Bep Rowold
overleden
Ton Lutz streeft naar theater
voor ieders plezier
Het menselijk hart
in „De 21ste eeuw"
Prijswinnaars van
Elizabeth-concours
De Herbergierster
op KRO-televisie
VANAVOND
MORGEN
FINANCIËLE
NOTITIES
1967 minder
goed voor
Homburg
Wijziging bij
V.N.U.
Figee deed liet
beter
Minder vraag
bromfietsen
DE
MUUR
STORT
IN
I PILOOT STORM
RECHTER TIE
i TEKKO TAKS
TELEVISIE
T.V. LANGENBERG
Nieuw publiek
Dat niet
Harry Mulisch
Eigentijds
PRUDENTIA NOG NIET
NAAR DE BEURS
Pagina 2'
MAANDAG 13 MEI 1968
53
Waar had deze jongen zijn eer
zucht gelaten? Hij was geen type om
niet eerzuchtig te zijn.
Nog eens probeerde de arts het.
't Is natuurlijk jammer dat je dan
•en jaar langer over het gym doet,
maar dat is dan eenmaal zo...
Och, wat komt het erop aan Of
je nu het één doet of het ander...
Aha, dacht Van der Held. Weet
je al wat je gaat doen als je van het
gym komt
Ik ga studeren, is er gezegd, voor
meester in de rechten.
Klinkt niet erg enthousiast, zeg,
heb je er niet veel trek in?
Weer kwam het egale antwoord.
Het blijft zowat gelijk wat je doet.
Nee, zei Van der Held, dat ben ik
nu helemaal niet met je eens. Het ene
vak scheelt een stuk met het andere
en iedereen heeft dingen, die hij lie
ver wil, jij ook, al denk je nu van
niet.
Freek zuchtte moe. Misschien,
maar... wat helpt het je nu nog als
alles leugen is? Alles alleen maar
klein en menselijk en naar? Dan kun
je net zo goed advocaat zijn als schil
der.
De arts herademde, maar ook ging
er een warm gevoel van deernis in
hem open.
Brrr, zei hij, een jongen van...
Hoe oud ben je?
Zeventien jaar, dokter.
Nou, een jongen van zeventien
jaar! Hoe weet je dat alles zo naar
en klein en menselijk is? Dacht je
dat zo'n wereld nog zou bestaan?
Zwijgen.
Wie heeft je dat zo prachtig inge
praat?
Freek gooide zich op zijn kant.
Tot die conclusie kom je wel, zei hij
met iets van opstandigheid, en...
och, wat doet het er ook toe.
Daar was de matheid weer, de op
geslotenheid. Onwillekeurig zuchtte de
dokter; zij bleven draaien om hetzelf
de punt.
Waarom had je schilder willen
worden?
Freeks ogen gingen verder open.
Het leek mij zo mooi, antwoordde hij
zacht, en even sprong er iets van
licht op in zijn blik ik houd veel
van tekenen en mijn vader was ook
schilder. Het leek mij zoiets dat
vanzelf sprak. Wat je ziet, zoals
mijn vader dat kon vertellen zoals
muziekÉérst toen ik niet mocht van
dokter Wegen heb ik mij voorgeno
men het later als ik meerderjarig
ben toch te gaan doen, maar... Hij
stokte even, er sprongen weer tranen
in zijn ogen, zachter eindigde hij zijn
zin: waarom zou ik...?
Dokter Van der Held boog zich naar
hem over. Freek, wat is er met je
gebeurd? Je bent een heel ander dan
je lijkt, dat weet ik. Durf je mij niet
vertrouwen, kun je mij niet vertellen
waarom, bijvoorbeeld, je gisteren met
je tweede vader onaangenaamheden
hebt gehad
Voor het eerst toonde Freek weer
wantrouwen. Hoe weet ik, dat u
het niet oververtelt
Dat heb ik je gezegd, daarop moet
je vertrouwen. Wij moeten altijd weer
vertrouwen hebben, Freek, altijd
weer, altijd opnieuw in de mensen
en in het leven en, in de allereerste
plaats, in God.
Freek sidderde en toen met horten
en stoten vertelde hij van de vorige
avond, van Wegen, die bij hem was
gekomen omdat hij onhebbelijk was
geweest en wat hij toen allemaal ge
zegd had. Wegen was opgekomen
voor zijn moeder en daar had hij dan
ook wel gelijk in gehad, maar moe
der was altijd zo... erg liéf, zo... ja,
daarvoor kon hij geen woorden vin
den en Wegen, die...
Toen was het gesprek gekomen
over z'n vader, over de trouw, die 'n af
wijking werd. En hij twijfelde juist
al zo aan alles, er was al zo weinig
te merken van dat, waarin zijn vader
hem had opgevoed... En toen had We
gen zijn schrift verscheurd, waarin hij
zijn gedachten opschreef en weieens
een gedichtje, zoals dat in hem op
kwam... Hij, Freek, had niet meer ge
weten wat hij deed... Het portret van
zijn vader... Vader, die dood is en
weg is, vader van wie hij niet meer
houden mag. Alle dromen, alle mooi
heden, die maar fantasieën bleken, al
les, dat wankelde en viel in hetbodem-
loze kantelende niets... De angst voor
zijn eigen denken...
Stil hoorde de dokter hem aan,
vroeg alleen met een enkel woord hier
en daar om verduidelijking. Wat een
ongelofelijk fijne aard had die jongen,
hij was een kunstenaar, al zou hij
misschien nooit in de kunst gaan. 't
Was te begrijpen dat zo één hetmoei-
lijk zou hebben in het leven, het al
moeilijk hèd, zo plotseling overge
plaatst uit die veilige wereld van zijn
vader, die Van der Held door de
woorden van de zoon al duidelijker
begon te onderscheiden, in de kou
de zakelijkheid van zijn collega dok
ter Wegen, die niet alleen maar sneed
in een lichaam, maar ook in een fijn
besnaarde geest, die daarvoor gevoe
lig was in zijn groei.
Toen Freek zweeg, bleef de arts
voor zich kijken. Het was bijna duis
ter in de kamer; de wekker tikte op
de ombouw van het bed. Van der Held
zocht naar de manier om de jongen
te helpen. Wegen had niet in alles on
gelijk gehad, tenminste niet geheel on
gelijk, maar dat te zeggen, zou Freek
nu meer schade berokkenen dan goed
doen. Hij was zeer zeker iemand,
met wie voorzichtig moest worden om
gegaan en voorlopig zeker zolang hij
deze crisis nog niet te boven was. En
Wegen zou hem niet ontzien, want hij
was geen zieke. Wegen zou, met het
uitroeien van Freeks overdrevenhe
den voortkomend uit zijn kunstenaars
natuur, zijn opvoeding en zijn gemis
aan werkelijke steun, ook het beste in
diens wezen kunnen verpletteren, juist
omdat de jongen zo fijngevoelig en
zenuwachtig was, en bovendien was
hij op een lastige leeftijd.
Jij moet je oren niet zo laten han
gen naar wat de mensen zeggen, be
gon de arts en zijn stem zette de
woorden klaar in de stilte. God iser
altijd, al merken wij dat niet, omdat
wij de ene keer dat beter voelen, dan
de andere. Je vader was een goed
man en laat mij de spreuk van een
bekende Engelse overnemen: 'De lief
de ons door een afgestorvene toege
dragen, kan geen verandering ons ooit
ontnemen'. Een raadsel? Och, wat is
een raadsel? Het werk Gods kan de
mens toch niet uitvinden, tot die con
clusie kwami de wijze Prediker al,
maar hij werd er niet opstandig on
der zoals Freek Arlsover op zeventien
jarige leeftijd, hij legde er zich bij
neer en werd wijs in de dingen, die
hij wél begrijpen kon. Jij zoekt te
veel, jij zoekt te hard, jij denkt te
hard, jij wilt te hard. Wees eens stil
en rustig ook in jezelf. Aan ieder
openbaart God zich op Zijn tijd en wij
ze, aan ieder op andere wijze. Maar
hoe kan Hij Zich nu ooit openbaren
als jij Hem telkens vooruitholt, door
dat je aan het zoeken bent? Zeker,
'wie klopt zal opengedaan worden',
maar je hoeft de deur niet in te slaan,
dat doet denken aan een inbreker.
Glimlachend keek hij naar de jonge
man, die zich nu geheel naar hem had
toegekeerd en hem met grote ogen
aanzag. Gerust Freek, je kunt je
aan je vader houden, je kunt van hem
houden zoveel je maar wilt, want weg
en dood is niemand, maar... je hebt
niet het recht over je vader te knie
zen, noch om andere mensen, die je
daarmee onaangenaam bent, noch om
hém. Wees blij om zijn geluk, dat is
de eerste plicht van je kinderliefde,
dat is de beste, de énige dank voor
zijn liefde, die je hem absoluut ver
schuldigd bent.
(Wordt vervolgd)
3810. Nadat piloot Storm naar hartelust had rondge
zwierd in de uiterst beweeglijke capsule, keerde hij te
rug naar zijn schip en afremmend .op geperste lucht
daalde hij voorzichtig naar het ronde sluisgat. Met wa
re meesterhand manoeuvreerde hij het zonderlinge vehi
kel netjes naar binnen. In de laatste fase kreeg hij
hulp van de magnetische landingsschijf die hem stevig
op zijn plaats trok. Meteen sloot het ronde luik zich en
even later klom Arend weer met veel moeite door de
opening van de capsule en stond voor zijn metgezellen.
Professor Dubois schudde zijn wijze hoofd en Sandra
zuchtte alleen demonstratief opgelucht, maar Charley
riep verontwaardigd uit: „Nou, meneer de squadron
leader, hebt u even lustig rondgedarteld als een Vlie
gend Hollandertje? Ik heb daarnet al de klachten ge
had van de andere schepen. Ze vroegen of er misschien
een gek ontsnapt was!" Arend grijnsde en streek hem
goedmoedig over het rode borstelkopje: „Als je braaf
bent, mag jij aan de andere kant van Luna ook eens
spelevaren, hoor!" beloofde hij vaderlijk.
96. Te laat heeft rechter Tie bemerkt dat de Oppereu-
nuch de inhoud van het bergkristallen kruikje opdrinkt.
Hevige krampen varen nu door het lichaam van de
oude man en zijn gezicht is smartelijk vertrokken. Met
een laatste krachtsinspanning prevelt hij: „Ge hebt
mijn toestemming.... om de Gouden Brug over te
gaan". Dan ontspant zijn lichaam zich en hij zakt
slap achterover. De Oppereunuch heeft de consequenties
getrokken uit zijn nederlaag en zich van het leven be
roofd. Hij heeft daarmee een lange gerechtelijke pro
cedure voorkomen, de rest is een zaak tussen hem en
de andere wereld. Rechter Tie loopt de gang op waar
de Opperkamerheer en de kolonel nog steeds staan te
wachten. Hij geeft de envelop aan de Opperkamerheer
en zegt: „Hierin vindt u alle feiten betreffende de sa
menzwering. Ga terug naar uw kantoor en laat de
voornaamste schuldigen terstond arresteren. Stel daar
na een diepgaand onderzoek in en schenk speciale aan
dacht aan de rol van een zekere Hoe, de tussenpersoon
tussen de paleisintriganten en de gangsters in Rivier-
stad". Als de Opperkamerheer zich haastig verwijderd
heeft, richt rechter Tie zich tot de kolonel en zegt: „U
zult mij vergezellen naar de prinses." Tot de dikke eu
nuch, die nog steeds op de grond ligt, snauwt hij:
„Vooruit, man, ga ons voor naar de vertrekken van
Hare Hoogheid!"
19. Enkele ogenblikken later hadden de kleine vaar
tuigjes het stoomschip bereikt dat langzaam de Congo-
rivier opstoomde. Touwen werden behendig omlaag ge
worpen en vastgemaakt, terwijl Tekko zich voorbereid
de op de eerste ontmoeting met de bewoners van het
zwarte werelddeel. „Wacht! Misschien kunnen die ne
gers mij wel nadere inlichtingen geven over dat apen-
mysterie" mompelde Tekko. „Dan kom ik tenminste
enigszins beslagen ten ijs, wanneer ik straks vaste voet
aan wal zet Ja, dat lijkt mij een goed idee"
Verwonderd staarde onze vriend naar een grote stro
hoed voorzien van een veelkleurige cocarde, die lang
zaam boven de verschhansing uitkwam en die bleek toe
te behoren aan een krachtig gebouwde neger met een
goedmoedig gezicht. De neger klom aan boord en an
deren volgden weldra. Even moest Tekko wennen aan
al die zwartjes die plotseling over het dek krioelden,
maar toen nam hij een kloek besluit en stevende kordaat
op de eerst aangekomene af. „Hé eh... vriend Wat jij
weten van gorilla's Grrrr" wenude hij zich zonder om
wegen tot de zwarten in een taal, waarvan hij meen
de, dat die voor iedereen begrijpelijk moest zijn. „Go
rilla's? Oewah" gilde de zwarte reus, die zienderogen
verbleekte. En voordat onze vriend nog iets in het mid
den had kunnen brengen, sprong de neger zonder zich
te bedenken hals over kop in het water.
De afleverihg uit de serie „De 21-ste
eeuw", die de NTS op dinsdag van
19.35 tot 20.00 uur op Nederland 2 uit
zendt, is deze keer gewqd aan het
menselijke hart. Afgezien van de ro
mantische en mystieke betekenissen die
eraan worden gegeven, is het hart een
enorm krachtige en efficiënt werkende
pomp. Het zorgt voor de stuwing van
het bloed door het lichaam, waarbij
met hulp van de longen het verbran-
dingsprodukt kool-di-oxide wordt inge
wisseld voor het „voedzame" zuurstof.
Wanneer de bloeddoorstroming naar
het hart wordt geblokkeerd doordat
slagaders verstopt zijn met bloedstol-
sels of vetneerslag, sterft een deel van
het weefsel af. Het gevolg: een hartaan
val.
In de toekomst zal een hartpatiënt
een medicijn toegediend kunnen krij
gen dat de bloedstolsels oplost, zoals
„ukorinase". Of hij zal een operatie
met geopende borstkas kunnen onder
gaan, n.l. „gas endarteriectomie",
waardoor de vetneerslag in de krans
slagader wordt verwijderd. Een verde
re ontwikkeling van deze methoden
waarmee nu al wordt gewerkt, zal de
twee belangrijkste oorzaken van fatale
hartaanvallen kunnen wegnemen.
Wereldberoemde hartspecialisten die
in deze aflevering worden geïnter
viewd zijn onder meer dr. Christiaan
Barnard aijn bekendste patiënt dr.
Philip Blaiberg verschijnt ook) en dr.
Willem Kolff, tevens ontwerper van de
kunstnier. Het probleem van de afsto
ting door het lichaam van vreemd
weefsel komt aan de orde met de po
gingen die zijn gedaan om harttrans
plantaties tussen verschillende dier
soorten te realiseren zoals een schaap
dat het hart van een geit ontvangt.
„Het gebruik van dierlijke harten zou
de morele problemen die nu aan de
menselijk transplantaties zijn verbon-
bonden, kunnen opheffen" heeft dr.
Barnard onlangs gezegd. Maar de Ame
rikaanse chirurg dr. DeBakey hoopt
dat bij het begin van de 21-ste eeuw
geen harttransplantaties meer nodig
zijn, omdat we dan kunnen beschikken
over goed functionerende kunstharten.
Met een hart-long-machine kan maxi
maal 7 uur de werking van die orga
nen worden overgenomen. Maar dr.
DeBakey is er al in geslaagd om bij
zijn 16-jarige patiënte Maria Acmen ge
durende 4 dagen een machine een be
langrijk deel van de arbeid van haar
hart te laten overnemen, waardoor dat
hart zelf rust kreeg om te kunnen ge
nezen.
Philip Blaiberg en Marta Acmen,
twee namen die hoop geven voor de
21-ste eeuw
BRUSSEL Uit de 24 jonge pianis
ten die tot de tweede ronde van het
Koningin Elizabethconcours werden
toegelaten zijn zaterdagnacht de twaalf
prijswinnaars aangewezen.
Van 20 tot en met 25 mei worden
in de grote concertzaal van het Paleis
voor Schone Kunsten de prijzen van
15.000 tot 1500 gulden, over hen ver
deeld nadat zij zowel een pianoconcert
uit het grote repertoire te hunner keu
ze als een hun nu nog onbekend con
cert, speciaal voor de wedstrijd ge
componeerd, zullen hebben uitgevoerd.
In die week zullen 's avonds zowel
de Belgisch-Nederlandse als Franse
radio hun normale avondprogramma
voor de wedstrijd opzij zetten.
Sterke Russen.
Tot de finale zijn vier zeer sterke
Russen toegelaten en de Libanees
Howrani, die evenzeer tot de school
van Moskou mag worden gerekend.
Daartegenover staat een wat kleine
re groep, die de Amerikaanse Juil-
liard School representeert, drie Ameri
kanen en een 22-jarige Venezolaans
meisje, Eva Maria Zuk, dat in de
tweede ronde een zeer sterke indruk
maakte.
België, Frankrijk en Japan hebben
elk een kandidaat in de finale; Frank
rijk de benjamin van de wedstrijd, de
nog maar net zestienjarige Frangois
Duchable, een opmerkelijk talent, dat
vooral Debussy verrukkelijk speelt.
HILVERSUM I
18.00 Nws. 18.16 Radiojourn. 18.25 Ik
verbind u door..., pr. 18.30 Stereo: A
la carte: tafelmuz. (19.00 Gespr. brief
uit Parijs). 19.30 Nws. 19.35 RVU: me
vrouw A. M. ten Siethoff-Marchant,
mr. L. B. van Ommen e.a., de Openba
re Bibliotheken: 60 jaar kans om te le
zen. NRU: 20.05 Toneel nu!: progr.
over mod. toneel. 20.30 Jazz in actie.
21.00 Musonette: licht muz. progr. 21.30
40 jaar 5 gouden ringen: Mexico 1968,
gezien door de bril van Amsterdam
1928, radio-documentaire. 22.00 Stereo:
Lichte orkestmuz. (gr.) Bond zonder
naam: 22.20 Ontrouw is een kwalijke
mode!, lezing. NRU: 22.30 Nws. AVRO:
22.40 Radiojourn. NRU: 22.55 Stereo:
Metropole orkest en solisten: amuse-
mentsmuz. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II.
18.00 Stereo: Koorzang: lichte muz.
18.19 Uitz. van de Pacif. Soc. Partij.
18.30 Nws. en weerpr. 18.46 Act. 19.00
Op de man af, pr. 19.05 De National
Band van Nieuw Zeeland (opn). 19.30
Stereo: Lichte muz. (opn). 20.30 Groot
omroepkoor, omroeporkest en solisten:
gewijde muz. 22.15 Literama: radiokro
niek over boeken, schrijvers en toneel.
22.30 Nws. 22.40 Avondoverdenking. 22.5
Vertolkers beluisterd: muzikale lezing.
23.30 Jazz. 23.55-24.00 Nws.
NEDERLAND I
NTS: 18.50 Pipo de clown. 19.00 Jour
naal. CVK/IKOR/RKK: 19.06 Kenmerk,
wekelijkse act.rubriek over kerk en
samenleving. NCRV: 19.31 Alarm in de
bergen, TV-feuill. 20.00 Journ. NCRV:
20.20 Act. rubriek. 20.45 De gevange
ne, TV-feuill. 21.35 Het leven van Mo
zart, TV-film (III). 22.20 Avondsluiting.
NTS: 22.25-22.30 Journ.
DEN HAAG In Hilversum is za
terdag op 55-jarige leeftijd overleden
de saxofonist Bep Rowold, leider van
het dansorkest „The Skymasters" van
de AVRO.
Rowold die ook op klassiek gebied
een veelzijdig musicus was, nam de
leiding van het orkest in 1951 over van
Pi Scheffer, reeds voor die tijd maak
te hij deel uit van „The Skymasters".
De heer Rowold is de laatste twee
maanden verpleegd in het diaconessen-
huis in Hilversum. De leiding van „The
Skymasters" werd overgenomen door
Sander Sprong, met Rowold een van
de oudste leden van het orkest.
Het blijspel „De herbergierster"
werd rond 1750 door Carlo Goldoni ge
schreven. De hoofdfiguur is een jonge
herbergierster die het gevlei van haar
gasten maar al te graag aanhoort. Zij
heeft over belangstelling van haar gas
ten allerminst te klagen, totdat op zeke
re dag enkele adellijke heren hun in
trek nemen. Twee van hen sloven zich
uit de gunst van de herbergierster te
winnen. De derde, een vrouwenhater
laat de jongedame links liggen. Dat
prikkelt de herbergierster zo, dat ze
alles op alles zet om de man voor haar
te winnen.
De zaak wordt nog amusanter, wan
neer, twee jonge toneelspeelster die
proberen voor adelijke dames door te
gaan op het toneel verschijnen. Petra
Lasseur vertolkt de rol van herber
gierster, de edellieden zijn Will van
Seist, Onno Molenkamp en Siem Vroom
De toneelspeelsters worden gespeeld
door Maya Bouma en IJda Andrea.
Frits Butzelaar bewerkte „De Herber
gierster" voor de televisie en had te
vens de regie.
De Herbergierster verschijnt donder
dagavond 16 mei op het KRO-televisie-
scherm.
MAANDAG 13 MEI 1968.
DUITSLAND I.
10.00 Nws. 10.05 Journ. (herh. van
gisteravond). 10.20 Sport. 10.50 Werk-
spionage, TV-film. 11.45 Lichte muziek.
12.00-13.30 Act. kroniek. 16.40 Journaal.
16.45 Amusementsprogr. 17.15 Voor de
vrouw. 18.00-18.05 Nws. (Regionaal pro
gramma: NDR: 18.05 Act. 18.19 Sport.
18.53 Klaas Vaak. 19.00 Act. 19.26 Hafen-
krankenhaus, TV-serie. 19.59 Progr.-
overzicht. WDR: 18.05 (K) Atom-Anton,
TV-film. Aansl.: (K) Alexander Prach
tig, TV-film. Vervolgens: (K) Atom-
Anton, TV-film. 18.25 Goedenavond.
18.30 Journ. 19.10 (K) Die Abenteuer
des Segelschiffes Seaspray, TV-serie.
19.40 (K) Intermezzo. 19.45 Weekover
zicht). 20.00 Journ. en weerber. 20.15
Filmreport. 21.00 Chronik der Familie
Nagele, TV-spel. 22.05 Discussie. 22.50
Journ., comment, en weerber. 23.10 Das
höhere Prinzip, Tsjechische speelfilm.
0.50 Journaal.
DUITSLAND II.
17.45 Nws. en weerber. 17.50 Act. en
muz. 18.15 Das verlassene Dorf, TV-
serie. 18.50 Zirkus meines Lebens, TV-
film. 19.27 Weerber. 19.30 Nws. en act.
20.00 Dagboek uit de Kath. kerk. 20.15
Medische uitz. Aansl.: nws. .21.00 Arzt
und Damon (dr. Jekyll and mr. Hyde)
Amerikaanse speelfilm. (Niet geschikt
voor jeugdige kijkers). 22.55 Nws., weer
bericht en act.
EINDHOVEN Ton Lutz, die met ingang van het volgende seizoen de lei
ding op zich gaat nemen van de zuidelijke toneelgroep Ensemble als opvolger
van Karl Guttmann, heeft gistermiddag zijn plannen bekend gemaakt. Om te
beginnen heeft Lutz de naam Ensemble veranderd in „Globe". Hij kondigde
die naamsverandering aan met de verwijzing naar Shakespeare, die Jacques
in „Zoals u wilt" laat zeggen: „De hele wereld (globe) is toneel". Lutz zette
uiteen, dat die naamsverandering ook tevens een koersverandering aangeeft.
„Wie aan Shakespeare denkt, denkt
aan het Elisabethaanse theater en dus
aan het Globetheater, een schouwburg,
waar het publiek niet beperkt bleef tot
de happy few. De stukken, die daar
gespeeld werden zijn terug te brengen
tot gebeurtenissen met commentaar er
op uit het dagelijkse leven".
Twee dingen staan de nieuwe direc
teur en zijn staf, waartoe de decoront
werper Nico Wijnberg, de acteur-re
gisseurs Henk Rigters en Krijn ter
Braak en de dramaturg Wilbert Bank
behoren, voor ogen: in zijn speelgebied
dat is volgens het nieuwe toneelbe-
stel met name de provincie Brabant
een nieuw publiek winnen; en dat doen
met een nieuw repertoire.
Voordat de nieuwe directeur van En
semble-Globe dat repertoire bekend
maakte verduidelijkte hij zijn bedoelin
gen eerst nog met niet mis te versta
ne aanwijzingen:
De verbondenheid met de realiteit
zal de basis vormen van onze werkwij
ze, want toneelspelen is voor ons weten
wat er in de wereld gebeurt.
Wij willen geen museumrepertoire,
noch ijdel sterrentoneel. Wij willen niet
een geposeerd toneel dat net echt is,
maar wij trachten vorm te geven aan
wat wij trachten te observeren van de
mensen in de samenleving.
Wat Lutz en de zijnen nog meer niet
wilden vatte hij samen met termen als:
„Geen kunsttheater, maar een volks
theater waar iedereen voor zijn plezier
naar toe kan gaan; geen getuigend to
neel, want mensen worden door het
theater niet veranderd, hoogstens aan
het denken gezet; geen leuzentheater,
want wie een stelling wil poneren kan
beter in de politiek gaan".
Door spelen op een speciaal prosce
nium „uit de lijst komen", noemde
Lutz het en door een intensieve pu
blieksbegeleiding hoopt de toneelgroep
Globe in de zuidelijke regio een nieuw
en ander toneelpubliek te winnen.
Voor de 335 voorstellingen, die Globe
volgend seizoen gaat spelen, waarvan
135 in Brabant en onder meer negen
tig in Amsterdam, is dan op dit credo
van de nieuwe directie het volgende re
pertoire gekozen uit wat er aan klas
siek en modern toneel te vinden was.
Om met de tweede helft van het sei
zoen te beginnen: Daar prijken maar
liefst vier nieuwe Nederlandse stukken
op, waaruit een keuze zal worden ge
maakt.
De Nederlander Harry Mulisch, die
na zijn „Tanchelijn" als toneelschrij
ver niets meer van zich liet horen, is
bezig met een geheel oorspronkelijke
bewerking van „Oidipoes Koning" en
„Oidipoes in Kolon". De titelfiguur zal
in het tweede gedeelte daarvan terug
keren als de ziener Tereisias en het
koor wordt gevormd door de Oidipoes-
bewerkers door de eeuwen heen, van
Sophokles en Seneca tot Gide en Max
Croiset.
De Vlaamse auteur Hugo Claus staat
zijn „Tyl Uilenspiegel" aan het gezel
schap van Ton Lutz af en Wilbert
Bank zal met regisseur Krijn ter Braak
niet alleen een nieuw „Ganzenborden"
samenstellen, maar hij droomt ook van
wat hij noemt „toneel voor de vrije za
terdag", een theaterstuk dat met onze
eigen Tachtigjarige oorlog als onder
werp een hele dag in beslag neemt als
een levende tentoonstelling, waar men
op ieder willekeurig deel van de dag
kan binnenlopen.
NEDERLAND II
NTS: 18.50 Pipo de clown. NTS:
19.00 Journ. AVRO: 19.03 Vjoew, jeugd-'
progr. NTS: 20.00 Journ. AVRO: 20.20
Peyton Place, TV-feuill. 20.45 De vader
van de bruid (Father of the bride),
speelfilm. 22.15 Sportpanoramafinales
internationaal bokstoernooi te Den Haag
NTS: 23.00-23.05 Journ.
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Stereo: Lichte grammo-
foonmuziek. VPRO: 7.54 Deze dag.
AVRO: 8.00 Nws. 8.11 Journaal. 8.20
Stereo: Lichte grammofoonmuziek.
(8.30-8.35 De groenteman). 8.50 Mor
genwijzing. NRU: 9.00 Uitgebreide re
portage. 9.35 Waterstanden. 9.40 Mu
ziek uit de Middeleeuwen en Renais
sance. AVRO: 10.00 Voor de kleuters,
10.10 Arbeidsvitaminen (gr). (11.00-
11.02 Nws.). 11.55 Beursberichten. 12.00
Nederlands Koorfestival 1968. 12.26
Mededelingen voor land- en tuinbouw.
12.39 Sportrevue. 13.00 Nws. 13.11 Ra
diojournaal. NRU: 13.30 De lichte Muze
belicht: De operette. 14.30 Prix Italia:
moderne muziek (opn). AVRO: 15.00
Stereo: Pianorecital: klassieke en mo
derne muziek. 16.45 Stereo: Dixieland-
muziek (gr). 17.00 Zingende bougie:
platenprogramma voor automobilisten.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Stereo: Klassieke grammo
foonmuziek. 7.30 Nws. 7.32 Actualitei
ten. 7.45 Stereo: Klassieke grammo
foonmuziek. 8.00 Nws. 8.11 Grammo
foonmuziek. 8.14 Stereo: Gewijde mu
ziek (gr). 8.30 Nws. 8.32 Voor de vrouw
9.15 Stereo: Moderne muziek (gr.).
9.35 Schoolradio. 10.00 Op weg naar
gerechtigheid en vrede, gesprek. 10.35
Stereo: Pianorecital: moderne en klas
sieke muziek. 11.00 Nws. 11.02 Voor de
zieken. 11.55 Mededelingen. KRO:
12.00 Van twaalf tot twee: gevarieerd
programma (12.22 Wij van het land;
12.26 Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw; 12.30 Nws.; 12.41 Actualiteiten).
14.05 Schoolradio. 14.30 Pizzicato: mu
zikaal middag-magazine. (16.00-16.02
Nws.) 17.00 Overheidsvoorlichting: De
Nederlandse Antillen en de EEG Spre
ker: R. A. Ferrier. 17.10 Voor de kin
deren.
HILVERSUM III
VARA: 9.00 Nws. 9.02 Plaatjes voor
de pep: licht platenprogramma. 10.00
Nws. 10.03 Plaatjes voor de pep (ver
volg). 11.00 Nws. 11.03 Popmuziek.
12.00 Nws. 12.03 Zorro: tienerprogram
ma. 13.00 Nws. 13.03 Ekspres: geva
rieerd platenprogramma. (14.00 Nws.)
15.00 Nws. 15.03 Er Jee Em
Drie. 16.00. 16.03-18.00 Mix: licht pla
tenprogramma. (17.00 Nws.).
Eigentijds is het voornaamste stem
pel, dat men ook op alle gekozen stuk
ken voor de eerste helft van het sei
zoen kan leggen, ook al zijn er twee
van de vier ruim drie eeuwen oud.
Globe opent het seizoen op 21 sep
tember in Eindhoven met een heden
daags stuk: „The happy haven" van
John Arden. Het is een satire op het
probleem van de oude dag. Onder re
gie van Ton Lutz zullen Magda Jans
sen en Loudi Nijhoff daar hoofdrollen
in spelen.
Eveneens in Eindhoven gaat op 2 ok
tober de première van „The reven
ger's tragedy" van Shakespeare's tijd
genoot Cyril Tourneur. In de vertaling
van Hugo Claus en onder regie van
Krijn ter Braak zal dit stuk, waarin de
wraak aan de orde komt, naar onze
eigen tijd worden toegehaald.
Beslist geen museumstuk zal ook de
vertoning worden van „The man of
mode or Sir Fopling Flutter", de uit
1676 daterende comedie van George
Etherege, die door Nic Brink wordt
vertaald en door Ton Lutz en Wilbert
Bank wordt geregisseerd.
Tenslotte speelt Globe in de eerste
helft van het seizoen nog „Little mur
der" onder regie van Adrian Brina.
Deze satire over het actuele thema van
het geweld in de samenleving is ge
schreven door de cartoonist Jules Feif-
fer, die ook in ons land bekend is door
zijn cartoons in Vrij Nederland.
Als nieuwjaarspremière wordt ge
speeld „Lysistrata" van Aristophanes
in een bewerking van Hugo Claus. En
voor de tweede helft van het seizoen
staan behalve de reeds genoemde Ne
derlandse stukken ook nog ter keuze: 1
„Woyzeck" van Georg Büchner en „King 1
John" van Shakespaere.
o
CUYK Blijkens het jaarverslag Is
1967 voor de Homburg NV vleeswaren-
fabrieken een teleurstellend jaar ge
weest en is duidelijk aangetoond, dat
het doeh van voorspellingen in deze
branche met haar nauwe marges, een
zeer riskante zaak is. Aanvankelijk wa
ren de vooruitzichten voor 1967 gunstig,
maar door een ongunstige ontwikkeling
van de marktomstandigheden slech
te resultaten ih de slachterijen, een on
juiste prijsbeoordeling van de voorra
den in het tweede halfjaar en vooruit
afgesloten varkensprijscontracten
werd het verslagjaar minder goed. De
winst op geconsolideerde basis na af
schrijvingen (f 2,9 min.), na toevoegih-
gen aan de reserves voor directe en la
tente belasting (f 920.000) en na aftrek
van tantièmes en uitkeringen op winst
bewijzen (f 83.000), bedraagt ruim f 1
mlh., tegen f 1,6 min. over 1966.
De resultaten in 1968 zijn voor de
vleeswarenproduktie tot nu toe bevre
digend, maar in de slacht- en vleesaf-
zet afdelingen is nog geen verbetering
ingetreden. De verdere vooruitzichten
in 1968 worden met gematigd vertrou
wen tegemoet zien. Voor het geheel
van de onderneming is de gang van za
ken tot nu toe tevredenstellend ge
weest, aldus het jaarverslag. Zoals be
kend, wordt voorgesteld over 1967 een
lager dividend (12 pet.) uit te keren
dan over 1966 het geval was (15 pet.).
De slechte resultaten in de slachte
rijen in 1967, aldus het jaarverslag, wa
ren het gevolg van het feit, dat on
danks een grotere varkensproduktie
er toch het hele jaar door meer vraag
voor de slachterijen was dan het aan
bod bedroeg, waardoor de inkoopprij
zen veelal te scherp moesten worden
gesteld, waaruit de ongunstige re
sultaten zijn ontstaan. Deze toestand is
op het ogenblik nog ongewijzigd en, zo
meent de directie, een verbetering valt
niet eerder dan in de zomer van 1968
te verwachten, wanneer het aanbod
van varkens wellicht gelijk zal zijn ge
komen met de verlangde slachtaantal-
len. Wat de prijsbeoordeling betreft, is
het bedrijf het vorig jaar gedwongen
geweest door langdurige grenssluiting
wegens mond- en klauwzeer, grote voor
raden varkensonderdelen in de vries
huizen op te slaan.
AERDENHOUT De raad van be
stuur van de Verenigde Nederlandse
Uitgeversbedrijven n.v. te Aerdenhout
deelt mede, dat hij heeft besloten tot
een wijziging in de bestuursconstructie
van de vennootschap. Deze wijziging zal
hierin bestaan dat onder de raad van
bestuur zullen gaan fungeren een aantal
directeuren, geen leden van de raad
van bestuur, die zullen worden belast
met bepaalde taken binnen het con
cern.
Als zodanig zullen worden benoemd
de heren ir. P. M. J. Stuyt, thans ad
junct-directeur, tot directeur algemene
zaken, tevens optredend als secretaris
van de vennootschap; J. H. van der
Meer, tot directeur technische zaken;
H. G. Jussen, tot directeur bijzondere
uitgeverszaken.
De heren Stuyt en Van der Meer be
kleden reeds vergelijkbare posities in 't
VNU-concern.
De heer Jussen zal zijn functie als
directeur van de n.v. uitgeversmaat
schappij Bonaventura per 1 november
1968 neerleggen.
HAARLEM Bij de Haarlemsche
Machinefabriek voorheen Gebr. Figee
konden het bedrijf in Haarlem en de
ramenafdeling in 1967 betere resulta
ten boeken, maar de fabriek in Rotter
dam zag zich geplaatst tegenover een
steeds fellere concurrentie met als ge
volg een zwakke marktpositie voor
haar produkt. Desondanks was het ren
dement van het concern beter dan in
1966. Voorgesteld wordt het dividend
te verhogen van 6 tot 7 pet.
De winst op werken steeg van
f 749,629 tot f 954,212 en de nettowinst
van f 146.149 tot f 176.453. De samen
werking met Besser Co. Alpena in Mi-
chiga is op een teleurstelling uitgelo
pen en werd in 1967 beëindigd. Figee
is nu toegetreden tot Necoma, het Ne
derlands Exportbureau van Construc
tie- en Machinefabrieken.
AMSTERDAM In het eerste kwar
taal van dit jaar zijn ruim twintig
procent minder bromfietsen in de win
kels terechtgekomen dan vorg jaar in
die periode.
Bijna vijftigduizend brommers wer
den de eerste drie maanden afgele
verd, vijftienduizend minder dan in
1967.
Dat maakt de afdeling bromfietsen
van de Rai in Amsterdam bekend. Oor
zaak is volgens de Rai het verhogen
van de omzetbelasting op brommers
van tien tot veertien procent. Uit de
cijfers over eind vorig jaar blijkt dat
voor de jaarwisseling door de klein
handel een voorraad is aangelegd,
waaruit nu nog wordt verkocht.
ROTTERDAM Verenigd Vastgoed
Beheer n.v., die de directie voert over
de n.v. maatschappij tot exploitatie van
onroerende goederen „Prudentia", acht
te het beursklimaat in 1967 nog steeds
niet gunstig om officiële beursnotering
voor de aandelen Prudentia aan te vra
gen, zo meldt het verslag van Pruden
tia. De huuropbrengst steeg met f 34.000
tot f 1,9 min. Het voordelig saldo ex
ploitatierekening bedroeg f 1,32 min
(f 1.34 min). Bij de verkoop van pan
den werd een winst geboekt van f 94.000
(f706.000). De winst komt tenslotte uit
op f630.000 (f662.000), welk resultaat
als gunstig wordt beoordeeld. Zoals be
kend wordt een onveranderd dividend
van 18 pet voorgesteld.
