Hulp aan arme landen heeft
wel degelijk effect
Voorzichtige reactie op
Frans-Duits voorstel
Nt
Vrouwen richten verzoek aan Hanoi
Keuze
„GOOIEN WE AL ONS GELD NIET
IN EEN DUISTER GAT.....?"
Problemen om
synthetische
produkten
Quick Up't is goed. Ko drinkt 't.
Rath Doodeheefver
VERBAND TUSSEN VREDE EN WELVAART
India akkoord
met uitspraak
Rann Van Koetsj
Engeland en de E.E.G.
Gewichtloosheid
beïnvloedt
organismen
Let op! 1 is 4 voor lente
Vier gewonde
Viëtnameesjes
naar ons land
LANCIA
MAZDA
RAMBLER
Herdenking
Witte Roos
verstoord
Rattenplaag
in Napels
Een platgebombardeerdleeggeroofd9 straatarm West-
Europa is er in de jaren na 1945 goeddeels bovenop
gekomen dank zij een fikse injectie uit de Verenigde Sta
ten: de Marshall-hulp. Zonder die stroom van dollars
machines en goederen zouden we9 ondanks de grote
energie en intelligentie der Westeuropeanen9 thans nog
lang niet daar zijn waar wij nu zijn gekomenNatuurlijk
eigen energie en intelligentie hebben ons te paard gehol
pen9 maar de Amerikanen boden ons de stijgbeugels.
Uitbreiden
Bevolkingsgroei
Duidelijk
Injecties
Lange lijst
IN NEW DELHI
ERNSTIG
IH
G
G
ZAÏEKDAG 24 FEBRUARI 1968
ADVERTENTIE
MINISTER UDINK
"|tl"inister dr. B. J. Udink, belast met de ontwikkelings-
■L" hulp, is voor een bezoek achtereenvolgens aan
Thailand, Maleisië en Indonesië vertrokken. In de eerste
twee landen die economisch de laatste jaren aardig
te paard komen zal hij uitleggen waarom Nederland
zijn hulp aan die landen iets zal moeten inkrimpen ten
voordele van Indonesië, dat zijn economie nog lang niet
op orde heeft.
Op de terugreis zal drs. Udink het slot van de wereld
handelsconferentie in New Delhi bijwonen. Vrij kort na
zijn terugkeer, op 21, 22 en 23 april, zullen in Rotterdam
de vijftien westelijke „donorlanden" van Indonesië be
raadslagen of het mogelijk is, de vele miljoenen dollars
bijeen te brengen die Indonesië in 1968 voor zijn ontwik
keling denkt nodig te hebben.
In verband met de reis van drs. Udink willen wij pogen
antwoorden te formuleren op vragen als: Heeft die ont
wikkelingshulp eigenlijk wel zin? Gooien we ons geld
niet in een zwart gat? Wat geeft al die hulp als de arme
landen steeds weer zeggen: De afstand tussen arm en rijk
wordt op deze aarde steeds groter en dat vaak nog
kunnen bewijzen ook?
Ontwikkelingshulp kai men in vele op
zichten met die Marshall-hulp vergelij
ken. Zelfs wel, menen wij, in die zin
dat ontwikkelingshulp goeddeels ook
zelfhulp is. De Amerikanen zagen na
1945 heel scherp dat vrede en welvaart
verband met elkander houden en dat
rijke landen, door het optrekken van
de welvaart der armen, daarmee voor
de toekomst ook de nodige afzetmark
ten voor hun eigen produkten schep
pen.
Evenmin als wij nu de arme landen,
hielpen de Amerikanen toen ons om
dat zij met hun rijkdom zelf geen raad
zouden weten. Net als de meeste als
rijk te boek staande landen nu, had
den de Amerikanen ook toen al gewel
dige problemen in het eigen land: wo
ningbouw, onderwijs, sociale zorg etc.
waren er achtergebleven, in vele stre
ken van Amerika heerste en heerst
armoede. Toch heeft men, mede uit
welbegrepen eigenbelang, toen dat
kostbare Marshall-plan uitgevoerd.
Toch is Amerika op die weg voort
gegaan uit economische en ook uit
politieke overwegingen.
De Westelijke landen zullen nu uit
welbegrepen eigenbelang, ondanks hun
eigen noden moeten doorgaan met ont
wikkelingshulp, ja, deze moeten uitbrei
den.
Is het waar dat het geld maar in
een zwart gat wordt gegooid, dat de
resultaten van die hulp minimaal zijn?
Het antwoord is: Neen. In de loop
der jaren zijn dank zij die hulp heel
wat landen ontwikkelingsland-af ge
raakt. Voorbeelden: Mexico, Pakistan,
Thailand, Iran, Formosa. Landen als
Israël en Argentinië zijn volgens de in
ternationale maatstaven nog wel ont
wikkelingslanden, maar zullen het
waarschijnlijk niet lang meer blijven.
En als vele jonge landen niet meenden
dat zij terwille van prstige of soms
dat zij terwille van prestige of soms
sterke legers moesten aanschaffen, dan
zou de ontwikkeling nog heel wat snel
ler kunnen gaan.
Is dan de op tal van internationale
conferenties steeds weer aangeheven
kreet: „De arme landen worden steeds
armer, de rijke steeds rijker", van alle
grond ontbloot?
Helaas niet. Maar de oorzaak daar
van is niet een mislukken van de ont
wikkelingshulp. Er is een complex van
oorzaken waarvan er een, gek ge
noeg, is: het slagen van bepaalde fa
cetten van de ontwikkelingshulp.... In
een flink aantal landen India is er
het schoolvoorbeeld van is als gevolg
van betere economische omstandighe
den de voorheen gruwelijke zuigelingen
en kindersterfte sterk teruggelopen. Te
gelijk worden er niet minder vaak zelfs
nog wat meer kindertjes geboren dan
voorheen. De „nationale koek" wordt
als gevolg van de ontwikkelingshulp wel
flink wat groter maar 't aantal mon
den dat aan die koek knabbelt groeit
nog sterker!
Westelijke landen zijn de laatste ja
ren al blij met een nationale groei van
vier tot vijf procent: menig land
Groot-Brittannië komt daar niet aan.
De economische groei van alle ontwik
kelingslanden samen was de laatste ja
ren 5,9 procent, die van enkele der
snelst groeiende zelfs zeven procent.
Maar nogmaals: dat was een nationa
le groei te verdelen over miljoenen meer
mensen dan voorheen.
Ontwikkelingshulp kan dan ook alleen
maar slagen als in de landen waar het
Westen nu de ontwikkeling stimuleert,
de nationale overheden alles op alles
zetten om de geboortengolven in te dam
men. Er moeten eenvoudig minder kin
dertjes worden geboren in Afrika, La-
tijns-Amerika en Azië. In Europa be
ginnen we, wat dat betreft, ons lesje de
laatste jaren wel te leren! Wanneer
„de pil" in Calcutta, Singapore etc. zo
gemeengoed was als in Rotterdam en
Londen, was het probleem van de ont
wikkelingshulp al heel wat minder zwa
Maar dan zouden we er nog niet uit
zijn, want verreweg de meeste jonge
landen zijn landbouwlanden en produ
ceren vaak door gebrek aan kennis
en machines ook nog op inefficiënte
wijze zaken die slecht in de wereld
markt liggen. Deels omdat die produk
ten in de Westelijke wereld minder no
dig zijn dan vroeger omdat men met
kunststoffen is gaan werken (latex, si
sal, jute zijn er voorbeelden van), deels
omdat de laatste jaren de prijs van zo
vele tropische landbouwprodukten ge
stadig daalt,
toont dat aan.
Bijgaande beeldgrafiek
Duidelijk is in dit verband ook een
staat die wij ontlenen aan prof. dr. J.
Tinbergens boek „Ontwikkelingsplan
nen". De staat bevat enige sociale en
economische gegevens voor groepen
van landen met verschillende inkomens
per hoofd der bevolking.
Deze beeldstatistiek geeft duidelijk aan hoe het prijsverloop is van een
aantal landbouwprodukten die in meerderheid door onderontwikkelde lan
den worden geproduceerd.
Groep
Inkomen in dol
Levensduur Aantal inw.
Aandeel van de
Percentage
lars per hoofd
der mensen
per arts
landbouw i. natio
analfabeten
naal inkomen in °/o
I
meer dan 1000
71
885
2
11
II
575—1000
68
944
6
11
III
350—575
65
1724
19
15
IV
200—350
57
3132
30
30
V
100—200
50
5185
49
33
VI
minder dan 100
45
13450
71
41
De conclusies zijn duidelijk: hoe ar
mer een land, zo slechter zal het onder
wijs zijn, zo minder artsen zullen er
zijn, zo korter zal de mens leven. Men
voedt zich slecht, de zuigelingen- en
kindersterfte is hoog. En uit de laatste
kolom is wel heel duidelijk af te leiden
hoezeer industrialisatie en uitbreiding
van dienstenverleningen de welvaart
kunnen bevorderen. Hoe groter het
aandeel van de landbouw is, zo gerin
ger is de welvaart.
Hoe ligt deze problematiek voor het
land waarop Nederland een zo groot
deel van zijn ontwikkelingshulp richt
en dat minister Udink dan ook binnen
kort vrij langdurig zal bezoeken In
donesië?
Het antwoord is: Slecht.
Indonesië is, na jaren van econo
misch en politiek wanbeheer, op zijn
best aardig begonnen aan een periode
van economische stabilisatie. Het land
ontvangt aan ontwikkelingshulp van
Nederland zo'n honderd miljoen gulden
per jaar oftewel een kleine twintig pro
cent van wat we aan die hulp doen. Bo
vendien wordt het land nog door veer
tien andere westelijke landen geholpen
die met ons land de groep der Indonesi
sche donors vormen. In april moeten
die 15 er in Rotterdam over beread-
slagen hoe zij de 1170 miljoen gulden
bijeenkrijgen die Indonesië alleen al
dit jaar voor zijn ontwikkeling denkt
nodig te hebben.
Met injecties van zo grote omvang
hopen de deskundigen dat Indonesië
qua omvang, inwonertal en problema
tiek wellicht wel het ergste zorgenkind
je van alle ontwikkelingslanden, zeker
in Zuidoost-Azië straks eerst econo
mische stabiliteit bereikt en dan een
groeiperiode zal ingaan. Maar zo ver
is het nog lang niet.
Voor die groei zou industrialisatie no
dig zijn, maar de aanzet ertoe is nog
maar akelig gering. Men is eigenlijk,
na jaren van verwaarlozing, nog altijd
bezig de landbouw te reactiveren en we
schreven al hoe moeilijk juist de pro
dukten van tropische landbouw in de
markt liggen.
Ook moet de inflatie van de roepiah tot
staan worden gebracht. In Djakarta is
men al redelijk blij dat in 1967 de prijs
index „slechts" werd verdubbeld; voor
dien was het nog veel erger! Dit jaar
hoopt men de inflatie te beperken tot
een prijsstijging van vijftien procent-
Bij inflatie komt éen bevolking onmoge
lijk tot sparen, maar dat sparen is bit
ter nodig wil men kunnen komen tot
een eigen investerngsbeleid. Sparen kan
ook via belastingheffing, maar het be
grip belastingen is in Indonesië uiter
mate vaag; men werkt er nu aan.
Alles wat wij hierboven schreven
over de problematiek van de ontwikke
lingslanden geldt zonder één lichtpunt
voor ons zorgenkindje Indonesië. Het is
duidelijk dat dit land nog lang een zwa
re financiële belasting voor de donorlan
den zal blijven. Sinds het optreden van
Suharto kent men er een soort priori
teitenschema, waar de verbetering van
het transportsysteem, van de landbouw
en van het onderwijs hoog op staan.
Nederland heeft er veel projecten uit
gevoerd, heeft er nog veel meer in uit
voering, en de lijst van aangevraagde
projecten is zelfs nog langer. De be
langstelling van het Nederlandse be
drijfsleven voor Indonesië stijgt daarbij
de laatste tijd redelijk en zal zeker
sterker stijgen als de financieringsmaat
schappij waaraan men doktert van de
grond is en als de verzekeringsmogelijk
heden tegen politieke risico's die
thans wordt voorbereid er eenmaal
zullen zijn.
De kernvraag van heel die ontwikke
lingshulp is.: Komen op een gegeven
ogenblik de landen die door het Westen
worden geholpen in een situatie waarin
hun economie zélf gaat groeien?
Na 1945 kon, betrekkelijk kort na het
begin van de Marshall-hulp, in menig
Westeuropees land die vraag al met
„ja" worden beantwoord. In de jaren
dat de Westelijke wereld nu hulp biedt
aan jonge landen kon zoals gezegd
voor een klein aantal van die landen
hetzelfde al worden geconstateerd.
Voor verreweg de meeste waar
onder Indonesië is dat antwoord
zelfs nog niet bij benadering e geven.
Het beste wat men ervan kan zeggen
is: Het probleem van de ontwikkelings
hulp is niet onoplosbaar gebleken we
moeten dus doorzetten. Terwille van
de mensen in die landen maar ook
terwille van onze eigen toekomst.
NEW DELHI India zal zich hou
den aan de uitspraak van het interna
tionale scheidsgerecht in het geschil
met Pakistan over het gebied „Rann"
van Koetsj. Dit heeft de premier van In
dia, mevrouw Gandhi, gisteren in het
parlement meegedeeld. „Het zou een
droeve dag zijn als wij niet aan onze
internationale verplichtingen zouden
voldoen", zo merkte zij op. Maandag
jl. bepaalde het uit drie leden bestaan
de tribunaal, dat van het omstreden ge
bied 90 procent aan India toekomt en
de rest aan Pakistan.
Ook Pakistan heeft laten weten dat
het zich aan de uitspraak zal houden.
Rechtse extremisten in India hebben ge-
eist dat het gehele omstreden gebied bij
India komt.
NEW DEHLI „Na de politieke aan
val van het Westen volgt nu de eco
nomische aanval in de vorm van
synthetische en vervangingsproduk-
ten die miljoenen producenten in de
derde wereld ruïneren", zo heeft de
Pakistaanse afgevaardigde Rahman
verklaard. Hij opende daarmee voor
de commissierad hoc van de wereld
handelsconferentie in New Dehli gis
teren de discussie over de vraagstuk
ken van de concurrentie tussen na-
tuurprodukten en synthetische pro
dukten.
Na een uiteenzetting te hebben gege
ven van de moeilijkheden op de
markten voor natuurrubber, katoen,
jute en andere harde vezelprodukten
die de landen van de derde wereld
exporteren, stelde Rahman interna
tionaal optreden tegen de toenemen
de concurrentie van synthetische
stoffen voor, alsmede verlaging van
tarieven voor jute-, katoen- en rub-
berprodukten.
Van Indiase en Philippijnse zijde werd
de stichting van een speciaal fonds
van de Conferentie voor Handel en
Ontwikkeling van de Verenigde Na
ties (UNCTAD) voorgesteld voor de
financiering van het zoeken naar
nieuwe gebruiksmogelijkheden voor
natuurprodukten. Het fonds zou zijn
middelen moeten ontvangen uit een
belasting op synthetische produkten,
die in ontwikkelde landen worden ge
maakt.
De Japanse afgevaardigde Abe keerde
zich, gesteund door de Britse gedele
geerde Sharp, fel tegen elke beper
king van de produktie van syntheti
sche stoffen in de ontwikkelde lan
den.
BONN De Britse regering wil wete« wat het standpunt van de gehele Euro
pese gemeenschap is ten aanzien van het Frans-Duitse voorstel tot verla
ging der douanetarieven, voordat zi$ zelf een beslissing neemt, zo is gisteren In
goed ingelichte kringen in Bonn vernomen na de Brits-Duitse beraadslagingen
over de resultaten van besprekingen op het hoogste niveau tussen Frankrijk en
Duitsland in Parijs. De Britse regering wil bovendien zo spoedig mogelijk een
precisering van het voorstel.
De Westduitse regering heeft alle an
dere landen van de gemeenschap inge
licht over het voorstel voor een „arran
gement" en gevraagd hun standpunten
nog vóór de donderdag beginnende con
ferentie van ministers van EEG-landen
kenbaar te maken.
Naar verluidt bestrijkt het Duitse
voorstel drie terreinen: namelijk pro
gressieve verlaging van douanetarie
ven, voornamelijk voor industriepro-
dukten, vergroting van de handel in
agrarische produkten door middel van
koop- en verkoopcontracten voor be
paalde hoeveelheden en technologische
samenwerking tussen de Europese ge
meenschappen en andere landen. Die
samenwerking zou ook kernenergie en
het kernonderzoek omvatten.
In Bonn legde men er de nadruk op
dat het aanbod niet uitsluitend geldt
voor de vier landen die tot de gemeen
schappen willen toetreden, Groot-Brit
tannië, Denemarken, Noorwegen en
Ierland, maar dat ook Zweden, Zwit
serland en Oostenpij k desgewenst kun
nen deelnemen.
De Westduits» staatssecretarissen
Duckwitz en Lahr hebben de Britse re
gering de verzekering gegeven dat de
Franse en de Duitse regering het met
dit aanbod ernstig menen en dat het
geen „surrogaat" voor toetreding van
Groot-Brittannië tot de gemeenschap
pen inhoudt. De verlaging van de dou
anetarieven moet de toetreding ge
makkelijker maken, niet ervoor in de
plaats komen.
WASHINGTON Levende organis
men, plant of dier, reageren op uiteen
lopende wijze op gewichtloosheid.
Tot deze algemene conclusie is een
groep Amerikaanse geleerden geuomen,
die over de gegevens heeft gesproken,
verstrekt door het ruimtelaboratorium
„Biosatelliet 2", dat in september van
het vorig jaar door het Amerikaanse
bureau voor lucht- en ruimtevaart
(NASA) werd gelanceerd en na een
vlucht van 45 uur in de Stille Oceaan
werd geborgeh.
In de eersfe plaats hebben de geleer
den kunnen vaststellen dat planten, als
zij niet meer onderhevig zijn aan de
zwaartekracht, doorgaans moeite heb
ben hun „eigen groeirichting" te hand
haven. Zo bogen de bladen van de pe
perstruik in de ruimte om en groeiden
de wortels van ontkiemd graan naar
boven of in zijwaartse richting inplaats
van in de aarde. Na de vlucht echter
groeiden de wortels weer in normale
richting en ontwikkelden de aren zich
beter dan die welke niet aan gewicht
loosheid zijn blootgesteld.
Het nageslacht van de snuitkevers,
in de ruimte blootgesteld aan kos
mische straling, bleek er slechter aan
toe te zijn dan dat van de kers op aar
de. Het sterftecijfer van de eerste groep
was tweemaal zo hoog als van de twee
de. Wespeneieren hadden ook veel te
lijden gehad van de straling in de ruim
te, maar schenen zich later hersteld te
hebben. Bepaalde bacteriën, zoals sal-
monellen, vermenigvuldigden zich ech
ter in de toestand van gewichtloosheid
veel sneller dan op aarde. De snelle
vermenigvuldiging van deze organis
men houdt een gevaar in voor toekom
stige ruimtevaarders.
Naar men zegt acht ook de Franse
regering vergroting van de gemeen
schappelijke markt nu „gewenst'"
vroeger zei zij slechts „geen princi
piële bezwaren" tegen een vergroting
te hebben. Van Duitse kant wordt ver
der het argument gebruikt dat een ver
laging van douanetarieven geen asso
ciatie is. Londen weigert associatie, zo
zegt men.
ADVERTENTIE
''li |n\\
Nog 4 weken. Dan begint het lieve
leventje weer. 't Kwetteren en twin-
keleren. 't Uitbotten en bloeien.
Dan is 't lente! Wat doet Nü de
winter wegsturen! Uit uw huis ban
nen! Met stralend nieuw behang in
fixa-color kwaliteit. Van Rath
Doodeheefver. Uw vakman heeft
de nieuwe R&D-Staalboeken 1968
al klaarliggen. Bekijk 't. Kies het
behang van uw stoutste lente
dromen. Dan bent u straks 't voor
jaar vóór als 't komt. En komen
doet het!
ontwerpers en fabrikanten van behang
DEN HAAG Dinsdag 27 februari
komen weer enige jeugdige Vietname
se oorlogsslachtoffers in Nederland
aan. Ditmaal zijn het er vier, t.w. twee
meisjes en twee jongehs, in leeftijd va
riërend van 10 tot 13 jaar. Hun letsel
bestaat uit brandwonden en verwon
dingen door een mijnexplosie.
Zij zullen op Schiphol worden verwel
komd door hun 14-jarige landgenootje
Troungh Phai-Anh-Dao, een meisje dat
reeds geruime tijd onder de zorgen
van de „Stichting Terre des Hommes
Nederland" in ons land verblijft.
De Viëtnameesjes gaan voorlopig
naar de buitenkliniek van prof. dr. S.
van Creveld in Huizen (N.-H.), evenals
de zes die 19 december jl. hiér zijn ge
arriveerd. Twee kinderen uit dit groep
je zijn onlangs overgeplaatst naar het
Leidsch Academisch Ziekenhuis, twee
anderen gaan vandaag naar het Ne
derlands Hervormd Diaconessenhuis te
Arnhem.
Een zestal Viëtnamese kinderen zal
zonder financiële consequenties in Arn
hem worden geopereerd en verpleegd.
ADVERTENTIE
SHOW
MAREL N.V. - Musis Sacrum - ARNHEM - 2-3 maart
Zes echtgenotes van waarschijnlijk door de Noordviëtnamezen gevangen genomen Amerikaanse marinevliegers hebben een
beroep gedaan op Ho Tsji-Minh van Noord-Viëtnam om contact te mogen opnemen met hun echtgenoten. Zij deelden dit
mee op een persconferentie, die in de Californische plaats Fresno werd gehouden.
MÜNCHEN In de universiteit van
München hebben gisteren studenten ge
probeerd een plechtigheid ter herden
king van de in 1943 door de nazi's te
rechtgestelde studenten Hans en Sophie
Scholl en professor Kurt Huber te ver
storen.
Ongeveer 2000 studenten zaten op de
galerijen, toen bij het begin van de
herdenkingsrede van professor Walter
Bussmannn pamfletten naar beneden
dwarrelden, waarin beweerd werd dat
de spreker tot de „Duitsland-stichting"
behoort. Deze stichting, die elk jaar
drie „Konrad Adenauer-prijzen" voor
journalistiek, literatuur en wetenschap
verleent, wordt door critici een te ster
ke neiging naar rechts verweten. Pro
fessor Bussmann kon zijn telkens door
geschreeuw onderbroken rede slechts
met moeite tot een goed einde brengen.
De herdenking vond plaats in de zaal
waar 25 jaar geleden de jeugdige broer
en zuster Hans en Sophie Scholl, die
tot de verzetsgroep „Witte Roos" be
hoorden, pamfletten hadden verspreid.
Zij werden korte tijd later door de
Gestapo gearresteerd.
De vader van Hans en Sophie Scholl
had voor de bijeenkomst de studenten
verzocht de plechtigheid niet te versto
ren, maar zijn kinderen en de andere
studenten die wegens verzet tegen het
nazi-regime waren omgekomen in stilte
te herdenken.
T")rie maanden voor de algemene ver-
kiezingen blijkt het Italiaanse
episcopaat verdeeld over de rol van de
kerk in de politiek.
Het Vaticaan heeft de Italiaanse ka
tholieken verteld, dat het hun plicht is
eendrachtig achter de christen-demo
craten te blijven staan.
Maar een aantal katholieken en bis
schoppen pleit er voor, dat de kerk zich
compleet uit de politiek terug trekt.
Zij willen dat er een einde komt aan de
aansporingen voor leken, hoe zij moe
ten stemmen.
Verwacht wordt dat het geschil ook
aan de orde zal komen op de Italiaanse
bisschoppenconferentie welke in Rome
is geopend en waarvan het thema de
„positie van de leek" is.
l~)e verkiezingen, welke eind mei of
begin juni worden verwacht, zijn
de vijfde na de oorlog en de eerste
sinds het Vaticaanse Concilie. Zowel
de ervaring van de verkiezingen in het
vérleden als het concilie is van invloed
op de huidige controverse.
Sinds de oorlog heeft de communis
tische partij gestaag terrein gewonnen.
Zij is de grootste communistische par
tij in het Westen en na de christen-de
mocraten de grootste in Italië. Vijf
jaar geleden kreeg de communistische
partij 7.7 miljoen stemmen, een winst
van een miljoen.
In verband met de „rode dreiging"
hebben de Italiaanse bisschoppen
steeds aangedrongen op een gesloten
front. Maar na wijlen Paus Joannes
XXIII en het Vaticaanse Concilie, zijn
de scherpste kanten van de katholieke-
communistische polemieken afgeslepen.
Het concilie stelde zich op het stand
punt, dat het politieke handelen van de
leek door zijn eigen geweten moet wor
den bepaald.
Bovendien schijnt de coalitie van de
christen-democraten en de socialisten,
een communistische greep naar de
macht voor goed uitgesloten te hebben.
r)e vorige maand heeft de Italiaanse
bisschopconferentie de kwestie
van de verkiezingen opnieuw onder
ogen genomen. Voor de eerste maal
heeft blijkbaar een aanzienlijk aantal
prelaten aangedrongen op minder
rechtstreekse invloed van de kerk op
de kiezers.
Het bereikte compromis erkende dat
de politieke keuze van de leek een
kwestie is van zijn diepste persoonlij
ke overtuiging, maar de gelovigen werd
opnieuw geadviseerd de eendracht te
bewaren.
Een aantal katholieke publikaties zag
het document als een eerste voorzichti
ge stap naar een vrijer standpunt.
PAVS JOANNES XXIII
vrijer keuze
Maar de vorige week heeft een groep
van katholieke professoren en schrij
vers het compromis veroordeeld als
een „ongerechtvaardigde irynenging in
de politieke keus van de Italianen".
De geestelijken van het aartsdiocees
Ravenna, aan het hoofd waarvan de
gematigde mgr. Salvatore Baldassarri
staat, gaf een verklaring uit, welke er
op aandrong dat de kerk zich geheel uit
de politiek zou terugtrekken en de le
ken volledige politieke vrijheid zou ge
ven. Het was de krachtigste verklaring
in haar soort welke ooit voor de verkie
zingen door Italiaanse geestelijken
werd uitgegeven.
Tn het Vaticaanse orgaan l'Osserva-
A tore Romano verscheen een hoofd
artikel tegen de verklaring. Daarin
werd opnieuw betoogd dat het de plicht
van de kerk is, zich politiek uit te spre
ken wanneer de christelijke levensop
vatting wordt bedreigd. Uit het artikel
sprak ook bezorgdheid over de linkse
aanvallen op het Concordaat van Late-
ranen en over zinspelingen op een
soort samenwerking tussen de christen
democraten en de communisten.
In Italië, aldus het blad, „moet het
allen duidelijk zijn dat verantwoorde
lijke en trouwe katholieken meer dan
ooit verenigd moeten zijn".
De communistische reactie was bit
ter. Het pro-communistische Italiaanse
blad Paese Sera, beschuldigde het Va
ticaan opnieuw de Italiaanse gelovigen
te behandelen als „de eeuwige minder
jarigen van het katholicisme".
NAPELS Een troep ratten, achter
nagezeten door politie-agenten, heeft
gisteren in Napels voor een verkeersop
stopping gezorgd. De kennelijk uitge
hongerde ratten waren op klaarlichte
dag uit een rioolpijp geklommen en had
den enige scholieren aangevallen, die
de straat wilden oversteken.
Te hulp geschoten politiemannen wis
ten de ratten te verjagen en zetten de
achtervolging in, maar de ze ontkwa
men. Een van de agenten werd door
de ratten gebeten en naar een zieken
huis overgebracht