Tussen Rotterdam en Antwerpen
economische wervelwind
Juridisch onderzoek naar
positie van de N.P.D.
Weinig kans op vergelijk
Biafra en Nigeria
Volgende oorlog met Israël
zal wellicht langdurig zijn
Wie ben ik
Over de
Inspiratie
in holland brengt een buis de warmte bij u thuis
Al Achram waarschuwt Egyptenaren:
BELGISCHE DRUK OP VESTIGHVGSPOLITIEK
Van Moerdijk
en Baalhoek
Minister Verin»a
vliegensvlug
naar Egypte
Boete voor pseudo-
journalist
Twee vissers
verdronken
Mijnwerker bekneld
MOERDIJK
BAALHOEK
HET SLOE
BOOS
OMBUIGITSG
GEEN POLITIEK OPPORTUNISME
WETEND WEBKEN TILBURG GIRO 1500100
C Harrie staat voor een ambachtsschool op Noord-Sumatra)
JONGSTE OFFENSIEF ZEER BLOEDIG
Ik ben het mannetje van
kr-kr-krakend verse chips
verkleed als clown.
Stuur een lege verpakking
van mijn produkt naar
Postbus 120, Deventer en u
krijgt een leuke verrassing.
LAitRDAG 21 SEPTEMBER 1968
ADVERTENTIE
Het plaatsje Moerdijk telt 1420 in
woners en is alleen bekend om zijn
brug tussen Holland en Brabant. Baal-
hoek in Zeeuws-Vlaanderen telt er
vijftig en staat niet eens op alle kaar
ten.
Toch zijn die twee dorpen van het
allergrootste belang geworden in de
economische ontwikkeling van Zuid
west Nederland. Zij liggen op de grens
tot waar Rotterdam en Antwerpen hun
invloedssfeer kunnen en willen uitbrei
den. Het gebied tussen Antwerpen en
Rotterdam is er nu met recht een ge
worden van economische wervelwin
den.
Voor MOERDIJK liggen de plannen
klaar om er een industrieterrein van -
2.000 ha aan te leggen. Shell zou er on
der bepaalde voorwaarden een groot
chemisch complex willen vestigen.
Een kanaal van de Botlek via Tienge-
meten naar Moerdijk en industrieter
reinen daarlangs is in studie genomen,
uitdieping van de Dordtse Kil zal niet
meer dan een tijdelijke oplossing zijn
om Moerdijk per schip bereikbaar te
maken.
Reeds nu zijn er meer gegadigden
voor Moerdijk en Gulf-president C.
King zei nog kortgeleden, dat er in
Rotterdam schreeuwend behoefte is
nan meer industrieterreinen voor pe-
tro-chemische bedrijven tussen Maas
vlakte en Moerdijk, dat hij de uiterste
grens vindt.
Naar BAALHOEK willen de Belgen
een kanaal graven, dat het mogelijk
maakt een groot industrieterrein op de
linker Schelde-oever bij Antwerpen te
maken, dat rechtstreeks verbinding
geeft met de Westerschelde en dat het
Nauw van Bath omzeilt. Langs dat ka
naal kunnen (en zullen) natuurlijk in
dustrieterreinen tot ontwikkeling ko
men, waarbij die op Nederlands ter
rein in het nadeel zijn door de „na
tuurlijke" grondprijzen, die Nederland
in tegenstelling tot België vraagt.
Er zal echter nog heel wat water
door de Schelde moeten stromen voor
België en Nederland het eens zijn over
'gelijkluidende voorwaarden bij het uit-
giftebeleid van industriegronden langs
dat kanaal aan weerszijden van de
grens.
Daar tussen ligt HET SLOE - een
jaar of wat geleden nog de veel belo
vende prima ballerina in het ballet
van de Gouden Delta, maar dat nu
even uit de koers van de wervelwind
schijnt te zijn geraakt.
Het Sloe mist nog altijd wat Rotter-j
dam groot maakte, waar Moerdijk via
Rotterdam van gaat profiteren en wat
Antwerpen door een nieuw Schelde-
Rijnkanaal krijgt: verbinding met de
Rijn en het Duitse achterland.
Het mist ook de agglomeratie-voor
delen die Rotterdam en Antwerpen
hebben en waar Baalhoek en Moer
dijk net niet te ver vandaan liggen.
Het mist ondanks de kansen die het
Gouden Delta-overleg bood, tenslotte
ook de know-how van Rotterdam of
Antwerpen, waar Moerdijk, dat zich
verzekerd heeft van de belangrijkste
Rotterdamse gemeentediensten, wèl
van weet te profiteren.
Zeeuwse autoriteiten zijn op de ket
ting gesprongen, toen duidelijk werd,
dat Shell niet verder dan Moerdijk
van Rotterdam af wilde gaan of naar
Antwerpen. Vooralsnog lijkt de druk,
die Zeeland op de regering tracht uit
te oefenen om Shell toch naar het Sloe
te krijgen meer een middel om dit ge
mis goed gemaakt te krijgen door over
heidssteun binnen te slepen voor een
ander bedrijf, Pécheney, een alumi-.
nium-industrie, die zich wel in het Sloe
wil vestigen, maar goedkopere stroom
of aardgas nodig heeft.
Nu wij de kaart tot zover hebben open
gevouwen, zien wij al duidelijk, wat
met de ontsluiting van Moerdijk en
Baalhoek voor ons land gemoeid is.
Want Shell wil alleen naar Moerdijk
als de aanloopverliezen, die op deze
ver-vooruitgeschoven plaats onvermij
delijk zijn, langs fiscale weg worden
gladgestreken. Anders kiest Shell Ant
werpen als vestigingsplaats. De bespre
kingen tussen Shell en de ministeries
van Economische Zaken' en Financiën
zullen (verwachten wij) stellig tort een
vergelijk voeren.
Maar het moet iedereen nu ook duide
lijk zijn geworden, dat het Sloe (zover
van Rotterdam en zonder de daadwer
kelijke steun van Rotterdam) niet snel
tot ontwikkeling te brengen is. De kan
sen dat er een beroep op de belasting-
kas gedaan wordt om Pécheney goed
koop aardgas te geven, stijgen.
Fiscale tegemoetkomingen aan Shell
en goedkoop aardgas voor het Sloe be
tekenen in feite een verdere ombuiging
van onze „vrije" vestigingspolitiek (in
economische, niet in planologische zin)
naar een vorm, die heel ver in de rich
ting van het Belgische zwaar gesubsi
dieerde vestigingsbeleid gaat.
Dan kan het wel eens gebeuren, dat
Nederlandse en Belgische regeringsde
legaties al onderhandelende over ge
lijke uitgiftevoorwaarden van gronden
langs het Baalhoek-kanaal aan weers
zijden van de grens eerder uitkomen op
een vergelijk op Belgische basis dan
dat het klassieke Nederlandse vesti
gingsbeleid aan de Belgen Jtan worden
opgedrongen.
Rotterdam en Antwerpen kunnen zich
dan uitzetten, de Nederlandse vesti
gingspolitiek verliest onder Belgische
druk haar liberale karakter.
BONN West-Dyitslands minister
van Binnenlandse Zaken, Ernst Benda,
heeft vrijdag op een persconferentie
in Bonn verklaard, dat hij bereid is
om de regering in Bonn het voorstel te
doen, de uiterst rechtse „Nationalde-
mokratische Partei Deutschlands"
(NPD) te verbieden, mits uit het on
derzoek dat door zijn ministerie wordt
verricht, mocht blijken dat de doelstel
lingen van deze partij in strijd zijn
met de grondwet.
De NPD heeft nu in totaal 61 zetels
in de parlementen van zeven West-
du itse deelstaten. Te verwachten valt,
dat deze partij bij de verkiezingen
voor de Bondsdag in het najaar van
1969 ook haar intrede in het parlement
te Bonn zal doen.
Minister Benda beklemtoonde vrij
dag, dat het niet de bedoeling is van
zijn ministerie om de NPD uit politie
ke opportuniteitsoverwegingen te laten
verbieden. Beslissend was alleen de
juridische kant van de kwestie.
Benda weigerde te antwoorden op de
vraag of hij de term „neo-nazi" pas
send vond voor de partij. Hij zei dat
dit een van de punten was waarop de
juristen advies dienden uit te brengen.
De partij kan volgens de minister in
drie groepen worden gesplitst.
„1. De oude nazi's, die een of twee
procent van de kiezers in het hele land
uitmaken. Dit zou men de fanatieke
lingen kunnen noemen.
2. Een deel van de gemeenschap dat
zich ongerust maakt over zijn eigen
bestaan en zich verongelijkt voelt
en dat de huidige regering van alle
problemen de schuld geeft.
3. De groep met idealen die ik niet di
rect fascistisch of nazi zou willen noe
men, maar die ouderwetse denkbeel
den aanhangt van romantisch nationa»-
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
aardgas voor warmte
- -
PUBLIKATIE N.V. NEDERLANDSE GASUNIE
LAGOS Er bestaat op het ogen
blik weinig kans dat het weer tot vre
desonderhandelingen tussen Nigeria en
Biafra komt. Dit heeft de leider van de
Nigeriaanse delegatie naar de confe
rentie van Afrikaanse landen, Obafemi
Awolowo, verklaard toen hij van deze
in Algiers gehouden conferentie, naar
Lagos terugkeerde. Volgens hem zijn
verdere vredesbesprekingen nutteloos
zolang „de opstandelingen" de afschei
ding niet ongedaan willen maken.
Het huidige offensief van de federale
Nigeriaanse strijdkrachten dat erop ge
richt is het afgescheiden Biafra de ge
nadeslag toe te brengen, is de bloedig
ste fase in de nu reeds vijftien maan
den durende oorlog, zo hebben betrouw
bare Biafraanse kringen in Oemoeahia
gezegd. De dodenlijst van militairen en
burgers is de afgelopen vier weken lan
ger, dan in welke andere oorlogsmaand
dan ook.
Volgens Biafraanse militaire kringen,
verloren de federale troepen alleen al
bij de verovering van Aba 15.000 man,
terwijl hun totaal aantal gesneuvelden
deze maand 25.000 man bedraagt, tegen
5.000 Biafranen. De Biafranen verloren
bij de strijd om Aba 2.000 man, meest
commando's die onder leiding staan
van een Duitse huurling, kolonel Stei-
ner genoemd. De Biafranen zeggen, dat
zij de verliescijfers hebben kunnen ve
rifiëren aan de hand van onderschepte
Nigeriaanse radioberichten.
Het dodencijfer onder de burgers
loopt in de duizenden maar de juistheid
van de cijfers is moeilijk na te gaan.
Groot is echter de vrees, dat de Ni-
gerianen bij hun opmars massa-execu
ties zullen uitvoeren onder de Ibo's. De
ze angst zou vooral duizenden jongeren
ertoe bewegen om wapens te roepen,
maar ondanks de voortdurende aan
voer van wapens door vliegtuigen,
wordt het tekort steeds nijpender.
De nationale unie van Biafraanse stu
denten zei in een resolutie (waarin de
resolutie van de organisatie voor Afri
kaanse eenheid over Nigeria en Biafra
werd verworpen): „Wij hebben kogels,
mortieren, kanonnen, vliegtuigen no
dig... Aan deze volkenmoord zal 'n halt
worden toegeroepen".
lis'me. met een aantal krankzinnige
ideeën van autarkie en wrok over het
aandeel van het buitenlandse kapitaal
in de Westduitse economie.
Al deze drie groepen bevatten men
sen die niet in staat zijn om het tempo
van het moderne leven bij te houden.
De NPD nu is een conglomeratie van
deze drie groepen".
Benda zei dat het juridische pro
bleem „absolute voorrang" had over
politieke overwegingen. „Wij kunnen
geen verbod vragen van de partij aan
het federale constitutionele hof in
Frankfort alleen maar omdat we de
partij onplezierig vinden of irritant of
onwelkom vanuit het standpunt van de
buitenlandse betrekkingen. Dit wordt
een zuiver legalistisch onderzoek en
het wordt niet gehouden uit politiek
opportunisme".
SCHIPHOL De minister van Onder
wijs en Wetenschappen, prof. dr. G.
H. Veringa, is gisteren aan een lang,
grotendeels vliegend, weekeinde be
gonnen om midden in de brandende
hitte van de verzengende zandvlak
ten in het Egyptische binnenland
met talloze andere transpirerende
genodigden desluitingsceremonie in
de open lucht bij te wonen van -het
gigantische project tot redding van
de beide Abu Simbel-tempels op het
eiland Philae in de Nijl.
Naar bekend moesten deze Nubische
tempels, die naast de piramiden de
belangrijkste monumenten van Egyp
te vormen, in verband met het was
sende water achter de Assoean-
stuwdam voorzichtig worden afge
broken en op een heuvel worden her
bouwd, omdat zij anders onder water
zouden komen te staan als de stuw
dam gereed is.
Het werk, dat honderden miljoenen
heeft gevergd en waaraan Italiaan
se, Franse en Duitse bouwonderne
mingen eendrachtig hebben samen
gewerkt, is bekostigd door de Unes
co. De Nederlandse staat heeft er
voor anderhalf miljoen gulden aan
bijgedragen.
Minister Veringa kan van deze reis
nauwelijks een prettig uitstapje ma
ken. Via Athene bereikte hij gister
avond laat Cairo en vliegt dan mor
gen door naar Assoean. Daar woont
hij zondagmiddag de sluitingscere
monie bij om vervolgens onverwijld
via Cairo de terugreis naar Schiphol
te aanvaarden, waar hij in de loop
van maandag wordt verwacht.
Zijn haast om snel in het vaderland te
rug te zijn houdt verband met het
feit, dat zijn departement dinsdag
het 50-jarig bestaan viert. In de Rid
derzaal geven de minister en de
staatssecretaris 's middags aan hun
circa 1000 ambtenaren een receptie.
BRUSSEL In Antwerpen is een
25-jarige man veroordeeld tot 4.000
franc boete (bijna 300 gulden), omdat
hij zonder erkend te zijn de titel van
„journalist" had gevoerd.
Het is de eerste maal dat in België
zo'n veroordeling wordt uitgesproken,
sedert het beroep van journalist bij de
wet werd erkend. De man kreeg voorts
5 maanden gevangenisstraf en een boe
te van 75 gulden wegens „bedrieglijke
praktijken".
CAIRO Een vertrouweling van pre
sident Nasser verwacht, dat de volgen
de „onvermijdelijke" oorlog met Israël
lang zal duren. Hij heeft het Egyptische
volk gewaarschuwd, dat de steden dan
de zware lasten zullen hebben te dra
gen.
Moehammed Hassanein Heikal,
hoofdredacteur van het dagblad Al
Achram, zei, dat Egypte's voordeel in
een dergelijke oorlog zou zijn, dat het
gemakkelijk 4 pet. van zijn 30 miljoen
inwoners zou kunnen inzetten, zonder
dat zulks ernstige gevolgen voor de
economische activiteiten zou hebben.
Israël zou ongeveer 250.000 strijdende
soldaten kunnen inzetten ongeveer
10 pet. van zijn bevolking. Heikal voeg
de hieraan echter toe, dat de Israëlische
economie ineen zal storten indien deze
toestand langer dan enkele dagen zou
duren, v 0
Heikal, die gewoonlijk de zienswijze
van Nasser weergeeft, maakte zijn op
merkingen in zijn grote wekelijkse
hoofdartikel, dat ditmaal geheel gewijd
was aan een bespreking van de aspec
ten van de „onvermijdelijke" vierde
oorlog met Israël.
Egypte zou ernaar streven de vol
gende oorlog zo lang mogelijk te rek
ken, te meer daar de helft van Israël's
militaire macht vastgehouden zou wor
den aan andere Arabische fronten en
voor noodsituaties, aldus Heikal.
Hij waarschuwde dat de stedelijke
bevolking en de produktiecentra, die
tijdens de zesdaagse oorlog van 1967
werden gespaard, de voornaamste doel
witten zouden zijn van 'de Israëlische
luchtmacht, welker sterkte hij raamde
op 500 vliegtuigen en 1000 vliegers plus
parachutisten en commandotroepen.
ENHUIZEN Gisteren zyn de Enk-
huizcr vissers, schipper M. Volgers
(27) en zyn 18-jarige knecht W. Dudink
bij slecht weer verdronken, doordat de
vlet waarmee zij de netten ophaalden
omsloeg.
De 24-jarige Peter Beers wist zwem
mend bij enkele fuikpalen te komen en
zich daaraan vast te houden. Na een
uur werd hij totaal uitgeput door een
schipper gered en ter observatie in het
ziekenhuis opgenomen.
ADVERTENTIE
(vergeet niet afzender te vermelden)
T~)e Amerikaanse verkiezingscampag
ne komt langzaam op gang. In de
ogen van Europa wel iets te lang
zaam. Maar dal komt, omdat deze
kant van de Atlantische Oceaan niet
meer in deze stryd is betrokken, hoe
roerend de ex-kinderster van het wit-
<te doek, Shirley Temple, ook in En
geland mag pleiten dat Nixon toch
zo'n beste man is.
Voor Europa is geen van de heide kan
didaten erg fascinerend. Humphrey
ziet men als de man die zich in geen
enkel opzicht van de politiek van
Johnson kan losmaken. En men mag
dan niet zeggen dat deze volkomen ge
faald heeft, erg inspirerend is zij toch
niet meer.
Nixon vereenzelvigt men met de kleur
loze dagen van Eisenhower, de da
gen van de koude oorlog. Daar kan
zelfs de vertolkster van een wee-zoet
kinderliedje niets aan veranderen. De
wereld in 1968 is geen plaats voor
„the good ship lollipop", maar voor
afgewogen en vervooruitziende harde
beslissingen.
T^e republikeinse kandidaat Richard
M. Nixon weet zich gesteund door
een reeks van peilingen van de pu
blieke opinie, die hem alle een voor
sprong geven op de democratische
presidentschapskandidaat Hubert H.
Humphrey. Twee peilingen vertellen
dat hij, als de verkiezingen vandaag
zouden worden gehouden, gemakke
lijk zou winnen.
Newsweek en de New York Times ge
ven Nixon resp. 329 en 346 stemmen
in het kiescollege meer dan de 270 die
er nodig zijn. Tot de andere enquêtes
die laten zien dat Nixon flink voor
ligt, behoren die van óallup en een
onderzoek in de staat Californië.
Nixon houdt rust in zijn huis in Santa
Barbara (Californië), alvorens een
campagne van drie dagen in die staat
te beginnen.
Humphrey is in Washington en blijlt
daar tot dinsdag. Hij heeft een ver
klaring uitgegeven waarin hij Nixon
verwijt, dat hij zich dubbelzinnig uit
laat over zijn wetgevend program, de
HUBERT H.
niets positiefs
bevestiging van de benoeming van
Abe Fortas tot opperrechter en de ra
tificatie van het verdrag van non-
proliferatie.
Humphrey die blijkbaar Nixon tracht
te forceren tot openbare televisie-de
batten zegt, dat hij zelf zijn mening
over openbare zaken herhaaldelijk in
radio- en tv-uitzendingen heeft ver
kondigd, maar dat Nixon zelden voor
radio of tv verschijnt.
De vice-president voegde hieraan toe:
„wjj kunnen voor de tv tegenover het
Amerikaanse volk over de verkie
zingsproblemen debatteren".
George C. Wallace, uiterst rechts, kan
didaat van de derde partij, vertrekt
naar Dallas (Texas).
TVTxon, die zich zijn ondubbelzinnige
nederlaag voor de ogen van het ge
hele Amerikaanse volk in 1960 tegen
wijlen John F. Kennedy herinnert,
wil tot iedere prijs een dergelijke flop
niet zien herhaald.
De strategie van Nixon is er op ge
richt om regelrechte woordenbotsin
gen met Humphrey te vermijden,
heeft Robert Ellsworth, de politieke
leider van de campagne van Nixon,
verklaard. Hij zei dat Humphrey ken
nelijk Nixon tot een debat wil verlok
ken, een situatie waarin de republi
keinse kandidaat zijn tijd zou moe
ten geven om beschuldigingen en
klachten van zijn democratische te
genstander te beantwoorden.
Ellsworth zei: „dat doe je als je in de
politiek achter staat, dan probeer je
een gevecht met de ander uit te lok
ken".
Het ls volgens Ellsworth de strategie
van Nixon, om het geven van recht
streekse antwoorden aan Humphrey
en de democraten aan anderen over
te laten, o.a. aan Ellsworth, en zyn
eigen problemen en strijdtonelen te
kiezen voor aanvallen op zijn concur
rent.
Nixon's grondthema, zoals uit al zijn
redevoeringen blijkt, is Humphrey zo
nauw mogelijk te koppelen aan pre
sident Johnson en diens regering.
Humphrey wil Nixon vastspijkeren op
het vage en sociaal weinig zeggende
programma van de republikeinse
partij.
Geen wonder dat de Europeaan bij al
dit negatief gedoe geen inspiratie op
doet om de verkiezingen nauwgezet
te volgen.
HEERLEN In het ondergronds be
drijf van de mijn Laura-Julia is giste
ren de 40-jarige hulp-houwer J. A. Hen
driks dodelijk verongelukt. De heer
Hendriks raakte tijdens het opladen var
stenen aan het front van een steenganf
op de 540 meter verdieping bekneld tus
sen de laadwagen en de zijwand. He
slachtoffer, afkomstig uit Eygelshover
was gehuwd en vader van twee kindf
ren.
