Apeldoornse ambassadrice
drie maanden naar V.S.
't Is niet
goed, 't is
niet slecht,
't is anders 3
F
Wéér een
minder
notities
Studenten van L.H.
willen op
de barricaden
Draadloos
alarm bij
politie
Bakkers in 't De Visserhuis
zoeken meer contacten
Met de camera aan het ziekbed
Rauwe melk: wel lekker
maar niet gezond
Goed voorbereid
Ook na het seizoen
SCHAKEN X door H. KRAMER
Kreten
Onder dwang
Stamboekvee
Cursus
Tandarts
Ingewandsziekte
E
'i* mm
mm m
MkB
m
mmm
mm
m
m m&m
5
E
m
O
mmm
DAMMEN
door J. M. BOM
N'
BRIDGE
door H. W. FILARSKI
CRYPTOGRAM
„W-'ees snel in het observe
ren, maar langzamer in
het oordelen" is het devies van
de internationale organisatie
Experiment in International
Living geen organisatie van
de laatste tijd, maar een groep
die al sinds 1932 werkt. Het
werk in het onderdeel Ambas
sador Exchange Program: jon
gen mensen met andere lan
den in kennis brengen niet als
toerist, maar vanuit het volle
dagelijkse leven. Zo gaat de
Apeldoornse studente Ida van
Veldhuizen (Leiden, rechten
en notariaat, 3e jaars) volgen
de week als ambassadrice naar
De grote beuk aan de De-
venterstraat in Apeldoorn,
fraai pendant van het onge
veer even oude exemplaar dat
aan de andere kant van 't ka
naal in de tuin van dierenarts
M. Lourens staat, is niet meer.
Betreurd door velen, is hij ge
vallen en afgevoerd naar de
slopers. En weer komt de
vraag op: waaromf
Gezegd is, dat de sleuven-
gravers voor gas- en waterlei
ding, die op 't ogenblik aan
het werk zijn bij de Deventer-
straat, de wortels van de
boom zó zwaar hadden aange-
kapt, dat de boom een gevaar
voor het verkeer werd. Bij de
eerstvolgende zware storm zou
hij zonder mankeren omval
len.
De sleuvengravers ontken
nen dat niet. „Maar", zo zeg
gen zij erbij, „de boom moest
tóch weg in verband met de
verbreding van de Deventer-
straat, die op het ogenblik ook
in uitvoering is. We zijn heus
niet zo slordig dat we maar
raak kappen als er een boom
staat, maar als die boom nu
tóch weg moet
En Rijkswaterstaat op zijn
beurt ontkent weer niet, dat
die boom inderdaad weg
moest in verband met de ver
breding van de Deventerstraat.
De beuk zou weliswaar niet
midden op de rijbaan komen
te staan, zoals op het werk
ook wel is te zien, maar wel
er precies tegen aan en dat
kan ook niet. ,Jl Is die beuk
wat kleiner was geweest zou
den we hem verplaatst heb
ben", zegt Rijkswaterstaat;
„dat doen we wel vaker, on
langs bijvoorbeeld nog bij ho
tel Bloemink". Maar dan mag
zo'n boom beslist niet dikker
zijn dan dertig centimeter. We
graven er een grote ring om
heen, zodat ook de haarwor
tels intact blijven, trékken
hem eruit en zoeken een
plaats op, waar hij niet meer
in de weg staat. Een riskante
zaak blijft het, want er gaan
nog heel wat bomen dood bij
zin verhuizing. Maar goed, we
proberen het, want het is de
moeite waard. In dit geval
kon het echt niet".
Blijft de vraag, wanneer we
zover zullen komen, dat we
om de laatste monumentale
bomen die we in de bebouwde
kommen van Nederland nog
hebben, zullen hééngaan. In
het buitenland zijn er al voor
beelden van gegeven door
mensen, die niet lachten toen
dat idee werd geopperd, maar
inzagen dat het vroeg of laat
toch die kant zal opgaan.
Vroeg of laat vroeg is het
al niet meer, en later kan te
laat zijn voordat we er erg in
hébben!
ie Verenigde Staten, waar zij
drie maanden zal blijven.
Snel in het observeren, lang-
samer in het oordelen dat
betekent voor haar: ik ga er
niet heen om te oordelen over
wat misschien goed of mis
schien kwaad is, maar ge
woon omdat het anders is dan
hier. Zij krijgt met de zestien
andere jongeren, die dit jaar
uit de strenge selectie zijn ge
komen, ook alle kans om van
uit die opvatting iets positiefs
op te bouwen. Vooral in de
acht weken, die worden door
gebracht bij in totaal vier ver-
;chillende gezinnen in Balti-
nore. Gezinnen die door het
jeroep van de vader arts
Dij voorbeeld middenin het
iagelijkse leven staan en die
zijn uitgezocht door plaatse
lijke groepen, die in nauw con-
:act staan met de organisatie.
Ook is er een sponsor, die te
voren heeft geïnformeerd naar
levensterreinen, waarvoor de
ambassadeurs in het bijzon
der belangstelling hebben.
Voor Ida van Veldhuizen is
dat het internationale recht.
|V"iet alleen wordt de ambas
sadeurs veel verteld en
krijgen zij veel te zien, ook
van henzelf wordt het een en
ander verwacht om een goede
We houden het meestal wel
rustig in Apeldoorn, maar er
kan opeens ook een hele poli
tiemacht nodig zijn voor iets
anders een ramp of wat
dan ook. De politie wil dan
ook graag een alarmerings
systeem hebben, waarmee op
korte termijn extra personeel
kan worden opgeroepen. B.
en W. zien daar wel iets in
en stellen de gemeenteraad
voor 10 alarmontvangers aan
te schaffen van f 925 per stuk.
Er is nu een apparaatje op
de markt, dat draadloos
werkt. Dat heeft het voordeel
dat de apparatuur niet aan
een vaste plaats is gebonden.
Het signaal, waarmee de be
nodigde extra politiemannen
worden gewaarschuwd, wordt
dan uitgezonden door de cen
trale mobilofoonpost in het
hoofdbureau van politie. Een
prettige bijkomstigheid: de
apparatuur kan behalve nood
seinen ook gewone boodschap
pen doorgeven.
wisselwerking te krijgen. Ida
van Veldhuizen zal bijvoor
beeld vaak moeten spreken
voor luisteraars uit zeer ver
schillende kring. Dat kunnen
schoolkinderen zijn, maar ook
ingenieurs. „Ik ben daarom
eerst nog een poosje toerist in
eigen land geweest om daar
straks niet als toerist te
staan", zegt zij: „Ik moet niet
alleen weten wat de hoofdstad
van ons land is, maar ook al
lerlei technische details van de
Deltawerken. Vooral voor
Amerika, waar ze alles pre
cies willen weten".
Juist het persoonlijke cachet
van dit bezoek trekt Ida
van Veldhuizen bijzonder sterk
aan: „Je komt er niet via een
organisatie waarachter de le
vende mensen schuil gaan, je
bent er zelf helemaal bij. Fijn
ook, dat je persoonlijke inte
ressen nu helemaal in het ka
der van de veelzijdigheid daar
worden gepast.
Het overige programma be
staat uit drie dagen vol voor
lichting in New York en Was-
rington en uit een week
„vakantie" tot besluit.
„Studenten van allerlei
groeperingen (werkgroep Ka
ter van de Alma Mater, Stud
'75 en Studenten Vak Bewe
ging) zijn vastbesloten om de
nieuwe kritische universiteit
in Wageningen in te voeren.
Het liefst in samenwerking
met het bestuur en de hoog
leraren en de wetenschappe
lijke staf, maar als deze de
medewerking weigeren zullen
de studenten dwang gebrui
ken. Dan kunt u over een
jaar Parijse toestanden in
Wageningen verwachten", zo
valt te lezen in een pamflet,
dat de studentenwerkgroep
Kater van de Alma Mater on
der alle Wageningse studen
ten heeft verspreid.
In revolutionaire termen
wordt uiting gegeven aan on
tevredenheid, maar wat de
„kritische universiteit" pre
cies inhoudt en wil bereiken,
blijft een duistere zaak. De
studenten ontkennen overi
gens niet dat zij onder in
vloed staan van het klimaat
van agitatie in het buitenland.
Van aanstaande academici
had men dan misschien kun
nen verwachten dat zij zich
niet zonder meer door emo
ties hadden laten meeslepen
en waar het gaat om een
zo belangrijke zaak als her
vorming van het universitair
onderwijs het iets verder
gebracht hadden dan 'n pam
flet met ongemotiveerde kre
ten.
Niettemin schijnen de pam
fletschrijvers het te betreuren
dat er in Wageningen niet
eerder sprake van een studen
tenprotest is geweest. Zij ver
klaren het aldus:
„In het klein en genoeglijk
stadje Wageningen werken de
studenten, staf en hooglera
ren op een intiem te noemen
wijze, in kleine groepjes, sa
men. Juist door die kleinheid
van de LH zijn de toestanden
en voorzieningen voor de stu
denten in Wageningen beter
dan in vele Nederlandse uni
versiteitssteden."
Onder invloed van de ge
beurtenissen in het buitenland
meent een aantal studenten
nu echter het „kritisch in
zicht" te hebben gekregen,
dat hun toestand onhoudbaar
is en er desnoods onder dwang
verandering in moet worden
gebracht...
De werkgroep: „Onder in
vloed van de studentenbewe
gingen in het buitenland be
ginnen ook in Wageningen de
studenten zich bewust te wor
den van het feit dat zij in het
huidige systeem stamboekvee
zijn; vee, waaraan door ve
len hard gewerkt wordt om
het mooi glimmend te krijgen
en waaraan veel geld en zorg
wordt besteed, maar wat to
taal niets te zeggen heeft over
eigen lot en wat na enige ja
ren met huid en haar aan de
maatschappij verkocht zal
worden. De hogeschool leidt
op voor de maatschappij van
gisteren."
„Gisteren werd de wereld
geregeerd door de heren en
de hogeschool leidde knappe
dienaars op die konden uit
voeren wat de heer wenste.
Vandaag nemen de dienaars
het heft in handen. De maat
schappij van de toekomst heeft
daarom mensen nodig die de
maatschappij van de toe
komst afdwingen."
„De mensen, die de touw
tjes in handen hebben, zullen
zij het schoorvoetend en
onder protest de studen
ten medezeggingschap geven,
zodra zij inzien dat het niet
anders kan", aldus het pam
flet.
Het is misschien erg ro
mantisch om op de barrica
den te gaan, maar van een
student wordt toch tenminste
verwacht dat hij weet waar
om, kan argumenteren en zo
veel zelfkritiek heeft, dat hij
niet dreigt met Parijse onlus
ten.
TVa de brand, waarbij de
School voor Banketbak
kers haar buitencentrum bij
Lunteren verloor, duurde het
een hele tijd voordat de bak
kers hier terugkwamen. Maar
ze kwamen terug, zoals was
afgesproken. Grote acties
werden op touw gezet, in en
buiten Amsterdam en vorig
jaar kon het De Visserhuis in
Lunteren worden aangekocht.
Samen met leerlingen van an
dere scholen brachten de jon
ge bakkers de zaak in ge
reedheid voor het eerste sei
zoen. De officiële status van
het huis werd studiecentrum
voor groepen, die hier werk
weken zouden doorbrengen.
Vooral van nijverheidsscho
len werd belangstelling ver
wacht, maar andere groepen
zouden evenzeer welkom zijn.
De schuld van f 100.000,die
nog op het gebouw rustte, zou
voor een groot deel gedelgd
worden door het bedrijfsleven
in bakkerij- en horecasector,
waarin vele ondernemers zelf
goede herinneringen hebben
aan het buitencentrum van
vroeger.
Nu zijn we een jaar ver
der. Is het tot dusver ge
lukt? De bakkers, die door
zoveel opoffering en enthou
siasme hun eigen huis terug
kregen, kijken niet allemaal
even optimistisch bij het ho
ren van die vraag. Het huis
met zijn zestig bedden is voor
dit seizoen niet vol bezet en
voor de tijd na het seizoen,
waarin de zaak ook moet
doordraaien, zijn nog geen
aanmeldingen binnengeko
men. Dit, terwijl de prijs van
veertig gulden per week per
persoon toch niet al te gek is
en er in de kring van het nij
verheidsonderwijs eerst veel
belangstelling werd getoond.
Een moeilijkheid is natuurlijk
dat een groep bij voorkeur te
gen de zestig leden moet heb
ben; anders komen er twee
groepen tegelijk in het huis,
wat niet altijd even soepel
werkt. Voorts loopt het met
de bijdragen uit de bakkerij
en horecabedrijven niet meer
zo hard.
Het vermoeden bestaat, dat
sommige scholen ook worden
afgeschrikt door de omstan
digheid, dat in het De Vis
serhuis geen jeugdleiders
zijn. Regel is namelijk, dat
de onderwijskrachten zelf
meedoen met de jeugd, zoals
dat ook altijd bij de School
voor Banketbakkers met goed
resultaat is gedaan. „Een le
raar is van nature toch al
jeugdleider?" zegt een leraar
van de school. Hij zegt ook,
dat de sfeer op school ten
zeerste gediend kan zijn met
zo'n gezamenlijke vakantie-
of werkweek, waarin de on
derwijskrachten het samen
met de kinderen uitzoeken,
zonder hulp van andere jeugd
leiders.
Vroeger maakte dit alles
niet zoveel uit voor de SVB;
het oude houten buitencen
trum was onbelast en aan on
derhoud vroeg het ook niet
veel. Nu is er een flinke
schuldenlast en moet boven
dien meer worden uitgetrok
ken voor het onderhoud. De
bakkers laten het hoofd nog
geenszins hangen, maar zij
hopen wel wat meer aanslui
ting te vindein met andere
jongelui en ouderen, die zij
met hun enthousiasme zeker
wel kunnen aansteken als
er eerst maar wat meer con
tact is.
41 eerder stonden dokter
en fotograaf samen over
de patiënt gebogen en gaf de
foto aanwijzingen, die van be
lang waren voor de behande
ling. Maar één ding bleef hin
deren: nooit was die foto di
rect klaar. Een moeilijk ge
val, omdat bijvoorbeeld bij
operaties bepaalde realiteiten
maar even zichtbaar zijn en
daarna weer aan het oog wor
den onttrokken.
Intussen ontwikkelde in de
Verenigde Staten dr. Edwin
H. Land zijn „direct-klaar-
fotografie". Voor hobbywerk
en later ook in de industrie
ging zijn systeem er direct al
vlot in. De dokter wachtte
nog, want de apparatuur was
voor hem tot dusver onvol
doende ontwikkeld. Maar als
hij ook eens zijn zwart-witfo-
to's binnen vijftien seconden
na het openen van de sluiter
kon krijgen en zijn kleurenfo
to's binnen zestig seconden...
En dan liefst ook nog met een
houdbaar negatief, dat ook
later gebruikt zou kunnen
worden.
In de techniek, ook in de fo
tografische techniek, blijven op
den duur weinig wensen on
verhoord en zo is het ook met
deze wens gegaan. Een en
thousiast getuige daarvan is
de Apeldoornse fotograaf Piet
Politiek, die naast zijn „ge
wone" werk in zijn zaak aan
de Roggestraat een cursus in
foto-apparatuur voor medi
sche en politie-doeleinden
volgde bij Polaroid-Land en
daarna benoemd werd tot
technisch dealer voor onze
omgeving. Hij doet nu op dit
gebied nogal wat voorlich-
tingswerk, gaarne uitgaande
van het principe dat hij ook
bij de voorlichting vanzijn
amateur-klanten huldigt: „je
moet er even de tijd voor ne
men"
Elders is al gebleken,
dat het snelle werken in de
fotografie vooral van belang
kan zijn bij ziekenhuisopna
men, bijvoorbeeld na een on
geluk. Een kaakchirurg kan
onmiddellijk een foto nodig
hebben van de omgeving
rondom een paar weggesla
gen tanden. Ook meteen be
schikbare foto's van gebroken
of ontwrichte ledematen en
andere kwetsuren kunnen de
behandelende arts belangrij
ke aanwijzingen geven voor
directe behandeling. Dit alles
zonder dat de patiënt door
langdurige onderzoeken ex
tra wordt vermoeid.
Dan is er de tandarts, die
door het nemen van foto's
voor en na het trekken nauw
keurig kan bekijken, in hoe
verre het gezicht verandert
van een patiënt, die een
kunstgebit krijgt. Voor de
tandarts is er zelfs een appa
ratuur met houders en spie
gels, waarmee foto's binnen
in de mond kunnen worden ge
maakt.
Voor de politie zijn er ten
slotte ook mogelijkheden. De
heer Politiek kan dat o.m.
demonstreren door een scher
pe foto te maken van een vin
gerafdruk, die hij met wat
potloodslij psel heeft bestre
ken. De politie heeft er een
beter poeder voor en kan dus
nog betere afdrukken krijgen.
En het einde van de moge
lijkheden is zeker nog niet in
zicht.
Overigens stelt de heer Poli
tiek er prijs op, te verklaren
dat zijn zaak allerminst een
wetenschappelijk centrum is
geworden, maar vooral de foto
zaak gebleven is die zij voor
dien ook was. Als voorbeeld
daarvan kan hij o.m. wijzen op
een noviteit in onze omgeving,
die bij de laatste uitbreiding
is aangebracht: een apparatuur
waarmee hij belangstellenden
die daarvoor volgens de re
gelen van de kunst worden ge
schminkt in korte tijd van
grote series kleurenfoto's kan
voorzien.
F)e „vrije melk" in na-
volging van de benzine
misschien ooit nog eens witte
melk te noemen die de
laatste tijd door sommige boe
ren rechtstreeks aan de con
sument wordt geleverd
stelt niet alleen de zuivelhan
del voor problemen. Ook de
dokter wil er wel iets over
zeggen. Veel mensen blijken
die melk namelijk ongekookt
te drinken. We hebben in Ne
derland immers een tbc-vrije
veestapel en wat kan je dan
nog gebeuren?
De GGD in Apeldoorn ver
klaarde ons desgevraagd, dat
er toch wel het een en ander
kan gebeuren. Ter vergelij
king kan het periodieke STI-
MA-onderzoek dienen.
In eerste aanleg was dat
een onderzoek op longtuber-
culose, maar bij de tegen
woordige stand van zaken in
de medische wetenschap komt
bij dat onderzoek veel meer
aan het licht. Mensen die dus
niet meer naar de STIMA-wa-
gen komen onder het motto:
„Och, je hoort toch niet veel
meer van tbc" hebben kans,
dat zij met een heel andere
ziekte blijven rondlopen, die
door de STIMA aan het licht
zou zijn gekomen.
en soortgelijke situatie
hebben we met de onge
kookte melk. De kans dat men
er een tbc-infectie van op
loopt, is niet groot, maar er
zijn heel wat andere infecties,
die wel degelijk door het drin
ken van ongekookte melk kun
nen optreden. Met name kun
nen de ingewandsziekten wor
den genoemd, die in ons land
bovenaan staan in de rij van
verplicht te melden besmette
lijke ziekten. De te vrezen
bacillen hoeven bovendien niet
uit de koe te komen, maar
zullen veeleer in de melk te
recht komen in de tijd tussen
het melken en de consumptie.
De GGD wil hiermee aller
minst zeggen dat onze boeren
niet netjes zijn op hun melk
gerei; het is een normale
zaak, dat bij de behandeling
van de melk onzichtbare onge
rechtigheden tot het produkt
toetreden. Daarom wordt die
melk in de zuivelfabrieken
gepasteuriseerd.
l^ortom, we vinden het uit
een oogpunt van hygiëne
beslist onprettig, dat mensen
ongekookte melk drinken", al
dus de GGD; „dat geldt in
nog sterkere mate wanneer
men het aan kinderen geeft en
met warm weer wordt alles
nog gevaarlijker".
We horen het: de dokter
geeft het zijn eigen kinderen
niet, hoe lekker die rauwe
melk ook mag zijn.
Ex-wereldkampioen Botwinnik
verstaat de kunst om het publiek in
spanning te houden. Zijn stijl leent
zich daar wonderwel voor, want hij
hecht bijzonder weinig waarde aan zijn
pionnenstelling. Veel meer streeft hij er
naar zijn stukken een maximale activi
teit te verschaffen en als dat eenmaal
gelukt is, diepe combinaties uit te broe
den. Een briljant staaltje van zijn kun
nen leverde hij in het onlangs gehouden
toernooi te Monte Carlo, waar de Rus de
2e plaats bezette achter Larsen. In de 6e
ronde trad Botwinnik aan tegen niemand
minder dan de Hongaarse grootmeester
Lajos Portisch. Deze partij zal de Hon
gaar nog wel lang heugen want hij werd
op een verschrikkelijke manier van het
bord gezet. Botwinnik kreeg voor zijn
fraaie spel in deze partij later de
schoonheidsprijs toegewezen.
Wit: botwinnik. Zwart: Portisch.
(Monte Carlo 1968.)
Engelse opening.
1. c2c4, e7—€5 2. Pbl—C3, Pg8—f6 3.
g2—g3, d7—d5 4. c4xd5, Pf6xd5 5. Lfl—g2,
Lc8e6 6. Pgl—f3, Pb8—c€ 7. 0—0, Pd5—b6
8. d2d3, Lf8e7 9. a2—a3 (Deze variant
speelde Botwinnik een kwart eeuw gele
den ook al.) 9a7—a3l
(Het is noodzakelijk de opmars b2—b4
te verhinderen want anders krijgt wit
een kansrijk initiatief op de damevleu
gel.)
10. Lel—eJ, O-O
(Dit is volgens Pachman niet het
nauwkeurigst. In een partij Botwin
nik—Flohr, Wageningen 1958 volgde 10.
Pd5! 11. Pxd5, Lxd5 12. Tacl, 0—0 13
Da4, Te8 met ongeveer gelijk spel.)
11. Pc3a4!, Pb6xa4 12. Ddlxaé, Le6—d5
13. Tfl—Cl, Tf8e8 14. TCI—C2
(Langs een omweg heeft zwart toch
ongeveer dezelfde stelling bereikt als
aangegeven bij de 10e zet.)
14Le7—f8 15. Tal—cl. Pc6—b8?
In de verwachting de druk via de
c-lijn van zich af te kunnen schudden
door 16c8 omdat wit immers toch
niet op c7 mag nemen?!)
16. Tc2xc7ü
(Zeer verrassend, maar de brutale inval
is nog maar een begin.)
16Ld5c6 17. TC1XC6Ü, b7xc6 18.
Tc7xf7!
(Dit schitterende torenoffer is de poin
te van wits 16e zet. Zwart mag de toren
niet nemen zoals blijkt uit: 18Kxf7
19. Dc4+,Kg6! 20. De4f!, Kf7 21. Pg5t. Ke7
22. Dxe5t, Kd7 23. Lh3t en wint.)
18h7—h6 19. Tf7—b7, Dd8—c8 20.
C4t!, Kg3h8.
(Niet 20De6 wegens 21. Pxe5.)
21. Pf3h4
(Het derde torenoffer in deze partij.)
21Dc8xb7 22. Ph4—g6t, Kh8—h7 23.
Lg2e4!, Lf8d6
(Er dreigde 24. Pe7f en 25. Dg8 mat.)
24. Pg6xe5t, g7—g6 25. Le4xg6t, Kh7—g7
Het probleem van de week: op welke
wijze besliste Botwinnik met wit de par
tij vanuit de diagramstelling?
De oplossing komt in de volgende ru
briek.
PORTISCH
abcdefgh
BOTWINNIK
OPLOSSING
De stand was:
Wit (Rossetto): Kcl, Dd2. Tdl en ht
Le3 en fl, Pc3 en f4, pionnen a2, b2. et
e4, f3, g2, h2.
Zwart (Incutto): Ke8, Da5, Ta8 en ht
Lc8 en g7, Pb8 en f6, pionnen a7. b5. cd,
e5, f7, g6 en h7.
Er volgde: 11. Dd2—d61, Pf6—d7 (Of: ÏL
exf4 12. Lc5, Pg8 13. Pxb5i, CXb5 14.
Lxb5t en wint.) 12. Pf4—d5! c6xd5 (Of: ll
Lf8 13. Pc7t, Kd8 14. LgSt en mat.) lt
Pc3xd5 en zwart gaf het op.
A vijf ronden, voor dit jaar bijna op
de helft van de wedstrijd, heeft niet
Roozenburg de leiding, zoals alge
meen verwacht werd, maar zijn Van
Dijk en Okrogelnlk de koplopers in de
strijd om de nationale titel. En hoewel
nog geen enkele voorspelling kan wor
den gedaan over de einduitslag, is het
toch wel duidelijk, dat Roozenburg al
zijn technische en tactische kunnen in de
strijd zal moeten werpen om deze twee
achter zich te laten.
Van Dijk verovert zijn punten zoals
elk jaar: geen groot strategisch over
wicht is in zijn partijen te bespeuren,
maar op de beslissende ogenblikken
beschikt hij over de gave voor tactische
verrassingen te zorgen. Hieronder zijn
partij tegen de bondssecretaris, waarin
dit duidelijk te zien is:
Wit: Ir. G. van Dijk; Zwart: A. J.
Ivens; Utrecht 23-5-'68 K.v.N. 1. 31—26
18-23; 2. 36—31 12—18; 3. 41-36 7—12 4.
46—41 1—7; 5. 31—27 20—24 6. 36—31 14—20;
7. 33—38 10—14; 8. 41—36 4—10; 9. 28—22.
Dit bepaalt goeddeels het verloop van
het middenspel. Wit laat zwart het cen
trum en opereert verder aan de randen.
Het normale vervolg van deze opening.
917x28; 10. 27—21 16x27; 11. 31x33
11—17; 12. 32—27 20—25. Een wat agres
sievere consequentie ware nier (24—29)
33x24 (20x29) 13 34—29 23x34; 14. 40x20
15x24; Wit wil toch wel „bewegingsvrij
heid" hebben.
GETROUW
Interessant is echter ook 37—31 (14—20)
27—21, om zwart mogelijk in de „U-
trecht"-aanval te dwingen.
13. 45—40 10—15: 16. 40—34 5—10; 17.
50-45 15—20; 18. 44—40 18-23; 19. 27—21
13—18.
Beiden getrouw aan het gekozen prin
cipe: wit de omsingeling via de bordran-
den, zwart het centrum om eerlang de
aanval te openen.
20. 37—31 8—13; 21. 21—16 10-15; 22.
42—37 3—8 23. 37—32 23—29.
Weer had zwart de mogelijkheid door
(24—29) 33x24 (19x30) 35x24 (20x29) in de
aanval te gaan. Hij geeft er echter de
voorkeur aan, de „tast en zoek"-periode
te doen voortduren.
24. 34x23 19x37; 25. 31x42 14—19; 26. 42—37
18—23; 27 37—32 12—18 28. 47—42 8-12; 29.
42—37.
Weer staat zwart voor de beslissing,
maar deze is nu al veel minder eenvou
dig geworden. Na (24—29) 33x24 (19x30)
35x24 (20x29) is het gevaar van een
omsingeling zeker niet denkbeeldig, al
kan b.v. na 39—34 (18—22) met de bevrij
ding (23—28).
Zwart kiest: 2917—22 30. 37—31
24—30 31. 35x24 20x29 32. 33x24 19x30.
In plaats van de centrumaanval pro
beert zwart tot een vleugelattaque te
komen. 33. 39—33 30—35 34 31—27 22x31;
35 36x27 35X44 36. 49x40.
Dreigt nu 32—28 3613—19; 37. 33—28
9—13. Schijnbaar krijgt zwart nu in deze
klassieke stelling het voordeel door de
witte randschijven op 16 en 26. Wit heeft
echter de zaak volkomen onder controle:
38. 40—34 15-20; 39. 43—39 6—11; 40.
45-40 11—17; 41. 40—35 20—24; 42. 48—43
(Zie diagram).
Hier verkeerde zwart in ernstige tijd
nood en vervolgde met: 422—8, het
geen hem in de moeilijkheden bracht, al
is ook hier nog geen sprake van duide
lijke winst voor wit. Als opgave voor de
lezers deze week: Hoe kon zwart op dit
moment de remise afdwingen?
In de partij volgde: 43. 3430 25x34;
44 39x30 23—29 45. 27—22! 18x27; 46.
32x21 13—18; 47 28—23 19x28 48. 30x19
28—33 49. 38-32 33—38?
De beslissende fout alsnog ls (29—3#
vrij zeker remise.
50. 19—14! 38x49; 51. 14—10 49x27; St.
21X32 29—34; 53. 10—41 18—22; 54. 4x3l
34—39; 55. 32—28!
Dwingt weer tot offeren, maar zwart
ziet ook de laatste slotcombinatie niet:
5539—44? 56. 28—22! 17x28; 57. 16—11
7x16; 58. 26—21 16x27; 59. 36x50. Zwart
geeft op.
OPLOSSING
De stand was: Wit: Bergsma 15, 29, 30,
33, 34, 37, 41, 43 (8 st.); Zwart: Roozen
burg 4, 13, 14, 18. 19, 21 22 28.
Wit speelde: 15—10! (28x48) 10—5 48x26)
29—23 (18x40); 30—24 (19x30) 5x11 (26—42)
11—44 (13—19); 41—36! (dreigt 38—31 en
44—49) (42—20) 36—31! Remise is niet te
voorkomen.
tv71e het onderste uit de kan wil.Men
W ZOU bij het partijtje dat lk u vorige
week toonde kunnen proberen om élle
dertien slagen te maken. Daarvoor is dan
nodig dat rultenheer sec of tweede bij
oost zit en ook de troeven (hartens) zich
netjes gedragen. Deze combinatie van
gunstige factoren heeft zo weinig kans,
dat het beter ls te spelen op een 'vaste
vijf harten';
#754
C? AH 2
AVB9742
V
B3632
0 8 7
éHVt
C 6 5 3
H 8 6 5
H 8 6
AIO
Q? V B 10 9 4
O AIO
AIO 4 S
Noord gev., niem. kwb. Noord één rui
ten - zuid één harten - noord twee
ruiten - zuid drie klaver - noord drie
harten - zuid drie schoppen - noord vier
harten - einde.
West startte met schoppenheer en ln
de finale der WP-7-Sansclub zag ik een
spelleider de goden tarten: hij probeerde
groot slem te maken. Slag 1 werd met
schoppenaas genomen, slag 2 was voor
hartenheer van tafel en toen volgde een
snit naar de ruiten tien. West maakte
ruitenheer, speelde ruiten na die oost
troefde, waarna OW nog een schop
penslag kregen. Precies vier harten ge
maakt en een slechte score voor NZ.
Een beter speelplan lijkt de eerste
schoppen te duiken! Speelt west géén
troef na, dan Is vijf harten zonder moei
te te maken daar er drie klavertjes op
tafel (noord) afgetroefd kunnen worden.
Speelt West wél troef na, dan is er
weliswaar door het aftroeven van twee
klavertjes een vaste vier harten te ma
ken, doch dat is ln een paren wedstrijd
niet genoeg. Beter is te spelen op één
der volgende kansen: de troeven zitten
goed of als troef slecht zit, kan rui
tenheer nog goed zitten.
De door west in slag 2 nagespeelde
troef gaat naar zuids harten negen, dan
volgt nog een rondje troef en als OW
bekennen, kan zuid voortzetten met rui
tenaas en nogmaals ruiten. Dit levert
dan elf slagen op. Zouden de troeven
blijken 4:1 te vallen, dan kan van noord
uit in slag 5 de ruitensnit worden ge
maakt (als oost 4 troeven heeft), of éérst
klaveraas en klaver na om pas daarna ln
ruiten te snijden (als west 4 troeven
heeft).
De zéér goede paren-wedstrijdspeler
heeft geleerd, dat hij het met het nemen
van kansen niet té bont moet maken.
Hopen op goed troefzitsel en ruitenheer
tweede bij oost is even 'kansrijk' als dat
wij de hele zomer mooi weer zullen
hebben!
Nieuwe opgave.
IN het laatste maandblad van de Neder
landse Bridge Bond doet Tannah
Hlrsch, thans verblijvend in de Ver
enigde Staten, een voorspelling: het we
reldkampioenschap voor landenteams zal
vermoedelijk bij USA terecht komen. Nu
is Tannah voorzichtig genoeg om er ook
bij te zeggen dat deze voorspellingen
door de Amerikanen al tien jaren achter
een worden gedaan, maar, zegt hij, dit
maal zijn de Amerikanen sterker dan
ooit en de Italianen lijken niet op hun
best. Veel ervan geloven doe ik niet
ik heb in al die jaren slechts één team
gezien waarvan de paren in staat zijn op
kritieke ogenblikken vrijwel volmaakt
bridge te spelen en dat was uitslui
tend het Italiaanse. En zoals het dan
meestal ook nog gaat: als de nood het
hoogst ls.... hebben de Italianen vaak
niet over geluk te klagen. Dat kan wel
eens veranderen zult u zeggen. Misschien
maar het is blijkbaar een hardnekkige
gewoonte van vrouwe Fortuna om bij de
sterkste op schoot te gaan zitten! Wat
vindt u b.v. van dit historische partijtje
der Italianen?
West Oost
9 8 6 A
C> A 9 8 7 5 9HV 3
O 10 8 <>AHV 9 4 3 I
V 8 6 +H3
Oost gever, niemand kwetsbaar. OW
boden: oost twee klaver - west twee
ruiten - oost drie ruiten - west drie
harten - oost vier harten - west vijf
harten - oost zes harten - einde.
Uitstekend geboden, vooral door west.
Maar hoe speelt u dit bij uitkomst van
schoppen vier door noord? De acteurs
enz. worden volgende week aan u voor
gesteld.
HnrtrrmtAJil' Vertikaal: 1. pamflet; 2. ader; 3. Tine; Meden; 43. dar; 44. bok; 47. was: 48. Atej
,mtton 4. rest: 5. onder; 8. Nereus; 7. steels; 8. 49. Ier; 50. Sem; 52. rag; 53. Mae; 54. sta;
1. De ondeugd kan er niet tegen (8) kalei- 9 !ont- 10 drie- ll edel- 12 ner- 55. waardig; 56. hamels: 57. koepel: 59.
4. Moeilijke rit Jens;' 15. kummel16 'spleet28. los29. «j*»*®: 61«st^-: k ve"5
8. Vochtbijter? (8) astrant; 30. nar; 31. dra: 33. dop; 34. bek; 66. sepia. ï8. orde. 69. Mies. <0. peet. 73.
9. Tienen waren hem net niet genoeg 35 ^ne; 36. dentist: 37. end; 39. innen; 41. me*a- 74- ever. 75. Dell.
(6)
10. Stukjes halm rond de kin (8) I K I I 1 la
11. Verder mag men niet gaan (6) II 2. I I I
13. Daar zit geen lijn in (10)
17. Verplaatsing in de gevarenzone (10)
21. Door water begrensd (6)
22. Zo laat het zich aanzien (8)
23. Waardige partner van een beauty (6)
25. Voor deze overtreding boeten we al
lemaal (8)
26. Zij rusten uit van hun beroep (6)
27. Land van herkomst (4)
28. De buitenzijde van het goed (3)
Verticaal:
1. Deze zijde kan ook katoen zijn (6)
2. Dit kan niet worden gegeven (6)
3. Hij is een palm groter dan zijn maat
00)
5. In zekere zin een oude kermis (8)
6. Daarmee maakt men het netjes of
weg (8)
7. Zo geplaatst ls goed geschikt (8)
12. De snelheid van de pech (10)
14. Deze vogel ls de grootvader van het
lam (8)
15. Dit ls altijd meer (8)
16. Odin was hun baas (4)
18. Goklonen (6)
19. Deze jongen zit voor aan het schip
(6)
20. De voorraad in het weefsel (6)
24. Deze eilandbewoner zit achterstevo
ren in het koor (3)
Oplossing vorige
kruiswoordraadsel
Horizontaal: 1. patroon; 7. Skalden; 13.
adie; 14. nek: 16. sta; 17. orde; 18. mens;
19. druppel; 20. nier, 21. fret; 22. Eem; 23.
Lee; 24. telg; 25. rum; 26. els; 27. eland;
32. sedes: 34. baden; 38. Tosarl; 40. Lot;
41. menens; 42. strand; 44. bekend; 45.
nat; 46. vod; 47. waaier: 51. kermis; 55.
wanten: 56. hek: 58. naaste: 60. aster: 61
i Samos: 6::. cetal: 64. R.T.M.: '6 ets: 67
j romp: 71 o:e; 73. mcr' drie
j 77. valreep. <8. even: 79. idee; 80. Ens;
181. lei; 82. geld; 83. gestand; 64. kanarie.
