Veel buitenlands
Vier informatieve programma's
over Mammoetwet op televisie
Expansie bij
de N.M.B.
zet in
1968 door
Marianne Philipsprijs
voor Maurits Mok
Gastrol bij N.R.T.
voor Annie de Lange
Misdadigers gepakt
na t.v.-uitzending
ID T.V. LANGENBERG
Dividendvoorstellen
RADIO- en TELEVISIEPROGRAMMA'S
VANAVOND
MORGEN
Betekenis
Brugjaar
Uitzonderingen
8 meubelfabrikanten
samen in export
Gunstig jaar voor
Nedam
PILOOT STORM
1 RECHTER TIE
TEKKO TAKS
TELEVISIE
Pagina 2'
MAANDAG 18 MAART 1968
Deel I De Vader
Arnold Arlsover rende naar buiten.
De wereld was wit en zonover-
glansd. De bomen in de tuin stonden
neigend vol sneeuw, de takken zwaar
omlaag gebogen. Om Arnolds snelle
voeten stoof de witte poeder, blanker
dan het wolkenwit der kleine donzen
veertjes hoog tegen de azure hemel
koepel.
Het spaarzaam zichtbare groen van
dennen en sparren was helderder dan
ooit. Fonkelend stak het licht de zon-
nespiezen in de blanke bodem.
Arnold stond plotseling stil, net zo
plotseling als hij de stille wereld was
binnengevallen. Groot en machtig
stond hij daar, blootshoofds, de blon
de baard als een vlag op de wind, de
mond ademend wijd in de vriesklaar-
te. Stoom kwam uit zijn neus, zijn ha
ren legden zich en zwierden. Zo stond
hij lang te ademen, te danken en
blij te zijn. Er was geen verschil tus
sen de hemellucht en het blauw van
zijn ogen, de hemel legde een stukje
van zichzelf om het zwart van zijn
pupillen.
Een zoon, een zoon...
Hij stamelde. Dan allengs luider,
liet hij zijn zware stem daveren door
de klare stilte: Een zoon, hoor toe,
Ik. ik heb een zoon!
In fijne glazen geluiden viel de stil
te uiteen. Opgeschrikte vogels deden
verschrikkend op hun takken wat poe
der wit omlaag wazen. En Arnold
lachte lachte, en die lach was het
voorrecht van zijn geest. Hij sloeg
zijn armen om de oude pereboom.
Hallo jij, ik druk de wereld aan
mijn hart. Ik ruk aan de hekken van
mijn wereld. Hoort toe, allen, Arnold
Arlsover, de schilder, heeft een zoon!
Eensklaps liet hij zijn stem dalen,
dacht aan Eleonoor in de nu nog don-
kergemaakte kamer en aan het bun
deltje teerheid, dat die zoon van hem
eigenlijk nog was.
Eleonoor, zijn dame-vrouwtje, stor
menderhand veroverd, weggehaald uit
haar plechtstatig Haags society-
milieu, achttien jaar, een kind nog...
Hij was zoveel ouder, een man van
de natuur, van buiten, van hard lach
en en onstuimige levenslust. Eleonoor
Verlaeke en hij, de eenvoudige schil
der, een zoon.
Arnold wendde zich om en bezag
'Jjn huis. Klein buitending met spitse
kap over houten nok. De wingerd
angs de waranda was nu wit berijpt,
ichter een half bevroren glas-in-lood
uit gloeide het rood van een gera-
lium. Opzij in de zelfgetimmerde
■tal woonde zijn enige luxe: het
laard, dat hij zo graag voor de klei-
\e wagen spande om met Eleonoor
*e draven langs de wegen, en Lobbes,
de hond.
Van de daknok spitsten fijne kris-
allen pegels omlaag en ergens ging
even een deur open en dicht en klon
ken wat snelle woorden, zonder begre
pen verband. Arnold kneep de handen
vast in elkaar. Hij was zo blij, dat hij
niet anders kon doen tegenover de
hemel dan kijken en lachen en God
zijn mooiste schilderij beloven.
Er was niemand te zien in de om
trek, de andere huisjes in de nabij
heid werden meestentijds alleen 's-
zomers bewoond. Langzaam liet de
schilder zich op zijn knieën glijden,
zijn handen woelden de sneeuw weg.
En terwijl de zeewind door zijn ha
ren blies kuste hij de zwarte, ruige
aarde, de koele aarde, met haar rijke
welig zware geur.
Freek werd hij genoemd. Vader was
voor hem de wereld.
Het eerste bewuste was de koeste
ring van vaders liefde, het huiverend
geluk, nog niet geheel doorvoeld, bij
vaders harde lach. Moeder was er
ook wel. maar fijntjes en precies, met
vermaningen, en ogen, die streng kon
den donkeren met zachte lippen en
lieve naampjes, maar moeder was de
wéreld niet. Vader! Zijn gestalte vul
de de kamer. Zijn sterke armen til-
dan de kleine jongen hoog op zijn
schouder. Zijn stem was de poort
naar begrip.
Vader was oneindig mooi en goed.
Het was heerlijk op zijn knie te zitten,
slaperig en klein, veilig geborgen te
gen de brede, harde borst, de geur te
ruiken van tabak en aarde, en die an
dere reuk, onafscheidbaar één met
vader, de reuk van zijn schilderijen,
van verf en terpentijn.
Vader beknorde nooit, verbood
nooit, vermaande nooit. Moeder voed
de op, vader leerde léven.
Freek was klein als kind, en tenger.
Onder het hoge voorhoofd, waarboven
het blonde haar grappig krulde, ston
den de blauwe denk-ogen, verwonderd
en peinzend, begerig naar leven; in
hun donkeren het gezichtje blanker
tonend dan het door zon en buiten
lucht, was.
Freek wist alles van zijn vader. Hij
vond het prettig om stil vanuit een
hoekje toe te kijken als vader schil
derde. Urenlang kon hij dan zo zitten:
in elkaar gekropen, zijn handjes op s
zijn knietjes, in onkinderlijk geduld
elke beweging van vader, elke lijning i
van diens werk met de blikken vol- E
gend. Bij vader zijn gaf blijdschap en E
tevredenheid. Vader had een klein S
bruin vlekje op zijn rechterwang en E
aan zijn linkerhand een vinger met
een lelijke nagel, daarmee was eens
iets gebeurd. Vader had haar op zijn
handen en moest dikwijls zijn baard
bijknippen, moeder hoefde dat nooit
te doen. Vader droeg grote hoeden,
zwart, met brede randen, en waai-
dassen, en soms een fluwelen kiel, die
lekker zacht en zwaar aanvoelde. Va
der lachte, gn zong. en schilderde, en
vertelde. Oei, oei, oei, vader vertelde
en dan wés het er. Freek kende de
kabouters uit vaders verhalen; de el
fen en zeemeerminnen had hij zélf
gezien; en oude Mieke die aan de
zandweg woonde, was de heks, die
reed op de bezemsteel. Ze waren al
len even werkelijk als moeder, en
Leentje, het fneisje, als oma, die wei
eens over kwam uit het deftig. Den
Haag, en oom Jan, die een beetje op
vader leek, maar toch weer heel an
ders was, en Joep van Bom, het brui
ne paard, en Lobbes, de hond en de
poes Minetje.
En dan was dat nog maar alleen de
wereld! Boven de wereld stond nog
gans die grote hemel met zijn zon,
maan en sterren en nog hoger was
de Lieve Heere God, Die alles ge
maakt had, en de Lieve Heere Jezus,
Die zoveel van kindertjes hield. Dat
alles was het rijk van Freek daarvan
voelde hij zich veroveraar, dat was
het leven, dat langzaam openbloeide,
als een bonte bloem.
Onze prins, zei vader weieens als
hij nog meer dan anders tevreden
over de kleine jongen was. Dat was
een beloning, een eer, die Freek er
kende als zodanig en waardeerde.
Woordjes als schat, lieveling, Freekie,
zoals zijn moeder hem wel noemde
als zij niets op hem aan te merken
had, liet hij lijdelijk over zich heen
gaan, net als haar kussen en omhel
zingen en verzekeringen van haar lief
de, die hij aannam als nu eenmaal
bij moeder behorend evenals de wet
ten hem door haar gesteld.
Netjes eten, met twee woorden
spreken, beleefd zijn tegen de men
sen, niet jokken en nog oneindig veel
meer, dat hij niet eens onthouden kon.
Vader daarentegen gaf voorbeelden
en beloonde met een enkel woord of
een lach als die goed werden ge
volgd; hij vertroetelde noch strafte.
Over het verbod om te jokken kon
Freek nooit met zichzelf klaarkomen.
Moeder zei, dat jokken hetzelfde was
als dingen vertellen die niet waar
waren. Maar het gebeurde soms wel,
dat Freek, die van zijn eerste gedach
ten af altijd pijnlijk eerlijk in de we
reld stond, de dingen zo vertelde dat
moeder zei, dat hij jokte, terwijl hij
zeker wist van niet.
(Wordt vervolgd) s
3764. Onder andere omstandigheden zou de verschij-
s ning van dergelijke voorwereldlijke dieren David Lod-
E êe stellig in hoge mate geïnteresseerd hebben, maar
E nu beschouwde hij het alleen als een verdubbeling van
E zijn moeilijkheden. De rauwe kreten waarmee de pte-
rodactylen op hem toekwamen vliegen, voorspelden
dan ook weinig goeds. Als leden van de familie der
carnivoren beschouwden zij hem kennelijk als een wel-
S kome variatie van het dagelijks menu. David wist niet
E veel van de aanvalsmethode van deze vliegende sau-
5 riërs, maar dat werd hem spoedig duidelijk, want met
bijna waanzinnige vaart dook de voorste al op hem neer.
Hij had nauwelijk gelegenheid om een stuk stevige sten
gel los te rukken, waarmee hij zich hoopte te verdedi
gen. En nu was het geluk met hem, want hij zwaaide
zijn stok precies op het juist moment omhoog en trof
de reuzenvogel zo hard op de kop, dat deze met een
enorme klap op het water sloeg. David drukte het klap
wiekende beest hard neer in de modder. Maar reeds
scheerde nummer twee met vervaarlijk klappende ka
ken rakelings over heem heen. Er moest een meer ef
fectief wapen aan te pas komen!
50. Rechter Tie heeft de Keizerlijke benoeming eer
biedig weer opgevouwen en teruggestoken in de voering
van zijn kraag. Hij is danig van zijn stuk gebracht door
het document dat hem met zo grote macht bekleedt.
Maar al is hij de Keizerlijk Grootinquisiteur, het onder
zoek moet hij verrichten als dokter Liang Moe. De
Prinses heeft hem bevolen om haar opdracht geheim te
houden. Hij zal het document pas mogen gebruiken als
hij zijn taak heeft volbracht en het halssnoer heeft te
ruggevonden! Rechter Tie is opgestaan en plotseling
valt zijn blik op een paar donkere vlekken op de houten
brits, juist op de plaats waar hij gezeten had. Het lijkt
wel geronnen bloed, ja en bloed dat nog niet zo lang
geleden vergoten is. Zou dit soms het bloed kunnen zijn
van Tai Min, de vermoorde kassier van de Ijsvogel Her
berg, wiens lijk net uit de rivier was gehaald toen hij de
stad binnenreed? In dat geval zou de zijdehandelaar
Lang meer van de moord afweten want dit is zijn voor
raadschuur! Rechter Tie verlaat het gebouwtje en be
reikt al gauw de eerste huizen van de stad. Hij richt
zijn schreden naar het militaire hoofdkwartier. Er zijn
enkele dingen die hij nodig met kapitein Sioe moet be
spreken. En bovendien moet hij de lijken van de drie
boeven rapporteren.
61. Tekko keek eens op de diepte-meter om te zien
hoever hij nu al gedoken was. En toen hij verbaasd
constateerde dat hij de tweeduizend gepasseerd was
begon hij opeens met koortsachtige haast naar het ro
de opschrijfboekje van professor Starreveld te zoeken.
„Als Starreveld dat boekje nu maar werkelijk hier
heeft laten liggen!" mompelde onze vriend gejaagd en
hij onderwierp alle hoeken en gaten van de kleine ruim
te aan een grondige inspectie. Maar het was zoals de
professor hem in der haast had mede gedeeld en wel
dra nam onze onverschrokken duiker kennis van de
aantekeningen die zijn vriend gemaakt had en die hem
duidelijk uiteen zetten, waartoe alle handels, kranen en
knoppen dienden. Het eerste wat Tekko deed was voor
de luchtverversing zorgen en juist toen hij een poging
wilde doen om de bol te laten stijgen, werd zijn aan
dacht weer getrokken door het leven buiten de bol. In
de lichtbundel die de bol door 't donkere water uit
straalde, zag onze vriend de meest vreemdsoortige vis
sen en toen bedacht hij opeens dat hij per slot van reke
ning toch niet voor niets met fototoestellen en film-ca
mera's uitgerust was. Hij nam een gloednieuw filmtoe
stel ter hand en legde de beeltenis van een grote inkt
vis, die licht-uitstralende bolletjes aan het einde van de
tentakels had, op de gevoelige band.
Het buitenland vierde het afgelopen
weekend hoogtij op de televisie. In de
amusementssector via vooral buiten
landse produkties, in de reportagesec
tor gelukkig ook via werk van Neder
landse makelij.
Er waren twee reportages, die er
opvallend uitsprongen. Eerst de extra
aflevering van „Speciale berichtge
ving", zaterdagavond laat in het
VPRO-programma, over „Tsjecho-Slo-
wakije zander censuur". Deze reporta
ge van Dick Verkijk beoogde een in
druk te geven van de liberalisering in
genoemd land. Die indruk was uiter
aard in dit stadium van de ontwikke
ling nog niet volledig, maar toch wel
duidelijk. Vooral de straatinterviews
met de uiteenlopende reacties van de
voorbijgangers leverden een aantal
boeiende fragmenten op.
Zondag werd via radio en televisie
veel aandacht besteed aan de kerken-
actie „Kom over de brug". Het „Dub
belportret uit Suriname", dat IKOR en
CVK gisteravond op het scherm brach
ten, vormde een opwekkende illustratie
bij alles wat gisteren aan stichtelijke
en zakelijke taal over deze onderne
ming werd gesproken. Het bestond uit
twee impressiesvan wat twee ver
pleegsters in Suriname op een bewon
derenswaardige (en daarom ook heel
veel steun waardige!) wijze presteren.
In „Monitor" ging Ageeth Scherp
huis „op de vuist" met Willem Duys.
Het ging, zoals te verwachten viel,
voornamelijk weer over links en rechts
met name in de politiek, waar Duys
zich een beetje bij betrokken zei te voe
len. Voor hem wordt de Grote Drie ge
vormd door „Van Riel-Van Someren-
Van Rappard". Hij verklaarde zich
voorstander van het „harde" intervieuw
als het gaat, om een vraaggesprek met
een politicus: „Die zit daar als volks
vertegenwoordiger; die mag je het
hemd van het lijf vragen".
Het klapstuk in de amusementssec
tor was de Duitse tv-show van Gilbert
Bécaud (die bijna een week eerder al
op Duitsland was uitgezonden; wan
neer krijgen wij zo'n show nou eens
het eerst?). Vooral Liesbeth List (in
ternationale allure, onderhand) hield
de naam van ons land hierin zeer
hoog. Evenals zij bracht Bécaud zelf
allerminst nieuwe nummers. Het is
„in" om deze chansonnier commer
cieel, pathetisch, kitscherig en weet-ik-
wat-nog-meer te noemen. Hij beschikt
echter ook nog steeds over een aanste
kelijke hoeveelheid zonnigheid, dyna
miek, enthousiasme en muzikaliteit en
weet zijn gasten meer reliëf te geven
dan menig ander show-man of show
lady. Ik denk hier ook aan de wijze,
waarop hij Nancy Wilson (onderhand
op één hoogte met Ella en Sarah en
Barbra) liet schitteren in „What now,
my love?", de Engelse versie van zijn
eigen „Et maintenant".
Overigens ben ik zelf een groot be
wonderaar van Julie London. Ik had
.haar tot dusver alleen maar horen
zingen. Het zien zingen viel me zater
dagavond nogal tegen, omdat de grote
dosis kunstmatige „sex" in haar voor
dracht het genieten van haar écht sen
suele zang („My baby just cares for
me!") nogal verstoorde. Nee, dan geef
ik toch maar de voorkeur aan de
minder geveinsde uiterlijke charme
van Franca, het Italiaanse zangersje
van Franca, het Italiaanse zangeresje
avond een voortreffelijk volksliedjes
programma bryjiten.
GISTERAVONlf V
Tenslotte namens de voetballiefheb
bers die om acht uur op visite of met
de trein mee moesten nog een vraag
aan NTS-Sport: waarom kwamen de
voetbalflitsen veel later op het scherm
dan bijvoorbeeld de Cross des Nations
in Tunis, waarvoor zich toch veel min
der kijkers interesseren? Alleen maar
vanwege de ampex-pech met de drie
doelpunten van Ajax?
J. v. d. K.
AMSTERDAM De Marianne Phi
lipsprijs voor 1968 is toegekend aan de
dichter Maurits Mok voor diens gehele
oeuvre. De jury die de prijs unaniem
toekende, bestond uit Hella S. Haasse,
Ed Hoornik en K. Smeding.
HILVERSUM I.
18.00 Stereo: Lichte koorzang. 18.19
Uitzending van de Pacifitisch Socialis
tische Partij. 18.30 Nws. en weerpraatje
18.46 Act. 19.00 Op de man af, praatje.
19.05 Muz. en dienst: een informatief
programma met NCRV-vocaal ensem
ble en orgel: klass. muz. 19.30 Stereo:
Lichte grammofoonmuz. 20.00 Stereo:
Metropole ork .20.25 Operasi Mentaal,
klankbeeld. 20.45 Stereo: Bariton en
piano: Klass. liederen. 22.15 Litera-
ma: radiokroniek over boeken, schrij
vers en toneel. 22.30 Nws. 22.40 Avond
overdenking. 22.50 NCRV-vocaal en
semble: werken uit de Nederlandse
scholen. 23.15 Vertolkers beluisterd: mu
zikale lezing. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. 18.16 Radiojourn. 18.25 Ik
verbind u door...., praatje. 18.30 De ta
fel van (half) zeven: gevarieerd progr.
(19.07 Paris vous parle). 19.30 Nws.
19.35 RVU: Pools dagboek, door prof.
dr. J. W. Schulte Nordholt. NRU: 20.05
Toneel NU!: progr. over mod. toneel
stukken. 20.30 Jazzmuz. 21.00 Musonet-
te: licht muziekprogr. 21.30 Een wet
voor weerlozen: een radiodocumentaire
over vivisectie. 22.15 Lichte grammo-
foornmuz. Bond Zonder naam: 22.20 U
(w)eet goed....millioenen eten niet, le
zing. NRU: 22.30 Nws. 22.40 Act. 22.55
Metro's Midnight Music: licht geva
rieerd muziekprogramma. 23.55-24.00
Nws.
NEDERLAND I
NTS: 18.50 Pipo de clown. STER:
18.56 Reclame. NTS: 19.00 Journ. STER
19.03 Reclame. CVK IKOR RKK: 19.06
Kenmerk, de wekelijkse informatieru
briek over kerk en samenleving.
NCRV: 19.31 Abbott en Costello: De
privé-detective, TV-film. STER: 19.56
Reclame. NTS: 20.00 Journ. STER:
20.16 Reclame. NCRV: 20.20 Eerste
Man, TV-feuilleton. 20.50 De Brug,
filmdocumentaire. 22.00 Café Chantant:
het Winkeltje. NTS: 22.30-22.35 Journ.
NEDERLAND II
NTS: 18.50 Pipo de clown. STER:
18.56 Reclame. NTS: 19.00 Journaal.
AVRO: 19.03 Vjoew, tienermagazine.
NTS: 20.00 Journ. STER: 20.16 Recla
me. AVRO :20.20 Peyton Place, TV-
feuilleton. (dl. 24). 20.45 Antigone, spel
van Jean Anouilh. NTS: 22.30-22.35
Journaal.
ROTTERDAM- De actrice Annie
de Lange, die verbonden is aan de
Haagse Comedie, zal in de eerste helft
van het komende seizoen een gastrol
vervullen bij Nieuw Rotterdams To
neel. Zij speelt de vrouwelijke hoofdrol
in het nieuwste stuk van Arthur Miller
„The price".
MAINZ Opnieuw heeft een televi
sie-uitzending in Duitsland over een
gepleegde misdaad resultaat opgele
verd.
De politie in Oostenrijk arresteerde
de achttienjarige Rainer Stossberg en
de negentienjarige Bernd Schumacher,
die ervan worden beschuldigd op 8
maart bij een bankoverval in Witzhel-
den (Noordrijn-Westfalen) 38.000 mark
te hebben geroofd.
De twee overvallers bevonden zich
in Mittersill in Tirol, waar zij de West-
duitse uitzending volgden die door de
Oostenrijkse televisie was overgeno
men. Toen zij hun foto's op het scherm
zagen, namen zij de benen, maar de
eigenaar van het hotel waar zij hun
intrek hadden genomen lichtte de poli
tie in. Kort daarna werden zij ingere
kend.
HILVERSUM I
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Het leven
de woord. 7.15 Klass. pianomuziek
(gr.). 7.30 Nieuws. 7.32 Actualiteiten.
7.45 Volksmuziek uit Australië (gr.).
8.00 Nieuws. 8.11 Gramm muz. 8.14
Gewijde muziek (gr.). 8.30 Nieuws.
8.32 Voor de vrouw. 9.15 Londens sym
fonie-orkest en solist (gr.): klassieke
muziek. 9.35 Nieuws. 9.40 Schoolradio.
10.00 Theologische etherleergang. 10.35
Stereo: Vioolduo: moderne muz. 11.00
Nieuws. 11.02 Voor de zieken. KRO:
12.00 Van twaalf tot twee: gevarieerd
progr. (plm. 12.22 Wij van het land;
12.26 Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw; 12.30 Nws.; 12.41 Actualiteiten,
plm 13.05 Hoofdprijzen SUS 15). 14.00
Schoolradio. 14.30 Pizzicato: muzikaal
middag magazine. (16.00-16.02 Nws.).
17.00 Overheidsvoorlichting: Het dage
lijks leven in de Nederlandse Antillen.
Een serie klankbeelden van Raymundo
Debrot. Vandaag: contacten met Vene
zuela. 17.10 Voor de kinderen. 17.55
Marinierskapel der Koninklijke Mari
ne.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.20 Lichte gramm. muz.
VPRO: 7.54 Deze dag. AVRO: 8.00
Nieuws. 8.11 Radiojournaal. 8 20 Lichte
gramm. muz. (8.30-8.35 De groente
man). 8.50 Morgenwijding. NRU: 9.00
Zonnesteekjes onder water: klankbeeld
over toerisme. 9.40 Muziek uit de Mid
deleeuwen en Renaissance: Italiaanse
motetten. AVRO: 10.00 Voor de kleu
ters. 10.10 Arbeidsvitaminen. (11.00-
11.02 Nws.; 11.02-11.32 RVU: Zijn film
festivals behalve commercieel nuttig,
ook artistiek van belang? door K. J.
de Bruyn). 11.55 Beursberichten. 12.00
Stereo: Zuid-Hollands Blaastrio: klas
sieke en moderne muziek. 12.26 Mede
delingen voor land- en tuinbouw. 12.29
Overheidsvoorlichting: Uitzending voor
de landbouw. 12.39 Sportrevue. 13.00
Nws. 13.11 Radiojournaal. NRU: 13.30
De lichte muze belicht: De operette.
14.35 Prix Italia: moderne muziek (op
name). AVRO: 15.00 Oog om oog, hoor
spel. (dl. 6). 15.36 Stereo: Het Radio
koor: oude en klassieke liederen. 16.00
Nieuws. 16.02 Kerkorgelconcert: klass.
muziek. 16.25 Voor de jeugd. 17.15 Di-
xielandmuziek (gr.). 17.30 Lichte gram-
mofoonmuziek voor de tieners.
HILVERSUM III
VARA: 9.00 Nws. 9.02 NAR: Onze
Nederlandse Artiesten Revue op de
plaat. 10.00 Nws. 10.03 Klink-Klaar, zon
der nonsens. (11.00 Nieuws). 12.00
Nieuws. 12.03 Zorro: programma voor
tieners. 13.00 Nieuws. 13.03 Ekspres:
gevar. platenprogr. (14.00 Nws.). 15.00
Nws. 15.03 Er - Jee - Em - Drie 16.00
Nws. 16.03-18.00 Mix: licht gevar. pla-
tenprogramma. (17.00 Nieuws).
MAANDAG 18 MAART 1968
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journ. (Herhaling
van gisteravond). 10.20 Sport. 10.50 Do
cumentaire. 12.00-13.30 Actualiteiten
kroniek. 16.40 JÓurn. 16.45 Reportage.
17.25 (K) Voor de vrouw. 18.00-18.05
Journ. (Regionaal progr. NDR: 18.05
Act. 18.19 Sportoverzicht. 18.53 Zand
mannetje. 19.00 Act. 19.26 TV-serie.
19.59 Programmaoverz. WDR: 18.05
(K) TV-serie. 18.10 (K) TV-serie. 18.25
Goedenavond. 18.30 Journ. 19.10 (K)
TV-serie. 19.40 (K) TV-serie). 20.00
Journ. en weerber. 20.15 Filmreporta
ges. 21.00 Liederenprogr. 21.45 (K) Re
portage. 22.30 Journ. commentaar en
weerber. 22.50 Gewijde muz. 0.10 Jour.
naai.
DUITSLAND II
17.45 Nws. en weerber. 17.50 Act. en
muz. 18.15 TV-serie. 18.50 TV-film. 19.27
Weerber. 19.30. Nws. en act. 20.00
Dagboek uit de katholieke kerk. 20.15
Documentaire. Aansl.: Nws. 21.00 Sehn-
sucht der Frauen, Zweede speelfilm.
(Niet geschikt voor jeugdige kijker).
22.35 Nws., weerb. en act.
De N.T.S. zendt, zoals reeds eerder in het kort werd gemeld, op de dinsdagen
19 maart, 26 maart, 2 april en 9 april op Nederland 2 vier programma's uit
over de Mammoetwet, die op 1 augustus a.s. van kracht wordt.
De programma's zijn er op gericht de ouders te informeren over de mogelijk
heden voor hun kinderen. Al vaak is een verkeerde beslissing genomen bij de
schoolkeuze door deze keuze te laten beïnvloeden door statusoverwegingen.
Het feit, dat meer dan de helft van
de leerlingen, die in de eerste klas van
de middelbare school zitten, de eind
streep niet haalt, spreekt in dit opzicht,
duidelijke taal.
In deze serie NTS-programma's wordt
aan de ouders duidelijk gemaakt wat
de betekenis van de wet is, welke de
nieuwe mogelijkheden voor hun kinde
ren zijn en wat de nieuwe begrippen en
afkortingen in de Mammoettaai beteke
nen.
In het eerste programma, dat dins
dag 19 maart van 21.50 tot 22.20 uur on
der de titel „Het geraamte van de
Mammoetwet" wordt uitgezonden,
wordt een overzicht gegeven van de
verschillende vormen van onderwijs.
Voorts wordt uitgelegd wat o.m. de
namen MAVO, HAVO, Gymnasium en
Atheneum inhouden. De laatste twee
worden samengevat onder de afkorting
VWO (voorbereidend wetenschappelijk
onderwijs). MAVO staat voor middel
baar algemeen vormend onderwijs.
Deze opleiding duurt vier jaar (een
driejarige afdeling is ook mogelijk) en
staat gelijk met het huidige ulo. Leer
lingen van deze school kunnen doorstro
men naar het middelbaar beroepson
derwijs.
HAVO betekent hoger algemeen voort
gezet onderwijs. Het wordt gegeven aan
scholen met een duur van vijf jaar en
is vergelijkbaar met de MMS (maar
dan ook voor jongens) en dat deel van
de huidige HBS, dat een rechtstreekse
voorbereiding geeft op een functie in de
maatschappij. Het HAVO heeft o.m.
doorstroming naar vele vormen van ho
ger beroepsonderwijs.
Het Gymnasium blijft in de Mam
moetwet behouden. Nieuw is het Athe
neum. Deze opleiding duurt zes jaar en
komt in de plaats van dat deel van de
huidige HBS, dat een doorstroming geeft
naar de universiteit. Er is een A-afde
ling (economisch maatschappelijk) en
een B-afdeling (wiskundig-natuurkun
dig). Gymnasium en Athenum zijn be
doeld als scholen, die een voorberei
ding geven voor wetenschappelijk on
derwijs.
In het programma wordt tenslotte uit
eengezet hoe het brugjaar dat in de
Mammoetwet wordt genoemd, moet
worden gezien. Aan deze eerste uitzen
ding verlenen medewerking mr. J. M.
L. Th. Cals, die destijds als minister
van Onderwijs de nieuwe wet heeft in
gediend. de huidige minister van Onder
wijs en Wetenschappen, prof. dr. G. H.
Veringa, en de heer J. G. S. Bruinsma,
burgemeester van Beverwijk.
Het tweede deel van de serie (26
maart), is geheel gewijd aan het alge
meen Voortgezet onderwijs. Hier wordt
de betekenis van MAVO, HAVO, Gym
nasium en Atheneum uitgediept. Er
wordt gepraat met ouders, directeuren
en rectoren en leerlingen van de zesde
klas van de lagere school.
Het dercie programma (2 april) staat
in het teken van het beroepsonderwijs,
waaronder wordt verstaan technisch
onderwijs, huishoud- en nijverheidson
derwijs, landbouwonderwijs, midden-
standsonderwijs, economisch en admi
nistratief onderwijs, sociaal-pedago
gisch onderwijs, kunstonderwijs en de
opleiding voor onderwijzend personeel.
Tenslotte wordt in 't vierde program
ma (9 april) aandacht besteed aan bij
zondere vormen van onderwijs. Er
wordt dan op gewezen, dat de ouders
niet alleen een keuze kunnen maken
voor het schooltype, maar eveneens
voor de vorm waarin het onderwijs zal
moeten worden gegeven.
Oud-minister J. M. Th. Cals, de gees
telijke vader van de Mammoetwet.
Sommige leerlingen hebben namelijk
de behoefte aan individueel onderwijs.
Dit kan gegeven worden op het terrein
van het lager beroepsonderwijs, op
MAVO-niveau (de z.g. IVO-scholen) en
op de Montessori- en Dalton-scholen.
Het geheel wordt besloten met een
discussie, waarin tegelijkertijd nog een
aantal vragen wordt beantwoord over
zaken, die misschien nog niet aan de
orde zijn geweest.
De programma's worden samenge
steld door de heer P. A. Koenis, ver
bonden aan het R.-K. Centraal Bureau
voor Onderwijs en Opvoeding in Den
Haag. De presentatie berust bij de heer
J. v.d. Molen, verbonden aan een ulo
school te Haarlem. De regie is in han
den van Wil Groot.
Tot de adviescommissie behoren de
heren G. Gruppelaar, directeur van de
Chr. HAVO-school Juliana van Stolberg
in Den Haag; frater M. Gerlach, hoofd
ulo-school te Hilversum; G. N. Meurs
te Leiden, oud-voorzitter van de Neder
landse Bond van leerkrachten bij het
Nijverheidsonderwijs en Ton Elias, jour
nalist te Den Haag.
AMSTERDAM De gang van za
ken bij de Nederlandsche Midden-
standsbank N.V. (NMB) is in de eerste
maanden van 1968 zeker even gunstig
geweest als in de overeenkomstige pe
riode van 1967, zo deelde de voorzitter
van de Raad van Commissarissen van
de NMB, drs. J. F. Posthuma, mede
op de jaarvergadering. De expansie
van de bank heeft zich ook in deze eer
ste maanden geconcretiseerd en ver
wacht wordt dat deze zich in de ko
mende maanden van 1968 zal voortzet
ten.
De voorzitter maakte de aandeelhou
ders in antwoord op een vraag duide
lijk, dat voorlopig niet op een uitkering
uit de agio-reserve behoeft te worden
gerekend, omdat de stille- en open-
reserves vergeleken met die van de 2
grote Nederlandse banken, nog aan de
lage kant zijn. „Het gezond maken en
gezond houden van de NMB moet nog
doorgaan", zo voegde drs. Posthuma,
daaraan toe.
Over de huidige valuta-situatie in
verband met de verhoging van het
Amerikaanse disconto had het bestuur
nog geen prognose. De situatie werd
nog vrij onoverzichtelijk geacht, met
name ten aanzien van de vragen wat
er met de goudprijs gaat gebeuren en
wat met de valutaverhoudingen. De be-
drijfspolitiek zal in elk geval zo zijn,
dat men zich geen buil aan bepaalde
ontwikkelingen zal vallen. Gememo
reerd werd dat ook vóór de devaluatie
van het Engelse Pond, tijdig maatre
gelen waren getroffen en zelfs dat men
met winst uit de ponden-affaire was
gekomen.
Over de omvang van de investerings
reserve wilde het bestuur niets mee
delen. Hetzelfde gold voor de extra-re-
serves, die naar het bestuur mee
deelde echter van dusdanige groot
te zijn, dat de stabilisatie van de bank
er in elk geval door wordt gewaar
borgd.
De NMB zal de bouw en financiering
van winkelcentra via haar dochterin
stellingen voortzetten en erop toezien
dat het midden- en kleinbedrijf hierin,
naast de grootwinkelbedrijven, een be
hoorlijk aandeel blijft krijgen.
Op de vraag of de belegging in Ne
derlands schatkistpapier en ander
overheidspapier (op de balans voor
ruim een miljard gulden) niet naar de
belegging in debiteuren kon worden
verschoven, werd geantwoord dat men,
wat het beleggingsbeleid betreft, moet
blijven binnen de grenzen van solvabi
liteit en liquiditeit die hieraan door
de centrale bank zijn gesteld. Overi
gens wordt het kredietenbeleid niet be-
invloed door het beleggingsbeleid.
De heren J. B. A. Hurkmans en B.
F. J. van der Meer werden als com
missaris herbenoemd. Voorts werd de
Raad van Commissarissen met een lid
uitgebreid door de benoeming bij ac
clamatie van oud-minister dr. G. M. J.
Veldkamp.
ARNHEM Acht Nederlandse meu
belfabrikanten hebben hun exportacti
viteiten gebundeld in een centraal ver
koopkantoor: de NV Verenigde Hol
landse Meubelexport.
De combinatie verwacht in 1970 een
produktie te kunnen bereiken van on
geveer vijftig miljoen gulden aan meu
bels. Een belangrijk deel daarvan zal
naar het buitenland worden verkocht.
De combinatie wordt gevormd door:
H. A. van Berkesteyn in Waddinxveen,
Hilversumsche Meubelfabrieken ift
Tiel, Hutten in Kaatsheuvel, Madoca in
Oosterbeek, Meeuwis in Oirschot,
Raanhuis en Zoon in Oosterbeek, Zijl
stra in Joure en Zwijnenburg in
Schoonhoven.
DEN HAAG De Nederlandsche
Aanneming Maatschappij voorheen
Firma H. F. Boersma (Nedam) he'eft
een gunstig jaar achter de rug. De om
zet, uitgezonderd die van deelnemin
gen, steeg in 1967 tot f 100 (v.j. f 90)
miljoen. Het aandeel in de omzet van
combinatiewerken (samen met derden)
bedroeg 12 procent van de totale om
zet.
Het overschot van de bedrijfsreke-
ning kwam uit op f 7,14 (v.j. f 6,96)
miljoen. Na aftrek van o.m. hogere
kosten, afschrijvingen en belastingen
resteerde een winst van f 1,24 (f 1,26)
miljoen, waaruit onveranderd 20 pro
cent dividend wordt voorgesteld.
Door de toegenomen concurrentie
heeft het bedrijf met grote moeite de
orderportefeuille op peil kunnen hou
den. Het bedrag aan opgedragen, maar
eind 1967 nog niet uitgevoerd werk, be
droeg f 107 miljoen tegen f 115 miljoen
eind 1966. De werken in uitvoering vor
deren over het algemeen bevredigend.
De onderneming heeft vorig jaar
f 1,95 miljoen in materieel geïnves
teerd tegen f 2,36 miljoen in 1966. Hier
van wordt een gunstige invloed op de
kostprijs verwacht.
FORD
De Nederlandsche Ford Automobiel
fabriek stelt over 1967 weer 25 pet.
divident voor. Daarvan is op 29 de
cember al 10 pet. vooruitbetaald.
I.G.B.
Aan de jaarvergadering op 10 mei
van de Internationale Gewapend Be-
ton-Bouw wordt voorgesteld het divi
dent over 1967 te verhogen van 18 tot
20 pet.
VERBLIFA
Aan de jaarvergadering van Thomas
sen en Drijver Verblifa op 26 april
wordt voorgesteld het dividend over
1967 te verhogen van f 4 tot f 4,30 per
aandeel.
