Nulde-Horst zonder
voorzieningen het
nieuwe seizoen in
Vossen helpen bij bestrijding
van hun eigen rabiës
13
m
dmm n
mmm
o m&m
B
DENK ER EENS OVER NA
Materiaal-lips
Visvang-tips
Adviezen
f
Met oormerkjes de Veluwe op
OVER EEN WEEKJE GAAT
HET WEER BEGINNEN
ff m&m a
"2$
Niet vergassen
Alles tijdelijk
Ontmoetingsplaats
DAMMEN
door J. M. BOM
SCHAKEN
door H. KRAMER
V'
A 1
VI *1
BRIDGE
door H. W. FILARSKI
KRUISWOORDRAADSEL
TVog steeds staat de ra biel
aan onze landsgrens, in
het zuiden van Limburg. En
nog steeds is er geen twijfel
aan, dat vossen tot de belang
rijkste overbrengers van die
ziekte behoren zo zij al niet
de belangrijkste zijn. Moet er
iets aan onze vossenstand wor
den gedaan? In TNO-nieuws
geeft de heer J. L. van Haaf-
ten, medewerker aan het In
stituut voor toegepast biolo
gisch onderzoek in de natuur,
daar enkele meningen over.
Het beste is, aldus de heer
Van Haaf ten, een vossenbe-
volking te handhaven die on
geveer gelijk is aan die van
het aangrenzende gebied. Dit
brengt een minimum aan ver
schuiving teweeg en dat is al
van belang, omdat elke ver
schuiving gevaarlijk kan zijn.
Het is echter wel een moeilij
ke opgave.
Met open ogen brengt men
zo'n verschuiving teweeg,
wanneer ooit besloten wordt
een vossenvrije zone te schep
pen en te handhaven. Dieren
van elders zullen dan immers
meteen naar dit gebied trek
ken, omdat het voedselaan
bod er groter is. Ongetwijfeld
komen er dan ook geïnfec
teerde dieren mee. Het propa
geren van het tegengestelde,
namelijk het vormen van een
extra hoge dichtheid, is even
gevaarlijk. Komt dan een met
hondsdolheid besmette vos in
het terrein, dan zal de ziekte
veel sneller om zich heengrij-
pen dan bij een minder dichte
bevolking.
De heer Van Haaften be
treurt het ten zeerste dat men
in onze buurlanden vossen ver
gast. Daarbij worden name
lijk ook andere dieren, vaak
zeldzame soorten zoals mar
ters en dassen, uitgeroeid. En
het resultaat is ook weer twij
felachtig. Het heeft er alle
schijn van, dat vele vossen
vanuit Limburg naar die leeg-
gegaste vossengebieden zijn
getrokken. Het feit dat de
vossenstand in Limburg zon
der noemenswaardig sterkere
bejaging flink achteruit ge
gaan is, wijst in die richting.
Wat dan wel? Het Instituut
voor toegepast biologisch on
derzoek in de natuur (Itbon)
heeft sinds vorig jaar met en
kele andere instellingen zitting
ln een rabiescommissie. Spe
ciaal voor het Itbon is er de
opdracht, zich te verdiepen in
de oecologie van de vos, waar
bij onder meer de migratie en
de voedselkeus onderzocht
moeten worden. Het Itbon
heeft daartoe op de Hoge Ve
luwe en in het Kroondomein
al enkele jonge vossen ge
merkt en het verzoek doen
uitgaan, of iedereen die zo'n
vos vangt, daarvan kennis wil
geven. Het merkteken (plas
tic of getatoeëerd) is aange
bracht in het oor. Het liefst
krijgt het Itbon daarbij het
kadaver compleet in handen.
Faunabeheer heeft verder
toegezegd, dat alle hulp zal
worden verleend bij het ver
zamelen van overal ingelever
de vossekadavers. Hierdoor
kunnen gegevens beschikbaar
komen over leeftijdsbepaling,
gewichten, maten, eventuele
parasieten e.d.
Het Itbon is ervan overtuigd
met medewerking van ieder
die een handje kan helpen,
een beter beeld te kunnen krij
gen van de mogelijkheden bij
de rabiesbestrijding.
tiet recreatiegebied Nulde-
Horst aan het Veluwe
meer zal het dit jaar nog zon
der sanitaire voorzieningen, of
ficiële parkeerterreinen en
dienstgebouwen moeten doen.
De Gelderse Recreatiesbich-
ting Veluwerandmeer had
vorig jaar de plannen klaar
en diende subsidie-aanvra
gen in voor ca 3Vt miljoen
gulden. Deze subsidies zijn
echter nog niet allemaal ver
leend en daarom kunnen de
aanbestedingen niet worden
gehouden. Er is aan gedacht,
het recreatiegebied daarom
dit jaar gesloten te houden,
hoewel zich tijdens het „vrije
gebruik" van vorig jaar niet
direct chaotische toestanden
hebben voorgedaan. Hierte
gen zijn echter ernstige be
zwaren aan te voeren uit een
oogpunt van verkeersveilig
heid; de toegangen vanaf
rijksweg 28 zouden dan afge
sloten moeten worden. Onder
zocht is, in hoeverre proviso
rische toiletvoorzieningen mo
gelijk zijn, maar ook dat is
een onuitvoerbare zaak. Men
zou toiletwagens kunnen aan
schaffen, maar omdat er nog
geen riolering is zouden grote
putten in het strand moeten
worden gegraven. Het ledigen
daarvan stuit op grote be
zwaren; afgezien van de om
standigheid, dat kolkenzui-
gers frequent heen en weer
zouden moeten rijden naar
het recreatiegebied, ontbreekt
het de stichting aan de finan
ciële middelen voor deze voor
zieningen.
Wat het parkeren aangaat,
nu de ligweiden zijn ingezaaid
en de beplanting is aange
bracht, is het beleid veel
kwetsbaarder dan vorig jaar.
Met het „wilde" parkeren is
het nu dan ook afgelopen, er
zijn provisorische voorzienin
gen aangebracht. Met de in
ning van het parkeergeld
(f 2.50 per auto) is inmiddels
begonnen en wel op drie pun
ten resp. op de noordelijke
strandweg van het gebied
Nulde, op de zuidelijke en op
de noordelijke strandweg van
het gebied Horst. In het voor-
en naseizoen wordt het par
keergeld alleen tijdens de
weekeinden en op feestdagen
geïnd, in het hoogseizoen da
gelijks. Om de bezoekers uit
eigen streek te gerieven zal
's middags na 4 uur geen
parkeergeld meer worden ge
heven. Het principe van vrije
toegang blijft gehandhaafd;
verder dan het heffen van par
keergeld zal men niet gaan.
Overigens moeten alle maat
regelen als tijdelijk worden be
schouwd. Zodra het project
klaar is en de gevolgen van
het gebruik volledig overzien
kunnen worden, zal de stich
ting zich beraden op de defini
tieve beheersmaatregelen.
In eerste instantie is inder
tijd besloten, per 200 bezoekers
een toilet te plaatsen. Aan de
ontwerpers van de Kon. Ned.
Heide Mij werd echter de
voorwaarde gesteld, dat deze
minimaal geachte voorzienin
gen snel en eenvoudig uit te
breiden moeten zijn. Dit geldt
ook voor dienstruimten en ver
kooppunten. De verschillende
bouweenheden worden over
koepeld door een lichtdak, dat
de strandbezoekers tevens
schuilgelegenheid biedt.' Door
de situering op de overgang
van parkeerplaats, zonnewei
de en strand zullen dé ge
combineerde voorzieningen
een waardevolle functie als
ontmoetingsplaats krijgen.
Inmiddels zijn voor dit sei
zoen al dertien standplaatsen
voor de verkoop van frisdran
ken, kleine etenswaren e.d.
verhuurd, waarbij in totaal
drie inschrijvers zijn betrok
ken.
Lesje van een wereldkampioen
Oonald Fenger is een van de
750.000 Nederlanders die
op een vrij ogenblikje naar de
waterkant trekken om er hun
hengeltje uit te gooien. Sinds
hij als achtjarig knaapje zijn
eerste visje verschalkte, heeft
hij zijn hart verpand aan het
sportvissen. De werphengel, de
kunstvlieg en de spinner be
heersen sindsdien zijn leven.
Ronald Fenger heeft in Stock
holm en in Brussel met zijn
hengels en molens het wereld
kampioenschap „casting" be
haald. Hij heeft op zowat alle
soorten vis gejaagd, van haai
en tot brasems en van zalm
tot forel. Al vele jaren heeft
hij zijn hobby tot zijn beroep
gemaakt, want als professional
werper, als visgids en als han
delaar in hengelsportartikelen
heeft hij zich een goed bestaan
opgebouwd.
De laatste tijd ontwikkelt hij
een geheel nieuwe activiteit:
hij heeft zich ten doel gesteld,
het leger sportvissers aan te
vullen met vele duizenden
mannen (en ook vrouwen), die
de hengelsport nog niet hebben
ontdekt als kostelijke vrije
tijdsbesteding en ontspanning.
„Natuurlijk heeft al dat
werk een ideële achtergrond",
zegt Ronald eFnger. „Te veel
mensen hebben de hengelsport
nog niet ontdekt. In Amerika,
waar al voor de oorlog sinds
de eeuwwisseling eigenlijk al
van de werphengel gebruik
werd gemaakt, is een van de
vijf inwoners een sportvisser.
In ons waterland je moet het
tenminste mogelijk zijn, dat
tegen de twee miljoen mensen
rust en ontspanning vinden aa
of op het water.
He regering heeft dit jaar
forse geldbedragen uitge
trokken voor steun aan de
sportvisserij. Dat is geen toe
val, want naarmate de vrije
tijd toeneemt, stijgt de behoef
te aan recreatiemogelijkheden.
Voor Rnald Fenger bestaat
er geen betere recreatie dan
het hengelen. „Het is de eni-
ge sport, die je altijd overal
kunt beoefenen. Je hebt er
geen partners bij nodig, geen
toestanden van sportterreinen
en zo meer. Iedereen kan het,
jong en oud, rijk en arm. En
dan... niets is zo relaxend, ner
gens geniet je zo van de na
tuur, nooit kun je je zo lekker
ruig uitleven".
Het komt recht uit het hart
van deze hengelaar in hart en
nieren, die zijn vrouw nooit op
de vrije zaterdag voor de voe
ten loopt en die zich in zijn
hele leven nimmer een kwar
tiertje heeft verveeld.
Problemen om de vrije tijd
door te komen? Ronald Fen
ger weet altijd wel een fijn
stekkie. Hij heeft gevist in slo
ten en kanalen, in bergbeken
en op volle zee. „Als je er
eenmaal mee begint, gaat er
een wereld voor je open. En
het mooie is, dat je altijd nog
weer verder kunt".
Die laatste uitspraak is van
toepassing op deze man zelf.
Toen hij in 1952 het sportvis
sen tot een echte hobby maak
te, was hij een onbekend man
neke. Maar voor zichzelf had
hij al uitgemaakt, dat je als
hengelaar niet alleen van
Vrouwe Fortuna en de mede
werking van de waterbewoners
afhankelijk bent wat je succes
betreft. „Om echt goed en
dus fijn te vissen moet je
de techniek zo goed mogelijk
onder de knie hebben", rede
neerde de jonge Ronald en hij
sloot zich aan bij de Neder
landse Casting Federatie, die
toen pas een jaar bestond. Het
„casting" was overgewaaid uit
Amerika, waar het goed han
teren van d«* werphengel tot
bijna een wetenschap was uit
gegroeid.
Tn deze Federatie, die nu
zo'n 250 leden telt, wordt
de kunst van het werpen ge
cultiveerd. Er zijn wedstrijden
in het precisiewerpen en in 't
afstandwerpen; beide met ver
schillende soorten materiaal.
In 1953, toen hij dus nog maar
een jaar lid was, werd Ronald
Nederlands kampioen precisie
werpen. Later heeft hij ver
scheidene titels en records aan
deze eerste overwinning toege
voegd. Tweemaal werd hij we
reldkampioen. „Het record af
standwerpen staat voor een
normale hengel, met dertig
gram, tweehandig, op 180 me
ter. Zonder onze beperkingen
van het wedstrijdreglement
moet het mogelijk zijn, twee
honderd meter te werpen",
zegt da wereldkampioen.
„En---" voegt hij eraan toe,
„stel je eens voor welke voorde
len dat de sportvisser biedt.
Als je bij vissen aan de kust
tweehonderd meter in zee kunt
komen. Trouwens ook in het
binnenwater, als je precies kunt
inleggen aan de overkant van
de vaart onder dat boompje,
waar niemand kan komen... Je
pakt subiet die ene dikke
snoek". Wie de techniek van
het hanteren van de werphen
gel het best beheerst, heeft, zo
als dat in vaktermen heet, het
grootste visbereik en dus
Ronald Fenger wil er niet over
discussiëren... hij heeft de bes
te vangst.
maat dunner. Lichter vissen
betekent vaak meer resultaat
doch vooral méér sport.
BAARS houdt van hou
ten schoeiingen, stenen kan
ten en dikke kroosdammen.
KARPER treft u vroeg
en laat op de dag vaak in
ondiep water.
BRASEM zwemt in scho
len, vangt u er één, voer dan
wat bij en tracht de vissen op
uw stekkie te houden.
VOORN houdt zich vaak
tegen of zelfs in het riet op.
ZEELT rommelt graag
in ondiepe en vuile sloten en
zwemt langs vaste paden de
z.g. zeeltgangen.
SNOEK ligt op die plaat
sen waar hij goed verscholen
is en waar veel prooi (kleine
visjes) voorbij zwemt. Dus
kruisingen van vaarten en
sloten, bredere gedeelten enz.
SNOEKBAARS aast
meestal tegen verhogingen op
de bodem omdat daar zijn
prooi (kleine visjes) in groten
getale voorkomt.
PALING zwemt vrijwel
overal als hij „loopt" vaak
worden grotere exemplaren
aan een klein dood visje ge
vangen.
1. vernieuw uw lijnen, ha
ken en eventueel dobbers.
2. Controleer de slip van
uw werpmolen.
3. Controleer de geleide-
ogen van uw werphengel.
Vaak veroorzaken inslijtingen
lijnbreuk.
4. Behandel uw vaste (hou
ten) hengeldelen inwendig met
lijnolie. Het maakt de hengelè
soepel en krachtig en ver
lengt zijn levensduur.
5. Bekijk uw schepnet, is
het net verteerd, monteer dan
tijdig een nieuw.
1. Een luchtige pluim of
broodvlok zal in juni wonde
ren kunnen verrichten voor
voorn- en brasemvangsten.
2. Juni is de worm-maand
voor karper.
3. Maak uw voer luchtig
en gebruik het met kleine
hoeveelheden.
4. Voorkom het wegzakken
van uw schuiflood in de zach
te bodem, door er een kurk
omheen te lijmen. Het maakt
de weerstand voor de vis ge
ringer.
5. Vis ook eens op onwaar
schijnlijke plaatsen. Vooral
junior-vissers vangen vaak
grotere vissen, doordat ze de
z.g. mooie stekkies niet zien!
En bedenk ook eens, dat vis
sen het water beslist anders
zien dan wij...
6. Gebruik eens een lijn-
1. Pas op 1 juli opent het sei
zoen voor de „speciale" hen
gel.
2. Zorg tijdig voor de be
nodigde vergunningen.
3. Vis meenemen betekent
minder sport in de toekomst.
4. Pak de gevangen vissen
altijd met natte handen beet,
anders beschadigt u de be
schermende slijmlaag rond
het visselijf en...
5. Verwijder de haak met
een speciaal daarvoor ontwor
pen instrument: de zgn. ha-
kensteker. Dit pennetje ver
wijdert snel en pijnloos de
haak uit de vissebek en het
voorkomt ook het afschuwe
lijk martelen.
6. Zet de gevangen zoet
watervis liever direct terug in
het water. Als u een erg gro
te vis hebt gevangen kunt u
hem beter fotograferen dan
meenemen.
7. Als u de gevangen vis in
een leefnet bewaart, haal het
leefnet dan niet telkens uit
het water, want beschadigde
vissen hebben geen overle
vingskans!
8. Als u toch enkele vissen
(bijv. zeevis of een vette
baars) mee naar huis wilt ne
men voor .consumptie, laat de
gevangen vissen dan niet ziel
togen in een zak of doek,
maar dood hen direct.
Literatuur: 1. Vissoorten in
ons land (uitgave van de afde
ling Sportvisserij van het Mi
nisterie van Landbouw en Vis
serij).
2.: Tips voor sportvissers
(gratis verkrijgbaar bij Sport-
huis Centrum).
HET PERSOONLIJK landskampioen
schap bij onze Zuiderburen was dit
Jaar vrijwel geheel een aangelegenheid
van de gebroeders Oscar en Hugo Ver-
poest. De Jongste (Hugo) werd weer
eens kampioen met drie punten
voorsprong op zijn broer, maar als pi
kante bizondcrheld maakt Oscar bekend,
dat hij in plaats van de titelhouder dit
jaar naar Bolzano zou gaan, om daar
deel te nemen aan de grote Olympische
wedstrijd om de wereldtitel!
Precies 20 jaren, nadat hij furore had
gemaakt in de wedstrijd, waarin Piet
Roozenburg zo rigoureus Ghestem ont
troonde prijkt zijn naam weer op de
deelnemerslijst om de hoogste titel.
Zonder direct te geloven in een herha
ling van de geschiedenis, mogen we toch
aannemen, dat Oscar een moeilijk te
nemen barrière zal zijn voor de
kanshebbers.
Ala zijn instelling nog dezelfde is als 20
Jaar geleden zijn zelfs verrassingen tegen
de gedoodverfde titelkandidaten niet uit
gesloten! Hieronder een fraaie prestatie
ln het laatst gehouden kampi-
oenschapstournooi
Wit: W. v. Bouwel; Zwart: O. Verpoest
(Merksem, 20.2.'68 K.v.B.) 1. 33—28 18—23:
2. 39—33 12—18 3. 31—27 7-12; 4. 44—39
20-24 5. 37—31 14—20 6. 34—30 Beter is
ln deze symmetrievariant de traditionele
opbouw met 49—44 (2—7) 41—37 (10—14)
34—29 23x34 40x29 of 49—44 2—7) 27—22!
(18x27) 31x22 beide met agressieve opstel
ling. 6. 20—25 7 50-44 25x34 8. 40x20
15x24; 9. 44—40 10-45; 10. 39-34 5—10; 11.
43-39 10—14; 12. 49—43 14—20; 13. 34—29?
Nu Is de overgang naar het „Hoog
land-Systeem" niet meer aanbeve
lenswaardig. omdat wits rechtervleugel
al tezeer is ontdaan van materiaal en
deze ruil nog meer verzwakt.
Beter ls onmiddellijk 27—22 (16x27)
31x22. Na (2—7) 41—37 (16—21) 47—41
(12—18) 37—31 (1^27) 31x22 (6—12) heeft
wit dan o.m. 22- (13x22) 32—27 enz. met
uitstekend spel tot zijn beschikking, ter
wijl na b.v. (9—14) ofwel 34—30, of 34—29
(23x34) 39x30 of 34—29 (23x34) 40x29 tot
onoverzichtelijke stellingen leidt. 13.
23x34; 14 40x29 1—7!
Zeer Juist gezien. Zwart heeft nu op
alle mogelijke manieren het onbesuisde
witte offensief onder controle. 15. 27—22
Veiliger is 39-34, ook al blijft daarna het
witte spel moeilijk te behandelen door
de oneconomische stukken ver deling. 15.
16x27; 16. 31x22 16—21! (zie diagram
Behalve de aanval door (12—18) dreigt
zwart ook met (20—25) De eerste attaque
bezweert wit nog door 17. 41—37 Nu zou
op (12—48) volgen 36—34! (18x38)
(17x28) 32x231, maar na 17. 20—25; 16.
29X20 16x24! verkeert wit in een moeilijk
parket. Hij ls zich echter totaal niet
bewust van de gevaren, die hem bedrei
gen en vervolgt met: 19. 39—34? 19—231
Deze dolkstoot wordt wit snel te mach
tig! 20. 28x30 22x39; 21. 45-407 Alsnog
was beter 38—33 (39x28) 32x23, doch het ia
niet te zien, dat wit dan ontkomt aan
zware druk. 21. 13—18! 22. 32—28 Hierop
had wit zijn hoop gevestigd. 22.
21-27!! Zeer fraai berekend 23. 37—32
Naast deze voortzetting heeft wit nog
drie andere antwoorden.
Als opgave voor de lezers: Welke zijn
dit en hoe zou wit op elk daarvan ook
verloren hebben?
23. 18—22! 24 28x17 Na 32x21 (22x33)
38x29 (11—16) ls wit eveneens reddeloos.
24. 11x22 25. 32x21 12—18 26. 38—33 nog
wel het beste; 39x28 27. 30—24 16—231 28.
42-38 7—11; 29. 21—16 9-13; 30. 16x7 2x11;
31. 36-31 11—17; 32. 46—41 17—21; 33. 43—38
21—27; 34 41—36 812 36. 35—30 Ook na
andere zetten ls het verloren. 35.
28—32 36 46—43 13-19 37. 24x13 23—29 88.
34x23 25x45; gewonnen
Kort maar krachtig!
OPLOSSING
Wit (Cazemier) 27. 28, 31. 32. 33, >4. 38.
36. 37, 38, 39, 40, 42, 43, 44 45 48 (17 st.)
Zw. (Gedance) 3 6 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14.
15, 16, 18, 19, 23, 24, 25, 26 (17 St.)
Zwart mocht niet spelen (24—30?) 35x24
(19x30) 28x19 (14x23) wegens 33—2911 dreigt
27—22. Op (111—17) volgt 27—22! (17x28
gedw.) 29—24 (30X19) 34—29 (23x34) 32x5! en
na (12—17) eveneens 27—22! (18x27, want
na 17x28 weer 29—24! enz.) 32x12 (8xl7>
29x18 (13x22) 40—35! en wint een schijf.
Zo won Dr. Nollmard ln de grijze oud
heid van Herman Hoogland...
AN de spelers die ln het begin van
hun schaakloopbaan het jeugdwe
reldkampioenschap hebben behaald,
te weten ivkov, Panno, Spassky, Lom-
bardy, Bielicki, Parma, Gheorghiu, Ku-
rajica en Kaplan, hebben de meesten een
vooraanstaande plaats weten te behalen
ln het Internationale schaakleven. Zes
van de acht zijn grootmeester geworden
en het ziet er naar uit, dat de zevende
jeugdwereldkampioen, de Zuidslaaf Bo-
jan Kurajlca deze titel binnen afzienbare
tijd eveneens wel zal bemachtigen. Van
de wapenfeiten die deze Jonge speler
heeft verricht, noem ik het winnen van
de eerste prijs in het open toernooi te
Islington. Hij scoorde 5"/i punt uit 6 par
tijen. wat hem een prijs van ƒ400 ople
verde.
Hieronder een fraaie partij van de Jon
ge Zuidslaaf uit de derde ronde van dit
toernooi.
Wit KURAJICA. Zwart: HARMAN.
(Islington 1967.)
Siclllaanse verdediging.
1. e2—et. c7c5; 2. Pgl—f3, Pb8-c6; 3.
d2—d4. c5xd4; 4. Pf3xd4, g7—g6; 5.
PblC3, Lf 8g76. Lel—e3. Pg8—f6; 7.
Lfl—c4, 0—0; 8. Lc4b3, Dd8—a5; 9. 0—0;
(Op 9. f3 bevrijdt zwart zijn stelling met
9d51; 10. exd5, Pb4.)
9d7d610. h2—hS, Lc8—d7; 11.
f2f4, b7—b51?
(Een scherpe uitval, die voor zover mij
bekend, niet eerder is voorgekomen. Ge
woonlijk speelt men hier 11Pxd4;
1?.. Lxd4, Lc6. Ook 11Tac8; 12. Df3,
Dh5; II. Df2, b5! komt in aanmerking
zoals bleek uit de partij Byrne Stein,
Serajewo 1967.)
12. a2a3
(Op 12. PdxbS volgt 12Pxe4; 18.
Pxe4, Dxb5.)
12b5b4; 13. Pc3—d51. Pf6xd5;
(Niet 13Pxe4 wegens 14. Pxc6,
Lxc6; 15. Pxe7f met «tukwinst.)
14. e4xd5, Pc6xd4; 15. Le3xd4, Lg7xd4t;
18. Ddlxd4, b4xa3; 17. Talxa3, Da5-c7
(Het ls duidelijk, dat het eindspel na
17Db6; 18. Dxb6, axbö, 19. Tfal zeer
gunstig staat voor wit, omdat hij in het
bezit komt van de open a-lljn.)
18. Tflel. Tf8—e8; 19. Lb3—04
(Daar het veroveren van de a-pion
geen voordeel oplevert 19. Teal, a5; 20.
Dd2, 84; 21. Lxa4, Lxa4; 22. Txa4. Db6? 23.
Df2, Txa4 stuurt de wltspeler aan op
een rechtstreekse konlngsaanval.)
19a7—a5; 20. Ta3—e3, Dc7—d6; 11.
Lc4d3, Ta8b8
(De enige kans van de swartspeler op
tegenspel.)
22. 14—f5. Tb8b4; IS. C2—C4. Dd8—b«
(Damerutl zou voor zwart een aanmer
kelijke verlichting betekenen. Na 24.
Dxb6, Txb6; 25. fxg6. hxg6; 26. Txe7.
Txe7; 27. Txe7, La4; 28. Te2, Tb4 heeft
zwart goede tegenkansen.)
24. Dd4h4, Tb4—b3
(Een poging de witte toren aan de
derde lijn te binden.)
25. f5xg6, h7xgfl; 26. Kgl—h2. e7—e6
(Of: 26Lf5; 27. 7xe7, Txe7; 28.
Txe7 dreigend 29. Te8t en mat. Het ont
breken van de zwarte loper op g7 doet
zich ln diit soort stellingen geducht voe
len.)
HARMAN
a'ocdefgh
KURAJICA
Opgave van de week: wtt «peelt
wint.
De oplossing komt ln de volgende ru
briek.
OPLOSSING
D e stand was:
Wit (Spassky): Kgl, Dg3, Tdl, L13, Ptt.
pionnen a3, b4. e4, f2
Zwart (Portlsch): Kg8, Db3. TdB, Lfl.
pionnen a6, b7, c6, d2, f7. g7, h7.
Er volgde: 32. Tdlxd2l, TdBxeB (Op 38.
Txd2 volgt 33. Ph6t, Kh8; 34. Db8 met
ondekbaar mat.) 33. Td2—d7, g7—g6; M.
Td7xb7, Db3xa335. Kgl—g2 en zwart gaf
het op.
Reeds in slag 1 wordt over het lot van
het zes-harten contract beslist, dat u de
vorige week hier gegeven zag als een
(uitsluitende) opgave voor NZ. Thans de
volledige uitleg:
ff 6 3 2
H B 10 4
O
ff A H 6 5 4 3
ff V B 10 9 7
8 7 6 2
O 10 9
ff V B
H
Q? A V 9 5 3
O A B 5 4
ff 9 8 7
Noord gev. allen kwb. Noord één kla
ver - oost één ruiten - zuid één harten -
west één schoppen - noord drie harten -
zuid vier SA - noord vijf harten - zuid
zes harten - einde. West komt met ruiten
tien uit en de vraag was hoe zuid moet
spelen. Zonder meer kan zuid constate
ren dat de klaverkleur 2 2 moet vallen
bij OW, wil hij een winstkans hebben.
Met die klaververdeling als vast aange
nomen, blijft alleen de kwade kans van
een 4 0 troef verdeling als verliesmoge-
Ujkheld over, waarbij zich dan tevens de
'blokkade' van de klaverkleur wreekt
(zuid komt met de derde klaver ln eigen
hand aan slag!).
Op tafel (noord) mag in slag 1 geen
schoppentje worden weggedaan, doch
moet een klaver worden afgegooid!
Waarom zullen we straks zien. Oost zet
ruitenvrouw en zuid wint met ruitenaas,
dan volgt ln slag 2 een kleine harten
naar noords harten tien en de 4 0
verdeling blijkt daar oost ruiten weg
doet.
In slag 3 speelt de tafel schoppen
een geluk bij een ongeluk is dat,,
oost schoppenaas heeft: oost neemt, maar
kan geen troef nabrengen.
Evenmin mag oost ruiten spelen daar
dan zulds ruitenboer een slag wordt.
Oost vervolgt met schoppen (slag 4) en
zuid troeft af. Hierna een hoge troef uit
zuid. vervolgens met troef (harten) naar
hartenboer, waarna de derde schoppen
van noord ingetroefd wordt met zuids
laatste hoge harten. Noord komt nu met
klaveraas aan slag, op hartenheer van
noord ruimt zuid klaver acht op. hierna
klaverheer uit noord en de overige kla
veren zijn vrij.
Probeert oost dit speelplan te door
bruisen. door ln slag 4 klaver te spelen,
ian wint noord die slag met klaveraas,
len schoppen troeven in zuid, een hoge
troef uit zuid. met harten naar tafel en
le derde schoppen introeven. Nu met
kiaverheer terug naar noord, hartenheer
spelen (zuid klaver weg) en de oogst is
binnen.
U kent natuurlijk de onaangename si
tuatie waarin de tegenpartij u naar een
vijfcontract in een hoge kleur heeft op
gedreven. Zo'n naar contract, dat te
groot is voor «ervet (het manchebod)
te klein voor tafellaken (het slemw
Doet u met onze euld mee om
vijfcontract thuis te brengen?
ff V 8 7
C 9 6 4 2
O V B 10 8 I
ff 10
i)
ff A 5 4 3
CAHVB5
A H
ff 8 4
Zuid gever, niemand kwetsbaar. Het
biedverloopzuid twee klaver (grote for
cing) - west pas - noord twee rui tea
(zwaktebod) - oost drie klaver - zuid
drie harten - west vier klaver - noord
vier harten - oost vijf klaver - en zuid
besloot toch nog maar de vijfde harten
te wagen, waarna iedereen tevreden was
en paste.
Tegen vijf harten kwam west uit met
klaver twee en oost won slag 1 met
klavervrouw. In slag 2 legde oost klaver-
heer op tafel en aan u is het thans zuid
op het goede pad te helpen. Wegwijs
door dit probleem hoop ik u volgends
week te «kunnen maken.
Horizontaal! 1. speelgoed, 6. in bewe
ging brengen, 12. soort snoer, 14. plaats
ln Duitsland, 16. titel, 18. de onbekende,
19. beteuterd, 21. vervoerondernemlng, 22.
bevel, 23. opslagplaatsen, 26. partij in een
proces. 29. meisjesnaam. 30. opzamelen,
32. zurig, 33. ln het jaar van de wereld.
14. noot, 36. plaats in Drenthe, 37. zie bij
het genoemde woord (afk.), 38. voorzetsel,
19. zuiver, 41. zoogdier, 43. noot. 44.
bescheiden, 45. militairen (afk.), 48. berg
plaats. 50. deel van Engeland, 53. god
heid, 55. noot. 56. ogenblik, 58. deel van
het tuig. 59. dierengeluid, 60. plaats in
Noord-Holland, 62. verfstof, 64. godheid.
56. wijs, 68. buitengewoon, 70. daar, 71.
voedsel. 72. vlug, 74. net zo (afk.), 75.
pers. vrnwrd., 76. rivier ln Duitsland. 78.
vogel, 80. geestelijkheid, 81. gewoon ma
ken.
Verticaal: 2. voorzetsel, 3. gelijke, 4.
lichaamsdeel van een dier, 5. noot, 7.
plaatsbepaling. 8. te eniger tijd, 9. nood
voorraad, 10. daar. 11. jammer, 13. het
Romeinse rijk (afk.), 15. schoonmaken,
17. vergane stof, 19. wond, 20. wortel, 22.
plaats in België. 24. naar onze mening
(afk.), 25. maat. 27. voorzetsel, 28. deel van
het tuig, 31. zeuren, 35. slot, 37. rijzing
van het zeewater, 39. lijst, 40. ontken
ning. 41. boom. 42. Bijbelse figuur, 47.
plaats ln Duitsland. 49. behoeftigheid, 51.
plaats ln Noord-Holland. 52. tijdruimte.
54. soort buis. 56. onsterk. 57. melodie, 59.
deel van een schip, 61. reeds, 62. noot, 63.
gewezen, 65. pers vrnwrd., 67. beest, 69.
getal, 73. noot, 76. maat, 77. eenheid van
ruwheidshoogte. 78. pers. vrnwrd., 79. ti
tel.
OPLOSSING CRYPTOGRAM
Horizontaal: 1. loopeend. I. heuvel, 9.
kleinood, 10. geheim, 11. etaleurs, 12. bot
ten, 14. omgedraaid, 18. autowielen, 22.
enigma. 23. slaapkop. 24. moeite, 25.
schatten, 28. Tosari. 27. stadsrit.
Verticaal: 1. lokken, 2. overal, 3. een
der, 4. noodremmen. 6. erewoord, 7.
vreetzak. 8. limonade, 13. vederlicht, 15.
bakermat. 16. stuivers, 17. zwemster, 19.
Caland, 20. ekster, 21. spinet.