Warmpjes en modieus gekleed
naar de wintersport
Maar ook voor
thuisblijvers
is er veel
aantrekkelijks
Oude weefkunst in ere hersteld
ONDERWIJZER BRACHT
ARM DORPJE IN DE
EIFEL TOT BLOEI
DE FORSYTE
SAGE
Overal antwoord
voor klaar
San balm
Zwangere vrouw
trekt zich terug
in droomwereld
IEDERE WEEK IN KLEUR
Help Engeland
er bovenop
door gratis
overwerken
RUWE HANDtfll
zemen
zonder
zorgen
De zeem, die ook uitgekookt
kan worden. Reeds v.a. 3,95
Abonneer u nu en u ontvangt alle reeds
verschenen hoofdstukken gratis
ANGST
INITIATIEF:
IDEAAL PAPIER VOOR
KOOKBOEKEN
TYPISTES NAMEN
Huismiddeltjes kunnen
moderne vrouw helpen
VERENIGING
STADSGEZINNEN
STOFBOEL
Uit het Oosten
LEKKER GEURTJE
VERLAGING
VRIJDAG 5 JANUARI 1968
uw handen vragen erom
ADVERTENTIE
In het Eifelgebergte, een vijftig kilometer ten zuiden van Keulen, ligt het
dorp Ruperath. Een stil en vergeten bergdorp, waar sinds mensenheugenis de
armoe heerste. Het kreeg een nieuwe toekomst, toen de dorpelingen de bijna
verloren kunst van het zelf spinnen en weven in ere herstelden. Onze corres
pondent te Bonn bezocht het handweversdorp in de bergen, waar het ambacht
van vervlogen eeuwen is herleefd.
Schrijf een briefkaart aan
MARGRIET
POSTBUS 497
AMSTERDAM
HANDCREME
ROTTERDAM „De zwangere
vrouw gaat plotseling wanneer de be
valling nadert in twee werelden leven.
Ze neemt normaal deel aan het gewone
leven van alledag, maar trekt zich
daarnaast terug in een soort droomwe
reld. Na de bevalling verdwijnt deze
vage tijdeloosheid weer".
Dit is een van de belangrijkste con
clusies, die mej. M. C. Janssen uit Rot
terdam trok in haar proefschrift
„Zwangere en kraamvrouw in psycho
logisch perspectief", waarmee ze on
langs aan de universiteit van Nijmegen
promoveerde tot doctor in de sociale
wetenschappen.
Dr. Janssen is de eerste psychologe
ln Nederland, die het typische gedrag
van vrouwen voor en na de bevalling
heeft bestudeerd. Terwijl ze met het
onderzoek bezig was, verscheen in Pa
rijs een soortgelijke studie van de Fran
se psycholoog L. Chertok. Mej. Jans
sen is sinds 1952 verbonden aan het
Dijkzigtziekenhuis in Rotterdam, waar
ze onder meer in aanraking komt met
zieke kraamvrouwen. Om de psychose
van het kraambed te begrijpen is ze ze
ven jaar geleden begonnen met de be
studering van gezonde kraamvrouwen.
Mej. Janssen sprak in de Rijkskweek
school voor Vroedvrouwen in Rotter
dam met ruim honderd vrouwen, die in
verwachting waren van hun eerste
kind, en met 25, die hun tweede baby
kregen. Zij bestudeerde hun gedrag in
de achtste en negende maand van de
zwangerschap en een week na de komst
van 't kind. Het was duidelijk merkbaar
dat de vrouwen, die reeds een beval
ling meegemaakt hadden, zich minder
in een droomwereld terugtrokken.
Dr. Janssen constateerde duidelijk
dat de ruim honderd vrouwen, die op
de geboorte van hun eersteling wacht
ten, steeds meer in een fantasiewe
reld gingen leven. „Hun angst voor de
bevalling viel opeens weg", vertelt de
psychologe. „In hun droomwereld wa
ren ze steeds met het kind bezig. Ze
maakten het wiegje klaar en bouwden
hoekjes. Zelfs de zeemansvrouwen
kwamentot rust. Hoewel de familiele
den zich bezorgd maakten of de jonge
vader nog op tijd in Rotterdam zou zijn,
leken al die spanningen aan de zwan
gere vrouw voorbij te gaan".
„Is de baby eenmaal geboren", zo
vertelt mej. Janssen verder, „dan ver
dwijnt de mysterieuze droomsituatie.
Na mijn onderzoek hebben we meer
inzicht gekregen in wat er nu psycho
logisch gesproken gebeurt bij een zwan
gere vrouw. Er zijn vele nieuwe gege
vens vrijgekomen. Toch zal nog een on
derzoek in de toekomst nodig worden".
Een resultaat van^haar studie noemt
dr. Janssen, dat bij de zieke kraam
vrouw de vage tijdeleosheid na de be
valling niet verdwijnt, maar gehand
haafd blijft. Sommige moeders erken
nen hun eigen kind niet. Dr. Janssen
vindt dit niet meer zo vreemd, omdat
ze gezien heeft dat de gezonde kraam
vrouw ook de twijfel kent of de baby
wel van haar is. De angst, dat het kind
verwisseld kan worden, is een gevolg
van deze twijfel. „Enkele moeders kon
den het zo treffend vertellen", aldus
mej. Janssen. „Ze zeiden: Toen mijn
man de baby pakte en van het kind
naar mij keek, toen pas begreep ik dat
het werkelijk van mij was".
Het proefschrift verschijnt in januari
bij Dekker en Van de Vegt in Nij
megen in de serie „Mens en gezin".
SUDBURY Een automobilist heeft
de rechtbank in Sudbury (Ontario)
omstandig uitgelegd, dat de schijn
kan bedriegen.
De man, die zich moest verantwoorden,
omdat hij met zijn auto slingerend
over de weg had gereden, zette uit
een dat dit door een defect aan zijn
stuurinrichting kwam; dat hij zich
waggelend voortbewoog werd veroor
zaakt door een ontwrichte heup en
kortgeknipte vingernagels maakten
dat het geruime tijd duurde voor hij
zijn rijbewijs uit zijn portefeuille kon
krijgen.
Hij had weliswaar bloeddoorlopen ogen,
maar dat kwam doordat hij onder
gronds werkte.
Een gewrichtsontsteking verhinderde
hem een vinger-op-de-punt-van-de-
neus-proef met goed gevolg te door
staan.
De automobilist legde tenslotte nog uit,
waarom hij dan wel tijdens het ver
hoor op een politiebureau in slaap
was gevallen. Ik had de hele dag ge
werkt en was moe als een hond, zei
hij.
Tegen zoveel vindingrijkheid kon de
rechter niet op en hij sprak de man
vrij.
Bedrukbaar papier dat geen olie- of
vetvlekken opneemt is lange tijd een
hartewens geweest van technici die in
de werkplaats veel tijd verliezen met
handenwassen alvorens werktekenin
gen, handboeken of voorschriften te
kunnen raadplegen. Dat papier is er
nu. Het wordt gemaakt door een Engel
se onderneming de Inveresk Paper
Company. Het heet Clan Greaseclear.
Het moet ook ideaal materiaal zijn
voor uitgevers van kookboeken.
Ieder jaar wordt het aantal zonaanbid
ders, dat naar de wintersportcentra
in Midden-Europa vertrekt, meer
omvangrijk. Per vliegtuig en per
Bergland-Express reizen de duizen
den naar de meest geschikte sneeuw
velden.
LONDEN Vijf pittige typistes van
een fabriek van radiatoren en venti
latoren zijn er mee begonnen. Het
resultaat belooft een landelijke cam
pagne te worden van mensen die
Engeland er bovenop willen helpen
door vrijwillig extra te werken zon
der loonsverhoging.
t? Tijdens een kortelings in Warschau
gehouden modeshow werd een aantal
modellen getoond, die geïnspireerd zijn
op de folkloristische kleding uit de Sov
jet-Unie: hier een vlot pakje voor alle
dag met bijpassend hoedje. De ontwerper
werd geboeid door de kledingstijl van de
vrouwen in het zuidwesten van Rusland.
Bent u ook steeds zo moe? Als uw
vermoeidheid aanhoudt, begrijp dan dat
dit een alarmsignaal is en het tijd
wordt om daar wat aan te doen.
Toch kan er wat aan die
gespannen of overspannen toestand
worden gedaan, namelijk door het le
ven wat beter in te delen vóór een kri
tieke situatie intreedt. Van het grootste
belang is ervoor te zorgen, dat de voe
ding evenwichtig en verantwoord is.
De dag moet in ieder geval worden be
gonnen met een goed samengesteld ont
bijt en niet nodeloos worden verlengd
met het kijken naar late televisie-uit
zendingen of door „avondjes" of brid-
gepartijtjes hoe interessant zij ook kun
nen zijn. Als u niet góed in slaap kunt
komen, hetgeen na een inspannende
dag vóór kan komen grijp dan niet di
rect naar slaapmiddeltjes, want daar
went men gauw aan en deze werken
het ontstaan van geestelijke stoornis
sen in de hand. Neem eerder uw toe
vlucht tot dat ouderwetse middel, dat
onze grootouders met zoveel succes
toepasten, te weten lindebloesem- of
oranjebloesem-thee met veel suiker.
Deze ouderwetse drankjes ontspannen
de zenuwen voldoende
RUPPERATH was altijd een arm dori
niet anders of dat zou zo blijven. Het do
meter hoog: een schrale mergelbodem,
hard zvvoegeh konden de boeren er wat
genoeg voor het vee. Het enige, wat op
bescheiden melkproduktie. Op de kleine
hard mee op het land.
De grote kans voor noodlijdende dor
pen, vestiging van industrie, ging aan
Rupperath voorbij, en het dorp li?t te
ver van grote steden om woonoord
voor stadse forensen te worden.- De
toeristenstroom gaat naar Münsterei-
fel oï het bekende Ahrdal en laat Rup
perath vergeten liggen. De enige uit
komst voor de jonge mannen was pen
delen naar de bouwplaatsen en fabrie
ken rondom Bonn. Keulen, Leverku-
sen: vaak twee, drie uur reizen per
dag. Als 's winter., de bouwnijverheid
verslapte, werden de dure pendelaars
uit het verre Rupperath het eerst ont
slagen.
In de fabrieken ging het niet anders.
De winter was voor de meeste dorpe
lingen een tijd van armoe en gedwon
gen nietsdoen, en men was daaraan
van lieverlee gewend geraakt.
Toen kwam de winter van 1957. Ro
bert Esser, de dorpsschoolmeester,
ruimde de zolder van het oude school-
gebouwtje op, op zoek naar brandbare
rommel voor het vreugdevuur met
Sint-Maartensfeest, 11 november. Op
de schemerige vliering ontdekte hij de
gedemonteerde brokstukken van een
houten gevaarte: een oude handweef
stoel uit vervlogen jaren.
Meester Esser sjouwde de onderde
len naar beneden, en puzzelde en knut
selde wekenlang, tot er wee een bruik
bare weefstoel voor hem stond. Met
een paar van zijn schoolkinderen begon
hij een weefcursus in de lange winter
avonden, en toen de eerste bonte de
kens gereed kwamen, werden die in
een wip weggekocht door mensen uit
de streek. Kort daarop meldden zich
de eerste kooplustige stedelingen, die
van de originele, handgeweven dekens
uit Rupperath hadden gehoord. Maar
de voorraad was al uitverkocht.
Onderwijzer Esser rook de kans
voor.zijn dorp, en begon een speurtocht
naar weefgetouwen en spinnewielen,
naar wevers en weefsters. Het resul
taat was verrassend. Vele boerinnen
kwamen vertellen: „Wij kunnen nog
spinnen en weven, van vroeger!" Tot
omstreeks de Eerste Wereldoorlog
had nog iedere boerderij zijn eigen tex
tiel gemaakt. De oude kunst was nooit
geheel vergeten geraakt, en bij de
schaarste in.de laatste oorlog zelfs hier
en daar in ere hersteld.
Van de boerenzolders en -schuren
kwamen talrijke spinnewielen en ge
touwen tevoorschijn, die na 1945 voor
goed waren vergeten. Ze werden her
steld. Vele j ngeren wilden meedoen.
Ergens in het Eifelgebergte werd een
grijze houtdraaier gevonden, die nog
de kunst verstond nieuwe spinnewielen
te maken.
Meester Esser nam het spinnen en
weven als vaste leervakken op in het
rooster van de dorpsschool. Hij stu
deerde en calculeerde, en stichtte ten
slotte een coöperatieve vereniging, die
de gezinnen van het gemeenschappelij
ke weefbedrijf. De coöperatie levert de
werktuigen en de wol, en zorgt voor
propaganda en verkoop. De inkomsten
worden verdeeld over de eigenaars:
ongeveer de helft van de gezinnen van
Rupperath.
Het dorp vervaardigt nu wollen de
kens en lopers, tafelkleden en sier-
kleedjes, en mantels en rokken die in
i geweest en daarom dachten de mensen
rp ligt op een plateau, ruim vierhonderd
waardoor het regenwater wegzakt. Met
rogge verbouwen en voederbieten, juist
de markt gebracht kon worden was de
familieboerderytjes werkten de vrouwen
een eigen kleermakerij worden ge
maakt. De kunstschilder Konrad Schae-
fer .die in Rupperath woont, en ande
re kunstenaars, zorgen voor de ont
werpen. Misgewaden in moderne, ar
tistieke vormgeving zijn eer. speciali
teit van Rupperath geworden, en uit
wijde omtrek komen priesters naar het
dorp om er hun paramenten uit te zoe
ken.
In West-Duitsland heeft het handwe
versdorp een reputatie gekregen, en
elk jaar in de Adventstijd wordt er in
de dorpsschool een tentoonstelling van
handweefkunst gehouden, dit jaar van
8 tot en met 17 decembe.Al richten
de werkstukken zich naar ontwerpen,
toch heeft elk kleed, elke deken zijn ei
gen individuele variaties en is dus
uniek.
De weefbedrijvigheid heeft heel het
dorp van aanzien veranderd. Er ko
men kijkers en kopers, die dikwijls ook
vakantiegasten worden. Elke zomer
komen er nu heel wat stadsgezinnen
met kinderen logeren op de hofsteden
voor een „vakantie op de boerderij"
een vorm van vakantiehouden die in
West-Duitsland steeds populairder
wordt. Nu en dan exposeren kunste
naars met de tentoonstellingen van
weefkunst. Dat alles heeft zo veel acti
viteit in het dorp gebracht, dat ook die
gezinnen, waar géén weefstoel of spin
newiel staat, er wel wat extra mee
verdienen. In een paar jaar is het scha
mele Rupperath van vroeger een fleu
rig dorp geworden, waar een beschei
den begin van welvaart heerst.
De bevolking is er in vier jaar van
350 tot 425 zielen gegroeid. Meester Es
ser heeft er een tweede onderwijzer bij-
gekregen, en de oude dorpsschool is op
geknapt en met een nieuw nevenge
bouwtje uitgebreid.
Het schoolhoofd is manager van de
weefcoöperatie gebleven. In twee vroe
gere leslokalen klapperen nu de weef
getouwen van het centrale atelier, be
mand door jonge mannen die het we
versvak hebben gekozen. „Ik heb de
deur naar mijn onderwijzerswoning,
die hieraan grenst, moeten dichtmetse-
len", zegt de heer Esser, „want spin
nen en weven is prachtig, maar die ru
we wol maakt een onvoorstelbare stof-
boel en dat dringt overal doorheen.
Tussen de lesuren door heeft het
schoolhoofd de handen vol. Bij de ten
toonstellingsruimte moet een kantin»
komen, met koffie en koek voor de be
zoekers. Kopers in verre steden vragen
om zichtzendingen. Vaak moet een ver
tegenwoordiger op stap. Instructie van
jonge wevers, tentoonstelling inrichten,
de drukproef van de nieuwe folder,
en ga zo maar door...
Als meester Esser met de burge
meester en de gemeentesecretaris
even uitblazen bij een kop thee, beraad
slagen ze over de toekomst van hun
dorp. ..Bad Rupperath..." zegt er één
officieel erkend medisch kuur
oord". Allen lachen, want dat is maar
een illusie. Maar voorlopig kan Ruppe
rath tevreden zijn. Als straks het Eifel
gebergte orfder een dikke sneeuwvacht
ligt, snorren in de boerdèrijen heel de
dag de spinnewielen. De winter is er
een seizoen geworden van gonzende be
drijvigheid
Het grootste gedeelte van de auto
bezitters laat de wagen thuis van
wege de onbetrouwbaarheid van de
bergwegen.
De liefhebbers van de wintersport zijn
oppervlakkig te verdelen in .drie
groepen mensen. Het merendeel van
de wintersportliefhebbers kiest onge
twijfeld- dit reisdoel om er te skiën
en het heerlijke zwevende gevoel nog
eens te ondergaan een besneeuwde
berg af te dalen. Het meer voorzich
tige, maar toch ook sportieve type
is vastbesloten lange wandelingen te
maken zonder een beenbreuk te ris
keren. Tot de laatste categorie beho
ren de luie langslapers, die de rest
van de dag doorbrengen op het bal
kon van het hotel om in de avond
uren te schitteren in een prachtig
aprês-ski gewaad.
De specifieke wintersportuitrusting
hoeft niet kostbaar te zijn. Een he-
lanca pantalon met bandjes onder de
voeten zal reeds deel uitmaken van
vele garderobes. Een winddicht nylon
jack, prettig zittende sokken over een
maillot, handschoenen en een hoofd
deksel, dat de oren bedekt, voltooien
de uitrusting.
Voordat de winterzonaanbidders naar
buiten kunnen, zullen ze zich nog
skischoenen moeten aanschaffen.
De ski's en de bijbehorende schoenen zijn ter plaatse tegen voordelige voor
waarden te huren. Ook de ski-lessen hoeven in de wintersportcentra niet
kostbaar te zijn. De beste bescherming tegen de winterse koude ondanks
de felle zon is niet één zwaar kledingstuk onder het jack, maar enkele
licht gebreide klerWi over elkaar. Een vochtabsorberend katoenen truitje zit
heel prettig onder de fel gekleurde wollen pullover.
Maar de bleekneuzige thuisblijvers wil
len we evenmin vergeten. Hiernaast
een uitgaans japon, afkomstig uit
Hongarije. Want ook in de landen
achter het IJzeren Gordijn leggen de
mode-ontwerpers grote activiteit aan
de dag, al valt dat hier niet zo erg op.
Op modeshows, die onlangs werden ge
houden in Boedapest en in Warschau,
viel veel interessants en smaakvols
te zien. Speciaal de ontwerpen waar
bij de folkloristische kleding als bron
van inspiratie had dienst gedaan zag
er veelal zeer aantrekkelijk uit.
Opvallend in Warschau waren ook de
ontwerpen van Grazyna Hase, onder
meer enkele jeugdig staande broek
rokken met nogal militant aandoen
de „patronengordels".
Koelkasten met een geurtje liggen
nu ook binnen het bereik van de moge
lijkheden .Een Amerikaanse onderne
ming, Merit Chemical Company, heeft
een aromatische plasticverf in de han
del gebracht die dit effect sorteert. De
verf, Addaroma, is verkrijgbaar in
twaalf geuren, waaronder kruizemunt,
leer, cederhout, teakhout en zelfs gras
■fr Hongaarse mode voor deze, winter:
een uitgaansjurk van ivoorwitte hand
geweven stof met staand kraagje, dubbele
rij knopen en lange mouwen.
en hooi. Addaroma met een gèur van
teakhout kan dus dienen om een meu
belstuk van goedkoop hout „status" te
geven. Addaroma heeft een eigenschap
die voor de huisvrouw misschien aan
trekkelijker is dan de toegevoegde
geur: deze plasticverf stoot stof af.
ADVERTENTIE
De vijf meisjes waren in de laatste da
gen van het oude jaar zo onder de in
druk gekomen van al het sombere
dat er over de Britten wordt geschre
ven en gezegd, vooral over hun ge
brek aan werklust, dat zij de hoof
den bij elkaar staken en een planne
tje beraamden.
Zij en de zevenhonderd andere wer
kers van hun fabriek in Surbiton, in
Zuid-Engeland, beloofden hun direc
tie dat zij voortaan per dag een half
uur eerder zouden beginnen zonder
dat zij daar meer loon voor wilden
hebben. De directie reageerde on
middellijk met het besluit om de prij
zen van de produkten die het bedrijf
maakt te verlagen, evenals de divi
denden. De produktiviteit en de ex
port zijn hiermee gebaat, omdat de
fabriek een groot deel van haar pro-
duktie uitvoert.
Prins Philip beloonde de meisjes op
oudejaarsdag met een telegram
waarin hij hun een flinke pluim op
de hoed steekt. En al gauw kwamen
er van alle kanten adhesiebetuigin
gen uit andere fabrieken. Zeker der
tig andere bedrijven willen het voor
beeld van Surbiton volgen.
ADVERTENTIE
•fr Een mini-bontjas met capuchon, ge
maakt van Russische lynx, is zeer
geschikt om bij een pantalon te dragen.
Het is een model van het Parijse mode
huis Rad.
Behalve de ogen moet het hele gezicht tegen de felle zon, die in dé sneeuw
weerkaatst, beschermd worden. Om de gevoelige huid voldoende tegen de
scherpe zonnestralen en de koude te wapenen, is het aan te raden thuis een
beetje voor te zonnen. Diverse cosmeticafirma's hebben nieuwe beschermende
crèmes en andere zonneprodukten in de handel gebracht. Een vette lipstick
mag evenmin vergeten worden.
Na alle weloverwogen voorbereidingen zal de gezichtshuid egaal in de winter
zon bruinen, zodat de thuisblijvers de gelukkigen kunnen benijden.
