Dat is recreatie
De gebarsten klok van Loenen
werd aan de grond gezet
Mis? laat de eend
dan slimmer
zijn geweest
Meer flats, minder honden,
maar meer katten
-v 1r7
■f w y
,w.v
L J
r=iQ DEKKER
Adviseurs
komen
eerst kijken
DAMMEN
SCHAKEN f
BRIDGE
CRYPTOGRAM
door J. M. BOM
Rimboetochters" van Harskamp
zagen elkaar in Stroe wéér
Serieuze jagers
door H. KRAMER
door H. W. FILARSKI
r^ertz'g jongens van zo gemiddeld 14 jaar vonden tussen Kerst
mis en Nieuwjaar hun weg naar het jeugdgroepskampeerter
rein ..De Schaapskooi" bij Stroe. Zij vormden het grootste gedeelte
van hen, die in de zomer van 1967 mee deden aan een zogenaamde
Rimboetocht, avontuurlijke tochten van tenminste 18 uur achter
een, georganiseerd door het kampeerterrein „De Harskamperden
nen" bij Harskamp. De meeste van deze jongens kampeerden met
hun familie op dit kampeercentrum, dat voor zijn gasten op ver
schillende manieren actieve recreatie" organiseert, waaraan een
ieder vrijwillig kan deelnemen. De Rimboetochten zijn in deze ac
tieve recreatie een belangrijk onderdeel. Ze zijn bestemd voor die
jongens (en ook meisjes) die nog zin hebben in het beleven van een
(dikwijls) spannend avontuur. Een avontuur dat zich afspeelt in de
bossen op de Veluwe, met als achtergrond: toon wat je waard bent;
zet door, overwin die hindernissenprobeer een goede vriend en
tochtgenoot te worden van de anderen en als je het allemaal gced
hebt gedaan, dan ontvang je de „houten plak", waarop staat dat
je je hebt gedragen zoals werd verwacht en dat je moeilijkheden
hebt overwonnen die je op het buitenspoor hebt ontmoet. Er han
gen in vele jongens- en meisjeskamers in Nederland „plakken" van
dat soort, want op het genoemde kampeerterrein worden deze toch
ten al sinds 1963 gehouden.
rTtijdens de reünie van de „Rimboetochters" in Stroe is over het
een en ander nog eens nagepraat. Wéér was het een soort
kamp een winterkamp met was boswerk, een dropping, een
avond met muziek en films, een lezing van een jachtopzichter over
dieren in het bos en een voetbalwedstrijd tegen de jeugd van Strce.
Over vakantie gesproken! De beheerder van het kampeerterrein
„Harskamperdennen", de heer J. M. Vermeulen, heeft niet alleen
de jongens van zijn kampeerterrein een groot plezier gedaan; hij
heeft de recreatie in het algemeen een geweldige dienst bewezen,
want zijn initiatief dat leidde tot een van de mooiste vormen van
actieve recreatie zal, zo hoorden we, navolging ondervinden in
andere kampeercentra!
mm
T")ie kleinste van de twee
luiklokken in de Neder
lands Hervormde kerk te Loe
nen is al vaker wat aan de
eigenwijze kant geweest. Tij
dens de oorlog, toen de bezet
ters duizenden kerkklokken
meevoerden om er oorlogstuig
van te maken bleef hij ergens
in Duitsland in een opslag
plaats staan. Dank zij een on
bekend gebleven slimmerik,
die ér voor het vertrek met ro
de menie nog gauw even „tot
weerziens in Loenen" had op-
gekalkt, kwam de klok na de
oorlog snel weer terecht. En
nu heeft hij er, korte tijd na
dat besloten was geen tijdsei
nen meer te geven met de
klokken, er de brui aan gege
ven. Alsof de wekelijkse kerk
diensten, de huwelijksinzege
ningen en de rouwdiensten
hem niet genoeg waren, slin
gerde de klok zich een barst
in zijn eigen lichaam. Daar
om is hij deze week naar be
neden gehaald en voorlopig
opgeslagen in het kerkportaal,
naast het busje „voor de zen
ding". Daar zullen afgevaar
digden van Monumentenzorg
en de Nederlandse Klokken
spelvereniging hem komen op
zoeken en vaststellen of hij ge
last dan wel overgegoten moet
worden. We zullen 't wel zien;
ln ieder geval heeft de ge
meenteraad van Apeldoorn
f 5900 voor de reparatie be
schikbaar gesteld.
TVu zijn er wel zangers die op
heel wat jongere leeftijd
kuren krijgen. De Loenense
klok is al ruim driehonderd
jaar oud, zoals ook op de rand
staat te lezen: „Peter van
Tryer, Johan Philipsen ende
Wyllem Eevers hebben mij
gegoten, 1630". Dat is geweest
toen de kapel weer in gebruik
wer~ genomen, maar nu voor
de Hervormde eredienst; voor
duizend gulden werden een
preekstoel en de kleine klok
aangeschaft. Nou ja, klein. De
klok heeft toch een doorsnee
van 95 centimeter, is 75 centi
meter hoog en weegt 540 kilo.
De grote klok, die een ton
weegt, volgde in 1651. Op
drachtgevers daarvoor waren
Olivier Hackfort, Geart Otters
en Isaac Muys. Ditmaal kwam
er een andere klokkengieter
aan te pas, die daaraan zelf
in sierlijke taal herinnert, ook
weer op de rand: „deze kloec
is gegoeten gesmolten in het
vier, door Johan Peter en
Henrick van Trier, 1651".
Die grote klok bracht het in
aanzien ook verder dan zijn
nu zo akelig gebarsten kleine
broer. Hij staat onder bescher
ming van Rijksmonumenten
zorg als M-klok, waarvan er
in ons land maar vijfentwintig
zijn. Daarom mocht hij in de
oorlog ook blijven hangen toen
de kleine klok naar de wapen
fabrieken moest.
"Oest nog de vraag wat 't ge-
meentebestuur van Apel
doorn te maken heeft met de
barst in de klok terwijl de
kerk toch eigendom is van de
Ned. Hervormde gemeente in
Loenen. De oorzaak ligt in een
regeling van 1798, waarbij be
paald werd dat alle kerktorens
en de klokken eigendom zou
den worden van de staat. Zo
kwam de kerktoren van Loe
nen tenslotte bij de burgerlij
ke gemeente van Apeldoorn
terecht. Wanneer die straks de
barst heeft weggestreken, zal
de kleine klok van Loenen
haar daarvoor met luider
stemme bedanken.
Rijpaardfokkerij slaat
in onze regio goed aan
T)e eerstelingen van het
nieuwe seizoen zijn weer
aangekomen in het nationaal
schietcentrum De Berken
horst te Elspeet. Grote auto's
komen wiegend aanrijden'over
het hobbelige zandpad en wor
den losjes geparkeerd tussen
de bomen. De gasten treden
aan met hun geschut en be
geven zich naar de kuil, on
der het uitwisselen van sterke
verhalen over de prestaties,
die straks zullen worden gele
verd. Tien man ditmaal, die
aan het eind van de middag
zo'n duizend schoten zullen
hebben gelost op de voorbij-
zeilende vliegende schotels
van aardewerk: de kleidui
ven. Vanuit zijn toren stelt
schietkuilbeheerder J. van
Rhee vast, in hoeverre de
schoten succes hebben gehad.
Een geenszins overbodige
arbitrage, want hoe gemakke
lijk slaakt niet de schutter al
zijn overwinningskreet, wan
neer de kleiduif alleen maar
te pletter is gevlogen tegen
een boom? Ook mogen geen
twee kleiduiven tegelijk wor
den geraakt, wanneer zij
tegelijk door de lucht snor
rend met twee verschillen
de schoten verpulverd dienen
te worden. Tussen de knallen
door valt te beluisteren, hoe
de meningen in de kuil en op
de toren wel eens verschillen
maar bij een wedstrijd
komt dat natuurlijk niet voor,
zegt de beheerder.
Een oefenmiddag op De
Berkenhorst is dat zo maar
een spelletje met een geweer
van tussen de zes- en twaalf
honderd gulden en patronen
van veertig cent per stuk?
Vroeger leek het daar wel
eens op, maar de laatste tijd
bestaat het overgrote deel van
de schutters uit jagers, die
zich in het veld eerlijk scha
men voor elk mis, en voor
al voor elk hèlf-mis schot. Zij
oefenen liever dagen lang in
de schietkuil dan dat zij in
het veld één keer moeten zeg
gen: „Nou ja, dat was mis,
maar ik moet ook nog een
beetje inschieten vandaag".
Zo blijit hun het aanzien van
onnodig dierenleed bespaard.
Beheerder Van Rhee: „Dat
is een heel mooi ding bij ons
werk hier, 't verminderen van
het aantal jagers dat er maar
op los schiet".
Die voldoening geeft het ook
de schutters. Hoewel het
eigenlijke seizoen in vereni
gingsverband pas weer in
maart begint, komen nu al
vaak kleine groepjes of ook
wel een enkele schutter naar
de oefenbanen in onze omge
ving. En steeds vaker komt
het voor, dat bij de nabespre
king de sterke verhalen plaats
maken voor het serieuze ge
sprek over de vraag, of het
soms nog beter kan. Zegt het
spreekwoord: „Elk schot is
geen eendvogel", de ware ja
ger vult aan: „maar dat moet
dan aan de eend liggen en
niet aan de schutter
T)at doet het Gelderse hart
toch wel weer even goed.
Namelijk te horen dat onze
Gelderse paarden, waarmee
het meest doelbewust wordt
gefokt, op het „Grand Gala du
Cheval" in Utrecht dezer da
gen bijzonder in de belangstel
ling hebben gestaan. Gelder
land kent heel beste merrie-
stammen en nu de rijpaard-
fokkerij een bloeiende toe
komst toegemoet schijnt te
gaan, is het te verwachten dat
daarin juist 't Gelderse paard
een grote zal gaan spelen.
Tijdens de hengstenkeurin-
gen in Utrecht, door duizen
den fokkers en liefhebbers van
het paard bijgewoond, is zo
vernamen wij van de Vereni-
De hcnd is nog steeds
het meest populaire huis
dier in Nederland. Hij wordt
op de voet gevolgd door zijn
vermeende aartsvijand de
kat waarvan er ongeveer
twee miljoen in Nederland
rondlopen. Het ziet er echter
naar uit, dat de hond zijn
voorsprong aan de kat zal
moeten prijsgeven, omdat,
naarmate de hoogbouw in Ne
derland en, relatief gezien,
vooral in onze omgeving
toeneemt, de voordelen van
minder aan buiten gebonden
huisdieren de doorslag zullen
geven.
In Duitsland heeft de kat
het al gewonnen. Van de bij
na 21 miljoen huisgezinnen in
de Duitse Bondsrepubliek
koestert twaalf procent een
kat, tien procent een hond,
acht procent zangvogels en
twee procent siervissen. Van
de ruim tweeëneenhalf mil
joen Duitse katten behoort het
merendeel tot het ras der Eu
ropese kortharen of tot de
„dakhazen", zoals de eigena
ren van meer adellijke poezen
wel eens minachtend zeggen.
Bij de poezen in de hogere
standen zijn de Siamezen in
de meerderheid en dat komt,
zeggen de zich vakkundig noe
mende liefhebbers, omdat de
Siamezen de mooisten zijn.
(Laat dat de liefhebbers van
andere rassen, zoals langhari
ge Perzen, dat maar niet ho
ren!).
De Siamezen, die ook hier
bijzonder populair zijn
(de foto toont een Veluws ge
zinnetje) hebben een slank li
chaam. een beige huid met
een bruin-zwarte tekening op
staart en poten en de wigvor
mige kop waarin blauwe ogen
als diamanten flonkeren
als tenminste de ouders de fa
milie vrij hebben kunnen hou
den van vreemdelingen, wat
bij het nogal turbulente lief
desleven van de Siamezen niet
altijd mogelijk is.
De kat van Siam is fel in
zijn haat en even fel in zijn
aanhankelijkheid. Hij heeft in
zijn omgang met mensen een
welhaast „honds" karakter.
Omdat het bezit van Siame
zen niet meer zo uniek is als
enkele -jaren geleden, zijn de
mensen die het fokken van
katten als liefhebberij beoefe
nen langzaam aan het over
schakelen op andere typen,
zoals de „Blauwe Rus", de
Abessijn, de staartloze kat
van het eiland Man en al
lerlei variëteiten, zoals de
blue-pont Siamees een
blauwachtige in plaats van
een bruine tekening en
soortgelijke fok-experimenten,
gericht op een rode, violette
of lynx-achtig gestreepte te
kening.
Siamezen, Abessijnen en
Blauwe Russen worden gere
kend tot de kortharigen. Niet
minder variatie is er in het
gezelschap van de langharige
Perzen, de katten die een bij
na dagelijkse behandeling met
kam en borstel moeten heb
ben, omdat anders hun fraaie
vacht in de klit raakt.
En dan hebben we nog niet
eens gesproken over de
toenemende neiging om zich
zelf van een uniek kat-achtig
huisdier te verzekeren in de
vorm van de oncille de ocelotm
de lynx of zelfs een Jachtlui
paard. Voor de laatste soor
ten moet men wel een iets be
tere behuizing hebben dan de
flat, waar men de meer be
kende kat zonder zorg kan
houden.
ging tot bevordering van de
landbouwtuigpaardenfokkerij
in Nederland (VLN) niet al
leen komen vast te staan dat
wij goede rijpaardhengsten
kunnen fokken, maar ook is
gebleken dat de rijpaardver-
koping, die aan de keuringen
gekoppeld was, een nieuwe
ontwikkeling staat te wachten.
De niet goedgekeurde heng
sten werden n.l. in Utrecht,
analoog aan de buitenlandse
werkwijze, na afloop van de
hengstenshow onder overwel
digende belangstelling bij op
bod publiek geveild. Er wer
den zeer behoorlijke prijzen
betaald, zelfs tot f 4500 toe. En
dat wil voor zo'n eerste pu
blieke verkoping in Nederland
wel wat zeggen.
"Vijf voor het eerst te keuren
sportregisterhengsten wer
den goedgekeurd, waarvan 2
vaderdieren de Engelse vol
bloed „Cobbler's Thread" tot
vader hadden. Van de andere
hengsten kan gezegd worden
dat ze afstamden van de vol
bloed Eratosthenes, de half
bloed Apalatin en de vijfde
hengst was een Normandische
import. Dat in dit gezelschap
de in ons land gefokte heng
sten zo'n goed figuur sloegen
is bemoedigend en wel zeer
speciaal de hengst Grandioso
(v. Apalatin) fokk.eig.: W. C.
v. Dam v.n., maakte een uit
zonderlijk beste in druk.
Drie beste rijpaardhengsten
marcheerden in Utrecht aan
het hoofd van de oudere sport
registerhengsten. Due de Nor
mandie, de Normandische im
port van de Wed. Fikse te Ol-
debroek, ging aan het hoofd.
Daarna de vader van de eer
der genoemde Grandioso
„Apalatin" van de heer W.
Philips te Eindhoven en W.
Breukink te Brummen.
"V"oor de eerste keer versche
nen de sportregisterheng
sten en andere Gelderse rij
paardhengsten onder het za
del in een werkelijk schitte
rende demonstratie. Toen za
gen we Apalatin, Fresco, Due
de Normandie, Doruto c.s.
weer op een andere wijze en
het is voor een rijpaardfokke
rij zeer belangrijk om deze
vaderdieren in het eigenlijke
werk, waarvoor ze in de fok
kerij worden gebruikt te zien.
Genoten bijna zevenduizend
belangstellenden van hun kun
nen onder het zadel, evenzeer
was de demonstratie van de
Engelse volbloeds onder het
zadel bijzonder boeiend. Deze
volbloeds worden namelijk ge
bruikt voor de halfbloedfokke
rij en het zijn niet zozeer de
renkwaliteiten, welke hier do
mineren dan wel de bouw en
bewegingen onder de ruiter,
mede in het licht van een rij
paardenproducent gezien. De
aandacht trok ongetwijfeld de
kortelings geïmporteerde vol
bloed, die in Engeland ook al
voor de Hunterfokkerij werd
gebruikt, de hengst „Cartoon
ist" van de heren T. J. van
Maaswaal, gebr. v. d. Willigen
en W. v. Cooten.
Maar Talisman van de heer
Kamerlingh Onnes, een upper
cut van stal Metz, een Cobb
ler's Thread van A. J. v. Erp,
en een Millerole van mevr. J.
Bardoel-Tax mochten ook ge
zien worden. Zij allen houden
beloften in voor onze fokkerij
van halfbloedrijpaarden.
Op de Europese kampioen
schappen van landelijke rui
ters te Salzburg hebben wij
met eigengefokte halfbloeds
bijzondere lauweren geoogst.
Springruiter Maathuis heeft
onlangs een in ons land gebo
ren halfbloedpaard naar Italië
verkocht voor f 40.000 en met
dit alles willen we slechts ver
tellen dat er grote toekomst in
deze fokkerij zit.
T)e donkerbruine Holsteiner
van Fam, eigendom van
Velstra's schoonvader, de heer
J. W. Florijn te Rheden,
maakte een beste indruk bij
de jonge hengsten van het
Gelders type rijpaard. Daarna
volgden een zoon van Artilleur
en twee nakomelingen van
Amor. Zowel Amor als Artil
leur heeft reeds zijn bijdra
ge aan de totstandkoming van
het type Gelders rijpaard ge
leverd.
Wat het tuigpaardtype be
treft, de grote stamvader
„Oregon" is helaas gestorven,
maar zijn zonen zetten zijn
traditie voort en ook nu wer
den weer enkele telgen uit dit
beroemde geslacht goedge
keurd. Vooral de kophengst
van de heer G. van Manen te
Terschuur vertegenwoordigde
het gewenste type en mocht
met zijn prima bewegingen
een opendoekje van het pu
bliek in ontvangst nemen.
Bij de zogenaamde klassie
ke Gelderse richting 't uit
gangsmateriaal voor de ver
schillende fokrichtingen is
de invloed van de preferente
hengst „Wachtmeester" maar
al te goed merkbaar.
HEI TIG woedt de «tiijd ln le verschil
lende rayonwedstrijden die dit jaar
tussen de provinciale kampioen
schappen en de nationale eindstrijd
zijn ingelast, ln het Noorden zijn het
vooral Schotanus en D. de Jons die hoge
ogen gooien. In het westen Is ln groep
Zult (Zeeland - Zuid-Holland) Varkevis-
ser vrij zeker van zijn plaats, maar voor
de overige plaatsen zijn nog verschil
lende kandidaten.
Uit deze wedstrijden willen wij onze
lezers enige interessante fragmenten van
„veteraan" Van der Staay niet onthou
den. Hieronder eerst zijn „sterke mo
ment": In zijn partij tegen de jonge
Walraven ontstond bij de 31e zet de
volgende stand: Wit (v.d. Staay) 27. 29.
31. 34, 33, 39, 41. 43. 47, 49. 50 (12 St.).
Zwart (Walraven) 2, 4. 6. 7, 12, 13, 14, 15.
li, 22. 23, (12 St.). Na een nodeloos verbre
ken van de „halve hekstelling" door
zwart, heeft wit hetzelfde systeem toege-
Rast, zwart daarbij in bezit latend van
et centrum. Walraven meende hier „wel
iets te moeten doen" en speelde 31.
23-28; waarna hij als volgt naar een ge
decideerde nederlaag werd gespeelc: 32.
30-25 (dreigt 29-23) 19-23; 33. 29-24! 14-19
34. 41-37!! een zeer verrassende zet. waar
men gewoon 41-36 zou verwachten. Het
doel wordt al vlug duidelijk: 34. 19x30:
35. 35X24 7-11: 36. 50-44 (dreigt 24-20. 34-29
en 37-32, waarmee de kracht van wits 34e
zet bewezen wordt) 36. 11-17; *7. 43-38!
2-7 38. 38-32! Ook mogelijk gemaakt door
wits 34e zet. Zwarts keus Is nu beperkt
tot het uiterste. Op (4-10) of (4-9) beslist
de ..kleine combinatie" 34-29 (23x43) 32x23
(18x20) en 25x5 of 3. maar na het ln ce
partij gespeelde 38. l-ll: volgt: 39
44-40 4-9 of?; 40. 40-35 (dreigt weer 34-39!)
40. 9-14: 41. 34-30! 14-19 gedw.; 42. 39-34!
11-16 gedw. (na 28-33 ZOU 27-21 en 34-29
direct beslissen) 43. 34-29 23x34: 44. 32x14
17-21: 45. 30x39 21x41: 46. 47x36 16-21: 47.
24-20 15x24: 48. 14-10 en wit won.
Na dit fragment, waarin Van der Staay
toont, toch heel wat in zijn mars te
hebben, was het afspel in zijn partij
tegen bondssecretaris A. J. Ivens van
heel wa minder gehalte (zie diagram). In
deze stelling liet zwart (Van der Staay)
zich eerst de volgende kansrijke spel-
gang ontgaan, die zeker binnen het be
reik van de mogelijkheden had gelegen:
45. 20-25: 46. 45-40 (A) 15-20!! Met
bijzonder grote moeilijkheden voor*wit,
want op 28-22 volgt geraffineerd (12-17)
22x2 (23-28) 32x14 (20x9) 2x30 25x41!) met
winst. Dus: 47. 40-34 13-18!; 48. 28-22 gedw.
7-11; 49. 22x13 19x8; 50- 27-22 gedw. 8-13;
51. 33-28 of? 13-19; 52. 38-33 12-17! en het
i et te zien hoe wit remise moet ma
ken.
Als wit tijdig de moeilijkheden onder
kent, moet hij 27-22 spelen, maar ook
dan krijgt hij ernstig nadeel door (12-18)
22-17 (7-12) 22x13 (13x2) en het is niet te
zien hoe wit remise moet bereiken. Na
zwak spel bereikte Ivens het volgende
eindspel op de 67e zet: Wit (Ivens) 36, en
twee dammen op 22 en 50. Zwart (v.d.
Staay) 16. 25. 26. 40. 45 (5 sch).
Wit aan zet speelde 22-28??? met remise
als uitslag.
Aan onze lezers de opgave: Hoe waa
hier een fraaie winst mogelijk geweest?
OPLOSSING
i. 4u, *1. rz (ia si.), ^wan (K.oeper-
3. 6. 7. 10. 11. 12. 13. 15, 16, 17. 18, 22,
I St.). Wit liet zich verleiden tot 27-21
17 33-28 22x24) 30x8 maar na (18-22!)
Wit (Letsjef) 26, 27. 29, 30. 31. 33. 34. 35.
36. 37. 40. 41. 42 (13 st.). Zwart (Koeper-
man) r--------
23 (13
(16x27)
zag hij tot zijn schrik, dat damnemen
met 8-2 faalt op (11-16). doch evenmin li
er verdediging tegen (12-18) want na 28-21
zou volgen <17x26!!) 8x19 (27-32) 37x28
26x46 met directe winst. Heel mooi ge
combineerd door de wereldkampioen!
EEN GOEDE schaakpartij tussen twee
goede spelers is het resultant van
exact denkwerk. Zodra er iets ha
pert aan de concentratie van één der
spelers kunnen er kortsluitingen in de
denkmachine ontstaan. En dat leidt on
herroepelijk tot ernstige fouten. Er is
geen enkele speler die aan dergelijke
fouten ontkomt. In het Hoogoventoer
nooi is dat weer eens duidelijk gebleken.
Kortsnoj, die de ene partij na de ande
re won, verloor plotseling door een derge
lijke fout de onderstaande partij. In de
meestergroep won de Amerikaan snel
van Hartoch, bij wie eveneens kortslui
ting was ontstaan. Ook deze partij volgt
hieronder.
Wit: KORTSNOJ. Zwart: PORTISCH
(Wijk aan Zee 1968.)
Spaanse opening.
1. e2—e4, e7—e5 2. Pgl-f3. Pb8-c6 3.
Lfl—b5, a7—86 4. Lb5—a4, d7—d6 5. 0-0,
Lc8d7. 6 Tflel, g7—g5!?
(Op dit moment verrassend. Bekend is
5. gSzonder 5. Ld7 en fi. Tel—
waarna 6. d4. g4 7. Pel! goed is voor
wit.)
7. d2d4. g5—g4 8. La4xc6. Ld7xc6 8.
Pf3—d2. Dd8h4 10. Pd2-c4, Lf8-g7 11.
d4xe5, d6xe5 12. Pbl—cJ, Ta8—d8 13.
Pc3—d5?
(Een poging zwarts opzet snel te weer
leggen. Juist was 13. De2 met gunstig
spel voor wit omdat de vijandelijke stel
ling overal verzwakt is. Hij heeft moge
lijkheden als Pa5 en Pc4—e3—f5.)
13Lc6xdl 14. e4xd5, g4— g3.
(Met drie dreigingen: Dxc4, Dxh2t en
gxf2t.)
15. h2xg3, Dh4xc4 16. b2—b3, Dc4xd5 en
zwart won zonder moeite: 17. Dg4, Lf6 18.
La3, Pel 19. Te4. De6 20. Df3 0—0 21.
Tael. Lg7 22. Th4, Pg6 23. Tc4, Tfe8 24.
Dxb7, Td7 25. Tc6, Df5 26. Lel, e4 27.
Dxa6, Pe5 28. Tc3, Pg4 29. Tf3, Dh5 30.
Tf4, Dh2t 31. Kfl, e3! 32. Lxe3, Dhlt en
wit gaf het op.
Wit: B. ZUCKERMAN. Zwart: R. HAR
TOCH. (Wijk aan Zee 1968.)
Spaanse opening.
1. e2e4. e7—e5 2. Pgl—f3. Pb8—c6 3.
Lflb5, a7—a6 4. Lb5— a4. d7—d6 6. 0-0,
Lc8d7 6. d2—d4. Pg8-f6 7. c2—c3, Lf8—e7
Niet slecht -is 7Pxe4 8. Tel, f5 9.
dxe5. dxe5 10. Pbd2, Pxd2.)
8. Tfl—el. 0-0, 9. Pbl—d2, b7—b57
(Wekt, in samenhang met de volgende
zet, de indruk dat zwart twee varianten
door elkaar haalt. Een speelbare moge
lijkheid is hier 9exd4 10. cxd4, Pb4.)
10. I,a4b3, e5xd4 11. c3xd4, Pc6—b4?
(Onder de gegeven omstandigheden
slechts een slag in de lucht.)
12. e4e5!, Pföe8 13. Pd2—e4, d6xe5 14.
Pf3xe5, Pe8—f6
(Ook na 14Lf5 15. a3 heeft zwart
geen vaste grond meer onder de voeten.
b.v. 15Pd5 16. Pc8, Dd7 17. Lxd5 en
wint.)
De opgave van de week: hoe kwam de
witspeler vanuit de diagramstelling in
beslissend voordeel?
Volgende week de oplossing.
HARTOCH.
abcdefgh
ZUCKERMAN
OPLOSSING
De stand van de vorige week was:
Wit (Cortlever): Kh2, Dc7, Tg8 en
pionnen, c3, g2, h3.
Zwart (v. d. Weide): Kh6. Df6, Ta2,
Lg6, pionnen a6, d5, g5, h7.
Er volgde: 43. Tg3—f3, Dföxfl 44.
Dc7—g7t, Kh6hS 45. Dg7xg6tü, h7xg6
46. Tg8h8 mat.
HET foutje dat Sam Stayman maakte
in het drie-SA spel dat vijftien Jaar
geleden ln de wedstrijd USA—Zwe-
du
?ewonnen. Zeer Juist speelde oost (Craw-
ord) schoppen drie na en zuid had geen
den werd gespeeld had dure gevolgen,
daar de Zweed Robert Larsen nu de kans
kreeg het contract te winnen. Overigens
was dat succesje voor de Zweden een
druppel op de gloeiende plaat, want de
Amerikanen wonnen de match met zeer
groot verschil.
Hier het volledige spel:
andere kans dan schoppenheer te spelen.
Zuid vervolgde met klaver die noord
won en de daarna volgende klaver was
B 8 5
B 3 2
B 10 7 2
A 10 7
W. gev.. NZ kwb. Zuid één har
ten—noord één schoppen—zuid twee kla
ver—noord drie klaver—zuid drie SA.
Zulda twea-klaverbod Is bedoeld om de
tegenpartij te misleiden, wat tot op ze
kere hoogte succes had want Stayman
(west) vond het goede tegenspel niet.
West kwam met rultenboer uit, zuid won
met ce rultenheer. Klaver volgde, noords
vrouw werd door oost met klaverheer
voor wests aas. Oost had ruiten vijf
bijgespeeld en daar hij in slag 1 reeds
het viertje had gelegd, was het duidelijk
dat oost geen toekomst in die kleur zag.
Zoals u ziet had west het spel nu down
kunnen spelen door met schoppenboer te
vervolgen en daarna nogmaals schoppen,
tnplaats daarvan speelde west echter de
schoppen acht en caar de schoppenkleur
nu blokkeerde, kon zuid zijn contract
winnen. Staymans redenering was. dat
zuid had kunnen hebben HV r: HV
10 5 /s H V 9 8 *6 3 2 in welk geval hij
inderdaad een kleine schoppen moet
naspelen: oost maakt dan schoppenaas,
west schoppenboer en oost nog harten
aas. In dat geval echter zou oost o.a.
Qp A 9 8 6 hebben gehad en zou oost op de
derde klaver met harten negen het bezit
van hartenaas hebben kunnen tonen,
waarna west zich dan inderdaad het
naspelen van schoppen acht had kunnen
en moeten veroorloven. Niettemin was
het foutje minder groot dan de
toeschouwers, die alle kaarten hadden
gezien, meenden. Het oordeel van de
„kibitzers" geldt-immers altijd de situa
tie „hoe het spel zat" en niet „hoe het
had kunnen zitten"
Aan de andere tafel opende oost
(Koek) met een schoppen, zuid (Lightner)
doubleerde, west (Werner) bood drie
schoppen, noord (Becker) vier klaver,
waarop iedereen paste en welk contract
precies werd gewonnen. De Amerikanen
scoorden dus 130, maar hadden aan de
drie SA 600 punten verloren, zodat Zwe
den 470 overhield. In die Jaren speelde
men ln Amerika zulke wedstrijder} nog
om „totalpoints" per spel werd de
score dus niet ln matchpunten omgere
kend. De Amerikanen wonnen de uit 258
spellen bestaande wedstrijd met een
verschil van 8260 scorepunten. wat bij de
huidige telling ongeveer gelijk zou staan
aan een winst van ruim 200 matchpun
ten.
NIEUWE OPGAVE
De Rotterdamse Bridgekring 1935, spe
lende in de opstelling Kreyns-Slavenburg
met dr. Kallos-Haver jr. dankte het
behalen van het nationale kampi
oenschap der meesterklasse voor een be
langrijk deel aan de fraaie 5—1 overwin
ning die de Rotterdammers tegen het
Buitenhof behaalde. Een zeldzame sensa
tie deed zich tijdens die wedstrijd ln een
spel voor, dat ik nu eens als biedpro-
bleem wil voorfeggen. Zuid had:
SA H V8 8
V B 10 8
O A H 4 2
-
Noord gever, NZ kwetsbaar. Noord
paste - oost paste - zuid twee klaver
(grote forcing) - west vijf klaver(i) -
noord zes klaver(ü) - oost paste. Wat
doet u als zuid?? U krijgt één week be-
denktij d I
Horizontaal
1. Wat dit is ia ergeni anders te
vinden (7)
0. Overdaad in het negatieve (5)
9. Voor is anden (4)
10. Steunpilaar van het betoog (7)
11. Vroeger stond hij aan het Franse
front (5)
12. Kippenpromenade (4)
13. Daar binnen hoort men thuis (7)
14. Uitgelezen bloem (8)
10. Hogepriesteres van Flora (15)
20. Ijsvogels (15)
23. Keert men de kleurling dan
wordt nij vochtig (5)
25. Tuin an formaat (7)
28. In de lucht is hij niets (4)
29. Daar kan men blijkbaar niet van
af komen (5)
30. Gelaatshalm (7)
31. Zoiets grappigs komt niet vaak
voor (4)
32. Bulderaar (5)
33. Het succes van het opdoen
dringt sterk naar binnen (7)
Verticaal:
2. Hij heeft pas een winter achter
de rug (5)
3. De herrie van het bestaan (5)
4. Verre voorvader van de balpen
(9)
5. Beter gelegd dan gezegd (5)
6. De trots van de kloek (7)
7. Vaak het altaar van Neptunus
(7)
8. Deze frik is intern (11)
13. Verzoekenbundel (11)
15. Vindt men tussen de greppels (5)
17. Bibberboom (3)
18. Populair^/iabeschouwing (9)
19. Ook omgekeerd kan men deze
kroes in de keuken wel gebrui
ken (3)
21. Prikkelen van gevoeligheden (7)
22. Alleen zijn zij maar onder nul
(7)
24. Helder is anders (5)
26. De vrucht van Justitia (5)
27. Het parlement uit het verleden
spoorde moeder aan (5)
Oplossing vonge
kruiswoordraadsel
Horizontaal: 1. Velp; 4 Dalfsen;
9. Goes; 13. lee; 14. S.E.; 15.
Aar; 16. as; 17. bel; 18. An
na; 20. er; 22. pa; 23. lama; 24.
tralie; 27. Vorden; 30. N.T.S.; 31.
Ida; 33. dak; 35. verhoor; 37.
verkeer; 40. Ee; 41. era; 43. es;
44. e.k.; 46. me; 48. plaat; 50. ar;
51. in; 52. dra; 53. laat; 54. lont;
55. bed; 56. do; 57. as; 58. Lesse;
60. el; 62. li; 63. ca.; 65. nat; 67.
Ed; 69. reclame; 72. kantoor; 75.
tam; 76. ere; 78. set; 80. gemeen;
82. botter; 86. Eton; 88. RI.; 90.
Po; 91. raam; 93. Loo; 94. si; 95.
pad; 97. os; 98. ara; 99. pers; 100.
kastoor; 101. spel.
Verticaal: 1. vlas; 2. Een; 3. Lent;
4. deelsom; 5. la; 6. fat; 7. sr.; 8.
Naarden; 10. Oban; 11. Een; 12.
slak; 19. Arnhem; 21. R.I.; 22.
Po; 23. lekker; 25. A.T.O.; 26. ei;
27. va; 28. dar; 29. te; 32. Dora;
34. re; 35. Vledder; 36. re; 38. es;
39. rendier; 41. Elten; 42. Aalst;
45. K.R.O.; 47. els; 48. pal; 49.
toe; 50. Ate; 51. iel; 57. Aalten;
59. Saar; 61. letter; 63. cc; 64.
Emmerik; 66. pastoor; 68. do; 70.
Em; 71. aam; 73. net; 74. Ob; 76.
en; 77. eb; 79. welp; 80. Goor;
81. ei; 83. op; 84. raap; 85. smal;
87. toe; 89. rat; 92. are; 95. p.s.;
96. do
