Plaatsvervanger van ,stinkzeep'
ging de hele wereld over
notities
Leeuwin op zoek
naar kraambed
r
Nood of
behoefte
Groot-Schuylenburg
bouwde alvast een
zwembad in 't klein
sJ vy
W\
m
H DENK ER EENS OVER NA
Hengsten vangen
met de hand
SCHAKEN door H. KRAMER
Een geur van vers gesneden appelen
Ooievaars van
't Veluwemeer
DAMMEN
BRIDGE
KRUISWOORDRAADSEL
Iets geks
Monsters naar
Engeland
„Sijn leven niet"
Hetzelfde punt
door J. M. BOM
m n
S M
JBPBI
1
1 -
■O
JS w
ff p
8
1
g1BS;
door H. W. FILARSKI
J^e jonge William Lever
van de kruidenierszaak
in Bolton is alwéér kwaad,
want zojuist heeft een van de
dames in zijn vaders winkeltje
gevraagd: „En dan nog maar
een pond van die stinkzeep".
Een korte tijd later probeert
William achter de winkel zelf
een staaf zeep te zieden, met
plantaardige vetten inplaats
van nogal riekend slachtafval.
Het lukt hem de dames tot
ongekende geestdrift te bren
gen, de latere Lord Lever
hulm en nog later: Viscount
Leverhulm. Maar dat wist de
jonge William nog niet toen
hij in het jaar 1884 zijn eigen
stukken zeep voor het eerst
inpakte met papiertjes waar
op „Sunliight" stond.
Er is iets gaks met die zeep
waarvan vader Cats gegiuwd
zou hebben, maar waarvan
mijn grootmoeder zei: „Niets
is beter voor je gezicht" en
waarvan de buurvrouw nog
steeds druk gebruik maakt
als ze de winterkleren in de
oottenkast legt. Wat hebben
ie grove, groene stukken
ep, die aan elkaar zitten,
•a it andere niet hebben? „Ten
ee ste een samenstelling die
oo -d gewoon een vondst is en
te; tweede is er een geweldig
ge, gerichte reclame voor
die eep gemaakt", luidt het
antwoord en het komt uit de
mond van een man in Apel
doorn: de heer A. J. de Jong,
oud-directeur van Levers zeep
fabrieken in Vlaardingen.
Bijna honderd iaar bestaan
nu die tweeling-stukken zeep
en er worden gezichten, lui
ers en bloemenjurken mee ge
wassen van Midden-Afrika tot
Australië en van Finland tot
Zuid-Amerika. Nog steeds, al
liep de omzet in Nederland
vorig jaar terug tot „maar",
tweeduizend ton tegen nog
tienduizend ton zes jaar gele
den.
„De Lord was een geweldi
ge organisator wat het bou
wen van fabrieken in andere
landen betrof", zegt weer in
Apeldoorn de heer De Jong,
die de grote man zelf eens
heeft ontvangen in de fabriek
in Vlaardingen. „Hij ging er
ook van uit, dat waar ook ter
I wereld zijn zeep precies het
zelfde'moest zijn, ook wat de
geur aanging. Van overal werd
iedere week een monster van
het ziedsel opgestuurd naar de
moederfabriek in Engeland,
op hoog bevel".
Daar werd dan gekeken en
gesnoven, of de zeep nog wel
de reuk had van „vers gesne
den appelen", zoals de Lord
dat als jongeman in de krui
denierszaak al had gewild.
Die reuk kwam van de ci-
tronella. „Ook wel gebruikt
tegen muggen", lacht de heer
De Jong en vervolgens springt
hij even terug in de afdeling
„zeep" van zijn geheugen.
Want die niet-vies-riekende
zeep opende voor de vrouwen
van vroeger ongekende moge
lijkheden en voor de jongetjes
van die moeders de kans op
„vijf fraaie Japanse postze
gels", die de jongetjes konden
krijgen als ze tien zeepwikkels
bij elkaar hadden.
Het boekje waarin het
dienstmaagdje Sunlight-Bet de
hoofdrol speelt, vertelde het
al: meer tijd voor de huis
vrouw met juist die en die
zeep.
„Moet u nagaan, hoe dat
destijds toch nog ging", ver
telt de heer De Jong. „Mijn
moeder liet op wasdag twee
emmers warm water halen
bij de water- en vuurstoker,
van wie ze ook voor een dag
de wastobbe huurde. Het was
goed werd met zeep inge
smeerd, stevig opgerold en
vervolgens in die tobbe ge
stampt. Als het water koud
was gewonden kreeg je het
hele ritueel van uitspoelen,
schrobben op het wasbord,
enzovoort".
Maar wassen en wassen is
twee en alleen jongetjes van
zes zullen neg achter vader
Cats staan, die zei:
„Wast uw handen, wast uw
tanden,
Dikwijls, want het is u goet,
Maar wast selden uwen voet,
Doch wat immer u geschiet.
Wast uw hooft sijn leven
niet".
Niettemin werd (en wordt)
toch ook voor „hooft en voe
ten", de zeep van Viscount Le
verhulm gebruikt, de patri
arch die tijdens een bezoek
aan Vlaardingen een van de
oudste medewerkers van de
fabriek in de armen sloot on
der het roepen van „Mijn
zoon, mijn zoon".
„Een geniaal mens", zegt
de heer De Jong over hem,
„en nietalleen vanwege die
zeep. Hij was ook de man
die zich de woede van andere
werkgevers op de hals haalde,
door een boek over de zes-
urige werkdag te schrijven.
Toen al".
Viscount Leverhulm (het
bijgevoegde deel van zijn
zijn naam is de achternaam
van zijn vrouw) was ook de
man die meteen iedereen en
alles doorhad. Zodra hij dreig
de op bezoek te komen in een
De grens tussen nood en
behoefte het is vaak moei
lijk om die exact aan te geven
en aan beide kanten van die
grens is dan nog tragiek. Een
bejaard echtpaar schrijft ons
een brief naar aanleiding van
het artikel over de Centrale
Hulpdienst in Apeldoorn. Man
en vrouw alleen in een verzor
gingsflat, geen familie in de
buurt, weinig kennissen. De
man genezend van een ernsti
ge ziekte, maar geheel hulpbe
hoevend, zijn vrouw kan alleen
even een boodschap in de stad
gaan doen als iemand „van
het huis" even oppast. Verple
ging is verder niet nodig, het
gaat er alleen om dat er ieder
ogenblik van dag en nacht
iemand thuis moet zijn. Aan
welke kant van de grens ligt zo
iets? Is het nood of behoefte
In ieder geval is het heel moei
lijk en voor velen blijft de op
lossing veraf.
„Dit alles viel ons zo in",
schrijft het echtpaar; „het zijn
dingen waarvan de meesten
geen vermoeden hebben."
Dat is zo. Totdat we mis
schien later zelf in zo'n situa
tie raken en heel gelukkig zou
den zijn met iemand, die af en
toe éven wil komen oppassen.
De heer A. J. de Jong in
Apeldoorn loofde indertijd
tienduizend gulden uit voor de
gene, die „schadelijke bestand
delen" zou kunnen vinden in de
zeep.
van zijn fabrieken, zorgde
iedereen voor zeven uur pre
sent te zijn. Zoals ook de di
recteuren. die een erehaag
vormden op de trappen. Waar
op Viscount Leverhulm nie
mand een blik waardig keur
de, maar zich tot de werk
ster keerde en luid sprak:
„Dag Bessy, al zo vroeg aan
het werk?"
Over de zeep van de man
die voor zijn arbeiders Port
Sunlight bouwde, een dorp in
oud-Engelse stijl, nog één
vraagje aan de oud-directeur
van de Nederlandse fabriek:
Hoe duurder de stukken zeep,
hoe mooier je maar dreigt te
worden, lees ik overal
waar blijf ik dan met een
stuk zeep van de Viscount?
„Op precies hetzelfde punt",
zegt de heer De Jong, „alleen
is parfum natuurlijk duurder
dan citronella".
Hoewel: het is maar goed
dat de Viscount Jiet niet meer
kan meemaken. Zijn zeep is
in Nederland sinds heel kort
„sjieker" dan in Congo: witte
stukken, niet meer aan el
kaar.
"p^r is onrust onder de leeu
wen van het Burgers'
Leeuwenpark in Arnhem. Een
van de leeuwinnen heeft zich
losgemaakt van de groep (fa
milie) waartoe zij behoort en
zwerft nu op haar eentje door
het leeuwenpark. Niemand
kan daar iets aan doen. Nie
mand hoeft zich trouwens ook
zorgen te maken. De leeuwin
is namelijk op zoek naar een
geschikt „kraambed", waar
zij door niets en niemand
gestoord zal worden. De voor
bereidingen voor de ophan
den zijnde geboorte worden
door de moeder in spe zelf ge
troffen.
W/anneer de geboorte pre
cies plaats zal hebben, is
niet te zeggen. Ook wanneer
de geboorte achter de rug is,
kan de juiste geboortedatum
niet worden vastgesteld. De
leeuwin zal zich na de ge
boorte geruime tijd niet laten
zien. Pas na enkele weken
komt zij met haar kleintjes te
voorschijn. De geboorte van
leeuwtjes in de vrije natuur is
voor het vasteland van Euro
pa uniek. Leeuwinnen die in
dierenparken werpen worden
voor de bevalling afgezon
derd! In het Burgers' Dieren
park werden de drachtige
leeuwinnen naar onderaardse
kraamkamers gebracht. Ook
daar werden zij aan hun lot
overgelaten.
T eeuwenpark-directeur An
ton van Hooff gelooft niet
dat aan een geboorte in de
vrije natuur meer risico's zijn
verbonden dan in de beschut
te kraamkamers van het die
renpark. „De dieren hebben
nu de gelegenheid om zelf de
meest ideale plaats uit te zoe
ken, waar zij de geboorte kun
nen regelen. Natuurlijk zit het
er in dat een leeuwin haar
welpjes doodt en opeet. Dat
doet zij alleen als zij zich be
dreigd voelt. Maar dat komt
ook in een dierenpark voor",
aldus de heer Van Hooff. De
eerste gezinsuitbreiding wordt
de komende weken gevolgd
door nog zes andere. Bij het
overbrengen van de leeuwen
van hét dierenpark naar het
leeuwenpark, enkele weken
geleden, bleek dat zeven
leeuwinnen drachtig waren.
De vogelstand aan de Ve-
luwemeerkust geeft vaak
aardige verrassingen te zien,
maar ooievaars zou men er
niet direct verwachten. Toch
streken er dezer dagen opeens
vier neer en wel bij Nunspeet.
In een weiland aan de Norels-
weg in de Lage Bijssel liepen
zij ijverig naar voer te zoe^
ken, zonder zich veel aan te
trekken van het grote aantal
belangstellenden dat er al
gauw omheen stond. De vol
gende dag werden de ooie
vaars waargenomen in een
weiland aan de Zeeweg. Zij
bleven er totdat de eigenaar
van het weiland verscheen om
iets aan de afrastering te re
pareren. Dat zag er blijkbaar
te gevaarlijk uit het vier
tal verdween.
Wat we hier ook hebben op
de Veluwe, tot leeuwen toe
wilde paarde zijn er toch niet
bij. Een aantal Veluwenaars
is daarom maar eens per bus
naar Dülmen in Westduits-
land gegaan, waar een kudde
van honderden wilde paar
den in stand wordt gehouden.
Hoofddoel van het bezoek:
kijken, hoe op deze dag vijfen
veertig eenjarige hengsten met
de hand zouden worden ge
vangen. Dülmen maakte er
een toeristisch evenement van
dat tienduizenden bezoekers
trok. Wellicht omdat toch al
les „uit het wild" ging werden
bovendien vier van de gevan
gen hengsten onder het pu
bliek verloot.
Zo ver zijn we met de leeu
wen toch nog niet.
m
m m ra
Twee oud-Apeldoornersmevrouw en de
heer drs. Jvan Wij he, burgemeester van
een van onze noordelijkste gemeenten in Ne
derland, Oostdongeradeel, hebben deze week
een onvergetelijke dag beleefd. Dat gebeurde
tijdens het bezoek van prinses Beatrix en prins
Claus aan hun gemeente. Het paar arriveerde
per helikopter, zag bijna alles en iedereen in
deze grote, maar dun bevolkte Friese gemeen
te, waar de Lauwerszeewerken vooral op re
creatief gebied nieuwe perspectieven openen.
Er waren deze week in de gemeente van de
Apeldoornse Fries Van Wij/ie veel bloemen,
er was geweldig veel plezier en enthousiasme
en dit alles zal nog een staartje krijgen als
straks Friezen op tegenbezoek komen in Dra-
ken$téyn en daar in de tuin zullen poten een
keur van Friese bloembollen, waarvan men
zegt dat het de mooiste van Nederland zijn.
Op deze foto geheel rechts burgemeester Van
Wijhe en geheel links zijn echtgenote.
Het zou wel aardig zjjn om alle mensen, die zoveel hebben ge
daan voor het zwembad van Groot-Schuylenburg en die dat
nóg doen eens te laten zien, hoe het zwembad er uit komt te
zien. Deze gedachte leefde al een tqdje bij de staf van Groot-
Schuylenburg, maar een tekening zegt niet veel en het maken
van een maquette van een overdekt bad is een hele toer. Nu
wordt er nooit lang gepraat op Groot-Schuylenburg en al gauw
stond dan ook de heer W. de Kluizenaar, hoofd van de afdeling
creatieve therapie, op met de mededeling: „Dat doen wü wel
even". Zo is het gebeurd. De maquette is klaar en werd al ten
toongesteld op de grote bazaar, die onlangs in Or
pheus werd gehouden ten bate van het zwembad.
Het ontwerp van de Arnhemse architect J. C. Sprey krijgt onder
meer een groot bassin in L-vorm, dat begint met een diepte
stand van 0 en zo verder, via 90 en 140 cm naar 2 meter. Dit
alles met gering verval, wat mogelijk is door de afmetingen: de
lange poot van de L is 20 meter, de korte 15, de breedte varieert
van 8 tot 7 meter. Het bassin kan in verschillende afdelingen
worden gescheiden, waardoor het mogelijk is, op verschillende
plaatsen tegelijk instructie te geven.
Voor individuele instructie zijn er nog drie „spetterbadjes",
waarin maar 10 cm water staat. Daarin komen de kinderen, die
anders wellicht nooit kennis gemaakt zouden hebben met zwem
water.
vITMAAL twee miniatuurpartije» uit
U recente toernooien. Het eerste partij
tje werd gespeeld in het kort geleden
gehouden toernooi te Bamberg waar de
onverwoestbare Paul Keres een nieuwe
overwinning boekte voor werelJkam
pioen Petrosjan en tal van beroemdhe
den. Het tweede partijtje werd eveneéns
kort geleden gespeeld, in de wedstrijd
om het kampioenschap van Argentinië.
Ook hier bleef de oudere generatie de
baas want het was de inmiddels 58-jarige
Miguel Najdorf die zijn jonge concurren
ten Panno en Sanguinetti een neuslengte
voor bleef.
Wit: LOTHAR SCHMID. *rt:
WESTERINEN (Bamberg 1968).
Engelse opening.
1. C2c4, e7e5 2. Pbl—C3, Pg8—f6 3.
Pgl—f3, d7d6 4. d2d4, e5—e4 5. Pf3—g5.
Lc8—f5 6. g2—g4!
(Scherp en ondernemend gespeeld.)
6. Lf5xg4 7. Lflg2, Pb8—c6 8.
Pg5xe4, Pf6xe4 9. Pc3xe4, Dd8—d7
(Het was beter geweest de mobilisatie
der strijdkrachten zo snel mogelijk te
voltooien en daartoe was 9Le7 aan
gewezen.)
10. h2—h3, Lg4—f5 11. Pe4—g3, Lf5—g6
12. h3—h4, h7—h6 13. Ddl—b3!
(Ziet er uit als etn ernstige fout maar
ls in werkelijkheid zeer sterk.)
13Pc6xd4?
(Hij loopt in de val.)
14. Db3e3f!, Pd4—e6 15. f2—f4!, f7—f5
(Anders komt 16. f5.)
16. Lg2xb7, Ta8d8 17. Lb7—C6!
Zwart gaf het op, want na 17Dxc6
18. Dxe6t, Le7 19. Dxg6t heeft hij een
stuk verloren.
Wit: ROSSETTO. Zwart: INCUTTO.
(Mar del Plata 1968.)
Pirc-verdediging.
1. d2d4, d7—d6 2. e2—e4, g7—g6 3.
Pbl—c3, Lf8g7 4. Lel—e3, Pg8—f6 5.
f2f3.
(Een minder gebruikelijke voortzetting
die in deze partij tot een snelle overwin
ning leidt.)
5c7c6 6. Ddl—d2, h7—h5?
(Blijkbaar tegen 7. Lh6 gericht. De lo-
perruil sorteert echter geen effect zolang
zwart niet kort rocheert. Pachman geeft
daarom terecht 6Pbd7 als het beste
aan met het mogelijke vervolg:
7. 0—0—0, Da5 8. Kbl, Pb6! 9. Pd5, Dxd2
10. Pxf6t, exf6 waarna wit slechts een
klein voordeel in handen heeft.)
7. 0—0—0, b7—b5 8. Pgl—e2, Dd8—a5 9.
Pe2—f4, e7e5?
(Beter was 9. b4 of 9. Pbd7. De
tekstzet leidt tot opening van lijnen in
de centrale sector hetgeen in verband
met de aanwezigheid van de zwarte ko
ning in het midden, catastrofale gevol
gen heeft.)
10. d4xe5, d6xe5.
De opgave van de week: hoe besliste
de witspeler de partij vanuit de dia
gramstelling?
De oplossing komt in de volgende ru
briek.
INCUTTO
abcdefgh
ROSSETTO
Oplossing.
De stand was:
Wit: (Bilek): Kgl, Dh5, Tal, Lel en e4*
Pc3 en h3, pionnen a2, b2, c2, d3, g3 ea
h2.
Zwart (Gheorghiu): Kg8, Dd8, Ta8 ea
f8, Lg7, Pc6 en d4, pionnen a7, b7, c5, d5.
e5, f7, h7.
Op 13f7—f5 zou gevolgd zijn: 14.
Le4d5t, Kg8h8 15. Ph3—g5, h7—h6 IC.
Dh5g6!l, h6xg5 17. Dg6—h5t en mat.
F EN der meest interessante partijen
uit de vierde ronde was de ontmoe
ting tussen de oude rivalen Roozen-
burg en Bergsma. Een ogenblik scheen
het zelfs, of de Fries zijn kunststukje uit
1954 zou herhalen, toen hij Roozenburg
volkomen onverwacht van de titel af
hield door een verrassende overwinning.
Behalve deze parallel vertoont de par
tij nog een andere: In het eerste gedeel
te is Roozenburg's spel op verstarring
gericht, terwijl in het tweede gedeelte
Bergsma is aangewezen op beperking
van de beweeglijkheid. Hoewel de tech
nische suprematie van de ex-wereldkam-
Gioen duidelijk valt te onderkennen, is
et toch Bergsma die op twee momenten
blijk geeft van een weldadig aandoende
onbevangenheid, die hem naast een ver
diende remise na de vijfde ronde ook
nog een plaats in de kopgroep oplevert
na een zeer zwak begin met twee neder
lagen.
Wit: P. Bergsma: Zwart: drs. P. Roo
zenburg; K.V.N. 25-5-'68.
1. 32—28 20—24; 2. 34—29 14—20; 3. 40—34
20—25: 4. 29x20 25x14; 5. 45—40 19—24; 6.
3732 16—21; 7. 31—26 11—16; 8. 36—31
14—19; 9. 34—29. Duidelijk is te zien, dat
zwart een zekere verstarring nastreeft,
terwijl wit juist de „ruimte" een be
weeglijke oorlogvoering, zoekt.
915—20; 10. 35—30. Beiden blijven
trouw aan hun principe I 1024x35; 11.
29—23 18x29; 12. 33x15 12—18; 13. 40—34
10—14; 14. 39—33 7—12; 15. 44—39 18—22; 16.
41_36 1—7; 17. 31—27 22x31; 18. 26x37
12—18: 19. 36—31 8—12; 20. 46—41 3—8; 21.
31—27 7—11; 22. 27—22 18x27; 23. 28—23
19x28; 24. 33x31 13—18. Voorlopig is wit er
in geslaagd het spel „open" te houden,
al geven de randschijven 15 van wit en
V
35 van zwart de stand toch een bepaald
uitgesproken karakter. 25. 31—27 9—13.
Hier speelt zwart wat oppervlakkig, het
geen na enkele zetten duidelijk wordt 26.
38—33 5—10?
Hoewel er schijnbaar nog weinig „aan
de hand" is, toont wit met zijn volgende,
zeer ingenieuze zet aan, dat de zwarte
stelling verborgen gebreken vertoont: 27.
33—29!' Dreigt met 39—33 en 34—30. Hier
tegen is (14—19) geen verdediging wegens
29—23 (18x40) en 27—22 (17x28) 32x5! Even
min kan (17—22) ook al wegens 29—23!
Zwart speelt daarom: 2713—19; 28.
43—38. Niet 39—33? wegens (19—24) 29x9
(4x13) 15x4 (13—19) 4X22 (17x30) met
uitstekend spel 282—7; 29. 38—33??
Laat zijn kansen lopen. Aangewezen was
49—43! (18—23 of?) 29x18 (12x23) 39—33! met
uitstekende vooruitzichten. 293540|
30. 34x45 18—22; 31. 27xbl8 12x13; 32.
49x38? Beter is 48x39. 32 7—12!
33. 33—29 tracht nu het zwarte spel vast
te leggen en zoekt zwart, met succes, de
beweeglijkheid: 3312—18; 34. 45—4#
19—23! 35. 40—34 17—22! De rollen zijn
omgedraaid en zwart is in de aanval. 36.
50—45 8—13; 37. 45—40 21—27! 38. 32x21
16x27; 39. 37—32 11—16; 40. 32x21 16x27 41.
41—37 14—19; 42. 40—35. Er dreigde (10—14)
en (14—20!) 4210—14; 43. 35—30 6—11:
44. 38—32 27x38; 45. 42x33 11—16; 46. 48—43
16—21? Weer iets te oppervlakkig. Direct
(23—28) geeft sterke winstkansen: 43—33
gaat niet door (28x39) 34x43 (14—20!) 15x24
en (19—23!). Na 43—39 (14—19) is wit vrij
wel verloren.
47. 47—41! 23—28 komt nu te laat.
Aan de lezers de opgave: Hoe forceer
de wit hier scherp berekend de remise?
OPLOSSING
Wit (Blom) 26. 29, 31. 33. 34, 36, 38, it,
43, 45, 48 (11 St.).
Zwart (Roozenburg) 6. 11, 12,14. 17, 13.
20, 22, 24, 27, 32 (11 St.).
Na (14—19) won wit door 43—39! (32x43)
33—28!! (22x44) 48x50! Dit had zwart over
zien. (24x33) 31x15 met winst.
Het beste is misschien nog: (32—3) belet
33—28 wegens (22x33!) 31x13 (33—39!) 42x31
(24—42) 48x37 (39x48!) en na 24—20 (24x35)
29—23 (18x29) 33x15 geeft (37—41) 36x4?
(27x36) goed spel.
Ook een geestig variantje is: (32—37)
45—40 (14—19) 40—35 (19—23) 33—28!! (23x32)
34—30 (24x33) 38x29 en de aanval tegen
zwarts linkervleugel slaat door.
In een parenwedstrijd wordt het speel
plan beïnvloed door de wedstrij-dtelling.
Zelden is het de vraag „kan ik mijn
contract wel maken", doch bijna altijid
„kan ik het béter doen dan mijn con
currenten?" In een robbertje of vier-
tallenwedstrijd zou onderstaand partijtje
helemaal geen probleem zijn maar hoe
het te hanteren in een parentoernooi?
754
AH2
O V B 9 7 4 2
V
die tegen groot-slem meestal de beste is,
doch tégen klein slem is het vaak ge
wenst een slag te ontwikkelen. De west
speler van onderstaand spel had het
niet eenvoudig zijn probleem legde ik
u vorige week voor:
85
9 A V8
O H B 10 8 7
AV7
10 6
B 972
O B 8
H V 9 5 3
B3
A843
C? H 10 8 6
O AV9
10 6
4 52
C? V54
1063432
4 H B 10 7 4
93
O A 9 3
B86
4 V963
<?10 7 5
O 6 42
943
4 AIO
C? VB 10 9 4
O AIO
A 10 4 3
Noord gever, niemand kwetsbaar.
Noord één ruiten OW passen zuid
één harten noord twee ruiten zuid
drie klaver noord drie harten zuid
drie schoppen (slempoging) noord
vier harten einde.
West komt tegen vier harten uit met
schoppenheer. Hoe speelt u als zuid???
Oplossing 8 juni.
Afwachtend uitkomen is een taktiek
4 A 2
V H B642
O V 5
H 10 5 2
West gever, niemand kwetsbaar. OW
pasten en NZ boden: noord èèn Sansa-
tout zuid drie harten noord vier
harten zuid vier SA noord vijf
harten zuid zes harten. West wint
slechts de hoofdprijs met schoppenstart,
maar niet velen zullen dat in de praktijk
durven doen. Toch is deze start vermoe
delijk zeker zo goed als een ander begin
het blijft allemaal gissen, maar „als"
oost schoppenvrouw zou bezitten heeft
west meer kans op succes dan wanneer
oost klavervrouw of ruitenvrouw zou
hebben.
Het tweede probleem heeft een méér
voor de hand liggende oplossing, ofschoon
er een speler van grote kwaliteit vereist
wordt om die uitkomst in de praktijk
te doen:
4 H V B 9 7
Q? A3
O H 7
A 7 4 2
Noord gever, niemand kwetsbaar. OW
pasten noord pas zuid één SA
noord twee klaver (Stayman) zuid
twee schoppen noord twee SA zuid
drie SA. West zou nu kunnen redeneren:
zuid heeft de schoppens en noord bleelc
in het bieden- vermoedelijk „geïnteres
seerd" te zijn in de hartenkleur. Een uit
komst in de hoge kleuren biedt du#
weinig kansen ergo lijkt het kansrijker
met een lage kleur te beginnen.
Klaver heeft het nadeel dat oost
daarin vrij sterk moet zijn (niet aanne
melijk volgens het bieden) en bovendien
kan die kleur slechts twee malen door
west ingespeeld worden. Ruiten heet
dus het paard waarop west moet wed
den om drie SA dowil te krijgen. Zowel
ruitenaas en de vrouw na, of direct rui
tenvrouw doet het contact sneuvelen.
Onzin, zegt u, zoiets vindt men niet in
de praktijk doch alleen maar op
krantepapier?! Dan hebt u het toch mis:
de Haagse meesterklasser Bram Korna
lijnslijper spéélde na geschetst biedver-
loop de ruitenvrouw voor waarmee drie
SA gedoemd was twee down te gaan!
Een voortreffelijk staaltje van goed
bridge.
Horizontaal.
1. werkgever
7. Noorse heldendichters
13. groet
14. lichaamsdeel
16. bevel
17. geregelde toestand
18. persoon
19. kleine hoeveelheid vocht
20. lichaamsdeel
21. zoogdier
22. rivier in Nederland
23. waterloop
24. nakomeling
25. drank
26. boom
27. zoogdier
32. stoel
34. zich verfrissen
38. herstellingsoord op Java
40. Bijbelse figuur
41. ernst
42. kuststrook
44. niet ongewoon
45. vochtig
46. prul
47. verfrissingsmiddel
51. soort jaarmarkt
55. kledingstukken
56. afsluiting
58. medemens
60. bloem
61. één der Sporaden
63. aantal
64. vervoeronderneming
65. plaat
67. lijf
71. maat
72. voorzetsel
73. drank
76. getal
77. opening in de verschansing
78. gelijk
79. gedachte
80. plaats in de N.O.P.
81. gesteente
82. betaalmiddel
83. wie dit doet, houdt zijn woord
84. vogel
Verticaal.
1. vlugschrift
2. buis
3. meisjesnaam
4. overblijfsel
5. voorzetsel
6. godheid
7. heimelijk
8. voertuig
9. slagkoord
10. getal
11. goed
12. op geen enkele plaats
15. drank
16. opening
28. zoogdier
29. brutaal
30. dwaas
31. spoedig
33. afsluitingsmiddel
34. lichaamsdeel v.e. dier
35. plaats in Overijsel
36. tandarts
37. stuk touw
39. ontvangen
41. Aziatisch volk
43. insect
44. zoogdier
47. schoonmaakartikel
48. godim
49. Europeaan
50. Bijbelse figuur
52. weefsel
53. Eng.meisjesnaam
54. bevel
55. ernstig
56. zoogdieren
57. dakkap
59. narigheid
61. strook zand
62. gewest
64. vogels
66. verfstof
68. regelmaat
69. meisjesnaam
70. doopvader
73. millioenvoud
74. zoogdier
75. deel van Sumatra
Oplossing vorige
cryptogram
Horizontaal: 1. voeteneinde, 8. lieverd,
10. notabel, li. sage, 12. pater, 13. zijde,
16. ellenden, 17. censor, 19. kamrad, 21*
werkloon, 25. kast, 26. sabel, 27. ding, 30»
extract, 31. knoedel, 32. puddingvorm.
Verticaal: 1. vleugel, 2. even, 3. einder,
4. nota, 5. embryo's, 6. klasse, 7. alweer,
9. dwalen, 14. knaap, 15. gekko, 18. be
reik, 19. Kikker, 20. misstap, 22. oliedom,
23. nagels, 24. mantri, 28. rand, 29. dodo*
