hengelo"s bier
pompvers
Griep
7
Rennies
Geldig paspoort voor Friesland
Eerste-Kamer-commissie wil wèlminister géén
tussentijdse verkiezingen in Groot-Groningen
Rechter gaf
Koning Klant'
gelijk
in
kort geding
FANTA
ORANGE
lib'elle
lifcTelle
lib'elle
libfellej Welle
Bij Nederlandse
t.v.'s geen
gevaarlijke
straling
Experimenteren
bij woningbouw
slaat aan in
Nederland
wordt 35 jaar i
DEZE WEET
IETS IEEE I
BUZmEBS
Gratis
champagne
voor
u
JVIodè
gaat terug
naar
'35
met
gratis J
kleuter-1
blad
VAN ONZE LEESTAFEL
Oeverratten
Schnabbelen maar
Uit de tijd
Onjuist dat 11.000 mensen
lange tijd geen stem zullen
hebben in bestuur gemeente
„TOELICHTEN"
Uw leverancier
heeft pompvers
Hengelo's
voor u in
royale beugels
van 50 cl, 45 cl
en pijpjes
van 30 cl.
Helft uitgewezen
Turken vertrokken
Rood China eist
op brieven
juiste naam
Brandend maagzuur,
IN FABRIEK
Officier: „Wegen op
Schiphol niet
openbaar*
Record-aanvoer van glassla
Losse nummers
70 cent
6000
verkooppunten
VRIJDAG 29 DECEMBER 1967
SENAAT CONTRA BEERNINK
DEN HAAG In Groot-Groningen moeten tussentijdse verkiezingen worden
gehouden meent vrijwel de hele vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
uit de Eerste Kamer.
De senaat vindt het onjuist dat ongeveer elfduizend mensen lange tijd geen
stem zullen hebben in het bestuur van hun gemeente. Hij is vóór uitbreiding
van Groningen, maar vindt het voorstel zonder tussentijdse verkiezingen moei
lijk aanvaardbaar.
Minister Beernink blijft bjj zyn mening dat verkiezingen in Groningen niet no
dig zjjn. Hij is er ook van "uvy&iigd dat de meerderheid van de Tweede Kamer
die niét op verkiezingen aandrong~^"~g?en behoefte heeft aan het initiatief
voorstel van mejuffrouw mr. A. Goudsnit i(I>*66), waarin wordt voorgesteld als
nog een wetsontwerp voor het houden *an verkiezingen in te dienen.
Mr. Beernink liet dat juist gisteren
aao de Tweede Kamer weten in ant
woord op vragen van de socialistische
K;)nierleden J. J. Voogd en drs. Ed. van
Th ijn.
dommige leden van de Eerste Ka-
mr r vinden de redenen die minister
Belernink in de Tweede Kamer tegen
de novelle heeft aangevoerd onvol-
dof 'nde. Dat de betrokken gemeenten zelf
nie t hebben gevraagd om verkiezingen,
is ;een argument. Dat de Tweede Ka-
me r niet op verkiezingen heeft aange
drongen ontheft de Eerste Kamer niet
va n haar plicht een eigen oordeel uit te
sp reken.
Vele andere leden wijzen er boven-
dit n op dat de samen te voegen gemeen
tel in de veronderstelling hebben ge
lee fd dat tussentijdse verkiezingen zon-
dei meer voorgeschreven waren. Boven-
die n staat nu ook vast dat met name
Hei ogkerk en Noorddijk wel degelijk
pri js stellen op verkiezingen. De Eer
stel-Kamerleden zien geen reden om niet
emoet te komen aan dit gerecht-
irdigde verlangen. Het moet minis-
Beernink duidelijk zijn dat zij de
landeling van het initiatiefvoorstel
mejuffrouw Goudsmit om toch nog
kiezingen te houden met belangstel
ling tegemoet zien, zeggen zij ietwat
dr ?igend.
iommige senatoren zien niet in waar-
om in Zwolle en Helmond wel verkie-
gen zijn gehouden. Zij vragen minis
ter Beernink z(jn beleid nader toe te
lichten. Het heeft hun sterk verbaasd
dat in de Tweede Kamer niet was ge
sproken over tussentijdse verkiezingen
in Groningen, laat staan dat er een
amendement aan de orde kwam.
Omdat de voorgestelde novelle hele
maal op het gebied van het kiesrecht
ligt, hoeft de vorming van Groot-Gro
ningen niet te worden vertraagd; de
voorgeschreven procedure in de Ge
meentewet kan verder gewoon worden
gevolgd. De vaste commissie uit de Eer
ste Kamer zou niet willen dat de vor
ming van Groot-Groningen wordt ver
traagd, zo blijkt uit opmerkingen in het
voorlopig verslag van de vaste commis
sie.
7.in
TERNEUZEN. De Zeeuwse afge
vaardigden in de Tweede Kamer heb
ben een brief ontvangen, waarin zij er
toe worden aangespoord de minister
van Defensie te vragen of het juist is,
dat Dow Chemical ook in het bedrijf in
Terneuzen napalm vervaardigt, zpals
het moederbedrijf in Amerika dat doet.
De brief is uitgegaan van het Zeeuw
se Vredescomité.
Het vredescomité wil de minister een
uitspraak ontlokken. Zoals bekend heeft
de directie van Dow Chemical in Ter-
neuzen eerder verklaard, dat er in de
ze fabriek geen sprake is van napalm-
fabricage.
ADVERTENTIE
Televisietoestelling van Nederlands fa
brikaat voldoen ruimschoots aan de
eisen van stralingsafscherming die
de overheid heeft gesteld. De Neder
landse industrie droeg er al zorg voor
binnen de grens van het toelaatbare
te blijven, toen er alleen nog zwart-
wit-toestellen in de handel waren.
Zij heeft ook de dealers ervan door
drongen dat in geval van reparaties
of vervanging van onderdelen van te
levisietoestellen voor handhaving van
de afscherming moet worden ge
zorgd.
Dr. Kruisinga, de staatssecretaris van
sociale zaken en volksgezondheid,
deelde onlangs in de Tweede Kamer
mede dat aan de hand van steekproe
ven zal worden nagegaan of kleuren
televisie-toestellen voldoende zijn af
geschermd. Hij deed dat in antwoord
op vragen die waren gerezen naar
aanleiding van berichten over onvol
doende afscherming van dergelijke
toestellen in de Verenigde Staten.
Bij Philips wilde men zich liever niet
uitlaten over de vraag of de medede
ling van dr. Kruisnga betrekking kon
hebben op kleurentelevisie-toestellen
van buitenlands fabrikaat. „Onze toe
stellen zijn goed afgeschermd", ver
namen wij van Philips.
Reeds in 1959 liet een ingenieur van
Mullard, een Britse dochteronderne
ming van Philips, in een voordracht
in Cambridge blijken dat goede af
scherming van röntgenstraling in te
levisietoestellen dringend gewenst
was. Die technicus, ir. A. Ciuciura,
zei toen al dat de fabrikanten moes
ten zorgen voor goede afscherming
van de hoogspanningseenheid de voor
naamste bron van roentgenstraling in
een televisietoestel.
In de Verenigde Staten, waar onvol
doende afscherming van kleurentele
visietot tellen onlangs enige onrust
wekte, jat men het niet bij steek
proeven Ten commissie uit het Huis
van Afgevaardigden reageerde on
langs op het eerste nieuws over „ge
vaarlijke kleurentelevisie-toestellen"
met de mededeling dat zij aan die
kwestie een „hearing" zou gaan wij
den. Een van de leden van het Huis
van Afgevaardigden, Paul G. Rogers,
zei dat onderzocht zou moeten wor
den of de overheid er wel op toezag
dat uit het buitenland ingevoerde toe
stellen inwendig goed waren afge
schermd.
AMSTERDAM De Amsterdamse
rechtbank heeft de Vara en de samen
steller van haar t.v.-rubriek Koning
Klant, Gerrit Schilder, in het gelijk ge
steld. De NV Van der Meeris Centrale
Toonkamers voor de Meubelhandel in
Rotterdam, die een kort geding tegen
de heer Schilder en de Vara had aan
gespannen, moet de kosten daarvan be
talen.
Op 28 november had de Vara in het
bewuste programma een vergelijking
gemaakt tussen de prijzen voor meu
bels bij meubeltoonzalen en bij winke
liers. In de uitzending was de indruk
gewekt dat de winkelier goedkoper le
vert dan de meubeltoonzaal. Van der
Meer vond dat nagelaten was erbij te
vermelden, dat er één gunstige uitzon
dering 'was: hijzelf.
De president van de rechtbank kon
niet meevoelen met de n.v. Hij vond
dat bet bedrijf er geen aanspraak op
kan i. "tken wel of niet met name te
worden genoemd. Hij vond het verwijt
aan de Vara ongegrond.
O
UTRECHT. Tot en met gisteren
zijn dit jaar in Utrecht 42 mensen om
het leven gekomen bij verkeersongeluk
ken, 19 meer dan in 1966 en 7 meer
dan in 1965. De meeste slachtoffers wa
ren kind ren of bejaarden. Het aantal
gewonden daalde van 2374 in 1966 tot
2071 in 196 j
SCHIPHOL Van de ongeveer twin
tig resterende Turkse arbeiders, die ons
land zijn uitgewezen omdat zij illegaal
bij de Bata in Best hebben gewerkt,
zijn er gisteren maar tien vertrokken.
Nadat vorige week al 28 Turken naar
huis waren gestuurd, zou gisteren de
tweede groep van de ongeveer vijftig
Turkse arbeiders op het vliegtuig wor
den gezet. Tien van hen waren niet te
vinden toen de marechaussee hun
kwamen ophalen.
ADVERTENTIE
Rillerig? Onprettig?
Pas dan op voor griep!
Neem bijtijds'ASPRO'.
'ASPRO' bevat alles om een
opkomende griep snel en
doeltreffend te bestrijden.
2 'ASPRO'- IS&ntveetfxr
UTRECHT Wie een brief
naar Communistisch China stuurt
zal op de omslag de officiële naam
van dit land moeten zetten. De
brief komt anders niet op zyn
plaats van bestemming. Dit meldt
het eerste nummer van Aange
tekend, de nieuwe personeels-
krant van de P.T.T.
Het blad schryft dat een
Utrechter onlangs een brief stuur
de naar een Nederlandse zee
man, wiens schip in Sjanghai lag.
Op de brief zette hy Rep. of Chi
na.
De Chinese posteryen namen
dat niet. De brief ging terug naar
Utrecht met een begeleidend
briefje waarop stond: „„Op dit
door uw kantoor verzonden stuk
is de naam van de Volksrepubliek
China in navolging van de samen
zwering van de Amerikaanse im
perialisten openlyk vermeld om
twee China's te creëren. Wy zyn
diep verontwaardigd over uw
handelwyze, waartegen wjj fel
protesteren. Het stuk in kwestie
is daarom resoluut geweigerd en
wordt hierbjj aan u geretour
neerd".
Wie brieven naar China stuurt
zal erop moeten zetten: Républi-
que populaire de Chine of The
People's Republic of China.
ADVERTENTIE
druk op de maag, opgeblazen gevoel?
helpen direkt!
HORST Er bestaat in Nederland
veel belangstelling voor experimenten
in de woningbouw. Minister Schut
(Volkshuisvesting en Ruimtelijke orde
ning) zei gisteren in Horst dat al vele
gegadigden zich hebben gemeld voor
de 2,5 miljoen gulden die in 1968 wordt
besteed aan steun voor experimenten.
De minister was gisterochtend met
een helikopter van de luchtmacht van
Ypenburg naar Noord-Limburg gevlo
gen om de sleutel uit te reiken aan een
van de bewoners van de 21 nieuwe
eengezinshuizen die in Horst op expe
rimentele wijze zijn gebouwd.
Het experimentele van de woningen
is de keus van hout als verreweg het
voornaamste bouwmateriaal. Volgens
Canadees systeem maakte de NV Gue-
len in haar fabriek in Wychen de hou
ten bouwelementen, waaruit de wonin
gen werden opgetrokken. Alleen van de
buitengevel werd voor de brandveilig
heid een klein stuk met baksteen be
kleed.
De badkamer werd compleet met
douche, wastafel en toilet in de fabriek
vervaardigd en door een bouwkraan in
een keer van een vrachtwagen af op
zijn plaats gezet.
De woningen in Horst zijn gebouwd
in de B-categorie van de woningwet-
sector. Ze worden verhuurd voor 158
gulden per maand.
De bouwkosten van de woningen in
het proefobject bedroegen ongeveer
29.000 gulden per stuk, inclusief de cen
trale hete luchtverwarming, exclusief
de grond.
AFSLUITDIJK Het Friese paspoort"
is donderdag (zoals we toen al be
richtten) een feit geworden. Zo wer
den in de ochtend gratis exemplaren
verstrekt aan automobilisten, die het
monument op de Afsluitdijk passeer
den. Het paspoort bevat, behalve toe
ristische gegevens, een aantal waarde
bonnen, dat toegang geeft tot diverse
bezienswaardigheden en evenementen
in Friesland.
HAARLEM. De officier van justi
tie bij de Haarlemse rechtbank mr. G.
W. F. van der Valk Bouman vindt dat
de wegen op Schiphol niet openbaar
zijn. Hij eiste gistermiddag vernieti
ging van het vonnis van de Haarlem
se kantonrechter, mr. J. E. Goudsmit,
en vrijspraak van het ten laste geleg
de voor de 34-jarige mr. C. H. Goekoop
uit Amstelveen, adjunct-hoofd van de
afdeling juridische zaken van Schip
hol.
Mr. Goekoop was om een proces uit
te lokken met een auto zonder kente
ken op Schiphol rond gaan rijden. Hij
kreeg daarvoor elf gulden boete van
de Haarlemse kantonrechter en was te
gen dit vonnis in beroep gegaan.
Mr. Van der Valk Bouman vond dat
de wegen op Schiphol1 particulier ter
rein zijn, die door slagbomen van de
naar het vliegveld toelopende rijkswe
gen kunnen worden afgesloten. Schip
hol heeft de aanleg van die wegen ook
zelf betaald.
ADVERTENTIE
Mevrouw Stevenaart
Boomgaardstraat 90
Rotterdam
wint „Grenoble"
63-19
'n Dubbel feestelijk
begin van '68 voor u
mevrouw Stevenaart
Coke, Fantaen Sprite
bebben gezorgd voor
'n fantastische jaar
wisseling. Proost op
de hoofdprijs! Waar
mee? Natuurlijk al
weer met Coke, Fanta
en Sprite,wat ónders!
Geweldig lekker!
VRUCHTENUMONADE
DEN HAAG Nog nooit is de aan
voer van glassla aan de Nederlandse
veilingen zo groot geweest als dit jaar.
Tot nu toe zijn sinds half december
ongeveer dertig miljoen kroppen aan
de man gebracht tegenover iets meer
dan zeventien miljoen in dezelfde pe
riode van het vorig jaar.
ADVERTENTIE
^Toals bekend, wordt ons land be
dreigd door een invasie van zgn.
ftisamratten. Deze dieren doorgraven
oevers en dijken met lange gangen,,
zodat er letterlijk van ondermijning
sprake is. Laat men ze hun gang gaan,
dan zullen ongetwijfeld kleine en grote
overstromingen plaatsvinden, even zo
vele rampjes en rampen in dit laagge
legen waterland. De dreiging is te ern
stiger als men bedenkt, dat deze die
ren zich razend snel voortplanten. Als
veroorzaker van deze plaag worden de
Belgen aangemerkt. Dit geeft „De
Nieuwe Linie" (r.k.) aanleiding tot de
volgende tirade:
„We zijn niets beter dan de hoog
hartige Engelsen, de verwaten Fran
sen en de über-Alles-Duitsers. Ook
voor ons geldt: als de Belgen niet be
stonden, moesten ze worden uitgevon
den. Ridicule hoogmoed. De Belgi
sche ingenieur, die voor de bestrij
ding van deze ratten in zijn land de
hoogste verantwoordelijkheid draagt,
heeft op onze TV-sehermen even de
puntjes op de i's gezet. Niet de Bel
gen, maar de Nederlanders zijn in
gebreke gebleven. Hij zei zelfs de
Nederlanders al eerder gewaar
schuwd te hebben. En hij besloot
met te zeggen, dat voor Nederland
de klok op vijf over twaalf staat.
Ook wij willen onze opinie over de
ze kwestie geven, maar bemerken,
dat we dat in het algemeen al eerder
gedaan hebben. In een vorig num
mer van dit blad kunt u lezen: „D«
natuur negeert nog steeds staatkundi
ge grenzen en het zou een goed ding
zijn als de heren politici deze ont
nuchterende conclusie eens accepteer
den en er naar handelden."
Maar politici zijn blijkbaar meer ge
ïnteresseerd in kiezers dan in oever-
ratten. En de journalisten geven de
Belgen wel even de schuld. Ze den
ken blijkbaar, dat er straks wel on
telbare jongetjes ontelbare vinger
tjes voor ontelbare dijkgaatjes zul
len houden. Die vingertjes zullen
voor deze gaten te klein zijn. Maar
ons partijbestel zal grondig en voor
al christelijk worden vernieuwd. Er
is alweer een commissie aan het stu
deren. Intussen gaat de heer Schmel-
zer vermoedelijk de partijraad van
de oeverratten toespreken, opdat ze
de pil evenwichtig zullen gebruiken."
r)e eerste dreigende schaduwen vallen
reeds over het vernieuwingsplan
voor het Nederlands toneel, waaraan
minister Marga Klompé haar voorlopi
ge zegen heeft gegeven, lezen wij in de
„Leeuwarder courant" (onafh.).
„Dit plan behelst zoals bekend, on
der meer ,dat de „grote drie" de
Nederlandse Comedie uit Amsterdam,
de Haagse Comedie uit Den Haag en
het Nieuw Rotterdams Toneel uit Rot
terdam meer in de eigen stand
plaats zullen spelen en minder voor
stellingen ,4n de provincie" zullen be
hoeven te geven. De „grote drie" zul
len hun bezetting moeten verminde
ren; spelers uit deze gezelschappen
zullen kunnen afvloeien naar de to
neelgezelschappen „in de provincie,"
die daar kwalitatief en kwantitatief
door versterkt kunnen worden. Ook
„in de provincie" zou op deze wijze
de toneel-cultuur op hoger plan kun
nen worden gebracht onder het de
vies: geen spreiding van de toneel
voorstellingen, maar spreiding van
de toneelgezelschappen. In de toe
komst zouden de schouwburgen in de
provincie echter „redelijk" bespeeld
moeten blijven door de grote gezel
schappen uit het Westen.
De högepriesters van het toneel in
de Randstad hebben „de provincie"
voorgehouden, dat er helemaal geen
reden was voor ongerustheid over de
nieuwe regeling. Uit hun verklaringen
bleek een haast ontroerend verlangen
om het toneel buiten de Randstad op
hoger peil te brengen .Maar ziet wat
er in de praktijk gebeurt: Het nieuwe
plan js nog maar net gelanceerd of
de tv-organisaties in Bussum worden
overstroomd met aanbiedingen van
toneelspeelsters en -spelers uit de
grote gezelschappen in het Westen
des lands om in tv-produkties mee te
doen. Onder het nieuwe bestel hoeven
zij minder premières te geven en
minder te reizen en krijgen zij dus
meer vrije tijd om te schnabbelen.
Dat komt er terecht van de „vertica
le spreiding", waarover de voorstan
ders van het nieuwe bestel zo dier
baar kunnen praten: wanneer de
„grote drie" meer in de eigen stand
plaats zouden kunnen blijven en min
der zouden behoeven te reizen, zou
den ze meer aandacht kunnen gaan
besteden aan de verticale spreiding,
het bereiken van zoveel mogelijk
volksgroepen in de eigen standplaats.
Het is zaak om „in de provincie" de
ontwikkelingen rondom het toneel in
het Westen scherp en kritisch in het
oog te houden in de komende maan
den. De vernieuwing van het toneel
zou uitlopen op 'n flop voor de toneel-
cultuur „in de provincie" wanneer
het de toneelspelers in het Westen
niet vrij zou maken voor het verbe
teren en versterken van het toneel in
de regio, maar voor schnabbelen .Dan
zou het toneel „in de provincie" op
grandioze wijze op de koffie komen,
die topacteur Ko van Dijk ons al
schnabbelend aanprijst."
opkomstplicht is vyftig jaar gele
den ingevoerd. De overheid had
toen geen vertrouwen ln de bereidheid
van de stemgerechtigden om deel te
nemen aan de verkiezingen. Wie ech
ter, durft in onze politiek zo bewogen
tijd de bereidheid van de kiezer te
wantrouwen, vraagt het „Algemeen
Dagblad" (neutraal) zich af.
„We leven in een periode van ver
blindende successen van nieuwe par
tijen. Er is grote belangstelling voor
partijcongressen. De jeugd interes
seert zich daadwerkelijk meer dan
ooit voor politiek. Moet men dan nog
wantrouwen aan de bereidheid van
de kiezer om te stemmen? „De kie
zers van nu zijn mondige mensen
voor wie de opkomstplicht een ana
chronisme is geworden", stelt de
commissie-Berger nuchter vast. Zij
wil die plicht terecht afschaffen
De statistieken hebben voorts be
wezen dat het geen zin heeft de kie
zers te dwingen naar de stembureaus
te wandelen. Wie echt niet Wil, géét
gewoonweg niet. Een simpele boe»e
van vijftien gulden jaagt herr. oi
haar niet naar de stembus. Het aai
tal kiesgerechtigden dat beslist r
wil stemmen, is bovendien te v
waarlozen klein.
Op haar manier heeft de e;
sie-Berger een steen bijgedra
politieke duidelijkheid die ster'
werkelijkheidszin. Blijft de v
Is deze aanbeveling ook voor het
lement aanvaardbaar? Wii ho
het."
