Veenendaals
dagblad
Verrassing bij Franse verkiezingen
Buiten
Rusk naar Bonn om over
Berlijn te spreken
BP-opposanten
blijven in Kamer
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Wisselvallig
Tweede ronde
kan nog veel
veranderen
Humphrey wil
wapenrust
in Vietnam
BROODPRIJZEN
Braziliaan met
ruilhart
overleden
Tsjechen mogen
grens over
Kwartaalabonnees
bespaar incasso
Betaal per giro
Vuurgevecht aan
Suez-kanaal
Freule Wttewaall
van Stoetwegen
commandeur O.N.
Medicijnen in
Vietnam door
corruptie
verdwenen
VROUW UIT EDE
VERONGELUKT
Zonderling gedrag
HANDEL
AANTAL
LUCHTBRUG
KERNWAPENS
E. Louw overleden
BREUK MET HOOFDBESTUUR
Hoogge plaatste
stakers
Sterns verjagen
badgasten
Bur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op di„ do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
MAANDAG 24 JUNI I968 - 42e JAARGANG no. I46
DE GAULLE WINT EERSTE RONDE
PARIJS De Gaullisten, die enige weken geleden nog voor hun politieke
bestaan vreesden, kunnen meer dan tevreden zijn.
Bij de eerste verkiezingsronde voor een nieuwe nationale vergadering, hebben
zij veel meer dan het dubbele aantal kandidaten gekozen gekregen van de
vergelijkbare eerste verkiezingsronde van maart 1967.
Toch wordt in kringen van de Franse regering ondanks alle vreugde over het
behaalde succes tegen voorbarige prognoses gewaarschuwd.
Na de jongste ernstige crisis met negen miljoen stakers, volkomen straatop-
roeren in Parijs, is het verlangen van de meerderheid van de Fransen naar
terugkeer tot orde en stabiliteit even gunstig voor de Gaullisten geweest als
nadelig voor de linkse oppositie gebleken.
De leiders van deze oppositie hebben zondagavond hun teleurstelling nauwe
lijks kunnen verbergen. Hun stille hoop is gevestigd op een „verbond van links"
volgende zondag, waarbij een gewone meerderheid beslissend is.
Een Franse commentator drukte
zijn mening over het resultaat van de
eerste ronde als volgt uit: „De Gaul
listen wonnen, omdat zij de orde tegen
de wanorde uitspeelden. De communis
ten verloren, omdat zij zowel op de
revolutie als op de orde speculeerden.
Oud-premier Pierre Mendes-France,
die in een district in Grenoble nog niet
op herverkiezingen kan rekenen zei:
„De regering loopt het gevaar zich ge
plaatst te zien tegenover moeilijkhe
den van hen die voor haar hebben
gestemd, maar die boven alles niet be
reid zijn hun eisen op te geven. Het is
niet onmogelijk dat wij vroeger dan
wij verwachten weer betogingen zullen
meemaken, die even gewelddadig zul
len zijn als die we net achter de rug
hebben".
De grote stemmenwinst van dê Gaul
listen komt eigenlijk onverwacht. Op
basis van opiniepeilingen was voor de
Gaullisten een stijging van niet meer
dan 2 pet verwacht.
Francois Mitterrand, voorzitter van
het verbond van het democratische en
socialistische links (FGDS), werd in
het departement Nièvre in Midden-
Frankrijk, tot een tweede stemronde ge
dwongen. Verleden jaar won hij daar
al in de eerste ronde, Mitterrand, die
45 pet. van de stemmen kreeg bij de
presidentsverkiezingen in 1965, is een
van de felste critici van het bewind.
NEW YORK De Amerikaanse vi
ce-president Humphrey heeft zich in
een interview voor de New York Ti
mes uitgesproken voor een onmiddel
lijk staakt-het-vuren in Viëtnam, waar
door volgens hem een sfeer zou wor
den geschapen die een vruchtbaar ver
loop van de onderhandelingen in Parijs
mogelijk maakt.
Het inleidend vredesverdrag met
Noord-Viëtnam is naar 't oordeel van
Humphrey in „een ernstiger fase" ge
komen en „hoe miniem de vooruit
gang ook, hij is er".
Humphrey, kandidaat voor het presi
dentschap, verklaarde zich voorts voor
stander van opheffing van het handels
embargo, zeker wat voedingsmiddelen
en niet-strategische produkten betreft,
tegen China dat, zei hij, niet in een
volledig isolement kan worden gehou
den.
Utomin in het zuiden en oosten, als
in het westen en noorden van ons
land moetenwe de bonte vlie
genvanger zoeken, zodat feitelijk
slechts de Veluwe, het Overijselse en
de Geld. Achterhoek als het ware
broedareaal in aanmerking komen.
Twintig jaar geleden konden we dit
nog niet eens zeggen, mar het mooie
tuin- en bosvogeltje heeft zijn gebied
haast stormachtig uitgebreid en dit
mogen we goeddeels op het conto van
de nestkastjes schrijven. Noordwaarts
is het nu reeds met een ware invasie
doorgedrongen tot de Staatsbossen
van IJhorst/Staphorst, waar de holen-
broeders 'n kleine 700 van zulke wo
ninkjes ten dienste staan. Van ver-
blijfs- of vestigingsvergunning behoe
ven ze zich niets aan te trekken. Er
werkt in dit gebied een natuurbescher
mingsvereniging en 'n jeugddnatuur-
wacht; de voldoening was groot, toen
men in 1960 het eerste broedgeval van
deze vliegenvanger mocht inschrijven.
Na die pionier had niemand durven
voorspellen, dat er in 1967 niet minder
dan 172 kastjes daar zouden worden
bewcond, opleverend 880 jongen! Dit
is voor Nederland uniek. Er zaten
zelfs meer paren van deze vogel, dan
van de koolmees, doch ook andere
soorten namen in aantal toe, zoals de
zwarte mees, die zich na een aanvan
kelijke inzinking, fraai met 38 broed-
gevallen herstelde. Ook kuif- en mat-
kopmees slaan geen slecht figuur. De
cijfers van zo'n overzicht houden heel
wat meer in, dan een doods statistiek-
je met optel- en aftreksommetjes, per
centages enz. Men geeft daar in Stap
horst een mooi stukje praktische na
tuurbescherming weg, waarin vooral
de bonte vliegenvanger naar voren
komt.
24 juni '68 A. B. WIGMAN
Oud-premier Pierre Mendès-France,
die verleden jaar naar Grenoble ver
huisde en daar de zetel van een Gaul
list veroverde, werd een slachtoffer
van het pro-Gaullistische getij. Twee
kandidaten, die pro-Gaullistisch waren
hadden een iets beter totaal dan Men
dès-France en de communistische kan
didaat. Verwacht wordt, dat de strijd
in de tweede ronde zal gaan tussen
Mendès-France en de vroegere Gaul
listische minister Jean-Marcel Jeanne-
ney. Het resultaat is twijfelachtig.
Jean Lecuanet, in 1965 kandidaat
voor het presidentschap van de cen
trumpartijen, lag achter in Rouaan,
waar hij burgemeester is. Lecuanet
gaat over naar de tweede ronde, maar
hij zei tegen verslaggevers: „Wanneer
je verslagen bent leg je geen verklarin
gen af".
Oud-premier Guy Mollet zal ook moe
ten deelnemen aan de tweede ronde.
Verwacht wordt, dat hij volgende week
met communistische steun zal winnen.
Zijn district is Atrecht in Noord-
Frankrijk.
De politieke partijen zijn intussen
met hun handel begonnen i)oor de
tweede ronde van zondag. Om giste
ren gekozen te worden moesten de kan
didaten de absolute meerderheid heb
ben van alle stemmen die in hun dus-
trict waren uitgebracht.
Aan de tweede ronde mogen alleen
kandidaten deelnemen die gisteren 10
pet. der stemmen hebben gekregen.
Een enkelvoudige meerderheid is voor
verkiezing voldoende. k
Veel kandidaten trekken zich terug
ten gunste van kandidaten die er be
ter voor staan als gevolg van afspraken
die van te voren zijn gemaakt.
De kleine uiterst linkse verenigde
socialistische partij (P.S.U.), die de
vorige maand de straatbetogingen van
de studenten en arbeiders heeft ge
steund, heeft een beroep op haar aan
hangers gedaan te stemmen op onver
schillig welke linkse kandidaat, die een
kans maakt in de tweede ronde.
De uitslag van gisteren voor de 470
zetels welke in het Franse moederland
worden beslist eerst het aantal thans
gekozen kandidaten, het zetelaantal in
de oude Nat. Verg. met daar achter
tussen haakjes het aantal kandidaten
in gunstige positie voor de tweede ron
de vervolgens het percentage der stem
men nu en het vorig jaar:
Zetels
23 (72)
Communisten 6
Linkse
federatie 0 0(3)
Onafh. links 0 48 (118)
Gaullistische
Unie, incl. onafh.
repubik. 142 150 (231)
Centr. Unie 4 17 (38)
Splinterpart. 2 6(7)
Stemmen
20.03 °/o (22.51)
3.94 °/o 2.21)
16.50 °/o (18.96)
43.65 °/o (37.73)
10.34 ®/o (12.64)
5.49 5.95)
De uitslag van 17 overzeese kiesdis
tricten moet nog binnenkomen, of
schoon reeds bekend is dat de minister
van Buitenlandse Zaken Michel Debré
in Réunion is gekozen.
Pompidou en 19 ministers zijn in de
eerste ronde gekozen. Acht ministers
zullen in de tweede ronde voor hun ze
tel moeten vechten.
Van de leiders van de oppositie is
alleen de secretaris-generaal van de
communisten Waldeck Rochet in de
eerste ronde gekozen.
DOETINCHEM Als gevolg van
een heden ingevoerde prijsverhoging
van één cent gelden thans voor in de
winkel afgehaald wit brood de volgen
de prijzen: in grote steden 70 cent, in
kleine provinciesteden 71 cent, in de
overige plaatsen 72 cent. (Thuisbe
zorgd is uiteraard enkele centen duur
der).
REYKJAVIK Dean Rusk, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken,
brengt woensdag een bezoek aan Bonn. In we Westduitse hoofdstad zal hjj met
bondskanselier, Kurt Kiesinger, overleg plegen over de toestand in Berlin die
ontstond na de jongste Oostduitse maatregelen voor het verkeer van en naar
West-Berlijn.
Rusk verblijft in de IJslandse hoofdstad Reykjavik, waar hij een conferentie bij
woont van de ministers van Buitenlandse Zaken van landen die zijn aangesloten
bij de Noordatlantische Verdragsorganisatie. (NAVO).
De Oostduitse maatregelen zullen
het belangrijkste punt van bespreking
zijn tijdens de tweedaagse conferentie,
die'onder andere ook wordt bijgewoond
door de Nederlandse minister van Bui
tenlandse Zaken mr. J. M. A. H. Luns.
IJsland heeft geen strijdmacht maar
het neemt een belangrijke strategische
positie in <aan de noordelijke flank van
de groep Navo-landen. Er is wel een
Amerikaanse basis gevestigd.
West-Duitsland heeft inmiddels voor
gesteld dat Engeland en Amerika een
luchtbrug gaan onderhouden voor pas
sagiers van en naar West-Berlijn. De
westelijke mogendheden zinnen tege
lijkertijd op maatregelen tegen de niéu
we Oostduitse grensbepalingen.
De regering in Bonn heeft al beslo
ten dat Westduitsers die de nieuwe
Oostduitse visa betalen hun geld kun
nen terugkrijgen bij de postkantoren.
Een heel andere maatregel nam de
grenspolitie in Beieren. Zij stuurde een
Oostduitse delegatie van driehonderd
man terug, die in München wilde deel
nemen aan een internationale bijeen
komst tegen fascisme en neo-nazisme.
Oost-Duitsland heeft fel geprotesteerd
tegen deze terugzending. Het stelde de
regering in Bonn verantwoordelijk
voor deze „schending van de beginse
len van het volkerenrecht".
Bijna tegelijkertijd stelde het West-
Duitsland voor „volkenrechtelijk geldi
ge verdragen" te sluiten voor het „af
zien van geweld" in de betrekkingen
tussen beide Duitse staten". Tevens
stelde het voor dat de twee staten on
verwijld het verdrag tegen de verdere
verspreiding van kernwapens onderte
kenen. Ten stloote sprak het zich uit
voor een verdrag op grond waarvan
het opslaan van kernwapens op het
grondgebied van beide Duitse staten is
uitgesloten.
Dean Rusk en Willy Brandt hebben
zondag in Reykjavik gesproken over
de jongste Oostduitse beperkingen van
het verkeer tussen West-Duitsland en
West-Berlijn. De Amerikaanse en West
duitse minister van buitenlandse zaken
waren naar IJsland gekomen voor een
conferentie van de NAVO-ministerraad.
De Gaullistische minister van Econo
mie en Financiën Maurice Couve de
Murville (61) lachte al bij voorbaat aan
de stembus.
SAO PAULO, (Brazilië) Juan Fer-
reira da Cunha, de eerste Zuidameri
kaan met een ruilhart, is 27 dagen na
de transplantatie-operatie overleden.
Ferreira Da Cunha ontving het hart
van Luz Freira de Barros, die op 26
mei bij een auto-ongeluk dodelijk ge
wond werd. Het is niet bekend of dr.
Euryclides 2&rbini die de operatie ver
richt heeft aan het doodsbed van Da
Cunha is geweest.
Mevr. Mercedes Scudero Leme die
een nier van Ferreira de Barros heeft
ontvangen, maakt het nog steeds goed.
Volgens de artsen heeft de eerste
twintig dagen het nieuwe hart van Da
Cunha goed gewerkt. De vorige
week bleef het echter 90 seconden stil
staan. Sindsdien hebben doktoren in
Casa Clinica hard gevochten om hun
patiënt in leven te houden.
PRAAG Krachtens een nieuwe
wet inzake reisdocumenten, zullen on
derdanen van Tsjecho-SIowakije pas
sen kunnen krijgen voor reizen naar
een langdurig of permanent verblijf in
het buitenland.
In het desbetreffende wetsontwerp,
dat nog moet worden goedgekeurd door
het Tsjecho-Slowaakse parlement (de
nationale vergadering) wordt bepaald,
dat de staat Tsjecho-Slowaakse burgers
in staat moet stellen, desgewenst naar
hun land terug te keren. Tot dusverre
was de terugkeer naar Tsjecho-SIowa
kije onderworpen aan een aantal voor
waarden.
Een kritieke aangelegenheid, die nog
moet worden geregeld, is de uittocht
van zeer bekwame specialisten naar
andere landen.
In de toekomst zullen dezen wellicht
alvorens het land te verlaten toestem
ming aan hun superieuren moeten vra
gen.
De woordvoerder zei evenwel, dat 't
ministerie van Binnenlandse Zaken
voor het weglaten van dergelijke be
perkingen is, omdat het moeilijk is,
vast te stellen wie er als een hoogst
bekwaam specialist moet worden be
schouwd.
KAAPSTAD De gewezen Zuidafri-
kaanse minister van Buitenlandse Za
ken Eric Louw is vanochtend vroeg in
het ziekenhuis Groote Schuur te Kaap
stad overleden. Hij is 77 jaar gewor
den.
Van 1956 tot 1963 is Louw minister
van Buitenlandse Zaken geweest, van
1948 tot 1954 minister van Mijnbouw en
Economische Zaken en van 1954 tot 1956
minister van Financiën. In 1924 werd
hij benoemd tot handelscommissaris in
Amerika en Canada. Diplomatieke pos
ten heeft hij bekleed in Londen, Wash
ington, Rome, Lissabon en Parijs.
Verzoeke voor I juli
11.55
over te schrijven op onze
giro 1321600
t.n.v. DE VALLEI, Veenendaal
Met vermelding
1. abonnement 3e kw. 1968
naam en adres waar ons blad
bezorgd wordt
post- of bezorgabonnement.
2.
3.
Abonnementen-administratie.
CAIRO Egyptische en Israëlische
troepen hebben elkaar zondag op drie
punten langs het Suez-kanaal met ar
tillerie en mortieren beschoten. Het was
een van de felste vuurgevechten der
laatste maanden.
In een Egyptisch militair communi
qué werd verklaard, dat het duel van
anderhalf uur begon toen de Israëliërs
het vuur openden en de Egyptische ar
tillerie terugschoot.
Naderhand werd ook geschoten bij de
Firdan-brug ten noorden van Ismailia
en bij andere punten ten zuiden van de
stad", aldus het communiqué.
HOENDERLOO De chaos in de Boerenpartij is compleet. De vier Kamer
leden die partij- en fractieleider Koekoek een wanbeleid verwijten, zullen „als
leden van de Boerenpartij in de Kamer blijven zitten". Zij zullen de dertiende
fractie vormen.
Zijzelf zien geen scheuring. Als
Koekoek die wel ziet moet hij zijn Ka
merzetel ter beschikking stellen en niet
wij, stellen ze.
Het BP-Kamerlid mr. H. C. J. M.
Kronenburg heeft zaterdagavond ten
huize van zijn collega E. J. Harmsen
in Hoenderloo een verklaring afgelegd.
Daarin wordt gesteld dat de vier BP-
Kamerleden Kronenburg, Harmsen,
Joh. van der Brake en W. v. Harselaar
,de handelingen van het hoofdbestuur
niet zullen erkennen" aangezien het
op de vrijdagavond in Ede gehouden
vergadering „een onjuiste procedu
re heeft gevolgd" en voorts omdat „een
meerderheid van het totale hoofdbe
stuur hetzij tegen de genomen beslui
ten is, hetzij op grond van nadrukkelij
ke opdracht van de provinciale be
stuursleden van de provincies die zij
in dit hoofdbestuur vertegenwoordigen
was verboden zodanige besluiten te ne
men".
„Dit laatste", aldus de verklaring,
geldt voor de bestuursleden van de
provincies Friesland, Overijssel, Lim
burg, een gedeelte van Zuid-Holland en
de IJsselmeerpolders, tezamen ten
minste zeven stemmen".
Daarom zien de vier genoemde BP-
Kamerleden niet in dat er sprake zou
zijn van een scheuring. Zij menen dat
er geen enkele aanleiding is om hun
Kamerzetels ter beschikking te stel
len, doch dat daarentegen de heer
Koekoek, indien hij tegen de meerder
heid van fractie en partijleden in, wèl
van mening is dat er een scheuring is
in de Kamerfractie, zelf zijn zetel ter
beschikking zou moeten stellen. Dat
zou dan ook gelden voor de Kamerle
den die zijn standpunt delen (Verlaan
en Nuyens).
De vier Kamerleden stellen in de ver
klaring dat zij „beslist geen nieuwe
partij op het oog hebben" maar wel
de reeds eerder geformuleerde bezwa
ren tegen de gebrekkige organisatie
van de partij en de opeenhoping van
functies bij partijvoorzitter Koekoek
volldig handhaven.
Zij hebben „met belangstelling en
volledige instemming kennisgenomen
van „de resolutie Gelderland 14-6-'68",
waarin bovengenoemde bezwaren in
vijf punten voor een belangrijk deel
zijn overgenomen en zullen alles in het
werk stellen om te bevorderen dat deze
resolutie zo spoedig mogelijk tot uit
voering wordt gebracht.
Zij merken daarbij op „dat deze re
solutie inmiddels wordt gesteund door
de overgrote meerderheid van de Boe
renpartij-verenigingen en provinciale
besturen van de provincies Gelderland,
Utrecht, Overijssel, IJsselmeerpolders,
Friesland, Noord-Brabant, Limburg, als
mede de kiesverenigingen van het Gooi
in Noord-Holland en het Westland in
Zuid-Holland, aldus de heer Kronen
burg in de verklaring namens de vier
BP-Kamerleden.
De heer Harmsen is voornemens
dinsdag in de Tweede Kamer bij het
begin van de vergadering een verkla
ring af te leggen.
WASHINGTON De helft van de
voorraad Amerikaanse medicijnen be
stemd voor de Zuitviëtnamese bevol
king verdwijnt door corruptie. Tot die
slotsom is een commissie uit de Ameri
kaanse senaat onder leiding van sena
tor Edward Kennedy gekomen.
Om hieraan een einde te maken
drong de commissie aan op to.ezicht
door Amerika „van het tijdstip van
aankomst van de goederen af tot het
ogenblik waarin ze in de ziekenhuizen
worden gebruikt".
Volgens een rapport dat de commis
sie uitbracht worden jaarlijks 150.000
Zuidviëtnamese burgers het slachtoffer
van de oorlog. Onder hen zijn tenmin
ste 24.000 doden. Naar schatting van de
commissie zijn er nu in Zuid-Viëtnam
vier miljoen ontheemden. Driekwart
van de 43 dollar (ruim 150 gulden) die
elke vluchteling moet krijgen om zich
elders te kunnen vestigen verdwijnt In
de zakken van corrupte Zuidviëtnamese
ambtenaren.
FRICK Bij een verkeersongeluk
bij Frick in het Aargau in Zwitserland
is de 24-jarige mejuffrouw A. M. Klei
ne uit Ede om het leven gekomen.
Het ongeluk gebeurde zaterdagmid
dag omstreeks twee uur. Het slachtof
fer zat in een personenauto, die werd
aangereden door een tegenligger die in
een slip was geraakt. De bestuurders
van de twee auto's werden zwaar ge
wond.
PARIJS Voor een bezichtiging
van de Eiffeltoren in Parijs waren
gisteren goede longen en een per
fecte lichaamsconditie vereist. De
technici, belast met het functione
ren van de liften, waren namelijk
in staking gegaan. Ook zij willen
een stuk van de sociale koek, die
bijna is opgedeeld.
Wie in het 'restaurant van de
Eiffeltoren wilde gaan eten, was
gedwongen als aperitief een klim
van 347 treden te maken. Na afloop
van de maaltijd kon men dan het
eten laten zakken met de beklim
ming van de 347 treden die naar de
tweede verdieping leiden. De hoog
ste verdieping bleef gesloten.
Intussen heeft de Franse regering
een nieuwe beperkende maatregel
toegevoegd aan de 4eviezenrestric-
ties die sinds 30 mei van kracht
zijn. Fransen die hun land verlaten
voor een periode van ten hoogste
24 uur mogen niet meer dan hon
derd francs (73 gulden) meenemen.
De nieuwe maatregel is voorname
lijk gericht tegen de zogenaamde
grensgangers.
UTRECHT. Grote vreugde heers
te zaterdag op het feestcongres van
de C.H.U. in Utrecht, toen werd
meegedeeld dat freule Wttewaal van
Stoetwegen was benoemd tot com
mandeur in de orde van Oranje-
Nassau. Minister Beernink, die haar
de versierselen uitreikte, en Unie
voorzitter Tilanus klappen de over
rompelde freule hartelijk toe.
AMELAND Een Duitse familie,
met vakantie in het dorp Hollum op
Ameland, kan nauwelijks van een goed
gesternte spreken sinds zij dit week
einde tijdens een strandwandeling ken
nis heeft gemaakt met een zwerm
woedende sterns.
De badgasten hadden tijdens een
wandeling een sternnest met eieren ge
vonden. Toen zij de eieren opraapten
dook het ouderpaar op de „rover"
neer.
Het zwaaien met stokken hielp de
aangevallenen averechts: een hele
troep boze vogels wierp zich in de
strijd, die eindigde met de vlucht van
de Duitsers en een aantal Nederland
se kinderen, dat mee op wandeling
was gegaan.
Achter een frontale storing, die zon
dag vergezeld van regen over ons land
naar het Oosten trok en daarbij hier
en daar ook onweer veroorzaakte,
breidde een rug van hoge luchtdruk
zich over onze omgeving uit.
Hierdoor kwamen er maandag in
ons land zonnige perioden voor en
waren de buien, die hier en daar nog
vielen van weinig betekenis. Inmid
dels trekt op de Oceaan ten westen
van Ierland een depressie in oostelijke
richting. Het frontensysteem van de
depressie veroorzaakte maandagmor
gen in het zuidwesten van Engeland
enige regen. Verwacht wordt, dat in
het komende etmaal dit regengebied
onze omgeving zal bereiken. Daarbij
zal vrij vochtige lucht naar ons land
worden gevoerd, waarin dinsdag de
temperaturen ongeveer dezelfde zul
len zijn als vandaag.
