Actiecomité Avereest wil
open riool weg hebben
„Europese
visie op
landbouw
ontbreekt"
In drie maanden
300 geelzuchtpatiënten
Geen vechtpartijen door politieke
hartstochten, maar door gokken
RVlam helpt
3 Brabantse
gemeenten
eet 'n appel!
Kleine Kamerfracties in
de knel door voorstel
tot Kieswetwijziging
Geld voor:
wintersport,
uitverkoop,
nieuwe auto of
kleurentelevisie
persoonlijke lening
Vreemde vragen voor Artis I
f
„Mn Opa"beeft
het koud...
snoep verstandig:
„DE LANGEWIJKAL TWEE JAAR GROOT
GEVAAR VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
Voorzitter van
Produktschap
Vee en Vlees:
Vragen in Kamer
over gestegen
kinineprijs
Opleiding op
vrije zaterdag
Kachel brandt
alleen als het
niet vriest
Waarom
zou u
het niet
lenen?
Algemene Bank Nederland
Griekse Huis in Utrecht voorlopig dicht
(assette
De post hangt
te drogen
V.V.V. richt zich
speciaal op
buitengewesten9
UITVOER
DIERGENEESKUNDE
MEER DAN ERG
Schilders klagen
over snel rottend
hout in nieuwbouw
ONHOUDBAAR
GOED PUNT
y
U bent welkom bij de
HOGE BEDRAGEN
Bodemschade voor
„Stad Maastricht"
UITHUILEN
Zouttekort bij
„sneeuw bedrijding"
INDUSTRIETERREIN
BIJ MOERDIJK
INDUSTRIESCHAP
VERSNELD
ZELFS D'66
VOORDEEL
DONDERDAG II JANUARI 1968
DEN HAAG „Tot dusver ont
breekt een gemeenschappelijke visie op
het landbouwbeleid, hoewel op 1 april
de regelingen ter bescherming van de
Europese veehouderij volledig op el
kaar zullen zijn afgesteld". Mr. F. G.
van Dijk, de voorzitter van het pro
duktschap voor vee en vlees, zei dat
gisteren tijdens zijn nieuwjaarsrede.
Men moet er rekening mee houden,
dat het prijsbeleid een uitbreiding van
de produktie kan veroorzaken. Bedrij
ven, die in wezen niet doelmatig wer
ken, worden daardoor in stand gehou
den. Op den duur leidt dat er toe, dat
het verbruik de produktie niet meer
kan bijhouden.
In de Europese gemeenschappen
geldt het beginsel dat de produktie
daar moet gebeuren, waar dat het
best en het meest doelmatig kan ge
schieden. Dat beginsel komt in gevaar,
als men de produktie in een bepaalde
streek gaat beschermen, zoals dat in
Frankrijk gebeurt. Mr. Van Dijk laak
te eveneens de Franse manier om or-
sanisaties van producenten in het le
ven te roepen. Die kunstmatige steun
blijkt uit de voortdurende stijging van
de bedragen die daarmee gemoeid zijn.
In het afgelopen jaar heeft Neder
land 307 miljoen kilo vee en vlees uit
gevoerd tegen 263 miljoen kilo in 1966.
De uitvoer van vette graskalveren
heeft een tegenslag gekregen door de
invoerbeperkingen die zijn opgelegd,
nadat bekend werd dat er met hormo
neninjectie werd geknoeid. Het was
voor de heer Van Dijk overigens een
vraag of andere landen wat hun eigen
produktie betreft, zo nauwkeurig zijn
als Nederland.
Hfct Nederlandse bedrijfsleven heeft
een les geleerd. Bijkomend voordeel
was, dat de exporteurs buiten Italië
een markt moesten zoeken. In Duits
land werden afzetgebieden gevonden.
Zij bleven bovendien behouden. Het
Nederlandse marktaandeel steeg van
zes tot 28 procent.
Mr. Van Dijk was blij dat in de Eu
ropese Economische Gemeenschap nu
de bereidheid bestaat gemeenschappe
lijke diergeneeskundige maatregelen te
nemen. Bescherming tegen uitbreiding
van mond- en klauwzeer wekte de in
druk door economische motieven te
zijn ingegeven. Sloten Frankrijk en
Duitsland de grenzen, Italië en Zwit
serland lieten invoer toe. Uit het oog
punt van de diergeneeskunde hebben
deze landen er geen spijt van behoeven
te hebben, aldus de voorzitter van het
produktschap voor vee en vlees.
DEN HAAG Wil minister De
Block (Economische Zaken) alsnog een
onderzoek instellen naar de vormihg
van een internationaal kartel, dat een
sterke stijging van de prijs van kinine
tot gevolg heeft gehad? En wil hij de
Tweede Kamer dab inlichtingen geven?
Dit vraagt het socialistische Tweede-
Kamerlid drs. Nederhorst. De wereld-
prijs van kinine is de afgelopen drie ja
ren scherp gestegen door de vorming
van een kartel, waartoe behalve Engel
se, Duitse en Franse ondernemingen
ook het Nederlandse concern Nedchem
behoort.
Minister De Block had vorig jaar drie
liberale Kamerleden (mevr. Veder-
Smit, en de heren Joekes en Porthei-
ne) geantwoord op vragen van hun
kant, dat de oorzaak van de prijsstij
ging buiten het kartel lagen.
Een subcommissie van de Ameri
kaanse senaat heeft ondertussen beves
tigd dat het kinenekartel wèl invloed
heeft gehad op de prijsstijging, stelt
drs. Nederhorst vast.
UTRECHT Voor mannen en vrou
wen, die alleen in hun vrije tijd kun-
hen studeren, begint komend najaar
aan de Utrechtse theologische faculteit
een bijzondere opleiding. De colleges
worden gegeven op de zaterdagen: tel
kens zes uur achtereen gedurende twin
tig zaterdagen per jaar. De opleiding
duurt zes jaar.
Het is een experiment. Van de be
langstelling en van de ervaringen die
tijdens de cursus worden opgedaan, zal
het afhangen of de opleiding al dan
niet een vast bnderdeel van het werk
van de faculteit zal worden.
AVEREEST „Miljoenen geven we uit voor hulp aan ontwikkelingslan
den, maar hier ligt een stuk kanaal, dat al twee jaar lang een gevaar voor
de volksgezondheid is en dat blijkbaar niet kan worden dichtgegooid. Van
alles kan eruit voortkomen. Tyfus, paratyfus A en B, de ziekte van Weil,
tetanus en noem maar op".
De man die dit zegt, is arts. H(j heet
G. van Seventer, woont in Avereest en
spreekt over de Langewyk, een stuk
afgedamd kanaal va)i 3600 meter leng
te en een meter of vijf breedte. De
Langewijk, sinds twee jaar algemeen
aangeduid als een bron van onheil,
heeft Avereest aan het denken gezet,
nu er de laatste drie maandeto driehon
derd gevallen van geelzucht zijn ge
constateerd.
Dokter G. van Seventer zegt in zijn
spreekkamer: „We hebben het drama
in Vriezenveen gehad; laten we voorko
men, dat we hier ook zoiets krijgen.
Een epidemie hebben we nog niet,
hooguit een explosie. Daarom heb ik
mijn handtekening gezet onder het pro
test van het actiecomité, dat nu snel
de Langewijk gedempt wil zien" Dokter
Van Seventer en de twee andere artsen
in Avereest zijn eensgezind in hun oor
deel over de Langewijk: „Het is een
infectiebron bij uitstek. Het wemelt er
van de ratten; de riolering van een
paar huizen mondt er in uit boven het
wateroppervlak en het stinkt er. Zelfs
de sneeuw, die Avereest iets pittoresks
probeert te geven, kan de stinkende
brij die uit de riolen op het ijs drup
pelt, niet verdoezelen".
Bij de nieuwe huishoudschool
schaatsen acht jongens en meisjes op
het water, waarin veertien dagen gele
den een meisje viel. Ze werd eruit ge
haald, maar ruim een week later werd
ze ziek. Dokter Van Seventer kwam
snel tot een diagnose: geelzucht, zoals
in Avereest al zoveel kinderen hebben
gehad" of nog hebben.
Dr. W. Fock van Coppehaal, sinds
dertig jaar arts in Avereest, zegt over
De Langewijk: „De situatie is er meer
dan erg. Daarbij komt nog, dat de
mensen zelf van alles in het water zijn
gaan gooien, tot hele matrassen toe.
Daarmee kweek je ratten. Ook in de
nieuwe bloemehbuurt deugt de riolering
niet. In de huizen daar stinkt het.
Goed, het zijn mooie huizen, van bui
ten en van binnen, maar op het toilet
moet je niet komen. Ik beft blij dat ik
er niet woon".
Een van de voorvechters van het ac
tiecomité dat brieven naar de Inspectie
voor de Volksgezondheid, naar B. en
W. en naar Gedeputeerde Staten heeft
gestuurd, is de 44-jarige sigarenhande
laar J. B. Renker. Hij zegt: „Twee van
mijn kinderen hebben al geelzucht ge
had. Het derde is hangerig; het zal het
binnenkort ook wel krijgen".
Hij wijst en zegt: „Bij Wessels heb
ben nu al drie van de acht geelzucht,
bij Buut heeft nu het zevende kind het
al. Daar komen dan die ratten bij. Zelf
heb ik er geen last van, want mijn
buurman heeft vier katten. Maar als je
's avonds een steentje in de Lange
wijk gooit, dan zie je ze bij honderden
Menig Opa in heel Europa" heeft
het in deze dagen koud, maar ze
verzinnen er wel iets op
RIJSWIJK Het komt vaak voor,
dat het hout van vier of vijf jaar oude
huizen al rottingsverschjjnselen ver
toont.
De vertegenwoordigers van de katho
lieke bond van schilderspatroons in het
bedrijfschap schildersbedrijf, de heer
Leys, geloofde niet dat half Nederland
staat te rotten, maar gaf wel toe dat
het buitenwerk van vele naoorlogse wo
ningen korte tijd na de bouw vervan
gen moet worden.
De heer Leys kende een plaats hij
wilde de naam niet noemen waar in
een complex van 750 woningen per huis
duizend tot vijftienhonderd gulden be
steed moest worden aan vernieuwing
van houtwerk. Dat kwam voor het hele
complex op 750.000 tot 900.000 gulden
neer.
wegrennen. Die beesten moeten toch
ziekten veroorzaken".
Over de stank: „Niet te harden. Het
kan ook niet anders met al die riolen,
die in een water van nog geen halve me
ter diepte uitmonden".
De kruidenier J. Zomer, ook van het
actiecomit: „Ook de mensen hebben er
schuld aan. Dode biggetjes gooien ze er
in en kippen, fietsen en andere troep;
net als in de grachten van Amsterdam".
Hij spreekt over een krankzinnige si
tuatie, „want het waterschap gaat over
de dam die het kanaal van het open
water scheidt, de gemeente beheert de
brug die naast de dam ligt en Provinci
ale Staten gaan over het water zelf. Dan
krijg je dit soort dingen: een kanaal dat
niets anders meer is dan een groot
open riool". Hij wijst naar het afge
damde stuk kanaal. Vergeleken hiermee
is het open riool van Vriezenveen, dat
indertijd werd aangemerkt als bron
voor de epidemie daar, een schilder
achtig goed onderhouden watertje.
In het gemeentehuis zegt de burge
meester van Avereest, jonkheer S. M.
Snouck Hurgronje, 54 jaar en sinds ne
gen jaar in Avereest: „Ik ben het er
volkomen mee eens. Het is een on
houdbare toestand, maar ik vrees dat
het toch nog twee jaar zal duren. Pro
vinciale Waterstaat had beloofd het wa
ter dicht te gooien met grond die vrij
komt bij de aanleg vah een weg. Men
is achtergeraakt op het schema en
toen weer aan de andere kant van die
weg begonnen. Daar zijn wij het slacht
offer van geworden".
„De rioolzuiveringsinstallatie, een
project van ruim twee miljoen gulden,
is in 1969 klaar. Daar zijn we met Den
Haag twaalf jaar over bezig geweest.
Als ik u dat eens moest vertellen
dat is een verhaal apart".
Even later zegt de rijzige goed ge
klede man: „We hebben hier de laat
ste jaren zes voetbalvelden aangelegd.
Vorig jaar kwam het zwembad klaar.
Het heeft acht ton gekost. De burge
rij heeft zelf een ton bijeengebracht".
Waarom wel geld voor voetbalvel
den en een zwembad en niet voor rio
lering? „Ja", zegt de burgemeester,
„dat is toen misschien wel een beetje
gemeen gespeeld. We dachten: geld
voor voetbalvelden en 'n zwembad krijg
je door Den Haag maar één keer aan
geboden. Geld voor een riolering krijg
je altijd nog wel, ook al is het wat la
ter".
„Inderdaad, bij de exploitatie van
die voetbalvelden moet jaarlijks zes
tigduizend gulden worden gepast. Ik
zou er een heel verhaal omheen kun
nen vertellen, maar ik houd niet van
draaien, u heeft gelijk. Van die zestig
duizend gulden zou je inderdaad een
behoorlijk brok riolering kunnen aan
leggen".
Het exploitatietekort van het zwem
bad is nog niet becijferd. „Maar", zegt
de burgemeester, „vergeet u niet dat
we hier met onze tijd mee moeten
groeien. Wre liggen op een goed puht
met verbindingen naar het Roergebied
en naar het Westen, naar Bremen en
naar het Noorden. Dan moet je iets te
biedefr hebben. Er zal nog een sport
hal bij moeten".
Over de nieuwe wijk Bloemendaal:
'mmK.
Tie ruim vijftig kinderen van de
kleuterschool in St.-Philipsland
kunnen niet naar school zolang de
vorst voortduurt. Enige jaren geleden
werd met de Provinciale Zeeuwse
Elektriciteitsmaatschappij een con
tract afgesloten, waarbij deze maat
schappij zich verplichtte voor acht
honderd gulden per jaar de hele school
te verwarmen.
voorgesteld en in gebreke is gebleven.
,Het is er zelfs zo geweest, dat bij
westelijke wind het water uit de closet
potten liep en in de gang terecht
kwam. Dat is nu voorbij. We hebben
wat pompen aangesloten en zo; stin
ken doet het er nog wel ja".
Over ratten ,die volgens een der le
den van het actie-comité ook tussen de
plafonds van de huizen lopen: „Dat
zijn muizen, die hebben we allemaal
hier. Ook ik. Het zijn veldmuisjes, die
gewoon 's avonds, als je een boek zit te
lezen, door de kamer lopen. We heb
ben een hond; die schiet er dan me
teen op af".
Over de plaatselijke artsen, met wie
de burgemeester voortreffelijk omgaat:
„Die komen niet aan driehonderd geel-
zuchtgevallen. Op een gegeven mo
ment raken de registratiekaartjes op
die bestemd zijn voor de Inspectie voor
de volksgezondheid. Nou, dan stopt
ook de administratie. Daarom hebben
zij er minder dan driehonderd. Artsen
zijn nu eenmaal geen administrateurs,
al kan je dat misschien moeilijk zeg
gen als burgemeester".
Als we in de namiddag uit Avereest
wegrijden schaatsen er nog steeds kin
deren op de Langewijk. Aan de oe
vers is het ijs rokerig aan het afbrok
kelen. De riolering doet haar werk.
ADVERTENTIE
Duizenden mensen vinden het heel
gewoon om geld van ons te lenen voor een
belangrijke aankoop. Waarom zou u In
zo'n geval ook niet een
bij ons sluiten? Wij lenen u het benodigde
bedrag (van 500,- tot f 5.000,-)
zónder borg of andere zekerheid;
zónder beperkingen voor wat de
besteding betreft;
mèt kwijtschelding van de nog te
betalen termijnen bij onverhoopt
overlijden.
Over de Persoonlijke Lening zal men u
gaarne op al onze kantoren (meer dan 380)
iedere gewenste inlichting geven.
UTRECHT „Afgunst was de oorzaak van de vechtpartijen die het be
stuur van de Stichting Bijstand Buitenlandse Werknemers hebben genood
zaakt het Griekse huis in Utrecht voor onbepaalde tijd te sluiten."
Dat zegt mevrouw J. Giezen, die vijf jaar beheerster is van het ontmoe
tingscentrum voor Griekse arbeiders in Utrecht. „Er zijn weieens opgewon
den gesprekken geweest over de nieuwe politieke situatie in Griekenland,
maar de oorzaak van de onregelmatigheden, die soms in veldslagen ont
aardden, moet niet in de politiek worden gezocht
Terwijl zij dat zegt, wijst mevrouw
Giezen op de grote portretten in kleur
van het Griekse koningspaar en het Ne
derlandse koninklijke paar, die onbe
schadigd aan de muur prijken. „Er is
hier flink met bierflessen en stoelen ge
smeten, maar als het om de politiek
was geweest, zouden de portretten het
toch ook hebben moeten ontgelden."
Mevrouw Giezen is ervan overtuigd,
dat de narigheid pas goed is begonnen,
toen zij met Kerstmis een algeheel gok-
verbod had uitgevaardigd. „Er werd
hier door bepaalde groepen zwaar ge
gokt", zegt zij. „Ik kreeg wel eens hui
lende vrouwen bij me, die kwamen kla
gen, dat hun Griekse man hier zijn hele
weekgeld zou hebben vergokt."
„In bijna alle Griekse pensions wordt
gegokt", zo vernamen wij van de
Utrechtse Vreemdelingenpolitie, die
meermalen is uitgerukt naar het Griek
se huis in de Alendorpstraat bij de Ma-
riaplaats om daar rust en orde te her
stellen.
„Het zijn echter zulke rare spelle
tjes. Wij kennen ze niet. Voor ons is het
daarom heel moeilijk om vast te stellen
wanneer er nu wel of niet wordt gegokt.
In ieder geval was er geen geld op tafel
als we er kwamen. Alle bezoekers wa
ren dan zo mak als een lammetje. Nie
mand wilde ooit aangifte doen van ver
nieling of mishandeling, terwijl de ka
potte meubelen en kleren er onomstote
lijk op wezen, dat er een flink robber
tje was gevochten."
„Die vechtpartijen bereikten zater
dagavond hun hoogttepunt", zeggen de
heren W. J. V. van de Pol en H. de
Bruijn, directeur en maatschappelijk
werker van de stichting die bijstand
verleent aan buitenlandse werknemers.
„Er schijnt in het Griekse huis inder
daad grof gegokt te zijn", bevestigden
zij. „Het ging bij die spelletjes soms
om hoge bedragen."
Ook het bestuur van de stichting
ADVERTENTIE
alles voor Baby's huidje
STOPVRM AFGESLOTEN
ROTTERDAM Het vrachtschip
Stad Maastricht van de Halcyon Lijn is
met zware bodemschade onderweg naar
een Nederlandse werf.
De schade is ontstaan toen het schip
bij het eiland Solta in de Adriatische
Zee aan de grond liep.
IIIIIIIIHII Ml,,,,,,, ■■■■I, ■■llll, „l,.,!,, ■■„■■■■■■■■■■•■■■••■•■(■•■•MM
i
F iefhebbcrs van merkwaardige vragen moeten eens btf de adviesafdeling van
Artis binnenstappen. De adviseurs in de Amsterdamse diergaarde krijgen
vragen voorgelegd, waar hele denkwerelden achter moeten liggen.
„Kan ik bij u een wandluis zien?", staat bij Artis hoog genoteerd. Een dame wilde
weten of er een remedie bestond tegen de seksuele uitspattingen van haar Ama
zonepapegaai, die graag tot broeden wilde overgaan. Een acteur moest in een
toneelstuk een kip uitbeelden en kwam informeren hoe de eierleveranciers zich
eigenlijk gedragen. Vraag van een heer: „Ik wil slangenbezweerder worden, maar
hoe kom ik aan een afgerichte slang van ongeveer'twee meter lengte zonder gif
tanden?"
Kinderen hebben andere problemen. Zo schreef een meisje: „Ik heb een man
netjeseend. Als ik er geen vrouwtje bij krijg moet hij weggegeven worden 'aan
iemand anders en je weet nooit of die iemand anders nogal veel van gebraden
eend houdt. Krijg ik van u een vrouwtjeseend?"
Een meisje klaagt, dat haar marmotje onder het aaien piept als een scharnier en
een jongen zit met een moerasschildpad opgescheept, die zo'n last van ketelstenen
heeft Beestachtig tenslotte is deze onthulling van een meisje: „Mijn moeder wil
graagje een aapje hebben, want mijn vader lijkt erop".
heeft symptomen waargenomen, die
erop zouden duiden, dat een bepaald
groepje Grieken erop uit was het
Griekse huis door wangedrag in op
spraak te brengen. De bedoeling daar
van zou zijn geweest om na de ge
dwongen sluiting van het Griekse huis
zelf zo'n etablissement te beginnen.
„Het bestuur heeft nu zelf ingegrepen
door tot voorlopige sluiting over te
gaan".
Dank zij de voortvarende aanpak
van het echtpaar Giezen, dat feitelijk
de functie van concierge vervult in het
grote pand, waarin nog andere instel
lingen van sociale hulp zijn gevestigd,
was het Griekse huis in Utrecht in de
afgelopen vijf jaar uitgegroeid tot een
café-restaurant waar ook niet-Grieken
graag een maaltijd bestelden. De prij
zen daarvan alsmede van de specifieke
Griekse wijnen en drapkjes, waren erg
laag.
De zaak maakte vrijwel geen winst.
Het toenemende bezoek van niet-Grie
ken wekte echter de indruk, dat er
heel wat werd verdiend. Dat heeft bij
enkele Grieken de indruk doen ont
staan, dat via hun aanwezigheid en
goodwill dikke winsten werden ge
maakt. „Ik heb heel wat te stellen ge
had met dat stelletje raddraaiers, dat
hier avond aan avond de boel op stel
ten kwam zetten", zegt mevr. Giezen.
„Ik meende ook streng te moeten
optreden tegen hen, die er een echte
goktent van wilden maken. Misschien
trad ik daarbij iets teveel op als een
directrice van een kostschool. In ieder
geval, het viel helemaal verkeerd. Ik
heb heel wat harde klappen en trappen
opgelopen. Misschien was het beter ge
weest als ik mij bij elke onenigheid in
de keuken had teruggetrokken om la
ter de lijken te gaan tellen, die op het
slagveld waren achtergebleven".
„Als de Grieken een blauwtje had
den gelopen bij een vrouw of ze had
den moeilijkheden thuis, dan kwamen
ze hier uithuilen. Ze reageerden dan
nogal eens vreemd. Meestal draaide het
uit op een stevige slok en een vecht
partij. Als ik dan tussenbeide kwam
bleken de vechtersbazen opeens heel
dikke vrienden te zijn, die zich een
drachtig tegen mij keerden en met gla
zen en flessen naar mij gingen gooi
en".
Zowel het bestuur van de stichting
als de Utrechtse politie is ervan over
tuigd, dat het Griekse huis binnenkort
weer geopend zal worden.
„Het zal dan echter aan stringenter
voorschriften moeten voldoen", zegt
men bij de Utrechtse politie.
5 Tn Delden zijn twaalfhonderd brieven
5 en briefkaarten gisteren niet be-
steld, omdat ze waren aangetast door
het giftige benzol-chloride, waarvan
een onbekende afzender een fles met
de posterijen had meegegeven. De
poststukken hangen ter droging in een
schuurtje bij het Deldense postkan
toor. Zodra ze droog zijn en het witte
poeder dat na verdamping overblijft,
is verwijderd, zullen ze worden be
zorgd.
LUXEMBURG Een tekort aan
zout en andere sneeuwbestrijdingsmid-
delen dreigt voor de stad Luxemburg
fataal te worden. Na de zware sneeuw
val van het afgelopen weekeinde zijn
de voornaamste straten weer berijd
baar gemaakt, maar nieuwe sneeuw
val zou het hele verkeer kunnen ver
lammen.
DEN HAAG Het Noorden, Oosten
eh Zuiden vin ons land hebben de Ne
derlandse vakantieganger en dagjes
mens voor iedere beurs een hoogst
aangenaam verpozen te bieden met tal
van attracties. De VVV-kantoren in de
randstad zullen dit jaar meer hadruk
leggen op hun taak om naast het wel
kom-heten van buitenlanders ook in
formaties te verstrekken over toeris
tenoorden in Nederland.
Tot deze slotsom met daaruit voort
vloeiende plannen zijn de ijveraars
voor het toerisme in Noord-, Oost- en
Zuid-Nederland gekomen. Zij hebben er
weerklank voor gevonden, nu ook de
rijkssubsidie voor het toerisme, dit
jaar voor het eerst, gedeeltelijk mag
en zal worden aangewend voor propa
ganda voor vreemdelingenverkeer in
eigen land.
De „buitengewesten", zoals Neder
land buiten de Randstad op een pers
conferentie in Den Haag werd ge
noemd, gaan druk aan het werk om de
Nederlandse bevolking de pracht en
schoonheid en mogelijkheden van het
eigen land onder de aandacht te bren
gen, wat twintig jaar lang een beetje
was vergeten. Dat zal niet meer op de
lyrische wijze van voorheen gebeuren,
maar d. m. v. duidelijke aantrekkelij
ke en concrete aanbiedingen, om opge
wassen te zijn tegen de keiharde ma
nier van toeristenwerven door reisbu
reaus en dergelijke voor buitenlandse
vakanties.
Onder de titel „Randstad er uit" zul
len de „buitengewesten" speciaal aan
dacht voor toeristisch aantrekkelijke
oorden vragen.
ROTTERDAM. Drie Brabantse ge
meentebesturen hebben besloten Rot
terdam te hulp te roepen.
De besturen van Zevenbergen, Klun-
dert en Hoge en Lage Zwaluwe wil
len met medewerking van drie Rotter
damse gemeentediensten een industrie
terrein van tweeduizend hectaren bij
Moerdijk aanleggen. Het officiële ver
zoek daartoe is een dezer dagen te
verwachten.
Het industrieterrein is bedoeld voor
industrieën, die geen diep vaarwater
nodig hebben en die in Rotterdam geen
plaats kunnen vinden. Nog dit jaar
moeten de graafmachines aan de slag.
De eerste honderden hectaren langs
het Hollands Diep moeten begin 1970
zijn ingepolderd.
Over de samenwerking met Rotter
dam is in principe al overeenstemming
bereikt. Het Gemeentelijk Havenbe
drijf, de Dienst Gemeentewerken en
de Dienst Stadsontwikkeling zullen hun
ervaring en kennis ter beschikking
stellen van de drie Brabantse gemeen
tebesturen. Deze drie zullen 26 januari
gezamenlijk een industrieschap Moer
dijk oprichten.
De Brabanders verwachten van de
Rotterdamse diensten dat zij:
1. Het planologisch ontwerp maken
van het industriegebied en de ontslui
ting daarvan.
2. Technische adviezen geven voor
de havenaanleg en industrieën voor dit
gebied zullen werven.
3. De feitelijke technische werken
ontwerpen en toezicht houden op de
uitvoering door particuliere onderne
mingen.
De ingeveer tien jaar oude plannen
kwamen volgens burgemeester H. A.
M. Schaminée van Zevenbergen in de
cember in een versnelling. Gedepu
teerde Staten en het ministerie van
Economische Zaken toonden meer be
langstelling voor de voorbereidingen,
die de gemeenten op eigen kosten al
troffen. Die belangstelling zou sterk
aangewakkerd zijn door Rotterdam.
Als voordelen van dit gebied noem
de men aan Rotterdamse zijde dat het
niet verder van het hart van de Rot
terdamse havens ligt dan de nieuw in
te polderen Maasvlakte in zee en dat
het via Oude Maas en Dordtse Kil voor
kleine schepen bereikbaar is zonder
bruggen te passeren. Van Shell Neder
land Chemie N.V. is bekend, dat zij
grote belangstelling heeft voor dit ge
bied.
Eventuele kosten die de gemeente
Rotterdam de Brabanders in rekening
zal brengen zullen, zo is burgemeester
Schaminée beloofd, beslist niet hoger
zijn dan de gemeentediensten van Rot
terdam elkaar op papier berekenen.
ADVERTENTIE
DEN HAAG De staatscommissie Cals-Donner voor de herziening van Grond
wet en Kieswet zal morgen beslissen over een tussentijds advies inzake een ver
andering in de Kieswet. Deze zal dan mogelijk moeten zijn zonder grondwetswij
ziging en meteen van toepassing moeten zijn bij de eerstvolgende Tweede-Kamer
verkiezingen.
Een subcommissie is volgens het
werkschema nog voor 1 januari gereed
gekomen met een aantal voorstellen.
Een van de werkstukken, die de sub
commissie voor de Kieswet heeft opge
steld, houdt in, dat het verbinden van
andidatenlijsten tussen de kieskringen
voortaan wordt verboden. Alle partijen,
die in de achttien kieskringen met een
lijst uitkomen, passen deze verbinding
nu toe. Dit heeft het grote voordeel dat
er geen enkele stem verloren gaat,
omdat alle verworven stemmen over 't
gehele land bij elkaar worden opgeteld.
Voor de zetelverdeling wordt het totaal
van een partij gedeeld door de lande
lijke kiesdeler. Bovendien heeft deze
tactiek nog voordelen b(j de verdeling
van de restzetels.
Het verbieden van de lijstenverbin
ding betekent, dat dan per kieskring
het door een partij behaalde stemmen-
totaal wordt gedeeld door de landelijke
kiesdeler, die verleden jaar rond 45.800
bedroeg. Als in een kieskring een lijst
dit aantal niet haalt, wordt geen zetel
toegewezen en gaan de op die lijst uit
gebrachte stemmen verloren, daar zij
niet mogen worden opgeteld bij de in
andere kieskringen verkregen stemmen.
Een verbod op het verbinden van
lijsten zou tot gevolg hebben, dat vijf
kleinere partijen zouden verdwijnen. De
grootste twee partijen zouden nog ster
ker uit de bus komen. Indien deze regel
al van kracht was geweest voor de jon
ste verkiezingen van 15 februari 1967,
zou de Tweede Kamer er thans als volgt
hebben uitgezien:
42
37
17
15
12
5
volgen»
KVP 55
PvdA 5T
WD 18
ARP 14
CHU 11
CPN 2
Boeren en D'66 zouden er
deze techniek niet aan te pas zijn geko
men, evenmin als de staatkundig-gere
formeerden, de pacifisten en de eenling
van het Gereformeerd Politiek Verbond.
Als een van de voordelen van een der
gelijk systeem geldt dat versnippering
van stemmen tengevolge van een groot
aantal lijsten niet meer voorkomt, zo
al niet omdat een aantal beginnelingen
(die nu reeds met 0,67 procent van de
kiesdeler een Kamerzetel konden ver
overen) er niet meer over zouden den
ken de gok te wagen. De duizend gulden
waarborg per kieskring zullen dan in
het water zijn gegooid, daar het zeker
is dat een nieuweling in geen enkele
kieskring aan het stemmentotaal van
rond 31.000 toekomt, een totaal dat
over het gehele land nog wel te halen
zou zijn.