Suriname exporteert
kwaliteitsbananen
Japan werkt hard aan
zijn defensie
Sherlock Holmes ereburger van
Meiringen geworden
S.D.-beulen
veroordeeld
Maand
winnaressen
Initidticj VUtl de Niet meer afhankelijk
regering van de riJst
Zoon van Kennedy
opgebracht
V-RAAD TEGEN
PARADE
Chinese leider
in ongenade
Tsjechen eisen
goud terug
Minder geld voor
ruimtevaart
Nasser kreeg 99%
van stemmen
Al Fatah-saboteurs
gedood
Oorlogsheld
overleden
Maar geen recht op vestiging
Nazi-misdadiger
staat terecht
Ingebroken bij de
Officier van Justitie
van de week
Afzet
Klei
Romantisch, vol afwisseling! Boeiend! Bladzijde na bladzijde.
Een boek over het levendige leven van een huis. Met talloze
kleurrijke ideeën over wanden. De wanden van uw
woning. Vraag uw leverancier. Hij heeft '1
Het gloednieuwe Staalboek 1968 van
Rath Doodeheefver met behang dat
kleur brengt in uw leven. Kwaliteitsbe-
hang dat boekdelen spreekt.
Ereburger
Belasting
ZATERDAG 4 MEI 1968
Via de transportband bereiken de
volle dozen de gereedstaande vracht
wagens.
MCLEAN (Virginia) De 12-jari-
ge zoon David van senator Robert F.
Kennedy, kandidaat voor de demo
cratische presidetitschapskandida-
tuur, is de vorige week door de po
litie aangehouden, in verband met
een incident dat op een weg bij het
huis van Kennedy in McLean, een
voorstad van Washington, heeft
plaats gehad.
David en een andere jongen werden
naar het politiebureau gebracht op
aanklacht van een autorijder, die be
weerde dat de twee jongens stenen
naar zijn wagen hadden gegooid. De
jongens zijn later van het bureau
gehaald, David door iemand van
het personeel van de familie Kenne
dy en de andere jongens door zijn
ouders.
De politie maakte geen werk van
de zaak.
De politie-commissaris zei dat de
zelfde gedragslijn was gevolgd als
met andere kinderen, die nog niets
met de politie te maken hebben ge
had. De politie hoopt in die gevallen
dat de ouders de zaak met hun kin
deren regelen.
Senator Kenndy heeft een verkla
ring uitgegeven, waarin hij zegt:
„Het spijt me te moeten mededelen,
dat een van mijn zoons met een an
dere jongen de vorigew eek zaterdag
in moeilijkheden zijn geraakt, toen
mijn vrouw en ik niet thuis waren.
Hij zit er erg mee in en heeft alle
betrokkenen zijn verontschuldigingen
aangeboden.
Natuurlijk zullen hij en mevr.
Kennedy op de daarvoor aangewe
zen plaats verschijnen indien de
zaak dit vereist".
David is een van de tien kinderen
van de Kennedy's.
NEW YORK De Veiligheidsraad
betreurt diep dat Israël op 2 mei 1968
een militaire parade in Jeruzalem heeft
gehouden, daarmee voorbijgaand aan
het besluit dat de raad op 27 april
heeft genomen, zo luidt een resolutie
die donderdagavond eenstemmig door
de Veiligheidsraad is aanvaard.
De raad was op verzoek van Jorda
nië bijeengekomen. Het duurde vijfen-
eenhalf uur voordat de leden het onder
ling eens waren geworden over de
tekst. De Arabische landen wilden dat
de Israëlische regering werd veroor
deeld, maar de V.S. en enige andere
leden wilden niet zover gaan.
Nadat de resolutie was aangenomen
herhaalde de Israëlische afgevaardig
de, Josef Tekoah, dat de parade geen
enkel principe van het internationale
recht heeft geschonden, geen nieuwe
toestand heeft geschapen, geen men
senlevens in gevaar heeft gebracht en
niemand letsel heeft toegebracht.
De Jordaanse afgevaardigde, dr.
Moehammed El-Farra, verzocht de
raad „de gekozen burgemeester van
Jeruzalem", Roehi El-Khatib, aan te
horen.
Secretaris-generaal Oe Thant deelde
mee, uit Jeruzalem vernomen te heb
ben, dat de parade zonder incidenten
is verlopen.
ADVERTENTIE
Mevr. 1'. Brik-Keuning, Patrij-
zenhof 43, Amersfoort; Mej.
C.M.H. van Staveren, Leidse-
straatweg 19, Woerden; Mevr.
A. Alberts-Wijderen, Straelse-
weg 200, Venlo; Mevr. Bras,
Thorbeckestraat 46, Kampen;
Mej. D. v. d. Kolk, West-Side-
linge 16 A, Overschie.
Doe óók mee aan het 3 Ster-
renspeLWin óók f 100.-.Vraag
uw leverancierl Hij weet er
alles vau!
Elke veertien dagen vertrekken uit de havens van Suriname speciale bananen-
schepen van de United Fruit Company.
De bananen, „bacoven" zeggen de Surinamers, zijn afkomstig van eigen plan
tages. De bananenproduktie zal in augustus van dit jaar zo'n omvang hebben
aangenomen dat de bananenboten dan wekelijks van wal kunnen steken; de
bananenexport steeg in de periode 1962 tot 1967 van 1600 tot 25.000 ton.
Met de bananencultuur in Suriname
werd pas in 1958 een serieus begin ge
maakt.
Toch is deze cultuur geen nieuw be
grip voor ons overzeese rijksdeel. Al in
de periode 1906-1914 werd 'n eerste po
ging ondernomen. Aantasting van de
aanplant door de zogenaamde Panama
ziekte, deed echter het experiment
mislukken en de United Fruit Compa
ny, die samen met de regering de on
derneming had opgezet, besloot haar in
vesteringen stop te zetten. Pogingen
vlak voor en vlak na de tweede we
reldoorlog mislukten, omdat de over
heid niet voldoende gelden op kon bren
gen om het stichten van plantages voor
particuliere ondernemers aantrekkelijk
te maken.
In 1958 pas meende de Surinaamse
regering over voldoende financiële mo
gelijkheden te beschikken om de bana
nencultuur definitief van de grond te
krijgen. De opkomst van de nieuwe cul
tuur zou nieuwe mogelijkheden moeten
bieden voor de Surinaamse landbouw.
Rijst was tot dan toe vrijwel het enige
landbouwprodukt dat werd geëxpor
teerd. Voor de landbouwer brengt rijst
echter betrekkelijk weinig op en boven
dien veroorzaakt de verbouw ervan sei
zoenwerkloosheid. De bananencultuur
brengt meer geld op per beplante ha,
schept meer werkgelegenheid en ver
groot het exportpakket van agrarische
produkten aanzienlijk. Uit praktijkerva
ring in de jaren voor de oorlog en uit
experimenteel onderzoek was gebleken
dat de Cavendish variëteit Kongobana-
nen redelijk geschikt zou zijn voor de
Surinaamse bodem, mits deze goed zou
worden geïrrigeerd en een goede pre
ventieve ziektebestrijding ter hand zou
worden genomen.
De afzetmogelijkheden in het buiten
land voor kwaliteitsbananen waren aan
wezig. Wanneer eenmaal de rentabili
teit van de bananenindustrie was bewe
zen, zo redeneerde de regering, zouden
de investeringen van grote ondernemin
gen vanzelf komen.
In 1958 werd in het district Nickerie
een proefterrein van 80 ha bouwrijp ge
maakt en beplant. De aanwezigheid van
voldoende fris water voor irrigatie en
nabijgelegen verschepingsmogelijkhe
den deden de overheid juist dit terrein
kiezen. De eerste resultaten waren zo
gunstig, dat ook 89 ha in de Santo-Bo-
ma polder werd beplant.
In 1963 en 1964 besloot de Surinaam
se regering resp. 2,8 en 2,6 miljoen
Surinaamse guldens in de bananencul
tuur te investeren. De produktie per
hectare bleek namelijk veel hoger te
liggen dan de geschatte 15 ton per jaar.
Deze overheidsinvesteringen waren de
eerste stap naar de ontwikkeling van
een nieuw agrarische bedrijf.
Suriname is het enige land ter we
reld waar bananen overwegend op
kleibodem worden geteeld. De irrigatie
geschiedt via een netwerk van kanaal
tjes tussen de zes tot acht meter bre
de bedden.
Bepaald niet ideaal voor de bana
nenteelt is het Surinaamse klimaat:
TOKIO Tsji Pen-yoe, die twee
maanden geleden nog de ereplaats
deelde met de communistisch Chinese
leiders als lid van de zuiveringscom
missie van madame Mao Tse-toeng,
wordt ervan beschuldigd al een jaar
bezig te zijn om te proberen het be
wind omver te werpen.
Tsji is uit de gunst en vermoedelijk
sedert februari gezuiverd. Hij ver
scheen niet op de 1 mei-viering in Pe
king.
Bijzonderheden van de beschuldigin
gen tegen hem, zoals verzameld door
de Rode Garde zijn nu in Tokio bekend
geworden.
De eerste beschuldiging is dat hij op
17 juli van het afgelopen jaar mate
riaal verzamelde „tegen de vice-voor-
zitter, Lin Piao, „voor deze misdaad",
aldus de Rode Garde „moet hij tiendui
zend maal ter dood veroordeeld wor
den".
Op een vergadering op 16 april „deed
hij kwaadaardige aanvallen op voorzit
ter Mao Tse-toeng en op het proleta
risch hoofdkwartier onder leiding van
Mao en gemene aanvallen op het held
haftige Chinese volksbevrijdingsleger".
In februari 1967 gaf hij zijn volgelin
gen opdracht een onderzoek in te stel
len op de verschillende ministeries
„om te trachten belastend materiaal
te verzamelen, waarmee hij premier
Tsjoe En-lai en de vice premiers Li
Foe-tsjoen, Li Hsien-nien en de minis
ter voor Petroleum Yoe Tsjioe-li kon
aanvallen".
DEN HAAG Tsjecho-Slowakije
heeft donderdag in een nota aan de
Verenigde Staten opnieuw teruggave
geëist van 18.433 kilo goud, dat in de
tweede wereldoorlog door de Duitse be
zetters werd geroofd en dat zich nu in
de Verenigde Staten bevindt. In de door
het Tsjechoslowaakse persbureau „Ce-
teka" verspreide nota, noemt de rege
ring in Praag het tot dusver door de
Amerikaanse autoriteiten ingenomen
standpunt onverantwoordelijk en on
aanvaardbaar.
De Verenigde Staten erkennen welis
waar de aanspraken van Tsjecho-Slo
wakije op de partij goud, maar stellen
de teruggave afhankelijk van schade
vergoeding voor de in Tsjecho-Slowakij
genaaste Amerikaanse bezittingen.
een regenval van 2300 mm (Nederland
heeft gem. 715 mm) en twee natte en
twee droge seizoenen, zijn zeer bevor
derlijk voor de Cercospora plantenziek
te. Preventieve plantenziektebestrijding
is daarom van het grootste belang.
Regelmatig wordt op het bedrijf de aan
plant besnoeid; het ligt in de bedoeling
binnen afzienbare tijd de jonge trossen
te voorzien van een plastic omhulsel,
waardoor de vruchten een betere be
scherming krijgen tegen insektebeten.
Interne kabelsystemen transporteren de
bananen direct van de plant naar de
verpakkingscentra.
Hier snijdt m^n de trossen in „kam
men". De kammen worden schoonge
spoeld en in dozen verpakt naar de ba-
nanensteigers vervoerd. Daar worden
ze in koelruimten opgeslagen tot het
koelschip arriveert.
Reeds bij de eerste produktie van de
aanplant kon maandelijks 240 ton ba
nanen per KNSM naar Europa worden
geëxporteerd. De Surinaamse overheid
sloot in 1965 een contract met de United
Fruit Co, waarbij deze zich verplichtte
gedurende vijf jaar alle in Suriname
geproduceerde bananen die aan de
vastgestelde kwaliteitsnormen zouden
voldoen, te kopen en te verkopen.
WASHINGTON Het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden heeft het be
drag, dat door president Johnson voor
het begrotingsjaar 1969 voor ruimte
vaart is gevraagd, met 339 miljoen
dollar verlaagd en op 4 miljard dollar
vastgesteld. Het is het vierde achter
eenvolgende jaar dat er minder geld
voor ruimtevaart wordt toegewezen.
De helft van het geld, twee miljard
dollar, zal worden besteed aan het
Apolloprogramma voor een bemande
ruimtevlucht naar de maan. Verschei
dene leden van het Huis waarschuw
den dat de V.S. gevaar lopen achter
te raken in de ruimtevaart, door er
minder aan uit te geven terwijl de
Sovjets-Unie er meer aan besteedt.
De besnoeiing betekent een overwin
ning voor de republikeinen, die een
verlaging met hetzelfde bedrag had
den aanbevolen. De begroting moet
nog door de Senaat worden goedge
keurd. Wordt zij van kracht, dan zul
len enige duizenden leden van het ad
ministratieve ruimtevaartpersoneel ont
slagen worden.
CAIRO De Egyptenaren hebben
met 99,89 procent van de stemmen hun
goedkeuring gehecht aan een plan van
presidentNasser, om de economische,
politieke en militaire hulpbronnen van
het land te mobiliseren „voor de vol
gende slag tegen Israël", aldus werd
door het ministerie van Binnenlandse
Zaken bekend gemaakt.
Donderdag werd door 450.478 perso
nen gestemd.
TEL AVIV Een Israëlische patrol-
je heeft in een gevecht in de Negeb-
woestijn 12 Arabische saboteurs ge
dood, aldus heeft het leger vrijdag be
kendgemaakt
Volgens een woordvoerder maakten
de Israëliërs contact met een groep ge
wapende infiltranten bij de Kibboetz
Neot Hakihar in het grensgebied met
Jordanië. Een Israëli werd zwaar en
een lichtgewond in het gevecht.
Bij de lijken werden mijnen, Russi
sche machinegeweren, handgranaten en
explosieven gevonden.
ADVERTENTIE
ongelofelijke
bestseller
Elk behang van de R D fabrieken
is uitgevoerd in Fixacolor kwaliteit
TOKIO De Japanse defensie-in
dustrie ondergaat een belangrijke her
leving ondanks de krachtige pogingen
van socialisten en pacifisten om de
industrie onder controle te houden.
Het ministerie van Defensie is van
plan om in het fiscale jaar 1968 422.075
miljoen jen (ongeveer 1172 miljoen dol
lar) uit te geven in de twee jaar van
het defensieprogramma van Japan.
Dat is een toeneming van negen pro
cent boven het voorgaande fiscale jaar,
dat op 31 maart eindigde. En het is
7,25 procent van de begroting van het
land voor 1968, die door de Diet (de
volksvertegenwoordiging) is goedge
keurd.
Het derde defensieprogramma be
slaat vijf jaar en zal in totaal 2.340.000
miljoen jen (6.500 miljoen dollar) kos
ten. Dat is ongeveer tweemaal zoveel
als het tweede programma.
In het kader van het nieuwe program
ma zal het ministerie van Defensie de
250.000 man van de strijdkrachten uit
rusten met 300 Nike-Hercules raketten
en 216 HAWK raketten is 60 onderzee
boot jagerverkenningsvliegtuigen, 10
transportvliegtuigen, 83 helikopters, 55
lesvliegtuigen en reddingsvliegtuigen,
56 schepen, waaronder 14 torpedoboot-
jagers met geleide projectielen en vijf
onderzeeboten, 280 tanks en 30 stuks
luchtafweergeschut.
Met veel zware industrieën zijn al
contracten afgesloten en over andere
contracten wordt onderhandeld, o.a.
voor het nieuwe voornaamste Japanse
gevechtsvliegtuig dat de f-104 moet ver
vangen dat vanaf 1962 dienst heeft ge
daan.
De contracten hebben geleid tot felle
concurrentie tussen Japanse en buiten
landse firma's. Maar een Japanse in
dustriële groep, de Mitsoebisji maat
schappij, is de belangrijkste leveran
cier voor de Japanse defensie.
Vroeger bestelde Japan luchtdoelra
ketten in de Verenigde Staten, maar
sinds een verdrag, dat gesloten werd
op 13 oktober 1967. mag Japan deze ra
ketten in eigen land vervaardigen.
SARASOTA. (Florida) Schout bij
nacht Edwin C. Parsons (75) een held
uit de twee wereldoorlogen en een uit
blinker in het Lafayette-eskadron, is
overleden in het ziekenhuis van Saraso
ta. Hij is 75 jaar geworden.
Toen wereldoorlog I was uitgebroken
ging hij op weg naar Frankrijk als as
sistent-veearts bij een paardentrans-
port en voegde zich bij de vrijwilligers-
eenheid van de luchtmacht die later het
Lafayette-eskadron werd.
In de jaren 1917 en 1918 voerde Par
sons veel gevechtsvluchten uit en kreeg
een aantal hoge Franse en Belgische on
derscheidingen. Hij had ook een Ame
rikaanse onderscheiding gekregen voor
zijn heldhaftig gedrag in de Stille Oce
aan in de tweede wereldoorlog.
MEIRINGEN (Zwitserland) De han
dige Zwitsers hebben gisteren Sher-'
lock Holmes plechtig vermoord en
hem vervolgens voor altijd tot het le
ven teruggebracht.
Twee levensgrote marionetten, voor
stellende de beroemde Britse speur
der en diens doodsvijand, professor
Moriarti, „de Napoleon van de mis
daad" z(jn over de rand van een af
grond in de waterval van Reichen-
bach geslingerd.
Dat was het werk van een Zwitsers
toeristenbureau, bedoeld als eet» re
constructie van het beroemde „ge
vecht op leven en dood" tussen bei
de mannen, zoals het door de schep
per van Sherlock Holmes, Sir Arthur
Conan Doyle precies 76 jaar geleden
op 4 mei 1891 is beschreven.
De openbare mening kon zich met
dood van de grote speurder niet ver
enigen en dwong door verontwaar
digd te reageren de schrijver, zijn
held te doen herleven, hetgeen hij
deed door te schrijven, dat Holmes
„door een wonder ontsnapt" was
aan het kolkende water en de rotsen
in de waterval.
De nabijgelegen stad Meiringen heeft
het nog iets beter gedaan en Sher
lock voorgoed doen herleven, door
hem tot ereburger te benoemen in de
persoon van Sir Paul Gore Booth, de
chef van de Britse diplomatieke
dienst.
Aan dit ereburgerschap zitten een aan
tal voorrechten vast, nl. een koste
loos verblijf van twee weken te Mei-
ringen, met inbegrip van knippen en
scheren tijdens zijn verblijf, koste
loos rijden in „paardentaxi's" en
een abonnement voor het leven op
het kabelbaantje naar de waterval
van Reichenbach.
Sir Paul speelt deze week voor Sher
lock Holmes in een historische op
tocht van door Doyle geschapen figu
ren in Zwitserland, in kostuums van
de negentiger jaren ter herdenking
van de 77-ste verjaardag van het do
delijke gevecht.
En om te waarborgen, dat niemand de
heer Sherlock opnieuw probeert de
dood aan te doen, vereeuwigt de stad
haar aanbod door het ereburger
schap beschikbaar te stellen voor ie
dereen, die door het Sherlock-Hol-
mes-genootschap te Londen wordt aan
gewezen, om de rol van de beroem
de speurder te spelen.
Alvorens een gedenksteen te onthullen
bij de waterval, waar Sherlock Hol
mes tijdelijk is gestorven, heeft het
gemeentebestuur van Meiringen, Sir
Paul tot eerste ere-Sherlock-Holmes
gemaakt.
In de benoemingsoorkonde wordt hij
vermeld als:
Voornaam: Sherlock,
Geboren: 6 januari 1854 (114 jaar oud),
Vader: Cherringford Vernet Holmes,
Moeder: Jane Adelaide Altament,
Geboorteplaats: Ilkley (Yorkshire),
Beroep: particulier detective,
Huisadres: 221 Baker Street, Londen.
Hierop volgt de tekst:
„Hierbij maken wij bekend en verkla
ren wij, dat de titel van ereburger
door de gemeente Meiringen-Reichen-
bach is verleend aan de heer Sher
lock Holmes met alle bijzondere
voorrechten en dat deze dag, de eer
ste mei 1968, is geproclameerd tot de
Sherlock-Holmes-dag van Meirin
gen".
Een en ander zal evenwel de ere-
Sherlock-Holmes niet in staat stellen,
zich blijvend in Zwitserland te vesti
gen en van de aldaar geheven lage
inkomstenbelasting te profiteren.
Wij zijn vastbesloten, Sherlock in le
ven te houden", zei een gemeentelij
ke functionaris, „maar ik ben bang,
dat, het, als we beginnen te praten
over dingen zoals verblijfsvergun
ning en inkomstenbelasting nog al
moeilijk zal blijken, de Zwitserse fe
derale politie ervan te overtuigen,
dat hij werkelijk Sherlock Holmes
heet".
MUNSTER, Na een proces van
ruim twee jaar, zijn vrijdag in Mün-
ster drie voormalige leden van de
Duitse „Sicherheitsdienst" (SD) in
Stanislowa (Poleh) tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld wegens hun
aandeel in de moord op 120.000 joden
en leden van de Poolse intelligentsia
in Oost-Galicië. Acht verdachten kre
gen gevangenisstraffen variërend van
vier en een half tot negen jaar. Drie
verdachten werden vrijgesproken en
in een geval concludeerde de recht
bank tot ontslag van rechtsvervolging.
In het middelpunt va nde behande
ling van de zaak, die op 18 april 1966
was begonnen, stonden de gebeurtenis
sen op de „bloedzondag" van 12 ok
tober 1941, toen in Stanislowa ongeveer
12.000 Joodse Polen en Hongaren wer
den doodgeschoten. Het hoofd van het
SD-bureau in Stanislowa de nu 58-jari-
ge Hans Krüger, werd door getuigen
vergeleken met Nero, de Romeinse kei
zer die berucht is geworden door zijn
wreedheid. Hij kreeg levenslang, tot
welke straf ook de 67-jarige Heinrich
Schott en de 60-jarige Ernst Varchim
werden veroordeeld.
HAMBURG In Hamburg is een
proces begonnen tegen de voormalige
SS-Untersturmführer en politiefunctio
naris Wilhelm Rosembaum, die wordt
beschuldigd van medeplichtigheid aan
moord op meer dan 150 Poolse Joden.
De 53-jarige Rosenbaum zou van
mei 1942 tot januari 1943 in Bad Rab-
ka, als lid van de Sicherheitspolizei op
eigen initiatief opdracht hebben gege
ven tot het doodschieten van 200 Jo
den en zelf ook enige slachtoffers heb
ben gedood.
Onder de slachtoffers bevond zich
volgens het openbaar ministerie ook
een vier leden tellende familie Rosen
baum, die wegens de overeenkomst
van naam door de beklaagde eigen
handig gedood werd.
UTRECHT Donderdagavond is in
gebroken in de woning van de Utrecht
se officier van justitie mr. F. G. Wüs-
tenberg in de Handelstraat. Alle ka
mers werden doorzocht. Uit een bureau
in de studeerkamer werd f 550,uit
een geldkistje geroofd. In de slaapka
mer vonden de inbrekers nog ongeveer
f 300,in een toilettafel.
De indringers zijn waarschijnlijk de
verlaten woning gekomen door een
raampje in de voordeur te forceren.
Fietser aangereden
door mil. vrachtauto
ROOSENDAAL Bij een verkeers
ongeluk op de Rondweg in Roosendaal
is de 23-jarige A. de Jonge uit Stan
daardbuiten om het leven gekomen.
De heer De Jonge werd aangereden
door een militaire wagen, die deel uit
maakte van een kolonne. Een deel van
de kolonne was de verkeerslichten ge
passeerd, toen deze op rood sprongen.
Een groep fietsers, onder wie de heer
De Jonge, reed het kruispunt over,
terwijl de kolonne nog het kruispunt
overstak. De heer De Jonge werd door
een van de wagens aangereden en
overleed ter plaatse.
Tn de maand sinds president Johnson
van koers in Viëtnam veranderde,
wijzen zijn oorlogs- en vredesstappen
op het principiële besluit om de Ame
rikaanse verwikkeling in het conflict
zo volledig en zo snel mogelijk te ver
minderen.
De president lijkt twee lijnen te volgen.
De ene is er op gericht om door een
vredesregeling met Noord-Viëtnam
een weg te vinden een einde aan de
oorlog te maken. Maar de afgelopen
maand, die begonnen is met de door
Johnson op 31 maart afgekondigde
beperking van de bombardementen
en zijn aanbod tot vredesonderhande
lingen, heeft aangetoond, dat zelfs de
keuze van de plaats waar men elkaar
gaat ontmoeten een lang en verve
lend proces kan zijn, dat de verwach
ting inhoudt, dat de eventuele eigen
lijke vredesonderhandelingen op zijn
best langzaam zullen zijn, terwijl het
ook niet uitgesloten is, dat noch John
son, noch diens opvolger, er in zal sla
gen om door middel van onderhande
lingen een einde aan de oorlog te ma
ken.
De tweede lijn die Johnson volgt Is er
op gericht om Amerika in toenemen
de mate te ontlasten van de oorlog
voering, deze taak meer en meer aan
de Zuidviëtnamese regering over te
dragen en deze meer verantwoorde
lijk te stellen voor haar eigen voort
bestaan en veiligheid. Op een zeker
ogenblik zou dan een begin kunnen
worden gemaakt met vermindering
van de Amerikaanse troepen in Zuid-
Viëtnam.
Intussen is de Amerikaanse regering
verstoord over de grote aanvoer van
troepen en voorraden door Hanoi naar
Zuid-Viëtnam, welke sinds de bom
bardementen stopten aan de gang is.
JOHNSON
wachten en hopen
Washington beweert, dat de afgelo
pen maand ongeveer 10.000 autoladin
gen aan troepen en goederen naar
het zuiden zijn gegaan, wat 25 pro
cent meer is dan het recordpeil van
december en januari.
Zodoende gaat de algemene verwach
ting, dat Parijs eventueel als compro
mis uit de bus zal komen voor het
houden van voorbesprekingen, ge
paard met bezorgdheid over de
vraag, wat Johnson denkt te doen
met de bombardementsbeperking, in
dien Hanoi voortgaat met zijn grote
re militaire activiteit. Gezien zijn be
sluit om zich niet herkiesbaar te stel
len, blijven Johnson nog negen maan
den als president over, en niemand
die een hoge positie in Washington
bekleedt meent, dat hij veel kans
heeft om in die tijd een vredesover
eenkomst te sluiten.
Wat hij daarom feitelijk doet, is om
voor zijn opvolger een reeks van keu
zen met betrekking tot de Viëtname-
se politiek in het volgend jaar voor
te bereiden, waarbij terugtrekking
het ene uiterste is en militaire esca
latie het andere.
TToe deze tweeledige koers zich de
eerstkomende maanden zal ontwik
kelen hangt in grote mate af van wat
er in Viëtnam gebeurt met de oor
log zelf, met Hanoi's diplomatieke ma
noeuvres en met de aanvaarding door
Saigon van de verantwoordelijkheid.
President Ngoejen van Thieu van Zuid-
Viëtnam en zijn medewerkers zullen
moeten begrijpen, dat zij naar de
maatstaven van de Amerikaanse po
litiek in tijdnood kunnen komen. Het
volgend jaar bestaat de kans, dat zij
van een nieuwe president in Washing
ton veel minder Amerikaanse steun
krijgen en dat er een verandering
van het Amerikaanse beleid plaats
heeft, welke nog radicaler kan zijn
dan waartoe Johnson het initiatief
heeft genomen.
Kennelijk zich afzettend tegen die mo
gelijkheid, heeft vice-pres. Ngoejen
Cao Ky zondag verklaard, dat Zuid-
Viëtnam geen vredesregeling met Ha
noi zal steunen, „die ons dwingt ons
aan de communisten over te geven..."
Ook Noord-Viëtnam heeft een dilemma:
is het beter om in de onmiddellijke
toekomst een vredesregeling te tref
fen met Johnson, met een aftreden
de president dus, die openlijk alle po
litieke ambitie heeft opgegeven, of is
het beter dit te doen met een opvol
ger, waarover thans onmogelijk te
zeggen is wie het zal worden.
Hoe Hanoi dit beoordeelt is onbekend.
Maar wat de Noordviëtnamezen de
afgelopen maand hebben gedaan,
wordt in Washington gezien als een
aanwijzing voor hun manier van den
ken en voor wat ze waarschijnlijk
gaan doen. Hierin nu hebben de Ame
rikaanse autoriteiten geen steun ge
vonden voor de hoop, welke ze wel
eens hebben gekoesterd, dat er voor
het eind van het jaar door onderhan
delen een compromis zou worden
bereikt.
nToch is de reactie van Hanoi op John-
son's initiatief van 31 maart verras
send genoeg geweest om de toekomst
onzeker te maken. De grootste ver
rassing in het begin was de snelle in
stemming van Hanoi om contact te
hebben. Die kwam op 3 april en zo on
verwacht, dat het Johnson en zijn ad
viseurs verscheidene uren kostte om
tot hun volgende stap te besluiten. Zij
hadden gedacht dat het een paar we
ken zou duren, voordat Noord-Viët
nam de uitnodiging van Johnson zou
hebben verteerd. Een paar uur nadat
de Noordviëtnamezen hadden gezegd
dat zij tot contact bereid waren, maak
te Johnson bekend, dat ook de Ver
enigde Staten hiertoe bereid waren.
Deze uitwisseling van openbare ver
klaringen was het begin van de lange
de plaats, die thans definitief Parijs
zal zijn.
