Veenendaals dagblad Wens: commissariaat voor werkgelegenheid Buiten N i eu wzeuJaii dse veerboot in zware storm vergaan Examen Nieuwe onlusten in Verenigde Staten Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei Hoofdprijzen voetbaltoto en Staats loterij half miljoen Overstekende dronkaards Arrestatie in zaak-K ing Man die Goering gevangen nam overleden Wrattekruid Wachtgld voor zestigers Autoverkoop in begin 1968 sterk omhoog MEISJE SINDS OPERATIE AL BIJNA MAAND BEWUSTELOOS GESLOTEN Poolse regering gwijzigd MOBILISATIE IN Z-YIETNAM Overheid kan bij geld besteden veel leren van gewoon gezin Zeker 56 doden en vele gewonden RAIFFEISENBANK VEENENDAAL Komende dag en warmer BOGAERS ZET OP STUDIECONFERENTIE VAN NVV RADICALE IDEEËN UITEEN KAMER AKKOORD Democratisering Prof. dr. W. Drees: Nuchter VOL VLAGI1S Cl DEÏST Nederlandse zeelui opnieuw voor Griekse rechter TWEE INSTANTIES STELLES ONDERZOEK IS Bur. voor redactie en administratie: Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal, Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en 10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen: Boekhandel C. Waiboer en Recl- bureau J. Baars. VALLEI Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v. Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine 'annonces „Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden 1,50, ieder woord meer 15 cent. WOENSDAG 10 APRIL I968 - 42e JAARGANG no. 86 DEN HAAG Het halve miljoen voor de toto en de Staatsloterij zijn gisteren door de Tweede Kamer goed gekeurd. Bovendien heeft de Kamer minister Polak (Justitie) de belofte af gedwongen dat ook de grote liefdadig heidsloterijen hogere hoofdprijzen zul len mogen uitloven. Met een duidelijke meerderheid nam de Kamer een motie van de liberale afgevaardigde mevr. G. V. van Some- ren-Downer aah om te voorkomen dat de verhoudingen tu«sen Staatsloterij en fondsloteryen zouden worden scheef getrokken. Een door de liberalen en de socialis ten gesteund voorstel van de D'66-er drs. E. C. Visser om een onbeperkte hoofdprijs toe te laten voor toto en staatsloterij, werd met 69 tegen 46 stemmen verworpen. De drie confessionele partijen KVP, ARP en CHU stemden tegen, in het gezelschap van de pacifisten, de groep Aarden, de Boeren, de Staatkundig Ge reformeerden, de gereformeerd-ver- bonder P. Jongeling en de socialist drs. H. M. Franssen. Het voorstel om de hoofdprijzen tot een half miljoen te verhogen kreeg tenslotte een meerderheid van 99 te gen 15 stemmen, zodat het nieuwe voet balseizoen straks met aantrekkelijker prijzen uit de bus zullen kunnen ko men. Zeven anti-revolutionairen, drie christelijk-historischen, de socialist drs. Franssen alsmede de SGP en de afgevaardigde Jongeling stemden te gen. NEW YORK Jerome N. Shapiro, die als jonge luitenant van het Amerikaan se leger in de laatste dagen van de tweede wereldoorlog de Duitse Rijks maarschalk" Hermann Goering gevan gen nam, is in de ouderdom van 50 jaar overleden, zo meldt de New York Times. Volgens het blad overleed Shapiro jpngstleden vrijdag te Dover (Delware) aan de gevolgen van een hartaanval. TToor de storm, die gisteren en van nacht over de onbeschutte velden van de Meent raasde, werden heel wat katjes van de zwarte populieren, die langs veld- en bituumwegen van „Ner- gena" staan, afgerukt. Ze' liggen als dikke, levenloze rode rupsen in het gras der weiden en op de bermen. Er zitten er evenwel nog genoeg in de kronen, zodat ze als fraai-purper in de zon glanzen en kleuren. Straks vliegt het stuifmeel er uit en als er nu maar vrouwelijke bcmen in de buurt staan zien we in mei pluizig dons als watten omlaag waaien. De meeste peppels worden echter uit stekken van mannelijke exemplaren gekweekt en brengen vrucht noch zaad voort. Nooit zitten er twee seksen aan één boom. De rode katjes liggen hier en daar in 't weiland tussen de gouden sterren van het speenkruid, dat vooral langs greppel en slcot welig bloeit met glanzend geverniste boterbloem achtige tooi, nog wel tot eind april. De kinderen van het derp plukken ze als lente's eerstelingen. In de loop van de zomer sterven de bovenaardse plan tendelen af en wat ervan voortleeft zijn de onderaardse peer- of speenvor- mige wortelknolletjes. Ge ziet ze rond en wit ook tussen de bladoksel. Dank zij deze opslagplaatsen kan het speen kruid in het voorjaar vroeg voor de dag komen met bloem en blad. Bij onze voorouders gold dit gewas als medicijn tegen scheurbuik en als bloedreinigingsmiddel; het bevat vita mine C. Daar de wortel aanhangsels de vorm van vijgen vertonen, noemde het volk ons speenkruid wel vijgwor tel en daar naam en gelijkenis eertijds verwezen naar heilzaam gebruik, placht men de knolletjes tegen wrat ten en soortgelijke eeltige uitwassen te gebruiken en noemde men de plant in de volksmond „wrattekruid". Ook de wolfsmelk diende dit doel. 10-4-1968 A. B. WIGMAN AMSTERDAM De Radicalen willen samen met gelijkgerichte partijen n u realiseren, waarvan over tien of vijftien jaar wellicht iedereen zal zeggen, dat het n ii had moeten gebeuren. Dit verklaarde vanochtend de voorzitter van de Radicalen, drs. P. C. W. M. Bo- gaers, tijdens een hooffdbesturen-studieconferentie van het NVV in Amsterdam, over het thema: „Wat mag de vakbeweging van de politiek verwachten?" Woord voerders van de Radivalen, D '66, de PSP, de PvdA en de VVD gaven een uiteen zetting over het standpunt van hun partij ten aanzien van het program van actie van het NVV, het NKV en het CNV met betrekking tot de inkomenspolitiek, de vermogensverhoudingen, de medezeggenschap, de sociale zekerheid en de daar mee samenhangende financiering en het stakingsrecht. De belangrijkste vraagstukken van deze tijd noemde drs. Bogaers: een ein de maken aan de kans op zelfvernieti ging door modern oorlogsgeweld, de sa menwerking met de ontwikkelingslan den, het leefbaar houden van het dichtst bevolkte land ter wereld, voldoende werk en menswaardige arbeid, voldoen de woningen en menswaardige wonin gen. aansluiting van de maatschappe lijke achterhoede, het dempen van de kloof tussen de gelukkig steeds meer toenemende mondigheid en de onvol-* doende inspraak en het vinden van 'n eigentijdse oplossing voor het vraag stuk van de financiering van de toene mende overheidstaken. Drs. Bogaers feliciteerde de drie vak centrales met hun program van actie, waarin zoveel positieve aandacht aan deze vraagstukken wordt besteed. De radicalen nemen geen genoegen met de bestaande verdeling van pationaal in komen en nationaal vermogen. Wat 't loonpoliteke systeem betreft heeft de nieuwe partij nog geen standpunt. Drs Bogaers pleitte voor het persoonlijk betrekken bij de economische groei en bij de welzijnsinvesteringen van de be volking door het mede-eigendom van de investeringen. Middelen daartoe zijn spaar- en winstdelingsregelingen, spaar en investeringsloon en vermogensaan- wasdeling. Hij acht de tijd rijp voor een poging tot integrale democratisering op poli tiek, economisch, cultureel en alge meen maatschappelijk gebied. Wat de inspraak in het bestuur van de onder neming betreft, hebben de Radicalen nog geen concreet standpunt. Geen verschil van mening bestaat evenwel over de noodzaak van uitbrei ding van bevoegdheden van de raad van commissarissen, over het verplicht stellen van een dergelijke raad voor al le n.v.'s van een bepaalde omvang, over een bepaalde inspraak van de on dernemingsraad e.d. Daarnaast acht drs. Bogaers het wenselijk speciale aandacht te schenken aan de vraag hoe de ondernemingsraad kan worden inge schakeld bij pogingen het dagelijks werk inhoudsvoller te maken en ruime re mogelijkheden te geven voor een groter stuk eigen verantwoordelijkheid om daardoor de kans te vergroten meer of weer voldoening te vinden in wat men dagelijks presteert. Kritiek had drs Bogaers op het hui dige werkgelegenheidsbeleid, dat hy karakteriseerde als „een beleid achter af". Maatregelen worden eerst overwo gen en genomen als de werkloosheids cijfers opnieuw verkeerd blijken uit te vallen. Een dergelijk beleid is per de finitie verbrokkeld in de tijd, verbrok keld over de diverse departementen en verbrokkeld in zijn conceptie door een gebrek aan strategisch denken. Wil men de huidige en toekomstige problematiek bij de werkgelegenheid meester blijven, dan acht drs Bogaers in de eerste plaats nodig het oprichten van een commissariaat voor de werk gelegenheid, dat als centraal punt fun geert bij het activeren en integreren van de talloze ambtelijke afdelingen. Verruiming van de participatie-moge lijkheden van de overheid in op te rich ten of uit te breiden bedrijven is voorts nodg. Daardoor wordt voorkomen dat waardevolle initiatieven in de gebieden die met een strutureel werkgelegen- heidstekort kampen, niet zouden kun nen worden gerealiseerd. DEN HAAG De overheid mag bij het vaststellen van haar uitgaven best wat meer kijken naar de ma nier waarop het gewone gezin geld besteedt. Prof. dr. W. Drees jr. wierp gis teren deze verfrissende gedachte in de Ridderzaal gedurende het con gres Leven met de wetenschap. Prof. Drees is directeur der Rijksbe grotingen. Als meer vrouwen wat te zeggen hadden gehad over het bouwen van woningen, dan waren er na de oor log waarschijnlijk betere woningen gebouwd, stelde hij onder meer. Prof. Drees vond wetenschappelij ke bestudering van het bestedings- beleid van overheden nodig omdat dat beleid nog te veel is gericht op het direct aanwijsbare nut. Hierin komt het volgens hem goeddeels overeen met het bestedingsbeleid van ondernemingen, waarbij im mers bedrijfseconomische overwe gingen de doorslag geven. In plaats daarvan zou het volgens prof. Drees best wat meer mogen gelijken op de wijze van verdeling der bestedingen in het gewone gezin. In dat geval kan er wellicht vaker geld beschikbaar komen voor zaken die, hoewel niet direct nuttig, toch wel belangrijk zijn, zoals cultuur, ontspanning en andere vormen van verrijking van de geest. Gevoelsmotieven, zo betoogde prof. Drees, hebben bij het vaststellen van het bestedingsbeleid van overhe den veel te weinig invloed. Er heerst nog te veel het misverstand dat overheidsuitgaven maatschappelijk nuttig moeten zijn. Vandaar dat er in volksvertegenwoordigingen veel meer moties worden ingediend die gaan over huren, lonen, prijzen en sociale voorzieningen, dan moties die gaan over bijvoorbeeld krotop ruiming en aanleg van parken. Economisch denken en dan spe ciaal denken op korte termijn overheerst bij het bepalen van het bestedingsbeleid nog te veel. Het lukt daarom niet altijd de beste verdeling te vinden wanneer het gaat om een keuze uit bestedingen van verschil lende grootte voor zowel onderwijs als defensie, woningbouw, cultuur, wetenschap en andere belangrijke za ken De overheden in het algemeen be moeien zich nog te veel met het prijsniveau, zei hij. Handhaving van lage prijzen leidt in vele opzichten tot lang wachten. Houdt men de hu ren laag dan komt men maar heel langzaam van de woningnood af. HELSINKI Langs de autoweg van Helsinki naar de voorstad Lauttassari staat een tehuis voor dakloze alcoholisten, die echter om dit tehuis te bereiken deze autoweg over moeten steken. Een grapjas heeft nu dit „verkeersbord" geplaatst, dat natuurlijk niet officieel is, maar toch bijzxmder doeltreffend kan zijn. f WELLINGTON In de haven van de Nieuwzeelandsc hoofdstad Wellington is woensdag een reusachtige veerboot met 614 opvarenden gekapseisd en gezonken. Het merendeel van de opvarenden kon tijdig overboord springen. De politie deel de mee, dat minstens 56 lyken waren geborgen en dat gevreesd werd dat het aantal slachtoffers nog zou stygen. Maar het kan een wonder worden genoemd, dat zoveel van de mannen, vrouwen en kinderen er in het kolkende, ijskoude water er het leven hebben afgebracht. Zestig personen zyn in het ziekenhuis opgenomen. ROTTERDAM Na 1 mei zal een deel van Rotterdamse gemeenteambte naren boven de zestig jaar de dienst kunnen verlaten met wachtgeld. Hun aantal wordt op zestig geschat. Die dag treedt een regeling „functio neel leeftijdsontslag" in werking, die hun vijf jaar voor de pensioengerech tigde leeftijd recht geeft op tachtig procent wachtgeld. Het betreft ambte naren van de brandweer, de reinigings dienst, GGD, het vervoersbedrijf en havenloodsen. HILVERSUM Dinsdag hebben ongeveer 1200 examinandi zitten zwoe gen in de Expo-lial voor het vakdiplo ma aannemer. Het schip, de 8944 ton metende „Wa- hine", was enkele uren tevoren vlak bij de haven door een vliegende storm met windstoten van 190 km per uur op een rif geslagen, maar erin geslaagd weer vlot te komen. De kapitein meld de reeds „alles onder controle", maar kort nadat de „Wahine" de havenmond was binnengedreven met een groot gat in de zijkant, begon het slagzij te maken, waarna het binnen enkele mi nuten onder water verdween voor de ogen van de verbijsterde mensen op de kant. Honderden drenkelingen werden door een armada van bootjes uit het water opgepikt. De bemanning van de „Wa hine" was er nog in geslaagd enkele reddingssloepen uit te zetten, die zich juist van de veerboot begonnen te ver wijderen toen deze zoVik. De vele hon derden die nog aan boord waren, spron gen voor hun leven. In de eerste reddingssloep die de „Wahine" had uitgezet bevonden zich voornamelijk vrouwen, sommige met baby's op de arm, en bejaarden. Tot de geredden behoort de kapitein, H. G. Robertson. De storm is voor zover bekend de zwaarste die Nieuw-Zeeland ooit heeft meegemaakt. Met snelheden van 200 km. De veerboot onderhield een dienst tussen, de twee grote eilanden waarin Nieuw-Zeeland is gesplitst. Ze was dinsdagavond uit Lyttelton bij Christ- church, op het Zuidereiland, vertrok ken en kwam rond het middaguur bij Wellington aan. Nadat het schip op het rif had gezeten is het door de storm naar de haven gedreven. De machines waren uitgevallen, kennelijk doordat een deel. van de machinekamer was overstroomd. Een woordvoerder van de „Union Steamship Company", waarvoor de „Wahine" voer, zei dat het niet mogelijk was geweest, de ruim 600 passagiers en meer dan 100 bemanningsleden van boord te halen in verband met de uitzonderlijk slechte weersomstandigheden. NEW YORK/ATLANTA Nadat dinsdag de begrafenis van dominee Mar tin Luther King een rustpauze in de golf van rassenonlusten had teweegge bracht, kwam het 's avonds in verscheidene steden tot nieuwe uitbarstingen van geweld, met name in Kansas City en Newark tot dan gespaard geble ven voor de woede van de negers en in Brooklyn (New York). Er vielen voor zover bekend drie doden, allen negers. In een krottenwijk van Brooklyn zijn; dinsdagavond vrijwel gelijktijdig een tiental branden uitgebroken. De politie heeft versterkingen laten uitruk ken naar de wijk, Brownsville, waar sinds de moordaanslag op dr. Martin Luther King jr. onlusten woedden. De branden worden bestreden door 80 groepen brandweerlieden met groot materieel. De politie heeft nog niet kunnen vaststellen of hier brandstich ters aan het werk zijn geweest. Tot dusverre zijn geen meldingen over do den en gewonden binnengekomen. In San Francisco is een buschauffeur door een sluipschutter doodgeschoten. Het aantal gevallen van brandstich ting en plundering breidt zichvanuite de gettowijk van Kansas City uit, hoe wel de politie en de nationale garde van Missouri een uitgaansverbod heb ben afgekondigd. Dinsdagavond is tenminste een neger bij de onlusten doodgeschoten. De moeilijkheden in de avonduren begon nen, nadat overdag 1000 negers naar 't stadhuis waren opgemarcheerd. Aan deze rpars werd door de politie met traangas een einde gemaakt. Tenminste negen personen zijn door rondvliegende kogels uit politierevol- vers gewond. Door gouverneur Warren E. Hear- nes zijn 1700 man van de Nationale Garde opgeroepen. Zij patrouilleren thans met de politie. Dinsdagavond is bij een uitbarsting van rassengeweld een jonge neger door een politieman doodgeschoten in Tren ton. De hoofdstad van New Jersey, is door de politie van de buitenwereld af gesloten in een poging om een einde te maken aan de moeilijkheden. Door de arrestatie van 2000 personen in een weekend vol plundering, brand stichting en sluipschuttersactiviteit, is in de gevangenissen en rechtbanken van Chicago een chaos ontstaan. De verwarring wordt vergroot, door dat sommige arrestanten bij hun aan houding valse namen aan de politie hebben opgegeven. Sommigen hunner weten zich die opgegeven valse naam blijkbaar niet te herinneren. Dinsdag hadden de autoriteiten 61 personen nodig, die in het weekeinde waren gearresteerd. Do metsten hun ner hadden het .uitgaansverbod gene geerd. De bev/akers en deurwaarders riepen de namen in de gevangenis af, maar velen meldden zich niet. De directeur van de strafgevangenis van Cook Country zei dinsdag dat hij verbaasd is over de sommen geld die ge vonden zijn op de ongeveer 1800^ men sen die in Chicago gearresteerd zijn bij de ongeregeldheden van dit weekeinde. „Nog nooit heb ik zulke rijke gevange nen gezien" zei Winston Moore, die vertelde dat in totaal voor 85 000 dollar voor de gevangenen in bewaring is ge nomen. Gemiddeld hadden de volwas senen die zich aan plundering hadden schuldig gemaakt 300 a 400 dollar op zak en de kinderen meer dan 100 dol lar. AMSTERDAM Een rechtbank op het Griekse eiland Kreta zal vandaag in hoger beroep de zaak behandelen te gen zes jonge Nederlandse zeelieden maanden gevangenisstraf werden ver die twee weken geleden tot zeven oordeeld. Zij waren gearresteerd omdat zij op de avond van de bevrijdingsdag in de havenstad Heraklion enkele Griekse vlaggen haidden neergehaald en mee genomen naar hun schip, de Eos van de KNSM. De verdediger zal nu de rechtbank vragen de zeelieden onmiddellijk vrij te laten. De rederij deelde gisteren mee „nogal optimistisch gestemd" te zijn. Mocht de rechtbank niet op het ver zoek van de verdediging ingaan dan zal de zaak over ongeveer drie weken worden behandeld door het hoogge rechtshof in Kanea, eveneens op Kre ta. AMSTERDAM De verkoop van personenauto's in ons land is in de eer ste twee maanden bijna 36 procent ge stegen ten opzichte van de vergelijk bare periode in 1967. Er werden 48.750 auto's verkocht tegen 35.945 stuks vorig jaar, aldus de cijfers van de RAI. DEN HAAG Twee instanties stellen een onderzoek in naar de al byna een maand durende bewusteloosheid van de 24-jarige Dirkje Oudenbroek uit Den Haag. Half maart werd zy voor een operatie opgenomen in de kraamkliniek Frankenslag. Uit de narcose is zy nog steeds niet ontwaakt. Zowel de provinciaal inspecteur van de Volksgezondheid, de heer H. J. de Graaf, als het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid wil weten waardoor de bewusteloosheid werd veroorzaakt en hoe deze het snelst kan worden opge heven. Inmiddels is de patiënte van de kraamkliniek overgebracht naar het Nebo-zie- kenhuis aan de Scheveningseweg, omdat volgens de directrice van Frankenslag, mej. A. J. M. den Braber, de apparatuur daar beter geschikt is. JOPLIN Tc Joplin in de Amerikaan se staat Missouri is een man gear resteerd, die vaag beantwoordt aan het ha de moord op dominee Martin Luther King verspreide signalement van de dader. Hij wordt momenteel verhoord door rechercheurs van het FBI. Het is de 33-jarige Lynn R. Cleveland, die haptisch hulpprediker zou zijn in St. Louis en geboortig uit Texas. Hij had religieuze pamfletten bij zich, die gedrukt waren in Alaba ma, Arkansas en Memphis. ADVERTENTIE Onze kantoren zijn a.s. vrijdag 12 april (Goede Vrijdag) Hiermede in verband ztjn onze kan toren a.s. donderdag 11 april 's avonds van 7.00 tot 9.00 uur GEOPEND Dr. SI. de Bruïneplein 27 Tel. 10746 Hoogstraat 2 Tel. 10956 WARSCHAU Na het ontslag vah de Poolse president, Edward Óchab, zal nu ook de Poolse regering worden gewyzigd. Jozef Cyrankiewiee, de Pool se premier, diende gisteren bij het par lement een lijst met wijzigingen in. Edward Ochab had maandag ontslag gevraagd uit zijn functie. Zijn besluit zou zijn ingegeven door zijn slechte ge zondheid, die hem belette zijn werk goed te doen. Het Poolse parlement kwam gisteren bijeen om een opvolger aan te wijzen voor Ochab. Men verwachtte niet dat het meteen tot een keuze zou kunnen komen. Over de veranderingen in de rege ring, die door de premier werden voor gesteld, werd niets bekendgemaakt. Het parlement ging ermee akkoord, dat de premier, Cyrankiewiee, zou ant woorden op vragen van vijf katholieke afgevaardigden over recente studenten relletjes in verscheidene Poolse steden. De katholieke afgevaardigden vroegen welke maatregelen de regering over woog met betrekking tot het brute op treden van de politie tegen de studen ten. De vraag had betrekking op de ge beurtenissen op 11 maart toen de poli tie in Warschau wapenstokken en traan gas gebruikte om demonstrerende stu denten uiteen te drijven. SAIGON President Ngoejen Van Thieu van Zuid-Viëtnam heeft heden algemene mobilisatie aangekondigd. Op een gezamenlijke bijeenkomst van de twee kamers van het parlement ver zocht hij om snelle goedkeuring van een mobilisatiedecreet, dat hii een uur tevoren had ingediend. De maatregel betekent o.a. dat alle mannen tussen de 18 en 45 jaar kunnen worden opgeroepen voor militaire dienst. Ais maximumleef tijd geldt momenteel 33 jaar. De Zuid- viëtnamese strijdkrachten tellen op het ogenblik circa 778.000 man. President Thieu heeft zijn mobilisa- tiebesluit genomen, op een moment, dat de Verenigde Staten en Noord-Viëtnam proberen tot vredesbesprekingen te ko men. Thieu wenst dat Zuid-Viëtnam bij everitueel vredesoverleg een centrale rol wordt toebedeeld. De Zuidviëtna- mese regering vreest dat zij buiten de dialoog zal worden gehouden. (Van onze weerkundige medewerker) tiet weer ontwikkelt zich vier da- gen voor Pasen in een plezie rige richting. Een omvangrijk hoge- drukgebied met centrum boven de Noordzee verplaatst zich in de richting van Denemarken, hetgeen wijst op voortduren van het droge en zonnige weer met oostelijke wind. Naarmate het maximum zich ver der in de richting van het continent uitbreidt is er uitzicht op geleidelijk warmer weer. Voor donderdag verwachten we in Gelderland middagtemperaturen van circa twaalf graden C., voor vrijdag van circa vijftien graden. Vannacht vroor het in ons gebied nog drie, plaatselijk vier graden en ook in de komende nachten is het gevaar voor vorst nog niet geweken. De hoogste temperaturen in Europa, te weten 20 tot 24 graden C. worden gemeten in de Zuideuropese landen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 1