Veenendaals dagblad Buiten Menigte ziet verbeten toe lUiil Paus op reis naar Bogota DEMONSTRATIEVE MARS DOOR AMSTERDAM Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei Politici pogen Praag te bereiken om aan overleg deel te nemen AFZETTING HIELD BETOGERS TEGEN WARM DUBCEK DOOR ROSSEN IN PANTSERWAGEN WEGGEVOERD PROTESTEN KLINKEN IN VEILIGHEIDSRAAD Tweelingzusjes hadden geen enkele kans Protesten in diverse sleden Boerderij brand RAAG LJit alle delen van Tsjecho-SIowakije komen berichten van opstandjes van vertwijfelde burgers tegen de legereenheden van het Warschaupact. Enige tientallen doden zouden hierbij zijn gevallen. Van georganiseerd verzet op grote schaal is beslist geen sprake. De Russen hebben het land stevig in hun greep. Vrijlating Oorwurm II Geen reden Doden Storing TOESPRAKEN D Bur voor redactie en administratie: Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal, Telef 08385-10550 (adm.), 10757 en 10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen: Boekhandel C. Waiboer VALLEI Voortzetting van tiet nieuwsblad „De Vallei", opge richt In 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v. Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine 'annonces „Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden 1,50, leder woord meer 15 cent. DONDERDAG 22 AUGUSTUS I968 - 42e JAARGANG no. I97 AL TIENTALLEN DODEN IN TSJ.-SLOWAKIJE Gisteravond heeft Tsjecho-SIowakije in de Veiligheidsraad geprotesteerd tegen de aanwezigheid van de Sovjet-troepen en om onmiddellijke terugtrek king verzocht. Het persbureau van de Tsjechen, Ceteka, verzond gisteravond om 23.41 zijn laatste bericht uit. Radio-Praag, gisteravond nog in de lucht, riep om dat er vandaag een buitengewoon congres van de communistische partij zal beginnen. De afgevaardigden stellen alles in het werk om de hoofd stad te bereiken, ondanks de moeilijkheden die hun door de Russen in de weg worden gelegd. Dubcek en zijn meest vooruitstrevende medewerkers zijn gevankelijk weggevoerd in een Russische pantserauto naar een onbekende plaats. v####/##// Vijftig leden en negentien kandidaat leden van het centrale comité van de Tsjecho-Slowaakse communistische party zyn gisteren in een hotel in het centrum van Praag bijeengekomen. Kort na het begin van de vergadering werd het gebouw door pantserwagens omsingeld, waarna een aantal Russi sche officieren in gezelschap van de ecntrale-comité-lcden Bilak, Kolder, In- dra en Barbirak het hotel binnengin gen. Na een langdurige discussie, waar bij de Russen aanwezig waren, werd een niet ondertekende verklaring aan genomen, waarin gewag wordt gemaakt van het leggen van contacten met de bezettende macht ten behoeve van een normalisering van het openbare leven in Tsjecho-Slowakye. Radio-Praag bestem pelde dit document echter als een voor wendsel van de Russen voor hun inter ventie. Het radiostation vestigde er de aan dacht op dat, hoewel in de resolutie steun wordt verleend aan het libera le actieprogram van de regering er niet in wordt geageerd voor de vrijla ting van Dubcek en andere leden van het centraal comité. Volgens de correspondent van het Wesvduitse persbureau DPA in Praag ls in het centraal comité een conflict ontstaan over de houding tegenover de bezetting. Hij vernam van goed- ingelichte zegslieden dat een groep onder leiding van enige „aartsortho- doxe leden" zich heeft uitgesproken voor handhaving van de vreemde troepen op Tsjechoslowaaks grondge bied, terwijl de grote meerderheid het vertrek van de troepen eist. De leiders van de „orthodoxe" groe pering zijn Vasil, Biliak en Indra. Bi- liak is eerste secretaris van de Slo- waakse communistische partij, die maandag een buitengewoon partijcon gres moet houden. Roemenië heeft om terugtrekking van de Russische en andere Oosteuropese troepen uit Tsj.-Slowakije gevraagd. Gisteravond werd dit in een communi qué bekendgemaakt na een bijeenkomst van het centrale comité van de Rus- meense communistische partij en de re gering. Het land drukt bezorgdheid uit over een daad die een flagrante schen ding van de nationale soevereiniteit van een socialistische broederstaat be tekent. Niets kan deze daad rechtvaar digen; het is een zware slag vaor de eenheid van het socialistische stelsel, het prestige van het socialisme en de wereldvrede, aldus het communiqué. j j ^et P^tteland is het bijgeloof, dat de oorwurm in het oor zou 5 5 kruipen zoals in mijn hoekje gis- teren even werd opgemerkt nog 5 levend. Vooral bij slapenden of dronk- 5 5 aards-in-hun-roes, die in het vrije veld 5 5 liggen, zou dit voorkomen, ja er werd 5 zelfs wel aangenomen, dat 't beestje tot 5 in de hersens zou doordringen, waar- 5 bij dan de tang aan het achterlijf dient 5 om het trommelvlies door te knippen! 5 We kunnen nauwelijks geloven, dat g de grote Linnaeus deze handelwijs kenmerkend voor de oorkruiper noemt en zelfs een middel aan de,hand doet. om zo'n indringer te verdrijven, n.l. brandewijn. Dat men hem ongaarne aanpakt, ligt aan het stinkende vocht, dat ter verdediging dient, aan creo soot en karbol herinnert en aanwezig is in vele kliertjes bij het volwassen insekt doch ook bij de larven. Ge zult zo'n diertje er wel niet voor tussen de vingers willen wrijven, maar als kin deren deden wij dit gerust en ik meen nog te weten, dat de emulsie geel bruin van kleur was. Soms kan men ware oorwurmjaren beleven; dan wor den in de tuinen bloem, vrucht en groente aangetast, het wemelt er in oude schuren en tuinhuisjes van waar reten, hoeken en gaten worden gezocht en ze verschijnen hinderlijk in de woningen als 'n kleine plaag van Egypte. Reeds in de middeleeuwen stak men uitgeholde vliertakken tus sen de ooftstruiken, want daar krui pen ze graag in. Overigens dienen wij niet eenzijdig te denken, want de ver achte medewoners van hof en gaarde zitten 's nachts scherp achter rupsjes, larven, vliegen, kleine slakjes e.d. aan, want in de eerste plaats zijn het car nivoren. 22 augustus '68 A. B. WIGMAN I 24 uur na de invasie van Tsjecho- SIowakije is door de bezettende troepen voor de Tsjechoslowaakse hoofdstad Praag en geheel Bohemen een uitgaans verbod voor de nachtelijke uren uitge vaardigd. Oe omroeper van de Tsjecho slowaakse radio-omroep riep in de af gelopen nacht alle inwoners van Praag op, dit bevel van de commandant van de Russische bezettende macht op te volgen teneinde „onnodige tragedies te voorkomen". Gisteravond is de mededeling van ooggetuigen bevestigd, dat de vooraan staande naar liberalisatie strevende Tsjecho-Slowaakse politici, zoals partij leider Dubcek, premier Cernik, parle mentsvoorzitter Smrkovsky en de se cretaris van het centrale comité der Tsjecho-Slowaakse communistische par tij, Cisar, door de Russen zijn wegge voerd. Tijdens de bijzondere vergadering van de Veiligheidsraad in New York van gisteravond heeft voor het eerst in de geschiedenis der V.N. een van het oostelijk blok deel uitmakend land een klacht ingediend tegen de Sovjet-Unie. De fungerende leiders van de Tsjecho-Sowaakse delegatie Jan Muzik protesteerde officieel te gen de aanwezigheid van Russische troepen in zijn land. Hij eiste de on voorwaardelijk terugtrekking van de Russische militairen. Eerder had de Veiligheidsraad met de stemmen van de Sovjet-Unie en Hongarije tegen besloten de Tsjecho- Slowaakse kwestie in behandeling te nemen. Achteeenvolgens werd de in terventie van de Sovjet-Unie en de andere betrokken Oosteuropese lan den veroordeeld door de Amerikaan Ball, de Brit Lord Caraco en de Fransman Bernard. De Russiche gedelegeerde Malik ver klaarde o.m., dat er geen reden was om de kwestie te behandelen, daar de „strijdkrachten van de socialistische landen" op verzoek van de regering van Tsjecho-SIowakije, Tsjecho-Slo- waaks grondgebied waren binnenge gaan. Deze verklaring werd door Ball als een „vervalsing" van de hand ge wezen. De Veiligheidsraad heeft vanmiddag het debat voortgezet. Terwijl de Russische militairen met hun tanks en kanonnen de belangrijk ste strategische punten in Tsjecho-SIo wakije bezetten, verstomde kort voor middernacht de „stem" van het Tsje cho-Slowaakse persbureau Ceteka, die de Tsjecho-Slowaakse bevolking en de buitenwereld bijna de gehele woensdag van de gebeurtenissen op de hoogte had gehouden. Dit persbureau, dat kenne lijk zonder censuur had kunnen werken, deelde gisteravond laat mee, dat zij door vreemde troepen werd bezet. Klokslag middernacht nam de omroe per van „de vrije legale zender-Praag" met 'n door tranen bijna verstikte stem afscheid van zijn luisteraars: „Thans moeten wij onze uitzending vroegtijdig staken, opdat wij van onze uitwijk- post" het werk morgen (donderdag) weer kunnen voortzetten". In de afgelopen nacht was het in de Tsjecho-Slowaakse hoofdstad betrekke lijk rustig, al werden herhaaldelijk schoten gehoord uit geweren en machi nepistolen. Op straat werden burgers door Rus sische militairen bedreigd en velen vluchtten hotels binnen. Vanmorgen vroeg reden twee kolon- nes Russische tanks in de richting van het radiostation in de Vinohradska- straat. waarin nog steeds redacteuren en medewerkers zaten. Berichten over slachtoffers onder de Tsjechische bevolking zijn verward. "Wel meldde een radiostation dat de be zetting al 25 levens heeft gekost. Radio- Gottwaldova liet weten dat Sovjet-troe pen 20 Slowaakse scholieren zouden hebben gedood; de jongelui zouden ste nen naar de Russen hebben gegooid. In Praag liepen gistermiddag onge veer duizend jongeren langzaam ach ter een Tsjechische vlag, die was ge drenkt in het bloed van een slaehtof- fer. Bij het gebouw van radio-Praag vloog een vrachtauto met munitie in de lucht tijdens schermutselingen. Dertig mensen werden hierbij gewond. Een do zijn andere voertuigen raakte in brand. De Russische pers heeft de militaire interventie een daad van vriendschap genoemd, die slechts wordt tegenge werkt door een „paar heethoofden" in Praag. In talloze artikelen wordt het Russische ingrijpen gerechtvaardigd en wordt beweerd, dat het Rode Leger „bereid is het Tsjechische volk te hel pen in dit moeilijke uur". Vele burgers, aldus het Sovjet-persbureau Tass, heb ben de Russische soldaten bedankt Voor alle openbare en regerings gebouwen in Praag staan Rus sische tanks opgesteld, omringd door Tsjechische burgers, die over het al gemeen een kalme, maar afwijzende houding aannemen. De foto werd ge nomen door een Duitse toerist. voor deze tijdige hulp in de strijd te gen contra-revolutionaire elementen... Voor het eerst sinds vele jaren wer den gisteren weer Wesetelijke radio uitzendingen op de korte golf door de Russen gestoord. Een luitenant-kolonel van het Tsjecho-Slowaakse leger is met een helikopter naar West-Duits- land uitgeweken en in Straubing (Bei eren) geland. In Neurenberg hebben 23 reizigers uit Tsjecho-SIowakije om politiek asiel gevraagd. Zij zijn naar het doorgangskamp Zirndorf overge bracht. Ook bij de grens met Oosten rijk komt af en toe een vluchteling over de grens; massale vluchtpogin gen zijn niet gemeld. Naar in Mos kou van welingelichte zijde verluidde, zal het niet tot politieke processen ko men tegen de liberale leiders. De waakzaamheid van de strijd krachten van de Noordatlantische Vedragsorganisatie is in verband met de Russische militaire inmenging in Tsjecho-SIowakije verhoogd, zo is in Brussel bekend geworden. Navraag over deze kwestie bij Neder landse militaire instanties heeft uitge wezen dat Nederlandse troepen niet in staat van verhoogde waakzaamheid zijn gebracht. Verhoogde waakzaam heid kan een scala van maatregelen in houden variërend van bijvoorbeeld het gereedhouden van voertuigen tot het consigneren van militair personeel in de kazernes en het intrekken van ver loven. Van deze of soortgelijke maatre gelen waarvoor overigens een kabinets besluit noodzakelijk is, is op het ogen blik in Nederland geen sprake, aldus de Legervoorlichtingsdienst. Pen woordvoerder van het Russi sche ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het bericht van de Tsjecho slowaakse radio, dat premier Kosygin en minister van Defensie Grestjko ontslag zouden hebben genomen, „nonsens" ge noemd. ROME Paus Paulus is vanochtend naar Bogota vertrokken voor een be zoek van drie dagen aan Latijns-Ame- rika. Het straalvliegtuig, waarin voorts het pauselijk gevolg en 55 journalisten meereizen, vertrok ruim een half uur te laat. De paus hield op het vliegveld een toespraak, waarin hij zijn „diepe bit terheid en grote bezorgdheid" uitsprak ten aanzien van de gebeurtenissen in Tsjecho-SIowakije. ROTTERDAM Dc Siamese twee ling Van Dijk uit Prinsenbeek heeft niet langer dan twee etmalen geleefd. Nadat gisterochtend nog was meege deeld dat de toestand van de meisjes „naar omstandigheden redelijk goed" was, deden zich kort daarna vrij ern stige complicaties voor. Het hele medische team onder lei ding van prof. dr. H. K. A. Visser werd gealarmeerd. Toen was al vast komen te staan dat de aangeboren af wijkingen van dien aard waren dat operatief ingrijpen om de meisjes te scheiden, toch onmogelijk zou zijn ge weest. AMSTERDAM In enkele steden in ons land is gisteren in demonstraties en bijeenkomsten geprotesteerd tegen de inval in Tsjecho-Slowakye. Met een reusachtige demonstr^ïe van zeker vyfduizend man heeft Amsterdam gister avond zyn fel protest laten horen. Het Russische optreden berust duidelijk op machtspolitiek, zo heette het in pamfletten, die werden verspreid. De Socialistische Jeugd van Neder land was de eerste groepering die op straat in het geweer kwam. 's Mid dags liepen leden van deze radicaal linkse beweging al met borden door de stad waarop teksten als: „Steun Tsje chische communisten" en „Troepen te rug". 's Avonds groepten ruim honderd S.J.'ers samen bij het gebouw van de Russische Handelsdelegatie aan het Museumplein. 'Russen ga vechten in Viëtnam" stond op een spandoek dat zij daarna meevoerden in een optocht naar het Amstelveld, van waar een indrukwek kende demonstratieve mars, dwars door de binnenstad naar het hart van Am sterdam, de Dam, zou voeren. Het aan tal demonstranten groeide zeer snel aan tot duizenden. „Russen opdonderen uit Tsjecho-SIo wakije" stond op spandoeken die wer den meegedragen. En: „Stop de inter ventie", „Geef het Tsjechische socialis me een kans", en ook „Een Rus een Rus, een woord een moord". Veel jongelui liepen in de demonstratie mee ook enkele Tsjechische studenten die in Amsterdam verblijven. Tot de mars was opgeroepen door de Partij van de Arbeid, de PSP, D'66, de Politieke Partij Radicalen, de Socialis tische Jeugd, de Algemene Studenten vereniging Amsterdam, de Studenten raad van de Vrije Universiteit, de Stu denten Vakbeweging, de Federatie Jon gerengroepen van de PvdA. „Viva Dubcek" werd er geroepen en als parafrase op de kreet „Johnson moordenaar" de gescandeerde den „Brazjnjef-Johnson". woor- De demonstratie verliep zonder inci denten. Men ontbond de stoet op de Dam, waar via geluidsinstallaties de toespraken te volgen waren van de demonstratieve vergadering die de Par tij van de Arbeid in Krasnapolsky hield. Aan het eind van de bijeenkomst werd een telegram naar de Tsjechoslo waakse ambassadeur in ons land ge stuurd, waarin de duizenden aanwezi gen hun solidariteit met het Tsjechoslo waakse volk betuigden. Ook in Rotterdam, Den Haag, Arn hem, Maastricht en Delft zijn gisteren protestdemonstraties gehouden. In Den Haag hebben enkele honder den mensen gedemonstreerd voor de Russische ambassade. De politie heeft enkele malen een charge uitgevoerd, toen de menigte de dranghekken wilde wegschuiven. BEEK Omstreeks het middaguur is woensdag in Genhout nabij de Hu- bertusmolen, het tweejarige dochter tje van de familie Voncken bij het plotseling oversteken van de rijweg aangereden door een personenauto. Zij was op slag dood. Het meisje was naar haar tante toe- gerend, die zij aan de overzijde zag aankomen. Dramatische taferelen aan Duitse grens Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen. TT'EIDHAUS/ROZVADOV hier aan de grens, tussen Bohemen en Beieren heeft de lafhartige aan slag op de nationaliteit en de nieu we identiteit van Tsjecho-SIowakije chaotische toestanden veroorzaakt. Het in oostelijke richting gaande verkeer naar Pilzen en Praag is bijna tot stilstand gekomen. Alleen Tsjechoslowaken worden in de ge legenheid gesteld naar hun land te rug te keren. Het verkeer in weste lijke richting daarentegen, in de richting d us van Neurenberg, stroomt dag en nacht door. De va kantiegangers. voornamelijk Duit sers maar ook Zweden, Fransen, Engelsen en Nederlanders, zijn in paniek uit Tsjecho-SIowakije ge vlucht. Men ziet het aan de onge wassen, ongeschoren en gespannen gezichten, aan de haastig opgevou wen tenten en aan de rommel in de anders zo keurig opgeruimde cara vans. Er zijn nog veel meer toeris ten onderweg. In alle richtingen, ook in die van de Oostenrijkse grens, trachten ze zo snel mogelijk uit het ijzeren gordijn te komen. Niemand van de buitenlanders ondervindt overigens hinder van de rode bezet ter, die reeds gisteren overal leek te zijn. Iedereen kan normaal de te rugreis naar het land van herkomst voortzetten. Russische tanks en Russische le gereenheden staan hier slechts twee kilometer vahdaan. De militairen hebben zich ingegraven, terwijl de gepantserde voertuigen, die bij bruggen en strategische verkeers knooppunten staan opgesteld, zo ge plaatst zijn dat passerende auto's een soort slalom moeten maken. Op verschillende plaatsen zijn tankver sperringen opgericht. Niet alleen in Praag demonstreren de Tsjechoslo waken tegen de interventie van Rus land en zijn satellietstaten, maar ook in andere steden en dorpen. Er is van protesten sprake, die door de onmiddellijke dreiging van mitrail leurs en tankkanonnen, binnen het raam van puur heldendom kunnen worden geplaatst. Deizigers, die bij Weidhaus de gitns passeren, hebben met klimmende verbazing gezien hoe de Tsjechoslowaken de oprukkende tanks met het naakte lijf trachten te keren. Hand in hand versperden ze de weg, terwijl telkens weer een waar fluitconcert opklinkt. In vele plaatsen in Bohemen zijn spandoe ken te zien, waarop de leuze staat: De Russen eruit! Op straat wordt heftig met de be zettende macht gediscussieerd. Naar de legercolonnes wordt met ste nen en vuil gegooid. Elke passant uit het westen daarentegen wordt luid toegejuicht. Twee keer heb ik gisteren geprobeerd in de richting van Praag te worden doorgelaten. De stalen slagbomen gingen geruis loos voor mij open en dicht, maar tien minuten later was ik weer in de Bondsrepubliek terug. Een Frans sprekende officier van de Tsjecho slowaakse grenscontrole wees me er op, dat er orders waren geen vreem delingen door te laten. Zeker hon derd andere journalisten, uit alle delen van de wereld, kregen hetzelf de te horen. De commandant van de grenspost, kapitein Frantisek Basca, stond gis termorgen te huilen, toen hij van de laffe inval van Russen, Oostduit sers, Hongaren en Polen hoorde. Voor zijn eigen landgenoten heeft hij helaas weinig kunnen doen. Slechts enkele tientallen hebben bij Weidhaus althans de sprong naar de vrijheid gewaagd. Van de Tsjechoslowaken, die naar hun land terugkeren, schijnen vele op de grens te aarzelen. Hun oponthoud in Weidhaus bedraagt vaak een tot twee uur. Voortdurend weer luisteren ze naar de radio, terwijl ze steeds weer naar elkaar toelopen om over leg te plegen. Westduitsers hebberj gisteren geprobeerd arbeiders van de Skodafabrieken, die per bus naar Pilzen terugkeerden, te bewegen aan deze kant van het IJzeren Gordijn te blijven. De mannen besloten ech ter door te gaan. Zeker een half uur lang bleven ze aan de overkant van de grens naar de Westduitsers staan zwaaien, toen daar de nodige douaneformaliteiten moesten wor den vervuld. enige zender, die hier bij Weidhaus nog te horen is, is die van Budweis. Het is een zwakke zender met een bereik van mis schien honderd kilometer. Er wor den berichten van de waarschijnlijk niet meer voltallige Tsjechoslowaak se regering op door gegeven. Op waardige toon wordt de verradelij- ke overval aan de kaak gesteld, ter wijl wanhopig wordt gepleit voor het behoud van de waarschijnlijk al verloren vrijheid. De aan de Westduitse kant gele gen grensovergangen Schinding en Fureth lm Bald waren gisteravond reeds door Russen bezet. Vannacht vertoonden zich bij de doorlaatpost van Weidhaus Russische jeeps. Van morgen waren de Tsjechoslowaakse douanebeambten nog steeds in func tie, maar ze stonden als het ware in de schaduw van de Russische ka nonnen. In West-Duitsland wordt nog steeds rekening gehouden met een massale vlucht van de Tsjecho slowaken. Bij Weidhaus heeft de Beierse grenspolitie de nodige voor zorgsmaatregelen genomen. Er wor den grote tenten en gaarkeukens ge reed gehouden. In Den Haag kwam een groep de monstranten tegen het militair optreden in Tsjecho-SIowakije gis teren niet verder dan de afzetting, die politie rondom de Russische ambas sade had aangebracht AMERONGEN Vanmorgen is de boerderij van de heer H. J. van Bem- mel In Amerongen geheel afgebrand. De inboedel ging verloren. De schade wordt geschat op ruim 100.000 gulden. Bij het verwisselen van de regelaar van een butagasfles was gas ontsnapt, dat tot ontploffing kwam doordat in hetzelfde vertrek een kolenkachel stond te branden. |J>oven Europa bevindt zich een krachtig hegedrukgebied, dat zich uitstrekt van de Middellandse Zee tot boven Lapland. In grote delen van Europa komt dan ook veel zon voor, terwijl de middagtemperaturen kunnen stijgen tot waarden tussen 20 en 30 graden. In de ons land stegen de tempera turen woensdag tot omstreeks 23 graden. Langs de Schotse kust en in Ierland echter en ook langs de kust van Noorwegen, brengt een oceaanfront behorende bij een depressie ten zui den van IJsland veel bewolking en plaatselijk regen. Hier komende de maxima niet hoger dan 16 18 graden. Het komende etmaal verandert er aan deze situatie maar weinig. Het weer in ons land blijft neg onder in vloed staan van het hogedrukgebied, zodat het opnieuw droog en vrij zon nig zal zijn. Alleen in de kuststreken moet af en toe op mistvelden worden gerekend, die vanuit zee kunnen wor den aangevoerd. Morgen zon op: 05.37 onder: 19.47 Maan op: 04.27 onder: 19.59

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 1