HoorspelKoning in een kooi':
leven van Jan van Leixen
Nieuw ballet van
Frans Vervenne
MAX DENDERMONDE
SCHREEF BOEKEN
WEEKGESCHENK
Zweedse film door
Amerikaanse
douane in
beslag genomen
JOSEPHINE BAKER
KRIJGT TOCH
VISUM VOOR Y.S.
Russische schilder
Serof overleden
INTERVISIE WIL
UITBREIDING
SAMENWERKING
MET EUROVISIE
Landjuweel 1968
TELEVISIEPROGRAMMA'S
VANAVOND
MORGEN
Verwisseling van
Crane tot 5 maart
Snelle groei na
ruimtereis
PILOOT STORM
RECHTER TIE
TEKKO TAKS
TELEVISIE
T.V. LANGENBERG
België gaat reeks
werken uitvoeren
Onbekende symfonie
van Haydn
E.E.G.-cijfers
ontwikkel ingshu lp
M.S „Neder Lek"
overgenomen
Daling omzet bij
De Vriesyzer
Grotere omzet bij
Chrysler
Pagina 2'
MAANDAG 22 JANUARI 1968
Bl
Pauline liep naar het raam, staarde
naar buiten en zweeg.
„Wat zijn er maar weinig vrouwen,
die een ideale echtgenoot vinden",
•prak Eugenie: „Ik ken er eigenlijk
niet eentje. Wat mezelf betreft, ik
heb veel geestelijk geluk gesmaakt
bij het lezen en op die manier contact
gekregen met enige voorname gees
ten. Maar dat helpt ook niet veel. In
tegendeel, dat is net, of je anderen
ziet eten, terwijl je zelf honger hebt.
Daar krijg je nog erger honger van.
Maar ik vertel je dat alles niet, om je
medelijden voor me op te wekken. Ik
wilde alleen daardoor je aandacht er
op vestigen, dat ik gedurende al die
Jaren van mijn ziekte mijn hoop al
leen gesteld had op jouw geluk. Maar
aan de andere kant wist ik toch ook,
dat je met een man als Gusti niet ge
lukkig kon zijn. Hij heeft werkelijk
niets, maar dan ook niets, met je ge
meen. Je kleine jongen hield jullie
voor een tijd bij elkaar. Hij was de
enige band tussen jullie. Maar die is
nu weg en jullie leven nu zonder enig
zielsverband. Ik geef toe, dat ik Gusti
niet mag. Ik heb hem zelfs een tijd
vreselijk gehaat, gedeeltelijk kwam
dat, omdat ik de gedachte niet kon
verdragen, dat hij met jou sliep. Ik
heb je daar nooit over gesproken.
Maar nu kan ik je wel zeggen, dat ik
in Gusti nooit het bestaan van een
ziel heb gevoeld. En nog geloof ik
niet, dat hij weet, wat een ziel is'.'
Eugenie balde haar vuisten.
„Hij lijkt op de meeste van onze
mannen. In plaats van een ziel heeft
hij een grote pens. Hij hecht een ver
pletterende grote betekenis aan zijn
aanwezigheid in de wereld, terwijl de
wereld in werkelijkheid 't heel best
buiten hem kan stellen. In werkelijk
heid zou de wereld er beter aan toe
zijn, zonder de miljoenen die op hem
lijken".
Pauline maakte een onbestemd
handgebaar, als probeerde ze de
woordenstroom van haar zuster tot
stilstand te brengen.
Ik heb heel lang gewacht, voor ik
daarover met je gesproken heb", ver
volgde Eugenie op haastige toon,
maar ik kon me tenslotte niet langer
inhouden. Denk in verband met jouw
toekomst geen ogenblik aan mij. Ik
Voel me uitstekend. Je hebt me nu al
meer dan genoeg gegeven. Als jij er
niet was, zou ik de wereld gaan ha
ten".
Pauline stond op en liep de kamer
op en neer.
„Ik weet, wat ik zou wensen, maar
ik weet niet, hoe ik 't doen moet",
sprak ze. „Ik ben niet bang voor
Gusti, maar ik heb medelijden met
hem. Hij kan er niets aan doen, wat
hij is".
„Ha, ha, ha. Kan hij daar niets aan
doen?" barstte Eugenie los. ,Hij is
een van die vadsige, zelfvoldane pad
den, die denken, dat de natuur ze
heeft geschapen als een pasklaar mo
del. Hij is nooit aan een worsteling,
hoe gering ook blootgesteld geweest,
om zijn armzalig ikje te louteren. Hij
denkt aan niets anders dan aan de
manieren, waarop hij zijn positie in
het leven zal kunnen verbeteren. En
jij bent zo vriendelijk tegen hem. Je
valt hem nooit eens aan. Als ik jou
was... dan...!"
„Het zou toch niets geven" riep Pau-
lie uit, „niemand kan hem ook maar
enigszins veranderen".
„Hij is als de rest van zijn soort",
sprak Eugenie met bitterheid. „Er is
'n katastrofe nodig om hen uit de sleur
te krijgen. Ik weet, waar hij naar
dorst... naar je geld natuurlijk. Hij
wacht alleen maar op papa's dood en
dan zal hij met beide handen naar je
erfenis graaien. Hij is zo gemeen als
een gele kat. Ik verwonder me er
over, dat je hem niet doorziet. Ik
raad je beslist aan je geld goéd te
controleren, anders staan je nog on
aangename verrassingen te wachten.
Je had beter gedaan om informaties
daarover in te winnen. Gusti is net
een van de personen uit een roman
van Balzac. En zijn ouders zijn al net
als hij. Ga maar eens even na. Ze
waren vandaag hier, terwijl jij weg
was. Ja, en ze liepen door het hele
huis. Ze wilden weten, wat er gebeurd
was met die collectie vlinders. Ze wa
ren waarschijnlijk bang, dat jij ze
achter Gusti's rug had opgeruimd. Ge
lukkig wist Nina waar ze waren en
ze toonde ze aan Gusti's moeder. Ze
zag er zo beroerd en zo zurig uit, dat
ik dacht, dat ze in tweeën brak, toen
ze zich boog om de dozen te tellen.
Met haar ogen verslond ze om zo te
zeggen ieder meubelstuk. Ze maakte
al die tijd in haar geest een inventaris
op, waarbij ze nauwkeurig uitkeek, of
er dingen ontbraken. Ze liep alle
slaapkamers binnen. Je had haar ge
zicht moeten zien, toen ze tot de ont
dekking kwam, dat jij en Gusti in ver
schillende kamers sliepen. Het was net,
alsof ze door een aardbeving door el
kaar werd geschud. „O, dat is werke
lijk verschrikkelijk! Die arme Gusti!
Wat doet ze hem nu aan!"
Zijn vader, die arme, oude man,
schudde de hele tijd zijn hoofd en zei
niets dan „Ts, ts, ts". En wat vrese
lijk zoet waren ze tegen mij. Net
sacharine. Ze spraken tegen me, alsof
ze van honing en amandelen waren
gemaakt. Maar de hele tijd besefte ik
hoe ze me moesten haten, omdat ik
in het huis van hun geliefde Gusti
was en dat nog wel tegen de wil van
die geliefde Gusti. Ik bracht immers
zijn hele huishouding in de war. Enz.
enz".
Eugenie nam haar biografie van
Liszt op en smeet die weer neer.
„Gusti doet me altijd precies den
ken aan die oude vrouw, die kort ge
leden van de honger is gestorven en
die een vermogen naliet van honderd
duizend franks, die ze in een pakje
had gebonden, dat in een donkere
kast lag".
Pauline keek haar zuster aan. Er
verscheen een flauwe glimlach op
haar lippen, een glimlach, die van
het ver-verwijderde gebied van haar
innerlijke wereld scheen te komen.
Een ogenblik later liep ze naar de ta
fel, nam een appel van het blaadje en
zette er haar tanden in.
„Je eet appels aan het doodsbed
van je huwelijk", merkte Eugenie
droogjes op.
„Ik moet wel een heel gezond soort
dier zijn", sprak Pauline, die nu weer
de kamer op en neer liep, terwijl ze
stukken van de appel afbeet.
„Ik ben geen gecompliceerd wijfje
van de soort, neen, ik ben niet half
zo gecompliceerd als jij. Ik weet heel
goed, dat 't niet langer zo gaat. Ik
weet, dat ik nooit gelukkig zal zijn,
tenzij ik openlijk Amadeus mag lief
hebben. Maar aan de andere kant
weet ik heel goed, dat dat Gusti's
hart zou breken".
„Gusti's pens!" viel Eugenie in de
rede.
„Nu dan, zijn pens, als je dat beter
vindt, maar dat is toch ook een deel
van zijn lichamelijk samenstel. Zo is
't nu eenmaal. Jij bent niet getrouwd.
Jij kunt vermoedelijk niet voelen,
wat ik voel. Gusti heeft ook een hele
boel goede kanten. Om je de waar
heid te zeggenik zou hem niet
graag kwetsen. Ik wed, dat ik dat
doen moet, maar tot nu toe was ik
daar niet toe in staat".
„Lafaard!"
„Ik ben geen lafaard. Ik aarzel al
leen maar. Er was een tijd, dat Gus
ti heel anders was".
„Dat verbeeld je je maar. Mis
schien is hij lichamelijk veranderd.
Maar wat 't andere betreft is hij al
tijd dezelfde gebleven".
(Wordt vervolgd) 5
3716. „Ik ben bang dat m'n radar-antennemast er
aan is!" riep David boven het geraas van de storm
uit. „Dat is al eens eerder gebeurd. Het kan hier ge
meen spoken, weet je." Opeens keek hij zijn twee
vrienden verschrikt aan en stamelde „De kubus! We
zijn de hele schermkubus vergeten! Met die wind...
Hoe krijgen we dat breekbare spul naar binnen?"
„Dat lukt nooit"! meende Arend. „Maar misschien
kunnen we de segmenten uit elkaar nemen en de boel
zolang vastleggen. Kom gauw mee en sluit vooral de
deuren achter je, anders vliegen al onze paperassen
met waardevolle notities weg!" „Wat jammer dat wij
op die manier van ons werk gehaald worden!" brom
de de professor. „Ik geloof, dat ik bijna tot de juiste
formule gekomen was! Je kunt met recht ïeggen: Wat
een gedonder!". En ter illustratie werden zijn laatste
woorden overstemd door het hemelgeweld. Eenmaal
buiten konden de mannen zich ternauwernood staande
houden... Stof en zand striemden hun in het gezicht en
zij zagen door half toegeknepen oogleden, dat de
schermkubus gevaarlijk heen en weer wiebelde. „Hij
kan ieder ogenblik in elkaar storten!" brulde David.
Zij trachtten sneller te lopen, maar het was alsof zij
zich op het zwaaiende dek van een schip bevonden. Op
nieuw klonk een krakende slag en in een hei-witte
gloed werd de hele schermkubus aan stukken gesla
gen...!
RECHTER TIE EN HET GESTOLEN HALSSNOER
2. Rechter Tie rijdt naar het groepje mensen, dat zich
op de kade verzameld heeft en ziet met één oogopslag
dat er een lijk op de grond ligt. Een kapitein te paard,
herkenbaar aan zijn vergulde, roodgepluimde helm,
geeft bevelen aan een luitenant die bij het lijk is neer
geknield. Twee wachters in lange maliënkolders houden
de nieuwsgierigen op een afstand. De roerloze gestalte
op de grond is drijfnat en alleen gekleed in een man
tel met lange mouwen. Slierten haar plakken tegen zijn
voorhoofd, kennelijk heeft hij in de rivier gelegen .Zijn
armen en benen vertonen de sporen van martelingen.
Rechter Tie hoort een van de omstanders mompelen:
„Het is Tai Min, de kassier van de Ijsvogel Herberg.
Kijk, daar heb je de herbergier zelf ook." Terwijl de
rechter afstijgt ziet hij een lange, slungelachtige man,
die zich naar voren dringt. De luitenant is intussen op
gestaan. Hij houdt een plat pakje omhoog, dat hij uit
de mouw van het slachtoffer heeft gehaeld. De lange
man begint luid misbaar te maken als hij het pakje
ziet. Hij roept: „Dat moet mijn zilver zijn! Ik heb al
tijd wel geweten dat ik Tai Min niet vertrouwen kon.
Hij is er met mijn geld vandoor gegaan!" Naast de
lange man ziet rechter Tie een mooi jong meisje, dat
er hevig ontdaan uitziet. Zou zij ook thuishoren in de
Ijsvogel Herberg? vraagt hij zich af. Was ze misschien
intiem bevriend met de kassier?
13. De volgende morgen was Tekko al vroeg op de
been. „Brr, wat heb ik naar gedroomd!" gromde hij.
„Ik voel me helemaal niet uitgeslapen. Maar ja, dat is
mijn eigen schuld! Ik moet mij in het vervolg maar
niet meer bemoeien met dingen, die mij niet aangaan.
Weet je wat? Ik ga pens flink in mijn tuin werken.
Dat is gezond en verzet tevens de zinnen!"
Zo gezegd, zo gedaan! En weldra stapte onze vriend
weer monter de tuin in. „Laat professor Starreveld
maar alleen naar Zanzibar vertrekken. Ik ga in geen
geval mee! En over die vreemdelingen wil ik ook niet
meer piekeren! Ik heb per slot van rekening niets met
hem te maken! O zo!" Tekko toog aan het werk en
was al gauw alle narigheid vergeten. Zelfs aan zijn
vriend professor Starreveld dacht hij geen ogenblik
meer. „Heerlijk, die buitenlucht! "mompelde hij. „Eén,
twee! Gezond werken dat harken! Eén, twee! Niets
beter voor iemand van mijn leeftijd dan tuinieren.
Hup, twee!" Tekko zwoegde dat het een lust was! Hij
harkte van links naar rechts en van vóór naar achter.
En juist toen hij weer bij het tuinhek gekomen was
hield er opeens, piepend en knarsend, een grote glan
zende taxi voor zijn huis stil. „Wat is dat nu weer!"
schrok Tekko. „Dat moet wel voor mij zijn! Ik ver
wacht anders niemand!"
iiiiimiiiiimi
DEN HAAG Van de als danser
aan het Nederlands Dans Theater ver
bonden Frans Vervenne is zaterdag
avond in het Circustheater in Scheve-
ningen een nieuw ballet in première
gegaan. Het is zijn tweede choreogra
fie, die het merendeel jeugdige publiek
tot een langdurig applaus bracht om
choreograaf en uitvoerenden te huldi
gen.
Het nieuwe ballet is een pas de deux
die de naam kreeg „Let's go away for
a while". Het werd ontworpen op mu-
ziekcollages van Anton Kothuis. Daar
bij waren tevens enkele beatnummers
gebruikt van Pink Floyd, de Beach
Boys en Love. In decor en kostuums
van Benno Premsela werd dit ballet
uitgevoerd door Anne Hyde en Gerard
Lemaitre.
AMSTERDAM De 33ste Boeken
week wordt dit jaar van 30 maart tot
en met 6 april gehouden. Max Dender-
monde schreef voor deze Boekenweek
het „geschenk": „Kom eens om een
keizer". Als tweede speciale uitgave
^.•schijnt van W. A. C. Whitlau en
drs. H. van Praag een serie opstellen
onder de titel „Het argument van Soli-
mon".
NEW YORK De Amerikaanse
douanedienst heeft de Zweedse film
„Jag ar Nysiken Gul" van Vilgot
Jsjoman wegens obsceniteit in beslag
genomen en een aanklacht ingediend
tegen de importeur „Grove Press". De
film behandelt de ontevredenheid van
de jonge generatie in Zweden over de
welvaartsstaat maar is beschreven als
„in beeld gebrachte noordse versie van
de Karna Soetra (het oude Indische
seksuele handboek)".
De zaak, die waarschijnlijk begin
maart zal voorkomen, is pas de derde
die door de Amerikaanse federale auto
riteiten over een film aanhangig is ge
maakt. Een van de andere twee betrof
ook een rolprent van Sjoman, die ech
ter toen niet door de rechter werd te
gengehouden.
„Grove Press" heeft laten weten dat
het de aanklacht zal bestrijden. Zou de
onderneming dat niet doen, dan wordt
de film automatisch vernietigd. „Jar
ar nysiken gul", die in Amerika zou
worden uitgebracht onder de titel „I
am curious yellow", is eind vorig
jaar door de Zweedse filmkeuring voor
personen boven de 15 jaar goedge
keurd. Denemarken is buiten Zweden
het enige land waar de film tot dusver
gedraaid is, maar er zijn al distributie
rechten verkocht voor Frankrijk, W.
Duitsland, Cöviadè en dön nog de Ver
enigde Staten.
LIMOGES Dank zij persoonlijke
tussenkomst van onder meer senator
Robert Kennedy en de toegevoegd al
gemeen secretaris bij de Verenigde
Naties Ralph Bunche krijgt Josephine
toch een visum voor de Verenigde Sta
ten. Het Amerikaanse consulaat-gene
raal in Parijs had dit aanvankelijk ge
weigerd. Josephine Baker ontving gis
teren op haar kasteel in Milandes een
telegram van Robert Kennedy met de
mededeling dat zij vandaag haar vi
sum zou krijgen.
MH
HILVERSUM I.
18.00 Stereo: Koorzang. 18.20 Uitzen
ding v.d. PSP. 18.30 Nws. en weerpr.
18.45 Act. 19.00 Op de man af, praatje.
19.05 Muz. en dienst: NCRV-Vocaal-en-
semble en orgel: klassieke gewijde mu
ziek. 19.30 Stereo: Lichte orkestmuziek
en zang (gr). 20.05 Stereo: Metropole
orkest: amusementsmuz. 20.25 Het gro
te podium: A.Stereo: Radio Filharmo
nisch Orkest: semi-klassieke muz.; B.
Sopraan en piano: mod. liederen. (In
de pauze: gaan we er onderdoor?, rep.
over de mogelijkheden van een onder
gronds spoorwegnet). 22.15 Literama: ra
diokroniek over boeken, schrijvers en
toneel. 22.30 Nws. 22.40 Avondoverden
king. 22.50 Stereo: NCRV-Vocaal en
semble: klassieke en mod. liederen.
23.15 Vertolkers beluisterd: muzikale
lezing. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II.
18.00 Nieutos. 18.15 Journaal. 18.25
Ik verbind U door..., praatje. 18.30 De
tafel van (half) zeven: gevar. progr.
19.30 Nieuws. 19.35 R.V.U.: De heden
daagse poëzie in Franstalig België,
door Prof. Etienne Schoonhoven. NRU:
20.05 Toneel nu: progr. over moderne
stukken. 20.30 Jazzmuziek. 21.00 Muso-
nette: licht programma. 21.30 Wel
vaart - Vaarwel: klankbeeld over de ar
beidsmarkt in Nederland. 22.20 Bond
zonder Naam: Wat uit het hart komt,
blijft in. 22.30 Nws. 22.40 Actualiteiten
22.55 Stereo: Metropole orkest en solis
te: amus. muziek. 23.55-24.00 Nws.
NEDERLAND I
NTS: 18.50 Pipo de clown. STER: 18.56
Reclame. NTS: 19.00 Journaal. STER:
19.03 Reclame. CVK'IKOR RKK: 19.06
Kenmerk, de wekelijkse informatieru
briek over kerk en samenleving. NCRV:
19.31 In kleur: De Stormridder, TV-
feuilleton (dl. 11). STER: 19.56 Recla
me. NTS: 20.00 Journaal. STER: 20.16
Reclame. NCRV: 20.20 Aktualiteitenru-
briek. 20.45 In kleur: The Prisoner (De
Gevangene), tv-feuilleton (dl. 2). 21.35
Europa Wetenschappelijk Onderw.
(I), documentaire. 22.30 Negro-Spiritu-
als. NTS: 22.25-22.30 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 18.50 Pipo de Clown. STER:
Reclame. NTS: 19.00 Journaal. TROS:
19.03-20.00 Familie Favorieten: 19.03
MOSKOU Vladimir Serof. een
van de bekendste schilders uit de so-
cialistiseh-realistische school van de
Sovjet-Unie en president van de Russi
sche Academie van beeldende kunsten,
is vrijdag in Moskou overleden. Hij
was 58 jaar.
Serof was een Verwoed tegenstander
van de abstracte kunst en van alle niet-
realistische kunstuitingen. Door zijn
functie kon hij zijn wil opleggen aan
OOST-BERLIJN De negen landen
die zijn aangesloten bij het Oosteuro-
pese Intervisie-net hebben zaterdag na
een tweedaagse bijeenkomst in Oost-
Berlijn in een communiqué gewag ge
maakt van een gestage toeneming
van de nieuwsuitwisseling met hun
Westerlij ke tegenhanger Eurovisie en
zich uitgesproken voor voortzetting van
die samenwerking.
Dr. Gerhard Eisler, voorzitter van
het Oostduitse staatsradiocomité, is ge
kozen tot voorzitter van de organisa
tie. Hij verklaarde op een persconfe
rentie dat gestreefd zal worden naar
uitbreiding van de samenwerking met
Afrika.
Rick de Kikker; 19.08 Mr. Ed; 19.32 In
kleur: Mr. Terrific. NTS: 20.00 Journ.
STER: 20.16 Reclame. TROS: 20.20 Mo
mentact.rubriek. 20.45 Rififi in
Amsterdam, Nederlandse speelfilm.
NTS: 22.25-22.30 Journaal.
HILVERSUM I
NCRV. 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Stereo: Moderne orkestmu
ziek. 7.30 Nws. 7.32 Act. 7.45 Volksmuz.
uit Roemenië (gr.). 8.00 Nws. 8.10
NCRV-lied. 8.15 Gewijde muz. 8.30 Nws.
8.32 Voor de huisvrouw. 9.15 Radiokoor:
Oudnederlandse liederen en Franse lied
jes. 9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolra
dio. 10.00 Theologische etherleergang.
10.35 Stereo: Mod. kamermuz. (opn.).
1L00 Nws. 11.02 Voor de zieken. KRO:
12.00 Van twaalf tot twee: gevarieerd
progr. (plm. 12.23 Wij van het land;
12.27 Med. voor land- en tuinbouw;
12.30 Nws; 12.40 Act.). 14.05 Schoolra
dio. 14.30 Pizzicato: muzikaal middag
magazine. (1.600 - 16.02 Nws, de krant
in 't buitenland en wegeninformatie).
17.00 Overheidsvoorlichting: De ontwik
keling van Aruba. Vraaggesprek van
Raymundo Debrot met gezaghebber O.
Henriquez. 17.10 Voor de kinderen.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn.
7.20 Lichte gr.muz. VPRO: Made in
Holland, praatje. AVRO: 8.00 Nws. 8.10
Journ. 8.20 Lichte gr.muz. (vervolg).
(Om 8.30 - 8.35 De groenteman.). 8.50
Morgenwijding. NRU: 9.00 Uitgebreide
reportage. 9.40 Vocaal ensemble (gr.):
koormuz. uit de Middeleeuwen. AVRO.
10.00 Voor de kleutéi*s. 10.10 Arbeids
vitaminen: populair verzoekplatenpro-
gramma. (Om 11.00 - 11.02 Nws). 11.55
Beursberichten. 12.00 Omroeporkest en
zangsoliste: operaconcert. 12.27 Mede
delingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30
Overheidsvoorlichting. Uitzending voor
de landbouw. 12.40 Sportrevue. 13.00
Nws. 13.10 Journaal. NRU: 13.30 De
Lichte Muze belicht: De operette. 14.30
Rostrum of Composers: internationaal
forum over moderne muz. AVRO: 15.00
De verdwenen koning, hoorspel (deel
4). 15.45 Beiaardconcert. 16.00 Nieuws.
16.02* Klarinet en piano: klass. en mod.
muz. 16.25 Voor de jeugd. 17.15 Dixie-
landmuz. (gr.). 17.30 Tussen 10 plus en
20 min. lichte gr.muz. voor de tieners.
HILVERSUM III
VARA: 9.00 Nws. 9.02 NAR: Nederl.
Artiesten Revue op de plaat. 10.00 Nws.
10.02 Klink - klaar, .zonder nonsens,
(met: geen ja, geen nee.) (11.00 Nws).
12.00 Nws. 12.02 Zorro: progr. voor tie
ners. 13.00 Nws. 13.02 Ekspres: geva
rieerd platenprogr. (14.00 Nws). 15.00
Nws. 15.02 Er - Jee - Em - Drie. 16.00
Nws. 16.02-18.00 Mix: licht platenprogr.
17.00 Nws.
MAANDAG 22 JANUARI 1968.
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journaal (herh. vori
ge avond). 10.20 Sport. 10.50 Film over
dieren. 11.40 Die Wette, TV-film. 12.00-
13.30 Actuele kroniek. 16.40 Journaal.
16.45 Kookpraatje. 16.55 Kleur: tips voor
woninginrichting. 17.20 Kleur: Onze ka
merplanten. 18.Q(M8.05 Nws. (Regionaal
progr.: NDR: 18.05 Act. 18.19 Sport.
18.53 Zandmannetje. 19.00 Act. 19.26
Filmrubr. 19.59 Prgr.overz. WDR: 18.05
Kleur: Sebastian Quirl, tekentrucfilm.
Aansl.: Winnie, das Hexchen, idem.
18.15 Kleur: Weekoverz. 18.25 Goeden
avond. 18.30 Journaal. 19.10 Kleur: Aben
teuer der Seaspray, TV-film. 19.40
Kleur: Der dunkle Nachbar, TV-film).
20.00 Journaal en weerbericht. 20.15 Per
sonen en problemen. 21.00 Kleur: Licht
muziekprogr. 21.45 Documentaire. 22.45
Journaal, commentaar en weerbericht.
DUITSLAND II
17.45 Nws en weerbericht. 17.50 Der
Mann ohne Namen, TV-serie. 18.20 Act.
en muz. 18.55 Lich muzikaal progr. 19.27
Weerber. 19.30 Nws en act. 20.00 Dagb.
uit de Katholieke kerk. 20.15 Kleur:
Filmrep. Aansl.: Nws. 21.00 Scheidung
auf italienisch (Divorzio all' italiana),
speelfilm. (Niet gesch. voor jeugdige kij
kers). 22.40 Nws., weerber. en act.
In Miinstcr staat de oude Lamberiikerk. Aan de hoge toren hangen drie
ijzeren kooien. Zij herinneren aan de bewogen jaren van de 16e eeuw. een tijd
evenals de onze vol revolutionaire bewegingen en gebeurtenissen. Het meest
opvallende in die tijd was wel het optreden van de wederdopers. Het begon
allemaal in de Nederlanden: de Haarlemse bakker Jan Matthijszoon was een
van degenen die voor het eerst de Bijbel kon gaan lezen in de eigen taal en hij
raakte diep onder de indruk van het radicale van de bijbelse boodschap.
Op grond van deze bijbelse bood
schap wilde hij een gemeenschap stich
ten. Het nare van deze gemeenschap
was echter, dat zij het bijbelwoord
„wie niet voor Mij is, is tegen Mij" al
te letterlijk in praktijk bracht, onver
draagzaam was, geen wereldlijk gezag
erkende en daardoor moeilijkheden
kreeg met de (Amsterdamse) politie.
De straffen die de overheid uitdeelde
waren in die tijd niet zachtzinnig: fol
tering met gloeiende stangen, radbra
ken, brandstapel en dergelijke. Daar
om meende Jan Matthijszoon dat het
beter was er een poosje tussenuit te
gaan. Zo kwam hij in Munster terecht.
Hier ontmoette hij een revolutionaire
kapelaan, genaamd Rothmann, die
wel voor Jans ideeën voelde. Het kwam
zelfs zover dat de raad van de stad bui
ten spel werd gezet, de bisschop de
stad werd uitgejaagd en een waar
schrikbewind werd ingesteld.
Spoedig wist Jan zich op te werken
tot leider van het driemanschap, waar
in ook de koopman Bernd Knipperdol*
ling plaats had genomen, een positie
die na Matthijnszoons dood werd inge
nomen door een kleermaker uit Leiden,
die ook al Munster als verblijfplaats
had gekozen, en wiens naam thans nog
voortleeft in het gezegde: zich er met
en Jantje van Leiden afmaken.
Deze Jan Beukelszoon ging zeer
grondig te werk: Munster zou het idea
le voorbeeld worden van een spiritua
listische, communistische gemeen
schap en als dat niet goedschiks zou
gaan dan maar kwaadschiks. Dat laat
ste bleek het gemakkelijkst.
Maar ook de bisschop zat niet stil.
Hij kwam met een leger huurlingen en
sloeg het beleg voor de stad. Toen het
hem niet gelukte de stad in te nemen,
riep hij de hulp in van de protestanten.
De ironie wil dat de beslissing tot deze
samenwerking werd genomen tijdens
een spoedvergadering in Worms, de
stad waar Luther slechts 13 jaar tevo
ren in de ban was gedaan... In de
nacht van 23 op 24 juni 1535 vjel de
stad in handen van de roomsen en pro
testanten. J. van Leiden, zijn kanselier
en zijn scherprechter werden bewerkt
met gloeiende tangen en opgehangen in
drie kooien aan de Lamberiktoren. In
deze tijd speelt het hoorspel „Koning in
'n kooi", dat de NCRV vrijdag 26 jan.
om 20.45 uur uitzendt. In dit luisterspel
kan men horen hoe Jan van Leiden,
meer dood dan levend, opnieuw een
toehoorder in dit geval de torenblazer,
in zijn ban brengt; hoe hij op huive
ringwekkende manier gebruik weet te
maken van zijn grote gave: de mensen
zover te krijgen, dat zij willoos doen
wat hij zegt.
UTRECHT Het Comité Nationaal
Landjuweel, dat destijds is opgericht
door de Nederlandse Amateur Toneel
Unie en het Werkverband Katholiek
Amateurtoneel, zal voortaan opereren
onder de auspiciën van het onlangs op
gerichte Nederlands Centrum voor het
amateurtoneel.
Het comité, waarin tevens zitting heb
ben vertegenwoordigers van het Natio
naal Overleg voor Gewestelijke Cul
tuur, de gemeente Haarlem en de win
naar van het laatstgehouden land
juweel, is thans bezig wederom 'n Na
tionaal Landjuweel te organiseren.
Verenigingen uit het gehele land zul
len dingen naar de zilveren bokaal, die
H. M. de Koningin als wisselprijs voor
het Landjuweel beschikbaar heeft ge
steld.
De provinciale Landjuwelen, alsmede
de Juwelen in Amsterdam, Den Haag
en Rotterdam, zullen in het najaar van
1968 worden gehouden. Aan deze Juwe
len kunnen maximaal 15 verenigingen
per ressort deelnemen.
BRUSSEL. Het voltallige Belgi
sche kabinet heeft zaterdag en zondag
in Knokke aan de Belgische kust, ver
gaderd ter bespreking van maatrege
len om de stagnerende Belgische eco
nomie nieuw leven in te blazen.
Eerste minister Van den Boeynants
verklaarde zondagavond dat beslissin
gen zijn genomen om privé-investerin-
gen aan te moedigen en een reeks
openbare werken op het gebied van
wegenaanleg, waterwegen, ziekenhuis-
en scholenbouw e.d. met spoed aan te
pakken. Ook zal de bouw van 2.000 ex
tra woningen op stapel worden gezet.
Er zijn nieuwe premies voorzien die de
particuliere woningbouw nieuwe impul
sen moeten geven.
Vice-premier Declercq deelde mede,
dat de invoering van de BTW (de be
lasting op de toegevoegde waarde) in
Duitsland en de uitbreiding ervan in
Frankrijk, een aantal maatregelen no
dig heeft gemaakt. Besloten is dat de
levering van grondstoffen en diensten
aan exporteurs in België van alle taxen
zullen worden vrijgesteld. De regering
zal voorts een nieuwe belangrijke lijst
opstellen van produkten, waarvoor te
ruggave van belasting bij uitvoer zal
worden verleend. Tenslotte is tot een
reeks compenserende maatregelen bij
invoer besloten, aldus de vice-premier.
Hij voegde hieraan toe dat België zelf
de BTW pas op 1 januari 1970 (de ui
terste door de EEG gestelde datum)
zal invoeren.
Premier Van den Boeynants ver
klaarde nog, dat de regering ook be
slissingen heeft genomen voor aanmoe
diging van'de particuliere consumptie
en het behoud van de koopkracht.
WARSCHAU —eigens het officiële
Poolse persburau „PAP", is kort gele
den in de archieven van de oude Pool
se hoofdstad Gniezo het manuscript ge
vonden van een onbekende symfonie
van Joseph Haydn.
Uit aantekeningen in het manuscript
blijkt volgens „PAP" duidelijk, dat de
schrijver van de symfonie Haydn
moet zijn geweest.
Het persbureau noemt de symfonie
een „mooi en compact werk in drie de
len: allegro, andante en presto."
Het werk is volgens „PAP' het
eerst gespeeld door een orkest te Byd
goszcz.
DEVENTER Uiterlijk 29 februari
kunnen houders van aandelen Crane
Nederland hun stukken verwisselen in
5Vt pet. obligaties. Zoals reeds eerder
is meegedeeld kan voor elk aandeel
Crane van f. 1000 een obligatie van
f. 1.000 worden verkregen. Beursnote
ring zal worden aangevraagd. Het ge
plaatste gewone aandelenkapitaal be
draagt f. 12 miljoen.
Dit bod is gekomen op een ogenblik
dat de verliezen zijn weggewerkt. Niet
temin, zo zegt de directie, zal geduren
de een reeks van jaren geen sprake
kunnen zijn van enige dividend-uitke
ring. Om modern te zijn en te blijven
zijn belangrijke investeringen nodig.
De huidige financiële positie van het be
drijf brengt mee dat de financiering
uit eigen middelen moet geschieden.
De binding met het Amerikaanse con
cern Crane kan leiden tot uitbreiding
van de activiteiten in Nederland. Wan
neer dit gebeurt komt de vennootschap
voor nog grotere investeringen te staan
dan de produktie van emeedbaar giet»
ijzeren produkten nu reeds noodzake
lijk maakt. Daarom wordt dit aanbod
gedaan, waarbij zij aangetekend dat de
Amerikaanse Crane zijn aandelenbezit
niet zal verwisselen.
Uiterlijk 5 maart zal worden bekend
gemaakt of het aanbod gestand wordt
gedaan. Eind januari verschijnt het
verslag over 1967. Het bedrijf telt ca
550 werknemers.
BRUSSEL Het tweede Europese
ontwikkelingsfonds ten behoeve van de
bij de E.E.G. geassocieerde landen over
zee heeft tot op 1 januari jl ruim 220
projecten goedgekeurd, waarmee een
totaal bedrag van 460 miljoen dollar ge
moeid is.
Het fonds beschikt voor een vijfjaren-
periode (1964-1969) over 730 miljoen
dollar, afkomstig uit de schatkisten van
de zes lidstaten. In de eerste associatie
periode (1958-1963) was 581 miljoen dol
lar voor ontwikkelingshulp beschikbaar.
Uit het tweede fonds is tot op 1 janu
ari jl. 222,7 miljoen dollar bestemd voor
moderniseringsprojecten op het platte
land, 94 miljoen dollar voor wegen en
bruggen, 26,9 miljoen voor stedelijke
voorzieningen, 29 miljoen voor haven-
aanleg, 7,1 miljoen voor spoorwegen,
26,7 miljoen voor gezondheidszorg (o.a.
ziekenhuizen en kraamklinieken), 25,7
miljoen in de sector onderwijs, 19,3 mil
joen voor studiebeurzen en 5,9 miljoen
voor industrialisatieprojecten.
Van deze hulp ging 8,9 miljoen dollar
naar de Nederlandse Antillen en 1,1
miljoen dollar naar Suriname.
AMSTERDAM De Stoomvaart-Mij
Nederland heeft gisteren het ms „Ne
der Lek" overgenomen van Nippon Ko-
kan Kabushiki Kaisha te Shimizu, Ja
pan. De „Neder Lek" is de laatste van
een serie van vier vrachtschepen die de
Japanse werf bouwde voor de Kon. Rot-
terdamsche Lloyd en de Mij Nederland.
Eerder werden de „Leuve Lloyd", „Ne
der Linge" en „Loire Lloyd" afgele
verd. Het ms „Neder Lek" vaart onder
commando van kapitein A. Manschot in
ballast naar Nieuw-Zeeland, waar het
schip o.a. wol en vrieskamerlading zal
innemen voor Europa. Aankomst VIis-
singen: 13 maart.
AMERSFOORT Het omzetindex-
cijfer van H. A. de Vries' ijzerhandel
is in het tweede kwartaal van het
boekjaar 1967/1968, ten opzichte van
de overeenkomstige periode van 1966/
1967, gestegen van 214 tot 266 (1960/61
is 100). Ten opzichte van het eerste
kwartaal geeft het omzetindexcijfer
echter een daling te zien tot 226 (256).
NEW YORK De geconsolideerde
omzetten van de Chrysler Corporaton
hebben in 1967 het ongekend hoge to
taal van 6,2 miljard dollar bereikt, al
dus is zondag te New York bekendge
maakt.
Het aantal door Chrysler verkochte
personenautomobielen en vrachtwa
gens was met een totaal van 2.251.803
stuks 5,5 pet. hoger dan in 1966.
Voor het vijfde achtereenvolgende
jaar nam Chrysler's aandeel in de
kleinhandelsverkopen van nieuwe per
sonenautomobielen in de Verenigde
Staten toe het steeg van 16,7 pet in
1966, tot 17,9 pet. in het daarop volgen
de jaar. Volgens de maatschappij werd
het verkooprecord voor het vierde ach
tereenvolgende jaar verbeterd. In 1966
beliepen de omzetten een totaal van
5,6 miljard dollar.
Volgens voorlopige cijfers beliep de
nettowinst in 1967 200,4 miljoen dollar
of 4,35 dollar per aandaal tegen 189,2
miljoen dollar of 4,16 dollar per aan
deel in 1966.
MOSKOU Russische geleerden
breken zich het hoofd over het feit, dat
uien veel sneller blijken te groeien en
sneller tot ontkiemen komen na een
ruimtereis. De biologen schrijven dit
niet toe aan gewichtloosheid of aan kos
mische straling, er moeten volgens hen
andere factoren of groepen van facto
ren verantwoordelijk voor zijn, die
met een ruimtereis samenhangen. Het
bestuderen van de oorzaak en het me
chanisme van deze stimulans vinden zij
buitengewoon belangrijk voor toekom
stige ruimtereizen.
De uien waarmee de proeven gedaan
zijn, werden in vaten in de „Kosmos"-
serie in de ruimte gebracht. Zij ver
toonden dezelfde verschijnselen, ter
wijl de zes vluchten die ermee zijn ge
daan, geen van alle dezelfde tijdsdui
hadden.
