Eerst zwemmen, dan lopen
M
laillljÉI
K
De macht van het kleine
Schot tegen griep
K
H
B
K
i
■■■jH
BELASTINGVRIJ OUDJE
Wij zijn niet in staat te beslissen of de catastrofe over de
Joden nu gekenmerkt wordt door de Getto-opstand van Warschau
met zijn voorbeelden van heldhaftigheid, óf door het feit, dat zes
miljoen Joden zonder weerstand hun noodlot tegemoet gingen. De
omstandigheden hebben velen niet veroorloofd anders te handelen
dan zij deden.
Nu wij echter Centurions en Mirages tot onze beschikking hebben,
is het mogelijk de wereld het ware beeld van het Joodse volk te
tonen. Het is niet het Joodse volk dat veranderd is. Dat volk was
eeuwen door hetzelfdehet had alleen geen gelegenheid zijn ware
aard te laten blijken..."
16 DECEMBER 1967
't AM
te
Ir ezer dagen was er een vooraanstaande
Jood In Nederland: kolonel Mordechai Bar On - een
knappe, slanke, men zou haast zeggen: jongeman,
maar hij is al 39. De kolonel is op tournee om overal
met jonge Joodse mensen te spreken, die nog niet
hebben besloten om naar Israël te gaan.
„Sta op en kom naar dit land. Dat is jullie taak.
Wij hebben de staat beschermd en verdedigd - niet
slechts terwille van ons eigen belang, maar terwille
van jullie allen, Terwille van de trots die jullie in ons
voelen; terwille van het feit, dat julie tijdens de
dagen van vrees en bezorgdheid beseft hebben, dat de
staat Israël een fundamenteel begrip is in jullie
leven als Joden, overal en altijd".
Dat komt kolonel Mordechai Bar On de Joodse
Jeugd buiten Israël zeggen. Hij vindt, dat hij dat met
opgeheven hoofd kan zeggen, nu de Israëlische
jeugd het als haar taak gezien heeft alle gevaren
trotseren en alle offers te brengen.
Kolonel Bar On is een rijk ontwikkeld man.
De nadruk in zijn carrière valt niet uitsluitend op
een militaire loopbaan. Na als pelotonscommandant en
later als compagniescommandant in de bevrijdings
oorlog van Israël gevochten te hebben, ging hij
moderne geschiedenis en economie studeren aan de
Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Na de
Sinai-campagne, tijdens welke hij adjudant was van
Moshe Dajan, schreef hij een boek over de militaire
•n politieke achtergronden van deze strijd en ging
vervolgens weer studeren aan de Israëlische
krijgsmachtacademie en aan de School for Internatio
nal Affairs van de Columbia-universiteit te New York.
Daar specialiseerde hij zich In bestuursaangelegen
heden van het Midden-Oosten. Nu is hij in Israël
hoofd van de afdeling Onderwijs en Vorming van het
Israëlische leger.
I ordechai Bar On vindt dat de jongste
gebeurtenissen in het Midden-Oosten Israël het recht
geven zich nog rechtstreekser en eenvoudiger te
richten tot de Joodse jongelui buiten Israel. „Of
jullie jonge Joden nu in de ene of in de ander»
Ideologie geloven, zelfs indien je niets in jt Jood-zijn
ziet, dan toch is er slechts één plaats in de wereld
waar je deel kunt hebben aan de grootste Joodse
ondernemino van alle tijden en dat is In ls*e Indien je
dééraan deel wenst te nemen, dan is je rfaats hiér!
De kolonel vertelt, hoe na de Zesdaag® tegen de
Arabieren een machtige vloed van vreude en
trots losbarstte over de prestaties van e Israëlische
strijdkrachten. „Wij zijn vervuld van ets en dank
baarheid", is een vaak herhaalde zinlede die kolonel
Mordechai Bar On las in brieven di* hÜ van vrienden
uit vele landen van de wereld ontvid „Er is een tijd
geweest", zegt Bar On, „dat vele vf m'in vrienden en
generatiegenoten die in dit land gloren zijn en niet
de kans hadden uit vrije wil hie<een te komen, zich
afvroegen: waaraan ontlenen wij,',oree, het recht
van de Joden in Amerika, in Arc^tinië of in Brazilië
te eisen dat zij hierheen kome wanneer we dat zelf
niet gedaan hebben?
Het scheen dat de belangri*1® kracht gelegen was
In die ene morele basis, die V 'n onze jeugdbe
weging aanduiden als „perse"''!'*® betrokkenheid
Wanneer men beschrijving leest van de strild aan
alle fronten, zoals de gescfv1®'1'5 van de comman
dant der parachutisten, dl/00'1* 'n de sector
Jeruzalem, beseft men de»Mrh®id- leder van deze
strijders - de piloot en r parachutist, de infanterie-
soldaat, de artillerist e^® man van de tank
divisie - zij allen WareJoordron9®n van het besef,
dat zij verplicht waren 'raoonlijk de meest gevaar
lijke. de meest gewaa® daden te verrichten. Het is
juist deze persoonlijk'etrokkenheid die ons sterkt® en
vastbeslotenheid gaf*" was geen Israëlische, maar
een algemeen Joocfoorlo9
o(onMordechai Bar On heeft na de
Jongste ontwikk^®" met de Arabieren veel vragen
moeten beantwc^en- vooral van met-Joden. Het
kwam eigenlijkdeds °P hetzelfde neer: „Wat is het
wonder van ju strijdkrachten, van de snelle
beëindiging vtieze 00rl°9 tegen een overmacht van
verschillendeJers?
Overal in W8reld heeft men zich dat afgevraagd
en er zijn verschillende antwoorden op die vragen
gekomen. Er werd gerekend met aantallen man
schappen, met aantal vliegtuigen en tanks, met
afstanden en communicatiemogelijkheden, met training
en opleiding. Er zijn ook wel grappige antwoorden
gegeven, variaties op de bekende Joodse humor.
et lijkt op humor, maar het is het eigenlijk
niet, als kolonel Bar On het volgende vertelt. Het
heeft een diepere zin.
Er was onlangs eens een excursie op een vliegveld
van de Israëlische luchtmacht. De commandant van
de basis vertelde hoe een piloot van de luchtmacht
wordt opgeleid en liet de deelnemers aan de excursie
verschillende dingen zien.
Op een gegeven ogenblik vroeg een van de bezoekers:
„Nu hebt u ons wel verteld hoe een piloot wordt
opgeleid, maar misschien wilt u ons ook nog vertellen
hoe u iemand tot een Joods piloot maakt.-
De commandant zei het volgende:
„Wanneer wij een piloot opleiden en hij is eenmaal
zóver, dat hij zijn toestel kan laten optrekken tot,
laten we zeggen, 40.000 voet, dan laten wij hem op een
avond tussen negen en tien uur opstijgen met de
opdracht niet naar de grond te kijken als hij vliegt.
In overeenstemming met onze instructies stijgt hij to
10.000 voet, dan tot 20.000 voet, tot 30.000. Als hij de
hoogte van 40.000 voet bereikt heeft, zeggen wij hem
door de radio: „Kijk nu naar beneden
En wat ziet hij? Hij ziet héél Israël, stralend van
licht, gonzend van leven en daaromheen de Arabische
staten in sombere duisternis met slechts hier en daar
een klein sprankeitje licht. Kijk, wanneer hij dèt ziet,
wordt hij een Joods piloot!
I# it verhaal van de commandant is analoog
aan dat van een Amerikaanse generaal die in opdracht
van zijn regering zocht naar Industrieën in het Midden-
Oosten waar vliegtuigen konden worden gerepareerd
en men de „know-how" bezat om technische
apparatuur te ontwikkelen. Hij bezocht vele landen,
maar slaagde niet. Tot hij op een dag, onderweg van
Cairo naar Ankara, boven Israël vloog. Hij had nog
niets anders gezien dan zeeën en woestijnen, tot zijn
aandacht viel op een groen stukje land beneden hem,
temidden van een grauwe en oker-kleurige vlakte tot
aan de horizon. Van hem moeten toen de woorden
gekomen zijn: „Mensen die dèt kunnen, kunnen
alles..."
tonel Bar On gelooft, dat een van de
oorzaken die de Israëlische soldaten liet strijden
zoals zij dat deden, gelegen is in hun opvatting van
de Joodse geschiedenis en hun opvatting van de aard
van de Jood. Die opvatting is gebaseerd op de
herinnering aan Josjoea Bin-Noen, aan de Macca-
beeën, aan de helden van Massada. Maar daarachter
schuilt het beeld van de galoeth-Jood, die geen dapper
heid of ridderlijkheid in de lichamelijke sfeer aan de
dag legt, maar wiens grootste geestelijke sterkte
nauwelijks genoeg te waarderen is. Hém hebben de
niet-Joden altijd gezien als een man die wegloopt van
de brand.
Opnieuw, zeg Bar On, omhult ons de herinnering
aan de catastrofe en wij zijn niet in staat te
beslissen of deze nu gekenmerkt wordt door de Getto
opstand en zijn voorbeelden van heldhaftigheid, of
door het feit dat zes miljoen Joden zonder weerstand
hun noodlot tegemoet gingen. In deze ambivalente
waardering van onszelf, van ons Jood-zijn en van onze
geschiedenis, zegt de kolonel, heeft de Jood In zijn
eigen hart besloten de wereld en zichzelf te bewijzen,
dat zelfs zij, die naar de slachtbank of\de brand
stapel gingen, helden waren, maar dat de omstandig
heden hen niet veroorloofden anders te handelen dan
zij deden.
Nu wij Centuriontanks en Mirages tot onzp beschik
king hebben, aldus Bar On, is het mogelijk de
wereld het ware beeld van het Joodse volk te tonen.
Het is niet het Joodse volk dat veranderd is: dat
volk was eeuwen door hetzelfde; het had alleen
maar geen gelegenheid zijn ware aard te laten blijken.
Nu heeft het besloten de wereld te laten zien hoe het
werkelijk is. Het was de herinnering aan de cata
strofe die de Joodse soldaten In andere zin voortdreef.
Zij waren vast besloten dat het zich hier niet zou
herhalen.
On kreeg onlangs een boekje ter
herinnering aan een jonge parachutist, Ofer genaamd,
uit kibboets Givat Chaim. Daarin is een brief afgedrukt,
die hij enkele weken voor hij in de strijd om
Jeruzalem sneuvelde, heeft geschreven. Hij vertelt
daarin zijn vrienden over een bezoek aan de kibboets
Mordei Hagettaoth, opgericht ter herinnering aan de
helden van de Getto-opstand en over wat hij gezien
had in het oorlogsmuseum in deze kibboets.
„Ik kan het verlies en de afschtw voelen, die weer
spiegeld worden in hun Joodse ogen, in het lijden
van de Joden achter het onder stroom straande prikkel
draad. Ik zal het nooit vergeten", schrijft de parachu
tist en hij gaat verder: „Maar boven al deze
ellende en hulpeloosheid uit, komt er bij mij een
enorme wilskracht op om sterk te zijn, sterk tot op
de grens van tranen, sterk en scherp als een mes,
rustig en verschrikkelijk en gevaarlijk. Dat wil ik
zijn, opdat nimmer meer dergelijke ogen achter
geëlektriseerd prikkeldraad behoeven te staren. En het
hoeft ook niet, als ik maar sterk genoeg ben, als we
allemaal maar sterk genoeg zijn, als we allemaal
maar sterke en trotse Joden zijn en nooit meer ons
zelf naar de slachtbank laten leiden.
oionel Bar On zegt, dat hij iets dergelijks
vaak heeft gehoord van soldaten die deelnamen aan
de strijd. Misschien is het een gevolg van het feit, dat
ook wij in dit land onlangs geleden hebben onder
angst en onzekerheid en misschien zijn wij beïnvloed
door de grote bezorgdheid, die de Joden in de wereld
koesterden. Er heerste een gevoel van ingehouden
verontwaardiging. Het was geen haat. Ik geloof niet
dat wij de vijanden haatten, maar wij waren vervuld van
woede en razernij over hun brutaliteit, hun gemeen
heid, hun boosaardige machinaties en bedreigingen
nu al twintig jaren lang, om ons te vernietigen.
En toen de strijd uitbrak, gebeurde er iets unieks
in de geschiedenis. Onze parachutisten die toerenden
op de westelijke Tempelmuur en in tranen uitbarstten,
maakten aan zichzelf en aan onze natie in het alge
meen de werkelijke betekenis duidelijk van datgene
wat wij hier In de tijd van oorlog en vrede doen. Ik
denk dat de parachutisten die weenden bij de Muur -
en het is niet van belang of zij hier zelf over
peinzen of niet - maar al te goed beseft hebben, dat
hun tranen geen andere betekenis hadden dan de
Joodse betekenis in de eenvoudigste zin van het
woord, zelfs dat van de Almachtige God. Het was
geen schakel met de priesters of Levieten, die daar
waren toen de Tempel nog bestond, maar met alle
Joden die tweeduizend jaren lang verlangd hebben
naar deze stenen, nadat de Tempel was vernietigd.
Dit zal in de Joodse geschiedenis ongetwijfeld het
symbool worden van het feit dat dit een echte Joodse
oorlog was en niet alleen maar een Israëlische.
Kolonel Bar On is van mening dat de Joden nu
geconfronteerd worden met een zeldzame kans in de
geschiedenis en hij denkt, dat de Joden, als de wereld
hun de tijd geeft, in staat zullen zijn te laten zien,
dat Erets Jisraël, wat tegenwoordig samenvalt met de
staat Israël, niet slechts een aards en werelds Israël
is, maar een van sublieme en verheven betekenis.
Deze acht maanden oude zwemster (op de voorgrond)
vindt het helemaal niet erg, ook eens 'n ogenblik „kop
je onder" te gaan tijdens de zwemles. Zij is overigens niet
de jongste in het bassin. Van het feit, dat bijna alle baby's
zeer graag baden en daarbij het liefst onophoudelijk spar
telen, maakte de 29-jarige Heinz Bauermeister .duiker van
beroep, gebruik en opende in München de eerste Duitse
babyzwemschool. Drie maanden oude „leerlingen" worden
al ingeschreven. In zijn geoefende handen leren zy dikwijl»
al in een week zich veilig in het water te bewegen. Andere
Duitse steden hebben intussen het voorbeeld van München
gevolgd en organiseren in hun openbare zwembaden
zwemcursussen voor „moeder en kind". Zoals de ervarin
gen hebben geleerd sterkt de beweging in het water spie
ren en bloedsomloop en men kan daarmee, zoals algemeen
wordt beweerd, niet vroeg genoeg beginnen.
Hoe gecompliceerder de technische apparaten, des te
nietiger de afzonderlijke onderdelen, waaruit ze samen
gesteld worden. Vooral de ruimtevaart eist bouwelementen
met zeer kleine afmetingen. Om deze nietigheid te demon
streren. legde de fotograaf een lucifer en een hoofdhaar
naast bouw- en isolatiedelen, die o.m. in ruimtesonden
worden gebruikt.
Liep „Sir William" op twee benen, dan zou hij thans als
man van 38 in z'n beste jaren geweest zijn. Daar hij zich
echter op vier wielen voortbeweegt, veel olie en benzine
gebruikt, kan het alleen maar om een „oldtimer" gaan. Deze
oude auto, een goed onderhouden zwart-groene Buick, vijf
meter lang en 1,85 hoog, loopt tot op heden met een snelheid
van 100 km/uur over de wegen rond Bremerhaven. Het
meest opmerkelijke bij „Sir William" is echter, dat hij sinds
30 jaar belastingvrij rondrijdt en daardoor 15.000 DM be
spaarde. Omdat de eigenaar, die hem in 1929 kocht vier jaar
later vrijwillig het dubbele van de verlangde belasting per
jaar betaalde, ontving hij een officieel stuk, dat hem voor de
toekomst van motorvoertuigenbelasting vrijwaarde.
Succes belooft dit „kleine injectiepistool", dat dezer da
gen in Duitsland .op de markt is gebracht en wel door 'n on
derneming, die zich door z'n oprichter, de ontdekker van 't
difterie-serum Emil von Behring, over de hele wereld een
goede naam verwierf. Het apparaat maakt nu ook voor de
arts in de praktijk pijnloze injecties van vaccins als medi
camenten in de huid, de spier of het gewricht mogelijk. De
injectiedruk wordt door spannen mèt de hand opgewekt.
Evenals de grote, elektrisch aangedreven spuit voor
massa-inentingen, zal het kleine injectiepistool vooral bij
griepvaccinatie gebruikt worden.
