Piet Nak krijgt tientallen
anonieme
dreigb
neven
Studenten anti dodelijk perspectief
Slijters wereld is in
rep en roer
BRITSE FAMILIE HOUDT AL EEN JAAR
FOR T VOOR DE ZUIDKUST BEZET
Forel vissen
in het
Veer se meer
Waar is de hoofdstad?
„Inkomsten uit toerisme
steun voor Engeland"
In 1941 voorman
bij februaristaking
Bestrijding doodde
meer zeedieren
dan olie zelf
Niet van zins haarprinsdom Sealand" te verlaten
SPORTIEVE
ATTRACTIE:
Gezelschapsspel voor diplomaten in Lybië
POLITIEBESCHERMING VOOR LEIDER VAN
ACTIES TEGEN VIETNAMESE OORLOG
persd
Eeuwfeest Britse
ienst
AUTOPARK IN
OOST-EUROPA
Van bet Reve
Geen lintje
Ook positief
Veilig Verkeers-
conferentie
in Kopenhagen
Golf van „witte" dranken
Uitgesloten
Niets te vrezen
Koud kunstje
Demonstratie
„Torrey Canyon"
aten voor
nieuwsgierige
honden
Aan de kant
Sussen
Geen paniek
PIET NAK
er zit meer achter
vreselijk overdrijf, maar er moet
meer achter zitten. De geschiedenis
leert dat je zoiets nooit mag onder
schatten."
In het blad Rechtsom beschuldigde
Max Lewin de heer Nak van nazi
sympathieën in het begin van de oor
log. Daarover heeft Nak een klacht in
gediend. Hij wordt nog steeds in het
Wilhelmina Gasthuis behandeld voor
de mishandelingen die hij tijdens de
Duitse bezetting opliep.
„Ik hoef me niet te rechtvaardigen,
maar ik heb de klacht ingediend om
de mensen te attenderen op het ge
vaar van ultra-rechts. Zo'n man als
mr. W. Beernink durft te zeggen dat
hij trots is op zijn politieke verleden:
Van Heutsz wordt plechtig herdacht
en het comité „Nederland Vrij" de
monstreerde laatst feitelijk voor de
oorlog in Viëtnam."
„Men keurt het afslachten van de
bevolking daarmee goed. Voor mij zijn
dat in principe dezelfde mensen die in
de oorlog een Duits uniform aantrok
ken. In al die scheldbrieven komt tel
kens weer terug dat ik anti-Amerika
zou zijn. Dat is niet waar."
„Als je protesteert tegen de rassen-
gen Amerika? Waanzin!"
„Er zijn in de wereld op den duur
nog maar twee mogelijkheden: Samen
sterven of samen leven. Ik kies voor
het laatste en dat betekent: met Chi
nezen, Amerikanen en Russen leven.
Ik ga uit van mijn geweten. Dat heb ik
in de oorlog ook gedaan."
Tij bent een viespeuk en een huichelaar. Ze moesten je het land uitzetten, om-
tl dat je tegen Amerika bent. Schorum ben je en a-sociaal. Je spreekt geen
goed Nederlands, opruier. We wensen je de kanker, schijnheilige Judas".
Piet Nak (61) leest enkele willekeurige zinnen voor uit een willekeurige brief.
Tientallen van deze brieven altijd anoniem liggen voor hem op tafel in
zijn gezellige huis in de Eerste Helmersstraat in Amsterdam.
In 1941 was hij voorman bij de grote
februari-staking uit protest tegen het
wegvoeren van Joodse landgenoten.
Thans is hij voorzitter van het Natio
naal comité Viëtnam en daarom wordt
hij dagelijks met de dood bedreigd en
uitgescholden.
Toen Piet Nak onlangs (op uitnodi
ging) in Rusland was, schreef men
zijn vrouw: „Je gore kerel is in Mos
kou, hè? Ze hadden de smeerlap, het
kreng in de oorlog moeten slachten.
Laat die ophitser nu maar in Rusland
blijven, daar werken de vrouwen in de
bouw. Ik zie het wijf van de vieze, go
re Nak al in de bouw. Donder toch op
kreng. Wat wordt ons prinsje lief hè?
Hij moet ons eens regeren, maar dan
moeten we eerst alle communisten op
hangen..."
Piet Nak stopt met voorlezen en be
gint te lachen, maar het gaat niet van
harte.
„Je zou zeggen: dat zijn gekken die
«o'n brief sturen. Natuurlijk, maar er
zijn er toch te veel. Bovendien blijven
dergelijke acties niet langer beperkt
tot anonieme brieven. Men treedt ook
in de openbaarheid. Ik hoop dat ik
XJet Britse nationale persbureau voor
de binnenlandse nieuwsvoorziening,
„Press Association", viert dit jaar zijn
100-jarig bestaan. De feestelijkheden,
die onder meer zullen worden bijge
woond door koningin Elizabeth, pre
mier Wilson en de aartsbisschop van
Canterbury, zijn verspreid over de ko
mende acht maanden.
Het persbureau, dat in Fleetstreet in
Londen is gevestigd, zendt dagelijks
een dienst van 128.000 woorden en een
groot aantal foto's naar zijn klanten en
heeft een staf van 250 journalisten en
1500 correspondenten.
„Press Association" behoorde tot de
eersten, die de telex als communicatie
middel in gebruik namen en nu wordt
gesproken over de tijd, dat de telex
bandjes bij, de kranten, die het nieuws
ontvangen, automatische zetmachines
zullen voeden.
Vlak na de geboorte van „Press As
sociation" stikte de baby bijna in de
draden van de telegraaf, maar later
redden diezelfde draden haar het le
ven. In de eerste week na de opening
In 1968 braken namelijk de draden van
de telegraaf tijdens een hevige storm
en stopte de stroom van nieuws naar
de kranten. Jaren later, tijdens de twee
de wereldoorlog kwam een door een
Duits vliegtuig aan een parachute uit
geworpen mijn in de telegraaflijnen te
recht en bleef zonder te exploderen
voor de voordeur hangen.
TJit een wetenschappelijk onderzoek
is gebleken, dat de chemische mid
delen, die werden aangewend om de
weggestroomde olie uit de tanker „Tor
rey Canyon" te bestrijden meer scha
de hebben aangericht onder de zeedie
ren dan de olie zelf. Vooral veel schaal
dieren werden gedood, aldus het rap
port, die zelf de olie hadden kunnen be
strijden als ze niet aan vergiftiging ten
gevolge van de chemische middelen
waren gestorven
Het rapport van de British Marine
Biology Laboratory in Plymouth is ver
vat in een boek, dat onlangs in de boek
handel is verschenen, precies een jaar
nadat de tanker met een lading van
117.000 ton ruwe olie aan de uiterste
zuidwestpunt van Engeland op het Se
ven Stones-rif liep en in tweeën brak.
Ongeveer tien miljoen ton chemische
stoffen werden door de Britse autoritei
ten gebruikt in een poging de olie van
de stranden te houden.
Eenvoudiger vormen van leven in zee
zijn mogelijk voorgoed uitgeroeid. Het
dierenleven aan de kust is weliswaar
weer vrijwel normaal, maar de stran
den liggen vol zeewier, dat in normale
gevallen zou zijn verwijderd door de
schaaldieren.
Tiet autopark van de landen van de
Comecon, de organisatie voor we
derzijdse economische hulpverlening
van de communistische landen in Oost-
Europa, bestond eind 1966 uit 2,9 mil
joen personenauto's, 4,2 miljoen vracht
wagens en meer dan tien miljoen mo
torfietsen, zo heeft het Duitse Instituut
voor Economisch onderzoek in YVest-
Berlijn bekendgemaakt.
Oost-Duitsland is van de Comecon-
landen met 42 personenauto's en 73
motorfietsen per duizend inwoners het
sterkst gemotoriseerd. Het aantal per
sonenauto's van alle Comeconlanden
samen bedroeg eind 1966 nog geen
derde van het aantal in West-Duitsland
geregistreerde auto's. Het aantal
vrachtwagens overtrof daarentegen dat
van de hele Europese Economische
Gemeenschap met vijf procent.
De uitvoer van vrachtwagens van de
Comecon-landen naar West-Europa is
nog steeds gering. In 1966 ging 17 pet.
van de Oostduitse, 12 procent van de
Tsjechische en 10 pet. van de Russi
sche auto-uitvoer naar West-Europa.
Tot zijn werk voor de Viëtnam-acties
werd Piet Nak alleen door de CPN als
„afvallige" verdacht gemaakt. Onbe
grijpelijk vindt hij het dat nu het oud-
illegale blad Het Parool de aanvallen
van de schrijver G. K. van het Reve
als ingezonden brief opnam.
„Ook Van het Reve verwijt mij dat
mijn Nederlands niet perfect is. Ik zeg
niet Viët Nam, maar Viëtnam. Dat is
mijn zaak. Als er een betere wereld
was had ik misschien een kans gehad
om beter mijn talen te leren. Gelukkig
vond in februari 1941, toen ik opriep
tot een staking, niemand het belang
rijk of ik ieder woord wel goed uit
sprak."
„Ik heb Van het Reve opgebeld. Hij
begon achter elkaar te roepen dat ik
een anti-semiet ben. Hij heeft het wel
tien maal herhaald..."
Piet Nak, een drukke prater, komt
niet meer uit zijn woorden. Zwijgend
staat hij op en pakt een oorkonde en
een onderscheiding van de staat Is
raël. „Uit dankbaarheid van het Jood
se volk", staat erop.
„Je weet het niet meer hè? Er moet
meer achter zitten. Door al dat ultra
rechtse gedoe onstaat de sfeer waar
door Hitier aan de macht kon komen.
Ik heb het volste vertrouwen in de Ne
derlandse overheid maar als iemand
mij in mijn gezicht uitscheldt voor an
ti-semiet, verdomd, ik sla hem op zijn
smoel."
„De ouwe jongens hier van de stads
reiniging hebben al aangeboden een
knokploeg te vormen vanwege al die
bedreigingen. Dat is niet nodig want
ik ben helemaal niet bang. Ik heb wel
een ijzeren pijp in mijn auto, want als
ze me aanvallen vecht ik natuurlijk
wel terug."
„Bij de eerste grote Viëtnamoptocht
hadden ze de politie laten weten dat ik
eraan zou gaan. De hele optocht heeft
de politie toen een lijfwacht met me
mee gestuurd. Dat heb ik nog nooit
verteld."
„Ik vertrouw op de Nederlandse
overheid maar als het weer nodig wordt
als de horden die in de oorlog ach
ter de Duitsers aanliepen, het weer
zullen wij zeker op-
proberen
treden."
dan
Piet Nak kreeg wel buitenlandse,
maar nooit een Nederlandse onder
scheiding. Door de Duitse mishande
lingen kon hij na de oorlog zijn werk
bij de stadsreiniging niet hervatten.
Verschillende malen werd hem een
vergunning geweigerd om een zaakje
te beginnen. Hij verdiende toen de kost
als goochelaar. Nu geniet hij buitenge
woon pensioen.
„De oude koningin heeft mij zolaing
ze leefde met Kerstmis een cadeautje
gestuurd. Ik werd speciaal uitgenodigd
bij haar begrafenis. De stad Amster
dam heeft een bronzen kop van mij la
ten maken. Pas belde het Stedelijk
Museum me op: „We hebben hier je
kop, maar hoe heet je eigenlijk pre
cies", vroegen ze. „Kijk, hier heb ik
het gipsmodel."
Piet Nak vindt zoiets niet belang
rijk. Hij lacht erom. De extreme re
acties op zijn Viëtnamactie neemt hij
ernstiger. Het comité is bezig een lan
delijke actie te organiseren om geld
voor medicamenten bijeen te brengen.
Voorts verstrekt het comité voorlich
ting over de Viëtnamese oorlog.
„Ik laat me niet van mijn stuk bren
gen door de bedreigingen en de scheld
partijen, hoewel- we het gevaar niet
mogen onderschatten. Ik houd me vast
aan de talloze positieve reacties, van
letterlijk alle kanten. Ik behoud mijn
hoop op het goede. Kijk, dit schreef
prof. Verkuyl van de Vrije Universi
teit mij:
„Ik wil u gaarne bekennen dat ik bij
uw bezoek opnieuw onder de indruk
ben gekomen van de zuiverheid van
uw motieven en van uw intentie om
onmenselijkheid naar alle kanten te
ontmaskeren, of dit nu van links of
van rechts komt. Daarom betreur ik
het buitengewoon dat men van rechts-
conservatieve zijde uw naam tracht te
bekladden. U behoeft zich daarover
geen zorgen te maken. Ieder die u kent
weet, dat uw naam onbezoedeld zal
blijven, zowel wat betreft de februari
staking als wat betreft uw houding in
de Viëtnam-affaire. Met hartelijke
groet, dr. J. Verkuyl."
Een student van de universiteit
van Madison in de Amerikaanse
staat Wisconsin loopt hier over het
terrein van de universiteit, dat door de
studenten vol gezet is met houten
kruisen als protest tegen het feit dat
de meesten van hen na hun studie in
dienst moeten met de kans naar Viët
nam gestuurd te worden. Het opschrift
luidt: Bascom erebegraafplaats van de
klas van 1968.
J)c uit Nederland afkomstige aanne
mer Jan van Laarhoven, die in
Nederland portretschilder was, heeft
te Sydney in de omheining om het
enorme gat. waar» het nieuwe gebouw
van de technische hogeschool zal ver
rijzen, beneden de gebruikelijke kijk
gaten voor nieuwsgierige mensen ook
kijkgaten voor niewsgierige honden
laten maken. Naast elk laag kijkgat
schilderde hij ter aanmoediging het
„portret" van een fraaie hond.
In Japan is een bandrecorder ont
wikkeld die slechts 600 gram weegt
en de kleinste ter wereld zou zijn, al
dus het persbureau Kyodo. Het appa
raatje beschikt over een ingebouwde
microfoon en kan zowel door batterijen
als door het lichtnet gevoed worden.
In navolging van Zweden en Rus
land wil het ministerie van Justitie
van de Braziliaanse staat Guanabara
gevangenen wegens goed gedrag belo
nen met een vakantie van twee weken
die zij met hun familie op het strand
moet doorbrengen. Een vakantieko
lonie voor de gevangen zou op „ge
schikt terrein'4' moeten worden inge
richt, bijvoorbeeld op een eiland voor
de kust.
Tiet verkeer eist in Europa jaarlijks
1J honderdduizend doden en meer
dan een miljoen gewonden.
Onder auspiciën van de Wereldge
zondheidsraad (WHO) zijn in Kopen
hagen vertegenwoordigers van de Raad
van Europa, de internationale Federa
tie van politie, ambtenaren, de OESO
en internationale verkeersorganisaties
bijeengekomen om de situatie te be
spreken, en tot betere contacten te ko
men tussen de .verschillende organisa
ties die zich bewegen op het terrein
van de verkeersveiligheid.
De conferentie heeft de „menselijke
factoren" besproken, die volgens des
kundigen de oorzaak zijn van 80 pro
cent van de verkeersongelukken.
T^|E drankenhandel is in rep en roer. Na de benzine is het nu de „witte" jenever,
„vieux" en w(jn die in een geleidelijk sterkere stroom door ons land vloeit.
Forse prijsverlagingen zijn aan de orde van de dag en voor menige slijter is dit
het teken om het sein op onveilig te stellen.
Na een jarenlange bescherming is in
deze bedrijfstak de wind van de concur
rentie opgestoken. In Rotterdam heeft
dit al een ware paniek tot gevolg ge
had, zich uitend in protestvergaderin
gen. telegrammen en forse reclame
campagnes om toch vooral bij de „ech
te" slijter de drankjes te blijven ko
pen.
Het effect is echter negatief geweest.
De door de fabrikanten betaalde actie
in wezen bedoeld om de slijters wat
moed in te spreken heeft tot gevolg
gehad, dat velen de weg naar de „wit
te" slijter en de goeidkope, merkloze
dranken hebben leren kennen.
De zaak is eigenlijk begonnen op 1
november vorig jaar, toen de nieuwe
drank- en horecawet is ingegaan. Daar
voor bestond een wet, die het aantal
slijters per gemeente aan een maxi
mum bond, afhankelijk van het inwo
nertal. Handelaren zonder vergunning
konden slechts per tien flessen gedistil
leerd tegelijk aan het publiek verkopen.
Op 1 november is het maximum aan
de kant gegaan. Menigeen heeft dit mo
ment afgewacht, zo blijkt, want sinds
dien zijn in ons land vele tientallen ver
gunningen toegezegd of verleend. Al
leen al in Rotterdam is op deze manier
het aantal slijters toegenomen met 35
tot ongeveer 970 en daarnaast staan
nog ongeveer twintig aanvragen op de
wachtlijst.
Op zich betekende dit dus nog niet
zo'n forse toeneming van de concurren
tie, ware het niet dat juist deze nieuw
komers „marktverstorend" zijn gaan
werken, althans in de ogen van de al
lang gevestigde handel. Zij brengen ei
gen merken jenever, cognac, whisky,
wijn en frisdranken tegen prijzen, die
in geen verhouding staan met de van
ouds bekende soorten. Zij kunnen dit
doen, omdat zij niet „prijsgebonden"
zijn.
De gevestige handel is dat wel. Hij
moest zich houden aan de voorschrif
ten van de stichting Drawij, het kar
tel waarin de fabrikanten van gedistil
leerd zijn verenigd en dat minimum
prijzen voor de verschillende dranken
heeft vastgesteld.
Deze minimumprijzen gelden overi-
SE A LAND Ter hoogte van het Zuidengelse kust plaatsje Felixstowe ligt
sinds voorjaar 1967 een piepjong prinsdom, Sealand. Het beslaat een opper
vlakte van nauwelijks honderd bij honderdvijftig meter, maar voor de 47-jarige
Engelsman Roy Bates is het 't land van belofte. Reeds een jaar geleden trok
hij er met vrouw en twee kinderen heen. Sindsdien wappert er de rood-wit-
zwarte vlag ten téken, dat men zich hier op onafhankelijk grondgebied bevindt.
Voor de familie Bates haar nieuwe
domein betrok heette het prinsdom
Fprt Rough. Het was een van de eilan
den van beton en staal die de Engelse
marine in 1941 aanlegde voor de Engel
se kust ter verdediging van het Britse
luchtruim tegen Duitse vliegtuigen.
Verscheidene van die eilanden werden
na de oorlog opgeblazen, Fort Rough
bleef staan. Niemand bekommerde zich
erom en het stond niemand in de weg.
Tot Bates, voormalig bedrijfsleider
van de piratenzender Radio Essex, er
vorig jaar het oog op liet vallen. Met
zijn vrouw, Joan (38), dochter Penny
(18) en zoon Michael (15) nam hij het
verlaten eiland in bezit en verklaarde
het tot onafhankelijk prinsdom, dat
voortaan Sealand heette.
Pogingen om de familie Bates te be
wegen naar het vasteland terug te ke
ren liepen op niets uit. Ze voelde zich
heel prettig in de vier kale kamertjes
die Fort Rough heeft. En het gezin is
bereid met de wapens in de hand elke
eventuele bezetter tegen te houden.
Voor dat doel schafte ze zich twee pi
stolen aan. Het wapenarsenaal bestaat
verder uit een stuk of vijftig Molotov
cocktails (benzinebommen). Dat moet
genoeg zijn om indringers af te schrik
ken.
Voor Roy Bates is de hele kwestie
allesbehalve een grap. Hij gelooft stel
lig dat het eiland stevig genoeg ge
bouwd is om nog generaties lang te
blijven staan. Hij is derhalve vast van
plan er de rest van zijn leven te blij
ven.
Om zijn prinsdom ook tegenover de
buitenwereld een eigen gezicht te ge
ven overweegt Bates eigen munten,
postzegels en paspoorten uit te laten
geven. Hij speelt bovendien met de ge
dachte om een loterij op touw te zetten
en om schepen te registreren.
Dit zijn echter allemaal nog papieren
plannen en daarom behoudt Bates tot
het tijdstip dat vreemde mogendheden
zijn prinsdom zullen erkennen een
Brits paspoort.
Dat hij zijn vroegere vaderland in
middels geen kwaad hart toedraagt
blijkt uit zijn aanbod om Engeland fi
nancieel te steunen wanneer het prins
dom Sealand eigen inkomsten gaat krij
gen, bijvoorbeeld uit het toerisme.
Tot nog toe zijn alle pogingen van
Bates om zijn eiland gelegaliseerd te
krijgen op niets uitgelopen. De kans
dat het ooit zal gebeuren is uitgesloten
maar dat tempert de geestdrift van
Bates geenszins. Met vrouw en kinde
ren klautert hij elke keer opnieuw de
touwladder op en af, de enige manier
om het eiland te bereiken of te verla
kten.
Sealand/Fort Rough wordt perma
nent bewoond door tenminste twee le
den van de familie Bates. De afgelo
pen veertien dagen beleefden zoon en
dochter daardoor een angstig avontuur.
Twee Weken lang zaten zij samen met
slechts een kleine voorraad voedsel op
het eiland omdat hun ouders na een be
zoek aan Harwich verhinderd waren
naar het eiland terug te keren. De En
gelse douane hield de boot van het
echtpaar Bates binnen omdat bepaalde
certificaten ontbraken.
De twee jongelui sloeen zich er ech
ter dapper door al begon het verblijf
iin het eenzame fort, waar het geluid
tot in alle uithoeken spookachtig weer
kaatst, wanneer men een deur dicht
slaat, hen op de duur wel te benau
wen.
Van de Britse overheid heeft de
eigengereide heerser van het prinsdom
Sealand inmiddels weinig te vrezen.
Enkele jaren geleden toen de verdedi
gingsforten voor de Engelse kust in ge
bruik waren bij verscheidene piraten
zenders stond de overheid al op het
standpunt dat ze er niemand kwaad
deden. Men liet ze rustig zitten zoals
men thans Bates rustig laat zitten.
De enige keer dat er iets werd on
dernomen was in 1967 toen Engelse
commando's een van de verdedigings
forten de lucht in lieten vliegen.
Bij wijze van oefening, naar men
zei. De werkelijke bedoeling van deze
..oefening" was echter te voorkomen
dat het onbewoonde eiland in gebruik
zou worden genomen als landingsplaats
voor helikopters die het toenmalige il
legale radiostation Caroline van Neder
land uit zouden bevoorraden.
gens ook voor de niet-merkartikelen,
zodat het voor een „oude" slijter wei
nig zin heeft om bijvoorbeeld een „wit
te", merkloze jenever in zijn verkoop
op te nemen: hij kan dan immers
nog niet met een voordelige aanbie
ding komen om zijn klanten de zaak
binnen te lokken.
Toch gebeurt ook dit laatste. Van
tijd tot tijd komen in ons land tegen
acties voor van de gevestigde slijters,
als antwoord op de prijsbrekers (die
geen merk-artikelen kunnen verkopen).
Vaak probeert dan het produktschap
gedistilleerd de strijd te sussen, maar
volgens de letter zou de Stichting Dra
wij de zondaars gemakkelijk voor de
rechter kunnen brengen. Dat deze
Stichting het niet doet is begrijpelijk.
Enkele jaren geleden zijn alle vormen
van collectieve verticale prijsbinding
waarbij dus het toezicht op de na
leving door een groep fabrikanten (in
dit geval de Drawij) gebeurt verbo
den.
De Stichting vroeg ontheffing, kreeg
die niet en ging vervolgens in beroep
tegen deze beslissing. Zij was en is
daarmee tijdelijk gemachtigd de prijs
binding te handhaven, totdat opnieuw
uitspraak wordt gedaan.
Toch is de kans groot dat de rechter
in kort geding een eis van de Drawij te
gen een overtreder niet ontvankelijk
zou verklaren onder deze omstandighe
den. Met zo'n beslissing zou de Stich
ting dan wel heel weinig opschieten:
Het is zelfs niet uitgesloten, dat dan
meer slijters de prijsbinding aan hun
laars lappen. Daarom worden zondaars
nu zo nodig aangepakt met de niet ver
boden „individuele" vorm van prijs
binding, waarbij dus niet de groep fa
brikanten, maar de fabrikant zélf de
prijs voorschrijft en op de naleving toe
riet. Het is duidelijk dat dit laatste nog
al moeilijk is en de greep op de winke
lier dus ook niet zo sterk is.
Hoe vanzelfsprekend dc onrust bij de
slijters over deze rumoerige ontwikke
ling ook is, reden voor paniek zoals
in Rotterdam is er niet.
Toegegeven moet worden dat de ge
vestigde slijters en eigenlijk ook de
fabrikanten van gedistilleerd te Iaat
de bakens hebben verzet. De veilige be
scherming van de oude wet heeft de
bedrijfstak enigszins in slaap gesust,
rij prikkelde ook niet tot nieuwe activi
teiten.
Wel zou het prettig zijn als ook de
traditionele slijter de beschikking kreeg
over een aantal voordeliger drankjes,
waarvan hij de prijs zelf mag vast stel
len. Daarmee zou het patroon van rijtn
zaak ook meer in overeenstemming ko
men met dat van het moderne levens-
middelenbedrijf: Ook daar immers
kunnen de bekende merkartikelen
(neem De Gruyter) niet worden ge
mist. Evenmin echter de eigen of on
bekende merken, die als tijdelijk lok
kertje dienst kunnen doen.
„T¥7c moeten naar een grote federa-
tie van vissers in het Deltage
bied, waarin de viswaterbeherm van
het Veer se meer, het Grevelingenbek-
ken en het Haringvliet zitten. Tussen
de Zeeuwse Deltafederatie en de fede
ratie Br iel se Maas, die zo'n twintigdui
zend leden heeft, is het overleg al be
gonnen", zegt G>. J. Veels, voorzitter
van de federatie Deltavissers. Hij weet
nu al dat het Grevelingenbekken in
1971 onder het beheer van de Deltafe
deratie zal vallen en voorziet een grote
toekomst voor de vissers in Zuidwest-
Nederland.
Het Veerse meer, straks met een fo-
rellenbezetting van twintig per hectare,
zal in het komende visseizoen een van
dé attracties gaan vormen. „Want",
zegt de heer Neels met overtuiging
„als er straks iemand kans ziet vyf
forellen op één dag te vangen, krijg je
een enorme stroom vissers naar het
Veerse meer." In mei zullen de veer
tigduizend forellen worden uitgezet.
Waarom heeft de Organisatie tot ver
betering van de binnenvisserij (OVB)
juist forellen gekozen? De heer Neels:
„In 1966, toen de federatie de pacht op
het Veersemeer kreeg, heeft OVB plat
vis uitgezet. Dat is niet 2» tot rijn
recht gekomen. Er zit zoveel vreten in
het Veersemeer... abnormaal! De via
eet zich rond en wordt te lui om te
happen."
Het mocht ook geen roofvis rijn. „Fo
rellen zijn jagers. Ze ritten achter een
steen tot ze een vliegje of een kevertje
rien en dan vliegen zij erop af."
Een platvisje vangen is in de wereld
van de sportvissers een koud kunstje.
„Na de sluiting van de Veersedam vin
gen de vissers soms zeventig tot tachtig
platvissen per dag. Dan liepen ze met
zo'n zak met vis, en wat hadden ze er
aan?" herinnert de heer Neels zich.
„Maar op een forel moet je actief vis
sen. Wie op een stoeltje een sigaret
gaat ritten roken, lekker in de zon, die
vangt weinig. Je moet wérken, die spin
ner latan snorren. Een forel vangen, da*
is een machtig gevecht."
Maar het is nog afwachten hoe de uit
Deense kwekerijen afkomstige forellen
zich zullen gedragen. De hele vegetatie
in het meer is na de sluiting van de
dam veranderd; het water werd brak
en „dik", troebel, rijk aan eiwitten.
De haring heeft de verzoeting over
leefd, maar laat zich hier dan in de kor
vangen. De paling loopt goed, maar de
uitgezette platvis werd lui.
De OVB wilde eerst geen forel om
dat rij bang was dat de vis het meer
zou uitzweijnmen. De heer Neels: „In
Denemarken heeft men forel uitgezet
in de fjorden en ze blééf in Ide Fjorden.
De forellen in het Veersemeer zullen
langzamerhand iets lichter van kleur
worden, omdat het een jaagvis is die
zich aan de omgeving aanpast. Maar
hebben ze zich eenmaal gevestigd, dan
blijven ze. De uittrek zal minimaal
rijn. Er zwemmen er altijd wel een
paar weg."
Dat wil nog niet zeggen dat de blij
vers rich ook zullen laten vaingen. „We
zullen het moeten gaan leren. De mees
te vissers zullen in het begin niet veel
vangen." De heer Neels is zelf aardig
op de hoogte geraakt op zijn visuit-
stapjes naar de Duitse beken en de Vin-
keveense plassen, waar ook forel te
vaingen is. „Ik heb voor het seizoen al
zes hengels gekocht."
„By de officiële ontvangst ter gele
genheid van de uitzetting, op 4 of 11
mei in „Delta-Marina" te Kortgene, la
ten we één of misschien twee dekundi-
gen komen die een demonstratie zul
len geven van: Zo moet je omgaan met
je hengel, wil je een forel vangen."
En als de forellen gevangen worden,
dan wil de OVB weten hoe groot en hoe
zwaar ze rijn. Daarom worden twee
duizend forellen gemerkt. Wie een ge
merkte forel vangt, krijgt een rijksdaal
der van het ministerie van landbouw
en visserij. „Het mooiste zou rijn dat
ze alle veertigduizend gevangen worden.
Maar we rekenen op de helft"
De federatievissers kunnen direct na
de uitzetting een vergunning krijgen
voor een tientje voor het hele seizoen.
Voor niet-leden komt een vergunning op
een tientje per week. De opbrengst is
bestemd voor de aanvulling van de
visstand.
Het Veersemeer mag het hele jaar
door worden bevist. Nog wel. Vermoe
delijk zal het niet zolang meer duren
of het valt onder de bepalingen van de
binnenwateren.
Diplomaten, die by het koninkryk Lybië in de Noordafri-
kaanse woestyn zyn geaccrediteerd, besteden veel tyd
aan een nieuw soort gezelschapsspel, dat men „Waar is de
hoofdstad" zou kunnen noemen. Dit spel wordt voorname
lijk gespeeld per vliegtuig en bestaat uit het vliegen van de
ene Lybische stad naar de andere, om samenkomsten te heb
ben met leden van de weinig honkvaste regering van dit
land. Zelfs regeringsfunctionarissen raken in dit spel de
kluts kwyt.
Het is voortgekomen uit het feit, dat Lybië in zeventien
jaar van onafhankelijkheid nog steeds geen bepaalde hoofd
stad heeft aangegwezen, maar er vier heeft, die op ver
schillende tijdstippen voor verschillende doeleinden worden
gebruikt.
Twee ervan Tripoli, waar veel ministeries zijn gevestigd
en Toebroek, waar koning Idris het grootste gedeelte van
zijn tijd doorbrengt liggen op 1024 km afstand van elkaar.
De andere twee zijn Benghazi en Beida, die evenals Tobroek
in Cyrenaica, het oostelijke gedeelte van het land, liggen.
Het parlement komt vaak bijeen te Beida en daar kan men
in de regel de minister van Buitenlandse Zaken vinden. En
kele andere ministeries bevinden zich te Benghazi.
Na jaren lang de voornaamste basis van hun operaties af
wisselend te Tripoll en te Benghazi te hebben gehad, zijn
de ambassadeurs, die genoeg van het heen en weer trekken
hadden, in opstand gekomen en hebben zij besloten hun am
bassades permanent te Tripoli te vestigen. Dit betekent ech
ter, dat zij nu 832 km moeten vliegen om de minister van
Buitenlandse Zaken of zijn plaatsvervangers te bezoeken.
Sommige ambassades, waaronder de Amerikaanse, achten
zich ook verplicht filialen .te hebben in Benghazi en Beida
om het nodige contact te onderhouden.
De voornaamste reden waarom de regering de verschillen
de hoofdsteden handhaaft is, dat zij de gewestelijke gevoe
ligheid van de ongeveer anderhalf miljoen Lybiërs niet wil
kwetsen.
Zij die in Tripolitanië, het westelijk gedeelte van het land,
wonen, vinden dat Tripoli, de grootste stad, de hoofdstad
moet zijn; de inwoners van Cyrenaica beschouwen Benghazi
als de aangewezen plaats.
Het antwoord van de regering op deze gewestelijk naijver is
geweest de moeilijkheden eenvoudig te omzeilen en de
hoofdstad als het ware in stukken te hakken.
Zij hoopt daardoor onder het volk meer echt nationaal ge
voel te kweken. Intussen is zij er reeds op opzienbarende
wijze in geslaagd een hoogconjunctuur in het vliegverkeer
te bewerken.