Schoolradio in september
weer van start
Filmidool dertiger jaren
Lilian Harvey overleden
Jazz is niet opwindend genoeg
om jeugd langer te boeien
Jomo Kenyatta in
„Persoonlijk"
AVRO-programma
met milde satire
Schilder Jan van Heel
overleden
Moordenaar
verschanste
zich in huis
POLEN: KLANT
EENBEETJE
KONING...
Omwenteling in
fruitverpakking
Het congres danst
Hip!
GLAASJE OP,
LAAT JE RIJDEN
Resoluut
Brandstichtingen
in Grand Rapids
Bolivia vreest
militaire junta
Fout computer
ontmaskerde
oplichter
PILOOT STORM
TEKKO TAKS
MIMap
Tï
TELEVISIE
GEVAARLIJKE HEUVELS
IN ABERFAN WORDEN
NU AFGEGRAVEN
Pagina 2*
MAANDA© 29 JULI 1968
118
Op het graf lagen wat verse bloe
men, een grote krans van de direc
teur en de andere tuilen, die bij haar
hadden gelegen nr haar dood.
Zij stonden om d groeve: een klei
ne groep ernstige mannen en vrou
wen: twee trapezewerkers, een domp
teur, een koorddanser, een bureauchef,
een mismaakte clown, een jockeyrijd
ster en nog andere collega's.
Mensen.
Leksejkow sloeg een kruis, de an
deren stonden stil, het hoofd gebogen.
Bob bedankte namens Jan met een
kort woord.
Lieve Rie, tot weerziens, fluister
de Jaapje.
Alleen Freek hoorde het, omdat hij
naast hem stond. Het maakte hem
verlegen, als ontdekte hij een stil ge
heim.
De regen stond in lange droppen
over graven en paden, een treurwilg
neeg zich troostend over een graf.
Op de terugweg kwam Leksejkow
naast Freek lopen.
Ja my son, so is dat swervers-
leven: een nummer draait, een num
mer valt, maar dat leven, dat toch
so schone leven is immer datzelfde.
Twee dagen later, in Brussel, was
Jan plotseling verdwenen, spoorloos,
met al zijn spullen.
Bob vertelde, dat hij terug was
naar Holland, hij had het circusleven
vaarwel gezegd.
Och, waarom ook niet, wanneer één
uitviel uit een nummer, dan werkte
dat toch niet meer. Het ging nooit in
een nieuwe combinatie, dat lukte niet.
Daarin zat een -zekere wetmatigheid.
Ook Bob ging heen. Wanneer hij een
ander nummer had, zagen ze hem
wel weer.
Een week later was de wagen van
de De Kanters ingenomen door een
echtpaar met een exotennummer van
kamelen en zebu's.
Een nummer valt, een nummer
draait.
De koorddanser in Bobs wagen ging
trouwen.
Hier een borrel, son, noodde Lek
sejkow, die katten hebben heden
ja so schön gewerkt.
HOOFDSTUK IV
Een vrolijke blonde vrouw stortte
van een zwaaiende rekstok neer in de
gele zandkring der manege. Geknak
te, gebroken bloem, die stilaan weg
gedragen werd en stierf.
Hoe kon het, dat het léven gewoon
verder ging?
Eén kleine millimeter had de storm
van de nacht tevoren wellicht de tou
wen verschud, één kleine millimeter
was de zwaai der mannen te kort ge
weest, van Jan of van Bob? Het was
niet te zeggen verwijten kon men
niemand iets.
Eén kleine millimeter hadden, de
slanke handen te kort gegrepen; mis
schien kinderlijke opwinding, blijd
schap om de verjaringshulde, die de
jonge vrouw ondanks -het heimelijk
voorbereiden toch wist dat komen
zou?
Een graf op een klein vreemd kerk
hof, bloemen er omheen en vallende
gele bladeren van herfsts toverstaf,
die groen verandert in goud.
Een man, die vluchtte voor de her
innering en voor de eenzaamheid, een
broer, die alleen niet achterblijven
kon.
En de stilte om d' rode wagen, hoe
wel door anderen bewoond, die geen
weet hadden van het leed dat erin
was geleden.
De kleine vriendenkring, die voort
durend het vrolijke trio miste: de don
kere, slanke man, de blonde opge
wekte broer en de vrouw die altijd
wéér viel als een lichtende ster door
een donkere ruimte, altijd weer, on
telbare keren, in de herinnering van
haar vrienden.
De jockey rijdster, goedig meisje,
wetend hoe Rie Freek bemoederd had,
prutste wat aan zijn kleren, noodde
hem ook wel in haar wagen te eten,
die zij deelde met twee andere jonge
dingen, artiestenmeisjes zoals zij.
Maar Freek accepteerde de uitno
diging niet. Er school daar een klein
gevaar, dat hij nu scherp onderkende.
Nooit meer wilde hij de fout maken,
dat een vrouw meer van hem zou kun
nen verwachten, dan hij van plan
was te geven. Hij bleef bij Leksejkow
en Jaapje Smit, soms waren zij met
hun drieën, maar meestal namen ze
de maaltijden samen in Jaapjes wa
gen, waar de kleine clown met ver
bluffende handigheid een smakelijk
menu aan zijn vriend wist voor te
zetten. De kosten deelden zij gelijke
lijk. Want Jaapje wilde nooit de cir-
cusstad verlaten voor een maaltijd
in de stad hoe vaak Freek hem daar
voor ook uitnodigde. In de burgerlij
ke samenleving was voor hem geen
plaats, zei hij. Freek trachtte hem
die gedachte uit het hoofd te praten,
maar op dat punt was er met de
kleine clown geen land te bezeilen.
Hier in de circusstad was hij een
mens, erbuiten werd hij een stumper.
Wanneer ik hier wegga, zei Jaap
je, dan is mijn nummer ook ten
einde, dan leeft of Mademoiselle of
de mismaakte clown niet meer.
Praat niet zo gruwelijk, verweet
Freek, als jij doodgaat, allicht
zeg, de troep kan je stoffelijk over
schot niet meedragen, maar Made
moiselle...
Wanneer één van het nummer er
niet meer is, moet het niet meer
werken, zei Jaapje halsstarrig, zon
der Mademoiselle werk ik niet meer.
Mademoiselle is toch geen mens...,
trachtte Freek nog te weerleggen.
Maar toen zag Jaapje hem van ter
zijde aan en zei vriendschappelijk-
schamper: Houd jij je mond maar.
Het winterseizoen zou gespeeld wor
den in Amsterdam.
Freek schrok toen hij het hoorde.
Amsterdam..
Zouden daar geen herinneringslawi
nen zijn rust verpletteren, zou hij niet
iemand ontmoeten, die hij allerminst
wenste te zien? Zijn stiefvader, zijn
moeder, andere goede bekenden uit
vroegere dagen en misschien zelfs
wel...?
Hij drong de gedachte weg aan het
meisje, aan die avond toen hij bij
haar zo wanhopig was weggegaan.
Maar de herinnering lag altijd op de
loer en wachtte de kans af in de 5
ogenblikken voor het inslapen, bij
mechanische werkzaamheden in de I
kantoorwagen, soms over een boek
Van Jaapje, waarvoor hij eigenlijk
geen aandacht had, maar dat hij door-
las omdat zijn vriend het graag wilde.
Noldie... 4
Zij moest nu al tweeëntwintig jaar 5
zijn...
Bijna vijf jaar geleden-
Hij wist, dat zij nog aan hem dacht.
Dat bewezen de tekeningen, die zij 5
hem trouw elke Kerstmis gestuurd i
had tot nu toe. Maar zou zij zijn I
spoor nog hebben kunnen volgen, na S
zijn reizen en trekken met de wagen-
stad?
Misschien zou zij hem eindelijk op-
gegeven hebben als verloren? Zou I
zij kunnen aanvoelen, dat hij haar S
wereld achter zich gesloten had, haar
wereld, de wereld van de mensen?
Maar was dat waar?
Had niet de omgang met Jaapje,
de dood van Rie, hem getoond dat de f
mensenwereld voor een mens niet te I
sluiten is, tenzij hijzelf zijn mens- 5
zijn en dus zijn ziel zou willen verlie-
zen?
Zijn wezen was juist meer levend ge-
worden in de voorbije maanden, twee-
maal had hij zich innerlijk voelen S
meetrillen, waarlijk en diep, zonder
gevoelsbelevenissen. zonder dromerij- I
en, alleen van hart tot hart.
Was dan niet juist iets van Noldies
wereld in hem opengebloed?
In Amsterdam wachtte hem een
verrassing, die alle peinzerijen ver-1
joeg.
(Wordt vervolgd) J
I
3874. Toen Ramad zich zo laatdunkend over 't Aard-
schip uitliet, kon piloot Storm toch niet nalaten eens de
monstratief om zich heen te kijken, alsof hij zeggen wil
de: „Laat dan maar eens wat beters zien! De vleermuis
jagertjes die ons daarstraks achterna zaten, hadden wij
met huid en haar kunnen oppeuzelen, maar we wilden
beleefd blijvent" Ramad begreep Arends blik en glim
lachte geheimzinnig. Hij wenkte het gezelschap hem te
volgen. Het werd een hele optocht naar een op korte
afstand verrijzend bouwwerk, dat blijkbaar als hangar
dienst deed. Inderdaad stond er een hele verzameling
vliegtuigen allemaal gebouwd volgens hetzelfde princi
pe; ongetwijfeld zeer doelmatige toestellen, maar niet
om over naar huis te schrijven. En zeker niet om zo
verwaand te doen als Ramad. Deze glimlachte echter
nog steeds op dezelfde manier en wees naar een aan
grenzende ruimte, waai* een enorm gevaarte stond, dat
de Aardlingen met stomme verbazing aanschouwden.
Evenwel niet om de reden die de Ndola-chef aannam!
Arend en de professor wisselden een snelle blik van
verstandhouding.
83. Voor expeditieleiders zoals Sir Patrick Courage
en Tekko ij as de tocht naare de diamantgroeve van Fe
lix Links maar een peuleschilletje. Tekko vond de weg
gemakkelijk terug en hoewel zij steeds op hvrn hoede
bleven voor onverwachte aanvallen van de gorilla's,
lieten de monsterachtige apen niets meer van zich zien.
„Hier is het Sir Patrick!" waarschuwde Tekko toen zij
de helling naar de vallei afdaalden. „Pas op, dat we
ons door die Links niet in een hinderlaag laten lokken!"
„Ga voor me uitlopen, Links!" bulderde de Edele Jager
als antwoord. „En denk er om dat je geen grapjes uit
haalt De loop van mijn pistool is op je armetierige ske-
als ant>
haalt E
let geri
let gericht, versta je! Die vervelende aapmannetjes
van jou mogen dan bijna al onze wapens vernietigd
hebben, maar dit pistool werkt nog prima hoor! En nu,
hop met die edelsteentjes! Laat kijken of het waar is
wat je ons allemaal voorgelogen hebt!" De inboorlingen
op het terrein keken met stomme verbazing naar het
blanke tweetal en vroegen zich af wat dit allemaal te
betekenen kon hebben. Tekko maakte de boeien los en
onder gewapend escorte ging Felix het gebouw in, waar
Tekko eens met razende snelheid uit ontvlucht was.
„Nu komt het heren!" teemde Felix Links, nadat hij
de geketende gorilla opzij had laten trekken en lang
zaam draaide hij de sleutel in het slot om.
De Stichting Nederlandse Schoolradio
(uitgaande van AVRO, VARA en VPRO)
hervat in september haar wekelijkse
uitzendingen met de programma's
voor het eerste trimester d.i. tot de
kerstvakantie.
Uitzendingen voor het vierde leerjaar
(maandags 14.25-14.45 uur): „Ik ben
Nederlander" is een serie die in vijf
uitzendingen de betekenis van het be
grip „Nederlander" behandelt. Aan
dacht wordt o.a. besteed aan dialecten,
Nederlandse gebruiken, grenzen, mun
ten en rechtsregels.
De serie „Stad en land gaan hand
in hand" omvat 7 uitzendingen en be
oogt de kinderen duidelijk te maken
dat stad en land elkaar nodig hebben.
Het thema is een briefwisseling tussen
een stadsmeisje en dorpsjongetje. De
uitzendingen worden voornamelijk in
hoorspelvorm gegoten.
Uitzendingen voor het vijfde leerjaar
(donderdags 9.40-10.00 uur): In de eer
ste serie „Over spreken gesproken"
wordt in vijf lessen aandacht besteed
aan het taalgebruik. Aan de orde komen
de ontwikkeling van de kindertaal, taal
eigen, taalgebruik in het dagelijkse le
ven, taal als expressiemiddel.
„Wij op de weg" wil in zeven uitzen
dingen in hoorspelvorm de verkeersles-
sen in de lagere school ondersteunen.
Het gaat bij deze serie minder om de
kennis van regels en borden, dan wel
om het naar voren brengen van de
dwingende noodzaak van samenspel en
het nodige begrip voor elkaar bij ver
keerssituaties.
Uitzendingen voor het zesde leerjaar
(woensdag 9.40-10.00): „Wij wereldbur
gers" is een serie van vijf uitzendingen.
Het thema is de medeverantwoordelijk
heid die pns wordt opgelegd door de
berichten, die voortdurend door de mas
samedia tot ons komen, o.a. over na
tuurrampen, vluchtelingen, leefgewoon
ten in andere delen van de wereld.
„Leven en laten leven" is een biolo-
gie-serie van zeven uitzendingen. Be
oogd wordt het inzicht te ontplooien
T ilian Muriel Hélène Harvey is tus-
sen 1926 en 1939 de ster van een
romantisch tijdperk geweest. Zij was
een door miljoenen bioscoopgangers
aanbeden vedette; ze ging speels over
het doek, voor die tijd soms net een
tikkeltje gewaagd en een beetje sexy.
Zij was zonder een pin-up-girl te zijn
toch de droom van vele jongemannen,
het beeldende voorbeeld toen ook voor
meisjes die hun' verloofden aanzetten
tot het doen van de eerste stappen in
de richting van het stadhuis.
Lilian Harvey is net zo beroemd ge
weest als een Marylin Monroe en een
Brigitte Bardot, maar zij was een totaal
andere persoonlijkheid. Zij werd in ja
nuari 1906 volgens haar eigen me
moires in Londen geboren en het is
nooit helemaal duidelijk geworden
waarom haar ouders in 1914 in Duits
land door het uitbreken van de eerste
wereldoorlog vast kwamen te zitten.
Bekend is in ieder geval dat Lilian
er bleef wonen en dat ze in Berlijn
debuteerde als revue-danseres. Regis
seur Richard Eichberg ontdekte haar en
bood haar een eerste rolletje aan. Al
gauw kreeg ze de bijnaam van de Blon
de Droom en dat maakte ze inderdaad
als vaste tegenspeelster van de even
Het ministerie van Handel in Warschau
heeft nieuwe voorschriften uitgegeven,
waarin het recht van de klant om te kla
gen wordt omschreven. De klant kan
thans bepalen of hij de gekochte goede
ren wil, ruilen of doen herstellen. Verder
mag hij een prijsverlaging eisen of zijn
geld terugvorderen.
Tot dusverre had de klant nauwelijks
enig recht en moest hij in geval van
klachten rekening houden met een offi
ciële reprimande.
Thans behoeft de klant niet eens meer
aan te tonen, dat hij de goederen in een
bepaalde winkel heeft gekocht, indien
die winkel de desbetreffende goederen
in voorraad heeft. Klachten moeten bin
nen 14 dagen na de aankoop worden in
gediend.
Goederen mogen thans binnen tien da
gen worden geruild tot dusverre was
de termijn drie dagen. De enige uit
zondering vormt ondergoed.
'T'wee vroegere wetenschappelijke amb
tenaren van de Israëlische kemener-
giecommissie hebt&n een machine ont
wikkeld, die volgens zakenlieden in Tel
Aviv een omwenteling in de fruitver-
pakkingsmethoden teweeg kan brengen.
De machine die ontwikkeld is door Joël
Amir en Amri Talmon, maakt man
kracht vrijwel overbodig. Op foto-elek
trische wijze wordt het fruit gesorteerd
en vervolgens onder druk gedirigeerd
naar een afdeling, waarin het automa
tisch verpakt wordt.
De machine wast het fruit en maakt
het voor het transport immuun tegen
kwalijke invloeden van buitenaf. Bo
vendien wordt het fruit op uniforme
wijze verpakt, zodat in iedere kist even
veel citrusvruchten komen te zitten.
Op eenvoudige wijze is de machine
tevens te gebruiken voor andere soor
ten fruit dan citrusvruchten.
In het komende seizoen zal in Israël
een aantal van deze machines in ge
bruik worden genomen opdat men een
indruk kan krijgen van hun bedrijfsze
kerheid en de kosten.
populaire Willy Fritsch waar.
De eerste film die haar grote bekend
heid bezorgde was „Drei von der Tank-
stelle", een luchtige en vakkundig in
elkaar gezette komedie, die destijds in
vrijwel alle Europese landen een kas
sabreker werd.
De eerste die haar op een nog ho
ger plan vari de roem tilde, was Henri
Garat. Hij- maakte met Lilian Harvey
„Het Congres danst". Dat is een film
die vele liefhebbers van boven de veer
tig zich nu nog gemakkelijk en waar
schijnlijk met enige tederheid zullen
herinneren.
Om een paar van haar andere films
te noemen: Lilian Harvey was bij voor
beeld de ster in: „Liefdeswals", „De
kuise Suzanna" en „Wanneer je toch
eenmaal je hart weggeeft".
Vlak voor de oorlog week ze uit naar
Amerika, maar om ook al weer niet
duidelijke omstandigheden kreeg ze in
Hollywood nooit een voet aan de grond.
Zij vestigde zich in Frankrijk, in Cap
d'Antlbes, in een van ronde vormen
voorziene villa die uitzicht op de blau
we Middellandse Zee bood.
Met allerlei» Duitse instanties voerde
ze lange en ingewikkelde processen om
de schadevergoeding. Hoe het ook zij,
zij kreeg genoeg geld bij elkaar om een
antiekzaak op te zetten.
Sindsdien heb ik haar twee keer ont
moet. Een jaar of tien geleden was zij
even op doorreis in Amsterdam en vrij
kort daarna zou ze de vedette op een
feest in het oude RAl-gebouw zijn. Ze
werd er opgevoerd in een van haar be
kende langharige bontjassen, maar suc
ces was er toen niet meer bij.
Het aanwezige publiek keek nogal
verveeld naar een Lilian Harvey die
het niet kende. Die afgang is een beetje
symbolisch voor alles wat haar na 1946
is overkomen.
Aan een come-back kwam Lilian
nooit toe; ze had een paar ongelukkige
huwelijken en ze probeerde het sterren
dom uit de vooroorlogse jaren in leven
te houden door een pakket foto's die al
tijd in haar overvolle handtas meegin
gen.
Aan de Franse Zuidkust poogde ze
ook almaar in het nieuws te komen
door het kweken van tropische planten
en zo meer. In die periode is Lilian
Harvey snel oud geworden. Een hard
feit, waarmee zij zich nooit heeft kun
nen verzoenen.
In het programma „Persoonlijk" dat
de NTS woensdag 31 juli van 19.31 tot
19.56 uur op Nederland I uitzendt,
wordt de figuur van de president van
Kenya, Jomo Kenyatta, belicht.
Voor zijn volk is hij een „vader des
vaderlands", maar voor de Britten de
leider van de Mau-Mau-bêweging, die
tijdens de onafhankelijkheidsstrijd af
schuwelijke daden heeft begaan jegens
de Britse kolonisten. Keneyatta is de
man die de kreet „Harambe" (allen
tezamen) tot zijn en Kenya's lijf
spreuk maakte en die allen, voor wie
die samenwerking niet het opgeven
van het Britse paspoort inhield, de
deur heeft- gewezen. De Nederlandse
bewerking van dit door Peter von
Zahn geproduceerde programma is van
Piet Spek en Louis Wage. Nederlands
commentaar: Joop van Zijl.
wwwm
S3
MAANDAG 29 JULI 1968
HILVERSUM I.
18.00 Nws. 18.16 Radiojourn. 18.30 Ste
reo: A la carte: tafelmuziek. (19.00 Ge
sproken brief uit Parijs). 19.30 Nieuws.
19.35 RVU: Johann Nepomak Hummel,
een vergeten beroemdheid, door de hr.
P. Niessing. NRU: 20.05 Toneel Nu: mo
derne, voor het eerst in Ned. gebrachte
stukken. 20.30 Jazz in actie: Jazz-kwar-
tet. 21.00 Musonette: cabaretliedjes.
21.30 Een riks voor een winkelbel, do
cumentaire over de Middenstand. 22.00
De werkwinkel: jonge chansonniers en
cabaretiers. Bond zonder naam: 22.20
Naastenliefde is wegens vakantie niet
gesloten, lez. NRU: 22.30 Nws. AVRO:
22.40 Radiojourn. NRU: 22.55 Stereo:
Jazzpresso: jazzplaten m. kort commen
taar. 23.25 Radiorama: veertiendaags
mini-magazine. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II.
18.10 Stereo: Meisjeskoor en licht
instr. sextet. 18.30 Nws. en weerpraatje.
18,46 Act. 19.00 (NRU) Verslag IBM-
schaaktoernooi te Amsterdam. 19.03 Ste
reo: Metropole orkest: amusementsmu
ziek. 19.30 Mod. gr. muz. 19.50 Stereo:
Muz. rond de klok van achten: licht ge
varieerd muziekpr. (opn). 20.30 Stereo:
Omroeporkest en soliste: mod. en klas
sieke muz. 21.45 Stereo: Lichte gr. mu
ziek. 22.15 Literama: radiokroniek over
boeken, schrijvers en toneel. 22.30 Nws.
22.40 Avondoverd. 22.50 Stereo: Vocaal
ensemble: mod. liederen. 23.15 Fluit
piano (gr): mod. muziek. 23.30 Jazz.
23.55-24.00 Nieuws.
NEDERLAND L
NTS: 18.50 Barend de Beer. 19.00
Journ. Hum. Verbdhd: 19.06 De morele
leefbaarheid in het Westen, gesprek
ken. TROS: 19.31 Rin-Tin-Tin, tv-feuil-
leton v. d. jeugd. NTS: 20.00 Journaal.
TROS: Anjer Aktie. 20.35 ZonZin: een
zomers pr. met zonnig en zinnig nws.
21.25 In kleur: Big Valley, tv-feuille-
ton. NTS: 22.20-22.25 Journaal.
NEDERLAND II.
NTS: 18.50 Barend de Beer. 19.00
Journaal. KRO: 19.03 Disco-Duel, een
kritisch platenpr. 19.35 In kleur: San
Juan Hill, tv-feuilleton uit de serie: The
second hundred years. NTS: 20.00 Jour
naal. KRO: 20.20 Over Zweden gespro
ken, filmimpressie. 20.30 In kleur: Bios
coopsuccessen van weleer: Geheim
Agent (Confidential Agent - 1945),
speelfilm. (Boven 14 jr). NTS: 22.25
22.30 Journaal.
DUITSLAND I.
10.00 Nws. 10.05 Journ. (herh. v. gis
teravond). 10.20 Sport. 11.35 Amusem.-
progr. 12.00-13.30 Act.kron. 16.40 Jour
naal. 16.45 Informatief pr. 17.10 Filmrep.
18.00-18.05 Journ. (Regionaal program
ma: NDR: 18.05 Act. 18.19 Sportjourn.
18.53 Zandmannetje. 19.00 Act. 19.26 TV-
serie. 19.59 Progr.-overz. WDR: 18.05
liederenpr. 18.10 Kanonen zu verkaufen,
speelfilm. 18.25 Goedenavond. 18.30
Journ. 19.10 Dr. Bill Baxter, Arzt in
Arizona, tv-serie. 19.40 Nws. 19.45 Pr.-
overz.). 20.00 Journaal en weerbericht.
20.15 Filmrep. 21.00 (K) Amusements-
progr. 21.45 Filmrep. 22.30 Journ., com
mentaar en weerber. 22.50 Filmrep;
DUITSLAND II.
17.45 Nws. en weerber. 17.50 Act. en
muziek. 18.15 Das verlassene Dorf, tv-
film. 18.50 Circusfilm. 19.27 Weerbericht.
19.30 Nws. en act 20.00 Dagboek uit de
protestantse kerk. 20.15 Filmrep. Aan
sluitend: Nws. 21.00 Piccadilly null Uhr
zwölf, Duitse speelfilm (niet geschikt
voor jeugdige kijkers). 22.40 Nws., weer
bericht en actuaiteiten.
over de noodzaak van het biologisch
evenwicht. Voorbeelden worden o.a. ont
leend aan het heden en de geschiedenis
aan eigen omgeving en verre landen.
Bij alle series wordt geïllustreerd
les-materiaal verstrekt.
(Van onze correspondent)
LONDEN Aberfan krijgt zijn zin:
de bergen kolengruis bij dit mijndorp in
Wales zullen helemaal worden afgegra
ven.
Dit besluit van de Britse regering is
gisteravond bekendgemaakt.
Twee jaar geleden kwamen 144 inwo
ners van het dorp, onder wie 116 school
kinderen, om het leven nadat er slik was
losgespoeld van een van de bergen. Hier
door werd de lagere school van Aberfan
voor het grootste deel bedolven.
De kosten van deze afgraving bedra
gen tenminste 1 miljoen pond sterling en
het werk zal drie jaar vergen. De Natio
nale kolenraad, die het werk zal uitvoe
ren zei gisteravond: „Na deze drie jaar
zal niemand meer kunnen zien, dat er
eens kolenbergen waren in Aberfan".
HILVERSUM —„Het is eb in de jazz,
heel lage eb zelfs. Daar bedoel ik voor
namelijk mee dat de jazz als uiting van
deze tijd lang niet zo veel gemoederen
meer in beweging brengt als vroeger.
Dat ligt niet alleen aan het publiek, dat
op het ogenblik misschien liever naar
een rock en roll club of een sportwed
strijd gaat of naar de televisie kijkt.
Nee, het ligt vooral aan de jazz zelf.
Er is de laatste tijd te weinig opwin
dends in deze muziek. En kijk eens wat
er allemaal niet in de popmuziek ge
beurt. Wat een invloed heeft die niet en
wat een opwinding kan er niet uit voort
komen. Welnu, mijn muziek moet weer
opwindend zijn, op welke manier dan
ook".
Weloverwogen woorden, opgetekend
op een regenachtige julimiddag in het
Hilversumse hotel Gooiland uit de mond
van trompettist, componist; arrangeur
en orkestleider Don Ellis (33).
Ellis, een blonde en gebaarde Cali-
forniër, hip gekleed (witte coltrui .licht
blauw pyjamapak met wit streepje en
gymschoenen) en bij iedere gedecideer
de uitspraak even dromerig en ontwa
penend kijkend, lijkt het niet alleen bij
woorden te laten.
Dit weekeinde heeft hij met zijn ne
gentien-mans big band drie concerten
gegeven op het jazz-festival in Antibes
aan de Franse zuidkust. Vanavond komt
hij in de Rotterdamse Doelen het Ne
derlandse jazzpubliek overtuigen van
zijn bedoelingen. Hoe worden die bedoe
lingen, waargemaakt? Ellis, doodver
moeid en bezorgd over de instrumen
ten, die in plaats van naar Schiphol
naar Londen blijken te zijn gestuurd:
„Ik heb een jong en enthousiast or
kest bestaande uit beroepsmusici, mu
ziekleraren en studenten. Ze zijn er al
lemaal van overtuigd dat ook in de
jazz allerlei experimenten met maat
soort, ritme en geluid mogelijk zijn.
Die oude, vertrouwde vier-kwarts en
drie-kwartsmaat kennen we zo langza
merhand wel. Persoonlijk geloof ik dat
het publiek daar ook genoeg van heeft"
Wat dan?
„Als de jazz wil blijven leven, moet
er een heleboel veranderen; en wij le
veren daar onze eigen bijdrage aan.
Onze muzikale richting: we brengen een
„big beat" in de jazz terug, vol nieu
we uitdagingen, iedere keer weer. We
werken bijvoorbeeld met allerlei rit
mes en maatsoorten, zoals 5/8, 11/4,
19/4 zelfs. Verder met nieuwe geluiden
die deels via versterkers ontstaan en
deels uit 'bijzondere instrumenten ko
men".
Voorlopig lijkt het erop of Elfis' nieu
we wegen (zeker op big-bandgebied)
geaccepteerd en gewaardeerd worden.
Ellis, die als trompettist een diploma
conservatorium in zijn zak heeft en ver
der compositie studeerde aan de univer
siteit van Boston, heeft in de twee jaar
dat zijn orkest min of meer permanent
bestaat, succesrijke concerten achter
de rug op de festivals van Monterey,
Newport, Los Angeles en Berlijn .Ver
der heeft hij lp's gemaakt als „Live at
Monterey" en „Electric Bath".
„Met altsaxofonist John Handy richt
te ik mijn eerste jazzensemble op. We
gingen in alle Newyorkse jazzclubs
voorspelen, iedereen zei dat hij het
prachtig vond, maar geen werk. Later
kwam er los en vast big-bandwerk bij
onder meer Charlie Barnet, Woody Her
man en Maynard Ferguson. Toen, na
een periode van lesgeven aan de uni
versiteit van Buffalo, kwam de avant-
gardeperiode met Charles Mingus, Eric
Dolphy, George Russell en anderen".
Vage toespelingen op snob-appeal
wijst Don Ellis resoluut van de hand.
„Nee we zijn gewoon een van de wei
nige jazzensembles die midden in deze
tijd staan, net als Charles Lloyd en
Gary Burton. De meeste jazzliefheb
bers zijn tamelijk conservatief en ge
loven daar niet zo direct in. Echt popu
lair zijn we dan ook alleen nog maar
bij de Californische Underground-be-
weging, in de „psychedelic ballrooms"
waar we om en om optreden met al
lerlei rock- en. popgroepen. In echte
jazzclubs spelen we bijna nooit".
De AVRO gaat het komend winter
seizoen een, zoals zij het noemt, mild-
satirisch cabaretprogramma op de te
levisie brengen.
De regie van het maandelijks terug
kerend programma, dat .Nationaal Al
lerlei" zal heten, heeft de pas bij de
Avro in dienst gekomen jonge regis
seur John Selfhout. Herman Pieter de
Boer is een van de samenstellers.
DEN HAAG De Haagse kunst
schilder Jan van Heel is ter gelegen
heid van zijn zeventigste verjaardag
bevorderd tot officier in de orde van
Oranje Nassau.
De Haagse wethouder van kunstza
ken, drs. H. J. van Wilzen reikte de
kunstenaar zaterdag in Pulchri Studio
de versierselen van de orde uit.
De wethouder schetste Jan van Heel
als kunstenaar, vakman en pedagoog.
„Hij heeft de jeugd wegwijs gemaakt
in de wereld van de kunst. Ook heeft
hij vele malen mede tentoonstellingen
van Nederlandse kunst in het buiten
land georganiseerd".
NEW YORK In Cleveland, Ohio,
waar vorige week tijdens ernstige ras-
senonlusten elf mensen om het leven
kwamen, was het dit weekeinde betrek
kelijk rustig. „Ik geloof dat de crisis
voorbij is", zei de burgemeester van
de stad, de neger Carl Stokes.
Tegelijkertijd vochten groepen jonge
negers in Grand Rapids, Micnigan,
voor de tweede achtereenvolgende
nacht met de politie. In het zuidooste
lijke deel van de stad waar voorname
lijk negers wonen, werden tenminste
25 branden gesticht. De politie arres
teerde 85 mensen.
De gouverneur van Michigan George
Romney, kondigde op verzoek van de
burgemeester van Grand Rapids de
noodtoestand af. In de stad geldt te
vens een uitgaansverbod, terwijl de
verkoop van wapens en benzine werd
verboden.
Een commissie die' vorig jaar door
president Johnson werd ingesteld om
een onderzoek in te stellen naar de
oorzaken van de rassenonlusten van
vorig jaar in Detroit en Newark, maak
te zaterdag haar definitieve rapport
openbaar. Al eerder was een voorlopig
rapport uitgebracht.
De commissie-Kerner, samengesteld
uit onafhankelijke vertegenwoordigers
van een aantal Amerikaanse universi
teiten, verwierp de theorie dat de on
lusten zouden zijn aangestookt door een
handvol negers van het laagste allooi
en agitatoren van buiten.
Achttien procent van de negerbevol
king in de oproerige steden nam vol
gens het rapport deel aan de onlusten.
LA PAZ (Bolivia) Burgerlijke po
litieke leiders zijn zondag bijeenge
weest ter bespreking van de gevolgen
van het nieuwe militaire kabinet van
president René Barrientos op de rege
ringscrisis in Bolivia. Sommigen hun
ner verklaarden een militaire junta te
vrezen.
Barrientos, die het nieuwe kabinet
zaterdagavond volkomen onverwacht
aankondigde, zei dat de militaire sa
menstelling van tijdelijke aard was.
Hij was daartoe gedwongen, zei hij,
door de dreiging met subversie, gueril-
la-acties en politiek verdeeldheid.
Van welingelichte zijde werd verno
men dat de keuze van de ministers,
merendeels hooggeplaatste militaire
vrienden van Barrientos, niet noodza
kelijkerwijs de keuze weerspiegelt van
generaal Alfred Ovando, de grootste
macht achter het Boliviaanse presi
dentschap.
Ovando, die het lot van Barrientos
in handen heeft sinds de door Ovando
in 1964 georganiseerde staatsgreep,
wacht af hoe Barrientos de grootste
crisis in de twee jaren van zijn bewind
aanpakt.
De crisis is ontstaan doordat het dag
boek van Ernesto „Che" Guevara van
uit Bolivia aan Cuba is toegespeeld.
Guevara werd in het najaar van 1956 in
het binnenland van Bolivia door het le
ger gedood. De crisis kwam aan het
licht toen een week geleden bleek dat
Barrientos' minister van Binnenlandse
Zaken en goede vriend, Antonio Argue-
das, een afschrift van het dagboek per
post aan Fidel Castro had gestuurd.
Castro heeft het dagboek laten druk
ken en daarmee de Boliviaanse kansen
op publikatie onmogelijk gemaakt.
SYDNEY In een buitenwijk van
Sydney in Australië heeft een 21-jarige
man zich het afgelopen weekeinde bij
na 24 uur lang met een automatisch ge
weer verzet tegen een politiemacht.
De man, Keith Freeman, had zijn
schoonmoeder doodgeschoten. Met zijn
zeventienjarige vrouiV en hun zeven
maanden oude dochtertje als gijzelaars
had hij zich daarop in zijn woning ver
schanst.
De man leefde gescheiden van zijn
vrouw. Het kind was aan beiden toege
wezen. Zaterdagmiddag kwam de
vrouw met haar moeder naar zijn huis
om het kind op te halen. De man liep
met zijn geweer naar hun auto en
schoot er op. Zijn schoonmoeder kreeg
een kogel door het hoofd en was op
slag dood.
Freeman nam zijn vrouw mee het
huis in. Even later opende hij het vuur
op voorbijgangers en gewaarschuwde
politiemannen. Hij riep de agenten toe
dat hij tot maandag wilde volhouden
omdat hij dan meteen voor de rechter
kon komen. Hij wilde het weekeinde
niet in een cel doorbrengen.
Gisterochtend gooide de politie traan-
gasbommen in het huis. De vrouw
kwam daarop met haar kind naar bui
ten rennen. Zij werd Voorlopig in een
ziekenhuis ondergebracht. Met luidspre
kers werd de man opgeroepen zich
over te geven, waarop deze met de
handen omhoog naar buiten kwam. En
kele weken geleden had een man acht
dagen stand gehouden na een soortge
lijk beleg.
BONN Omdat een computer een
boekingsfout had gemaakt, heeft de
Hamburgse efficiëntie-expert Ger
hard H. (51) een verduistering be
kend, toaarvan hij in het minst niet
verdacht werd.
Op de bankrekening van H.'s
vrouw was plotseling 1,5 miljoen
mark. bijgeschreven. Niemand wist
waar dat geld vandaankwam. De
fiscale recherche reisde H., die juist
met vakantie aan het Oostzeestrand
zat, achterna en voelde hem aan de
tand.
De man barstte in tranen uit en
bekende meteen dat hij vijftigdui
zend mark had verduisterd bij het
bedrijf waar hij juist een efficiën-
tie-onderzoek instelde. „Maar aan
die IA miljoenzo snikte hij, „ben
ik heus onschuldig..."
Dat was de waarheid, want de
raadselachtige overschrijving was
zo bleek later, een fout van de admi
nistratie-computer van de betrokken
bank. H. moet zich nu verantwoor
den voor de verduistering van vijf
tigduizend mark.
