Veenendaals
dagblad
Amerika dreigt met
onmiddellijke reactie
Buiten
Toejuichingen in Den Haag
Dubcek opnieuw
naar Moskou
Uiteenlopende reacties
op Miljoenennota
Busje tegen
boom:
3 mannen
dood
Biafra vraagt landen
kinderen op te nemen
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Twaalfduizend militairen naar Europa
Bij Russisch geweld tegen W.-Duitsland:
Mao belooft
Albanië steun
Meer vraag naar
zendtijd voor
tv-reelame
el Vervoerders blij dat fiscus
Onderwijzeres
trok kind voor
auto weg;
zelf aangereden
Ook verzoek aan Nederland
OEFENING „ZWARTE LEEUWBEGONNEN
Romeinse stad
opgegraven
Steenfabriek in
Gendt sluit
Wisselvallig
PLANNEN
ft Spreeuwen wolken 2
VOORWAARDEN
WEDLOOP
EENHEID
HELIKOPTER IN
ZEE GESTORT
wKÊt
HARDE PRAKTIJK VOOR
E.H.B.O.-CURSIST EN
CANADA
Bur voor redactie en administratie
Prina Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600. Rhenen.
Boekhandel C. Waiboer
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert losse mm-prijs 17 cent. Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden
ƒ1,50, ieder woord meer 15 cent.
WOENSDAG 18 SEPTEMBER I968 - 42e JAARGANG no. 220
ASHIN GTÖN De Verenigde Staten hebben de
Sovjet-Unie gisteren gewaarschuwd, dat communis
tische militaire actie tegen West-Duitsland een „onmid
dellijke reactie" van de NAVO-bondgenoten tot gevolg zal
hebben.
liet ministerie van Buitenlandse Zaken te Washington
zegt in een verklaring, dat niets in het handvest der Ver-
Robert McCloskey, de woordvoerder
van het State Department, legde na
mens de Amerikaanse regering een
verklaring af, waarin commentaar
wordt gegeven op een nota die de Sov
jet-Unie op 5 juli aan West-Duitsland
heeft gericht. In deze nota wordt in
bedekte termen gedreigd dat twee ar
tikelen van het handvest van de Ver
enigde Naties de Sovjet-Unie zouden
machtigen geweld van wapens te ge
bruiken tegen West-Duitsland. Wash
ington heeft dit recht van interventie
ontkend, zoals al eerder is gemeld.
Dp Amerikaanse minister van de
fensie, Clifford, verklaarde in Wash
ington, dat 12.000 militairen „tijde
lijk" voor oefeningen naar Europa zul
len worden gezonden. Er zijn volgens
hem voor het ogenblik geen plannen
om permanent de Amerikaanse strijd
krachten in Europa uit te breiden met
het oog op de gebeurtenissen in Tsje-
cho-Slowakije.
In Brussel besprak gisteren de per
manente NAVO-raad de politieke en
militaire consequenties van de Oost-
europese interventie. Vrijdag vergade
ren in Bonn de defensiecommissie en
de permanente raad van de Westeuro-
pese Unie om zich ook met deze kwes
tie bezig te houden.
In gezaghebbende Britse kringen in
Londen acht men het waarschijnlijk,
dat de NAVO-raad van ministers kort
na de Amerikaanse presidentsverkie
zingen van 5 november in Brussel zal
bijeenkomen voor hetzelfde doel.
Naar gisteren in Washington bekend
is geworden, hebben de V.S. aan de
NAVO in Brussel plannen voorgelegd
voor het naar de bondsrepubliek terug
brengen van 96 straaljagers van het
type Phantom en 28.000 man infante
rie, die deze zomer als onderdeel van
een rotatieschema naar Amerika wa
ren overgebracht. Genoemde eenheden
zouden in november of december resp.
naar de basis Ramstein in Rijnland-
Palts en het gebied van Augsburg-
München terugkeren. Het zou om een
tijdelijke maatregel gaan tegen de
achtergrond van de Oosteuropese be
zetting van Tsjecho-Slowakije.
Het ministerie van defensie in Wah-
CLIFFORD
12.000 man
0 0
2 IViemand minder dan de grote Danle g
2 Alighiera heeft in zijn „Divina
g Commedia' het spreeuwenleger met
5 zijn wonderlijke vlieg-evoluties waar
dig gekeurd in de literatuur van alle 2
tijden te worden vereeuwigd. Zoats
g wij de levende wolken der vogels zien
g samenvloeien en uiteenwijken, zag de
5 Italiaanse dichter hen al omstreek
1300 boven de velden van Florence en 2
g beschreef hen in poëtische schoon- J
g heid. Dit betekent voor onze gewone 5
akker- en weidevogel een bijzondere 2
2 eer, mogen we we! zeggen; we zien 2
2 deze vaker aan adelaar, ooievaar of
5 nachtegaal toebedeeld.
j Zwervend door het grazige gebied g
5 der Gelderse Vallei zien we overal 2
j de spreeuwen bezig, vaak in gezel 2
2 schap van kieviten, want ze houden
2 van gezelligheid. Telkens vliegen er J
2 troepjes op en strijken in een naburige g
wei neer. In het begin keren de jongen g
nog naar het nest terug, om daarin g
te overnachten, dcch spoedig wordt 2
j het hen er te benauwd en trekken ze 2
met ouders en verdere familieleden j
naar luchtige open-air slaapplaatsen g
Reeds een uur vóór zonsondergang 2
g worden deze door de eerste clubjes 2
g bereikt, maar ze gaan niet dadelijk op 2
2 takken, twijgen en riethalmen zitten,
2 doch blijven in gezellig spelevaren
2 rondvliegen. Van alle kanten der kom- J
pasroos komen ze aanzetten, zodat er 2
steeds groter wolken op en neer dan- 2
sen. Zij houden ingewikkelde manoeu 2
vres, als soldaten bij een taptoe of 2
J oefening, zij avanceren en retireren, j
2 zwenken links en rechts, vliegen g
2 kruisgewijs door elkaar., scheiden en g
2 verenigen, tot ten slotte, als op com- g
mando. de schaar onder suizend wiek- 2
g geruis neerduikt in het groen, waar
nog geruime tijd wordt nagepraat, hoi
2 de duisternis alles afsluit. Schrikken 2
2 de vogels onverhoeds op, dan ver- 2
2 heffen ze zich onder luide kreten bij j
duizenden in de lucht boven hun
nachtkwartier, dat ze 's ochtends al- j
2 weer verlaten hebben, vóór de mei- g
2 kers aan 't werk zijn, want het zijn 2
2 zeer arbeidzame dieren.
2 18 sept. '68 A. B. WIGMAN 2
ington wilde geen officiële bevesti
ging geven. In welingelichte kringen
sprak men echter van een „logische"
maatregel.
Naar de New York Times weet te
melden, heeft, de A .nerikaanse rege
ring als vóorwaajckr $ë$tei.d, dat de
andere NAVO-leden soortgelijke maat
regelen treffen. Zo zou West-Duitsland
b.v. zijn defensieuitgaven moeten ver
groten, terwijl Engeland de brigade,
die het onlangs voor oefeningen naar
de bondsrepubliek heeft gezonden,
daar voorlopig moet laten.
De opperbevelhebber van de NAVO-
enigde Naties dc Sovjet-Unie of andere leden van het Pact
van Warschau het recht geeft eenzijdig met geweld tus
senbeide te komen in West-Duitsland. „Als de Sovjet-Unie
of andere leden van het Warschau-Pact desondanks een
zijdig met geweld tussenbeide zouden komen in de Bonds
republiek Duitsland zal dat tot een onmiddellijk gealli
eerd antwoord leiden in de vorm van zelfverdedigings
maatregelen in het kader van de NAVO."
strijdkrachten in Europa, de Ameri
kaanse generaal Lemnitzer, zou toe
stemming hebben gekregen de geal
lieerde verkenningseenheden en luis
terposten langs de Beiers-Tsjechoslo-
waakse grens „onopvallend" te ver
sterken.
De Sovjet-Unie heeft intussen in een
door haar minister van Buitenlandse
Zaken Gromiko ondertekend memo
randum bij de Verenigde Naties aan
gedrongen op spoedmaatregelen ter
beëindiging van de bewapeningswedloop
en verwezenlijking van ontwapening.
De Sovjet-Unie vraagt het memoran
dum voor dinsdag op de agenda van
de algemene vergadering te plaatsen.
Gromiko zegt in het stuk, dat er ge
zien de internationale spanning een
dringende noodzaak voor deze maatre
gelen bestaat.
PEKING President Mad Tse-
toeng van China heeft in een bood
schap aan de Albanese partijleider En-
ver Hodja Albanië dc steun van Chi
na toegezegd ingeval van een aanval
tegen Albanië.
In de door Nieuw China gepubliceer
de boodschap staat dat de 700 miljoen
Chinezen te allen tijde en onder alle
omstandigheden aan de zijde zuilen
staan van het Albanese broedervolk.
„Als de Amerikaanse imperialisten of
de Sovjet-revisionisten en hun hand
langers Albanië durven aan te raken
zal hun een onvermijdelijke totale ne
derlaag wachten." Mao juicht het be
sluit van Albanië, dat het Pact van
Warschau heeft opgezegd, toe.
PRAAG De TsjecFioslowaakse eerste partijsecretaris, Alexander Dubcek,
de Moravische partijleider Josef Spacek en de secretaris-generaal van
de Slowaakse communistische partij, Gustav Husak. zullen eind deze week op
uitnodiging van het Kremlin naar Moskou reizen, zo is van betrouwbare zijde
in Praag vernomen. Met hun Russische collega's zouden zij van gedachten
wisselen over de vraagstukken betreffende het in december te houden 14e
congfres van de Tsjechoslowaakse communistische partij
Ook zou worden gesproken over de
bijeenkomst van de Tsjechische partij,
die op 14 oktober begint. Tenslotte zou
ook overleg worden gepleegd over de
politieke problemen inzake de vorming
van een federatie in Tsjecho-Slowakije.
De regering in Praag heeft de vijf
landen van het Pact van Warschau een
nota gezonden, waarin zij protesteert
tegen de aanvallen die de pers van de
ze landen op Tsjecho-Slowakije doet.
De nota kritiseert vooral de perscam
pagne tegen leden van de Tsjecho-Slo-
waakse regering en met name tegen
haar minister van Buitenlandse Zaken,
Hiri Hajek .De protestnota is door de
ambassadeur van Tsjecho-Slowakije in
Moskou, Warschau, Sofia, Boedapest
en Oost-Berlija overhandigd.
In kringen van de Tsjecho-Slowaak-
se ambassade in Moskou wist men
gisteravond niets van een dergelijk
protest. Men zei dat dit in elk geval
niet door de ambassadeur was inge
diend.
De Russische vice-premier Michail
Lasetsjko bevindt zich sinds vier da
gen in Tsjecho-Slowakije, zo meldt
radio-Praag. Gistermiddag had hij
een onderhoud met premier Cernik,
nadat hij in de ochtend had gespro
ken met de vice-minister-president
Hamouz.
Zoals eerder gemeld, is ook de Rus
sische plaatsvervangende minister
van Buitenlandse Zaken Koeznetsof
al enige tijd in Praag, waar hij on
derhandelingen voert met Tsjecho-
Slowaakse regerings- en partijlei
ders.
Gustav Husak, eerste-secretaris van
de communistische partij in Slowakije,
heeft in een toespraak tot het Slowaak
se nationale front in Bratislava ge
zegd, dat de eenheid van het Tsjecho-
Soowaakse volk de terugkeer van anti
socialistische krachten zal verhinderen.
Men concludeerde uit Husaks rede, dat
Praag niet van plan is toe te geven
aan de druk van het Kremlin om de
„anti-socialistische elementen" uit de
regerings- en anderen openbare func
ties te verwijderen.
Het communistische partijorgaan
„Rude Pravo" verzekerde gisteren op
nieuw, dat Tsjecho-Slowakije zijn nieu
we economische systeem ondanks kri
tiek uit Moskou en andere communis
tische hoofdsteden niet zal opgeven.
Het blad meldde dat op een staalfa
briek in Moravië een ondernemings
raad is gesticht. Dergelijke raden vor
men een onderdeel van de ideeën van
de door het Kremlin fel gekritiseerde
voormalige vice-premier dr. Ota Sik,
die de verantwoordelijkheden voor de
economische produktie wil decentrali
seren. Dr. Sik werd maandag door der
tien economen in een ingezonden brief
in „Rude Pravo" verdedigd.
2 Onmiddellijk na terugkeer uit de 2
Ridderzaal in het paleis Lange g
g Voorhout, verschenen koningin Julia- g
2 na, prins Bernhard, prins Claus, prin- 2
2 ses Margriet en haar echtgenoot, mr.
g Pieter van Volienhcven en prinses
2 Christina gistermiddag op het balkon. 2
2 Het enthousiasme van de menigte 2
was zo groot, dat de afzettingen wer- 2
g den verbroken. De politie wist 't voor- g
2 plein echter vrij te houden door eet
2 dik touw te spannen tussen twee
grote bomen.
5 Het publiek zong Oranje
2 en bleef dit doen toen het
g al lang achter de gesloten deuren ver-
2 dwenen was. Als belóning hiervoor
2 verschenen de Koningin en prins Bern- g
2 hard nog een keer voor de vensters
g van het paleis, opnieuw stormachtig
1 toegejuicht. Direct hierna vertrok de g
2 koninklijke familie in hofauto's uit het 2
paleis. 2
IJMUIDEN Tcgcr. negen uur gis- j
teravond is een Engelse helikopter bij
het lichtschip Texel in zee gestort. Er
waren twee mannen aan boord van de
helikopter, die afkomstig was van het
Engelse marinevaartuig „Cleopatra".
De reddingboot „Prins Hendrik" uit
den Helder is uitgevaren, maar behoef
de niet meer in actie te komen, want
de bemanning van de helikopter is
door een boot van de „Cleopatra" ge
red. De „Cleopatra" is een fregat, dat
deelneemt aan de Navo-oefening „Sil
ver Tower".
HILVERSUM De door adverteer
ders aangevraagde zendtijd voor tele
visiereclame ir 1969 is, bij sluiting van
de inschrijvinfstermijn, ruim viermaal
groter geblektn dan de beschikbare
zendtijd. Dit heeft de Stichting Ether
reclame (STER) meegedeeld.
De vraag voor 1968 was ruim drie
maal groter dan het aanbod. Van 1968
tot 1969 steeg de van overheidswege
beschikbaar gestelde reclamezendtijd
met 20 pet., doch de door de reclame
wereld aangevraagde zendtijd met
ruim 60 pet. Het aantal aanvragen nam
ten opzichte van 1968 toe met ca. 200.
Voor ruim 900 produkten c.q. diensten
werd tv-zendtijd aangevraagd.
gezelschap j hen ditmaal voorbijging
rleuren ver- J O O
DEN HAAG De partijen in het loonspel hebben de Miljoenenota aange
grepen om hun standpunten nogmaals te onderstrepen.
Werkgevers en middenstand heffen
waarschuwend de vinger: De gun
stige ontwikkeling van de Neder
landse economie mag niemand er
toe verleiden al te hoge looneisen
te stellen, maar de werknemers
willen een geheel vrije •loonvor
ming. „Anders worden wij het kind
van de rekening", zeggen de vak
centrales.
Andere rèacties op' de Miljoenennota:
De tabaksverwerkende industrie re
ageert gelaten op de hogere prij^
van sigaretten. De tabaksdetail
handel zegt echter: „Dit kan de
nekslag betekenen voor vele siga
renwinkeliers."
De wegvervoerders zijn blij,-dat de
fiscus eindelijk eens hun deur voor
bijging. „Haast niet te geloven",
zeggen ze.
De werkgevers en middenstand til
len zwaar aan de toenemende be
lastingdruk. Over het plan van de
regering de bedrijven in de Rand
stad te belasten (loonsomheffing)
is men allerminst te spreken.
De werknemers vinden een huur
verhoging van vier procent meer
dan genoeg. Zes procent is veel te
veel, aldus de vakcentrales.
De fractieleiders in de Tweede Ka
mer reageerden naar gelang van
hun relatie tot het kabinet. Drs.
Den U.yl ^Soc.): „Een erg lusteloos
stuk." Da' vertegenwoordigers van
de Regeringspartijen: „Nuchter en
realistisch."
Meer uitgebreide commentaren op
de Troonrede en de Miljoenennota treft
men elders in dit nummer aan.
TUBBERGEN Twintig gediplo
meerde EHBO'ers uit het Tubbergse
kerkdorp Harbrinkhoek, die de hele
avond in een café hadden geoefend,
hebben maandagavond laat het geleer
de meteen in praktijk kunnen brengen
na een verkeersongeval op twee kilome
ter afstand van het café.
Een personeelsbusje, dat op weg was
naar Almelo, was hier met een snel
heid van negentig kilometer per uur
tegen een boom gebotst. Een buurtbe
woner wist dat de EHBO in het café
aan het oefenen was en telefoneerde
daarheen. In een oogwenk waren de
EHBO'ers er. Met brancards en dekens
onder hun armen legden ze de twee ki
lometer rennend af. Onder leiding van
de Almelose instructeur J. H. Webbink
werden de inzittenden van het busje,
die allen gewond waren, ter plaatse be
handeld.
Intussen kwamen ook politie en zie
kenwagens. Een voor een werden de
gewonden naar ziekenhuizen vervoerd.
Twee van hen bezweken daar in de
loop van gisternacht aan hersenver-
wondingen.
Toen EHBO'ers en agenten meenden
dat alle gewonden waren weggevoerd,
ontdekte een politieman oncter het wrak
van het busje nog een stoffelijk over
schot. De chauffeur zelf raakte slechts
licht gewond. Hij zou door een tegen
ligger zijn verblind. De auto werd ver
nield.
De drie slachtoffers zijn de achttien
jarige G. F. Haarhuis, de 28-jarige J.
H. Beernink en de 29-jarige B. J. Oude
Nijeweme.
HAARLEMMERMEER De motor
rijder W. v. Stokken (27) uit Broek in
Waterland en zijn duopassagier, de 24-
jarige J. Th. Wiebes uit Zwanenburg,
zijn dinsdagmiddag bij een verkeerson
geluk om het leven gekomen. Door de
hoge snelheid, waarmee de heer Van
Stokken over de Schipholweg in de
Haarlemmermeer reed, verloor hij in
een bocht de macht over het stuur en
botste frontaal tegen een tegemoetko
mende auto. De twee slachtoffers, alle
bei magazijnbediende, waren op slag
dood. De autobestuurder moest met en
kele verwondingen worden opgenomen
in een ziekenhuis in Haarlem.
HEER Voor de ogen van haar
schoolklas is in de Zuidlimburgse ge- j 266 Biafraanse kinderen aangekomen.
LIBREVILLE Het Rode Kruis van Gabon heeft gisteren een oproep van
kolonel Ojoekwoe van Biafra ontvangen, die aan verscheidene landen, waar
onder Nederland, is gericht en waarin hij vraagt zo snel mogelijk een zo
groot mogelijk aantal Biafraanse kinderen op te nemen.
Het verzoek is gericht aan Ivoorkust,
Tanzania, Zambia, Senegal, Frankrijk
West-Duitland, Zwitserland, Nederland,
Noorwegen, Denemarken en Zweden.
In Libereville zijn de afgelopen week
meente Heer de 62-jarige onderwijze
res mejuffrouw M. van Asten door een
auto aangereden en zwaar gewond.
Het ongeluk gebeurde toen mejuf
frouw Van Asten plotseling de rijbaan
oprende omdat een van de kinderen on
voorzichtig overstak. Zij kon het meis
je nog net voor de auto wegtrekken,
maar kreeg zelf ernstige hoofdwonden.
ln de Duitse Bondsrepubliek wordt op het ogenblik de grote militaire oefening Zwarte Leeuw gehouden, waaraan 42.000
man deelnemen. De oefening zou aanvankelijk langs de Tsjechische grens plaats vinden; in verband met de Russische ingreep
van 21 augustus heeft men het actieterrein verlegd naar Zuidwest-Duitsland. Op de foto enige militairen in hun beschermende»
kleding tijdens een zg. ABC-aanval.
Een daarvan is overleden.
Duizenden Biafraanse burgers
vluchten nog steeds voor de opruk
kende Nigeriaanse strijdkrachten
naar de stad Oemoeahia, de enige be
langrijke plaats die nog in handen van
de Biafraanse opstandelingen is.
Het wordt verwacht dat het vluch
telingenprobleem in Oemoahia volko
men uit de hand zal lopen. De stad
zit namelijk al vol met vluchtelingen
uit Port Harcourt, Aba, Anoegoe en
andere steden die door de federale
troepen zijn bezet.
De Canadese minister van Buiten
landse Zaken, Mitchel Sharp, heeft gis
teren in het Lagerhuis verklaard dat
Canada de kwestie Nigeria-Biafra voor
de Verenigde Naties zal brengen, in
dien de Organisatie voor Afrikaanse
Eenheid dit niet doet. Sharp zei dat het
initiatef indien mogelijk echter moet
worden overgelaten aan de buurlanden
van Nigeria en de organisatie. Canada
zal uit louter humanitaire motieven
handelen, aldus de minister, en wil
zich niet mengen in het politieke ge
schil tussen Nigeria en Biafra.
STANFORD (Californië) Oudheid
kundigen hebben een tot dusverre on
bekende Romeinse stad opgegraven op
55 km landinwaarts van de Adriati-
sche havenplaats Dubrovnik in Zuid-
Slavië.
De grote Romeinse vestiging in de
streek van Ljubomir is vermoedelijk
Lisinium, een belangrijk militair en
handelscentrum uit de tijd van de Ro
meinse bezetting in de vierde en het
begin d,er vijfde eeuw voor Christus.
Een groep oudheidkundigen en ge
schiedkundigen van de Stanford Uni
versiteit en enige Zuidslaven ontdekten
de ruïnes langs een oude Romeinse
weg, die van de kust landinwaarts liep.
Verwacht wordt dat de ontdekking het
antwoord zal geven op vele onbeant
woorde vragen over de cultuur van de
oude Illirjianen, die in de streek van
Ljubomir hebben gewoond.
ARNHEM De directie van de NV
Maatschappij de Waalstcenindustrie tol
exploitatie van steenfabrieken v/h H.
Terwindt te Gendt in de Over-Betuwe
ziet zich genoodzaakt haar bedrijf te
Gendt eind februari 1969 te sluiten in
het kader van de saneringsregeling
voor de metselbaksteenindustric. Hel
betreft hier een ten dele gemechani
seerd bedrijf met een bezetting van 55
werknemers en een jaarproduktie van
ca. 25 miljoen metselbakstcnen.
Het voltooien van het mechanische
proces van het bedrijf zou onverant
woord grote financiële offers vergen.
Als gevolg van de sluiting zullen de
betrokken personeelsleden in de ko
mende maanden moeten afvloeien. Een
belangrijk deel van hen kan op omlig
gende steenfabrieken worden geplaatst.
Over de afvloeiingsregeling is over
leg gepleegd met de hierbij betrokken
vakorganisatie, alsmede met het So
ciaal fonds der werkgeversorganisatie
in de Nederlandse baksteenindustrie te
Arnhem.
De vijfjarige Reindert Wubben uit
Rijkswijk is tijdens het spelen op het
Jaagpad in Rijswijk, waar hij woonde,
in een sluis gevallen en verdronken.
I>oven Nederland bevindt zich een 2
depressie, die nauwelijks nog van 2
telijk tot vijf graden Celsius, waarbij f
2 zich hier en daar ook mist vormde. 5
2 Langs de oostflank van een hoge- 2
j drukgebied, dat zich van Groenland 2
g via IJsland tot de Britse eilanden uit- j
2 strekt, stroomt inmiddels koude en 2
onstabiele lucht over Scandinavië en 2
g Denemarken naar het zuiden. In ver- g
2 band hiermee behoudt het weer in on- g
2 ze omgeving een wisselvallig karak- j
ter, waarbij naast opklaringen ook en- g
kele buien kunnen voorkomen.
