Harde klap voor
priester Weir
DEFILE
vilt/
TSJECHEN STELDEN
ROEMENEN TELEUR
Grootscheepse oefening
in Londen's centrum
Kosygin maakt plan voor
„Interspoetnik"
openbaar
Tegenhanger
van Intelsat
van RITMEESTER
Gezinsdrama
in Le Havre
ZEESLAG" OM
TANKERWRAK
INTERNATIONAAL COMMUNICATIESYSTEEM
Vit ambt gezet na kritiek
op encycliek
VANAVOND
OP TV
Delegatie had
vertraging
HELIKOPTER STORTTE NEER; 21 DODEN
Na gesprek in Bratislava
WELKOM IN HONGKONG
Ramp met succes gespeeld
Ontwerp
Telegram
Commentaar
"fr Hard gewerkt
Andere oplossing
Petitie
NIET TEKENEN
GEEN CONCESSIES
MACABER SPEL
GEGRIMEERD
DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1968
TRfTENEN De Sovjet-Unie heeji
door middel van een bood
schap van Sovjet-premier Alexei
Kosygin gisteren de instelling voor
gesteld van een internationaal com
municatiesysteem van satellieten,
..Int er spoetnik" genaamd. Het plan
is zo goed als geheel opgesteld op
de wijze waarop het bestaande In-
tel sat-netwerk ingevoerd werd met
uitzondering van van het feit, dat
elk deelnemend latul er een stem
in zal hebben. In Intelsat stemmen
de landen in overeenstemming met
hun investeringwaarbij Amerika,
door zijn. Communication Satellite
Corporation Comsateen belang
van 51 procent heeft.
Sommige Amerikaanse autoritei
ten hier zien de boodschap van Ko
sygin als een stap om Instelsat te
dwingen tot de regel van „één land -
één stem" over te gaan. Anderen zijn
van mening dat de Sovjets een in
ternationaal netwerk willen vormen
om te concurreren met Intelsat of
als middel om de Russische invloed
uit te breiden tot de ontwikkelings
landen.
Een autoriteit van Comsat noem
de de verklaring van Kosygin raad
selachtig^ en zei dat de Sovjets een
wereldomvattend systeem voorstel
len dat al doeltreffend werkt door
Intelsat, dat landen bedient met 95
procent van het internationale com
municatieverkeer.
Het Russische voorstel kwam tij
dens de openingszitting in Wenen
van de eerste conferentie van de
Verenigde Naties inzake het onder
zoek en het vreedzaam gebruik van
de ruimte. De conferentie van twee
weken wordt bijgewoond door afge
vaardigden uit 74 landen en is bij
eengeroepen om te bespreken hoe de
voordelen van de ruimte het best
toegepast kunnen worden op de
maatschappelijke en economische
ontwikkeling van het mensdom.
Alvorens de rede uit te spreken,
las de leider van de Sovjet-delegatie
Bldgonravov het telegram voor van
premier Kosygin. Hij wenste de
conferentie succes toe en zei daar
na: „Teneinde beter te voldoen aan
de behoeften van de ontwikkelde en
ontwikkelingslanden stellen de Sov
jet-Unie en andere socialistische lan
den de vorming voor van internatio
nale communicatiesystemen door
middel van satellieten, gebaseerd op
democratische principes met een
KOSYGIN
telegramx
volkomen gelijkheid voor alle deel
nemers".
De verklaring verbijsterde de af
gevaardigden. Blagonravov zinspeel
de op een mogelijk motief voor het
systeem in zijn rede toen - hij zei:
„Met behulp van radio en tv via com
municatiesatellieten wordt het moge
lijk invloed uit te oefenen op de cul
tuur van de ontwikkelingslanden
door ontwikkelde landen".
In antwoord op een vraag van
een journalist naar het doel van het
voorstel, liet een lid van de Russi
sche delegatie een ontwerp van het
Interspoetnik-voorstel zien, dat ge
stuurd is aan de Verenigde Naties en
belangstellende landen. Hij wilde
niet zeggen «of Rusland een afzonder
lijk systeem voorstelt of dat het wil
samenwerken met Intelsat. Dr. Jo
seph Charyk, president van Comsat
en lid van de Amerikaanse delegatie
zei, dat een internationale conferen
tie over communicatie volgende
maand in Washington zal worden ge
houden om de voorgestelde veran
deringen in het handvest van Intel
sat te bespreken. Een ervan is de
formule één land - één stem, waar
van Comsat voorstander is.
Rusland heeft geweigerd zich bij
Intelsat aan te sluiten, omdat het
een te kleine stem zou hebben in de
door Amerika overheerste organisa
tie.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft bekend
gemaakt, dat er thans geen behoefte
bestaat aan het Russische voorstel
betreffende een internationaal com
municatiesatellietensysteem, daar
er al een soortgelijk systeem bestaat
waarvan 62 landen profiteren. Er be
staat al een internationaal commu
nicatiesatellietensysteem (Intelsat),
dat voldoet aan het doel van 't voor
stel der communistische landen, al
dus een zegsman van het ministerie.
(Van onze correspondent)
T ONDEN Paul Weir is een rooms-katholïek priester van 31 jaar. Twee
J jaar was hij kapelaan van de kerk van Sint-Cecilia in Noord-Cheam, een
rustige welvarende forensen plaats in Surrey ten zuidwesten van Londen.
Enkele dagen geleden werd hij uit dit ambt gezet en is hem, zoals gemeld,
een algeheel verbod opgelegd om het priesterschap uit te oefenen.
DÉFILÉ van Ritmeester. Nieuw, geurig.
Een fantastisch sigaartje. Voor mannen van
20 tot 40. Voor mannen die kritisch kiezen.
Voor de populaire prijs van maar f 1,50.
Wat let u, om vandaag nog te ontdekken,
hoe lekker écht roken is.
Zijn stellingnemen in het openbaar
tegen de pauselijke encycliek inzake
de geboortebeperking heeft hem in
conflict gebracht met de kerkelijke
overheid. Vanavond wordt pater Weir
geïnterviewd in hei programma Tele-
vizier van de Avro.
De uit zijn ambt gestoten priester
is een lange, knappe donkere man.
Zijn parochianen mogen hem buiten
gewoon graag, hij heeft ln Cheam
hard gewerkt, vooral onder de jeugd.
Er is geen sprake van dat hij het
priesterschap zal opgeven, hij wil de
mensheid dienen en dat beschouwt hij
nog steeds als zijn taak.
„Ik kan niet zwijgen over deze fun
damentele zaak die het leven raakt
van de mensen," aldus pater Weir.
„Ik vind dat kunstmatige geboortenre-
geling verre van slecht is en dat die
van belang kan zijn voor getrouwde
mensen. Ik geloof dat er in bepaalde
gevallen een echte plicht bestaat voor
geboortenregeling."
Dat Paul Weir nu niet meer het
recht heeft om de mis op te dragen,
beschouwt hij als een verdrietige slag.
„Ik kan dat zelfs niet meer doen in be
sloten kring", zegt hij. Deze zware
straf had hij zeker niet verwacht.
Voor pater Weir is de mis opdragen
de uitdrukking van het priesterschap,
te vergelijken met de gemeenschap
als uitdrukking van het huwelijk. Hij
zegt: „Mij van het altaar verbannen
kan men vergelijken met een echtpaar
verbieden om gemeenschap te heb
ben."
Voor Paul Weir bestond er tijdens
zijn opleiding tot priester geen twij
fel aan dat het einde in zicht was
van het traditionele verbod in de
rooms-katholieke kerk van geboor-
tenbeperking. Bovendien viel dit niet
onder de pauselijke onfeilbaarheid,
hij hoopte dan ook op een oplossing,
volkomen tegengesteld aan de uit
spraak van paus Paulus waar hij
tegen in het geweer is gekomen.
Pas nadat Paul Weir twee jaar in
militaire dienst was geweest en twee-
DJAKARTA Zeventien leden van
de Nederlandse parlementaire delega
tie zijn gisteren met twaalf uur vertra
ging in Djakarta aangekomen voor een
bezoek van zestien dagen aan Indone
sië. Hun vliegtuig had motorstoring ge
had. Het achttiende lid van de delega
tie kwam later op de dag uit Austra
lië aan.
Onder degenen die de delegatie ver
welkomden was Fernando Ortiz Sanz,
de speciale vertegenwoordiger van de
UNO die Indonesië zal helpen bij het
organiseren van de Volksraadpleging
die volgend jaar in W.-Irian moet wor
den gehouden.
dejaars student was in Cambridge -
zijn studievak was Engels - besloot
hij voor priester te gaan studeren.
Er volgden twee jaar filosofie en
vier jaar theologie op een seminarie
bij Guildford. Hij werd tot priester
gewijd en kreeg zijn aanstelling in
Cheam.
Nu heeft zijn kerk hem uitgeban
nen, hard en onverbiddelijk, tot groot
ongenoegen en verdriet van zijn vijf
tienhonderd vroegere parochianen,
hoewel de meesten van hen het
waarschijnlijk eens zijn met de en
cycliek.
Driehonderdvijftig rooms-katholie-
ken in Cheam hebben in een petitie
protest aangetekend tegen de behande
ling van hun kapelaan. Die is aan de
aartsbisschop van Southwark gestuurd
onder wie Cheam valt. „Ik weet dat
er veel katholieken zijn die mij niet
beschouwen als iemand in ongenade,"
aldus de priester, „en dat zij mij blij
ven zien als een ware priester."
ADVERTENTIE
De matras
I waarop U
I wérkelijk
uitrust!
Van
DRAKA.
WÊÊmmm
ORAAG (Reuter) Tsjecho-Slowakije maakte zich gisteravond op om
de Roemeense partijleider Ceaiicescu hartelijk te ontvangen zonder
tegenover de Sovjet-Unie en haar vrienden de indruk te wekken van een de
monstratie. De Roemenen hebben zich krachtig verzet tegen de door Moskou
gevolgde politiek van openlijke inmenging in de binnenlandse zaken
Tsjecho-Slowakije.
van
Toch zijn de Roemeense leiders wat
teleurgesteld. Terwijl het Zuidslavi-
sche staatshoofd maarschalk Tito van
De Britse zaakgelastigde in Peking, Sir Donald Hobson (rechts) wordt hier bij
zijn aankomst in Hongkong verwelkomd door de gouverneur van de kroonkolo
nie, Sir David Trench. Hobson heeft enige bijzonder moeilijke en spannende maan
den achter de rug vanwege de activiteiten van de rode gardisten. Hij mocht China
niet verlaten; eerst vorige week werd bekend dat de zaakgelastigde een uitreisvi
sum was verstrekt.
mening is dat de Tsjechen er goed
aan hebben gedaan de overeenkomst
van Bratislava te ondertekenen om
verdere moeilijkheden voor het ogen
blik te voorkomen, zijn de Roemenen
de tegenovergestelde mening toege
daan.
Zij vinden dat Tsjecho-Slowakije
de overeenkomst niet had mogen te
kenen, omdat Roemenië niet voor de
bijeenkomst was uitgenodigd terwijl
het wel, net als de andere vertegen
woordigde landen, lid is van het Pact
van Warschau.
De Roemenen hadden graag in
Bratislava openlijk de kant van Tsje
cho-Slowakije gekozen. Zij geloven
dat de Tsjechen hadden moeten aan
dringen op uitbreiding van de confe
rentie tot Roemenië.
Intussen zet de Sovjet-Unie haar
pogingen voort om de Tsjechoslo-
waakse partijleiding ertoe te bren
gen haar liberale koers te verlooche
nen. Het blad van de Russische
schrijversbond, de Literaire Gazet,
deed gisteren een felle aanval op Li-
terarny Lista, het progressieve blad
van de Tsjechoslowaakse schrijvers
bond. Het was kennelijk een poging
om de censuur in Tsjecho-Slowakije
hersteld te krijgen.
Ook Rode Ster, het blad van het
Russische leger, deed gisteren weer
een aanval op Tsjecho-Solwakije. Het
ging tekeer tegen allen die vernieuwin
gen wensen in de organisatie van het
Pact van Warschau.
De Moskouse Prawda liet zich giste
ren ook niet onbetuigd. Het blad druk
te een lang artikel af waarin duidelijk
werd gemaakt dat er in Cierna of Bra
tislava geen concessies zijn gedaan
aan de nieuwe koers van de Tsjecho
Slowaakse communistische partij.
0 Een grote helikopter met 21 men
sen aan boord is gisteren neerge
stort in een voorstad van Los Ange
les. Alle achttien passagiers en de drie
koppen tellende bemanning zijn om
het leven gekomen. (Op de foto de
grote ravage) Het toestel onderhield
een vaste dienst tussen Disneyland en
het vliegveld van Los AngelesHet
was de tweede maal in enkele maan
den dat er op die route een helikopter
neerstortte. In mei deed zich aan
boord van een hefschroefvliegtuig van
dezelfde maatschappij een ontploffing
voor. Toen kwamen 23 mensen om.
PARIJS Een douanebeambte uit
Havre, Ernest Warter (45), heeft gis
terochtend in een vlaag van waanzin
met zijn dienstrevolver zijn vrouw
Georgette (45) en zijn dochtertje Cris-
tine (3) doogeschoten en twee andere
dochtertjes, Maryse (11) en Marie-
Hélène (7) zwaar gewond.
Daarna sloeg hij de hand aan zich
zelf. De zwaar gewonde meisje zijn in
de loop van de middag overleden. Niet
als gevolg van de verwondingen, doch
als slachtoffers van een verkeersonge
val met de ambulance, die hen naar
het ziekenhuis bracht. De oudste van
de kinderen, Daniel (15), die op tijd
kon vluchten en alarm slaan, is daar
door de enige overlevende van het ge
zin.
GELA Voor de kust van Sicilië
heeft gisteravond een zeeslag gewoed
tussen de opvarenden van de Neder
landse kustvaarder Atlantide en de Ita
liaanse sleepboot Maroso.
Inzet van het gevecht was het wrak
van de Italiaanse tanker Ugo Fiorelli
die het afgelopen weekeinde geëxplo
deerd en in brand gevlogen was. Nadat
de Atlantide had geassisteerd bij het
blus- en reddingswerk maakte de kust
vaarder op de tanker, die door de be
manning was verlaten, vast. Het uitge
brande schip werd tot voor de haven
van Gela gesleept.
De gezagvoerder van de Atlantide eist
bergingsrechten. De bemanning kapte de
tros van de sleepboot die intussen ook
op de tanker had vastgemaakt. Toen
men op de sleper probeerde de verbin
ding te herstellen, vielen de Nederlan
ders aan met stokken en er werd met
een revolver in de lucht geschoten. De
Italianen antwoordden met salvo's uit
waterkanonnen.
T ONDEN „We hadden alles tegen,
maar het ging als een bom". Dit
zei de opgetogen brandweercomman
dant die gisteren in Londen de grootste
oefening heeft geleid welke er ooit is
gehouden op het gebied van grote ram
pen.
Men deed alsof een passagiersvlieg
tuig zich boven in het hoogste gebouw
van de Londense City had geboord.
Een uiterst realistische, maar hoogst
noodzakelijke oefening voor politie,
brandweer, ziekenauto's, ziekenhuizen
en allerlei andere diensten.
Uitgekozen was het hoofdgebouw
van British Petroleum, een nieuwe ko
los van staal en beton van 35 verdie
pingen. Daar werken 2200 mensen. Zij
hebben keurig meegespeeld in het ma
cabere spelv
Om precies half vijf begonnen onaf
gebroken de alarmschellen te rinke
len in het immense gebouw. Het
vliegtuig werd verondersteld er zich in
te hebben geboord tussen de 32ste en
33ste verdieping. „Wat zou ik graag
binnen willen kijken", zei een echte
Londense volksvrouw naast ons terwijl
ze vol verwachting naar Britanic
House keek, het hoofdkantoor van BP.
Na twee minuten arriveerden de eer
ste auto's van de politie terwijl uit
alle veertien uitgangen lange rijen per
soneel wegwandelden.
Na drie minuten reed de eerste van
dertien brandweerwagens voor: uit
de kazerne pal achter Britanic House.
Van alle kanten was er geflits van
blauwe zwaailichten, er kwam een af
zetting, het verkeer werd stilgelegd,
slangen werden uitgerold, controle
posten ingericht. Er kwam echte rook
uit het gebouw. Met typisch Brits
flegma speelde ieder zijn of haar rol
aardige typistes met minirokjes
en een blauw papiertje op hun jurk,
vertelden lachend dat ze helemaal
overstuur waren. Een kop warme
thee bracht hen snel op hun ver
haal, terwijl als waarschuwend teken
van de werkelijkheid een groot passa
giersvliegtuig op enkele honderden
meters boven het gebouw vloog.
Alles voltrok zich in een beklem
mende stilte. Geschreeuwd werd er
bijna niet. Alle personenliften waren
onklaar en tot overmaat van ramp
bleken ook de twee brandliften on
bruikbaar. „Maar die had het tech
nisch personeel van B.P. snel weer
voor elkaar", aldus de brandweer
commandant te midden van de enor
me hoeveelheid schuim die zijn man
nen het gebouw inbliezen.
Het resultaat van de ramp was: vijf
doden, dertig ernstig gewonden (zeer
realistisch gegrimeerd en behandeld
door een ploeg dokters en verpleeg
sters), zestig lopende patiënten en veer
tig mensen van streek.
Tevreden zei de commandant: „De
evacuatie was na een kleine vijftien mi
nuten voltooid, we hadden zeventien tot
achttien minuten na de melding al
schuim en water, dat is erg goed, heel
behoorlijk. De brand was na twintig
minuten al geblust. Gelooft u mij maar
gerust, Wij kunnen elk karwei hier in
Londen de baas". Om tien over half
zes meldde men: „Er moeten nog zes
tien gewonden naar beneden".
De eerste brandweerwagens rukten op
dat moment al ln. In het tijdelijke lij
kenhuis tegenover het gebouw van
British Petroleum bedekte een agent
de quasi doden met dekens...
ADVERTENTIE
TJet is niet waarschijnlijk dat de nieu-
we democratische kandidaat voor
het Amerikaanse presidentschap
George McKovern (46) over twee we
ken in Chicago tot de officiële demo
cratische kandidaat zal worden ge
kozen. Hiervoor zijn twee redenen:
zijn kandidatuur komt te laat en hij
is in de Verenigde Staten nauwelijks
bekend.
Voor de trouwe kern aanhangers van
wijlen Robert Kenedy heeft de kandi
datuur van McGovern wel iets an-
trekkelijks. De vurige bewonderaars
van den Kennedy's zijn niet erg geluk
kig met vice-president Humphrey,
wiens inzichten inzake Viëtnam zij
afwijzen en ze staan wat vijandig te
genover senator Eugene McCarthy,
die zij zijn scherpe anvallen op Ro
bert Kennedy verwij tea in de kort
voor diens dood in Californië gevoer
de verkiezingscampagne. Maar het in
de vraag of McGovern veel meer
stemmen zal krijgen dan de 26 waar
op hij krachtens zijn positie als „fa
vorite son" van de staat Zuid-Dakota
aanspraak kan maken.
I~)e aanhangers van senator McGovern
onder wie oud-Kennedy strateeg Ted
Sörensen, zijn overigens druk bezig de
delegatie van Californië 174 stem
men die Robert Kennedy door zijn
overwinning in die staat achter zich
gekregen zou hebben in het kamp
van McGovern te krijgen. Als dat zou
lukken, is McGovern niet bij voor
baat kansloos, zeker niet als het bij
de eerste stemmingen op remise zou
uitdraaien tussen Humphrey en Mc
Carthy.
Zonder precedent zou een dergelijke
gang van zaken niet zijn. In 1940 ver
overde Wendell Lewis Willkie de re
publikeinse kandidatuur, ofschöon hij
pas anderhalve maand voor het par
tijcongres zijn kandidatuur bekend
had gemaakt. Hij profiteerde van het
feit dat zijn twee republikeinse tegen
standers, Dewey en Taft, geen duide
lijke meerderheid behaalden bij d«
eerste stemmingen. Langzaam brok
kelde daarna de aanhang van Dewey
en Taft af ten gunste van Willkie. Bij
de zesde stemming was het pleit be
slecht en behaalde Willkie de vereis
te meerderheid. (Hij verloor later
van de democratische kandidaat
Franklin Roosevelt).
Maar het zal McGovern niet meeval
len om een wig te drijven tussen de
sterke aanhang van vice-president
Humphrey op het komende democra
tische partijcongres. Humprey pochte
onlangs dat hij op zestienhonderd
stemmen van de 2622 kon rekenen.
Er zijn 1312 stemmen voor nomina
tie. De berekening van Humphrey is
stellig overdreven, maar zoals de za
ken er nu voorstaan lijkt zijn benoe
ming in de eerste ronde toch wel ver
zekerd.
/^eorge McGovern, die als derde kan-
didaat de overwinning van Humph
rey wil betwisten, is in 1922 in Avon
in Zuid-Dakota geboren als zoon van
een dominee. Hij is een^ krachtig te
genstander van de Viëtnamese poli
tiek van de regering Johnson. Hij
heeft herhaaldelijk „de politiek van
de waanzin" genoemd. Volgens Mc
Govern is deze oorlog een politiek»
zaak, waarvoor geen militaire oplos
sing mogelijk is.
In deze woorden herkent rnen de „radi
cale" George, die op 23-jarige leef
tijd zijn republikeinse afkomst
Zuid-Dakota is een traditionele repu
blikeinse staat verloochende en
zich bij de democratische partij aan
sloot, omdat naar zijn oordeel deze
partij „meer aan de kant van de ge
wone man" stond.
Zijn wetenschappelijke loopbaan hij
was hoogleraar in de politieke weten
schappen verwisselde hij in 1356
voor een politieke functie. In dat jattr
werd hij gekozen in het Huis van Af
gevaardigden. In 1960 stelde hij zich
MCGOVERN
favourite son
kandidaat voor een senaatszetel, maar
hij verloor met enkele duizenden
stemmen. In 1962 probeerde hij het
opnieuw en ditmaal met succes. Hij
werd de eerste democratische sena
tor voor zijn geboortestad Zuid-Dako
ta sinds 26 jaar.
In de Tweede Wereldoorlog was Mc
Govern piloot van een zware bom
menwerper. Hij maakte 35 vluchten
en kreeg tweemaal het vliegerskruis
van verdienste. George McGovern
huwde in 1943 tussen twee vluchten
in met Eleanor Stegeberg. Het echt
paar heeft vijf kinderen, vier. dochters
en een zoon.
T)e kandidatuur van McGovern komt
niet als een donderslag bij heldere
hemel. Het vorige jaar hadden vrien
den hem al gevraagd zich kandidaat
te stellen. Hij weigerde toen omdat
dit jaar zijn ambtstermijn als senator
afliep en hij zich herkiesbaar wilde
stellen. Bovendien hoopte hij dat Ro
bert Kennedy naar het presidentschap
zou dingen.
Na de dood van Robert Kennedy Is op
nieuw aandrang uitgeoefend op McGo
vern om de toorts die zijn mede-se
nator had ontbrand verder te dragen.
De vorige week zwichtte McGovern
en stelde hij zich officieel kandidaat.
McGovern geldt als een bezadigd man,
die alleen boos wordt als mensen po
litiek een „vies zaakje" noemen. Hij
zei daarover eens: „Er zijn niet meer
boeven in de politiek dan in welk an
der beroep ook van vergelijkbare
grootte, en waarschijnlijk zelfs min
der. Slechte politiek wordt verooi
zaakt door mensen die de taak va
de regering niet ernstig nemen".