Veenendaals
dagblad
Zwitsers diplomaat
met vage opdracht
op weg naar Hanoi
Goud en
zilver
voor
Nederland
Buiten
111
PROTESTBARRIERE OP STRAAT
Regelrechte veldslag aan
oevers van Jordaan
BEDRIJFS
AUTO'S
Complete planten uit
eelculturen in
Unile ver-laboratorium
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Nazi-Degrelle
kandidaat
België
Geen animo
bij Stichting
voor gesprek
met regering
DRIE GEZINNEN DAKLOOS
NA BRAND IN AMSTERDAM
Scheepsramp
in Javazee
18 doden32 gewonden
WERELDPRIMEUR ITS DUIVEN
Beetje winter
Verkerk en Schenk
Driej
kleuterschool
ÏO TIM 18 FEBRUARI
Premier De Jong
naar Wilson
Bur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Reel.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine 'annonces
„Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent
VRIJDAG 16 FEBRUARI I968 - 42e JAARGANG no. 40
GRENOBLE Opnieuw hebben Ne
derlandse schaatsers voot grote succes
sen gezorgd bij de Olympische Win
terspelen. Kees Verkerk "veroverde op
de 1500 meter, in een magistrale rit in
2.03.4, slechts 0,9 sec. boven de (on
officiële) wereldrecordtijd van de Noor
Magne Thomassen, de gouden medail
le en Ard Schenk greep het zilver, sa
men met de Noor Eriksen. De man uit
het Noordhollandse finishte in 2.05.- en
had dus slechts 1,6 sec. meer nodig dan
zijn land- en ploeggenoot. Verkerk
bleef liefst 5,2 sec. onder het oude
Olympische record, dat sinds 1956 op
naam stond van de Rus Evgeny Gris-
hin met 2.08.6. Ook Schenk bleef ruim
onder het Olympisch record.
De tijd van Verkerk was bovendien 'n
halve seconde beter dan zijn indertijd
gevestigde wereldrecordtijd.
Asyl
Z"1 een vogel, zelfs niet de spechten
van het kasteelbcs, heeft zulk een
kostelijke slaapstee als het kauwtjes-
paar, dat een verblijf vond in de
schoorsteen van onze buren, want op
zulk een droog en zelfs verwarmdf!)
asiel kan noch de specht in zijn boom-
hol, noch de mees in haar nestkastje
bogen. Die genoeglijke kerkkraaien
zijn voor Jiun leven gepaard en nu
ik dit zit te schrijven, hokken man en
vrouw dicht tegen elkaar in de poeier-
sneeuw, die de oostenwind over het
dak stuift. Altoos zien wij zo'n trouw
echtpaar verenigd, evenals bij de
goudvinken. Veel vogels slapen in
dichte rododendrons, windvrije bos
schages, fijn- en tuinsparren, maar
ook klimop is hun lief. Merels, mus
sen, winterkoninkjes, roodborstjes en
onze bescheiden bastaardnachtegaal
weten daarin ontelbare knusse plekjes
te vinden. Een paar huismussen bivak
keren onder het rieten dak van ons
huis; eerst zagen we hen 's najaars
ijverig bezig strootjes, veertjes en hal
men aan te slepen voor het stofferen
van een warm winterkwartier. Overi
gens tonen deze kornuiten zich in de
keus van hun nachtverblijf niet bijster
kieskeurig; in erkertjes, uitbouwsels
en frontispieces onzer villa's, onder
overstekende goten, achter uithang
borden, in hooibergen enz., weten ze
de winter uitnemend door te komen.
De tegenwoordige moderne en strak
ke architectuur schenkt voor vogel
behaaglijkheid echter te weinig tier
lantijnen. Vroeger hadden we zowel
voor als achter onze woning een
broedpaar zwarte spechten en we wis
ten precies, wanneer deze onder de
wol gingen, want ze rcepen een luid
wel-te-rusten over het bos, vóór ze in
hun slaaphol duiken.
16 febr. '68
A. B. WIGMAN
BERN De Zwitserse ambassadeur in Peking, Oscar Rossetti, is naar de
Noordviëtnainese hoofdstad Hanoi onderweg. Hij zal een nieuwe bemidde
lingspoging ondernemen in de Vietnamese kwestie, zo werd gisteren in Bern
bekendgemaakt.
In de berichten uit Bern werd er de nadruk op gelegd dat de reis van Ros
setti uitsluitend een Zwitsers initiatief is en dat hij geen boodschap van de
Amerikaanse autoriteiten bij zich heeft.
Rossetti zou instructies hebben de
Noordviëtnamese regering mee te delen
dat Zwitserland gereed staat en bereid
is zijn goede diensten aan te bieden,
nu of in de toekomst.
Zwitserse woordvoerders zeiden dat
Rossetti „gemachtigd" was naar Ha
noi te gaan om te proberen de weg
te openen voor medische en humanitai
re hulp door het Zwitserse en het in
ternationale Rode Kruis, welke wel ac
tief in Zuid-Viëtnam zijn, maar tot nu
toe niet in Noord-Viëtnam zijn toegela
ten. Zij wilden over geen andere as
pecten van de. reis spreken.
Veel Zwitserse bemiddelingspogingen
hebben hun succes te danken aan het
contact dat door middel van humani
taire hulp, welke ofwel rechtstreeks
door de regering of via het Zwitserse
of internationale Rode Kruis werd ge
geven.
Zuid-Viëtnam heeft tijdens het con
flict steeds deze hulp aangenomen.
Noord-Viëtnam weigerde oorspronke
lijke Zwitserse of Rode Kruishulp ook
al werd deze zonder voorwaarden aan
geboden uitsluitend om de zieken en
gewonden te kunnen helpen.
SUCCES
De voorganger van Rossetti, ambas
sadeur Hans Keiler, maakte over deze
kwestie het eerste officiële contact met
Hanoi in december 1966. Hij slaagde er
in de Noordviëtnamezen te overtuigen
van de onpartijdigheid van zijn land in
het conflict en kreeg hun instemming
om 250.000 francs aan Zwitserse hulp
te aanvaarden. Hoewel de twee landen
geen diplomatieke betrekkingen onder
houden.
Het bedrag werd overgemaakt aan
het Noordviëtnamese Rode Kruis. De
officiële missie van Rossetti is instem
ming van Noord-Viëtnam te verkrijgen
voor meer Zwitserse hulp.
De juiste tijd van aankomst in Ha
noi is niet duidelijk. Rossetti zou gis
teren uit Peking vertrokken zijn en via
Kanton naar Hanoi vliegen, maar
luchtaanvallen op de Noordviëtnamese
hoofdstad hebben zijn aankomst blijk
baar vertraagd.
De Noordviëtnamese ambassadeur in
Cairo, Ngoeyen Xuan, heeft woensdag
tijdens een onderhoud met de Egypti
sche minister van Buitenlandse Zaken
Mahmoed Riad de voorwaarden bekend
gemaakt die Hanoi stelt alvorens een
aanvang kan worden gemaakt met de
vredesonderhandelingen over Viëtnam,
zo heeft het semi-officiële dagblad Al
Ahram bekendgemaakt.
KERXWAPEÏSS
De Amerikaanse minster van Bui
tenlandse Zaken Dean Rusk heeft in
antwoord op vragen van senator J. W.
Fulbright, voorzitter van de Senaats
commissie voor buitenlandse betrek
kingen, verklaard, dat het bezoek dat
enkele Amerikaanse atoomdeskundigen
momenteel aan Zuid-Viëtnam brengen,
geen verband houdt met nucleaire za
ken.
Het republikeinse congreslid Glenn
Davis heeft donderdag gezegd, dat pre
sident Johnson van plan is generaal
William Westmoreland, de Amerikaan
se opperbevelhebber in Züid-Viëtnam,
voor pasen te ontslaan. Hij had dit „uit
een zeer goede bron*.
Over het resultaat van de besprekin
gen die Oe Thant, de secretaris-gene
raal van de VN, deze week in Moskou,
Londen en Parijs heeft gevoerd,
is ook gisteren niets bekend geworden.
Oe Thant is intussen in New York te
ruggekeerd, maar hïj wilde bij aan
komst op het vliegveld geen verkla
ring afleggen. In Londen verluidde gis
teravond dat Mai Van Bo, de Noord-
vitnamese zaakgelastigde in Parijs,
met wie Oe Thant woensdag een on
derhoud heeft gehad, heeft laten weten
dat Hanoi de voorwaarden voor vre
desbesprekingen van president Johnson
verwerpt.
De Amerikaanse legerleiding in Viët
nam verwacht dat de Viët-Cong een
nieuw offensief zal ontketenen, dat dit
maal niet door speciale groepen,
maar door geregelde troepen zal wor
den uitgevoerd. Volgens de Amerikaan
se inlichtingendienst zou Saigon om
ringd zijn door een vijandelijke troe
penmacht van ongeveer tienduizend
man. Eenzelfde troepenmacht zou ge
reed staan bij Bien Hoa, dertig kilome
ter van Saigon.
ROTTERDAM De gemeente Rot
terdam wil in een aantal wijken bij
wijze van proef kinderen van drie jaar
toelaten tot kleuterscholen. Het experi
ment houdt verband met de in de
laatste jaren gesignaleerde taalarmoe-
de van een deel van de kinderen uit
minder welvarende wijkgedeelten van
de grote steden.
Bij onderzoekingen is komen vast te
staan dat deze kinderen als gevolg van
een beperkt taalvermogen blijvend ook
een beperkte woordkeuze hebben, die
direct al bij het lager onderwijs een
handicap oplevert.
Het ministerie van onderwijs, heeft
Rotterdam toegestaan een uitgewerkt
voorstel tot het bij wijze van proef uit
breiden van het kleuteronderwijs tot
driejarigen in te dienen.
BRUSSEL Bij de volgende verkie
zingen in België, zal in Brussel een
lijst verschijnen met als enige kandi
daat Leon Degrelle, de leider van de
voormalige nazistische Rex-partij in
België. De secretaris-generaal van de
„Mouvement Social Beige" Deb-
baudt, heeft dit in een communiqué
bekendgemaakt.
Degrelle is na de bevrijding in België
bij verstek ter dood veroordeeld op
beschuldiging van collaboratie. Hij
vertoeft sedert de oorlog in Spanje.
De veroordeling van Degrelle behoeft
geen belemmering te zijn voor zijn
kandidaatstelling, doch hij zou zijn
mandaat niet kunnen opnemen, als
hij verkozen zou worden, zo tekende
men donderdag in Brussel hierbij
aan. Bovendien heeft het Belgische
parlement in 1964 de termijn voor de
verjaring van misdaden tegen de vei
ligheid van de staat van 20 op 30 jaar
gebracht, waardoor de theoretische
mogelijkheid dat Degrelle in 1965
reeds ongestraft naar België had kun
nen terugkeren, verviel. Degrelle
diende bij het zg. Waalse legioen van
de 44 dat bij Tsjenkassy door de Rus
sen werd vernietigd. Na de capitula
tie vluchtte hij naar Spanje.
TEL AVIV Na een dag van hevige strijd aan de Jordaan, waarbij Israël z(jn
luchtmacht inschakelde en Jordanië overging tot een beschieting van Jericho, is
omstreeks half elf donderdagavond het vuren gestaakt. Jordanië heeft bekendge
maakt, dat aan zijn kant dertien burgers en vijf militairen het leven hebben ver
loren, terwijl 31 burgers en 27 militairen gewond raakten. Aan Israëlische zijde
zouden vier militairen en een burger gewond zijn. Israël heeft de Jordaanse be
wering tegengesproken, dat zes vliegtuigen waren neergehaald. Alle toestellen zijn
behouden teruggekeerd, zo wordt in Tel Aviv gezegd.
Israël en Jordanië dienden donder
dagavond beide een klacht in bij de Vei
ligheidsraad, maar vroegen niet om 'n
bijeenkomst. Beide partijen, beschul
digden elkaar ervan te zijn begonnen.
Een brief van Israël, waarin Jordanië
van een „vooropgezette agressiecam
pagne" werd beschuldigd, - werd ge
volgd door een Jordaanse brief, waarin
de Israëlische beschuldigingen „volsla
gen vals" werden genoemd en werd
gezegd dat Israël de voorbereidingen
wilde verdoezelen „voor een welover
wogen en goed voorbereide, niets ont
ziende aanval op burgers en vluchte
lingenkampen."
De Israëlische minister van Defensie
generaal Mosje Dayan, heeft een reis
naar de V.S., die heden zou beginnen,
uitgesteld met het oog op de gespan
nen toestand. Na zijn terugkeer van
een inspectietocht door het dal van
Beisan, waar de gevechten het hevigst
zjjn geweest, verklaarde Dayan te ho
pen. dat de wijze waarop Israël had te
ruggeslagen, een les vormde voor de
Jordaniërs en dat dezen zich in 't ven-
volg wel tweemaal zouden bedenken,
voordat ze weer het bestand schonden.
Naar zijn zeggen had een botsing
tussen terroristen van de El Fatah-or-
ganisatie en een Israëlische patrouille,
de aanleiding van de strijd gevormd.
De Israëliërs hadden drie Arabieren ge
dood. Om de aftocht van de andere
Arabieren te dekken, hadden de Jorda
niërs het vuur over de Jordaan ge
opend.
De strijd speelde zich over een breed
front langs de Jordaan af, waarbij ar
tillerie en automatische wapens werden
gebruikt. Volgens Jordanië, heeft Is
raël ook tanks in de strijd geworpen.
Israëlische vliegtuigen gingen in de
namiddag Jordaanse stellingen bom
barderen, en bleven daarmee ook na het
invallen van de duisternis doorgaan.
Later op de avond, ging Israël akkoord
met een „staakt het vuren", dat vol
gens een Israëlische woordvoerder door
Jordanië was voorgesteld.
ADVERTENTIE
VOOR LICHTGEWICHT EN TONNENLAST
AMSTERDAM Een felle uitslaande brand heeft donderdag tegen midder
nacht in Amsterdam drie gezinnen dakloos gemaakt. De brand is waarschijn
lijk ontstaan op de eerste verdieping van een op de hoek van de Mauritskade
en de Pontanusstraat gelegen pand.
Hij werd ontdekt, toen rookwolken het beneden gelegen café binnendrongen.
De bezoekers van deze bar traden onmiddellijk handelend op. De 23-jarige
kelner Evert Wolff snelde door de dikke rookwolken de trappen van 't woonhuis
huis op en droeg de bewoonster van de 3e etage, de 78-jarige weduwe T. Sauer-
brij-Visser, opzijn rug naar beneden. Op de tweede etage werden de 42-jarige
mevrouw Smit en haar elfjarig dochtertje gewaarschuwd, zodat ook zij zich
in veiligheid konden stellen.
De bewoners van de eerste etage, de heer en mevrouw Van Wens, de eigenaar
van het café, waren niet thuis. Zij troffen later een smeulende puinhoop aan,
want de drie bovenetages brandden totaal uit.
Over de oorzaak van de brand konden de brandweer en de politie zich nog
geen oordeel vormen. De brand in deze dicht bevolkte buurt van Amsterdam-
Oost trok veel belangstelling.
dagelijks geopend van 10-17 uur en 19-22 uur
zater* en zondagen 10-17 uur. toegang f3.-
AMSTERDAM
speciaal Trein-Toegangsbiljet met 3x reductie
verkrijgbaar op 140 N.S.-ttations
DEN HAAG Minister-president De
Jong zal de volgende week drie bespre
kingen met premier Wilson hebben,
waarvoor drie uur zijn uitgetrokken.
Hij en mr. J. M. A. H. Luns zullen ook
door koningin Elizabeth worden ontvan
gen
De Nederlandse bewindslieden zullen
zondag aankomen en woensdag naar
Den Haag terugkeren.
SOCIAL CIRCLE (V.S.) Een groep
van ongeveer 60 negers heeft gede
monstreerd door languit voor een school
bus te gaan liggen. Staatspolitie moest de
betogers man voor man weghalen, doch
hierbij deden zich geen ongeregeldheden
voor. Het was de tweede da£ van de
massa-demonstraties tegen de voorwaar
den voor het bezoeken van geïntegreerde
lagere scholen.
DEN HAAG Het ziet er naar uit
dat onder de bestuursleden van de
Stichting van de Arbeid weinig of geen
animo bestaat een speciale bestuurs
vergadering te houden ter bespreking
van de mededelingen die een delegatie
uit het kabinet maandagavond in een
spoedbijeenkomst aan een delegatie uit
de stichting heeft gedaan.
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, die bestuursleden van
de Stichting voor dat gesprek van
maandagavond had uitgenodigd, had de
delegatie verzocht zich in eigen kring
nog eens te beraden en daarna op vrij
korte termijn nog eens met de delega
tie uit het kabinet verder te spreken.
Zoals de zaken er thans voorstaan,
is het gehoord de weerklank in ver
scheidene kringen van het stichtingsbe
stuur op de mededelingen van de kant
van ket kabinet vrijwel zeker dat de
Stichting niet bijeen komt.
DJAKARTA In de Javazee wordt
met politieboten en een vliegtuig ge
zocht naar overlevenden van het schip
TOBA, dat donderdag tijdens slecht
weer met dertig mensen aan boord is
gezonken ten zuiden van het eiland
Banka. Tot nu toe zijn vijf beman
ningsleden levend uit zee opgepikt,
maar van de zeventien passagiers en
acht andere bemanningsleden is nog
geen spoor gevonden.
Een opname van de nieuwe vinding welke In het Unilever Research Laboratorium
te Duiven werd ontwikkeld: aspergeplanten uit celculturen ontwikkeld
DUIVEN In het Unilever Research Laboratorium in Duiven hebben dr.
Cecile Wilmar en dr. Marja Hellendoorn botanische experimenten uitgevoerd,
waarbij het hun gelukt is complete asperge-planten te kweken uit een groepje
cellen, die verkregen waren uit laboratorium-culturen. Het directe praktische
belang van dit werk, dat daarmee voor alle groepen van bloeiende planten
bevestigd wordt dat één levende cel kan worden gebruikt als uitgangspunt
voor het kweken van een volledige plant. Tot dusver was de mogelijkheid
van ontwikkeling van plantenkiemen uit afzonderlijke cellen slechts aange
toond voor tweezaadlobbigen.
Met deze experimenten is ook heel dui
delijk aangetoond in hoever het mogelijk
is complete nieuwe planten te telen uit
cellen en als zodanig zijn deze proeven
waarschijnlijk van groot belang voor
degenen die geloven dat het kweken uit
cellen niet alleen een bruikbare methode
is om tot in bijzonderheden de processen
te kunnen volgen, waardoor de verschil
lende delen van een plant hun speciale,
eigen kenmerken krijgen, maar ook een
waardevolle werkwijze voor het kweken
van nieuwe typen planten.
Het uitgangsmateriaal voor de Neder
landse experimenten werd verkregen uit
de groene scheuten van opschietende
aspergezaailingen. Uit de eerste proeven
bleek dat men stukjes van dit materiaal
in het laboratorium op een kunstmatige
voedingsbodem zo kon laten groeien dat
er op planten gelijkende structuren ont
stonden, waarin de bladeren, wortels e.d.
konden worden onderscheiden.
De volgende stap is geweest de ontwik
keling van een vloeibare voedingsbodem
die plantenhormonen bevatte en continu
belicht werd; in deze voedingsbodem
konden cellen van de aspergeloten tot
groeien worden gebracht. Het was be
trekkelijk gemakkelijk om culturen van
cellen ter grootte van een tiende mm te
verkrijgen. Het geheim van het succes
was om de hoeveelheid plantenhormonen
in de voedingsbodem zo aan te passen
en te doseren dat er grote aantallen veel
kleinere cellen ontstonden die een na
tuurlijke neiging hadden tot aaneen-
klonteren.
De Nederlandse onderzoekers zeggen,
dat deze kunstmatige planten-em-
bryo's die zij embryoïden noemen,
vrijwel op dezelfde manier groeien
als echte embryo's (in casu: planten
kiemen) tot ze ongeveer 2 nim lang
zijn. Aanvankelijk groeien ze in de
lengte in één richting en vormen een
„banaanachtige" structuur.
Tegelijkertijd doet zich een eenzij
dige verdeling voor van chlorofyl in
de groeiende structuur. Het ene ein
de neemt de kenmerken aan van de
potentiële stengel en bladeren, en het
andere einde neemt de eigenschappen
aan van de potentiële wortels.
Dr. Wilmar en Dr. Hellendoorn zeggen
dat door geleidelijk de groeiende plan
ten over te brengen van meer ingewik
kelde op een telkens wat gewonere voe
dingsbodem zij erin geslaagd zijn „hele
maal gezonde, normale planten" te
kweken.
(Van onze weerkundige medewerker)
lVu hebben we dan toch in februari
tiog een beetje winter. Vanmor
gen vroor het in De Bilt en Enschede
2 graden, Soesterberg 3 en Deelen 1
graad.
Deze weerstoestand met polaire ka
raktertrekken er vallen ook plaat
selijk hagel- en sneeuwbuien zal
zich gedurende het weekeinde hand
haven, nu zich boven de Britse eilan
den een zone van hoge luchtdruk op
bouwt. Vastgesteld kan worden dat dit
weer met winterse buien en 's nachts
vorst, typerend is voor de winter van
1967-68. Sinds 1 december is dit type
al herhaalde malen voorgekomen. Dat
het ook anders kan in dezé tijd van
het jaar bleek in 1961, toen op 17 fe
bruari het kwik in Twente opliêp tot
ruim 18 graden en in Ermelo 19.1.
Momenteel zit heel Zuid-Europa vol
zachte lucht: vliegveld Grenoble 10-12
graden; op de hoger gelegen ski- en
ijsbanen schommelt de temperatuur
om het vriespunt.
