Betere °P voorlichting- alle gebied en Thieu reserveert recht van veto voor Saigon WERELD GESCHOKT DOOR DOOD DS. KING STALINISME AFGEZWOREN IN TSJECHO-SLOWAKIJE Philips verwacht nog een stijging activiteit Geweldloos SER VAN-SCHREIBER BEPLEIT IN „LE DÉFI AMERICAIN: winnaressen Beleg Khe San opgeheven Queen Elizabeth verkocht Niet het eerste Eerder verschenen Slechts weinig boeken zullen uw huiselijke omstandigheden zo ingrijpend kunnen veranderen als dit fantastische naslagwerk. „Een openbaring", zeggen zij die het weten kunnen. Vraag ernaar bij uw leverancier. Hij heeft 't. Het nieuwe Staalboek 1968 van Rath Doodeheefver, vol verrassende ideeën om uw woning een ander gezicht te geven. Behang van R&D. DIT JAAR REEDS COMPUTERS Afgenomen van de week In een land dat al te velen uitsluitend wensen te zien als een van de voornaam ste cultuurdragers van Europa werden het vorige jaar van een boek over we tenschap en techniek en allerlei economische, politieke en maatschappelijke kan ten daaraan, in drie maanden liefst vierhonderdduizend exemplaten verkocht. Tet succes was volgens de uitgever groter dan dat van welke Franse roman ook in de eerste maanden na publikatie. Dat boek, Le défi américain (De uitdaging door Amerika) heeft sedertdien ook buiten het land waarin het werd uitgegeven, Frankrijk, grote opgang gemaakt. Ten dele is dat het gevolg van de misvatting van velen dat het vers voedsel voor anti-Amerikaanse houdingen zou bevatten. In dat opzicht stelde het boek die groep van lezers zeker teleur. De schrijver van Le défi américain, Jean-Jacques Servan-Schreiber, zal zal nooit hebben kunnen vermoed dat zijn boek zo snel een zo groot lezerspu bliek ha kunnen trekken. Het behandelt immers onderwerpen, waarvan vooral beleidsleden en ook al te vele politici beweren dat zij geen belangstelling bij een groot publiek zouden kunnen wek ken. Servan - Schreiber heeft met zijn boek onomstotelijk bewezen dat diie op vatting onjuist is. Wanneer in drie maanden tijds vierhonderdduizend men sen een vrij prijzig boek kopen dat geen verstrooiing biedt maar de lezer met de neus drukt op de noodzaak voor de „oude wereld" van het aanvaarden van de eisen die de technische ver nieuwing stelt, dat is dat geen boek voor een „elitegroep". Dan is het daarin aangesneden probleem er ook niet een dat alleen maar zo'n kleine elite-groep bezighoudt. Het succes van het boek van Servan-Schreiber is het bewijs voor de stelling dat de behoefte aan meer kennis en inzicht bezig is zich als een olievlek uiit te breiden op het lang niet meer rimpelloze opper vlak van wat nog niet zo heel lang ge leden de vijver van gezapigheid en zelfgenoegzaamheid was. Le défi américain is niet het eerste boek dat de ogen van een groot pu bliek voor de eisen van de nieuwe tijd heeft willen openen. Het is wel het eerste boek van deze aard dat insloeg en dat dit in Frankrijk gebeurde kan men geen toeval noemen. I)e in 1963 in Engeland verschenen waarschuwing voor de gevolgen van het inslapen van een gehele natie, het boek Suicide of a nation? (zelfmoord van een natie?) had niet het effect dat de samensteller, Arthur Koestier, ervan verwachtte. Een soortgelijk boek dat een jaar later verscheen, Rebirth of Britain (weder geboorte van Engeland) kreeg al even min de aandacht van een groot publiek. Het zelfde kan worden gezegd van Die dritte Wcltmacht (de derde wereld macht) van Diether Stolze, dat in 1962 in West-Duitsland verscheen. De samen leving was wellicht in het begin van de jaren zestig nog niet rijp voor waar schuwingen van deze aard. Servan-Schreiber is in ons land. Hij hield in het RAI-gebouw in Amsterdam een voordracht getiteld ,,De directeur van de toekomst: een uitdaging". Hij sprak in de feestelijke bijeenkomst ter gelegenheid van het vijftienjarige bestaan van het Nederlands centrum van directeuren. De lezers van zijn boek weten al dat hij de oplossing voor al ziet in het scheppen van betere ver houdingen tussen het bedrijfsleven en zowel de samenleving als de overheden en dat een van de methoden die hij aan beveelt een ingrijpende verbetering is van de voorlichting aan de samenleving over dé verrichtingen van het bedrijfs leven. In dit opzicht heeft ServanSchrei ber een medestander gevonden in dr. H. van der Haas, in wiens iets eerder dan Le défi américain verschenen proefschrift The enterprise in transi tion (de onderneming in overgangs tijd) dit thema op wetenschappelijke wijze werd behandeld. De gedachten hierover van Servan-Schreiber hebben in Frankrijk inmiddels de volle aan dacht gekregen van zowel de. commu nisten als de socialisten. Zijn provoce rende stelling is namelijk dat er in on ze welvaartsmaatschappij geen plaats meer is voor de oude en volgens hem overleefde tegenstelling tussen kapitaal en arbeid, tussen de ondierne mingen en de vakverenigingen in de zuiver marxistische zin. Van een har monische samenwerking tussen beide voormalige tegenpolen iin onze samen leving kan naar zijn mening alleen iets komen indien er, tot wederzijds voordeel, beter begrip in beide kam pen voor elkaar ontstaat. In sommige kringen gebruikt men hier de uitdruk king „industrieel klimaat". Zo'n indus trieel klimaat kan er alleen maar ka- SAIGON President Ngoeyen van Thieu van Zuid-Viëtnam heeft Amerika er voor gewaarschuwd, dat hij zich het recht voorbehoudt elk politieke overeen komst inzake Viëtnam, die zonder Sai gon's medewerking tot stand gebracht wordt, te verwerpen, aldus delen diplo maten mee. Thieu had de afgezanten van gealli eerde landen donderdag naar zijn paleis ontboden, om zijn bange vermoedens te kennen te geven over de op handen zijn de Amerikaanse contacten met de re gering in Hanoi. Van gezaghebbende zijde werd mee gedeeld, dat Thieu met nadruk tegen over de diplomaten verklaarde, dat Amerika geen recht heeft over enige po litieke kweste betreffende Zuid-Viëtnam te spreken in rechtstreeks contact met Hanoi. Thieu legde opnieuw de nadruk op het standpunt van de regering van Sai gon dat luidt: 1. Er kan in Zuid-Viëtnam geen coa litieregering komen, waarin communis ten opgenomen zijn. 2. Saigon zal geen afzonderlijke de legatie van de Viët-Cong aanvaarden op eniggerlei komende vredesconferentie. 3. Saigon zal geen vredesvoorwaar den aanvaarden, waarbij Zuid-Viëtnam geneutraliseerd wordt. Amerikaanse autoriteiten hebben ver klaard, niet verrast te zijn door het standpunt van Thieu en „het niet nood zakelijkerwijze er mee oneens te zijn". „Wij hebben altijd verklaard, dat wij SAIGON Amerikaanse hoge officie ren hebben vrijdag verklaard dat het beleg van Khe Sanh is opgeheven en de mogelijkheid aangeduid dat een aantal van de 6000 mariniers, die het fort verdedigen, teruggetrokken kun- hen worden. Iemand van de staf van generaal West moreland zei: „Het is mogelijk dat er een vervanging van eenheden plaats heeft, dat er wat gesehoven gaat worden." Verder wilde hij niet gaan. Het Kremlin heeft verklaard volledige steun te verlenen aan de verklaring van de Noordviëtnamese regering, dat zij bereid is besprekingen met de Verenigde Staten aan te gaan. In een verklaring, uitgegeven door het persbureau Tass werd het besluit van Hanoi „een realistische manier om de oorlog te beëindigen" ge noemd. Radio-Peking heeft het besluit van pre sident Johnson, de Amerikaanse bombardementen op doelen in Noord- Viëtnam te beperken „een nieuwe vredesmop" genoemd. In een Chineestalige uitzending die in Tokio werd opgevangen werd tevens gezegd dat binnenkort een officiële verklaring van het communistische Chinese persbureau „Nieuw China" over het aanbod van Johnson be kend zal worden gemaakt. Radio-Hanoi heeft vrijdag meegedeeld dat de Amerikanen hun bomaanval len „op honderden kilometers ten noorden van de gedemilitariseerde zone" verhevigen ondanks het besluit van president Johnson om deze aan vallen te beperken. Viëtnam geen politieke oplossing wil len opleggen, maar dat de Viëtnamezen hierover zelf moeten beslissen", aldus een Amerikaans woordvoerder. men, aldus ServanSchreiber, indien werknemers de behoefte gaan gevoe len aan aanvaarding van verantwoor delijkheid. Dat doel is alleen bereik baar indien de werknemer beter in zicht krijgt in de waarde van zijn werk in het grote verband van het bedrijf waarin hij werkzaam is en wanneer dat bedrijf door grotere openheid het vertrouwen weet te wekken dat voor het aanvaarden van bedoelde verant woordelijkheden een eerste vereiste is. Dat vertrouwen zal volgens hem in de plaats moeten komen van het traditio nele wantrouwen dat de verhoudingen tussen ondernemingen en vakbonden nog te veel beheerst. Dat vertrouwen en dat wantrouwen, aldus Servan Schreiber, kunnen in onze moderne sa menleving niet meer naast elkaar be staan. Dezer dagen besloot hij in Parijs een gesprek met een Nederlandse journa list met de opmerking dat Europa wat voorlichting betreft nog een onderont wikkeld gebied is. Hij doelde op de groeiende behoefte onder het publiek aan betere politieke voorlichting, maar als lezer van Le défi américain zal zijn gesprekspartner hebben begrepen, dat ServanSchreiber ook dacht aan de dringende behoefte van de samenle ving aan betere voorlichting over het bedrijfsleven. Er zijn thans al ruim 600.00 exempla ren van Le défi américain verkocht, het hoek staat nog steeds op de eerste plaats van de lijst der meest verkoch te boeken in Frankrijk. Degenen die het nog niet hebben gelezen moesten er eigenlijk toch maar snel kennis van nemen, en dan tevens maar enkele uren vrijmaken voor het lezen van het boek van dr. Van der Haas. ServanSchreiber mag dan tegen woordig journalist zijn hij is hoofd redacteur van het weekblad l'Express de opmerking dat het boek van deze vloeiend Engels sprekende voormalige Gaullist „a/lleen maar een journalistiek succes" zou zijn en verder geen waar de zou hebben houd-t geen steek. Ser vanSchreiber heeft gestudeerd aan de beroemde Ecole Polytechnique, de in stelling van hoger onderwijs waar tal loze bewinds- en beleidslieden hun op leiding hebben genoten. In de Tweede Wereldoorlog diende hij, na een geslaagde vlucht uit Frank rijk, als jachtvlieger bij de Vrije Fran se strijdkrachten. Na de Tweede We reldoorlog was hij redacteur buiten land van het dagblad Le Monde. (Van 1952 tot 1955 werkte hij politiek nauw samen met Pierre Mendès-France. In 1956 en 1957 maakte hij als dienst plichtig luitenant de oorlog in Algerije mee. en na zijn terugkeer in Frank rijk publiceerde hij zijn kijk op diie oorlog in „Lieutenant en Algérie", ServanSchreiber geeft niet alleen l'Express, het door hem gestichte weekblad, uit maar tevens een serie technische periodieken. Als hoofdre dacteur is hij vergelijkbaar met de hoofdredacteuren van sommige grote Franse dagbladen, zoals Le Figaro, die een grote belangstelling voor cul tuur paren aan een even grote belang stelling voor wetenschap en techniek, en zo een Franse traditie voortzetten die in Parijs werd gevestigd in de loop van de eerste industriële revolutie. Jean Jacques Servan-Schreiber schokken LONDEN Het grootste passa giersschip ter wereld de Britse 83.673 ton metende Queen Elizabeth is voor een bedrag van 7.750.000 dollar ver kocht aan een groep zakenlieden In Philadelphia (Pennsylvania) zo heeft de scheepvaartmaatschappij Cunard be kend gemaakt. Het schip werd in 1938 te water gela ten en zal nu dienst gaan doen als ho tel-restaurant vergadercentrum en toe ristische attractie. Het schip zal wor den gemeerd in de rivier de Delaware bij het internationale vliegveld van Philadelphia. Cunard heeft het zusterschip van de Queen Elizabeth de Queen Mary verle den jaar juli verkocht aan de stad Long Beach, Californië, voor 3.444.000 dollar. Dit schip was 31 jaar oud. De Queen Elizabeth heeft in de twee de wereldoorlog dienst gedaan als troe penschip. Het schip heeft in totaal 3,5 miljoen mijl afgelegd en bijna 1.5 mil joen passagiers vervoerd. PRAAG Tsjecho-Slowaküe zal communistisch blijven, doch het Stalinisme zal geen kans meer hebben, zo wordt in 'n resolutie onderstreept die door de vol tallige vergadering van het Tsjechoslowaakse centrale partijcomité is aangeno men. In de resolutie wordt ervoor gepleit „het socialisme los te maken van de mis stappen van het verleden en het socialisme op te bouwen op een wijze die over eenstemt met onze eisen en tradities". De resolutie werd ingediend aan het eind van vijf dagen vergaderen. De bijeenkom'st bereikte donderdag een hoogtepunt toen een vergaande zuive ring in de partijleiding werd aangekon digd en de econoom Oldrich Cernik tot premier werd benoemd. Van goed ingelichte zijde is meege deeld dat de meer talen sprekende Jiri Hajck de nieuwe minister van Buiten landse Zaken van Tsjecho-Slowakije zal worden, volgens een zo goed als vol tooide ontwerplijst voor een nieuw ka binet, onder de aangewezen premier Oldrich Cernik. Generaal Joisef Pavel, dde de stalinis tische zuiveringen heeft overleefd, zal aan het hoofd staan van Binnenlandse Zaken, terwijl de kwartiermeester-ge neraal Martin Dzur voorgesteld wordt als nieuwe minister van Defensie. Volgens de zegslieden zullen de vijf vice-premiers worden: Ota Sik, de man van de economische hervorming, Gus- tav Husak de Slowaakse leider die on der Stalin vervolgd werd, Frantisek Hamouz, minister voor Buitenlandse Handel in de huidige regering, Lubomir Strougal, voormalig partijsecretaris en professor Perer Colotka. Andere belangrijke benoemingen op kabinetsposten omvatten: Miroslav Ga- luska, eertijds ambassadeur bij Lon den, tot minister van Onderwijs, Josef Boruvka, tot minister van Landbouw en Bohotnil Sucharda, die zal aanblij ven als minister van Financiën. Mich al Stancel zal hoofd worden van hét mi nisterie van Pensioenen, dat ingesteld zal worden in overeenstemming met de economische hervorming. De aangewezen minister van Buiten landse Zaken. Hajek. was tot nog toe minister van Onderwijs. Tenminste 3 andere voormalige ministers zullen in ADVERTENTIE boek dat voor openbaring Elk behang van de R D fabrieken is uitgevoerd in Fixacolor kwaliteit het nieuwe kabinet aanblijven, dat ver moedelijk volgende week aan de natio nale vergadering officieel zal worden voorgelegd. Vernomen werd dat de ministers van Justitie en Gezondheidszorg op nieuw bezet zullen worden door afge vaardigden van de twee naet-marxisti- sche partijen in het door de communis ten geleide nationale front. Novotn.v ontkende een rol te hebben gespeeld in de zuiveringsprocessen tus sen 1948 en 1954. „Een speciale groep in de partij was hiervoor verantwoor delijk", zo had hij gezegd. Wie tot de ze groep behoorden deelde hij niet me de. Novotny verklaarde tevens in de af gelopen twee maanden „belasterd en besmeurd" te zijn. terwijl hij geen mo gelijkheden zag „enige klinkklare leu gens recht te zetten". „Ik beloofde mij te zullen onthouden van verschijningen in het openbaar", zo zei hij voorts, het geen zijn recente stilzwijgen nader ver klaart. Novotny gaf toe „verantwoordelijk te zijn voor de promotie van generaal Jan Sejna die naar de Verenigde Staten is overgelopen". Hij voegde er evenwel aan toe: „Dat was een vergissing van mijn kant, hoewel zonder politieke mo- NEW YORK De moord op dr Mar tin Luther King heeft de wereld ge schokt. Van Londen tot Delhi, van Jo hannesburg tot Moskou veroorzaakte het nieuws een reactie van droefheid en bezorgdheid, grenzend aan vrees voor de binnenlandse vrede in de Ver enigde Staten. New Delhi: De Indische staats man Rab Ray zei dat er iets verkeerds aan de hand is in het openbare leven van de Amerikanen. Premier Indira Gandhi noemde de dood van King een terugslag voor het streven van de mens naar het lieht. Zij heeft mevr. King een telegram gestuurd luidende: heel India leeft met u mee. Johannesburg: De radio-uitzendingen met het nieuws hadden een schokken de uitwerking. Officieel commentaar was er nog niet. Vaticaanstad: Paus Paulus VI, die in 1964 King in het Vaticaan heeft ont moet, werd het nieuws meegedeeld zo dra hij vrijdagochtend wakker werd. Zijn medewerkers vertelden dat hij ge schokt en diep bedroefd was. Moskou: Tass meldde uit New York, dat het nieuws van de gemene misdaad het hele land heeft gewond. De New- yorkse negerwijk Harlem is in rouw. Tass sprak van een racistische mis daad. Tel Aviv: De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Abba Eban zei: „Dr King was een historische fi guur in de strijd voor vrijheid en ge lijkheid en zijn werk zal ons nog lang in gedachten blijven." Stockholm: Premier Tage Erlander: „Dit zal het gevoel van machteloosheid vergroten dat zovelen heeft gegrepen." Het blad Expressen gaf als commen taar: „Black Power geweld tegen over geweld zal voor de neger de enige praktische weg blijken te zijn om voor zijn rechten te vechten." Kopenhagen: De Deense minister van Buitenlandse Zaken Poul Hartling ge waagde van de droefheid en woede, die deze zinloze moord zal oproepen. Parys: De Franse radio vergeleek de dood van King met de moord op Kennedy en zei: „Amerika beleeft een ogenblik dat gelijk is aan dat van 22 november 1963." In Bonn werd de vrees geuit dat er nog meer radicaal geweld in de Ver enigde Staten zal ontstaan. ADN, het Oostduitse nieuwsagent schap, gaf als commentaar: „Het leven van Martin Luther King werd geken merkt door zijn strijd voor de rechten van de onderdrukten en voor de negers van de Verenigde Staten, die als twee derangs mensen worden behandeld." Herdenking van King wordt zondag gecombineerd met de reeds lange tijd voorbereide viering van de 70e verjaar dag van de Amerikaanse negerzanger Paul Robeson in de Duitse staatsope- ra. Brussel: de Belgische minister-presi dent Paul van den Boeynants zei: „De moord op King is monsterachtig. De gevolgen zijn onmogelijk te voorzien. De krankzinnigheid van een paar on verantwoordelijke lieden kan tragische gevolgen oproepen, voor de 2Ö0 miljoen Amerikaanse burgers." EINDHOVEN Zoals reeds op 14 maart werd meegedeeld, heeft de NV Philips' Gloeilampenfabrieken in 1967 een omzet behaald van ver boven de acht miljard gulden ofwel van f 8695 min., hetgeen t.o.v. 1966 een stijging betekent van f 626 min of 8 pet. Het stemt tot voldoening, zegt het heden gepubliceerde jaarverslag, dat deze groei mogelijk was in een jaar, waar in de economische situatie niet onver deeld gunstig was. Onanks de scherpe concurrentie wist Philips in het algemeen zijn marktpositie te handhaven of te verbe teren. Voor een aantal produkten wer den daartoe prijsverlagingen doorge voerd. De omzet van produkten voor kleuren-t.v. en van professionele appa ratuur heeft in belangrijke mate tot de omzetstijging bijgedragen. Enkele deelnemingen, waarvan de consolidatie in het vorige jaarverslag werd vermeld, zijn thans in de omzet begrepen. Pye met een jaaromzet van ca. 73 min. pond sterling is in dit ver slag niet geconsolideerd. In de geogra fische spreiding van de omzet over de wereld is t.o.v. 1966 vrijwel geen veran dering opgetreden. In Europa re aliseerde Philips 73 pet. van zijn omzet, in de landen van het wes telijk halfrond 16 pet. en in de rest van de wereld 11 pet. De groeiper centages van de landen toonden onder ling grote verschillen die, wat Euro pa betreft, werden geaccentueerd door de omzet van produkten voor kleuren- t.v. Van de landen overzee, die belang rijk tot het omzetaccres bijdroegen, noemt het verslag de Ver. Staten en Brazilië. Bij de NV Philips' gloeilampenfabrie ken heeft men het gevoel, zo wordt in aansluiting op het jaarverslag verno men, dat 1968 beter zal afsluiten dan 1967. Het huidige rendement vindt men echter veel te laag.Dit moet zeker ho ger worden. Om over 1967 een divi dend van 18 pet uit te keren, is dit maal geen beroep nodig geweest op de U.S. Philips Trust. In activiteiten denkt men in 1968 weer met acht pet. te kun nen stijgen en in geld tussen 6 en 7 pet. In de eerste maanden van 1968 heeft men bij het bedrijf de „planning" ge haald, die men zich had voorgesteld. De resultaten over het eerste kwartaal zullen op 13 mei worden bekend ge maakt, dus na de jaarvergadering, die gehouden wordt vrijdagmiddag 26 april in Eindhoven. In 1967 is er bij Philips erg veel uit eigen kracht gebeurd, dat goede resul taten heeft opgeleverd. Het bedrijf werkt thans met ca. 10.000 mensen min der dan een jaar geleden. In 1967 is de personeelsbezetting van NV Philips' Gloeilampenfabrieken, blij kens het jaarverslag, afgenomen van 251.000 tot 241.000. In Europa daalde het aantal werknemers van 216.000 tot 206.000 en in Nederland van 86.000 tot 82.000. Deze daling was het gevolg van het gecombineerde effect van de stij ging van de produktie per werknemer en het in de afgelopen jaren afgeno men groeitempo van de omzet. De be drijfsleiding heeft getracht de aanpas sing zo geleidelijk mogelijk te doen verlopen. Blijkens het jaarverslag 1967 ver- NV Philips' Gloeilampenfabrieken voor 1968 een stijging van de activiteit, die ongeveer gelijk zal zijn aan die van 1967. Deze verwachting is mede geba seerd op een verbetering van de con junctuur in West-Europa en een groeien de belangstelling voor kleurentelevisie. Computers In 1968 zal de eerste serie „Gene ral Purpose" computers voor intern gebruik beschikbaar komen, en in 1869 gaat Philips aan derden in Europa le veren. Dit vormt een belangrijke mijl paal op de weg naar de toekomst. Men is er bij Philips van overtuigd, dat hier van een stimulerende invloed zal uit gaan op de omzet in het totale gebied van professionele apparatuur en de on derdelen daarvoor. De voorzitter van de raad van com missarissen van NV Philips' gloeilam penfabrieken en gedelegeerd commissa ris, ir. P. F. S. Otten, zal in de alge mene vergadering van aandeelhouders van vrijdag 26 april te Eindhoven af treden. Ir. Otten heeft bijna 44 jaren zegt het jaarverslag, kundig, toegewijd en enthousiast de onderneming gediend. Van 1939 tot 1961 was hij eerst als pre sident-directeur en later als voorzitter van de raad van bestuur en als presi dent de aanvoerder van de topleiding van het concern. Onder zijn inspireren de leiding heeft Philips zich na de oor logsjaren van de geleden schade spoe dig hersteld en een periode van zeer sterke groei doorgemaakt. ADVERTENTIE Mej. M. Poiesz, Groen van Prinstererlaanll2,Assen;Mevr. E. Florie-Plokhaar, Mariastraat 5, Nuth (L); Mevr. M. van Adri- chem, Westenenkerzijweg 4, ApeldoornMevr. H. C. Middel, Rembrandtlaan 42a, Schiedam; Mej. M. van Meerkerk, Corn. Smitstraat 70, Alblasserdam. Doe óók mee aan het 3 Ster- renspel.Win óókf 100.-.Vraag uw leverancier! Hij weet er alles vau! Johannesburg: Dr. J. D. Vorster broer van premier Balthazar Vorster en een der leiders van de machtige Ne derduitse Kerk in Kaapstad zei ervan overtuigd te zijn dat de persoon die King doodschoot een communist is. De schrijver Alan Paton, leider van de kleine Zuidafrikaanse liberale partij, zei dat nu de matigende invloed van King is verdwenen, een opleving van raciaal geweld in de Verenigde Staten te verwachten is. Oslo: August Schou, directeur van het Noorse Nobel-instituut. zei: „Het toont duidelijk hoe gevaarlijk het nu is om een zegsman te zijn voor vrede en gerechtigheid. De dood van King komt bij de droeve lijst van namen als Gandhi, graaf Bernadotte, Dag Ham- marskjöld en John F. Kennedy." Het Oslose /blad Verdens Gang schreef: „Dr Martin Luther King, de man die de Nobelprijs kreeg voor zijn geweldlo ze strijd, is het slachtoffer van geweld geworden." [Moord, in politiek, is een zeer inef fectief en doorgaans op de da ders terugslaand wapen. In het geval van de schokkende moofd op ds. Martin Luther King, kan dit meer dan ooit het geval zijn. Deze moord is namelijk te zien als het slotstuk van een reeks geweldda den, begonnen met de moord op presi dent Abraham Lincoln na het vrijver klaren van de negerslaven tijdens de Amerikaanse burgeroorlog, en gevolgd door de gewelddaden van honderd ja ren, om de Amerikaanse negers de hun toekomende rechten te onthouden. Ds. King was de man, die terwijl onder de negers steeds meer en meer de tendens naar het gebruik van ge weld om zich van die rechten te ver zekeren, begon te leven, geweldloos heid predikte. Hij was de man. die door zijn acties grote invloed had op de massa's dde eindelijk resultaten wilden zien. Hij was de man, die deze actie in goéde banen zou hebben kunnen leiden. De man die hem neerschoot en nog meer, de mannen die geestelijk en ma terieel achter hem stonden, hebben hun eigen groep het meest benadeeld. Wfant het is zonder meer aan te ne men, dat nu de extremisten on der de negers, groter vat zullen krij gen op de massa. Zij kunnen immers thans wijzen op de feiten. „De man die het met redelijkheid pro beert, krijgt geen kans. Onze enige kans ligt daarin, rechten met geweld te veroveren". Mannen als Stokeley Carmichael met zijn Black Power, de mannen van de Black Muslims zullen meer dan ooit haat kunnen prediken. Amerika vreest, terecht, de „long hot summer", de uitbarstingen van sociale en economische ellende vanuit de zwarte ghetto's in het noorden en vanuit de sloppen in het zuiden. Enkele jaren reeds is er iedere zo mer een uitbarsting van geweld. Men hoeft het rapport dat dezer dagen over de rellen is verschenen maar te lezen, om tot de conclusie te komen, dat er nog maar bitter weinig gedaan is om de oorzaken van deze periodieke op roeren weg te nemen in het noorden. In het zuiden, waar de arme blanke zijn minderwaardigheid poogt weg te MARTIN LUTHER KING gevallen in harnas redeneren, door domme haatcampag nes tegen de hem langzamerhand in tellectueel overvleugelende negers, ligt de brandstof flink hoog opgetast. Er is maar een klein vonkje nodig, om ook hier, als in Los Angeles, Chi cago of Harlem, de stelselmatig onder drukte en achteruitgezette negers in beweging te krijgen. En het is te ver wachten, dat waar de haat een eeuw smeult, de laaiende vlam van de brand nog eens zo hoog zal zijn. president Johnson zal in zijn laatste regeringszomer meer dan ooöt mee te doen krijgen. En dat terwijl al zijn beleid er toch waarschijnlijk op gericht zal zijn, de gevolgen van de vrede in Viëtnam zo goed mogelijk te verwerken en de eco nomische moeilijkheden die Amerika bedreigen, tegen te gaan. En dan komt daarbij dat deze zo mer de verkiezingszomer is. De Amerikanen die niet direct met het rassenconflict te maken zullen heb ben, zuiden alle krachten concentreren op de partij conventies en de daarvoor en daarna komen campagnes te gunste van de diverse kandidaten. Dat geeft al onrust genoeg in het openbare le ven. Nog zwaarder wordt het voor de nieuwe president, wie dat ook zijn mag. Hij zal bij alle lasten die hij erft, ook nog moeten pogen Amerika, dat jarenlang het politiek stempel van Lyndon Johnson droeg, een nieuw po litiek gezicht te geven. Het wennen van de Amerikanen hieraan is al op zich een opgave die bijzonder zwaar is. Laat staan dat de nieuwe president ook nog met de gevolgen van de oor log in Viëtnam en de rassenonlusten wordt geconfronteerd. De Verenigde Staten gaan een zware tijd tegemoet. De politieke leiders zul len meer dan ooit hun staatsmanskwa liteiten moeten bewijzen om het schip van staat veilig langs de vele klippen

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 6