Veenendaals
dagblad
Vrij loonbeleid tot
minister ingrijpt
Stichting buiten spel;
Rijksbemiddelaars weg
Buiten
Frans vliegtuig
neergestort;
95 doden
Supertanker
zit vast
R USSISCHE EENHEDEN
VERLATEN PRAAG
Sanitaire wantoestanden
in Amelose buurt
POLYSELECT
MATRASSEN
Yii geweldig Opel Behoed-nieuws!
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Verstandige autokopers gaan nü naar de Opel-dealer
ROOLVINIiDIENT WETSONTWERP IN:
ZWART LOON
WORDT WIT
Strijd geluwd
bij Tay Ninh
MET DE STEMPELS IS HET NU IN ORDE
égm
W m #1 ml MliHK
Wt V Hl
W 'db Jk
JmmBH
f
f i
M
WÊm bHHHI
Soeslof wil gematigder koers volgen
P
Een handtekening van Dubcek
Alles rot hier weg en mijn
kinderen zijn constant ziek
Bezetters niet
op hun gemak
Onjuist invoegen
had rampzalige
gevolgen
Zware buien
BEVRIEZEN
MOEILIJKE TIJDEN
Gehandicapte hei
IwL i
flP 1
Teruggestuurd
WESTERSCHELDE t
PLAN IN DE MAAK
Inmenging
Meningsverschil
Moeilijkheden
Uittocht
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Walboer
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt In 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden
'1,50, ieder woord meer 15 cent.
DONDERDAG 12 SEPTEMBER I968 - 42e JAARGANG no. 2I5
DEN HAAG Werkgevers en werknemers in de bedrijfstakken zullen
voortaan zonder enige belemmering c.a.o.'s mogen afsluiten. De overheid
grijpt alleen in wanneer onze economie hierom vraagt.
De Stichting van de Arbeid speelt niet meer direct mee in het loonspel. Het
College van Rijksbemiddelaars wordt opgeheven. Dit ontlenen wij aan het
wetsontwerp op de loonvorming, dat minister Roolvink (Sociale Zaken en
Volksgezondheid) bij de Tweede Kamer heeft ingediend. Het wetsontwerp
stemt in grote lijnen overeen met de praktijk van het vrijere loonsysteem, dat
sinds 1 januari wordt toegepast.
De hoofdpunten uit het- wetsontwerp
van minister Roolvink zijn:
Werkgevers en werknemers in de
bedrijfstakken kunnen in vrij overleg
een c.a.o. afsluiten. Het is ook mogelijk
dat de werkgevers hun personeel meer
of minder betalen dan officieel is over
eengekomen. Dit betekent, dat er geen
zwart loon meer zal bestaan.
Uiteraard houden de werknemers het
recht om, als ze minder in het handje
krijgen dan is afgesproken, de rechter
in de arm te nemen.
Als een c.a.o. rond is, moet hij wor
den aangemeld bij het loonbureau. Vier
weken later treedt hij in werking .De
minister van Sociale Zaken kan hiervan
acht weken maken, wanneer hij over
weegt om het contract geheel of ge
deeltelijk af te keuren. Diezelfde minis
ter kan een c.a.o. of onderdelen hiervan
afkeuren. Tevoren moet hij echter het
advies vragen van het college van wijze
mannen, dat aan het begin van dit jaar
if ingesteld. Dit college gaat in de
wandeling „LAC" loonadviescollege
heten.
De minister kan de c.a.o.'s in het ver
volg ook „bevriezen" voor een bepaal
de periode. Deze bevriezing komt in de
plaats van de bestaande „loonpauze"
de verlenging van de contracten met een
aantal maanden.
In het wetsontwerp is een vrij inge
wikkeld systeem opgenomen, waarmee
moet worden voorkomen dat de werk
nemer in een bepaalde bedrijfstak ern
stiger kan worden getroffen dan die in
een andere. Bovendien zullen nu ook de
meerjarige contracten onder zo'n maat
regel kunnen vallen. Tot nu toe was dit
niet mogelijk.
Uiteraard mag de minister alleen tot
„bevriezing" overgaan als het ernstig
mis is met onze economie. De Sociaal-
economische raad en de Stichting van
de Arbeid moeten eerst om advies wor
den gevraagd.
In zeer ernstige omstandigheden
bijvoorbeeld na een devaluatie of in
tijden van oorlog kan de minister be
slissen dat alle c.a.o.'s weer moeten
worden goedgekeurd. We gaan dan tij
delijk terug naar de oude geleide loon
politiek.
j| TA i t seizoen lijkt, het gelukkig met
J erg, maar toch zag ik hier en daar
de
rosig-paarse bloei der heide ver-
VUItgCfl Ul/VSf CCH ((VUOlPiW^ ll/tïot" p
4 bruin kleed, zonder kleur, schakering, j
4 charme en bijengezoem. Het zag er 4
door insectenvraat vaal, verschoten en 4
verlegen uit. Deze heivernieler bij uit-
stek heet Lochmaea suturalis (Neder-
lands: goud- of heidehaantje),
en valig af. Hier en daar zag ik langs f
Ult/llg^ri K\J L lil 11*51 5C1/1CU vuil c l- p
4 ders Landschap. Gelukkig is dit nog
5 slechts solitaire opslag en hebben de j
kevertjes het grote veld niet aange- j
tast. Integendeel beleven we daar een 4
fantastische bloei, 's Winters zitten de 4
r torretjes verscholen in de moslaag en
4 het zand. Afbranden schijnt de enige
remedie te wezen, want bespuiting is 0
J economisch niet uitvoerbaar. Blijven
j daarna de geblakerde velden bewaard J
4 voor dichtslaan met allerhande gra 0
zigheid, dan rijst t.z.i. de oude vegita- *4
tie der struikhei in nieuwe roze glorie,
waarvan we even blij kunnen genieten
4 als de kunstenaars, die met pen en f
0 palet deze „paysage intime" veler 4
t hart aan het heidelandschap verpand- 4
j den, toen de Lochmaea's nog onbe-
0 kend waren.
12 sept. '68 A. B. WIGMAN t
MINISTER ROOLVINK
alleen ingrijpen in tijden van nood
Als de minister met zo'n beslissing
komt, moet hij binnen drie maanden
een wetsontwerp tot bekrachtiging er
van indienen. Wanneer het parlement
dit verwerpt, vervalt de maatregel.
Het wetsontwerp op de loonvorming
steunt op de vrijwel eensgezinde afspra
ken, die werkgevers en werknemers in
de Stichting van de Arbeid het vorig
najaar hebben gemaakt. De Sociaal-
Economische Raad had tevoren ver
deelde adviezen uitgebracht over de
manier waarop de zaken aan het loon-
front zouden moeten worden geregeld.
Minister Roolvink hoopt op een snel
le behandeling van het wetsontwerp
door het parlement. Dan zou het op 1
januari 1969 kunnen gaan werken.
Het wetsontwerp is door de vak
centrales met weinig enthousiasme ont
vangen. Daarover leest u elders in dit
nummer meer.
TAY NINH De strijd om de Zuid-
viëtnamese tempelstad Tay Ninh is
geluwd. Nadat de Amerikaanse en
Zuidviëtnamese stellingen de afgelo
pen nacht nog hevig met mortiergra
naten en raketten waren bestookt,
deelde een militaire woordvoerder
vanmorgen mee, dat er geen enkel
contact meer met de vijand werd ge
maakt. „Het schijnt dat de betekenis
van de aanval der Noordviëtnamezen
ovefrschat is", zei hij. Een Amerikaan
se officier verklaarde: „De tegenstan
der heeft zich teruggetrokken. Wij we
ten niet waarheen. Maar wij zullen
hem opsporen. Vanmorgen bracht de
neraal Cao Van Vien, een bezoek aan
Tay Ninh. Zijn Amerikaanse collega,
generaal Abrams, wordt in de loop
van de dag verwacht.
NICE Voor de Franse Rivièra,
ter hoogte van Antibes is gisteren een
Frans straal verkeersvliegtuig van het
type Caravel Ie brandend in zee gestort;
alle 95 inzittenden hebben het leven
verloren.
Een van de inzittenden was de 64-
jarige generaal buiten dienst Cogny,
een der bevelhebbers in Indo-China ten
tijde van de val van Dien Bien Phoe
in 1954.
Enkele seconden voor de ramp sein
de de vlieger van het toestel, dat ge
bruikt werd op het traject Marseille-
Ajaccio-Nice, dat een motor in brand
stond. Er volgde een stilte en het toe
stel verdween van de radarschermen.
Hefschroefvliegtuigen van de Franse
luchtmacht zijn sinds gistermiddag be
zig met het overbrengen van resten van
slachtoffers van de plaats des onheils
naar Nice, waar twee rouwkamers zijn
ingericht.
Aangezien de resten van het vlieg
tuig over een vrij groot zeegebied ver
spreid liggen, vermoedt men dat het
verkeersvliegtuig van de „Air France"
in de lucht ontploft is. Aan het opspo
ren van de resten nemen kikvorsman
nen, vaartuigen van de Franse marine,
maar ook vissersschepen en zelfs ple
zierboten van naburige havens deel.
Een woordvoerder van „Air France"
heeft gezegd, dat niet bekend is of er
buitenlanders in het verongelukte toe
stel zaten. Hij meende evenwel te we
ten, dat alle slachtoffers Fransen zijn.
|hhh^hhihk::
js&sm:
l ff
ffMp r-
U 'V i.r V
elukkige hereniging gisteravond
op Schiphol: de in Spakenburg
wonende Turkse arbeider Zeki Uy-
sallar (28) kon na vier jaar werken
in Nederland eindelijk zijn vrouw
Mürvet (24) laten overkomen. Het
zelfde gold voor Nihat Türkelcr (29).
Hij verwelkomde gisteren zijn 23-ja-
rige vrouw Süreyya en zijn tweeën-
halfjarig zoontje Osman.
Eigenlijk hadden de twee vrouwen
al drie weken bij hun' echtgenoten
zullen wonen en had Osman al veel
met zijn vader in 't nieuwe land zul
len spelen, maar een fout van 'n Ne
derlandse consulaire ambtenaar in
Istanboel stond dat in de weg. De
ambtenaar had ten onrechte een
stempeltje verzuimd te zetten in de
papieren van de vrouwen.
Op Schiphol werden Mürvet en Sü
reyya drie weken geleden onverbid
delijk teruggestuurd. De minister
van justitie kwam erachter dat een
onjuistheid was begaan en bood on
middellijk aan dat de vrouwen op
kosten van de Nederlandse regering
de reis opnieuw konden maken. Toen
bleken de uitreispapieren, die de
Turkse autoriteiten verlangen, weer
verlopen. Gisteren was echter alles
dik voor elkaar.
Alle lof voor de minister, die de
zaak zo snel hersteld heeft, zei een
vertegenwoordiger van Brillant Plas
tics in Amersfoort, het bedrijf waar
Zeki en Nihat al vier jaar werken.
HANS WEERT Even voor zeven
uur vanmorgen is op de Westerschelde
de 25,360 ton metende supertanker bij
hoog water aan de grond gelopen. Het
is de onder Panamese vlag varende
World Merit, met een volle lading olie
op weg van de Perzische Golf naar Ant
werpen. Het ongeluk gebeurde in dich
te mist tussen Terneuzen en Vlissingen,
bij boei 21
Al spoedig arriveerde een sleepboot
bij de vastgelopen tanker. Als het schip,
dat bij hoog water vast liep, niet snel
zou worden losgetrokken, zou het hoog
op de kust komen te zitten, met alle
gevaren van dien.
Behalve twee Nederlandse zetten ook
enkele Belgische sleepboten koers naar
de World Merit. De tanker zit aan de
grond ten westen van Terneuzen, aan
de zuidkant van de Westerschelde en op
nog geen vijftig meter afstand van
boei 21. Het schip ligt buiten de vaar
geul en vormt geen belemmering voor
het scheepvaartverkeer.
ALMELO Met de winter voor de
deur, is onder de bewoners van de Al
melose Mendes da Costastraat, waar
72 van de 143 huizen nog van droogclo-
sets zijn voorzien, onrust ontstaan over
de sanitaire wantoestanden in deze
zwak sociale buurt. De closetpotten zijn
wel op het rioolnet aangesloten, maar
de rioleringsbuizen zijn zo nauw. dat
door één regenbui het rioolvuil al uit
de zinkputten de woningen binnen
stroomt.
Geplaagd door stank, verrotting en
ongedierte, wil een buurtcomité nu or
de op zaken gaan stellen. Er komt een
protestvergadering waarvoor behal
ve een deputatie van B. en W. ook
een kinderarts en het bestuur van de
Woningstichting Almelo zijn uitgeno
digd. Laatstgenoemde instantie is eige
nares van de ruim veertig jaar oude,
veelal sterk verwaarloosde woningen.
Zij heeft in deze straat nogal eens te
kampen met huurschuld.
Uitgangspunt van de protestbijeen
komst is dat geen schuldige behoeft te
worden aangewezen maar dat alleen
bewerkstelligd moet worden dat er op
korte termijn iets gebeurt.
De bewoners van de bewuste huizen,
worden veel geplaagd door ratten en
muizen. Onlangs zijn in één gezin drie
gevallen van paratyfus geconstateerd.
„Alles rot hier weg: mijn kinderen
zijn constant ziek", aldus een der be
woonsters.
De Woningstichting, die tien jaar ge
leden de helft van de huizen in de Men
des da Costastraat liet opknappen er
kwamen nieuwe schuurtjes en de toilet
ten werden voorzien van waterspoeling
heeft haar technische dienst enige
tijd geleden opgedragen een herstelplan
voor deze huizen op te stellen. „De
plannen zijn in de maak", aldus een
woordvoerder van de Woningstichting.
„Er gaan echter heel wat voorbereidin
gen aan vooraf en er moet ook geld
voor zijn. Maar het is ons ernst met de
ze huizen. We willen er echt iets aan
doen".
De populariteit van partijleider
Dubcek onder de Tsj echo Slowaakse
bevolking is zeer groot. Op de foto
geeft hij, bij het verlaten van het
partijgebouw in Praag, zijn hand
tekening aan een bewonderaarster.
STAPHORST Met drie gebroken
ribben, een kaakfractuur, een bescha
digde long, een gebroken arm en een
ingedrukte borstkas, fietste de zeven
tigjarige landbouwer K. Wassebalie uit
Staphorst van een weiland naar huis.
Daar verloor hij het bewustzijn; hij
wordt nu verpleegd in het Gronings
Academisch Ziekenhuis. De man was
in het weiland door een stier aangeval
len.
RAAG Russische tanks en troepentransportwagens zijn kort voor
middernacht weggereden uit het centriini van Praag. In een lange rij trok
ken ze door de donkere straten, vermoedelijk om buiten de stad nieuwe
posities in te nemen. „We gaan naar huis, we gaan naar huis", schreeuwde
een Russische soldaat blij uit de cabine van zijn truck, zich er kennelijk niet
van bewust dat zijn bestemming misschien nog geen 20 km verder een van
de velden of bossen 0111 Praag zal zijn. Ook uit Brno en Bratislava komen
berichten over het wegtrekken van Russische eenheden.
Het park tegenover het centraal sta
tion, waar de Russen nog een groot
kampement hadden, is volledig ont
ruimd. Er'bevonden zich ongeveer 500
militairen, vijftig pantervoertuigen en
een groot aantal trucks. Het was de
enige plaats in de Tsjechoslowaakse
hoofdstad, waar nog Russen waren ge
legerd. De bezetting van Praag heeft
precies drie weken geduurd.
De militairen zwaaiden bij hun ver
trek met hun helmen en petten naar
de weinige burgers die zich nog op
straat bevonden.
De Sovjet-Unie heeft in de overeen
komst van Moskou, die volgde op de in
vasie van 21 augustus, gezegd dat zij
haar troepen in fasen terug zou gaan
trekken als de leiders in Praag de toe
stand hadden genormaliseerd. De Tsje
choslowaakse leiders hebben naar ver
luidt bij hun recente besprekingen in
Praag met de Russische vice-minister
van Buitenlandse Zaken, Koeznetsof,
die als speciale afgezant van het Krem
lin fungeerde, beklemtoond dat zij de
situatie meester zijn. Ditzelfde heeft
premier Cemik bij zijn bezoek van dins
dag aan Moskou de Russische leiders
meegedeeld.
Kort voordat de laatste tanks uit het
centrum van Praag wegrolden heeft het
persbureau Ceteka gemeld, dat de troe
pen van de Warschaupactlanden zich in
de loop van woensdagavond hadden te
ruggetrokken van verscheidene gebou
wen daar, o.a. het gebouw van de
schrijversbond en het gebouw van de
journalistenvereniging. Het hoofdkwar
tier voor heel Tsjecho-Slowakije van de
bezettingstroepen scheerf ook ontruimd.
.99
Bij monde van haar vice-minister van
Buitenlandse Zaken, Jacob Malik,
heeft de Sovjet-Unie gisteren de alge
mene vergadering der V.N. ervoor ge
waarschuwd de toestand in Tsjecho-
Slowakije niet meer aan de orde te
stellen. Een debat hierover in de as
semblee noemde hij een „inmenging"
die het normale werk van de volke
renorganisatie zou belemmeren.
Malik gaf deze waarschuwing in de
Veiligheidsraad. George Ball, de lei
der van de Amerikaanse afvaardiging
herinnerde de Rus eraan dat de Vei
ligheidsraad met dertien tegen twee
stemmen besloten had de ontwikke
ling in Tsjecho-Slowakije te blijven
volgen.
De Republikeinse kandidaat voor het
presidentschap van de Verenigde Sta
ten, Richard Nixon, heeft gisteren ver
klaard, dat gezien de bezetting van
Tsjecho-Slowakije de Amerikaanse se
naat de ratificatie van het nonprolifera-
ADVERTENTIE
UNION
SOESLOF
tieverdrag dient uit te stellen. Nixon
zei dat hij overleg had gepleegd met
een aantal Republikeinse leiders over
deze kwestie, onder wie gouverneur
Nelson Rockefeller van New York, die
zijn standpunt deelde.
In welingelichte kringen in Praag
meent men te weten, dat er in het
Kremlin grote meningsverschillen be
staan over de kwestie Tsjecho-Slowa
kije. Vooral de voornaamste ideoloog
en lid van het politieke bureau, Michail
Soeslof, zou een voorstander zijn van
een gematigder koers tegenover Praag.
Op een bijeenkomst van Russische
hoofdredacteuren zou hij de volgende
richtlijnen hebben gegeven:
1. De eenheid van de Tsjechoslo
waakse natie en haar steun aan de hui
dige leiders moeten worden geëerbie
digd.
2. Geen enkele Tsjechoslowaakse lei
der mag meer persoonlijk worden aan
gevallen en vooral niet als aanhanger
van de „contrarevolutie" worden ge
brandmerkt (in de eerste dagen van de
bezetting betichtte de Sovjet-pers zelfs
partijleider Dubcek van verraad).
3. De Russische kranten moeten pro
beren nieuwe leiders in Tsjecho-Slowa
kije, zoals b.v. de Slowaakse partijchef
Husak, naar voren te halen.
4. Men moet proberen de politieke ge
volgen van de bezetting te verzachten.
De Russische commandanten in Tsje
cho-Slowakije zouden al grote moeilijk
heden met hun ondergeschikten hebben
gehad. Volgens onbevestigde berich
ten zouden al ongeveer 150 Russische
en 80 Poolse militairen zijn gedrost.
Ook met het oog hierop zouden de be
zettingstroepen, waarvan de totale
sterkte op circa 700.000 man wordt ge
schat, telkens door nieuwe eenheden
worden vervangen. Uit gesprekken met
Sovjet-soldaten blijkt, dat zij zich niet
op hun gemak voelen, doordat de situa
tie heel anders is dan hun was verteld.
Daar komt nog bij dat de Tsjechoslo
waakse bevolking hen met minachting
bejegent.
Volgens de Praagse krant „Vecerni
Praha" beginnen de Tsjechoslowaakse
wetenschappelijke instituten leeg te stro
men. Een geleerde, wiens naam niet
wordt genoemd, had gezegd dat een vijf
de van de medewerkers van het onder
zijn leiding staande instituut de laatste
dagen het land heeft verlaten. Het zijn
de besten die vertrekken, niet uit ma
teriële overwegingen maar uit vrees,
dat hun wetenschappelijke contacten
met het buitenland, onontbeerlijk voor
de ontwikkeling van hun werk, verbro
ken zullen worden, aldus deze weten
schapsman.
OMMEN In Ommen heeft woens
dagmiddag tegen zes uur op de provin
ciale weg Raalte - Hoogeveen een bot
sing tussen twee auto's plaats gehad,
die aan twee mensen het leven heeft
gekost, terwyl drie andere ernstig ge
wond werden.
Een personenauto reed van een paral
lelweg onverwacht de hoofdweg op en
werd aangereden door een andere per
sonenauto. De vijf inzittenden van bei
de wagens werden overgebracht naar
een ziekenhuis in Zwolle, waar de be
stuurder van eerstgenoemde auto, de
56-jarige heer P. Adriaanse uit Bussum,
en een der andere gewonden, de 66-ja-
rige heer J. de Groot uit Nijverdal in
de loop van de avond aan hun verwon
dingen overleden.
LOSSER Woensdagmiddag is op de
Oldenzaalsestraat in Losser het 7-jarige
dochtertje van de familie Loos veron
gelukt. Het meisje dat per fiets op weg
was naar school, werd door het achter
wiel van een passerende bestelwagen
overreden.
EMMELOORD De 17-jarige Jan
Atsma uit Criel, in de Noordoostpolder,
is woensdag om het leven gekomen toen
hij met een trekker het land wilde op
rijden. Hij moest daartoe over een dam
in een bermsloot rijden. Vermoedelijk
heeft hij de bocht te krap genomen,
waardoor de trekker kantelde. De jon
gen kwam onder het gevaarte terecht.
JOURE In het Academisch Zieken
huis te Groningen is vannacht de 75-
jarige automobilist G. de Vries uit Balk,
overleden, die woensdagavond bij Joure
op Rijksweg 43 geen voorrang verleen
de aan een andere auto. Zijn 73-jarige
vrouw werd in zeer ernstige toestand
naar het ziekenhuis te Heerenveen ge
bracht.
(Van onze weerkundige medewerker)
"[Va temperatuurmaxima van 25 en 24
graden op dinsdag en woensdag,
heeft een kleine depressie uit het Zuid
westen een eind gemaakt aan de zon
nige nazomer. Dit ging gepaard met
zware regenbuien met onweer. Van
morgen werd in Apeldoorn 31 mm af
getapt, Zutphen gistermiddag 31 mm,
Hoog Sceren 45, Deventer 55 en Nij-
broek 63 mm, Rheden slechts 28 en
Nunspeet 37 mm.
De wolkbreuk te Deventer was de
zwaarste sinds 6 september 1958, toen
er 72 mm viel.
Het weertype blijft de eerste paar
dagen veranderlijk onder invloed van
randstoringen van een grote depres
sie ten westen van de Britse eilanden.
Dit sluit evenwel het voorkomen van
zonnige perioden niet uit en met name
morgen verwachten wij meer opkla
ringen. De temperatuurmaxima zullen
in Gelderland 1921 graden zijn.
ADVERTENTIE
