Nooit meer zonder! m EEN ZWALUW MAAKT NOG Verandering in Tsj.-Slowakije komt maar lang zaam Novotny Praag jr. mag niet uit naar Westen Pompidou maakt halszaak van Franse reclame-t.v. S.P.D.-congres voor de „grote Huwelijk nog dit jaar Razzia op zwarte markt in Saigon VERDRIJF VERKOUD HEID n WITTE KRUIS Executies in China Edet brengt behalve comfort, luxe, zachtheid en hygiëne iets nieuws in 't kleine ka mertje. Rust. De zekerheid dat U (op het verkeerde mo ment natuurlijk) niet meer zonder papier zit. f 1.75 r,chthet<i Dit is het. Het Edet vierrol- pak met zestienhonderd van die zachte, hygiënische velle tjes, en dat is heel wat meer dan in bijna alle andere vier- rolpakken. Een rustig idee, nietwaar? En 't is nog voor delig ook. Het Edet-altijd- papier-in-huis-pak kost alles bij elkaar maar f 1.75. En U kunt nog kiezen uit geel of groen of rose ook. Als U een rustig gebruiker bent en vier rollen ineens te veel van het goede vindt, ligt de Edet King Size wellicht wat beter voor U. Vijfhon derd vel voor 55 cent. Zacht en hééééél veel papier. GELIJK REALISTEN 3e net \J* dat etvt Per WOENSDAG 20 MAART 1968 "uitZw*,en Edet Kroonsprins Haralci van Noorwegen (31) en mejuffrouw Sonja Haraldsen (30) zullen in augustus of september van dit jaar trouwen. Dat maakte koning Olaf van Noorwegen gisteren bekend. Het paar zal zijn intrek nemen in de konink lijke residentie te Skaugum, dertig kilometer ten westen van Oslo. PRAAG De zoon van president Antonin Novotny is verhinderd het land te verlaten, daar de eommunistisehe autoriteiten vrezen dat hy naar het Westen zou vluehten, in het licht van het schandaal over generaal Jan Sejna, zyn vriend, die overliep naar Amerika. Een gezaghebbende zegsman deelde mee, dat Antonin Novotny jr.. die aan het hoofd staat van de Artia maatschap pij voor buitenlandse handel, een uit reisvisum naar West-Duitsland en Joe- go-Slavië geweigerd werd. waar hij vol gende week heen zou gaan. „Wij willen niet nog meer overlopers" aldus een goed ingelichte zegsman. Het nieuws over Novotny jr. werd be kend toen Tsjecho-Slowakije op de hoog te kwam van verschillende arrestaties in de zaak Sejna. Tot de arrestanten behoren lt.-kol. Jaroslaf Moravec, adjudant van Sejna, van wie bekend was dat hij een goede vriend van de Novotny's was. De Tsje chische lezers krijgen dagelijks bijzon derheden voorgezet over de kringen waarin Sejna verkeerde. In het jongste nummer van Obrana Lidu. het week blad van het ministerie van Defensie wordt gezegd, dat .^tientallen betrokken zijn" bij de zaak SHejna. „Sommige van hen zijn laaggeplaatste figuren, maar anderen hebben hoge posities. Er lopen ook sporen naar de familie van A. No votny. Het gehele schandaal biedt een beeld van het morele verval onder een zeker deel van de hiërachie van func tionarissen". Op een gezamenlijke vergadering van het Tsjechoslowaakse kabinet en 't presidium van de nationale vergadering is besloten, dat de assemblee voortaan nauwlettend de uitvoerende macht zal controleren en meer aandacht aan haar wetgevende taak zal besteden. Generaal-majoor Egid Pepich, hoofd van de afdeling politieke zaken van het Tsjechoslowaakse leger, is dinsdag in Moskou aangekomen. SAIGON De politie heeft vandaag een grote razzia uitgevoerd op de zwarte markt van Saigon. Zij had daartoe opdracht gekregen, van presi dent Ngoeyen Van Thieu. Duizenden stalletjes met zwarte goederen werden gesloten. Overal werden prikkeldraadversper ringen aangebracht. Dit wijst erop, dat de politie de zwarte markt gesloten wil houden. Tot dusverre hadden de razzia's op de zwarte markt slechts een tijdelijk ka rakter. Binnen enkele dagen waren de handelaren weer in actie. Hun handel bestaat uit goederen, die zij op illegale wijze' betrekken van de Amerikaanse legerwinkels of die zij onttrekken aan de Amerikaanse hulp, die bedoeld is voor de burgerslachtoffers van de oor log De razzia had plaats in het kader van een landelijke poging om een einde te maken aan de corruptie. In Westelijke kringen in Moskou meent men, dat de vlucht van de Tsje- cho-slowaakse generaal Jan Sejna naar de VS de achtergrond vormt van het bezoek van Pepich aan Moskou. NOVOTNY dagen geteld (Van onze verslaggever Link van Bruggen) PRAAG Eén zwaluw maakt nog geen lente. Misschien kan de situatie in Tsjecho-Slowakije op deze wijze het beste worden getypeerd. Er is hoop, maar geen zekerheid. Men wacht at' hoe de kaarten zullen vallen. Achter de scher men wordt een politiek spel gespeeld, dat op dit moment nog net zo doorzich tig is als koffiedik. In Praag zijn orth<»doxe zowel als progressieve groeperingen 't er over eens dat het uitsluitend om een crisis in de communistische partij gaat. Het volk staat er min of meer buiten, of durft zich althans noch te roeren noch uit te spreken. Slechts een handjevol studenten, schrijvers en andere cultureel geëngageerden heeft baanbrekend, of in ieder geval in het oog springend werk verricht, waar bij de grenzen van het toelaatbare overigens niet werden overschreden. De crisis in het „nationale front", dat officieel door ruim 99 procent van de stemgerechtigden zal worden gedragen, doch dat in de praktijk slechts door 20 procent van de bijna vijftien miljoen zielen tellende bevolking daadwerkelijk wordt gesteund,-dateert niet van van daag of gisteren. Het gaat om een ideologische strijd tussen liberalen en conservatieven, tus sen aanhangers van president Novotny en partijleider (eerste secretaris) Dub- cek, die de laatste in januari van dit jaar in deze functie heeft opgevolgd. De liberalen kunnen als verlichte na tionalisten worden aangeduid, die ge noeg hebben van 20 jaar betuttelende bureaucratie, wie de economische ach teruitgang een doorn in het oog is en die een eigen ideologische visie willen ontwikkelen. De conservatieven wensen alles bij 't oude te laten; bij profeten of dictators als Marx, Lenin en Stalin, en ook bij de Sovjet-Unie als bemoederende macht. Tragisch voor het Tsjechoslowaakse volk is echter dat leden van de elkaar bestrijdende groepen communisten blij ven. Het lag in de bedoeling volgens 't geijkte patroon, meningsverschillen uit de weg te ruimen via de hoofden of in ieder geval de functies van regeren de partijbonzen waarbij het volk ach tereenvolgens voor voldongen feiten wordt geplaatst. De vlucht van generaal Sen ja naar Amerika, van een man die als politieke figuur op de hoogte was van alle gehei men van het Warschau-Pact, heeft dit proces uit de hand doen lopen. Studen ten, schrijvers en kunstenaars hebben deze sensationele actualiteit aangegre pen om Novotny, die Senja altijd gepro tegeerd heeft, tot aftreden te bewegen, en tegelijkertijd meer vrijheid te eisen. „Er Is nog niets veranderd. We heb ben demonstraties en wat polemieken gehad, maar in feite is alles gelijk ge bleven". Deze woorden zijn van een ju rist, met wie wij toevallig in aanraking kwamen, toen wij gisteravond een door intellectuelen gepretenteerd café be zochten, dat op de oostelijke oever van de Vlatva (Moldau) ligt. De man wilde zijn naam niet noemen en sprak aanvankelijk met de grootste schroom. Hetzelfde was het geval met Tsjechen of Slowaken. die bereid waren over de politieke situatie te praten. Zelfs de journalisten en studenten hiel den zich gedekt. „We moeten een paar dingen goed uit elkaar houden", vervolgde de jurist. „Dat generaal Janko zich voor het hoofd geschoten heeft, betekent voor mij al thans, niets. Hij was een medestander van Novotny en een vriend van Senja, en zal wel betrokken zijn geweest bij het verstrekken van uitreispapieren aan de laatste. En dat onze „mini-Beria", Mamula, thans in de gevangenis zit, is voor het waaien van een nieuwe wind evenmin belangrijk. Deze onverbiddelijke en hardvochtige man was al sinds januari afgezet, waar mee ik maar zeggen wil dat zijn arres tatie in de pen zat". Is de procureur-generaal Samek soms al weg, of diens assistent en chef van de bijzondere afdeling Adamek? Zij hebben in de jaren 1948 tot 1953 bijna dertigduizend mensen uit politieke over weging laten vervolgen. De leden van de geheime politie zijn er nog, evenals de bevoorrechte klasse militairen, van wie de meeste officie ren vroeger arbeiders waren. Met de honderdduizenden profiteurs, die door 't zich slaafs onderwerpen aan de partij discipline dikke banen en salarissen verdienen, zullen zich fanatiek verzet ten tegen een definitief omgooien van het roer. Zij hebben de wapens, wij beschikken slechts over blote handen". De algemene mening in Praag is dat men op een volksopstand zoals Honga rije in 1956 gekend heeft niet behoeft te rekenen. Zelfs niet met het afdwin gen van een koers, die een andere dan een communistische zou zijn. Er zou heel misschien wat verlichting komen bijvoorbaat toegejuicht door grote groepen Tsjechoslowaken hoewel het de vraag is of deze ook op de geestelij ke vrijheid slaat. In dit verband is hetmisschien inte ressant naar voren te brengen dat de opheffing van de perscensuur ook overigens al sinds januari slechts 'n dialoog heeft geopènd, over de weg, die het Tsjechoslowaakse communisme heeft te gaan. Niet veel van de schrijvers, ook die in de meest vooruitstrevende literaire tijdschriften, treden buiten de oevers van de zogenaamde socialistische repu bliek. „Dit kan ook niet anders", zeï een journalist. „Nog afgezien van het feit, dat we nog niet weten wat we zelf wil len dit klinkt misschien paradoxaal, maar de nieuwe partijleider Dubcek en diens trawanten houden zich merkwaar dig koest zou de Sovjet-Unie het los laten van de communistische lijn -niet toestaan. Wij zijn geen romantici, maar realis ten. Elke volksactic die uit de hand loopt, kan binnen een paar uur worden neergeslagen". Terwijl de studenten beloofd hebben zich te onthouden van demonstraties die botsingen met de politie ten gevolge zouden kunnen hebbên, schenen nog meer tronen van orthodoxe communis ten te wankelen. Van president Novotny wordt gezegd, dat hij zijn functie zal moeten opgeven, waarschijnlijk nog voor het verstrijken van zijn ambtstermijn (1969). Ook de positie van de minister van Binnenland se Zaken, Kuderna, en die van de mi nister van defensie, Lomsky, schijnt weinig benijdenswaardig te zijn. Een lichtpuntje voor de vrijheidslie vende en naar democratische vormen snakkende Tsjechoslowaken is mis schien dat de partij de plaatselijke stemcommissies heeft geadviseerd bij de komende parlementsverkiezingen (mei a.s.) het stemgeheim in acht te nemen. Of dit de verkiezingsuitslagen zal beïnvloeden, blijft echter een twee de, zeker in een land, waar de commu nistische heerszucht bovendrijft. Nelson Rockefeller verbeten vechter Na de terugtrekking van de repu blikein Romney gaat nu Rockefeller (59) aan de strijd om de republikein se kandidatuur voor het president schap deelnemen. Hij zal het moeten opnemen tegen Richard Nixon. Rockefeller heeft met Nixon ge meen dat hij al enkele malen naar de kandidatuur voor het president- j schap heeft gestreefd. Toen succes uitbleef, werd Rockefeller als even- I tuele presidentskandidaat afgesclire- j ven, maar evenals Nixon is hij erin i geslaagd „terug" te komen. De jeugdig uitziende Nelson Ald- rich Rockefeller hij wordt 8 juli j zestig jaar, maar zijn jaren zijn hem nipt aan te zien zal een formidabe- I le tegenstander voor Nixon worden, j al heeft het povere resultaat dat hij bereikte bij de voorverkiezingen van New Hampshire wel een deuk in zijn prestige geslagen. Maar Rockefeller had, in tegenstelling tot Richard Nixon, geen verkiezingscampagne in New Hampshire gevoerd. j Onvermoeibaar Rockefeller is een felle vechter, die weigert geloof te hechten aan opinie- I peilingen die hem als verliezer tip- pen. In 1961, won hij tot verrassing van velen de voorverkiezingen in J Oregon, ofschoon alle opiniepeilingen 1 hem als verliezer hadden gedood- j verfd. Het onvermoeibare sjouwen van Rockefeller had hem tegen de I verwachting in toch de overwinning j gebracht. Rockefeller struikelde tenslotte op j de grote aanhang die zijn republikein- 1 se rivaal Barry Goldwater onder de j partijbonzen had en op het feit dat hij na "een huwelijk van SI jaar I pas gescheiden en hertrouwd was j met een moeder van vier kinderen. Hef privé-leven van gouverneur Rockefeller heeft de laatste jaren ve le malen in het middelpunt van de belangstelling gestaan. Dat is eigen lijk niet verwonderlijk voor een man, wiens familie het dichtst het Ameri kaanse equivalent voor een konings huis benadert. J 100 miljoen Nelson Rockefeller is een neef van John Davison Rockefeller, grondleg ger van Staxidard Oil (Esso). De oude John liet bij zijn dood in 1937 een vermogen van 555 miljoen dollar na. Het persoonlijke vermogen van Nelson Rockefeller wordt geschat op honderd miljoen dollar. De boulevardpers had- in '59 weken- land stof voor sensationele berichten toen een van Rockefellers zonen i» het huwelijk trad met een eenvoudig Noors meisje, dochter van een vis handelaar, die in het gezin van de Rockefellers als kinderverzorgster werkte. In maart 1961 ging een villa van Nelson Rockefeller in Albany met kunstwerken ter waarde van één miljoen dollar in vlammen op. In november 1961 verongelukte z'n zoon Michaël tijdens een expeditie in Nieuw-Guinea. Ook als politicus is Nelson Rocke feller geregeld in het nieuws geko men. Hij maakte onlangs een einde aan de staking van de vuilnisopha lers in New York, waarbij hij overi gens John Lindsay, de burgemeester van New York uiterst gevoelig op de tenen ging staan. Hun verhouding laat sindsdien nogal wat te wensen over. Vele Amerikanen beschouwen niet temin Nelson Rockefeller als de bes te republikein die tegen Johnson aangenomen dat Johnson de demo cratische nominatie verwerft in 't veld kan worden gebracht. Rockefel ler kan bogen op jarenlange rege ringservaring. Hij heeft onder de re publikeinse president Eisenhower verscheidene hoge functies bekleed. Hij is onder andere onder-minister van gezondheid en onderwijs ge weest. Na zijn benauwde overwinning op Nixon in 1960 zei John Kennedy, dat Nelson Rockefeller hem vermoe delijk verslagen zou hebben. Niet vergeten Maar Rockefeller heeft de republi keinse kandidatuur nog beslist niet in zijn zak! Vele republikeinse leiders zijn nog niet vergeten dat hij in 196!, weigerde de republikeinse presidents kandidaat Barry Goldwater te steu nen. Rockefeller zal zich nu duidelijker moeten uitspreken over een aantal controversiële kwesties, zoals Viet nam, het rassenvraagstuk en de in flatie. Zijn woorden zullen op een goudschaaltje worden gewogen. Tegenover hem heeft zich Richard Nixon opgesteld, wiens zelfvertrou wen na de overwinning in New Hampshire aanzienlijk is versterkt. Ook voor wat betreft de republikein se partij kan op een felle verkiezings strijd worden gerekend. PARIJS De Franse premier Geor ges Pompidou heeft gedreigd het parle ment te zullen ohtbinden en vervroeg de verkiezingen uit te schrijven als de invoering van reclametelevisie in Frank rijk door de volksvertegenwoordiging wordt tegengehouden. De Franse regering wil door een een voudig administratief besluit reclame op de televisie brengen; voorlopig zes minuten per dag en op slechts een van de twee Franse kanalen. De linkse op positie onder leiding van Frangois Mit terrand wil daar een stokje voor ste ken en heeft een motie opgesteld die zij in discussie zal brengen op 2 april, wan neer de Franse Nationale Vergadering weer bijeenkomt. In de motie wordt gezegd dat „be langrijke wijzigingen in de finacie- ring van openbare instellingen" door het parlement moeten worden bekrach tigd. De Nationale Radio- en Televisie omroep (ORTF) valt daar ook onder. De Franse regering wil uit de extra inkom sten van de reclame de huidige «pro- NEURENBERG Het congres van partij (SPD) heeft na een debat van tien uur in de vroege ochtenduren van dinsdag met 173 tegen 129 stemmen het samengaan met de christen-demo craten in de „grote coalitie" goedge keurd. De SPD kreeg dinsdag ook te horen, dat de activiteiten tijdens de nazj- pèriode van zowel Bondskanselier Kurt Georg Kiesinger als president Heinrich ADVERTENTIE 69 Lübke aan het daglicht, moe ten worden gebracht teneinde het mogelijk te ma ken 't contact te herstellen met tde radi cale jeugd in het land. De schrijver Günter Grass, auteur van" „Blikken trommel" en „Kat en muis" stelde dit voor op de riationale conventie van de partij en werd luide toegejuicht. „De twee hoogste posten in West- Duitsland worden bezet door mannen die nniet in staat zijn gebleken duide lijke inlichtingen te geven over hun po litieke verleden", zei Grass, zelf SPD- lid tijdens een toespraak. Hoewel het misschien taboe zal zijn voor de SPD als lid van Kiesingers coalitieregering zulke zaken naar voren te brengen, verklaarde hij „moeten we toch over deze dingen spreken als we contact willen met de jeugd". Kiesinger was in de dertiger jaren lid van Hitiers nazi-partij en deed tij dens de oorlog dienst als verbindings functionaris bij het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken en bij de ra dio. Lübke verscheen onlangs nog op de televisie om beschuldigingen tegen te spreken van het Oostduitse communis tische bewind, dat hij bouwplannen had ondertekend voor concentratiekam pen. Het blad van de Poolse communis tische partij „Trybuna Ludu", heeft dinsdag betoogd, dat uit de uitlatingen van de Westduitse minister van Buiten landse Zaken, Willy Brandt, over de Oder-Neisselijn blijkt dat de sociaal democratische leider geen oplossing van dit probleem wenst. Volgens het blad had de minister op het partij congres in Neurenberg weliswaar ver klaard, dat „het Duitse volk een ver zoening met Polen nodig heeft en deze ook wil bereiken en dat daarvoor de erkenning van de Oder-Neissegrens no dig is", maar hij had er aan toege voegd, dat dit zou gelden tot een defi nitieve regeling bij een vredesverdrag. gramma's verbeteren en een derde net oprichten. Het groot verzet komt van de kran ten, die hun voornaamste inkomsten bron de advertenties zien bedreigd. Een enquête, die vorige maand in Frankrijk is gehouden, toont aan dat zeventien procent van de Fransen voor reclame op de televisie is en dat 41 pro cent ertegen. De overigen zou deze kwestie koud laten. Premier Pompidou heeft nu in een toespraak op het eiland Corsica ge waarschuwd dat de regering de opge stelde motie van de federatie van Mit terrand als een motie van wantrouwen zal beschouwen en dat zij de consequen ties zal trekken als de motie wordt aan vaard. Voorstanders van de motie noemen de reactie van Pompidou chantage. Het dreigement van de premier wordt ook gezien als een rechtstreekse uit daging aan het adres van oud-minister van financiën Giscard d'Estaing, de leider van de rechtse gaullisten een wankele parlementaire meerderheid be zorgen. Hun houding is soms onzeker. De aanhangers van Giscard d'Estaing hebben gezegd dat zij het initiatief van de oppositie steunen, maar het lijkt nu hoogst onwaarschijnlijk dat zij tegen de regering zullen stemmen. Giscard d'Es taing heeft onlangs gezegd dat hij geen zin heeft 'n regeringscrisis te bespoedi gen, zeker niet om een betrekkelijk on dergeschikte kwestie. ADVERTENTIE Poeders, tabletten, cachets. (Witte Kruis spaart bovendien de maag.) HONGKONG Volgens een in Hong kong verschijnend blad, zijn zes anti- Maoisten terechtgesteld, nadat zij ge probeerd hadden in Kanton een mili taire basis te bestormen. De zes wer den terechtgesteld als leiders van de bestorming.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 3