„Blokkade Cuba moet worden doorbroken" EMOTIONEEL GESPREK DE RIJKE EN ARME VROUWEN IN ZUID-VIETNAM Unctad De veilige manier van sparen Rijkspostspaarbank altijd safe! Over de u ren zen LENIN VOOR RUSSEN EEN SYMBOOL VAN ALLE GOEDS V Let op! t is 9 voor lente Rath Doodeheefver Reis (6000 km) over Noordpool Gebrekkige hulpverlening door Italiaanse overheid Maoïsten nog in felle strijd verwikkeld Voorstel Castro verworpen HAN LAMMERS TERUG UIT HAVANA: UITNODIGING VIA SERVETJE Proefvlucht van Concorde uitgesteld f', /'n li\*N Velen ernstig ziek op Sicilië BESLISSING WARE AARD SCHOONHEID HARD LEVEN sjfie CHE IS RELIGIE PERSVRIJHEID SCHRIJVERSPROCES BIJ DE ROEREIS \\U| in, ZWARTE MARKT ZIEKEN Priesters betrokken bij guerrilla-activiteit ZATERDAG 20 JANUARI 1968 Van een onzer verslaggevers ^MSTERDAM „Cuba is bele gerd, geblokkeerd door Amerika. Ik ga daar de aandacht voor vragen van het bestuur vande P.v.d.A. De regering moet erop worden gewezen, dat Amerika ook leveranties uit Ne derland naar Cuba onmogelijk maakt, maar vooral uit de Zuidamerikaanse landen". „Er moet een nationale of interna tionale actie komen om die blokkade te doorbreken. Er bestaan plannen voor steunacties. Wij willen boeken* verf, leermiddelen enz. naar Cuba gaan sturen, niaar de organisatie is nog niet rond." „Als er één land ontwikkelingshulp nodig heeft, is het wel Cuba. Nederland zou dat kunnen doen". Dit zijn een paar conclusies van Han Lammers na zijn recente bezoek aan Cuba, waar hij een internationaal con gres bywoonde, niet als afgevaardigde van de PvdA, wel als links politicus. „Ieder congres heeft iets te maken met propaganda. Er is op dat congres hard gewerkt en ik voelde me er pri ma thuis. Ik heb rustig mijn bedenkin gen kunnen uiten, want bedenkingen heb ik altijd, dat weet je. Hoewel de buitenlandse persbureaus aanwezig wa ren, is het congres vrijwel doodgezwe gen. Toch zijn er interessante dingen gebeurd. De Arabieren hebben gepro beerd een resolutie erdoor te krijgen waarin Israël vrijwel werd geëlimi neerd. De Russen hielden zich afzijdig, Cuba was ertegen. Het ging niet door". „De Russen hadden het toch moei lik, want de mensen uit de Zuidameri kaanse landen verweten hen samen werking met rechtse regimes (bijvoor beeld Brazilië) en gebrekkige steun aan de guerrilla's. De Chinezen waren niet gekomen, wel Noord-Viëtnam. Als in Cuba de naam Che Guevara valt, dan sta je op. Dat is iets ongelooflijks. Che is religie geworden". „De congressisten hadden twee din gen gemeen: hun solidariteit met so ciale revoluties en hun hoop op succes voor het experiment-Cuba. Er waren niet alleen communisten, maar ook erg veel socialisten". „Cuba een dictatuur? Waanzin! Het ls een socialistische volksdemocratie. Ze noemen zichzelf wel communisten, MOSKOU „Als hij nog leefde zou al les beter zijn", zeggen vele Russen soms. Sovjet-leiders staan op zijn graftombe, de symbolische grond slag van hun macht, als zij op het Rode Plein parades afnemen. Zijn portret hangt in elk regeringsbureau en elk kantoor van de communisti sche party; elke stad bezit een stand beeld van hem. De korte, kale man met zijn sik is Wladimir Iljitsj Le nin, de vader van de bolsjewistische machtsovername in 1917 en de stich ter van de Sovjet-staat. Sinds hij op 31 januari 44 jaar gèleden overleed aan een beroerte en een langdurige ziekte, is Lening een Sov jet-legende, het symbool van alle goeds geworden. Aanhalingen uit de vele uitgaven van zijn politieke geschriften worden ge bruikt om elk argument kracht bij te zetten. Zijn meningen over alles, van de kunst tot electrificatie op het platteland, worden uitgebazuind in leuzen op de daken van gebouwen. Hij is vaak het onderwerp van to neelstukken, films, gedichten, boe ken en schilderstukken. Een van de „heiligste" hymnen uit het communistische gezangenboek is: „Lenin Vsjegda Zjivoi" (Lenin leeft eeuwig) welk lied werd gezongen door een solist van het Viët-Cong- koor, toen dit ontspanningsgezel schap van de guerrillastrijders in Moskou op bezoek was. Op een groot aanplakbiljet, dat men overal tegenkomt zowel in wasse rijen als in de gangen van scholen, ziet men' een enorme Lenin, die voortschrijdt tegen de wind in bo ven de woorden: „Lenin leeft eeu wig". Zijn lijk, zoals dat te zien is in de van een temperatuurregelingsinstallatie voorziene graftombe, is inderdaad zo goed bewaard gebleven dat vele be zoekers het moeilijk vinden te gelo ven dat hij reeds sinds 1924 dood is. Merkwaardigerwijs slaan sommigen van de duizenden, die uren in de rij staan om de strijdbare godlooche naar te kunnen zien, een kruis als zij voorbij zijn lijk gaan. De Leninverering bereikte nieuwe hoogtepunten tijdens de viering van de 50ste verjaardag van de revolu tie. Een klein observatieluchtschip hees een enorm gekleurd portret van Lenin hoog in de nachtelijke hemel boven het Kremlin en schijnwerpers maakten het kilometers ver zicht baar. Terwijl andere beroemde bolsjewisti sche leiders in het vergeetboek zijn geraakt en de herinneringen aan hun betekenis na zuiveringen en worste lingen om de macht zorgvuldig zijn verwijderd, blijft de naam van Le nin in ere. Aan de verering van de voormalige dictator Stalin kwam een einde, na dat hij in 1956 aan de kaak was ge steld. De zuidelijke stad Stalingrad werd herdoopt in Wolgograd, stand beelden van Stalin werden omver geworpen en zijn lijk, dat naast dat van Lenin in de graftombe rustte, werd weggehaald en ergens aan de buitenzijde ervan begraven. Maar de noordelijke stad Leningrad is Leningrad gebleven, de standbeel den van Lenin staan nog altijd over eind en zijn lijk rust nog steeds in de «raf tombe. £n de Cubaanse hoofdstad Havana werd van 4 tot 11 januari een internationaal cultureel congres gehouden, waar ruim vierhonderd linkse intellectuelen uit zeventig landen in vyf werkcommissies discussieerden onder andere over cul tuur en nationale onafhankelijkheid, en over de verantwoordelijkheid van de intellectueel met het oog op de problemen van de ontwikkelingslanden. De Nederlandse schrijver Harry Mulisch zat destijds tijdens een diner in Cuba naast de minister van Buitenlandse Zaken, die hem vroeg wat namen van Nederlanders op te geven, die geïnteresseerd zouden kunnen zijn. Mulisch schreef op zjjn servetje de namen van onder anderen de musicus Peter Schat, de journalist Wouter Gortzak, de econoom prof. dr. L. Zimmerman en de linkse socialist Han Lammers. Een tijdje later hoorden zjjj van de KLM dat er tickets voor een reis naar Cuba klaar lagen. Hoewel deze wjjze van uitnodigen wat revolutionair is, stapten de vijf Neder landers (ook Mulisch) in het vliegtuig naar Cuba voor een verblijf van twee weken. Han Lammers, na een flitsende politieke carrière, exponent van Nieuw Links in de P.v.d.A. en kandidaat voor de Tweede Kamer, vertelt iets over de staat van Fidel Castro en het congres. maar het zijn zulke artiesten, neen, Cu ba is een socialistische staat. Ik noem de Sovjet-Unie trouwens ook een socia listische staat. Het kenmerk daarvan is dat de gemeenschap een grote in vloed heeft op de geldmarkt bij het be palen van de voorrangen". „Nederland en dus de Partij van de Arbeid zitten in de NAVO en de EEG. Wij zijn een bondgenoot van Amerika. Is de PvdA dan jouw partij wel?" „Europees gezien doet de PvdA het als socialistische partij niet zo slecht. De PvdA zal inderdaad moeten gaan be grijpen dat men sociale revoluties moet steunen. Ik probeer de PvdA in die richting te krijgen. Men kan wel so lidair zijn met bepaalde groepen uit de Amerikaanse bevolking, zonder dat men solidair is met de regering". Zelfrespect. „Hoe is het met de vrijheid van de Cubanen?" „Het volk heeft zijn zelfrespect terug. Wat me niet aanstaat is dat men ge dwongen kan worden te werken. Er zijn geen kampen, maar men wordt eenvou dig opgepakt, omdat het werk gedaan moet worden. Ik weet wel dat het op den duur de bedoeling is de werktijden te verkorten, maar deze methode staat me niet aan". „Hoe is het met de persvrijheid op Cuba?" „Er is geen enkel probleem. Men kan er overigens maar twee kranten m£- ken". „Dus ik kan rustig in de krant zet ten dat het Nederlandse systeem beter is dan het Cubaanse?" „Neen, dat zou niet kunnen, althans nu nog niet". „Er is dus geen persvrijheid?" „Vergeet niet dat het land wordt be legerd. Er geldt nog een noodsituatie. Je kunt de Amerikaanse kruisers zien liggen. Het luchtafweergeschut staat naast het hotel. Er is tenslotte al een Amerikaanse invasie geweest. Als men niet werd bedreigd, zou het zeker wel kunnen". „Er is dus geen persvrijheid?" „Er is nóg geen persvrijheid". „Je noemt Rusland ook een socialis tische staat. Die wordt niet bedreigd of belegerd en toch..." „Ik ben het ook helemaal niet eens met de processen tegen de schrijvers daar. Zolang dit gebeurt in Rusland, past het ons niet uitnodigingen van dat land aan te nemen. Ik heb een uitnodi ging van de Russische regering in mijn PARIJS Vertraging in de afleve ring van twee motoren voor de En gels-Franse „Concorde" is er de oor zaak van dat de proefvlucht van dit supersone passagiersvliegtuig op 28 fe bruari niet kan doorgaan, maar ver schoven moet worden tot de lente, zo heeft de Franse minister voor Trans port, Jean Chamant, meegedeeld. Een juiste datum kon hij niet zeggen. Twee van de vier grote Olympus- 593-motoren zouden gisteren worden afgeleverd, maar zullen nu pas over enige weken komen, zei hij. Van even tuele technische fouten was hem niets bekend. zak, maar uit protest tegen het schrij versproces ga ik niet. Voor dat land geldt het argument van Cuba niet". „Aan de andere kant is bij ons de persvrijheid ook niet volmaakt. Er ver dwijnen hier kranten door fusies, zon der dat redacties en lezers zelfs maar een kans op inspraak hebben". Hij heeft buiten het congres gesprek ken gehad met de zoon van de prins van Cambodja, die kwam waarschuwen voor de bedreiging van zijn land door Amerika en met Francesco Prada, de Che Guevara van Venezuela. Fidel Cas tro, die het congres sloot, maakte de meeste - indruk. „Hij is voortdurend on der de mensen. Hij slaapt bij een boer of in een kazerne. Ik geloof dat Castro het redt, maar wij zijn wel verplicht te helpen. Door de houding van Ameri ka moest de delegatie uit Chili via Praag naar Cuba reizen". ADVERTENTIE I V Nog 9 weken. Dan begint het lieve leventje weer. 't Kwetteren en twin- keleren. 't Uitbotten en bloeien. Dan is 't lente! Wat doet u? Nu de winter wegsturen! Uit uw huis ban nen! Met stralend nieuw behang in fixa-color kwaliteit. Van Rath Doodeheefver. Uw vakman heeft de nieuwe R D-Staalboeken 1968 al klaarliggen. Bekijk 't. Kies het behang van uw stoutste lente dromen. Dan bent u straks 't voor jaar vóór als 't komt. En komen doet het! ontwerpers en fabrikanten van behang LONDEN Vier Britten gaan vol gende maand op reis. Zij willen een "tocht van 6000 km van Alaska naar Spitsbergen maken, over de Noordpool. Zij denken er 16 maanden over te doen. Zij reizen met vier sleden, elk met tien honden bespannen. Eenmaal per maand zal een vliegtuig hen van levensmiddelen voorzien. De deelnemers zijn de 33-jarige pool- onderzoeker Wally Herbert, de 37-jari- ge fotograaf Allan Gil, de 35-jarige gletsjerkundige Roy Koerner en de 32- jarige arts en legerpa ra chutist Ken neth Hedges. De expeditie vertrekt uit Point Bar row in het noorden van Alaska. ADVERTENTIE Er zijn 2200 vestigingen. Op de postkantoren kunt u de hele dag terecht. Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond of de plaatselijke koopavond geopend. Voor de postagentschappen gelden aparte openingstijden. De Amerikaanse negerzangeres Eartha Kitt (rechts) heeft in het Witte Huis een heftige woordenwisseling gehad met mevrouw Johnson, echtgenote van de Amerikaanse president. De tranen schoten Amerika's first lady in de ogen na de uitbarstig van Eartha „over het weghalen van Amerikaanse jongens om in Vietnam te worden doodgeschoten De foto werd gemaakt tijdens het emotionele gesprek tussen de beide dames. ROME Wordt de overlevenden van de aardbevingsramp op Sicilië voedsel en hulp onthouden door de Italiaanse bureaucratie? Vele Italianen geloven van wel. En, zoals in ieder land gebeurt na een grote ramp, begint er voor de Italiaanse regering een ernstig politiek probleem te ryzen. Met grote koppen gaan de kranten te keer tegen wat zij noemen het chronisch onvermogen van de regering om het reddingswerk in redelyke banen te leiden. Er wordt gewag gemaakt van de grote stromen voorraden die met spoed naar het eiland worden gebracht, maar die de slachtoffers druppelsgewijs bereiken. Terwijl andere landen medicijnen, hospitaaluitrustingen, dekens en tenten sturen voelen de meeste Italianen er niets voor geld voor hulpverlening te geven. Zij vrezen dat het toch maar in verkeerde handen terechtkomt. Dezelfde houding van de gemiddelde Italiaan viel te bespeuren tijdens de overstromingsramp in Florence, Vene tië en andere delen van Noord-Italië in november 1966. In plaats van rege ringsprogramma's te steunen richtten vele burgers eigen hulpcomités op met behulp van vrienden en familie. Zij verzamelden voedsel en uitrustings stukken en brachten dit zelf naar het getroffen gebied. Het gerucht ging, en gaat nog, dat tijdens de damdoorbraak bij Vaiont in 1963 talloze voorréden, die door het Rode Kruis zouden worden gedistribu eerd, niet bij de slachtoffers terecht kwamen, maar in tweedehands win kels en op de zwarte markt. Vele slachtoffers van de aardbe- vingsramp hebben door de ijzige kou de en zware regenstórmen koorts of longontsteking opgelopen. In de zeven grote tentendorpen zijn nu reeds tien duizenden vluchtelingen ondergebracht. Tienduizenden anderen brengén de nacht door tussen de ruïnes die spook achtig worden verlicht door de vele vuurtjes. Verbeten wordt gezocht naar mogelijke overlevenden. Sommige tentendorpen worden over stroomd met talloze voorraden uit alle delen van de wereld. Duizenden, die verkleumd op hulp wachten tussen de ruïnes hebben echter nog niets ont vangen. NEW YORK Twee Amerikaanse katholieke priesters, de gebroeders Thomas en Arthur Melville, zijn door hun orde geschorst, wegens hun be trekkingen met de communistische guerrillabeweging in Güatemala. Beide geestelijken, behorend tot vooral in Latijns-Amerika optredende orde van Maryknoll, verlieten in de cember vorig jaar met een Ameri kaanse non, zuster Marian Peter, Gua temala en bevinden zich volgens be richten in de Guatemalteekse pers thans in Mexico, waar zij 25 jonge Guatemalteken voor de guerrillabewe ging zouden hebben aangeworven. TAIPEI lp kringen van de nationa listisch Chinese veiligheidsdienst is ver nomen dat er grote gevechten aan de gang zijn tussen voor- en tegenstanders van partijleider Mao Tse-toeng in de communistisch Chinese provincies Tibet, Sinkiang. Kiangsu en Shansi. Naar verluidt wordt in Tibet al vanaf begin december gevochten tussen twee pro-Mao gezinde organisaties die elkaar het „alleenrecht" betwisten. Rond de jaarwisseling zouden zich rondom de Ti- bettaanse hoofdstad Lhasa zware ge vechten hebben afgespeeld. De slag zou twee dagen hebben geduurd. De correspondent van het Zuidsla- vische persbureau Tanjug in Peking heeft gezegd, dat er een zuivering in de communistisch Chinese partij te ven- wachten is. Hij deelde mede dat een in Sjanhai verschijnend dagblad bekend had gemaakt, dat „de meerderheid der partijleden" voorzitter Mao Tse-toeng zijn toegedaan en dat „onverbeterlijke elementen binnenkort zullen worden ve wijderd." De correspondent maakte gewag van een grootscheepse campagne in China ter verbetering en zuivering van de par tij. Het was duidelijk, zo zei hij, dat de leiders der culturele revolutie niet zijn ingenomen met de huidige toestand in het land, hetgeen zou verklaren waarom de partij tijdens de culturele revolutie nooit is genoemd als de ruggegraat van de beweging. RIO DE JANEIRO De Boliviaan se president, Barrientos, heeft een Cu baans voorstel, het stoffelijk overschot van Che Guevara uit te wisselen te gen ongeveer honderd Cubaanse con tra-revolutionairen verworpen. Hij be schuldigde premier Castro ervan, di rect verantwoordelijk 'te zijn voor de dood van Che Guevara en voor de guerrilla-activiteiten in Latijns-Ameri ka. CA IC» ON Wist u dat er in Zuid- Viëtnam een vrouwelijke burge meester is? Dat in een restaurant de Viëtnamese vrouw betaalt? Dat de da mes tReet houden om slank te blijven? Dat de rubrieken voor eenzame vrou wen door de dames worden verslonden? Het is een land, waarin niet iedere vrouw een vluchtelinge is. Niet iedere vrouw draagt een koeliehoed en niet ie dere huisvrouw woont in een hut met rieten dak, waar vlak bij de deur ge schoten wordt. Er zijn dames die in door chauffeurs bestuurde limousines rijden. Er zijn er, die winkelen bij Dior in Parijs, die met vakantie naar de Rivièra gaan. Sommige vrouwen laten haar ogen, neuzen en bustes veranderen om op westerse vrouwen te lijken. De invloed van de Viëtnamese vrouw is aanzienlijk, zowel in regeringskringen als in het be drijfsleven en de familiekring. Een provinciaal bestuurder antwoord de op de vraag of hij corrupt was, eer lijk: „Natuurlijk, hoe zou ik anders aan de eisen van mijn vrouw kunnen voldoen?" Vice-president Cao Ky verklaarde, dat hij zich niet kandidaat zou hebben gesteld, als zijn vrouw het niet had goedgevonden. Volgens ingewijden heeft zij de beslissing genomen. De burgemeester van Dalat is mevrouw Thi Haoe, een mcoie welgevormde vrouw in het begin van de veertig. Zij is juriste, heeft in Hanoi gestudeerd en woont met haar man, een dokter, al 14 jaar in Dalat. Zij heeft een bureau met 100 man personeel, dat zij regeert met ijzeren hand. Zuid-Viëtnam bezit ook twee vrouwe lijke senatoren, vrouwelijke directeuren van banken en grote bedrijven, vrou wen, die gehuchten bij elkaar houden in de gloeiende wildernissen, vrouwen, die de leiding hebben van de kraam klinieken. De stereotiepe Viëtnamese vrouw heeft fijne gelaatstrekken, ravenzwart haar en ogen als een hinde en zij draagt een bevallig, tot de grond afhangend gewaad met lange mouwen. Maar haar uiterlijk stemt niet over een met haar ware aard. Westerlingen beschrijven Aziatische vrouwen traditioneel als passieve we zens, opgevoed om de mannen te beha gen, altijd op de achtergrond blijvend en weinig zeggend. Zeg dit tegen een Viëtnamese vrouw en za zal u uitlachen. In het openbaar blijft zij in de regel op de achtergrond, maar passief is zij niet. Zij geeft toe, dat zij zelden - op wat dan ook - „neen" als antwoord aanvaardt. Dit is te danken aan Confucius, die heeft gezegd: „de mannen moeten zich bezig houden met denken, met de ze denleer, met letterkunde en wijsbegeer te". Hij schreef voor, dat de vrouwen zich onledig moeten houden met zaken van minder gewicht, zoals geld, het ge zin en werk. Het is bijvoorbeeld heel gewoon, dat men een vrouw in een restaurant de re kening ziet betalen. Een man zou er niet over peinzen dat te doen. Wat de invloed van de westerse schoonheidsidealen betreft: Mai Ky, de knappe vrouw van de vice-president, is onder een aangenomen naam naar To kio gevlogen om door schoonheidschi rurgen haar ogen te lat enverwijden. „Om mezelf mooier te maken voor mijn man", zei ze later. Drie doktoren te Saigon hebben zich ge specialiseerd in operaties om ogen te verwijden en bustes te vergroten. Voor het smaller maken van neuzen wordt ongeveer 125 Amerikaanse dollars be taald en voor de verwijding van de ogen 90. Deze doktoren doen geweldige zaken. De westerse opvattingen over schoon heid hebben nog twee andere nieuwig heden in het leven van de Viëtnamese vrouw gebracht: bustehouders en schoonheidswedstrijden, die enorm po pulair zijn. Elke week kan men op de tv verschei dene schoonheidswedstijden aanschou wen, vaak één per dag. De meisjes pa raderen in zwemkostuums voor een pu bliek en moeten daarna een vergelij kend onderzoek naar haar talenten on dergaan. De wedstrijden duren uren. Er schijnen in Saigon evenveel schoon heidssalons te zijn als in New York Ci ty. De rijke Viëtnamese vrouw spreekt in de regel Frans en Engels, heeft in het buitenland gestudeerd en zal ook haar kinderen naar het buitenland stu ren. Zij telt haar calorieën, piekert over haar figuur en doet oefeningen om haar taillelijn te behouden Het is duidelijk dat dit comfortabele leven alleen voor een klein aantal Zuid- viëtnamese vrouwen is weggelegd. In plattelandsgebieden is de situatie anders; daar werkt de vrouw op het veld of heeft zij een winkeltje. De kle dij van een plattelandsvrouw bestaat uit een lange broek van zwart satijn en een nauwsluitend katoenen overhemd. In deze oorlogstijd werken de vrouwen op het platteland dan ook aan de aanleg van wegen en in de steden in het bouw bedrijf. Zij doen dit werk waar nodig, overdag en gaan 's avonds naar huis, naar haar gezinnen. Een hard leven on der vaak armoedige omstandigheden. De prostitutie heeft vele meisjes ge lokt naar streken in de buurt van Ame rikaanse bases. In dit bedrijf kan een meisje van 18 evenveel geld verdienen als een officier van de regeringstroe pen. Enkele - van haar trouwen met Amerikaanse soldaten. Een Viëtnamese man kan volgens de wet slechts een vrouw hebbep, maar hij Houdt er vaak twee, drie of vier gezin nen op na. Echtscheiding komt zelden voor. Het systeem van meer gezinnen te hebben vinden de vrouwen van die mannen niet prettig, maar zij kunnen er met de wet in de hand weinig tegen doen. De regering doet haar best om te be vorderen, dat een man slechts één ge zin heeft en in de herfst van het vorige jaar heeft zij een huwelijkspostzegel uitgegeven. De verkoop is niet al te best geweest /"Ap de tweede UNCTAD-conferentie Ver. Naties voor handel en ontwik keling welke 1 februari in Nieuw Delhi begint, verenigen zich 132 lan den om een wereldstrategie te bepalen voor handel, hulp en vooruitgans. Premier Indira Gandhi van Indië opent de conferentie, welke tot 25 maart zal duren. De ontwikkelingslanden hopen een ge meenschappelijk platform te vormen voor hun grieven en verlangens. Deze gemeenschappelijke strategie is een vervolg van hun bijeenkomst in Al giers van oktober verleden jaar, toen zij elkaar adviseerden om niet te hoog te grijpen, zoals zij volgens sommige waarnemers op de eerste UNCTAD van vier jaar geleden in Genève gedaan zouden hebben. De ontwikkelingslanden zullen in Nieuw Delhi hun argumenten als kleine eco nomische groeperingen of als indivi duele landen naar voren brengen. In de eerste helft van het „ontwik kelingsdecennium" is er geen noe menswaardige verbetering geweest in het economisch lot van de ontwikke lingslanden, zelfs niet in de jaren na UNCTAD sinds 1964. De wereldhan delscijfers van de laatste 15 jaar laten zien, dat terwijl de ontwikkelde lan den hun positie hebben verbeterd, de ontwikkelingslanden achterblijven in handel en ontwikkeling. De wereldexport is van 56 miljard dol lars in 1950 toegenomen tot 2043 mil jard in 1966. Maar deze cijfers verto nen uiteenlopende groeipercentages tussen de ontwikkelde en de socialisti sche economieën aan de ene kant en de ontwikkelingseconomieën aan de andere kant. Het aandeel van de ontwikkelingsecono mieën in de wereldexport daalde van 33 procent in 1950 tot 20 procent in 1966, dat van de ontwikkelde econo mieën steeg van 59 naar 69 procent en dat van de gecentraliseerd geplande economieën van acht naar elf procent gedurende dezelfde periode. De trage groei van de export der ont wikkelingslanden is toe te schrijven aan de samenstelling van hun export pakket. Het grootste deel hiervan be staat uit stapelgoederen, welke ge troffen worden door de ónelastische vraag in ontwikkelde landen, de be dreiging door vervangingsmiddelen en synthetische stoffen, de technische ontwikkeling welke tot zuiniger ge bruik van zulke produkten in ontwik kelde landen leidt en de toenemende industrialisatie en bevolking in de ont wikkelingslanden, welke in eigen land zelf meer van stapelgoederen gebrui ken. Zelfs in de traditionele export blij ven de ontwikkelingslanden achter bij de ontwikkelde. Het aandeel van de niet-sdcialistische ontwikkelde econo mieën in de wereldexport van stapel goederen (met uitzondering v. brand stoffen) was ongeveer 74 procent en dat van de ontwikkelingslanden 16 procent gedurende 1960-65. Met ande re woorden, de geïndustrialiseerde landen, met minder dan een derde van de wereldbevolking, beheersen viereneenhalf maal zoveel exporthan- del in stapelprodukten als alle ontwik kelingslanden tezamen. Om deze situatie te keren en de ex port van hun produkten te bevorde ren, alsmede de hoeveelheid van hun export aan stapelgoederen te vergro ten, zullen de ontwikkelingslanden op UNCTAD II de rijkere landen er toe trachten te bewegen, meer van die goederen en op gunstige voorwaarden te kopen. Het wereldbeeld van de export van fabrikaten is eveneens ongunstig voor de ontwikkelingslanden. £^e ontwikkelingslanden verschijnen op de conferentie van Nieuw Del hi gewapend met cijfers en feiten om de ongelijkheid in de wereldhandel aan te tonen. Zij zullen streven naar ombuiging van de trends en zien zich hierin gesterkt door zekere recente ontwikkelingen De Amerikaanse overgang naar ge generaliseerde preferenties is een stap die zij verwachten te gaan benutten. De verklaring van president Johnson hierover op de Latijns-Amerikaanse topconferentie van Punta Del Este in het voorjaar 1967, heeft voorzichtig optimisme gewekt. De ontwikkelings landen hopen, dat dit aanbod niet ver gezeld zal gaan van nieuwe quota-re gelingen om het gevaar te verminde ren, dat gevoelige industrieën in rij ke landen overrompeld zullen Worden door een stroom van goedkope impor ten. Verder vormt ook een hoopvolle ontwikkeling het besluit van decem ber jl. van de ministersbijeenkomst der OECO (Organisatie van Economi sche Samenwerking en Ontwikkeling) om aan zekere fabrikaten van ontwik kelingslanden preferentiële behande ling op niet-wederkerige basis toe te kennen. Een ander terrein waar zekere grond voor hoop bestaat is dat van d£ supplementaire financiering. Dit is 'n Brits-Zweeds voorstel van UNCTAD I om onder de vleugelen van de Wereld bank een afzonderlijk hulpfonds in te stellen. Het doel zou zijn goedgekeur de ontwikkelingsplannen te waarbor gen, welke door onvoorziene tegensla gen bij de export in moeilijkheden ge komen zijn nadat de aanvullende fi nanciering op korte termijn door 't in ternationale monetaire fonds uitgeput is geraakt. Verwacht wordt, dat de ontwikke lingslanden op de conferentie zullen aandringen op een opschorting van 20 jaar. In welingelichte kringen in Nieuw Delhi zal getracht worden de voorwaarden der hulpverlening te doen verzachten en een overeenkomst te bereiken voor consolidatie op lan ge termijn van terugbetaling in die gevallen, waarin een zware schulden last de ontwikkeling in de weg staat. Maar de kans op een grote door braak in UNCTAD lijkt niet groot. ADVERTENTIE apelctoor* voor hondefde/i

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 6