er 'n uitgaans
verbod van kracht was. Toen hij gister
morgen naar Nederland vertrok was
alles weer rustig.
ADVERTENTIE
PURE OLD
POT STILL
i btabSshedj tHJQCtJ j A.0.1710
eow sr. t>!STw.(.èsy oubun
-vf
door velen
ontdekt in hun
Irish Coffee!
IMPORT: SCHAEFERS WÜRDEMANN N.V., AMSTERDAM
NEW YORK Het hoofd van de Is
raëlische vertegenwoordiging bij de
Verenigde Naties, Michael Comay,
heeft voorgesteld onmiddellijk bespre
kingen te beginnen over een vijfjaren
plan voor herplaatsing en integratie
van Palestijnse vluchtelingen. Israël
wil deze onderhandelingen voeren met
de zogenaamde „gastlanden" en de
„bijdragende landen".
De „gastlanden", waar de ongeveer
anderhalf miljoen vluchtelingen een
toevlucht hebben gevonden, zijn Egyp
te, Syrië, Jordanië en Libanon. De „bij
dragende landen" zijn de naties, zoals
de V.S. en Engeland, die financiële of
materiële steun verlenen voor het on
derhoud van -de gevluchte Palestijnen.
Comay deed zijn voorstel in de twee
de politieke commissie van de Algeme
ne Vergadering tijdens het jaarlijkse
debat over de Palestijnse vluchtelin-
genkwestie.
ADVERTENTIE
RED BAND ROOSENDAAL
Van een onzer verslaggevers)
BRUSSEL De conferentie van de Navo in Brussel is gesloten. Het belang
rijkste vraagstuk dat de ministers aansneden was de verhouding Oost-West. Dit
kardinale probleem vormde ook de hoofdmoot van het „rapport-Harmel" over
de toekomstige taken van de Noord-Atlantische Verdrags Organisatie.
van de NAVO niet van de rest van de
wereld mag worden geïsoleerd.
Secretaris-generaal Brosio zei over
de moeilijkheden in Griekenland dat de
ministers daar wel met elkaar over
hadden gesproken, maar dat woelingen
als een binnenlandse aangelegenheid
worden gezien, waarmee de NAVO
zich niet bemoeit.
CAIRO De missie van Gunnar Jar
ring is bij voorbaat gedoemd te mis
lukken. De Zweed, die de volgende
week als vredesstichter van de Ver
enigde Naties te Cairo zal aankomen,
werd door Heikal, hoofdredacteur van
Al Achram, begroet met de woorden
dat hij uitsluitend ontvangen wordt om
tijd te winnen voor het voltooien van
de militaire voorbereidingen.
Heikal, die doorgaans het regerings
beleid weergeeft, schrijft dit in zijn we
kelijkse hoofdartikel. „Er kan niet an
ders overblijven dan een hervatting van
de oorlog, tenzij een wonder gebeurt en
Israël overtuigd kan worden dat het
zijn onaanvaardbare voorwaarden voor
een politieke regering dient te herzien".
De missie van Jarring kan niets meer
opleveren dan een tweegesprek om de
crisis in 't Midden-Oosten in de belang
stelling te houden, aldus Heikal.
Egypte ontvangt de afgezant derVer-
enigde Naties, -schrijft hij, in overeen-
In de tegenwoordige situatie kan aan stemming met 's lands verplichtingen
jegens internationale
Dit plan werd deze week, zoals ge
meld, in gewijzigde en wat verwaterde
vorm door alle landen van de NAVO
ook door Frankrijk aanvaard.
Zowel uit het slotcommuniqué als uit
de tekst van het rapport-Harmel blijkt
duidelijk dat de ministers de Duitse
kwestie vooralsnog als een hindernis
zien op de weg naar snelle toenadering
tot de landen van het Oosteuropese
blok. De ministers gaven hun ambassa
deurs bij de Noordatlantische Raad de
opdracht de details van het rapport ver
der uit te werken.
Dat kan gebeuren door het uitbreiden
van de arbeid die al is aangevat en
door het aantrekken van gespecialiseer
de deskundigen en ambtenaren uit de
landen van de NAVO.
Op initiatief van de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken Dean
Rusk en zijn Nederlandse collega Luns
besloten de ministers aan de parlemen
tariërs in de landen van de NAVO
meer bevoegdheden te verschaffen.
Aan secretaris-generaal Brosio is ge
vraagd om de middelen en wegen daar
toe aan te geven en aanbevelingen te
doen. Frankrijk liet weten dat het niet
op alle punten met het slotcommuniqué
kon meegaan.
Het rapport-Harmel gaat met name
in op het bereiken van meer politieke
ontspanning in Europa. De mogelijk
heid van een crisis blijft echter be
staan zolang de kwestie-Duitsland niet
is opgelost.
een ingrijpende vermindering van de
strijdkrachten in Europa niet worden
gedacht. De ontspanning is niet een
eindstreep, het hoogste politieke doel
van de alliantie is het bereiken van een
duurzame vrede waarbij voor de vei
ligheid garanties zijn gegeven. Het pro
bleem van de hereniging van Duitsland
en de gevolgen daarvan voor Europa is
in het algemeen de zaak van de Sovjet-
Unie en de drie grote westelijke mo
gendheden, waarbij ook de Duitse
Bondsrepubliek een belangrijke rol
speelt.
Volgens het rapport-Harmel moet elk
lid van de NAVO ten volle aan het zoe
ken naar betere betrekkingen met de
Sovjet-Unie en de andere landen van
het Pact van Warschau meewerken.
Deze politiek van ontspanning zal ech
ter niet tot een splitsing in de verdedi
gingsorganisatie mogen leiden. De kans
op succes zal het grootst zijn als de le
den van het bondgenootschap zoveel
mogelijk dezelfde politiejc voeren, voor
al wanneer het gaat om gemeenschap
pelijke belangen.
De onrust aan de zuidoostflank van
Europa is bijna een apart hoofdstuk in
het rapport in het slotcommunniqué. De
aanwezigheid van een steeds groter
wordende Russische vloot in de Middel
landse Zee roept problemen op. Aan de
andere kant leggen de ministers de ver
antwoordelijkheid ten aanzien van het
Midden-Oosten in handen van de UNO.
Ook is duidelijk gemaakt dat het gebied
gemeenschap
om een vreedzame regeling alle moge
lijke kansen te geven. „Maar de op
dracht van de heer Jarring lijkt bij
voorbaat gedoemd te mislukken".
ADVERTENTIE
blijf de feestdrukte vddrl
Voor de tijdelijke verblijfplaats van koning Constantijn, de Griekse ambassade te Rome, is gisteravond hevig
gevochten door anti-koningsgezinde demonstranten en de politieVerscheidene betogers zouden gewond zijn ge
raakt. Op de foto een der demonstranten die hardhandig door de politie wordt verwijderd.
NEW YORK De V.N. hebben de
tekst bekendgemaakt van een ontwerp
overeenkomst met betrekking tot de
redding van astronauten die een nood
landing moeten maken op buitenlands
gebied. Volgens Amerikaanse zegslie
den zou het plan zowel de steun van
de Verenigde Staten als van Rusland
hebben.
De overeenkomst is een vervolg op
het verdrag over het vreedzame ge
bruik van de ruimte, dat vorig jaar
door de Algemene Vergadering van
de V.N. werd goedgekeurd en eerder
dit jaar van kracht is geworden.
Diplomaten die zich bezighouden met
de ontwerpovereenkomst hopen, dat
het voorstel zal worden aangenomen
voor de huidige zitting van de Assem
blee volgende week zal worden ver
daagd. Allereerst is goedkeuring nodig
van de VN-commisèie voor vreed
zaam gebruik van de ruimte. Naar
verwacht wordt vormt dit echter geen
obstakel.
In de overeenkomst staat dat „in
dien, tengevolge van een ongeluk,
moeilijkheden, of een noodlanding, de
bemanning van 'n ruimteschip landt in
een gebied dat valt onder de jurisdic
tie van een land, dat de overeenkomst
heeft mede-ondertekend, dit onmiddel
lijk alle noodzakelijke hulp dient te ver
lenen".
Astronauten die een dergelijke on
vrijwillige landing maken moeten ook
„onmiddellijk en veilig worden overge
dragen aan vertegenwoordigers van het
land dat de lancering uitvoerde".
In het geval van een noodlanding op
zee zullen de ondertekenaars van het
verdrag „indien nodig hulp bieden bij
de reddingspogingen".
