4
Olie-
boorders
en
wentel
wieken
Een snippertje voorjaar
(Van onze medewerkster) 9
Over een paar weken zullen de Parijse modehuizen weer dingen van de daken schreeu
wen, waarover zij nu nog als sfinxen zwijgen: de nieuwe modetendensen voor de lente
en de zomer van 1968. Silhouet, plaats van de rokzoom, de topkleur voor komend sei
zoen: in Parijs is het allemaal nog in nevelen gehuld.
De fabrikanten van stoffen en confectie zijn er heel wat minder geheimzinnig mee. Hun
nieuwe kleuren en ideeën voor het zomerseizoen 1968 zijn al prijsgegeven in diverse
modeshows en op de grote textielbeurzen van Europa. Collecties waarin de vrijetijds-
kleding jaar na jaar een belangrijker plaats lijkt te gaan innemen. Katoen blijft daarbij
nog altijd een van de grote materialen, naast de moderne synthetische stoffen die men,
dank zij de moderne techniek, op tientallen manieren van uiterlijk kan laten wisselen:
van breisels, lamés en cloqués, mousselines, fluweel en crêpes, tot gabardines, visgraatstof-
fen en whipcords.
Volgend jaar arriveren in Nederland
twee helikopters, beschilderd met de
blauwe strepen van de KLM. Zij komen
uit de Verenigde Staten, uit de fabriek
van Sikorsky, pionier op het gebied van
het hefschroefvliegtuig, en zijn bestemd
voor de dochtermaatschappij KLM
Noordzee Helikopters. De beide toestel
len. een tweemotorige S-61 en een
eenmotorige S-62, krijgen een bijzondere
taak. waarbij zij grotendeels boven de
zee zullen moeten optreden. De rompen
van de hefschroevers zijn daarom min of
meer in bootvorm gebouwd, zodat, als
dat nodig is, op het water kan worden
geland en gestart. Dank zij een intrek
baar wielonderstel kan ook gewoon op
het land worden geopereerd.
De taak van de helikopters ligt boven de
Noordzee want daar gaan de komende
jaren grote dingen gebeuren. Bij zijn
ononderbroken speurtocht naar verbor
gen voorraden grondstoffen zoekt de
1. Voor koele zomerdagen in
1968 deze driedelige vrije-
tijdscombinatie voor mannen:
geruite pantalon, col-pullover
en jasje (kort, ter wille van
tie bewegingsvrijheid!) in ca-
valry-twill, met breed vis
graat-dessin. Het ontwerp is
van Digby Morton in Lon
den, het materiaal is kamga-
ren/trevira met 45 procent
zuivere scheerwol. Het jasje
kan ook hoog gesloten wor
den gedragen.
2. Onder het merk Spanosport
brengt Spanjaard N.V., Bor
ne, voor 1968 een collec
tie vrijetijdskleding voor de
vrouw in de handel, bestaan
de uit shifts, strandpakken,
shorts met jasjes en drie- en
vierdelige combinaties, in to
taal in dertien verschillende
uitvoeringen (in februari in
de winkels; prijzen van onge
veer vijfentwintig gulden tot
ca. honderdvijftig gulden). De
maten lopen van 36 tot 44, in
sommige modellen ook tot 46
en 48. Het materiaal is
krimpvrije frotté-badstof;
shorts en pantalons zijn
stretch. Afgebeeld is een drie
delige strandcombinatie, be
staande uit pantalon met
ceintuur, kort hesje dat het
middenrif onbedekt laat, en
jasje met'capuchon in mili
tair^ stijl, gegarneerd met
grote zakken en koperen kno
pen.
3. Tailleurs-bermude voor voor
jaar 1968, zoals dit model in
marineblauw, geheel afge-
zoomd met geel. Het mate
riaal is tercryl-flanel.
4. Kort zomers jurkje, door
Spès-Paris gemaakt uit roze
tergal-tricot. bedrukt met le
vendige bloemdessins.
Een greep uit de ideeën van stof-
0
fen- en confectiefabrikanten in
binnen- en buitenland is op deze
pagina in beeld gebracht. De kleuren
zijn helaasniet te zien, maar ze
zijn, helder en uitermate zomers:
wit wordt afgewisseld door (of
gecombineerd met) blauw, appel
groen, roze, felgeel en oranje.
moderne mens niet alleen op het land.
Een groot deel van de aarde is immers
overdekt met water en ook de bodem
van zeeën en oceanen bevat wellicht
nog onvoorstelbaar grote hoeveelheden
delfstoffen die, dank zij allerlei moderne
technische vindingen, naar boven
kunnen worden gehaald.
Enige jaren geleden heeft een Ameri
kaanse opsporingsmaatschappij de
gehele Noordzee verkend met gebruik
making van vliegtuigen, die waren uit
gerust met hypergevoelige meetappa
ratuur. Uit de gegevens, die door deze
apparatuur tijdens vluchten op geringe
hoogte op lange stroken papier zijn
vastgelegd, kunnen vakmensen nauw
keurig afleiden wat zich onder de
zeebodem bevindt.
AFHANKELIJK
Dat geldt met name voor olie en aard
gas, waarvan exploitatie lonend is. De
grote oliemaatschappijen hebben zich
intensief voorbereid op het winnen van
ruwe olie uit de Noordzeebodem op het
Nederlandse deel van het continentale
plat. Volgend jaar zal daarmee worden
begonnen en zullen op zee kunstmatige
eilanden verschijnen, stalen staketsels
waarop de boortorens en verdere appa
ratuur worden geplaatst en waarop een
groep vaklieden zal kunnen leven en
werken. Vanaf deze booreilanden zal
men dan proberen, de zeebodem te
ontsluiten en zijn rijkdommen er uit te
halen.
Die booreilanden zijn afhankelijk van
verbindingen met de vaste wal. Het
personeel zal van tijd tot tijd moeten
worden afgelost, er zijn levensmiddelen
en onderdelen nodig, personeel van de
Vaste wal moet op inspectiereis, grond
monsters van de zeebodem moeten naar
het laboratorium op de wal voor onder
zoek, in voorkomende gevallen zal men
gewonden of ernstig zieken moeten
afvoeren, er zijn dringend bepaalde
machineonderdelen nodig, enzovoorts.
Uiteraard kunnen verbindingen per
schip wsrden onderhouden, maar dat
kost vrij veel tijd. Het meren aan het
eiland en het lossen zijn niet zo gemak
kelijk en bij ruwe zee zelfs onmogelijk.
Daarom is er feitelijk maar één oplos
sing: helikopters, leder booreiland wordt
daarom voorzien van een platform,
dikwijls niet veel groter dan het toestel
zelf. maar voldoende om erop te landen,
te lossen en te laden en weer te starten.
Elders in de wereld, waar olie uit de
zee wordt gewonnen, zijn helikopter-
vluchten naar booreilanden heel gewoon,
bijvoorbeeld aan de Amerikaanse
westkust, in de Perzische Golf en aan de
Engelse kant van de Noordzee, waar
reeds verscheidene booreilanden zijn
aangebracht.
De KLM heeft deze ontwikkeling voor
zien en twee jaar geleden een dochter
maatschappij opgericht met de naam
KLM Noordzee Helikopters N.V. Na uit
voerige studies heeft zij nu bij Sikorsky
twee helikopters besteld. Volgend jaar
komen deze toestellen, die samen met
een voorraad reserve-onderdelen
6.750.000 gulden kosten, naar Schiphol,
hun thuisbasis. Zes vliegers en tien man
technisch en grondpersoneel zullen nodig
zijn om de toestellen in de lucht te
houden.
GOEDE KEUS
De KLM heeft een goede keus gedaan,
niet alleen omdat Sikorsky op het
gebied van hefschroefvliegtuigen een
begrip is. maar ook omdat al zoveel
andere maatschappijen met de twee
typen in kwestie uitstekende ervaringen
hebben opgedaan in operaties naar en
van booreilanden. Van de S-61 zijn b.v.
al enkele honderden exemplaren
gebouwd, in hoofdzaak voor militair
gebruik, terwijl de S-62 het tot een
produktie van 100 stuks heeft gebracht.
Er zijn van de S-61 al verscheidene
uitvoeringen gebouwd. De door de KLM
bestelde S-61N is de bekendste burger
uitvoering. Het toestel heeft twee
turbinemotoren van 1.500 pk die een
vijfbladige rotor aandrijven en in de
lange romp (2,5 meter langer dan bij de
militaire S-61) is plaats voor 26 passa
giers of 2.570 kg lading. De kleinere
S-62 wordt voornamelijk gebruikt door
de Amerikaanse kustwacht als reddings
toestel. Bij de bouw van deze S-62 heeft
men in ruime mate gebruik gemaakt
van beproefde onderdelen van de S-55,
een vroegere helikopter van Sikorsky,
terwijl het toestel een turbinemotor
van 1.250 pk heeft. De S-62 vervoert
elf passagiers of 860 kg lading.
Inmiddels is er nog een tweede
gegadigde, die helikoptervluchten naar
booreilanden in de Noordzee aanbiedt.
Bob Schreiner, directeur van Schreiner
Air Transport, heeft samen met de
BEA Helicopters een dochteronder
neming van de British European
Airways een bedrijf gevormd dat
SBH (Schreiner-BEA Helicopters) heet
en dat vluchten aanbiedt met S-61
toestellen van de BEA. Deze heeft vier
van dergelijke helikopters en gebruikt
ze onder meer voor vluchten naar de
Scilly Eilanden, maar ook voor
verbindingen met booreilanden.
Schieiner zelf heeft al twaalf jaar lang
ervaring in het gebruik van helikopters,
onder meer voor oliemaatschappijen
in Perzië en Nigeria. Ook de S-61's
van de BEA zullen dus vermoedelijk
straks in Nederland worden waargeno
men.
Wat volgend jaar boven de Noordzee
gaat gebeuren, is uiteraard nog een
bescheiden begin. Als de winning van
de delfstoffen goed op gang komt, kan
deze uitgroeien tot een belangrijke
operatie.
