Veenendaals
dagblad
Ijzige kou in
heel Europa
Buiten
VREEMD WINTERS VOERTUIG
Verkeerde woning met
bulldozer gesloopt
Scheepswrak stuitte
tanker na stapelloop
JAMIN
Surveyor-7 op
maan geland
In New York opnieuw
een harttransplantatie
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
CONCENTRATIE BIJ OPERATIE
Tijdelijk iets
minder vorst
MILITAIR"
RAAKT IN
Enorme brand
in Terneuzen
Wereldbank voor
organen
GISTERMIDDAG NIET
„WARMER" DAN -7
Onhandige manoeuvre
Eerste foto's overgeseind
Toestand patiënt niet goed
STORING OP
KOMST
-¥• Slecht resultaat I j
IN EIS GELALD
URENLANG SNEEUW
1
„DEUKJE"
Beraad prol. chr.
radicalen
Terugtrekking 3000
man Franse troepen
uit W.-Duitsland
volkoren
biscuits
Ontslag voor 74
werkers bi.j
Scholten Honig
CAMERA
FOTO'S
POMP
BUIS
BLAIBERG
Jongen met fiets
tegen auto
Bur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Reel.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert losse mm-prijs 17 cent. Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden
ƒ1,50, ieder woord meer 15 cent.
WOENSDAG 10 JANUARI I968 - 42e JAARGANG no. 8
(Van onze weerkundige medewerker)
TTke winter heeft Europa stevig in zijn greep, want het vriest van Scandinavië
tot in Zuid-Italië toe. Wat ons land betreft liegen vooral de minimum
temperaturen in het besneeuwde noorden en oosten er niet om: in de afgelopen
nacht is het onder een zeer snel overkomende rug van hoge druk opnieuw zeer
koud geworden. Eelde en Gorredijk gaven met -19 graden de laagste tempe
ratuur op; Leeuwarden meldde -15, Apeldoorn -13 (na evenals in De Bilt en
Twente een maximum van -7 gistermiddag), Twente, Doetinchem en Zutphen
-12, Eindhoven en Maastricht -11, Schiphol en De Bilt -9 en Vlissingen -6
graden. In Engeland werd het plaatselijk 16, te Berlijn en Wenen -15 en in
Boedapest -20 graden.
Een momenteel over de Noordzee
naar het zuiden bewegend storingsfront
brengt kans op een plaatselijke sneeuw
bui. Als gevolg van een zuidwestelijke
wind aan de voorzijde van het front,
wordt het tijdelijk iets minder koud,
maar in grote trekken houdt het koude
weer aan, met in Gelderland overdag
lichte en 's nachts overwegend matige
vorst. De sneeuwstoring wordt gevolgd
door een nieuwe noordelijke tot noord
westelijke polaire luchtstroming, gesti
muleerd door een rug van hoge druk,
wat in een latere fase opnieuw strenge
vorst mogelijk maakt.
Het treinverkeer ondervond gister
avond in ons land enige hinder door
spoorstaafbreuken tengevolge van de
lage temperaturen bij de brug van He-
del en tussen Lage Zwaluwe en Dor
drecht. Tussen Haarlem en Halfweg
kon de spoorbrug over het Spaarne
niet meer dicht nadat zij omstreeks
acht uur was opengeweest.
Vandaag wordt de eerste hardrijde
rij op de schaats van dit seizoen ge
houden: in Nijelamer (Weststelling
werf). Er is een wedstrijd uitgeschre
ven voor jongens tot zestien jaar. Zit
het goed met het ijs dan komen zater
dag de mannen aan de beurt.
In Leeuwarden werd gisteren flink
geschaatst op de besproeide sintelbaan.
Het ijs was daar veel beter dan vorig
jaar. Elders irr Friesland is het ijs ten
gevolge van sneeuwval nogal slecht.
ADVERTENTIE
Iedere dag weer,
'n heerlijke tractatie
HAARLEM In een ziekenhuis in
Haarlem is gistermiddag de 62-jarige
mevrouw A. van Wieringen-Fring uit
Heemstede overleden. Zij was de dag
tevoren in Haarlem door een bestelauto
aangereden.
Waanneer ik moet veri&men, dat in
de provincie Gelderland geduren-
de het broedseizoen 1967 zegge en j
schrijve één jonge ooievaar geboren j
werd (op het erf van R. Schrijver, Ter- j
wolde), dan is dit een bedroevend re-
sultaat. Van 1960 af schommelde het
aantal tussen 3 en 2, maar tien jaar j
geleden waren het er nog 14 en in
1939 niet minder dan 99! We hadden
onze hoop op het tweede nest (bij
G. H. Luchtenbelt te Wapenveld-Heer-
de) gevestigd, doch helaas kwam be-
gin juni een vreemde uiver het broe- S
dende wijfje verjagen en werden de
beide eieren uitgeworpen. Weliswaar j
constateerde men nog paringen, doch 5
enig gevolg bleef jammer genoeg uit. j
Het lukt niet meer met de ooievaar,
eens de karakteristieke figuur van pol-
dér, greide en wei, doch nu reeds jaar j
en dag zelfs uit volkomen aangepaste j
landschappen, zoals o.m. de Gelderse
Vallei verdwenen. Hoeveel boerenkin-
deren kennen hem nog echt als vrij
rondstappend tussen de margrieten en j
zuringpluimen van het hooiland óf als j
gevierde medebewoner van hun hof- 5
stede? Ze vonden een surrogaat in de
dierenparken of erger nog in een j
opgezet exemplaar der natuurhisto-
rische schoolcollectie. Uitgestorven
mogen we hem gelukkig niet noemen; j
in delen van Spanje, Griekenland, Ma-
rokko en t.a.p. komt de ooievaar zelfs
talrijk voor, maar in W.-Europa slinkt j
het aantal onrustbarend. Met hoe wei- 5
nig succes in ons land (A° 1967) werd
gebroed, bekijken we morgen.
Voorlopig denkt men dan ook nog niet
aan een Elfstedentocht.
In Engeland veroorzaakte de vorst
voor de tweede maal deze winter -
voor miljoenen schade. Sneeuwstor
men en strenge vorst verlamden het
land. Duizenden mensen konden hun
werk niet bereiken. Ook ditmaal bleek
de overheid in geen enkel opzicht tegen
de winterse ellende opgewassen te
zijn.
Sinds de strenge winter van 1963
heeft het autoverkeer er niet meer
zo'n zware dag beleefd als gisteren.
Duizenden forensen kwamen niet op
hun werk. Honderden treinen en vlieg
tuigen vertrokken niet op tijd of hele
maal niet en tal van auto's werden
langs de kant van de weg gezet.
Men verwachtte, dat de toestand
vandaag even erg zou zijn en dat het
spoorwegbedrijf een chaos zou worden,
aangezien de installaties overal bevro
ren zijn.
In Zuid Oost Engeland zijn door zwa
re regenval overstromingen ontstaan,
die erger waren dan ooit in de afgelo
pen acht jaar het geval is geweest.
In Rome sneeuwde het gisteren al
24 uur onafgebroken. Op de Balkan
vroor 't tot 20 graden, in Duitsland tot
28 graden, in Moskou dertig graden.
In het Middenwesten en het Oosten
van de Verenig^tstsm zijn tot. nu toe
37 mensen omgekomen als gevolg van
de barre winter. In New York vroor
het gisteren achttien graden.
In het noorden van Duitsland begint
de scheepvaart hinder te ondervinden
van ijs in rivieren en op kanalen. De
Deense regering houdt ijsbrekers klaar
om de internationale wateren tussen
Denemarken en Zweden open te hou
den.
VENRAY „Gaan jullie eens even naar Veltum een huis slopen", zei maan
dagmiddag mevrouw Jacobs in Venray tegen de knechten van haar man. Die
had 's morgens voor dat hjj naar een ander sloperskarwei trok die boodschap
met even weinig woorden b(j z(jn vrouw achtergelaten. De twee knechten
trokken er met een bulldozer op uit en duwden het eerste het beste leegstaan
de woonhuis in de Venrayse Langstraat in puin. Het pand, dat in opdracht
van Venrays gemeentebestuur werkelijk tegen de grond moest, lag zeventig
meter verderop in het verlengde van de Langstraat.
Het vernielde pand is eigendom van het seminarie Marianhill in Venray.
Daar bemerkte men pas enkele uren later wat er met dat huis was gebeurd.
„Dat huis stond leeg omdat het door de gemeente onteigend zou worden voor
wegenaanleg. De onteigeningsprocedure is nog niet begonnen", zei dinsdag
pater-econoom Verstappen van Marianhill.
De knechten zeggen: „Het was het enige huis in die straat waar geen gordij
nen meer voor de ramen hingen. Een deur hing scheef en de pannen waren
er al gedeeltelijk af. Wij dachten: Als er hier een tegen de grond zal het
dit huis wel zijn".
Het gemeentebestuur wil de verantwoording voor de vernieling niet dragen en
heeft de pater-econoom voor de schaderegeling naar sloper Jacobs verwezen.
„Wij lijden er in ieder geval schade door. De gemeente betaalt nu natuurlijk
voor onbebouwde grond minder onteigeningsschade. We hebben een
taxateur gevraagd dat verschil te komen berekenen. Als de sloper niet goed
schiks wil betalen zullen we hem gerechtelijk aansprakelijk stellen", aldus de
pater-econoom.
10-1-1968
A. B. WIGMAN
ROZENBURG Het wrak van het
Duitse vrachtschip Hornland heeft gis
teren als stootblok gediend voor een
23.000 tons tanker, die bij Verolme op
Rozenburg van stapel was gelopen.
Hoewel het wrak bijna een kilome
ter van de scheepshelling ligt, voer de
tanker met het roer tegen de bakboord-
verschansing van de Hornland. De be
manning van een Duitse drijvende bok,
die aan het wrak lag gemeerd, moest
pijlsnel de kabels vieren en achteruit
wegvaren om niet te worden geramd.
De tanker de Urshalim is in
aanbouw voor de Grosvenor Shipping
Company in Londen. Het schip zal wor
den gebruikt voor het vervoer van bi
tumen en ruwe olie. Het werd vlak voor
de onfortuinlijke stapelloop gedoopt. De
genodigden op het platform bleven on
kundig van de aanvaring, die zich in
de nevelige verte voltrok.
De schade aan de Urshalim is vol-
Het ziet er naar uit, dat de „military
look" dit jaar hoge ogen zal gooien.
Op de foto een goed voorbeeld ervan.
De jas is gemaakt van vuurrood
flanel.
gens een verklaring van de werf, „ogen
schijnlijk beperkt gebleven tot een
deukje in het roer van hooguit zeven
centimeter".
„Alle extra maatregelen, die zijn ge
nomen in verband met de ligging van
het wrak, zijn uitgevoerd overeenkom-
tig de afspraak met de autoriteiten",
aldus de heer C. J. van Heel jr., een
directielid van de werf. „Normaal wor
den bij tewaterlatingen op Rozenburg
geen ankers gebruikt. Dit is deze keer
wel gebeurd. Waarschijnlijk Jieeft de
straffe oostenwind ons parten ge
speeld".
Merkwaardig genoeg had het schip
de straffe oostenwind vrijwel pal tegen.
De hoge opbouw van de Urshalim en
de grote, driehoekige spiegel vormden
zodoende een uitstekende windvanger.
De mensen van Verolme hadden de
wind juist aan hun zijde: het schip
werd er sneller door afgeremd.
„Het stuurboordsanker werd vermoe
delijk te laat gepresenteerd", meende
de heer Th. van der Voort, de rijksha
venmeester in Rotterdam. Hij had de
stapelloop gadegeslagen op een dienst-
boot op de Nieuwe Waterweg.
DEN HAAG De radicalen in de
ARP zullen zeer binnenkort de koppen
bij elkaar steken. „Wij waren dat toch
al van plan, maar het staat natuurlijk
vast, dat er ook over de moeilijkheden
in de Katholieke Volkspartij zal worden
gesproken", zei de ar-radicaal drs. D.
Kuiper gisteravond. Hij beschouwde 't
conflict tussen het dagelijks bestuur
van de KVP en de radicalen in die par
tij voorlopig als een interne kwestie.
Ook de radicalen in de CHU zullen bin
nenkort vergaderen. „Wanneer? Wij
hebben geen haast", zei een van de
woordvoerders, drs. H. J. Voersen.
PARIJS Frankrijk zal twee cava
lerieregimenten ongeveer 3000 man
uit West-Duitsland terugtrekken
voor overplaatsing naar de omgeving
van Verdun, zo is van het Franse mi
nisterie voor de strijdkrachten verno
men.
Volgens het ministerie moet de maat
regel niet worden beschouwd als terug
trekking, maar als een van de gevolgen
van de reorganisatie van de landstrijd
krachten. die eind 1968 moet zijn vol
tooid.
TERNEUZEN Een felle brand
heeft dinsdagmiddag- drie panden in
de Noordstraat een winkelstraat
in Terneuzen in de as gelegd. Voorts
werden enige pakhuizen een prooi der
vlammen. De schade bedraagt, vol
gens een voorlopige en zeer voorzich
tige schatting, een half miljoen gulden.
Het vuur was ontstaan in het kan
toor van de meubelhandel G. W. Nae-
ye aan de Noordstraat, waar een olie
kachel stond, die de oorzaak van de
brand moet zijn geweest. Wat er ech
ter precies met de kachel is gebeurd
of zij is omgevallen of ontploft
weet de brandweer nog niet. De gehe
le meubelzaak brandde uit met de er
achter gelegen pakhuizen, alsmede 'n
woonhuis naast de meubelhandel en
een kunsthandel. Zes andere panden,
aan dezelfde of andere kant van de
straat gelegen, liepen brand- en wa
terschade op.
De brand, die omstreeks half drie
uitbrak, was om tien over vier geloka
liseerd. De brandweer was 's avonds
nog volop met de nablussing bezig. De
hele binnenstad van Terneuzen was
toen nog voor het verkeer' afgesloten.
De brand bracht een ware paniek te
weeg in de Noordstraat, daar men ge
zien de sterke oostenwind verdere uit
breiding vreesde.
ADVERTENTIE
morgen voordeel
300 gram 69 57
niet duur vtc! heerlijk
MAARSSEN De olieraffinaderij
„Zuilen" in Maarssen is gisteren geslo
ten. Daardoor zjjn 74 mensen zonder
werk gekomen. Het bedrijf maakt deel
uit van Koninklijke Scholten Honig NV.
Sinds het opgaan van het bedrijf in
dit concern in 1964, werd een gedeelte
van de produktie .overgebracht naar de
chemische fabriek „Sérvo" in Delden.
Oorzaak van de sluiting is dat de reste
rende produktie van vetalcoholen niet
rendabel te maken is omdat de petro
chemische industrie uit kraakgas tegen
veel lagere prijzen kan produceren dan
het bedrijf in Maarssen.
Voor het personeel is in overleg met
de vakbonden een afvloeiingsregeling
getroffen.
A Ook in grote delen van de Verenigde
Staten heerst op het ogenblik een
felle koude. De barre temperaturen
hadden van deze brandweerwagen in
korte tijd een heel vreemdsoortig
voertuig gemaakt.
CAPELLE AAN DEN IJSSEL De
32-jarige L. Heinrich uit Gouda is gis
termiddag op de rijksweg Gouda-Rot-
terdam met zijn wagen tegen een an
dere auto gereden en in een sloot te
rechtgekomen. Na aankomst in een zie
kenhuis is hij overleden.
OASADENA (California) Het Amerikaanse ruimtevoertuig Surveyor-7
(de laatste van een serie onbemande ruimtevoertuigen naar de maan)
heeft vanmorgen vroeg een zachte landing op de maan gemaakt. Naar het
Amerikaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart, NASA, meedeelt, zendt de
Surveyor-7 signalen uit. Het is de vijfde geslaagde proef met een Surveyor.
Men had de kans dat het ruimtevoer
tuig een zachte landing zou maken in
de buurt van de krater „Tycho" op de
zuidelijke helft van de maan op onge
veer 40 procent geschat.
De „Surveyor-87" werd-zaterdag van
af Kaap Kennedy gelanceerd en in de
nacht van zondag op maandag werden
kort na elkaar twee koerscorrecties uit
gevoerd. De satelliet is onder andere
uitgerust met een camera, een graaf-
instrument en een apparaat voor het
maken van bodem-analyses.
Het gebied van de krater Tycho is
uitgezocht, omdat dit één van de groot
ste jonge kraters op de maan is en in
geologisch opzicht verschilt van eerder
onderzochte terreinen.
Het „Surveyor-7-experiment" is het
laatste onderzoek van de maan vóór
de Amerikanen tegen 1970 hopen een
mens naar de maan te sturen. Met het
„Surveyor"-programma was een be
drag van 580 miljoen dollar gemoeid.
Het ruimtevoertuig is inmiddels be
gonnen met het overseinen van foto's
naar de aarde. De eerste foto's tonen
het landingsgestel. De „Surveyor-7" is
terechtgekomen op circa 40 km ten
noorden van de krater Tycho op een
hoogte van 4500 m. Volgens de „NASA"
is het terrein te geaccidenteerd om ge
bruikt te worden als bij een bemande
ruimtevlucht een noodlanding moet
worden gemaakt. Volgens waarnemin
gen vanaf de aarde en foto's die eer
der vanuit satellieten zijn genomen is
het een golvend gebied, waar brokken
„steen" van vijf tot tien meter liggen.
C
LOS ANGELES Zeven ziekenhui
zen in Los Angeles gaan de eerste we
reldbank voor menselijke organen op
richten. De organen, die aan lijken
worden ontnomen, zullen worden ge
bruikt bij transplantaties die geen uit
stel dulden. De bank zal de naam dra
gen „Transplantatiemaatschappij van
Los Angeles". Het gaat voornamelijk
om nieren, harten, longen en levers.
„De eigenschappen van ieder orgaan
worden aan een computer toevertrouwd
zodat het vrijwel zonder tijdverlies mo
gelijk zal zijn een zo geschikt mogelijk
orgaan uit de voorraad te leveren.
"jVTEW YORK In het Maimonides-ziekenhuis in New York heeft een ploeg
I medici gisteren onder leiding van dr. Kantrowitz een harttransplantatie
verricht. De toestand van de patiënt, de 57-jarige gepensioneerde brandwëfer-
man Louis Block, was vanmorgen niet gunstig. Zijn bloeddruk kan met grote
moeite op peil worden gehouden. De donor was de 29-jarige secretaresse Helen
Krouch, die gisteren in het Paterson-ziekenhuis te Brooklyn overleed aan on
herstelbaar letsel aan de hersenstam, nadat zy maandag plotseling ziek was
geworden.
tig minuten duurde en daarmee de
langste uit de jonge geschiedenis van
harttransplantaties was, zei dr. Kan
trowitz dat het voornaamste probleem
was geweest het kleine vrouwenhart
te plaatsen in „deze grote man". Het
nieuwe hart van Block is maar half
zo groot als zijn vorige.
Dr. Kantrowitz, die de operatie door
een groep van 22 medici leidde, zei dat
afstoting van het hart „op het ogen
blik geen zorg" is. Een door helium
aangedreven pomp is' aangebracht om
voorlopig een deel van het werk van
het nieuwe hart over te nemen. De
pomp is door dr. Kantrowitz ontwik
keld.
Dezelfde ploeg medici die de hart
transplantatie bij Louis Block verricht
te, voerde in december een harttrans
plantatie op een baby uit, die echter
zeven uur na de ingreep stierf.
De chirurg zei voorts dat het hart
van Helen Krouch voor Louis Block
niet groot genoeg was gebleken om de
bloedsomloop goed gaande te houden.
Ondanks deze moeilijkheid had hij de
operatie uitgevoerd, omdat donor en
ontvanger van dezelfde vrij zeldza
me bloedgroep waren, die slechts
bij 4 procent van de mensheid voor
komt.
Aan de pomp waarmee de taak van
het hart wordt verlicht zit een flexibe
le buis met aan het uiteinde een bal
lon. Deze is in de dij van de patiënt
gebracht en door de aorta tot op gelij
ke hoogte van het hart gestuwd. Via
een elektrocardiograaf wordt de stu
wing geregeld.
In juni vorig jaar werd een 45-jarige
vrouw me' succes in het Maimonides-
ziekenhuis met de hartpompbehan-
deld. Half augustus kon zij het zieken-
nuis verlaten.
In 't ziekenhuis te Oklahoma City
worden voórbereidingen getroffen voor
de zesde harttransplantatie ter we
reld.
Er is een lichte verbetering in de
toestand van Mike Kasperak ingetre
den na de bloedtransfusies van giste
ren.
Kasperak, de tweede man die een
vrouwenhart kreeg, is echter nog lang
niet buiten gevaar. De zeven liter
vers bloed die hij kreeg brachten zo
veel verbetering in zijn toestand dat
bij de dokters die hem behandelen de
hoop op verder herstel weer herleefde.
O In Kaapstad deelde prof. Bahnard
mee dat Philip Blaibergs toestand
„voor 99,9 procent goed" was. In het
vervolg zal het ziekenhuis geen bulle
tin meer over Blaiberg uitgeven, ten
zij een verslechtering daar aanleiding
toe geeft.
Blaiberg zong gisteren in bed. Hij
had een goede eetlust.
A^Overzicht van de operatiekamer in
Californië tijdens de recente hart
transplantatie op de Amerikaanse
metaalbewerker Mike Kasperc.k. 2de
van links de chirurg Shumway, onder
wiens leiding de operatie werd uit
gevoerd.
GORINCHEM In Hardinxveld-
Giessendam is gistermiddag de li-jari
ge Leendert Jan Swets met zijn fiets
tegen een bestelauto gereden. Na aan
komst in een ziekenhuis in Rotterdam
is de jongen overleden.
TJet K.N.M.I. deelde vanmorgen om
A tien uur mee: Langs de oostflank
van een krachtige rug van hoge druk
in de hogere luchtlagen boven de
Oceaan trekken storingen, afkomstig
uit het zeegebied tussen Noorwegen
en IJsland, naar het zuidoosten. In
de nacht van dinsdag op woensdag
lag ons land onder een rug van hoge
druk, waarin het matig, in het binnen
land streng vroor. Op het vliegveld
Eelde werd, evenals de vorige nacht,
de laagste temperatuur gemeten; het
werd daar nu -19. Ook in Centraal
Europa en Scandinavië vroor het
streng tot zeer streng. Verder is de
koude tot in Zuid-Europa uitgevloeid.
Inmiddels is een nieuwe storing ten
noorden van Schotland aangekomen,
die een zuidoostelijke koers volgt en
het weer bij ons de komende 24 uur
zal bepalen. Er moet dan ook opnieuw
tijdelijk op sneeuw en aan de kust
mogelijk op regen gerekend worden.
De wind, die aanvankelijk uit wes
telijke richtingen waait, gaat donder
dag weer draaien naar noordelijke
richtingen. Er kunnen dan naast op
klaringen ook enkele sneeuwbuien
voorkomen. In de nacht van woensdag
op donderdag zal het in het oosten
van het land licht vriezen en in de
kustgebieden zullen de temperaturen
enige graden boven nul worden.
