Veenendaals
dagblad
„Over het wereldgebeuren valt de schaduw van
Stormachtig bezoek aan booreiland
Buiten
Rassendiscriminatie
wordt strafbaar
HET VOORRECHT
HIER TE LEVEN
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
„Raad voor de Arbeidsmarktzal
binnenkort worden ingesteld
Roken wordt
duurder
BUS VERKEER IN WATERVLAKTE
Russen
hebben geen
„recht van
interventie
HERMOCEL
MATRASSEN
BELASTINGVERLAGING VOOR
DE LAGERE INKOMENS
Prinses Beatrix'
toestand nop;
steeds zeer goed
De kleding der
koninklijke
familie
Y akbondsleiders
oneens inzake
loon verlangens
Twee wetsontwerpen ingediend
PLAATSELIJK
WAT REGEN
Luchtacrobaten
Dreigementen
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt In 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert. losse mm-prljs 17 cent Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
DINSDAG 17 SEPTEMBER I968 - 42e JAARGANG no. 219
TROONREDE SOBER EN ERNSTIG STUK
DEN HAAG „In dit internationale
jaar van de rechten van de mens valt over
het wereldgebeuren de schaduw van het
geweldzo luidt de eerste zin van de
Troonredewaarmee koningin Juliana
vanmiddag de nieuwe zitting van de Staten-
Generaal heeft geopend. Een ernstige zin
en hij is typerend voor heel de Troonrede
én de miljoenennota die de minister van
financiën dr. H. J. Witteveen later in de
middag aan de Tweede Kamer aanbood.
Natuurlijk was Prinsjesdag 1968 deson
danks het kleurrijke feest dat weer dui
zenden op de been bracht in de Haagse
straten. Natuurlijk was er het gejuich rond
Bij die werkelijkheid va* ons dagelijks leven hebben Troonrede en miljoenen
nota ons duidelijk bepaald. In beide regeringsstukken wordt duidelijk gemaakt
dat er nog veel werk te verzetten is en dat de regering vastbesloten is in het ko
mende jaar vele van haar plannen als ontwerp van wet in de Staten-Generaal
te brengen. Ze is ervan overtuigd dat het klimaat daarvoor gunstig is. Econo
misch bezien bevinden we ons in een fase van conjunctureel herstel en in de
macro-economische verkenning die het Centraal Planbureau heeft opgesteld
en die de miljoenennota begeleidt, worden ons tot 1971 toe rustige economische
jaren voorspeld.
Twee punten houden de regering in het bijzonder bezig: de werkloosheid, vooral
in die gebieden waar die van structurele aard blijkt te zijn, en de vraag hoe het
mogelijk is tot een rechtvaardiger belastingdruk te komen zodat niet de schjjn-
verhoging van de inkomens ten onrechte wordt belast.
mmuumnwummmmmu
staat tegenover dat de woningbouwcor
poraties 10.000 woningen in de particu
liere sector (dus zonder rijksbijdrage)
zullen kunnen gaan bouwen. Het stre
ven van de minister is erop gericht een
voldoende aantal goedkope (en toch
goede) woningen te doen bouwen.
Andere belangrijke zaken die in het
nieuwe parlementaire jaar aan de orde
zullen komen zijn onder meer:
Er moeten beslissingen worden geno
men over de vervanging van de Centu-
rion-tanks dan wel het vervangen van
onderdelen ervan waardoor deze tanks
nog enkele jaren zullen kunnen worden
gebruikt. Ook de vervanging van de
Starfighter werpt al enigszins haar
schaduwen vooruit.
De regering voelt wel iets voor het
de gouden koqtswas er de muziekhet
militaire ceremonieel maar misschien
dat iets duidelijker dan anders de onder
toon van ernst gevoeld werd die ook aan
wezig was in de zinnen waarmee de Troon
rede werd besloten: „In onze eeuw van
spanning tussen vrijheid en onvrijheid is
de creatieve en inventieve kracht van de
democratie overduidelijk geblekenHet
is dan ook een voorrecht te leven in een
land waarin de vrijheid niet slechts als
ideaal wordt erkendmaar ook in de wer
kelijkheid van ons dagelijkse leven als een
hoog goed wordt ervaren
Voor wat het eerste betreft: de Troon
rede kondigt aan dat binnenkort een
Raad voor de arbeidsmarkt zal worden
ingesteld en dat dezer dagen ook een
nota zal verschijnen over het regionale
beleid dat de regering noodzakelijk acht
voor de versterking van de betrokken
gebieden. Daarnaast heeft minister Wit
teveen laten weten dat hij denkt over
een „loonsomheffing", een soort belas
ting die een regionale werking zal moe
ten hebben.
Ten aanzien van dc belastingen wor
den de volgende maatregelen aange
kondigd:
Een verlaging van de loon- en in
komstenbelasting voor hen die
slechts een bescheiden inkomen
hebben (verhoging van dc belas
tingvrije voet).
0 Een verhoging van de accijns op si
garetten en kerftabak, waardoor de
prijs van bijvoorbeeld een pakje si
garetten wordt verhoogd van f 1,50
tot f 1,75.
0 Een verlenging van de voor 1968 ge
troffen regeling voor de aftrek we
gens buitengewone lasten met twee
jaren.
Minister Schut wil tot 1971 jaarlijks
125.000 woningen bouwen. Tegen het
einde van de zittingsperiode van dit ka
binet zal, zo verwacht hij, de woning
nood in ons land dan vrijwel gelenigd
zijn. Voor 1969 vermindert hij het aan
tal woningwetwoningen met 5000. Daar
Amerika antwoordt op
ongerustheid in Bonn
V)
angs
Li
de peppelendreven van de S
Meenth, in de ruige wallen en de g
omsluiting der kleine en grote hofste-
den kleuren de struiken rood, oranje,
j zwart en geel van de overdaad der g
g vruchten van meidoorns, lijster-, pru- g
g nus- en vlierbessen e.a. wild herfst-
ooft. Dat is de spreeuwen naar de zin, g
g die er zwatelend en tetterend tevreden J
g in schransen en er zó onverschillig
J mee omspringen, dat ze overal met
g hun eten morsen en je op het wandel-
g pad, waar de gitten vogelbeziën tros
S gewijs overheen hangen, goed dient
S uit te kijken, anders vertrap je het af-
5 val onder de voet en zou je de inkt
g mee in huis brengen.
g We letten er in deze tijd van het jaar
5 altoos op.
J Niet slechts in het rijk-beladen hout
g zien we op deze septemberdagen het
g spreeuwenvolk te gast gaan.. Het zit
g ook jong en oud gemêleerd in de
g weiden en verricht daar werk, dat de g
g boer liever ziet, dan het plunderen van g
g de kersebomen. Rap lopen de vogels g
g door het korte gras van wei- en hooi- g
g land. drukke baasjes, die geen minuut g
g verloren laten gaan. Blijkbaar vinden g
g ze overal slakken, spinnen, kevertjes, 5
g engerlingen, emelten. ritnaalden en
g allerlei insekten; het dessert van vlier-
g besesn zal hen als fris toetje wèl sma-
ken. Hoeveel spreeuwen ons akker- en
g weidegebied telt, zien we eigenlijk pas
g tegen de avond, wanneer de dieren
g zich troepsgewijs gaan verzamelen om
samen ergens in bomen of riet de
g nacht door te brengen. Het is de moei-
g te waard over deze wondere vluchten
g met hun zeldzame, gedisciplineerde
toeren morgen in een apart hoofdstuk- 5
5 je nog wat te vertellen. g
g 17/9 '68 A. B. WIGMAN g
BONN Amerika keert zich tegen
pogingen van de Russen om aan het
Handvest van de Verenigde Naties het
recht te ontlenen tot militair ingrijpen
in de Duitse Bondsrepubliek.
Van Engeland en Frankrijk pogen de
Verenigde Staten een verklaring van
gelijke strekking los te krijgen.
Dit bericht een van de resultaten
van de reis van de Westduitse politici
Birrenbach en Schmidt naar Washing
ton is in Bonn met voldoening ont
vangen. Het Russische gescherm met
een vermeend „recht van interventie"
had in de Bondsrepubliek ongerustheid
veroorzaakt.
Reeds in hun nota's van 21 november
1967 en van 5 juli van dit jaar, waarin
Duitse toenaderingspogingen werden
afgewezen, hadden de Russen gewezen
op de artikelen 53 en 107 van het Hand
vest. Zij baseerden daarop het recht
eventueel militair op te treden tegen de
vermeende agressieve militaristische
politiek van Bonn.
Deze dreigementen hadden nieuwe
actualiteit gekregen toen Rusland na
de invasie in Tsjecho-Slowakije een on
gekend scherp propaganda-offensief
opende tegen de Bondsrepubliek. De
mogelijkheid van een militaire actie
werd in West-Duitsland, hoe onwaar
schijnlijk ook, toch niet meer geheel en
al theoretisch geacht.
De nuchtere feiten zijn dat de artike
len in het Handvest alleen bepalen, dat
de in de Tweede Wereldoorlog versla
gen landen voorlopig niet gerechtigd
zijn zelf de hulp van de VN in te roe
pen tegen eventuele maatregelen van
de geallieerde overwinnaars. De artike
len vormen niet meer dan een procedu
rebepaling, die bovendien door de poli
tieke ontwikkeling van de afgelopen
twintig jaar allang is achterhaald.
aanstellen van een parlementaire om
budsman. Het overleg hierover zal nu
spoedig kunnen beginnen.
Het echtscheidingsrecht gaat op de
helling. De indiening van een wetsont
werp over deze materie kan worden te-
gemoetgezien.
Het aantal „praatpalen" langs de
rijkswegen zal worden uitgebreid.
Met de verlaging van het leerlingen
aantal in de lagere-schoolklassen zal
een bescheiden begin worden gemaakt.
Bij het stichten van nieuwe kleuter
scholen zal het verplichte minimum
aantal leerlingen komen te vervallen.
Deze (en nog een reeks andere) plan
nen van de regering vindt men elders
in dit blad uitvoerig beschreven.
DEN HAAG De gezondheidstoe
stand van prinses Beatrix is nog steeds
bijzonder goed. Prof. dr. W. P. Plate
heeft dit gisteren meegedeeld nadat
hij de Prinses op Drakensteyn had on
derzocht.
Prof. Plate zal het medische team
leiden, dat de Prinses bij de geboorte
van haar tweede kind zal bijstaan.
HCijdens de opening van de Staten-
Generaal droeg H.M. de Koningin
een turquoise fluwelen japon. Zij had
daarbij een tulen hoed in dezelfde
kleur.
Prins Bérnhard droeg het gala-uniform
van generaal der Koninklijke Lucht
macht en prins Claus was gekleed in
jacquet.
Prinses Margriet droeg een koren-
blauw met groen brokaten japon met
daaroverheen een mantel van zijden
crêpe en een hoedje van struisveren
in dezelfde kleur.
Mr. P. van Vollenhoven droeg het ge
klede tenue van tweede luitenant-vlie
ger der Koninklijke Luchtmacht met
batons.
Prinses Christina had een okerkleurige
jas aan met daaronder een brokaten
japon in pasteltinten en daarbij een
okerkleurige hoed.
Bij windkracht 8 heeft prins Bern
hard maandagmiddag per helikop
ter van de KLM midden op de Noord
zee een stormachtig bezoek gebracht
aan het booreiland Transocean-II van
de Nederlandse Aardolie Maatschappij
's Ochtends had de Prins zich op eigen
verzoek eerst in Den Haag laten voor
lichten door een aantal experts, die
vervolgens met hem naar Ypenburq
reden en zich daar aan boord begaven
van de helikopter.
Met witte helm en lange regenjas,
goed uitgerust tegen het bij de enor
me boor fpndspattende vuil, wandelde
prins Bernhard bij storm en regenweer
op het zacht wiegende bofreiland
rond. Op de foto bekijkt, .'u/.140! be-
langstelling een van de grote boor-
beitels.
UNION
ADVERTENTIE
ïSMm*
APELDOORN/AMSTERDAM. D«-
Nederlandse vakbeweging gaat ver
deeld dc komende loonstrijd in:
Tweede voorzitter A. Borstlap van
het CNV adviseerde gisteren:
„Overvraag niet in de komendè loon
onderhandelingen. Wijsheid en mati
ging zijn nodig om het economisch
herstel niet te hinderen",
Voorzitter A. H. Kloos van het
NVV riep kortgeleden zijn leden
echter op niet te bescheiden te zijn.
Want het gaat weer goed met de Ne
derlandse economie.
De opmerkingen van de heer Borst
lap voor een vergadering van kap-
perspersoneel in Apeldoorn zijn bij
het NVV allerminst in goede aarde ge
vallen. „Zeer onverstandig", oordeel
de tweede voorzitter A. de Boon. „Ik
vraag me zelfs af of men er in zijn
kring wel gelukkig mee is".
Volgens de heer De Boon is het op
passen geblazen dat de lonen niet ach
terblijven, nu de economie weer in het
goede spoor zit.
DEN HAAG Rassendiscriminatie, in het openbaar gepleegd, wordt in Ne
derland strafbaar. De regering heeft daarvoor twee wetsontwerpen bij de Twee
de Kamer ingediend. Zij stelt voor in het Wetboek van Strafrecht enkele fei
ten strafbaar te stellen.
1. opzettelijke belediging in het open
baar van een groep mensen wegens
hun ras. hun godsdienst of de grond
slag van hun levensbeschouwing:
2. het in het openbaar aanzetten tot
haat of discriminatie tegen zo'n groep;
3. belediging in het openbaar van
zo'n groep in boeken, kranten en tijd
schriften, op afbeeldingen en geluids
banden, in films en televisieopnamen.
De regering stelt deze en dergelijke
maatregelen voor opdat het internatio
nale verdrag tot uitbanning van rassen
discriminatie, dat 7 maart 1966 in New
York werd gesloten, ook in ons land
kan worden uitgevoerd. Zij stelt voor
in het. Wetboek van strafrecht tevens
strafbaar te stellen:
het met geld en goederen steunen
van activiteiten, die zijn gericht op
rassendiscriminatie;
het achterstellen van iemand we
gens zijn ras bij het leveren van
goederen of het verlenen van diensten.
NIEUW ARTIKEL
Ook in een aantal andere wetten zul
len bepalingen worden opgenomen, die
discriminatie moeten uitsluiten. Zo zal
O Zeker vier mensen hebben het leven verloren als gevolg van de ernstigste overstroming in Engeland sinds vijftien jaar.
De zwaarst getroffen streken zijn het zuiden van Sussex, Surrey en Kent. Meer dan 2000 vierkante kilometer staat
onder water; dertig belangrijke wegen zijn onbegaanbaar. Het treinverkeer waarmee duizenden forensen van en naar Londen
worden vervoerd was gisteren ernstig gestagneerd. De Franse Rivièra en het noorden van Italië lijden eveneens aan de ge
volgen van een overvloedige regenval. De schade is ook hier bijzonder groot. Op de foto „ploegt" een bus ergens in Kent
moeizaam door de watervlakte.
door een nieuw artikel in de Wet ver
eniging en vergadering een vereniging
die discriminatie bedrijft worden ver
boden.
In de Wet op de collectieve arbeids
overeenkomst zal een voorschrift tegen
de 'rassendiscriminatie worden opgeno
men.
In de Wet economische mededinging
wordt een artikel ingevoegd waardoor
een bepaling, die mensen discrimineert
wegens ras onverbindend is.
De minister van Binnenlandse Za
ken heeft intussen aan de staatscom
missie van Advies over de Grondwet
en de Kieswet de vraag voorgelegd of
ook de Grondwet op dit punt aanvul
ling verdient. Discriminerend gedrag
van de individuele burger kan wellicht
onder bepaalde omstandigheden ook
grond opleveren voor een civiel-rechte-
lijke actie uit onrechtmatige daad.
ZEVEN MINISTERS
De ministers van Buitenlandse Za
ken, Justitie, Binnenlandse Zaken, On
derwijs en Wetenschappen, Economi
sche Zaken, Sociale Zaken en Volks
gezondheid en van Cultuur, Recreatie
en Maatschappelijk Werk, die de twee
ontwerpen hebben ondertekend zeggen
in de memorie van toelichting, dat er
in Nederland eigenlijk geen grote be
hoefte bestaat aan nieuwe, speciaal te
gen rassendiscriminatie gerichte wette
lijke regelingen. Vandaar dat men met
wijzigingen in enkele wetten kan vol
staan.
ADVERTENTIE
HOTEL-REST. „DE KLOMP"
Thans zalen tot 200 personen.
Tke afgelopen 24 uur bleef de lucht-
druk boven West-Europa laag
onder invloed van een depressie, die
over Frankrijk langzaam naar het
noorden trok. In ons land is maandag
overdag in het noorden langdurig re
gen gevallen. In dit regengebied bleef
het kwik in de middag bij ongeveer
13 graden steken. Tijdens opklaringen,
die zich in het zuiden en midden van
het land voordeden, werden middag-
temperaturen tot 19 graden bereikt.
Het komende etmaal blijft genoemde
depressie het weer bij ons bepalen.
Er wordt daarom veel bepolking ver
wacht met plaatselijk wat regen. In
de temperatuur komt niet veel veran
dering.
MORGEN:
Zon op: 06.19: onder: 18.48
Maan op: 00.42; onder: 17.48
Dankbaarheid voor onze democratic,
dankbaarheid omdat we in dit land
in vrijheid kunnen leven dat is de
draad die de regering ditmaal in de
Troonrede heeft gevlochten en die we
ook in de miljoenennota hier en daar
terug vinden. Met de gebeurtenissen
in Tsjecho-Slowakije nog vers in het
geheugen zal niemand er moeite mee
hebben deze gedachte te onderschrij
ven. Waar recht door macht onder de
voet wordt gelopen past een protest
en passen maatregelen om doorwer
king van het onrecht te voorkomen.
Dat dat protest al in de eerste regel»
van de Troonrede opklinkt is juist.
En dat juist nu de regering ernaar
gestreefd heeft door haar maatrege
len aan te tonen dat het haar ernst
is met die vrijheid, is al evenzeer ver
heugend.
In dat licht bezien staan er zeer prij
zenswaardige initiatieven op stapel.
Dat de regering streeft naar het in
stituut van 'n parlementaire ombuds
man, een niet-ambtelijke instantie die
de gewone man wegwijs kan maken
in al die overheidsmaatregelen die
hem soms een doolhof toeschenen èn
die zo nodig die gewone man tegen de
overheid in bescherming kan nemen
dat alleen al is een bewijs dat het
ernst is met die „voorrechten van te
leven in een vrij land". Maar er is
meer. De wijze waarop minister Ve-
ringa streeft naar een „democratise
ring" van ons onderwijs, waarop mi
nister Polak tracht het hele gevange
niswezen en alles wat daarmee annex
is op een hoger plan te brengen, de
energie ook waarmee een minister
Schut de woningbouw aanpakt, zijn
evenzo vele prikkels voor heel het
volk om mee te denken en om zich
de vrijheid waard te tonen.
Dat desondanks op bepaalde punten
de meningen uiteen lopen is duide
lijk. Niet alleen in Nederland maar
overal in de wereld is het zo dat re
geren is het vaststellen van prioritei
ten. Wat moet, gegeven de beschik
bare middelen, het eerst gebeuren en
wat kan nog wel even wachten?
Moet, nu duidelijk is dat dc Navo
voorlopig nog een onmisbaar bond
genootschap is en nu ook duidelijk
is dat er aan de militaire kracht van
die Navo wel het een en ander man
keert, moet er nu meer geld be
schikbaar komen voor defensie? Of
kan het ook anders, door een effi
ciënter organisatie bijvoorbeeld?
Hoe onze militaire medewerker
daarover denkt hebt u zaterdag kun
nen lezen.
Een heel ander punt: de belastingen.
Met grote zorgvuldigheid is in die
hele stroom van woorden van Troon
rede en begrotingen dat ene woord
vermeden: belastingverlaging. Want
politiek is het op dit ogenblik geen
haalbare kaart met plannen voor be
lastingverlaging te komen terwijl de
ontwikkelingshulp nog lang niet het
peil bereikt heeft dat velen graag
zouden wensen, en terwijl er ook
hier in Nederland nog zoveel gebeu
ren moet. Desondanks wil minister
Witteveen het onrecht wegwerken
dat er onmiskenbaar is als men ook
het inflatie-inkomen belast. Hij heeft
daar allerlei vernuftige plannen voor
uitgedacht en die aangekondigd als
..belastingcorrectie". Maar de vraag
blijft of dit onrecht niet genomen
moet worden als met het aldus ver
kregen geld nog zo heel veel goeds
kan gebeuren? De beslissing hierover
ligt bjj de Staten-Generaal en het is
waarschijnlijk dat minister Witteveen
zijn plannen zal kunnen uitvoeren. Te
recht, geloven we. Maar het is geen
oneervolle gedachte als men het an
ders zou willen.
Een ander meningsverschil: de verde
ling van het nationaal inkomen. Uit
de macro-economische verkenning van
het Centraal Planbureau blijkt duide
lijk dat er in die verdeling een lichte
verschuiving heeft plaats gevonden.
Door de loonstijgingen in de laatste
jaren beperkt te houden is het aan
deel van de factor arbeid in de na
tionale inkomens-koek kleiner gewor
den en is die van de factor kapitaal
vergroot. Daardoor zijn weer grotere
investeringen mogelijk (onder andere
in gebouwen, wat de werkgelegenheid
in de bouw nu al zeer ten goede is
gekomen) en is er geld beschikbaar
voor uitbreidingen en voor research
broodnodig in het Nederlandse be
drijfsleven. Op grond daarvan voor
spelt het Planbureau ons een rustige
economische toekomst. Maar de Raad
van Vakcentrales denkt daar duidelijk
anders over: de verdeling van het na
tionaal inkomen moet weer anders.
En onder dat moeten is de Raad be
reid een duidelijke streep te zetten,
opdat het niet aan de aandacht van
de regering ontsnapt. Wie in dezen ge
lijk heeft? We houden het bij de woor
den van minister Witteveen dat „de
economische groei moet doorgaan
maar dat daarin de veelzijdige zorg
voor het welzijn van de mens een
passende plaats gegeven moet wor
den". Een mooie maar moeilijke uit
spraak!
Een enkele opmerking ten slotte over
het werkgelegenheidsbeleid. We heb
ben de indruk dat de regering er meer
dan voorheen van doordrongen raakt
dat er vooral in bepaalde probleem
gebieden echt iets gebeuren moet. Met
de werkloosheid in haar geheel valt 't
gelukkig wel mee, maar waar die
werkloosheid structureel, dus blijvend
is, komt men er niet met globale
maatregelen. Wat de regering pre
cies wil is nog niet duidelijk de no
ta hierover is nog niet verschenen.
Maar men wil wat en dat is al veel
gewonnen.
In tegenstelling tot vorig jaar vindt
men in de Troonrede niets meer over
partijvernieuwing en heel die proble
matiek die een jaar geleden zo ac
tueel was. Dat is geen gemis we
weten dat er op dat punt allerlei
krachten gaande zijn en die moeten
tijd hebben om tot ontwikkeling te ko
men. Zoals de Troonrede nu is opge
zet vindt de burger trouwens stof ge
noeg om mee te denken en mee te
werken. En dat is toch het uitgangs
punt van elke democratie en het begin
van alle democratische vrijheid.
