Veenendaals
dagblad
Alle
c.a.o. s
- ook
meerjarige - een
half jaar langer van kracht
FRANSEN HAMSTEREN
IN PANIEK
Christen-democraten
en
communisten winnen bij
verkiezingen in Italië
Buiten
J
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Minder belasting voor
de laagstbetaalden
Nou, een litertje dan
Droger
weertype
union
matrassen
DR SPOCK VOOR GERECHT
Voor Nederland evenwichtige
loonontwikkeling bepleit
NOTA OM LOONGOLFTE BETEUGELEN EN WERKLOOSHEID
(MET 150 MILJOEN GULDEN EXTRA) TE BESTRIJDEN
DE GAVLLE BLIJFT ZWIJGEN
Regering houdt meerderheid
Bakkersvrouw
neergeschoten
door Turk
Parlement
lachte
Bondsrepubliek
mag noodwet
spoedij
ken
NOORS SCHIP
IN BRAND
Door Europese Commissie
Kleuter onder
vaders auto
Samenzwering
in Djakarta
ontdekt
DEN HAAG - Hei kabinet De Jong wil met drie maat
regelen de „loongolf" bedwingen en de werkloosheid
bestrijden.
Veronica
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28. Veenendaal,
Telef. 08385—10550 (adm.). 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei' opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener s Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine annonces
„Vraag en Aanbod" op di.p do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
DINSDAG 21 MEI I968 - 42e JAARGANG no. II9
MINISTER ROOLVINK
tegemoetkomingen
Alle c.a.o.'s, die dit jaar zijn afgesloten of nog rond
komenworden met een half jaar verlengd. Dit geldt ook
voor de meerjarige contracten. Met deze beslissing grijpt
de regering nu niet in in de vrijere loonpolitiekmaar deze
adempauze99 heeft wel tot gevolg dat er minder beslag
wordt gelegd op de in 1969 beschikbare ruimte voor
loonsverhogingen.
Er komt 150 miljoen gulden extra beschikbaar voor de bestrijding van de
werkloosheid. Hoewel dit bedrag pas op de begroting voor 1969 zal staan kan
toch wel met aanvullende werken worden begonnen as de werkloosheid tegen
de komende wintermaanden weer oploopt.
PARIJS Paniek greep gisteren het Franse volk aan. De banken werden
bestormd. Zij moesten in de loop van de middag sluiten bij gebrek aan contant
geld en door staking.
De Fransen, geconfronteerd met een totale staking die gisteravond reeds zes
miljoen man omvatte, proberen in te slaan wat rij kunnen krijgen; benzine,
levensmiddelen, lucifers
In het algemeen bleef het gisteren rustig in Parijs. Laat in de middag pro
beerden enkele extreem-rechtse elementen het gebouw van de Opéra te bezetten
hetgeen hun inderdaad ook gelukte, maar een uur daarna werden zij vrij snel
door een detachement van de territoriale veligheidstroepen eruit geranseld.
C_7
ROME De communisten en de
christen-democraten de grote vijan
den in Italië's politieke leven hebben
beiden stemmenwinsten behaald, in de
verkiezingen voor een nieuw Italiaans
parlement.
De coalitiepartners van premier Aldo
Moro, de verenigde socialisten, leden
een stembusnederlaag. De „links-van-
het-midden" coalitie heeft niettemin
haar parlementaire meerderheid behou
den.
Uit de verkiezingsuitslagen blijkt een
wijdverspreid herstel van vertrouwen
in de christen-democraten van premier
Aldo Moro. In 1963 leed de partij een
aanzienlijk verlies.
Hetzelfde kan gezegd worden van de
communistische partij, de grootste van
de westerse wereld.
Bij de verkiezingen van zondag en
maandag zijn stemmen van de kleinere
partijen toegestroomd naar de twee
ADVERTENTIE
/Aver de ereprijsjes van gisteren wil
ik nog enige regels schrijven. Niet
om u te herinneren aan ettelijke soor
ten, die in ons land voorkomen, want
aan de gewone ereprijs of veronica
valt reeds genoeg plezierigs te bele
ven, zoals blijkt uit het m.i. te weinig
bekende boek van wijlen dr. Jac. P.
Thijsse „Omgang met Planten" waar
in er vele bladzijden aan gewijd zijn.
Onder de naam Damandré komt zij
'als lentebloem in vele minnegedichten
voor. Overigens 'jestaan er op aarde
wel 'n 150 soorten van en ge moet wel
een hele piet in de botanische weten
schappen zijn, om die, of zelfs maar
de helft, te kennen. Sommige bezit
ten polsdikke stammenVervolgend
de „Buiten"-afl. van gisteren wil ik er
aan de hand van prof. De Wit „De
wereld der planten" nog aan toevoe
gen, dat men de naam der Heilige Ve
ronica ook wil construeren uit „vera
una icon" d.w.z. de enig ware afb.;
deze staat onuitwisbaar op de zweet
doek van Christus aan het kruis en
kreeg eeuwigheidswaarde door de
lichtblauwe geaderde bloemen, die
Zijn beeltenis volgens zeer oude voor
stelling tonen. Behalve de 21 Ne
derlandse soorten ereprijs, kan men
vele bastaarden vinden, alsook z.g.
vluchtelingen uit tuinen. Sommige
hebben rose, lila of witte bloemen,
andere donkerblauwe, de ene bloeit al
in maart als een der vroegste lente-
planten en wordt op de akker door 'n
andere soort opgevolgd, maar alle ve
ronica's zijn éénjarig en geven als on
kruid zodanig wordt dit mooie ge
was betiteld weinig hinder al
kunnen ze zich door de kruipende
wortelstok snel voortplanten.
21-5-1968 A. B. WIGMAN
groten. Een uitzondering vormen de re
publikeinen, de derde partner in Moro's
vijf jaar oude coalitie. Deze kleine par
tij behaalde verbazingwekkende stem
menwinsten. Haar stemmenpercentage
voor de Senaat verdubbelde in verge
lijking met 1963.
In tegenstelling tot de verwachtingen
verloopt het tellen van de stemmen on
danks het gebruik van elektronische ap
paratuur traag. Volgens een volledige
uitslag van de Senaatsverkiezingen,
heeft Moro's coalitie daar drie zetels ge
wonnen. De coalitie beschikt thans over
183 van de 315 senaatszetels.
De einduitslag van de kamerverkie
zingen is nog niet geheel bekend, maar
wel staat vast, dat het verloop daar
hetzelfde is.
Alle rechtse partijen gingen achter
uit. De liberalen, die voor de vrije on
dernemingsvorm en minder staatstoe
zicht zijn, zagen hun stemmenpercenta
ge dalen van 7,5 tot 6,8. Vijf jaar gele
den behaalden zij grote winsten.
Uit de uitslag blijkt, dat op grote
schaal proteststemmen zijn uitgebracht
dat zijn stemmen voor uiterst links
of stembiljetten, die blanco of ongeldig
in de stembussen zijn gedaan.
De verenigde socialisten schijnen in
beide richtingen stemmen te hebben
verloren ontevreden aanhangers van
de linkervleugel zijn naar het kamp
van communisten en PSIUP gegaan en
even ontevreden aanhangers van de
rechtervleugel verdwenen naar de chris
ten-democraten.
De fascisten en monarchisten, die hun
partijen de rug toekeerden gingen even
eens naar de christen-democraten over,
die 'n uitgesproken conservatieve vleu
gel bezit.
ADVERTENTIE
HOTEL-REST.
Thans zalen
„DE KLOM P"
tot 200 personen.
KAATSHEUVEL Op de binnen
plaats naast haar bakkerswinkel in de
Erasstraat in Kaatsheuvel is de 38-ja-
rige mevrouw Tonny Koster- van
Kuijk, moeder van een tienjarige meis
jestweeling, gistermorgen door een
Turk met een pistool neergeschoten.
De vrouw, die juist uit haar auto
wilde stappen, werd door drie van de
zes afgevuurde kogels levensgevaarlijk
gewond.
De 34-jarige Turk M. C., die in de
zelfde straat woont, vluchtte over de
zandhopen in de opgebroken straat de
velden in. Na een kwartier werd hij
door rijkspolitiemannen in een rogge
veld, een eind buiten het dorp, gear
resteerd. Hoewel hij het geladen pis
tool nog bij zich had, liet hij zich ge
willig naar het bureau brengen.
Bekend was dat de Turk en de
vrouw al enige tijd op gespannen voet
met elkaar stonden, omdat C. een re
kening van 242 gulden niet wilde beta
len.
BOXTEL In het ziekenhuis in Box
tel overleed de 17-jarige M. van Weert
uit Boxtel, die zondagavond laat in Oir-
schot met zijn bromfiets tegen een
boom botste.
Er komt een verlaging van de loon-
en inkomstenbelasting per 1 januari,
die moet worden gezien als een voor
schot op de verschuiving van de directe
naar de indirecte belastingen. Deze laat
ste zullen op 1 januari 1970 hoger wor
den. Het is de bedoeling om speciaal de
belastingvrije voet op te trekken, zodat
de laagstbetaalden het meest profiteren
van deze verandering.
De eerste twee maatregelen zijn be
kend gemaakt in een nota over het loon-
en werkgelegenheidsbeleid, die de mi
nisters Roolvink (sociale zaken), Witte-
veen (financiën) en De Block (econo
mische zaken) bij de Tweede Kamer
hebben ingediend.
De belastingverlaging werd door mi
nister Witteveen in Den Haag aange
kondigd. Er komt een nota van wijzi
ging op het wetsontwerp inzake de be
lasting op de toegevoegde waarde
(B.T.W.), waarin de regering haar voor
nemen voor de vervroegde belasting
verlaging officieel bekendmaakt.
Men de verder elders in dit nummer
„Minister Roolvink denkt aan verho
ging AOW. AWW en kinderbijslag."
nmWHranWanMnmMWWMMMmMmnm»
LONDEN De moeilijkheden van
president De Gaulle kunnen bij
de Britse wetgevers maar weinig
sympathie wekken daar hij (De
Gaulle) de man is die Engeland
uit de EEG houdt.
In het Lagerhuis in Westminster
kwam het tot een lachuitbarsting,
toen de voormalige Labour-
minister van Defensie, Emmanuel
Shinwell ironisch de minister van
Buitenlandse Zaken, Michael Ste
wart vroeg:
Zoudt u met het oog op de stand van
zaken in Frankrijk op het ogen
blik een boodschap aan de generaal
willen sturen, en hem meedelen,
dat wij niet bereid zijn toe te tre
den tot de EEG, voordat Frank
rijk orde op zaken heeft gesteld?
Later heeft de conservatief, Nor
man St. John-Stevas Stewart voor
gesteld, de Amerikaanse- en Nrd-
Viëtnamese afgevaardigden uit te
nodigen, hun vredesbesprekingen
„van de chaos van Parijs" over
te brengen naar Londen, „waar
dank zij het parlementaire sys
teem" de orde verzekerd is.
Voor de benzinepompen staan lange
rijen auto's. In de winkels wordt ge
vochten om de laatste blikken conser
ven. Het verkeer op de weg is een vol
slagen chaos. Al het openbaar vervoer
ligt stil.
De stakingen blijven zich uitbreiden.
Behalve in Bordeaux wordt in alle
Franse havens gestaakt. Vandaag zul
len ook de taxichauffeurs staken.
STIL
Bij dat alles zwijgt president De
Gaulle als een sfinx. Vóór vrijdag zal
hij niet spreken. De regering doet even
min iets. Het wachten is op drie din
gen:
Het debat dat heden begint in
de Kamer, waar een motie van
wantrouwen wordt behandeld tegen de
sociaal-economische en de onderwijspo
litiek van de regering
De wending die de stakingsactie zal
nemen en de houding van de vak
bonden, die nog steeds geen algeme
ne staking hebben geproclameerd
De rede die De Gaulle vrijdag zal
houden.
Geallieerden zullen
toestemming verlenen
LONDEN Amerika, Engeland en
Frankrijk zijn naar vernor-jcnj wordt,
bereidt spoedig officieel de bevoegd
heid over te dragen om in West-Duits-
land burgeronlusten of revolutionair op
roer te onderdrukken. Deze bevoegd
heid hadden de drie geallieerden als
bezetters na de tweede wereldoorlog.
De overdracht zal in de komende
week plaats hebben en zal samenvallen
met de procedure in de Bondsdag, die
de Bondsrepubliek de bevoegdheid geeft
alle interne noodtoestanden zelf af te
handelen.
Franse automobilsten hamsteren ben
zine nu het personeel van de raffina
derijen zich bij de stakers heeft aange
sloten. De auto raakt men ook niet meer
kwijt. De garage is vol met langparkeer-
ders.
LONDEN Het 5000-ton metende
Noorse passagiersschip Blenheim van
Fred Olsen's lijn, dat de dienst onder
houdt tussen Oslo en New Castle staat
in brand, 170 mijl buiten de Deense
westkust.
Het schip heeft 167 passagiers aan
boord.
De Blenheim is voor rekening van
Olsen in Engeland gebouwd en opgele
verd in 1951.
Het schip, dat voornamelijk als pas
sagiersschip is ingericht, vervoert ook
vracht tussen Noorwegen en Engeland.
In de Amerikaanse stad Bolton is het proces begonnen tegen de kinderarts Ben
jamin Spock en vier anderen, die ervan worden beschuldigd dienstplichtigen tot
dienstweigering te hebben aangezet. De beklaagden kunnen maximaal tot vijf jaar
gevangenisstraf en een boete van 10.000 dollar worden veroordeeld. Op de foto de
aankomst van dr. Spock bij het gerechtsgebouw. Links naast hem zijn echtgenote.
BRUSSEL De Europese commis
sie meent, dat de Nederlandse rege
ring er bovenal naar zal moeten stre
ven, dat de loonontwikkeling binnen de
grenzen blijft, die voor een evenwich
tige groei van de volkshuishouding no
dig zijn. In een conjunctuuroverzicht
over het eerste kwartaal van dit jaar,
dat vandaag in Brussel is gepubliceerd
verklaart de commissie dat ook betere
voorwaarden moeten worden gescha
pen om loonstijgingen zoveel mogelijk
ten goede te doen komen aan de vor
ming van besparingen.
De vrees, dat de loonstijging in Ne
derland aanmerkelijk zou kunnen uit
gaan boven de ramingen van de Ne
derlandse autoriteiten is gerechtvaar
digd gebleken, aldus het verslag. De
ontwikkeling van het totale loonipko-
men zal in 1968 vooropgezet dat
geen fundamentele wijzigingen in het
systeem van vrije loonvorming worden
aangebracht niet de aanvankelijk
verwachte vertraging ondergaan, maar
sneller stijgen dan vorig jaar, evenals
de prijzen.
Over de ontwikkeling van de Europe
se Gemeenschap als geheel stelt de
commissie vast, dat tot eind van dit
jaar een voortduren van de vrij snelle
economische expansie verwacht wordt.
Wel zou de stijging van de uitvoer
naar landen buiten de EEG langzamer
kunnen worden, zij het ook in een
door onzekere factoren nog niet nauw
keurig te bepalen omvang.
Er kan echter gerekend worden op
een snellere uitbreiding van de bin
nenlandse bestedingen, die zelfs nog
krachtiger zou kunnen uitvallen dan
tot dusver kon worden verwacht. Dit
steunt in de eerste plaats op een onver
wacht snelle toeneming van de binnen
landse bestedingen in Duitsland, met
name voor investeringen, alsmede op
de te verwachten effecten van de jong
ste stimuleringsmaatregelen in Frank
rijk en België. De hiermee verband
houdende verlenging van arbeidsduur
GARIJP De driejarige VVietske
Kootstra uit het Friese Garijp is gister
morgen onder de melkwagencombina
tie van haar vader geraakt. Bij aan
komst in het ziekenhuis bleek zij te zijn
overleden.
TILBURG Op de Ringbaan-Oost in
Tilburg is maandagavond de 66-jarige
P. Hornix, toen hij te voet de weg over
stak, door een personenauto overreden.
en toeneming van werkgelegenheid
doen niet in de laatste plaats ook een
duidelijk snellere expansie van het ge-
zinsverbruik verwachten.
Een en ander leidt tot de verwach
ting, dat het brutoprodukt van de EEG
(in constante prijzen gerekend) van
1967 op 1968 met circa 5 procent zou
kunnen toenemen. Tegelijkertijd moet
echter gerekend worden op een nog
sterkere verslechtering van de han
delsbalans dan oorspronkelijk werd
aangenomen. De prijsontwikkeling zal
rustig blijven, zo verwacht men.
DJAKARTA Te Djakarta Is be
kendgemaakt, dat een communistische
samenzwering om president Suharto
en 19 zijner meest vooraanstaande ge
neraals en ministers op 9 maart te ver
moorden, verijdeld is.
De massala aanslag zou op die da
tum zijn een mohammedaanse feest
dag zijn gepleegd op het moment
dat Suharto en zijn naaste medewer
kers in de moskee op het terrein van
het Merdekapaleis voor een gebed
knielden, aldus verklaarden zegslieden
in het paleis van Suharto.
Dagen te voren ontdekten manschap
pen van de veiligheidsdienst de sa
menzwering. Een kapitein van het leger
en een aantal soldaten werd gearres
teerd, aldus de zegslieden. Tevens wer
den enkele journalisten gearresteerd.
Dit was de eerste poging tot moord
aanslag op het leven van Suharto
sinds hij president Soekarno anderhalf
jaar geleden na een mislukte commu
nistische staatsgreep op 30 september
1965 tot aftreden dwong.
Soekarno heeft in Indonesië nog steeds
veel volgelingen.
De Indonesische communistische par
tij werd verboden en gedecimeerd in
een bloedbad na de mislukte staats
greep, die zes generaals het leven kos
te.
Suharto kampt op het ogenblik met
een golf van impopulariteit, als gevolg
van de harde maatregelen, die moeten
worden genomen om de economie van
Indonesië weer in de juiste banen te
brengen.
Volgens militaire zegslieden waren de
samenzweerders voornemens handgra
naten in de kleine moskee te gooien,
terwijl Suharto en zijn gevolg in gebed
verzonken waren.
Men rekent dat de staking op zijn
minst een week zal duren en dat in de
komende dagen de chaos nog verder
zal toenemen, tot het hele land ver
lamd ligt.
Deze week is er niets te verwachten
in de richting van een oplossing.
Woensdag wordt er in de Kamer ge
stemd over de motie van wantrouwen.
Iedereen wacht dus af of de regering-
Pompidou misschien ten val wordt ge
bracht. Donderdag is Hemelvaartsdag,
een vrije dag, en vrijdag spreekt De
Gaulle pas. Zaterdag werkt niemand.
Zo zal het dus begin volgende week
worden eer er een eerste poging kan
worden gedaan om terug te keren
naar normale toestanden.
MOTIE
Het debat over de ingediende motie
van wantrouwen in de Kamer begon
vanmiddag te 16.00 uur. Het zal twee
dagen duren.
De regering komt twee stemmen te
kort voor de volstrekte meerderheid en
kan volgens Reuter niet langer met ze
kerheid rekenen op de centrum-leden
en onafhankelijken die de regering
tot dusver steeds van een overwinning
verzekerd hebben bij de stemming over
moties van wantrouwen. Het centrum,
met 42 stemmen, zou verdeeld zijn
over het uitbrengen van zijn stem bij
de aanstaande stemming.
De rechtervleugel van het Gaullisti
sche verbond, onder leiding van Giscard
Valéry d'Estaing, schijnt evenmin nog
een vast standpunt ingenomen te heb
ben. Giscard 'dEstaing heeft gezegd,
geen regeringscrisis te zullen uitlokken
tenzij hij hiertoe genoopt zou worden
door een ernstig nationaal vraagstuk.
De enige afvallige Gaullist, het lid
van de linkervleugel René Apitant, zal
naar verwachting niet meer dan twee
of drie anderen meekrijgen bij de stem
ming tegen de regering. Maar zelfs dat
zou doorslaggevend kunnen zijn, al
dus Reuter.
M1TTERAND
De Franse niet-communistische linkse
federatie (F.G.D.S.) van Francois Mit
terrand heeft maandagavond laten we
ten, dat zij ten volle bereid is rege
ringsverantwoordelijkheid te aanvaar
den. „Wij stellen ons volledig kandidaat
voor de regeringsmacht. Wij zullen on
ze verantwoordelijkheden niet ontwij
ken", zei Claude Fuzier, lid van het po
litieke bureau van de FGDS. „In ver
volg op de besprekingen die wij maan
dag reeds voerden met de vakbondsor
ganisaties zullen wij de communisti
sche partij een ontmoeting voorstellen,
die misschien dinsdagavond kan plaats
hebben", zei hij. Fuzier deelde mee dat
zijn partij ook in contact wil treden
me,t de nationale bond van onderwij
zend personeel en de Franse Studen-
tenbond UNEF.
Kort na twee uur vannacht brak in
de Sorbonne brand uit. De brandweer
was het vuur snel meester, maar een
opslagplaats werd verwoest. Men ver
moed dat de brand is aangestoken.
Met ingang van vandaag staakt het
voltallig personeel van de Franse ra
dio en televisie (O.R.T.F.), met uitzon
dering van een aantal mensen die be
last zijn met de verzorging van een on
partijdige voorlichting, zo heeft het vak
bondscomité van de ORTF in een com
muniqué bekendgemaakt. Het eist een
fundamentele wijziging in de structuur
van de Franse radio en televisie, die
en objectieve voorlichting moet garan
deren. In de eerste plaats moesten de
directie en de hoofden van de actuali
teitsafdelingen worden ontslagen.
Franse bankiers en wisselarbitrage-
agenten hebben vanmorgen geen koers
voor de Franse franc opgemaakt.
De Franse Kanaalboten naar Groot-
Brittannië zijn vandaag niet uitgeva
ren. De centrale spaarbank, een rege
ringsinstelling heeft laten weten, dat de
kantoren gesloten zullen blijven en dat
het personeel dan zal bijeenkomen om
te beslissen over een staking.
Zie ook elders in dit nummer.
(Van onze weerkundige medewerker)
Fr zijn aanwijzingen dat het al eer-
der door de Engelse weerkundi
gen en Nederlandse amateur prof eten
aangekondigde drogere weertype nu is
aangebroken.
Zware regendepressies er bevindt
zich zo'n systeem in het Alpenge
bied zullen vermoedelijk op afstand
blijven en wij verwachten in de ko
mende dagen inclusief Hemelvaarts
dag op de meeste plaatsen in Gelder
land dan ook droog weer met toene-
nemende kans op zonnige perioden.
De temperatuur wordt nog wel niet
direct zomers, maar de middagwaar
den zullen wel enige vooruitgang te
zien geven in de richting van 15 gra
den C.
De nachten blijven vooreerst koud,
met plaatselijk vorstgevaar. Wanneer
de Engelse prognose uitkomt zal het
tot medio juni aanzienlijk droger zijn
dan daarvoor, met ten hoogste enkele
onbestendige inzinkingen, waarvan
één omstreeks 1 juni.
