notities r Wat zal de klei van onze nieuwste polder Flevoland prijsgeven? Pelgrimage naar het graf van Jacob van Lennep Kiek eens 'n molen Gesprek tussen bouwers Rooipremie af voor boomgaarden Varen op de Rijn Kleurrijk Auto verzekerd mèt of zonder jMaarnu...| de ..alcoholclausule mmAütS eVSV m Scheppend Ambacht timmert meer aan de weg .u SCHAKEN T door H. KRAMER Laag klei Romeinen n mut ri fa. ill A« a m mm& DAMMEN door J. M. BOM BRIDGE door H. W. FILARSKI V KRUISWOORDRAADSEL rrr In het pas drooggevallen Zuidelijk Flevoland (54.900 ha) komt binnenkort het on derzoek op gang naar sporen van vroegere bewoning en res ten van vergane schepen en hun inventaris. Het wachten is op een verdere verlaging van het grondwater en het opkomen van riet, waardoor het vlakke polderland begaan baar wordt, zonder gevaar van wegzakken in de slappe bodem. Dat zegt de heer G. D. van der Heide, archeoloog bij de Rijksdienst voor de IJssel- meerpolders, die de leiding heeft van het oudheidkundig onderzoek. De eerste vondsten waren te voorspellen: wrak hout en huisvuil. Verrassend was de vondst van ca. 600 pla vuizen (tegels) die naar alle waarschijnlijkheid bij storm overboord zijn gezet of ge slagen. Er is namelijk nog geen wrak aangetroffen bij deze plavuizen. In veel oude boerenwoningen in Oost-Ne derland werden met deze te gels vloeren gelegd. Het is moeilijk een prognose te geven van de vondsten die te verwachten zijn. Een dikke kleiafzetting (1 m) bedekt gro te delen van de nieuwe polder en slechts de cultuurtechni sche werken waarmee volgend jaar een begin wordt ge maakt, kunnen uitsluitsel ge ven. Door diepploegen, aan leg van drainagebuizen en greppels kan tot een diepte van een paar meter onderzoek worden verricht naar de aan getroffen voorwerpen. Op ba sis van de vondsten in de N. O. Polder en Oostelijk Flevo land is het wel mogelijk enigszins van te voren te we ten, wat in de grond aanwe zig kan zijn. Het meest spectaculaire on derzoek is dat naar de scheepswrakken. Deze opgra vingen dragen veel bij tot de kennis van de scheepsbouw in vroeger tijden en de even tueel aanwezige inventaris geeft een indruk van de toen malige levensomstandigheden. In de oudere polders zijn tot nu toe ca. 180 wrakken ge vonden. Desondanks is de heer Van der Heide niet optimis tisch omtrent de verwachtin gen in Zuidelijk Flevoland. Het zuidwestelijk deel van de Zuiderzee heeft grotendeels buiten de vaarroutes gelegen en dit heeft zijn weerslag op de hoeveelheid wrakken. Men schat het aantal wrakken op 40 a 50. Een voordeel is, dat de meeste schepen na het zinken snel zullen zijn weggezakt in de slappe bodem en beschermd zijn tegen de golfslag. Dit houdt de mogelijkheid in, dat misschien enkele gave exem plaren met de inventaris ge vonden kunnen worden. De meeste opgravingen dateren uit de laatste vijfhonderd jaar. Tot nu toe zijn de archeolo gen teleurgesteld in de vond sten van oudere datum, in 't bijzonder uit de Romeinse tijd. Het is bekend dat de Romei nen gebruik hebben gemaakt van het toenmalige Flevomeer en dus is de kans, volgens de heer Van der Heide, niet bij voorbaat uitgesloten dat een Romeins scheepswrak gevon den zal worden. Elke scheeps- rest die aangetroffen wordt, zal nauwkeurig op ouderdom worden onderzocht. Er zijn geschreven bronnen met aanduiding van verloren gegane bezittingen aan de kust van de Zuiderzee (dorpen, kas telen of landerijen) door over stromingen. Helaas zijn deze plaatsen niet geografisch vast gelegd, zodat het onmogelijk is de juiste ligging na te gaan. Algemeen is de verwachting dat hiervan niet veel terugge vonden zal worden. Het is in de meeste gevallen klein land- verlies geweest, dat hoogst waarschijnlijk in het rand meer onder water zal blijven. Tenslotte bestaat er de ver wachting dat er bewoningsspo- ren worden gevonden uit de Steentijd (ca. 3500 v. Chr.). Het is prehistorici bekend, dat mmmmwmmmmmmmmmmmm Op liet oude Kerkhof aan de Fangmanweg te Oos terbeek rusten véle geleerden, schrijvers, schilders, o.a. Ja cob van Lennep, Mr. Jan van 's Gravenweert, MR. CW. Opzoomer, de schilders J. W Bilders, Marie Bilders-van Bosse, Claas Hendrik Meiners Xeno MünninghoffTilly Mün- ninghoff-van Vliet, Van den Broecke. Het graf van Jacob van Lennep, versierd met zijn bus te in marmer boven de ster vende zwaan, aan de zijkanten de emblemen van de magon- nerie en de emblemen van de dichtkunst met de namen Von delen Bilderdijk, dit graf staat nog altijd in de belang stelling van vélen, zoals zijn boeken nog in véle huizen aan wezig zullen zijn. De roos van Dékema, Fer dinand Huyck, Klaasje Zeven ster. Het gemeentebestuur heeft ook steeds zorg besteed aan het monument en 's win ters werden de marmeren bus te en de zwaan tegen invrie zen beschut. Ook bleef zijn naam voortleven in de mooie Van Lenneplaan. Op 25 augustus 1868 stierf Jacob van Lennep en werd be graven in zijn geliefd Ooster beek, waar hij steeds logeerde in het oude, nog bestaande hotel Schoonoord. Honderd jaar geleden. Het is deze herinneringsdag, 25 augustus, dat honderd leden uit het geslacht Van Lennep, een adellijk geslacht, die dag zullen herdenken. Ze komen in die tijd de Zuiderzee een moerassig gebied was, door sneden met rivieren en zand- ruggen. Kleine groepen men sen leefden op die zandheu vels in de nabijheid van het water. In de N.O.-polder en Oostelijk Flevoland is men bij graafwerkzaamheden op deze heuvels gestoten en zijn brand haarden, vuurstenen werk tuigen en skeletten aangetrof fen. Verwacht wordt, dat deze mogelijkheid zich ook voor doet in het noordelijk deel van de nieuwe polder. De permanente tentoonstel ling van Scheppend 9mbacht Gelderland blijft 'n belangrij ke schakel tussen het publiek en de beoefenaars van toege paste eigentijdse kunst, maar het is jammer dat niet alle kunstenaars uit de afdelingen er gebruik van maken. Aldus het bestuur in zijn jaarverslag over 1967. Men houdt het er maar op, dat de plaats van de tentoonstelling voor onze con treien wat ver uit de buurt is: Delft. Toch wil het bestuur er graag op wijzen, dat de ten toonstelling elk jaar 25.000 be zoekers trekt. Om nog meer potentiële be langstellenden bij het werk van Scheppend Ambacht Gel derland te betrekken heeft het bestuur drie serie fotobrochu- res aan geïnteresseerden ge zonden. Ook op de eigen expo sities worden veel foto's ge maakt, die ter beschikking ko men van de adviseur voor diens werk bij het maken van offertes. Vele leden helpen een handje door zelf foto-appara- tuur aan te schaffen en daar mee aan 't werk te gaan in hun eigen atelier. Door sanering van de finan ciën, waarbij zowel de over heid als de leden veel begrip hebben getoond, is het bestuur van Scheppend Ambacht Gel derland er in ge slaagd de kostenstijging van de laatste jaren enigszins op te vangen, waardoor de activi teiten voorlopig op de oude voet kunnen worden voortge zet. Ter gelegenheid van het 5- jarig bestaan van de Stichting „Vrienden van de Gelderse Molen" te Arnhem organi seert deze Stichting een Foto wedstrijd voor amateurfoto grafen. Een ieder, uitgezon derd beroepsfotografen, kan aan deze foto-wedstrijd deel nemen. Het is de bedoeling een molen of een onderdeel van een molen, hetzij binnen werks of buitenwerks, te fo tograferen. In deze zomerpe riode komt men beslist wel in de buurt van een molen. Al hoewel het Nederlandse mo- lenbezit erg teruggelopen is, is Nederland toch nog altijd zo'n 1000 molens rijk. Alle ingezonden foto's wor den door een deskundige jury beoordeeld. Een bepaald aan tal foto's zal worden beloond met een prijs. Er zijn bijzon der aantrekkelijke prijzen be schikbaar: le prijs f 75,-, 2e prijs f 50,-, 3e prijs f 40,-, 4e en 5e prijs elk f 20,-. Alle foto's geen enkele uit gezonderd, worden gebruikt voor een door de Stichting te houden foto-tentoonstelling. Deze tentoonstelling zal wor den gehouden op 5 en 6 okto ber a.s. in de waterradkoren molen met bijgebouwen aan de Zijpendaalseweg te Arn hem. Deze tentoonstelling zal ook worden bezocfyt door de deelnemers aan de door de Stichting op 5 oktober a.s. te organiseren molentoertocht. Deze molentoertocht staat open voor alle automobilisten, motor- en scooterrijders en brengt de deelnemers langs een 10-tal molens door de Be tuwe. De kosten aan deze mo lentoertocht verbonden zijn f 10,- per auto en f 1,- per in zittende. Voor begunstigers van de Stichting bedraagt het inschrijfgeld f 7,50 per auto en f 1,- per inzittende. Iedere inschrijver aan deze molen toertocht krijgt na afloop een leuke herinnering aan deze SOEK WW A van heinde en ver naar Oos terbeek, een pelgrimage naar het graf van hun beroemde voorvader op het eerbiedwaar dige kerkhof aan de Fang manweg te Oosterbeek. JTet bestuur van de Stich- ting Ontwikkelings- en Saneringsfonds voor de Land bouw heeft een rooipremie vastgesteld voor appel- en pe reboomgaarden, die vóór 1950 zijn geplant. Het is de bedoe ling met het rooien van ver ouderde boomgaarden de pro- duktie van slechte kwaliteit fruit te verminderen. De premie bedraagt f 15 per hoog of halfstam en f7,50 per struik met een maximum van f 1.500 per ha. De te rooien opstand moet een aaneenge sloten geheel vormen van ten minste 30 stuks volgroeide struiken. Na het rooien moe ten de percelen goed mecha nisch bewerkbaar worden op geleverd. De premieregeling geldt voor 3 jaar. De ingangsdatum is 1 augustus 1968. Van 25 ju li 1968 af zullen reeds aan vraagformulieren bij de dis trictsbureauhouders verkrijg baar zijn, teneinde een spoe dige behandeling van in te die nen aanvragen te bevorderen. Sinds de straatomroepers zijn verdwenen zich al thans niet zo veel meer be zig houden met rechtstreekse reclame voor bedrijven in het openbaar hebben we aller lei ontwikkelingen gehad. Bij de straatreclame hadden we tot dusver de woningbouw nog niet gezien, maar vanuit die sector heeft men zich er nu toch ook in gestort. Aan de Anklaarseweg kwam dezer da gen zo'n demonstratie van hoor en wederhoor, of, zo men wil, zien en wederzien. De N.V. Bouwkas der Gemeenten plaatste een bord met een dui delijke indicatie naar kwali teitswaarborgen. Het ant woord van de NV ABAM staat op deze foto. Als nog meer bouwers daar aan het gesprek gaan deelnemen kan het nog boeiend worden. De toeristen die in Rhenen verblijven of Khenen aandoen kunnen weer varen op de Rijn tussen Rhenen en Arnhem. De rederij Heijmen uit Lohith heeft tot en met 27 augustus een dienstregeling ingevoerd met lüxe salonboten op iedere maandag en dinsdag. Vanuit Rhenen kan men op die dagen afvaren 's middags om drie uur. Men arriveert dan om kwart voor zes in Arnhem, vanwaar men met de lijndienst van de NBM kan terugkeren. A Is eerste verpakkingsin- dustrie in Nederland is Schut Superieur NV overge gaan tot aanschaffing van een zeskleurenoffsetdrukma- chine. Die is bestemd voor het bedrijf te Eerbeek. Een rationeel teweeg bren gen van zeskleurendrukken is bijzonder belangrijk in het ver pakkingswezen, omdat afne mers van Schut Superieur steeds meer met ontwerpen komen, die alleen maar in 5 a 6 kleuren kunnen worden kunnen worden uitgevoerd. Dat zijn dan drie basiskleu- ren (of primaire kleuren): geel, rood en blauw aange vuld met zwart benevens 1 of 2 fondkleuren. De nieuwe zeskleurenoffset- drukmachine betekent een bij zonder omvangrijke investe ring voor de onderneming. Zij stamt uit West-Duitsland. Veel zijn er nog niet in gebruik. Het aantal op het continent van Europa bij verpakkings producenten aanwezige ma chines van dit type is aan de vingers van één hand te tel len. In Eerbeek is de machi ne in een volkomen geklima- tiseerde (unieke) produktie- ruimte ondergebracht. ^0000000- Leeuwemest is een pro- 3 ff 10000000000000MM0M0i Leeuwemest is een pro- 3 baat middel om de wild- schade aan akkers belang- J rijk te verminderen. Onder- J zoekers van het ITBON j (Instituut voor Toegepast Biologisch Onderzoek in de 5 Natuur) hebben dat ontdekt. J Een uitvoerige studie heeft onlangs als resultaat opge- 3 leverd dat herten, reeën en ander schadelijk wild van akkers te verdrijven zijn, door het uitstrooien van mest van hun natuurlijke vijanden. In dit geval van roofdieren. Toen dit bekend werd hebben tal van landbouwers s bij het Burgeis' Dierenpark 2 5 in Arnhem MB leeuwe- awsX "Twraafcl Bmmers vol van dit goedje gingen de deur uit. Nu echter de 2 meeste leeuwen uit het die- 2 renpark zijn overgeplaatst 2 naar het Burgers' Leeuwen- park, is in de leeuwemest- handel stagnatie gekomen. 2 Want er is geen mens die 2 2 het in zijn hoofd haalt om 2 J in het leeuwenpark mest te verzamelen \0000000000000000000000000^ \7oor de rechtanken in deze regio komen nog al eens zaken voor waaruit anderen lering kunnen trekken. Het gaat hier om alcohol en ver zekering. Bij de verzekering van auto's kan namelijk wor den overeengekomen, dat de verzekeraar geen schade zal behoeven te vergoeden, als de bestuurder van de verzekerde auto onder invloed van alcohol verkeert. Als een dergelijke alcoholclausule niet in de po lis is opgenomen, moet de automobilist echter niet den ken, dat hij zijn auto-schade altijd vergoed krijgt, als hij onder invloed mocht verkeren. Iemand had zijn auto all risks verzekerd. Hij kreeg aanrijding, waardoor zijn auto schade opliep. Zijn verzeke raar keerde hem een schade vergoeding uit van f 3.433,56. Later vernam de verzeke raar echter, dat de automobi list onder zodanige invloed van het gebruik van alcohol ver keerde, dat hij niet in staat moest worden geacht zijn auto naar behoren te besturen. De verzekeraar stelde zich nu op het Standpunt, dat hij geen schade had behoeven te ver goeden. Voor de rechtbank vorderde hij het door hem be taalde bedrag ad f 3.433,56 te rug van de automobilist. \7"an zijn kant wees de auto- mobilist er op, dat de po lis geen alcoholclausule be vatte. In folders, waarmede de makelaar aan deze verze kering bekendheid placht te geven, stond uitdrukkelijk vermeld: „Geen alcoholclau sule." Zelfs indien bij hem (de automobilist) grove schuld zou moeten "öft'en aai^-m- men, had de .-r ue schade moeten vergoeden. Dat geldt te meer, als die grove schuld zou bestaan in rijden onder invloed van alcoholhou dende drank. In de polis ont breekt immers een alcohol clausule en dit ontbreken wordt zelfs extra onder de aandacht gebracht in reclame folders, zo betoogde de auto mobilist. ITierop repliceerde de verze- keraar, dat het ontbreken van een alcoholclausule alleen maar betekent, dat niet het enkele feit van het rijden „on der invloed" zonder meer meebrengt, dat de auto-eige naar niet verzekerd is. Doch anderzijds is de verzekeraar in bepaalde, bijzonder ernsti ge gevallen van dronken rij den gerechtigd dekking te wei geren. Met een strafvonnis van de rechtbank lichtte de verzeke raar toe, dat het hier een bij zonder ernstig geval van dron ken rijden betrof. De automo bilist had veel te veel gedron ken, aldus de verzekeraar. De rechtbank overwoog, dat de mutemoWWst wist, dat hij een aanzienlijke hoeveelheid alcoholhoudende drank tot zich genomen had. Deson danks is hij met zijn auto gaan rijden. Aldus heeft hij zich willens en wetens blootge steld aan de geenszins geringe kans, dat hij aanzienlijke schade aan zijn auto zou toe brengen. In ieder geval heeft hij rijdende gelijk hij deed gehandeld met een in laak baarheid aan opzet grenzende schuld. De rechtbank stelde voorop, dat iedere overeenkomst van schadeverzekering waarbij de verzekerde dekking bedingt van door de verzekerde zelf opzettelijk toegebrachte scha de, ongeoorloofd is. Zo'n over eenkomst is immers in strijd met de goede zeden en mits dien van rechtswege nietig. Ditzelfde geldt voor een schuld, welke in laakbaarheid aan opzet grenst. Als zodanig geldt de schuld van een auto mobilist, wiens handelwijze zo zeer gevaar verwekt, dat hij geacht moet worden, dat ge vaar zelve te hebben beoogd en daarop zijn oognïerk te* hebben gericht. In het onderhavige geval kan van een zodanig oogmerk bij de automobilist worden ge sproken, daar hij op hoogst roekeloze en onvoorzichtige wijze „onder invloed" heeft gereden. Met deze redenering wees de rechtbank de vorde ring van de verzekeraar toe. HET naspelen van goede partijen is •en plezierige bezigheid die voor ve len. afgezien van het nut voor het op voeren van de eigen speeLsterkte, te ver gelijken is met het lezen van een span nende detectiveroman. Elke situatie kan op het bord gereproduceerd en bestu deerd worden en met een beetje fantasie kan zelfs de spanning worden aange voeld die er heerste op het moment dat de partij werkelijk gespeeld werd. Laatst hoorde 11c iemand tegenwerpen, dat de verrassende ontknoping zoals die in goe de detectives voorkomt toch maar heel zelden in een schaakpartij terug te vin den is. Toegegeven: niet in elke partij komt een dergelijke ontknoping voor. Maar zeldzaam zijn dit soort partijen toch bepaald niet. Als voorbeeld volgt hieronder een partij die kort geleden werd gespeeld in een clubwedstrijd tus sen twee bedrijfsschaakclubs. óm de vergelijking met een detectiveroman compleet te maken moet de diagramstel ling worden beschouwd als de platte grond van het terrein der misdaad en wordt de oplossing van het drama over gelaten aan de vindingrijkheid der le zers. Wit: B. MUNKA. Zwart: I. VAMOSI. Boedapest 1968.) Konlngsindische verdediging. 1. d2—d4, Pg8—f« 2. C2C4, g7—g6 3. Pblc.l. Lf8—K7 4. e2—e4. d7—d« 5. Pgl—e2. (Een zeldzame voortzetting die een en kele maal is toegepast door de Ameri kaanse schaakmeester George Kramer.) 5. 0-0 8. Pe2—g3, e7—e5 7. d4—d5, p|«-^a«a (In een party Kramer Evans, New York 1954 volgde: 7Pe8 8. Le2, a5 h4, f5 10. exf5, gxf5 u. £4 met moeilijk spel en ongeveer gelijke kansen.) 8. Lfle2, c7cc5 (Het is al duidelijk, dat zwarts vorige zet geen gelukkige geweest ia want op 8. Pc5 komt 9. b4.) 9. h2—h4 (Daarmee begint de rechtstreekse aan val. Het vervelende voor zwart is, dat hij niet goed 9h5 kan spelen wegens 10. Lg5. Gaat het zwarte paard later zijn post op 16 verlaten dan moet zwart reke ning houden met een stukoffer op h5. Gaat het paard niet weg dan hangt toch voortdurend ruil op f5 gevolgd door Lxh5 in de lucht.) 9Pa6—c7 10. h4—h5, a7—a« (Tegenaanval is de beste verdediging.) 11. a2—a4 Lc8d7 12. i)5—h6, Lg7-n8 13. Lel—g5. Ta8—b8 14. Ddl—d2, b7-b5 15. a4xb5, a6xb5 16. 0-0, b5xc4 17. Le2xc4, Tb8b4 18. b2b3, Dd8—b8 i9. f2—f41 (Dwingt tot het openen van d* f-lijn. De partij wordt nu SDannend.) 19esxf4 20. Dd2xf4, Pffl— Bi 21. Df4xd6! Lh8xc3 22. Dd6xd7, Lc3—d4t 23. Kgl—hl, Pc7e67 (Nemen op al komt nauwelijks in aan merking omdat de zwarte loper niet ge mist kan worden bij de verdediging van de koning. Na de tekstzet lijken de rol len verwisseld en begint de zwartspeler een schijnbaar doorslaande tegenaanval.) 24. d5xe6!, Dc7xg3 Het probleem van de week: hoe moet wit zich verdedigen tegen het dreigende mat op h2? Volgende week de oplossing. VAMOSI DE nieuwe wereldkampioen Andris Andrelko laat ook in het internatio naal „Turkstra"-tournooi te Leeuwarden zijn bijzondere tactische kwaliteiten zien. Het schijnt wel, of hij deze heeft geleerd van zijn beroemde „schaakland genoot" Michael Tal. met wie hij in zijn woonplaats Riga afwisselend dam- en schaakmatches speelt! Feit is. dat hij evenals Tal verraderlijk combineert en daarbij de strategische overwegingen maar zelden uit het oog verliest. Hieron der zijn partij uit het tournool te Leeu warden met de aanvalsspeclalist Gant- warg, die hem aan de leiding bracht: Wit: A. Andreiko; Zwart A. Gantwarg; Leeuwarden 13-7-'68 1. 31—26 18—23; 2. 33—29 20—24; 3. 29x18 12x23; 4. 36—31 7—12; 5. 34-30 13—18; 6. 41—36 14—20; 7. 46—41 8—13; Niet (20—25?) wegens 32—271 (25x34) 40x20 (15x24) 35—30 (24x35) 27—21 enz. schijfwinst. 8. 30—25 1—7; 9. 25x14 9x20; 10. 40—34 4—9; 11. 31—27 10—14: 12. 45—40 5—10; 18. 60—45 2—8: 14. 27—21 16x27; 15. 32x21 Wit heeft beslist: Zwart mag de aanval over het middenbord. maar moet daarbij rekening houden met een voorlopig onspeelbare rechtervleugel. Vanaf dit moment ontspint zich een bikkelhard gevecht, waarin de wereldkampioen meesterlijk zwakten creëert in de zwarte positie: 15. 20—25; 16. 37—31 24—29; De conse quentie van het door zwart gevolgde systeem. 17. 41—37 15—20; 18. 37—32 10—15; 19. 32—271 Perst zwart in het keurslijf van de omsingeling omdat (11—18) verbo den is door 27—22! (17x28 gedw.) 34—30! enz. met schyfwinst. 19. 17—32; 20. 21—16 20—24; Veiliger ts (11—17), dat wits olgende zet voorkomt. 21. 26—21! Belet (11—17) terwijl na (22—28) 31—26 enz. de zwarte voorpost op 28 niet te handhaven is. 21. 15—20; Misschien ls (14—20) beter. 22. 31—26 22x31; 23. 36x27 11—17; de enige 24. 38—33 Typisch An dreiko: de zwakke opstelling aan zwarts linkervleugel vindt hij voldoende om di rect van tactiek te veranderen. 24. 29x38; 25. 42x33 23—29; zoekt ook onmid dellijk speelruimte, maar veel sterker ls (17—22) 26. 34x23 18x38; 27. 43x32 19—23; 28. 39—33 13—18; 29. 44—39 8—13; 30. 48—42 14—19; 31. 42—38 17—22; 32. 49—43 22x31; 33. 26x37 6—11; 34. 32—27! Weer zo'n venijnige voortzetting, op het moment, dat zwart zich enigszins hersteld schijnt te hebben (Zie diagram) abcdefgh MUNKA OPLOSSING De stand wes: Wit (Petrosjan): Kgl, DhT. Tel, LdJ ca h«, pionnen a3; b2, C4, f2, g2, h2. Zwart: Kf«, Dc8, Ta8 en d7, LbT en ft, Pc6, pionnen a7, b6, e«. Er volgde: 27. Telxefll, Td7—«7 (Of: 2T. Lxh6 28. Tf6t. Ke8 29. Dg8t, Ke7 30 Te6 mat, respectieveUJk 28107 29. Tg8.) 28. Te6fö+, Kf8—€8 29. Dh7—g8f en zwart gaf het op. Zwart kan niet: (11—17) wegens 39—341 (12x21) 27—22 (18x27) 16—11 (7x16 (34—30) 25x34 (40x7) Daarom speelt hij: 34. 38| 35. 37—3111 Gedwongen, maar ook U- zersterk. 35. 9—14 Aan onze lezers de Interessante, maal bizonder moeilijke opgave: Wat zou vol» gens u gevolgd zijn na 35. 9—14? 36. 31—26 25—30? Dit leidt tot verloren spel. Alhoewel niet te zien ls. hoe zwart nog tot een redelijk resultaat kan ko men was (11—17) beter. 37. 27—221 18x27; 38. 21x32 11—17; 39. 32—27! 12—18; 40. 38—32 20—25; 141. 33—28! De dolksteek; 8—12; 42. 43—38! dreigt 27—22 enz. zodat gedwongen is: 42. 23—29; 43. 40-34 29x40; 44. 45—34 18—23; 45. 27—221 17—21; 46. 26x8 13x2; 47. 22—171 krachtig maakt wit er een eind aan; 47. 23—29; 48. 14x28 30—34; 49. 39x30 25x34; 50. 38—33 T—12; 51. 17x8 2x13; 52. 16—11 24—30; 53. 35x24 19x30; 54. 11—7 34—40; 55 7—2! en na enige zetten gaf zwart op. OPLOSSING De stand was: Wit (Andreiko) 20. 38, 87. 88. 89. 40, «2 sch.) Zwart (Sijbrands) 12, 13. 14. 18. 19, 23. 24 (7 sch) Er volgde: (12—171), Belet 37—32 wegens (17—21) 42—37 (18—22) uit want 37—31 faalt op (24—30) 25x34 (22—28) 33x22 (21—27) 32x21 (23—29) 34x23 (19x37!) Dus: 38—32 (17—21!) 33—28 (want op 37—31 volgt 24—30 25x34 23—29 34x12 13—18, 12x23 19x48!) (21—27) 32x21 (28X41) 42—37 (41x32) 21—16 (32—37) 16—11 (37—42) 11—7 (47-42!) 40—35 (18—22) 7—17 Langer tegenstand biedt 7—2 Nu volgde (24—29) 1x45 (19—23) 45x20 (47x15). ONDERNEMENDE spelers komen vaak terecht in zeer scherpe elnd-| contracten en dan komt het vooral op hun speeltechniek aan of zij het bod wéér kunnen maken. Tijdens de wereld-; kampioenschappen te Deauvllle is her haaldelijk gebleken hoe geweldig belar~ rijk de speeltechniek op dit niveau haaldelijk gebleken hoe geweldig belang rijk de speeltechniek op dit niveau is. Ondernemend bieden heeft het voordeel; dat menig tegenstander ook iets probeert' te ondernemen en als dit laatste dan technisch niet helemaal 18-karaats is. ligt het succes van de gewaagde actie vaak binnen handbereik. I De Deense westspeler die tegen het' door Kreyns-Slavenburg geboden i zes-klaver contract moest uitkomen hoopte met zijn start een verrassend element ln het spel te brengen, maar het lier» heel anders af dan hij gedacht had. vorige week zag u alleen de NZ-spellen van alt Interessante partijtje: 6 9 A 9 8 5 4 OB 7 3 AB 4 3 8 7 3 2 IpHB 7 3 2 'OV 8 AV2 H B 9 4 O 6 O 1009542 52 AV105 C> V10 O AH 4b H109 8 6 Zuid gever. OW kwb. NZ boden: zuid Noord ls aan slag en NZ mogen slechts «én klaver - noord één harten - zuid één slag verliezen met klaver als troef. twee schoppen - noord vier klaver - zuid vier ruiten - noord vier harten - zuid vier SA (azenvraag) - noord vijf harten - zuid zes klaver. Uit het biedverloop bleek wel dat noord hartenaas had, misschien zelfs AV. De hartenstart van west was gebaseerd op de gedachte dat zuid misschien niet meer dan een singleton in die kleur had en niet zou durven snijden. In slag 1 maakte Kreyns echter harten tien ln de hand, waarna de vooruitzichten al heel wat vrolijker waren dan b.v. met een schoppenstart het geval geweest zou zijn. Zuid baseerde zijn speelplan op het af troeven van zijn verliezende schoppens. Slag 2 schoppenaas, slag 3 een schoppen getroefd, slag 4 ruitenheer. slag 5 schop pen getroefd. In slag 6 viel wests ruiten- vrouw onder zuids ruitenaas en in slag 7 troefde zuid zijn laatste verliezende schoppen met klaverboer. De situatie was toen: $HB73 O - VI 10968 De situatie is kritiek, want post kan harten en west kan ruiten introeven. Met verbluffend gemaak toonde Hans Kreyns de Juiste afwikkeling: klaveraas, ruiten- boer afgetroefd met klaverheer daar na klaver tien. OW maakten alleen de klavervrouw en daar de Denen aan de andere tafel dit slem misten, was Neder land weer kostbare matchpunten rijker geworden. NIEUWE OPGAVE OOR de liefhebbers van een pro» bleem met 4 x 13 open kaarten van daag eens een Interessante opgave. Het spel is ontleend aan de praktijk en het zal u niet verbazen dat het contract met dichte kaarten down ging. $AH 5 4 8 9 AV1068 A4 V 8 6 Q?B 2 O 9 8 7 2 7 8 5 3 B 109 V 10 7 68 HB54 2 72 O AH 8 6 4 O - H VB 109 8 Zuid speelt zeven klaver (dertien sla- - derlijke uit- kt zuid alle dertien slagen? Volgende Week de oplossing. gen) en west vond de hinderlijke uit komst van klaver drietje. Hoe maak' OPGAVE Horizontaal: 1. 8. 14. 15. 16. 18. 20. 22. 23. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 33. 35. 37. 38. 40. 42. 43. 45. 47. 48. 49. 50. 52. 53. 55. 58. 61. 62. 64. 67. 68. 69. 70. 72. 73. 74. 76. 77. 78. 80. 81. 82. 85. 87. 88. begrip uit de toneelwereld deel van Nederland zoogdier, walkant rivier in Nederland Europeaan walkant bergplaats huilerig bevestigingsmiddel maat nauw godin walkant voorzetsel zoogdier vogel vlies strook gasten doffe dreun reden kaartspel plaats in Drenthe pers. vrnwrd. Europeanen rivier in België verworpene eetlust bloem intern, organlsab'e godin deel van Rusland dierenverblijf,plaats drinkgerei voorzetsel maat persoon wenk vreemde munt zoogdier verorberd tocht rodin dierenvehblijfplaats meisjesnaam gesneden steen reeks Ned. dichter uit vorige eeuw zich spoeden 11. lichaamsdeel 12. deel van een huis 13. gelijk 17. stiftje 18. larve 19. zoogdier 21. bedekking 23. waterloop 24. waardeloos voorwerp 32. plaats in Limburg 34. belofte 36. boom 37. in de eerste rij 39. toespraak 41. hemelbewoner 42. verstand 44. gewicht 46. houding 51. Bijbelse figuur 52. knolgewas 53. afsluitingen 54. navigatiemiddel 56. soort vat 57. ontvangen 59. plaats ln Gelderland 60. bevel 62. omroepvereniging 63. zich spoeden 65. deel van een schip 66. metaal 71. vertegenwoordiger 75. soort glimmer 77. plaats in Brabant 79. plaag 81. waterloop 83. noot 84. werktuig 85. vaartuig (afk.) 86. noot CRYPTOGRAM Horizontaal: 1. wandelhoofd, 9. toer, 10. afgedreven, 11. geleide, 12. pretjes, 14. gangloper, 16. lente, 19. troep, 20. vernissen, 22. brommer, 24. veerman, 27. bikkelhard, 28. niet, 29. onstabielen. Verticaal: 2. aarde, 3. daardoor, 4. loge, 5. oudere, 6. feestneus, 7. tove naar, 8. rede, 13. velen, 15. goedma ken, 17. toelaten, 18. engerdje, 21. geplet, 23. ruim, 25. rente, 26. Raab. Verticaal: 1. etser 2. druppel 3. insekt 4. noot 5. torentrans 6. noot 7. zoogdier 8. noot 9. zich spoeden I 10. alhier (afk.)

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 13