Rijnwater was tijdens de Franse
stakingen veel minder zout
„Rivier is een patiënt
met gevoelige pols"
SLEUTELHANGERS INZET
VAN KORT GEDING
VIT METINGEN BIJ VREESWIJK BLIJKT
Ambassadeur
vroeg Fransen vrije
doorvaart voor
Ned. schippers
Handelsmissie naar
Zuid-Afrika
V eroordelingen
in Saigon
U drinkt Amstel, Heineken of Grolsch. Bravo, A
dat zijn beste bieren. Gaat u rustig dóór.
We adverteren niet om u over te
halen. We schrijven hier puur
en alleen voor de mannen die ons bidr drinken.
En geen ander. En die daar hun goede reden
voor hebben.
1
Beste Hengelo drinker! Wij hebben elkaar
gevonden: u houdt van een fris gebrouwen
pils met een ronde, hoppige smaak - net als
wij. Kort en goed: u houdt van het bier zoals
wij het brouwen. Smaken verschillen,
bieren verschillen, maar u hebt 't geproefd:
"Hengelo, da's het bier voor mij. Daar blijf
ik bij." Beste Hengelo drinker, we zijn u
dankbaar. Beste drinker van Amstel, Heineken
óf Grolsch: even goede vrienden. Proost!
Klein Den Haag
Niet machteloos
CF-afvoer
in kg/sec.
CF-afvoer BOVENRIJN
1885 t/m 1967
Jaar
„Ja president, neen president9
DUBBELPORTRET
het bier voor de liefhebber
PORTUGESE VROUWEN
KUNNEN IN DIENST
VRIJDAG 12 JULI 1968
DEN HAAG Aan de Lek bij Vreeswijk is de polsslag van de industriële
activiteit langs de gehele Rijn meetbaar. Onlangs waren sommige gevolgen
van de stakingen in Frankrijk duidelijk terug te vinden in die meetgegevens.
Monsters Lekwater, die de Amsterdamse gemeentewaterleiding bij Vreeswijk
had genomen, vertoonden een duidelijke daling van het zoutgehalte. In een
artikel van ir. K. D. Venhuizen hierover in het tijdschrift H20 wordt die daling
toegeschreven aan een vermindering van de lozing van zoutoplossingen op de
Boven-Rijn door kaliondernemingen in de Elzas.
DEN HAAG De Nederlandse am
bassadeur In Parijs heeft er in de af
gelopen tijd voortdurend op aangedron
gen dat aan Nederlandse schippers zo
veel mogelijk vrije doorvaart wordt ge
geven
Hoewel tijdens de stakingen verschei
dene schippers in moeilijkheden zijn ge
komen, heeft de Franse regering daar
aan niets gedaan. Frankrijk stelde zich
op het standpunt dat de eigenaar van
een binnenschip niet als behoeftig kan
worden aangemerkt.
Staatssecretaris Van de Poel heeft
dit geantwoord -op vragen van leden
van vijf fracties uit de Tweede Kamer.
Aan veertien Nederlandse schippers-
gezinnen is door consuls in Frankrijk
financiële steun gegeven tot een geza
menlijk bedrag van ruim vijftienhon
derd gulden. Bij terugbetaling van de
geleende bedragen wordt rekening ge
houden met de financiële draagkracht
van de schippers.
Het zoutgehalte liep na de stakingen
in Frankrijk in het water van de Lek
met ongeveer de helft terug. Daaruit
heeft ir. Venhuizen de gevolgtrekking
gemaakt dat in het algemeen de helft
van de verontreiniging van de Rijn
door industriezouten van Franse oor
sprong is. Voorheen kon men de bijdra
gen aan de verontreiniging van de
Rijn in de diverse landen slechts bij
benadering schatten.
In zijn artikel merkt ir. Venhuizen
op, „dat het meten van het chloride
gehalte te Vreeswijk inderdaad is te
vergelijken met het voelen van de pols
van de Rijn." Hij vervolgt: „Deze uit
spraak wekt de suggestie dat er spra
ke is van een patiënt. Welnu, dat is ook
wel degelijk het geval. De verontreini
ging van de Rijn blijft nl. niet beperkt
tot een ernstige verzilting, doch daar
naast vinden vele andere lozingen
plaats van organische en anorganische
oorsprong. „Ir. Venhuizen verzucht:"
Hoe kan een rivier op die wijze ook
gezond blijven
Als illustratie is bij het artikel van ir.
Venhuizen een grafische voorstelling ge
voegd van de stijging van «het chloride
gehalte van de Boven-Rijn bij Lobith
van 1885 tot en met 1967. De grillig
stijgende lijn is een duidelijke afspiege
ling van de ups en downs van de indus
triële ondernemingen langs de Rijn in
die ruim tachtig jaren, waarin twee
wereldoorlogen vielen.
„Duidelijk zijn daarin te onderkennen"
schrijft ir. Venhuizen, „de oorlog 1914-
1918, de crisisjaren de krachtsin
spanningen van Hitler-Duitsland voor
afgaande aan de Tweede Wereldoorlog,
de ineenstorting van het Derde Rijk in
1945 en de vrij spoedig daarna optre
dende explosieve industrie-ontwikkeling
LOO
T"
rr
T~
1
1
1
T
-r
TT
i
-7
i
T
1
r-i
11
I
1
1
r|-
1
rl
Ik
1
1
1
1
0
1
i
i
0
i
1
-
r-
k
0
i
V
i
r
irjr
i
•1
zoo
_4_.
i
I
1
ïi
N
f
PN
v
A
>00
1
-
"7
30
1
I»
f
a/V
-r,
"r"
r'
r
V
1
*»p
1
K>
1 1
i J
L.
19
19
53
Ï9
Sö
15
ROTTERDAM Namens Hetty Blok en Leen Jongewaard enerzijds en Le
ver's Zeep-Maatschappij (Unilever) anderzijds werd gisteren in het Rotterdam
se gerechtsgebouw het (juridisch) spel „Ja president, neen president" opge
voerd.
Inzet van dit kort geding voor de president van de Rotterdamse rechtbank mr.
J. G. L. Reuder, waren de sleutelhangers met zuster Klivia en Gerrit en Opa
uit de televisieserie „Ja zuster, nee zuster", die Unilever cadeau geeft bij het
schoonmaakmiddel Ruiten-Andy.
Zo is de invloed van oorlog en vre
de op de industrie met één oogop
slag te zien. Deze grafische voorstel
ling toont de verschillen in chloride
gehalte van het water van de Boven-
Rijn van 1885 tot en met 1967. De al
gemene stijging van de bovenste lijn
wordt op verschillende plaatsen on
derbroken. Eerst zien wij het „dal"
van het slot van de Eerste Wereld
oorlog en de eerste jaren na die oor
log. Na een snelle stijging volgt dan
het „dal" van de economische en in
dustriële teruggang in de jaren der
tig. De piek en het dal daarna vallen
in de opkomst en de val van het
Derde Rijk.
DEN HAAG —Op 28 oktober ver
trekt een Nederlandse economische mis
sie naar Zuid-Afrika. Onder leiding van
de heer S. J. van den Bergh, voorzitter
van de Centrale Kamer van handels
bevordering zullen Johannesburg, Pre
toria, Kaapstad en Durban worden be
zocht.
De president zal op 19 juli kenbaar
maken of het rechtmatig is dat Unile
ver voor de reclame-actie alleen een
contract heeft gesloten met de geestelij
ke moeder van de televisieserie, Annie
Schmidt, dan wel dat de acteur en de
actrice die haar geestesprodukten zo
succesrijk hebben vertolkt, ook voor 'n
vergoeding in aanmerking moeten ko
men.
„Ja president", antwoordde op de
laatste vraag mr. H. C. Bitter uit
Amsterdam namens Hetty Blok en Leen
Jongewaard die het geding hadden
aangespannen. Volgens hem was het
gebruik in de artiestenwereld dat de
vertolkers van populaire creaties ge
lijkwaardig meedelen met de schepper
van die creaties. Mr. Bitter had daar
een lijvig dossier over, met de financiële
regelingen, die waren getroffen bij het
gebruik als reclame van de figuren uit
Swiebertje, Stadhuis op stelten en Stief -
been en zoon. „Ook internationaal is dat
gebruikelijk als er een James-Bondtas
wordt gemaakt, dan krijgt de acteur
Sean Connery daar ook geld voor."
„Nee president", was het standpunt
van mr. Bitters tegenspeler, optredend
namens Unilever. Het concern had
voor deze rol van verdediger van sleu
telhangers zelfs een hoogleraar in het
recht van de intellectuele eigendom
weten te engageren, prof. mr. E. A. v.
Nieuwenhoven Helbach uit Utrecht.
Hij meende dat ook al was het dan
misschien gebruikelijk dat de uitvoer
ders van een creatie meedelen, de Ne
derlandse wet daar tegen is. Dat Sean
Connery ook geld krijgt van elke Ja
mes Bondtas was overigens voor de
hooggeleerde pleiter nieuw.
Hij voerde aan: „Het ontstaan van
de figuren van de sleutelhangers is al
leen te danken aan Annie Schmidt.
Op haar aanwijzingen heeft de teke
naar Wim Bijmoer deze poppetjes ge
tekend en die geven dus niets meer
weer dan de figuren van Opa en Gerrit
en zuster Klivia en niet Hetty Blok en
Leen Jongewaard."
„Als deze eisers voor de televisie spe
len zijn ze niet zichzelf", aldus prof. v.
Nieuwenhoven, Helbach, „maar krui
pen ze in de huid die Annie Schmidt ge
maakt heeft. Als Annie Schmidt bij
voorbeeld een sprekend ezeltje zou ver
zinnen, waarvan Hetty Blok de voor
ste helft zou vormen en Leen Jonge
waard onder de achterste helft zou
kruipen om de staart te bedienen dan
zou een afbeelding van dat ezeltje toch
geen dubbelportret van Leen Jonge
waard en Hetty Blok zijn?"
Mr. Bitter lachte mee om dat voor
beeld, want hij meende dat de zaak bij
Ja zuster, nee zuster toch wel an
ders lag. „Deze rollen zijn hun op het
lijf geschreven; Annie Schmidt heeft ze
speciaal voor hen gemaakt. De figuren
zijn niet denkbaar zonder hen, dus is
het onbehoorlijk hen er buiten te hou
den."
Ook al waren de sleutelhangers geen
portret, er was toch alle moeite gedaan
ze te laten lijken op Opa en Gerrit en
zuster Klivia. zoals die door Leen Jon
gewaard en Hetty Blok worden ver
tolkt, meende mr. Bitter. Zij waren zelf
met vakantie, maar de advocaat had
foto's meegebracht zodat de president
die kon vergelijken met de sleutelhan
gers die hij op zijn tafel kreeg.
„Het gaat niet om de gelijkenis maar
om de herkenbaarheid", vond mr. Bit
ter. „Mijn cliënten hebben een zo groot
aandeel in de creaties dat ze er onver
brekelijk mee zijn verbonden. Het is net
als bijvoorbeeld bij de strohoed en de
smoking, als men die ziet herkent men
Maurice Chevalier."
De president zag echter de zwakke
plek in die vergelijking: „Ja, maar
Chevalier heeft die kleding zelf bedacht
en uw cliënten dragen kleding die An
nie Schmidt voor hen heeft bedacht."
SAIGON De militaire rechtbank
in Saigon heeft vandaag tien leiders
van het „democratische verbond voor
vrede", die wegens verraad en het in
gevaar brengen van de staat bij ver
stek terecht stonden, ter dood veroor
deeld. Het zijn een vrouwelijke arts, 'n
advocaat, een boeddhistische monnik,
een ingenieur, vier professoren, een
schrijver en een student. Het verbond
was erkend door het „Nationale Be
vrijdingsfront".
ADVERTENTIE
Aan alle drinkers van
Amstel, Heineken en Grolsch:
deze advertentie
is niet voor u!
Even goede
vrienden, hoor.
ProostI"
r
,-v:
:4
«■Él
ÉtSSi
Hengelo
bier
U- -
XJet is met de burgemeestersvoor-
dracht voor Den Haag ongeveer
gelopen zoals kon worden voorzien,
constateert „Het Parool" (soc.). Mi
nister Beernink heeft de burgemeester
van de gemeente Rijswijk, die hij vroe
ger als gemeentesecretaris heeft ge
diend, als eerste kandidaat voorgedra
gen. De ministerraad heeft drs. A. Th.
Bogaardt gewogen en eensklaps ont
dekt dat hü net iets te oud was om
Den Haag lang genoeg te kunnen die
nen. Daarop is besloten toch nog een»
andere kandidaten, bij voorkeur maar
niet uitsluitend uit de KVP-kring te be
zien. Vervolgens is in zijn vakantie
oord ook de heer Bogaardt de last van
zijn jaren gaan voelen; hij heeft de
eer aan zich gehouden en zich terugge
trokken.
„Men kan zich afvrageh of mr.
Beernink - met al zijn goede be
doelingen - hem deze teleurstelling
niet had kunnen en moeten bespa
ren. De minister kan er echter op
wijzen dat er in de Haagse ge
meenteraad een zekere campagne
voor de kandidatuur-Bogaardt is
gevoerd. Bovendien speelde mee,
dat een bepaalde kring in de KVP
het vrijkomende Rijswijk een goe
de wijkplaats oordeelde voor de
gewezen partijvoorzitter mr. Aal-
berse. Beernink kan Bogaardt nu
zeggen, dat hij zijn best heeft ge
daan, maar is dat het belangrijk
ste?
Ontdaan van alle persoonlijke fac
toren, komt het er op neer, dat de
KVP opnieuw in gebreke is geble
ven een ieder overtuigende kandi
daat voor een belangrijke benoe
ming aan te wijzen. Uiteraard is
het niet zo, dat er onder de katho
lieken van Nederland geen ge
schikte man aanwezig is. Maar d»
meest in aanmerking komende fi
guren hebben het tot dusver om
allerlei redenen laten afweten of
zijn te radicaal bevonden.
Nu staat niet bij voorbaat vast,
dat er in Den Haag per se een
KVP-burgemeester moet komen.
Niet de KVP, doch de PvdA be
schikt over de grootste raadsfrac
tie en het overgrote deel van de be
volking is niet katholiek. Dat de
regering bij voorkeur naar een
KVP-er uitkijkt, was meer een ge
volg van de omstandigheid, dat er
in de afgelopen jaren bij allerlei
burgemeestersbenoemingen in de
omtrek vanuit is gegaan, dat Den
Haag voor de grootste partij van
het land was gereserveerd.
Het kabinet-De Jong heeft de
jacht nu opengesteld voor alle vier
de regeringspartijen. Komt de
KVP alsnog vlug met een aan
vaardbare voordracht, dan is deze
welkom. Anders stijgen de kansen
van VVD, ARP en CHU onder
het motto dat Den Haag de best
mogelijke kandidaat verdient; dat
de man belangrijker is dan zijn po
litieke kleur. Geheel consequent
trekt het kabinet deze beleidslijn
niet door. Want hoe naarstig er
ook wordt gezocht, de kandidaat
dient wel in de regeringsgelederen
te worden gevonden. De huidige
regeringscombinatie zou het een
bewijs van armoede achten indien
de beste man uit meer radicale
kringen zou moeten worden gere
kruteerd. De beste man dus met
een pikant politiek voorbehoud.
Waar het echter vooral om zou
moeten gaan is, dat er in Den
Haag een burgemeester komt met
een duidelijke visie op de toekomst
van deze door sterke randgemeen
ten overal ingesloten stad. Ie
mand, die vanuit een kleinsteedse
versnippering en het lokaal partiot-
tisme van nu de weg zou weten
te wijzen tot een harmonieuze sa
menwerking binnen het stadsge
west. Door drs. Bogaardt, wiens
verleden eerder werd gekenmerkt
door het streven Rijswijk groot te
maken ten koste van Den Haag,
voor te dragen heeft de minister
van binnenlandse zaken helaas
niet de indruk gewekt, dat daar
naar het zoeken is.
"Liet toenemende gebruik van illegaal
wapentuig in Nederland blijkt nog
niet uit de statistieken, maar wel in
de praktijk, meent „De Volkskrant"
(r.k.).
„Het ligt voor de hand dat wordt
gezocht naar oorzaken en er zijn
politie-autoriteiten die onder meer
in de televisie een bron van ge
welddadig kwaad zien. Het is een
beschuldiging die ook dagbladen
nu en dan te incasseren krijgen.
Wordt naar bewijzen gevraagd
dan zijn ze er niet. Misschien is de
oorzaak wat meer gecompliceerd.
Een feit is - en daar is dan in po-
litie-commentaren ook al op ge
zinspeeld - dat voor gastarbeiders
wapens meer normale zaken zijn
dan voor een „beschaafde" Ne
derlander. Er zijn nogal wat gast
arbeiders die primitiever leven en
voor hen is een wapen - vooral in
't onbekende buitenland - een stuk
je macht, waaraan zij zich kunnen
vastklampen. De „wapeninjectie"
door gastarbeiders in de Neder
landse maatschappij valt samen
met een wegvallen van nogal wat
oude remmingen. Het begrip over
die ontwikkeling is niet steeds vol
ledig en er vindt mede als gevolg
van dit onbegrip een verruwing,
een versimpeling plaats waarin
geweld eerder wordt gebruikt dan
verstand. Voeg daarbij de wel
vaart, de smokkel (die bij het weg
vallen van tolmuren naar anders-
getinte verboden handel zoekt),
buitenlandse vakanties, die contac
ten verruimen en het zal duidelijk
zijn, dat het steeds gemakkelijker
wordt aan wapens te komen. Da
politie staat tegenover deze ont
wikkeling toch ook weer niet mach
teloos. Op illegaal wapenbezit
staan straffen. Wanneer het pu
bliek merkt dat die straffen ook
inderdaad worden uitgedeeld en
daarvan wordt niet zo vreselijk
veel gehoord zal dat er stellig
toe bijdragen de gang yan zaken
onder controle te houden."
LISSABON In Portugal kunnen
voortaan ook vrouwen in militaire
dienst. Zij kunnen zich vrijwillig aan
melden volgens 'n wet die gisteren in
de hoofdstad Lissabon werd gepubli
ceerd.