Waddenzee is
kinderkamer'
van vele vissen
DUITSE LIBERALEN STAAN
VOOR GROTE BESLISSING
DEN HAAG VECHT VOOR
LAATSTE GROEN
Pas verschenen
boeken
Micro-staatjes probleem voor de V.N.
Brandweer
met rokken
1
Gevaarlijke
pillen
Nieuwe badmode in Parijs
GEVAARLIJKE
KLEDING
Speurdersroman
VOORZICHTIG MET SLUITING
MOSSEL
RIVIEREN
Nare ervaringen
met
kredietbureaus
Sneller dan
menselijk oog j
MILJOENEN
PAPIER
GROTE NAMEN
Resoluties
Prestige
Beperkt
T> AKKEVEEN Het liflct zeer waarschijnlijk dat bij sluiting van de Wad-
denzee een zekere verarming zal optreden van tegenwoordig economisch
belangrijke vissoorten in het nabij onze kust gelegen zeegebied. De grootste be
tekenis van de Waddenzee is namelijk haar functie van kinderkamer van juist
voor de Nederlandse visserij belangrijke vissoorten als tong, haring, garnaal en
schol. Voor de garnaal heeft ze ook nog de functie van woongebied voor het
volwassen dier.
KANARRAVILLE (Utah). De
brandweer te Kanarraville (V.S.)
draagt rokken en wordt gealarmeerd
via een telefoonlijn met meervoudige
aansluiting.
De hele brandweer bestaat name
lijk uit vrouwen 15 moeders en
grootmoeders.
Kanarraville is een gemeente met
236 inwoners in het zuidwesten van
Utah, op ongeveer 20 km afstand
van Cedar City, waar de meeste
mannen uit Kanarraville werken.
5 „Het werd zo, dater eenvoudig s
niet genoeg mannen thuis waren",
zegt mevrouw Chester Williams, de 5
5 directrice van het postkantoor, die 5
5 commandante van de brandweer
5 werd, toen deze zeven jaar geleden
5 door de vrouwen werd opgericht. 5
5 „Wij doen het voor de veiligheid 5
5 hier", vervolgde mevrouw Williams, 5
5 die kort geleden het ambt van 5
5 brandweercommandante heeft over- 5
5 gedragen aan haar schoonzuster.
Bij brandalarm klimmen de brand- 5
5 weerdames op een rammelende ou-
5 de brandspuit. „Het is echt een la-
chertje", zei de commandant van de
5 staatsbrandweer, Robert A. Tanner, 5
„maar de dames vervullen haar I
taak doeltreffend".
Zij hebben vele gasbranden en 5
zelfs een of twee brandende schuren g
geblust.
De leden van deze vrijwillige vrou- 5
welijke brandweer variëren in leef-
tijd van ruim 20 tot ruim 60 jaar. 5
5 De brandweer van Kanarraville 5
bewaart haar oude brandspuit in een S
i
5
loods.
,De wagen heeft
geen snelheid, 5
5 maar we komen er toch", zegt me- 5
5 vrouw Williams.
5 Brandalarm wordt doeltreffend ge-
5 geven per telefoon. Acht gezinnen
zijn aangesloten op een gemeen- S
5 schappelijke telefoonlijn. „Pak ge- S
5 woon de telefoon. Er is altijd ie- 5
5 mand".
Voor alle veiligheid wordt de sire- g
5 ne op de knetterende brandspuit ook 5
in werking gesteld.
Mevrouw Williams vertelde, dat 5
g de dames ook branden buiten de ge- g
g meente hebben moeten bestrijden, g
g maar zij voegde hieraan toe: „Wij g
5 doen ons best, niet verder te gaan
g dan nodig is, omdat de wagen zo
J oud is".
„Als er brand is", vertelde zij, g
g „gaat zij, die er het eerst is, achter 5
g het stuur zitten. De rest van ons
klimt er gewoon bovenop".
"tfet schryven van een detective-roman
voor jongeren is geen gemakkelijke
zaak. Vaak resulteren de pogingen,
door diverse schrijvers aangewend, in
een maar matig succes. Kees Leib-
brandt echter schjjnt goed aan te voelen
wat er door de jeugd gevraagd wordt
als het gaat om een spannend, logisch
verhaal. Hjj heeft dat althans bewezen
ln zijn goed geschreven, boeiende ver
telling „Speurder op bed" waarin een
jongen, die ziek voor het raam van zijn
kamer ligt, door waarnemen, nadenken
en organiseren op het spoor komt van
een diamantsmokkel.
Het boek is geschreven in de ik-vorm
hetgeen de leesbaarheid in dit geval
zeker ten goede is gekomen. Sommige
situaties, zoals de oorzaak van de ziek
te van de hoofdfiguur van het verhaal
zijn wel wat breed uitgemeten, maar
de hoofdzaak komt goed en duidelijk
uit de verf. Onderhoudend en vlot ge
schreven, voor jongeren boven de tien
jaar (en naar wij hebben ondervonden
ook zelfs voor ouderen), met veel span
ning. Natuurlijk komt er een „happy
•nd". De dialogen zijn logisch en lopen
goed. Een echt gemoedelijke vertelling
die men in een adem uitleest, (uit
gever „De Arbeiderspers")
WASHINGTON De voedsel en ge
neesmiddelen commissie (FDA) heeft
meegedeeld dat zij stappen gaat nemen
om een einde te maken aan de fabrica
ge en verspreiding van thyrid-digitalis-
preparaten die gebruikt worden als
dieet-pillen.
Dr. James L. Goddard van de FDA
heeft de Senaat meegedeeld, dat onder
zoekingen uitgewezen hebben dat de
commissie nu genoeg bewijzen heeft dat
deze preparaten een gevaar voor de ge
zondheid vormen.
Hij zei, dat bij drie fabrikanten voor
raden in beslag genomen werden en
dat dit ook zal gebeuren bij andere fa
brikaten.
Goddard legde getuigenis af aan het
einde van een hearing van twee weken
door de antitrust subcommissie van de
senaat over de dieetpillen die een om
vang heeft van vele miljoenen dollars.
Bij het begin van zijn getuigenis zei
Goddard, dat geen enkel geneesmiddel
op veilige wijze het vraagstuk van de
zwaarlijvigheid kan oplossen.
Drs. J. J. Zijlstra, medewerker aan
het Rijksinstituut voor Visserij-onder
zoek in IJmuiden, vertelde dit op een
bijeenkomst van Waddenzeevissers in
de Volkshogeschool Allardsoog in Bak-
keveen. Sinds kort, zo deelde hij mee,
bestudeert een aantal onderzoekers van
dit instituut de betekenis van de Wad
denzee voor de visserij. De studie is
pas in een beginfase. Drs. Zijlstra kon
daarom slechts voorlopige conclusies
trekken. Speciaal voor een kwantitatie
ve benadering achtte hij de beschikba
re gegevens nog onvoldoende.
De Nederlandse wadden maken veer
tien procent uit van het gehele kinder
kamerareaal in de Noordzee en dertig
procent van hèt gehele tussen Den Hel
der en Esbjerg, in Denemarken, gele
gen Waddenzeegebied, dat vermoede
lijk als kinderkamer een hogere waar
de heeft dan de open kustwateren. Er
zijn aanwijzingen, aldus drs. Zijlstra,
dat de stand van volwassen vis in open
zee voor sommige soorten (schol bij
voorbeeld) beperkt wordt door de ruim
te in de kinderkamers. Een sluiting van
de wadden, zou de ruimte in de kinder
kamers van de Noordzee met veertien
tot dertig procent beperken. Het lijkt
voorshands mogelijk, dat dit percenta
ge tevens een indruk geeft van de re
ductie in de stand van die soorten, voor
wie de kustzone en de wadden als kin
derkamer van belang zijn, tong, schol,
garnaal en haring dus.
Bij een sluiting van de Waddenzee
zal vooral de visstand in het nabij on
ze kusten gelegen zeegebied worden
getroffen. Dit doordat de visstanden
in de Noordzee in lokale rassen blijken
te zijn opgedeeld, waarbij de visstand
nabij onze kust vooral de Nederlandse
Wadden als kinderkamer zal gebruiken.
Het kweken van jonge zeevis, zoals
bijvoorbeeld tong en schol, ter vervan
ging van verloren gegane jonge vis
door sluiting van de Waddenzee, leek de
heer Zijlstra gezien de te verwachten
hoge kosten economisch onaantrekke
lijk.
Voor de mosselcultuur zal verdwij
ning van de Waddenzee het einde bete
kenen, want de gehele levenscyclus van
dit dier speelt zich af in de Wadden
zee. Voor de garnaal ligt de voor
naamste geboortegrond vermoedelijk
buiten de Waddenzee, de kinderkamer,
en het voornaamste woongebied van het
volwassen dier vermoedelijk voorname
lijk in de zeegaten, waaronder de Wad
denzee. Een afsluiting van alle zeega
ten zou welhaast zeker tot een zeer
ernstige achteruitgang van de garnaal
in onze kustwateren leiden. Er bestaan
aanwijzingen dat de Waddenzee en an
dere zeegaten de belangrijkste kinder
kamer vormen voor de tong, die de
laatste jaren veruit de belangrijkste vis
soort is voor de Nederlandse zeevisse
rij. Daarnaast spelen kustzone en zee
gaten mogelijk nog een belangrijke
rol als geboortegrond voor de tong. Ook
voor de schol, die tot twee-jarige leef
tijd in de kustzone verblijft, lijkt de
Waddenzee een naar verhouding grote
betekenis te hebben als kinderkamer.
De jonge haring verblijft gedurende on
geveer een half Jaar in kustzone en zee
gaten. Door de achteruitgang in de
haringstand in de zuidelijke Noordzee
heeft onze kustzone, waaronder de Wad
denzee, in recente jaren in betekenis
ingeboet. Kabeljauw, wijting, schelvis
en makreel zijn niet direct afhankelijk
van het kustwater of de zeegaten.
Drs. Zijlstra legde uit, dat de wad
den hun rijkdom aan voedingszouten en
de daarmee samenhangende hoge pro-
duktie van voedsel voor jonge vis voor
een belangrijk deel danken aan de grote
rivieren van West-Europa. Is het zeer
rijke water daarvan In zee gekomen,
dan blijft het door een noord-oostelijke
stroom in de kustzone. Voor onze kust
en voor de Nederlandse wadden is voor
al de Rijn van belang, in mindere mate
ook de Schelde en de Maas. De Wad
denzee is vergeleken met het normale
kustwater tussen Hoek van Holland en
Den Helder nog eens extra rijk, door
dat ze slib en organische stoffen verza
melt. Bodemfauna en plankten z(Jn in
de Waddenzee zeer overvloedig vergele
ken met die in de open zee, en ook rij
ker dan in de open kustzone.
De Nederlandse Waddenzee vormt in
oppervlakte slechts ongeveer een pro
cent van het door onze vissers beviste
Noordzeegebied. De vangst is in ge
wicht ongeveer vijftien procent van de
totale Nederlandse zeevisvangst, in
waarde ongeveer vijf procent. Van de
totale vangst van alle in de Noordzee
vissende landen, is de Waddenzee
vangst slechts twee procent in hoeveel
heid, in waarde minder, dan een procent
De vangst bestaat in waarde gerekend
voor tweederde uit garnalen, voor een
derde uit mosselen.
Naar aanleiding van onaangename er
varingen van leden, probeerden twee
medewerkers van de Consumenten
bond eens hoe he hen zou vergaan,
als zij privé op de advertentie van 'n
kredietbureau schreven. Hun ervarin
gen waren eveneens ongunstig. Niet
alleen werd hun verzoek om een per
soonlijke lening zonder duidelijke op
gave van reden geweigerd, maar bo
vendien werden de informatiekosten
van respectievelijk f 20,- en f 25,-
niet terugbetaald. n
De Consumentenbond raadt daarom
ieder die geld wil lenen aan, zich di
rect tot een handelsbank, landbouw-
bank, gemeentelijke kredietinstelling
of erkende geldschietbank te wenden.
BONN Een aarzelend applaus
weerklonk in de congreszaal.
In het licht der schijnwerpers druk
te de scheidende partijvoorzitter
Erich Mende zijn opvolger Walter
Scheel krachtig en langdurig de
hand. Dit verplichte vertoon van
hartelijkheid, in Freiburg, zette voor
de Westduitse liberale partij defini
tief een punt achter het tijdperk van
na-oorlogse glorie.
In de komende jaren zal de FDP
moeten vechten voor het naakte
voortbestaan, en voor Erich Mende,
jarénlang de ster van de liberalen,
is het voetlicht uitgegaan. De gla
mour boy van de Westduitse poli
tiek, die van parlementslid opklom
tot minister en vice-kanselier, tui
melde eind 1966 met één klap neer
tot ambteloos burger en is nu door
zijn partij aan de kant gezet.
Als gedecoreerd reserve-majoor
was Mende geboren in het Poolse
Silezië in 1945 teruggekeerd uit
de oorlog. In Bonn kreeg de eer
zuchtige en ijdele politicus al gauw
de bijnaam van „Mooie Erich". Na
zijn promotie tot doctor in de rech
ten bouwde hij ijverig aan zijn loop
baan in de partij. Het verhaal gaat
dat zijn vrouw Margot hem 's och
tends wekte met het parool „Op
staan, Erich! Carrière maken!"
Tn 1960 werd hij voorzitter van de
kleine partij die onevenredig veel
invloed bezat door haar positie op
de wip tussen de beide grote par
tijen. Drie jaar later werd Mende
vice-kanselier en minister van alge
meen-Duitse zaken.
Zijn verdienste was dat hij toen al
pleitte voor ëen soepele toenadering
tot Oost-puitsland. Christen-demo
cratisch verzet verhinderde toen een
dergelijke politiek totdat later de
christen-democratische kanselier
Kiesinger met deze eer ging strij
ken.
Meegesleept door de crisis in het
kabinet-Erhard stapten de liberalen
In een zwembad te Parijs heeft het
modehuis Bilytis dezer dagen de
nieuwe badmode getoond. Als tweede
van links ziet u de Franse waterski
kampioene Sylvie Maurial, die 'n pak
je laat zien, dat speciaal geschikt is
voor waterskisters
FRANKFORT Deze 50 mm
Zeiss-Planar is de enige camera
lens ter wereld met een opening van
l 0,7. Zij is ontwikkeld voor fotogra
fie in het heelal, doch kan ook wor
den aangewend voor normaal gebruik.
Als de lens op de markt komt, zal het
mogelijk worden om, in combinatie
met een zeer snelle film, opnamen te
maken bij een hogere 'lichtgevoelig
heid dan het menselijk oog.
DEN HAAG Er gaat een stroom
van geruchten en angstige vermoedens
door Den Haag. Er hangt vooral grote
onrust in de buurt van de Nieuwe Sche-
veningse Bosjes, die geen lang leven
beschoren zouden zijn.
Nog wandelen er op een late Januari-
middag mensen meestal met hohd
en spelen op het te natte gras uitgela
ten kinderen in de schaarse zon.
Maar binnenkort, zo vrezen de omwo
nenden en ook vele andere Hagenaars,
de natuur toegedaan, zullen een Euro
mast (naar Rotterdams voorbeeld), een
dolfinarium (zoals in Harderwijk) en
kiosken met patates frites of daarom
trent het groen hebben verjaagd. De
leefbaarheid wordt geliquideerd, vrezen
de verontrusten.
Met miljoenen guldens tegelijk wordt
er geld in polders gestopt om bossen en
parken aan te leggen voor de naar re
creatie hunkerende randstedelingen.
Maar de achttien en een "halve hectare
verrukkelijk groen, met romantische
slingerpaadjes (vier en een halve kilo
meter lang), met vele broedplaatsen
voor vogels en een aantrekkelijk duim-
terrein zal moeten worden herschapen
in een pretpark.
Dat is niet juist, verbetert de gemeen
te. De eventuele nieuwe plannen vallen
onder de naam „Park/2000" en van de
Nieuwe Scheveningse Bosjes weten wij
nog niets.
Het is bekend dat mr. A. J. Dankel-
man, de wethouder van openbare wer
ken en verkeer, Scheveningen en Den
Haag aan „slecht-weer-accommodatie"
wil helpen. De verfraaiing van de bou
levard in Scheveningen met de nodige
schuilplaatsen en de aanleg van prome
nades in de stad zijn daar een voor
beeld van. Het is niet onmogelijk, dat
de wethouder met plannen voor de
Nieuwe Scheveningse Bosjes speelt,
maar op papier staat er nog niets.
Intussen zijn de bewoners van de aan
grenzende wijk, het Belgische Park,
dat omstreeks de eeuwwisseling werd
aangelegd en veel lieftallige Jugendstil
geveltjes telt, daar niet zo gerust op.
Zij hebben een actiecomité gesticht
compleet met een commissie van aan
beveling en een voor het werk.
Het zijn geen mis te verstane namen,
die zich voor de zaak hebben ingezet.
Onder de ijveraars voor het behoud van
het groen bevinden zich een advocaat,
een lid van de Raad van State en een
adviseur bij het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid.
Tot nu toe zijn er bijna 2400 handte
keningen verzameld, die binnenkort aan
de gemeente zullen worden overhan
digd. „Het aantal overtreft onze ver
wachtingen", aldus de secretaris van
het werkcomité, mr. J. Kramer. Er zijn
mensen, die lange brieven schrijven of
opbellen om hun verontwaardiging
kwijt te kunnen.
Na de overhandiging van het pakket
ongerustheid stapt het comité naar de
Vereniging tot Behoud van Natuurmo
numenten in Nederland en naar het mi
nisterie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk en naar alle an
dere instanties, waar ook maar hulp te
verwachten valt.
MENDE
Erich, carrière afgelopen
in de herfst van 1966 uit de rege
ring. Vice-kanselier Mende was op
eens net op zijn 50e verjaardag
gedegradeerd tot een soort werk
loze van goeden huize.
Met het machtige blok van Chris
ten-democraten en sociaal-democra
ten aan het regeringsroer, werd de
kleine liberale partij veroordeeld tot
'n machteloze oppositie. Erger nog:
de partij schijnt ten dode opgeschre
ven door de aangekondigde hervor
ming van het kiessysteem waardoor
de Bondsrepubliek in feite een twee
partijenstelsel zal krijgen.
Tot overmaat van ramp ontvlam
de binnen de partij een strijd tussen
de linker- en rechtervleugel over de
vraag wat nu de reddende koers
moet zijp.
/")p het liberale congres van vorig
jaar in Hannover werd Mende
uitgejoeld door de jongere genera
tie. Toch droomde hij van een nieu
we ambtsperiode als partijvoorzit
ter, maar deze kans vergooide hij
definitief toen hij plotseling een vet
te baan aanvaardde als directeur
voor Duitsland van de Investors
Overseas Services (IOS), een inter
nationale beleggings-adviesmaat-
schappij met omstreden methoden
van zaken doen. Mende hield de eer
aan zich door zich niet herkiesbaar
te stellen als voorzitter en troostte
zich met zijn nieuwe inkomen bij
IOS, dat tegen de twee ton moet lig
gen.
Op het congres in Freiburg, dat
woensdag werd afgesloten, zijn de
interne geschillen voor de zoveelste
maal opgeschort. Ook de keuze
van Walter Scheel tot nieuwe voor
zitter betekent een voorlopig com
promis tussen links en rechts. De
charmante Scheel (48), een fascine
rend prater en redenaar, is politiek
een man van het midden. Om zijn
vaardigheid in het overleven van
partijcrise8 wordt hij wel de „Miko-
jan van de liberalen" genoemd.
'J'alenten heeft hij genoeg. Scheel,
zoon van een wagenmaker uit
Solingen, was op zijn 41e jaar al mi
nister. Hij werd opgeleid voor het
bankwezen, was in de oorlog een ge
ducht nachtjager-piloot, trouwde de
dochter van een fabrikant en be
reidde zichzelf in Düsseldorf een
terdege belegde boterham als direc
teur van twee maatschappijen voor
bedrijfseconomische adviezen.
Vijf jaar lang (1961 tot 1966) was
hij een succesvol minister van ont
wikkelingshulp. Reeds toen stond
hij op het standpunt dat hulp aan
ontwikkelingslanden geen liefdadig
heid mag zijn, maar moet berusten
op wederzijds economisch profijt.
Deze culturele fijnproever gelooft
in politiek teamwork en hij zal niet
proberen zijn partij autocratisch te
leiden. Men vraagt zich af of hij
niet al te beminnelijk is voor de
harde strijd die hem wacht.
Tn de twee grote regeringspartijen
zijn intussen stromingen aan het
ontstaan die terugdeinzen voor de
kieshervorming, die de liberalen
voorgoed zou uitschakelen. Uiter
aard doet Scheel zijn best om deze
gevoelens discreet aan te wakkeren.
Het grote doel waarop hij mikt is
om na de verkiezingen van septem
ber volgend jaar weer te gaan deel
nemen aan de regering, als coalitie
partner van de sociaal-democraten.
De nabije verkiezingen in de deel
staat Baden-Württemberg (28 april
a.s.) betekenen een politiek weerbe
richt waarop men met spanning
wacht
Diverse uitgevers zonden ons nieuw#
uitgaven. Wij vermelden:
„Computers zoeken werk" door Rolf
Lohberg en Theo Lutz een half jour
nalistieke, half wiskundige uiteenzet
ting hoe computers werken in de mo
derne economie, wetenschap en tech
niek, met vele afbeeldingen en enkel#
pagina's, foto's IE. E. Kluwer's Tech
nische boeken te Deventer, f 14,50).
„Fototribune Foto- en Filmhand
boek", een overzichtelijke handleiding
voor foto- en filmamateurs, met regis
ter en woordenlijsten (uitgave Maand
blad Fototribune, f 4,95).
„De grote treinroof door Henry Ko-
larz 'n boeiend geschreven en met fo
to's geïllustreerd boek over een van de
meest opzienbarende misdrijven van
deze eeuw: de overval in augustus 1963
op de posttrein van Glasgow naar Lon
den, waarbij 26 miljoen gulden werd
buitgemaakt. De schrijver heeft dit wa
re verhaal opgetekend uit de mond
van twee niet met name genoemde
„gentlemen-dieven", die bij de geld-
roof betrokken waren. Hij heeft deze
spectaculaire gebeurtenissen, alsmede
de jacht op en de aanhouding van de
meeste dieven spannend beschreven.
Naar dit boek werd de gelijknamige
film vervaardigd, die dezer dagen in
ons land is geïntroduceerd (Uitgave
J. H. Gottmer, Haarlem - f 5,90).
„Metro/Schipper mag ik overva
ren?", door de Rotterdamse journa
list Aad Wagenaar géschreven ter ge
legenheid van de ingebruikneming van
de metro in de Maasstad. Het eerste
zicht van de geschiedenis van de oever-
ning van de metro wordt behandeld,
verbindingen in Rotterdam, verlucht
met 60 historische prenten, foto's en
kaarten uit het gemeentearchief, waar
na in het tweede deel de totstandko
ming van de metro wordt behendeld,
en alle technische gegevens over dit
paradepaardje van de RET haarfijn
uit de doeken worden gedaan. Ook dit
deel is met tientallen fraaie foto's ge
ïllustreerd. („De Arbeiderspers", f 7,90)
„Bommel, een heel bijzondere poes"
door Marike Schreuder, een aardig
boek om kinderen uit voor te lezen of
voor 7- tot 12-jarigen omzelf te lezen.
(„De Arbeiderspers" - f 5,90).
„Avonturen op Berestein" door d#
jonge schrijfster Loeka Wolf Catz,
dochter van de romancière Helma
Wolf Catz. Dit is het vrolijke verhaal
van een avontuurlijke vakantie, die ze
ven nichtjes en neefjes doorbrengen op
het buiten van hun grootvader. Gezel
lige lectuur voor kinderen van een jaar
of twaalf. (Uitgave Callenbach, Nij-
kerk).
BOURNEMOUTH Vele vrouwen
achter het stuur dragen kledingstukken
die verkeersongelukken in de hand
werken. Tot deze conclusie is een vei-
lig-verkeersdeskundige in de Zuid
gelse badplaats Bournemouth geko
men, na veelvuldig op straathoeken het
verkeer te hebben gadegeslagen.
De expert, majoor Frederick Cook,
ziet vooral gevaar in knellende kle
dingstukken, zoals te strakke korsetten
e.d. De dames kunnen niet goed adem
halen, krijgen het benauwd en probe
ren al rijdende de knelling wat te ver
minderen. Of zij worden cholerisch en
zijn geneigd het gaspedaal wat dieper
in te trappen. In beide gevallen is de
kans op ongelukken groot, zo meent
de majoor. Ook heeft hij het niet be
grepen op jurken met wijde mouwen,
schoenen met hoge hakken en gladde
handschoenen.
NEW YORK Het sultanaat van
de Maladiven in de Indische
Oceaan is het kleinste lid van de VN.
Toch legt zijn stem hetzelfde gewicht
in de schaal als de stemmen van de
Verenigde Staten of de Sovjet-Unie, of
schoon het sultanaat maar 97.000 in
woners telt. Nauroe, een eilandje in de
Stille Oceaan is onafhankelijk gewor
den en zal in aanmerking komen voor
het lidmaatschap van de Volkerenor
ganisatie. Nauroe telt nog geen vier
duizend inwoners
Het lidmaatschap van dergelijke mi
cro-staatjes wordt een steeds groter
probleem voor de VN. Het oorspronke
lijke aantal van 51 leden bij de oprich
ting van de Volkerenorganisatie in 1945
was in 1955 pas tot zestig gestegen.
Sindsdien is het omhoog geschoten tot
122 en het einde is niet in zicht.
te zwaar zijn voor de micro-staten en
dat het ook kan leiden tot verzwakking
van de VN. Hij wees in het bijzonder
op Nauroe een gebied van 20,5
vierkante kilometer met ruim driedui
zend inwoners, dat op het ogenblik een
beheerschapsgebied is onder bestuur
van Australië.
Hij maakte ook gewag van het eiland
Pitcairn, een stip in de Stille Oceaan
met een oppervlakte van nog geen zes
vierkante kilometer waar de na de
muiterij op de Bounty gevluchte ma
trozen in 1790 een toevlucht hebben ge
zocht. Vele van de ongeveer honderd
eilandbewoners zijn afstammelingen
van de muiters. Pitcairn is een Britse
bezitting, die op de lijst van de com
missie inzake het kolonialisme voor
komt als een van de gebieden die in
aanmerking komen voor onafhankelijk
heid
Oe Thants verwijzing naar de lasten
van het* lidmaatschap van de VN
wordt gesteund door tal van bewijzen.
Het sultanaat van de Maladiven, dat
sinds 1965 lid is, heeft geen permanen
te delegatie in New York. In het adres
boek van de VN wordt als adres van
de Maladiven in New York het Mala-
divaanse filatelistische agentschap ge
geven, een particulier orgaan dat post
zegels van de eilanden verkoopt aan
verzamelaars.
Gambia, dat lid is sinds 1965, heeft
evenmin een permanente delegatie. Dit
Westafrikaanse land betaalde het vori
ge jaar de minimum contributie van
41.996 dollar (ruim 150.000 gulden).
De grotere landen, die het meest be
talen, verzetten zich tegen verdere
verzwakking van hun stem in de Alge
mene Vergadering door kleine landen,
die slechts een fractie van de kosten
van de Uno dragen.
Het machtsevenwicht in de Algemene
Vergadering is drastisch verschoven
naar de kleine landen.
Resoluties over belangrijke aangele
genheden vereisen tweederde van de
Onder druk van de speciale commis
sie inzake kolonialisme, krijgen steeds
meer koloniale gebieden de status van
onafhankelijkheid. Sommige zijn zo
klein en onderontwikkeld dat zij nau
welijks beantwoorden aan het begrip
natie. Niettemin is vrijwel de eerste re
geringsdaad van de nieuwe staatjes het
aanvragen van het lidmaatschao van de
VN daarbij vooral geleid door prestige
overwegingen. „Het vestigt de aan
dacht op een land", zei een inwoner
van de Maladiven.
Moeten de VN nu maar al die klei
ne staatjes toelaten? Oe Thant, de se
cretaris-generaal van de VN, heeft het
vraagstuk in zijn jaarverslag op tafel
gelegd. „Het lijkt wenselijk", aldus Oe
Thant, „onderscheid te maken tussen
het recht op onafhankelijkheid en het
vraagstuk van het volledige lidmaat
schap van de VN".
Thant betoogde dat het lidmaat
schap verplichtingen kan opleggen, die
stemmen om door de Algemene Ver
gadering te worden aangenomen. Dit
betekent dat, als alle landen alleen
maar „ja" of „neen" zouden stemmen
een belangrijke*beslissing met 41 stem
men kan worden geblokkeerd. Alleen
de Afrikaanse groep heeft al 38 stem
men. Bij resoluties, waarover de me
ningen sterk uiteen lopen, onthouden
vele landen zich van stemming, waar
door nog minder stemmen nodig zijn
om een voorstel onder tafel te werken.
Voor de kleine landen wordt het
steeds gemakkelijker een meerderheid
van tweederde tot stand te brengen en
resoluties door te drijven die in hun
belang zijn.
Er zijn verscheidene oplossingen
naar voren gebracht om de toenemende
macht van kleine landen te beteuge
len en ze in een meer evenredige ver
houding in de structuur van de VN in
te voegen. Een ervan behelsde het in
voeren van een stelsel, waarbij de in
vloed van de stem van een land ver
band zou houden met zijn inwonertal
of bruto nationaal produkt of een ande
re ter zake dienende norm, maar deze
ideeën hebben tot dusver weinig steun
gevonden. Het is niet waarschijnlijk
dat de kleine leden hun macht vrijwil
lig zullen verminderen.
Oe Thant merkte in zijn rappe j,
dat kleine staatjes zich zouden in
beperken tot het lidmaatsci /an
gespecialiseerde organen, zodat van
het systeem zouden kunnen pionteren
zonder het risico te lopen bank zoet te
gaan door mee te dingen naar een vol
ledig lidmaatschap. De moeilijkheid is
dat in het Handvest een dergelijke
vorm van aansluiting niet is vastge
legd.
Het hele probleem houdt de leiders
van de wereld geruime tijd bezig,
maar het heeft hun nooit zo zwaar op
de maag gelegen als tegenwoordig. Men
twijfelt er echter aan of dit jaar de op
lossing gevonden zal worden waarnaar
men al zo lang uitziet
