Veenendaals
dagblad
Kabinet wil
andere opbouw landmacht
7 SOVJET-DIVISIES
BLIJVEN PERMANENT
IN TSJ.-SLOWAKIJE
HERMOCEL
MATRASSEN
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Valle>
EXPL O/TA TIEKOSTEN
MOETEN OMLAAG
Nieuwe rellen
in Mexico
verlaten kan
straks overschot
voorkomen
WEDLOOP NAAR MAAN
OP HOOGTEPUNT
N.A.A .O.-top in
oktober
WELLICHT ZIEKE BIAFRAANSE
KINDEREN NAAK NEDERLAND
P. Bode wordt
burgemeester
in Veenendaal
Prinses Christina
wil in Canada
zang studeren
Fhant ontvangt
Tsjech
WERK HERVAT
BI.I VEROLME
Overige troepen weg na
strenger perscensuur
Fusie Cindu met
Key en Kramer
Britse bisschoppen
tolerant over „pil"
Rassenonlusten
in Syracuse
Minder buien
STAATSSECRETARIS HAEX
SCHREEF BRIEF AAN
BEROEPSPERSONEEL
HET NATIONALE KWALITEITSMERK
VAN WARME BAKKERS
it Spreeuwepraatje
Kwartaalabonnees
bespaar incasso
Betaal per giro
12.35
NA TIEN JAAR
IN ELBURG
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.). 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kir:"« annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en oorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
DINSDAG 24 SEPTEMBER I968 - 42e JAARGANG no. 225
DEN HAAG Prinses Christina
heeft besloten haar studie aan de
Rijksuniversiteit te Groningen te
beëindigen. Het is nu in de eerste
plaats haar wens een weg te zoe
ken tot voltooiing van haar zelf
standigheid, in verband waarmee
zij denkt aan een verblijf in het
buitenland. De keuze van haar ver
dere opleiding wordt bepaald door
haar liefde en aanleg voor de
zangkunst. De prinses zal dezer
dagen voor een kort bezoek naar
Canada vertrekken, teneinde zien
te oriënteren omtrent de mogelijk
heden tot verwezenlijking van deze
plannen, speciaal ook die voor de
zangopleiding. In gezelschap van
de prinses zullen zijn haar parti
culier secretaresse mej. N. M. de
Vlieger en mevrouw Phia Berghout,
directrice van Queckhoven. het
internationaal toonkunstenaars
centrum te Breukelen, uitgaande
van de Eduard van Beinumstich-
ting.
ADVERTENTIE
TVfie de ogen in het veld en op dc
akker de kost geeft, zal het on-
getwijfeld opvallen zelfs zonder dat
hij er speciaal op let dat spreeuwen
een opmerkelijke hang naar gezellig-
heid aan de dag leggen. Men meent bij
deze vagebonderende gezellen voorts
te hebben geconstateerd, dat ze zich
graag aansluiten bij kauwtjes, kraaien
en kieviten, wat het vermoeden wekt, S
dat ze aan zwart cf goeddeels zwart
gezelschap de voorkeur geven. Dat ze 2
zich gaarne associëren met schapen
en rundvee, zal niet aan die toegene-
genheid liggen, maar wèl voortvloeien S
uit het feit. dat in de nabijheid dezer
viervoeters licht iets voor een spreeu-
v icce! valt te vinden, wat ook bij j
een p'oefende boer het geval is. Dc
affectie dezer vogels tot de mens is
groot: ze nestelen graag in-zijn nabij- 5
heid en burgeren zich gemakkelijk in,
wanneer slechts vóór enige accommo-
datie wordt gezergd. Niettemin neemt
men veelal aan, dat de spreeuw van
huis-uit eigenlijk een bosvogel is. Toen
op de „Hoge Veluwe" nestkasten wer-
den aangebracht, die hem voldoende
ruimte boden, zagen we deze al heel s
spoedig dankbaar geaccepteerd, ter-
wijl daar voordien slechts sporadisch
door een paartje 'n natuurlijke boom-
holte werd betrokken. Een spreeuwe- S
woning valt in de broedtijd dadelijk te s
herkennen aan de witte uitwerpselen.
We hebben hier niet de rotskusten van
de Shetlands en de Hebriden, waar ze J
in spleten en gaten nestelen en moe-
ten zelf woonruimte scheppen, wan
neer wc op de spreeuw in het Iks ge- j
steld zijn. Bedenk daarbij evenwel, dat
hij oudere holenbroeders (zelfs groene
specht en kleine bosduif) zonder pour
parlers verdrijft.
24 sept. '68 A. B. WIGMAN
DEN HAAG De opbouw van het leger zal drastisch worden veranderd.
Het ministerie van Defensie studeert op een structuur die de exploitatie
kosten voor de landmacht aanzienlijk moet terugdringen.
Ernstig wordt gedacht aan het scheiden van de functies van chef-generale
staf en bevelhebber van de landstrijdkrachten. Eén man bekleedt uu beide
functies.
Ook is een scheiding ontworpen van dc functies van commandant van het
(parate) Eerste Legerkorps en Nationaal Commandant.
Onder de topleiding (Legerraad) zou
den verder vier afzonderlijk optre- •li* 1*
dende directoraten moeten komen: V 1*111A71 I 11 O*
een directoraat voor de organisatie. "I-U Willig 11 IC 1191
operaties, opleidingen, inlichtingen en
veiligheid; een directoraat personeel:
een directoraat logistiek; een directo
raat financiën en administratie.
Onder de Nationale Commandant
vallen dan de territoriale organisatie
en de uitvoerende organen en com
mando's. In het nieuwe structuursche
ma is geen plaats meer voor een be
velhebber van de landstrijdkrachten.
NEW YORK De secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Oe Thant, ont
vangt aan de vooravond van de Algemene
Vergadering de geloofsbrieven van de
nieuwe Tsjechoslowaakse gedelegeerde.
Zdenek Cernik (rechts).
MEXICO In een wijk in het noor
den van de stad Mexico zijn maandag
avond weer hevige vechtpartijen uit
gebroken tussen de politie en stakende
studenten.
De strijd begon rond het gebouw van
de technische hogeschool, maar breid
de zich snel uit naar de straten in de
buurt. De studenten trachtten met alle
middelen de politie tegen te houden. Zij
gebruikten autobussen als barricades en
gooiden met benzinebommen. Op een
gegeven ogenblik bestormden politie
mannen, gesteund door militairen, het
gebouw van de hogeschool.
De studenten verspreidden zich toen
de politie begon te schieten. Een stu
dent werd dodelijk getroffen. Twee an
dere studenten liepen verwondingen op.
Er zijn- circa 20 arrestaties verricht.
Later werd vernomen dat tenminste
een student doodgeschoten werd en
dat maandagavond en vanmorgen
vroeg ruim 50 studenten en politieman
nen werden gewond.
Brief
In de Defensienota en ook in de me
morie van toelichting op de begroting
van defensie was al een tipje van de
sluier opgelicht. Staatssecretaris Haex
(landmacht) heeft nu in een persoonlijke
brief aan het beroepspersoneel die
sluier een heel eind weggetrokken
Hij zegt er wel bij, dat „alles nog
in een allereerste fase, die van onder
zoek en studie, verkeert. Definitieve
beslissingen zijn nog niet genomen. Er
is ook nog geen sprake van een begin
van uitvoering".
De staatssecretaris vindt het niette
min juist om het beroepspersoneel nu
al in te lichten over de grondslagen
van de studie en over een eerste opzet.
Hij zegt ook duideHjl^dat het hier gaat
om het verminderen 'van de omvang
van de organisatie van de landmacht
buiten het Eerste Legerkorps.
Overcompleet
„Voor het midden van de jaren ze
ventig móet er rekening mee worden
gehouden dat er personeel zowel
militair personeel ais burgerambtena
ren overcompleet wordt. „De nieu
we opbouw van het leger staat of valt
met een verantwoorde oplossing voor
het personeelsaspect", meent de
staatssecretaris.
Het te verwachten personeelsover
schot bij de landmacht zal niet worden
opgelost met de gouden handdruk.
Het spreekt overigens vanzelf dat het
vrijwillig verlaten van de dienst een
belangrijke bijdrage kan zijn voor het
verminderen van het personeelsbe
stand en een van de financiële proble
men. De staatssecretaris denkt met
name aan militairen die nu nog enkele
jaren na hun 55e jaar kunnen dienen.
In de eerste helft van de jaren ze
ventig zullen vooral door de nieuwe
militaire pensioenswetgeving met ont
slag op 55 jarige leeftijd duizend be
roepsofficieren en drieduizend beroeps-
onderofficieren de militaire dienst ver
laten. Het aantal vrijwillig dienende
militairen (technische specialisten niet
inbegrepen) zal teruglopen van 24000
nu tot 23000 in 1973 en tot ongeveer
twintigduizend in 1967.
Bekend is dat de exploitatiekosten
sneller stijgen dan het deel dat de
landmacht van het defensiebudget
krijg:. Ook in de komende jaren drei
gen zij sneller te groeien. De investe
ringsmarge is voor 1969 töt beneden de
zeventien procent gedaald. Als er niets
wordt gedaan om die ontwikkeling te
stoppen en om te buigen zal de mate
riële gevechtswaarde worden aange
tast.
Staatssecretaris Haex streeft naar
'n verhouding exploitatiekosteninves
teringsmarge van 75 25. Dat zou in ver
gelijking met nu een verruiming van de
investinringen betekenen van honderd
miljoen gulden.
Op de langere duur is het herstruc
tureren van het leger ook nodig met "net
oog op het invoeren van moderne tech
nieken en methoden die het mogelijk
maken dat het leger zijn taken met
minder personeel af kan. De staatsse
cretaris wil echter ook op korte ter
mijn binnen het landmacht-deel
van het defensiebudget zorgen voor
voldoende investeringsruimte.
Hij richt zich daarom op een organi
satie die een snelle en soepele over
gang van vredes- op oorlogsomstandig
heden mogelijk maakt, waarin natio
nale en internationale verantwoorde
lijkheden duidelijk zijn gescheiden en
waarbij ook gebruik wordt gemaakt
van de in de burgermaatschappij aan
wezige mogelijkheden.
Staatssecretaris Haex zegt grote
waarde te hechten aan ruime en tijdi
ge inspraak van de belangenverenigin
gen in 't leger. Met de besturen daarvan
zal hij regelmatig contact opnemen. Hij
zal |iet beroepspersoneel ook via per
soonlijke brieven op de hoogte houden
van de vorderingen bij de studie. Van
zijn kant zoude staatssecretaris graag
zien dat de beroepsmilitairen' zelf ook
aan een „goede, nieuwe structuur"
van de landmacht meewerken.
ROTTERDAM De nachtploeg
van Verolme is gisteravond weer
aan het werk gegaan. De staker»
konden kiezen of delen: aan het
werk of op staande voet ontslag. De
meesten gingen aan het werk. De
staking is hiermee gebroken.
Er heerste een zeer gespannen
sfeer bij de ingang van de werf. De
stakers werden bij de poort aange
houden en ondervraagd. Men ging
in ploegen het terrein op. De weige
raars werden in bussen afgevoerd.
Zij krijgen vandaag hun ontslagbrief
thuis.
De politie had op alles gerekend.
De met karabijnen bewapende mo
biele brigade stond in en op de werf
klaar om in te grijpen.
De directie van Verolme had gis
termiddag al een dringend beroep
gedaan op de stakers weer aan de
slag te gaan. De dagploeg kreeg bij
het verlaten van de werf een brief
in handen geduwd: „Wie blijft sta
ken. is op staande voet ontslagen".
WASHINGTON Amerika zal misschien, als volgende maand de proef met de
Apollo-7 goed verloopt, in december of januari al proberen een ruimtevaartuig
met drie astronauten een dag lang een baan om de maan te laten beschrijven om
het vervolgens terug te halen naar de aarde, zo is maandag onthuld.
De leider van het Apollo-7-pro,ject van het bureau voor Lucht- en Ruimtevaart
(NASA), William Schneider, verklaarde dat er „een grote mogelijkheid" was dat
dit kon worden geprobeerd met de Apollo-8, waarbij de Saturnus-5-maanraket
zal worden gebruikt. Dan moet de vlucht met de Apollo-7 wel perfect verlopen.
Als de NASA inderdaad overgaat tot
een bemande ruimtevlucht rondom de
maan, zou Amerika misschien een
voorsprong kunnen nemen op de Sov
jet-Unie, die juist de Zond-5 onbemand
om de maan heeft laten cirkelen en
daarna heeft teruggehaald. Schnei
der zei wel dat hij het Apollo-program
(dat gericht is op een landing op de
maan) „op de veiligst mogelijke ma
nier" wilde voortzetten, en onderstreep
te dat met betrekking tot de Apollo-8
geen beslissing zal worden genomen
voor november, wanneer de resultaten
van de Apollo-7 vlucht bestudeerd zijn.
Er bestaan nog enkele andere plan
nen voor de Apollo-8. Het ruimtevaar
tuig zou ook eenmaal een vlucht rond
de maan kunnen maken, of een vlucht
van circa 6.500 km de ruimte in, en mo
gelijk slechts experimenten verrichten
in een baan rond de aarde. Alles hangt
af van de vlucht met de Apollo-7, de
eerste bemande vlucht in het Apollo-
program. De lancering is vastgesteld op
11 oktober, maar waarnemers houden
rekening met een uitstel van enkele da
gen tot een week. Aan boord zullen zich
bevinden Walter Schirra, Donn Eisele
en Walter Cunningham, die in een baan
om de aarde moeten nagaan of het
ruimtevaartuig geschikt is voor een
maanreis.
De Russische ruimtesonde Zond-5. die
uit de Indische Oceaan is opgevist na
een tocht achter de maan om, is op weg
naar de Sovjet-Unie.
ADVERTENTIE
HOTEL-REST. „DE KLOMP"
Thans zalen tot 200 personen.
Een beeld van de arbeidsonrust, gistermiddag bij Verolme
arbeiders het gebouw.
na een vergadering in de kantine van de werf verlaten de
BONN De ministers van Buiten
landse Zaken van de landen van de
NAVO zullen begin oktober in New
York bijeenkomen om te spreken
over de bezetting van Tsjecho-Slowa-
kije door de troepen van het Pact van
Warschau.
PRAAG De Sovjet-Unie heeft in principe er mee ingestemd om op zeven
divisies na, het half miljoen soldaten dat op het ogenblik in Tsjecho-SIowakjje is,
terug te trekken, zo werd van welingelichte zjjde vernomen.
Maar deze overeenkomst is afhankelijk van verdere Tsjecho-Slowaaksc con
cessies, zoals strengere perscensuur, die moeten worden besproken op een confe
rentie tussen Russische en Tsjecho-SIowaakse leiders in Moskou.
De leiding in Praag, onder wie par
tijleider Alexander Dubcek, premier Ol-
drich Cernik en de Slowaakse partij
leider Gustav Husak, maken zich op
om nog in deze week naar Moskou te
gaan. Zij zouden oorspronkelijk vrij
dag verleden week naar Moskou ver
trekken, maar de reis werd op het laat
ste ogenblik uitgesteld zonder opgaaf
van redenen.
Het grootste deel van de 7 divisies,
naar schatting 100.000 man, zal langs
de grens met West-Duitsland worden
gestationeerd. Russische troepen zul
len echter ook het militaire kamp in
het gebied Mlada Boleslaf overnemen
op 90 km van Praag. De Tsjechoslo
waakse troepen die op het ogenblik nog
in het kamp zijn gelegerd, moeten het
kamp op 15 oktober verlaten.
De terugtrekking van de Russische
troepen zal voltooid worden op 28 ok
tober, de 50ste gedenkdag van de on
afhankelijkheid van Tsjecho-Slowakije.
In ruil voor de terugtrekking van hun
troepen zouden de Russen ook het af
treden van enkele personen eisen. Het
zou hier voor het grootste deel gaan
om redacteuren en anderen die kritiek
hebben uitgeoefend op Moskou.
Er zijn al besprekingen gehouden in
Praag met de speciale gezant van de
Sovjet-Unie, Wasili W. Koetznetsof. De
ze besprekingen zouden voorbereidingen
zijn voor de conferentie inMoskou.
Koeznetsof zou de Tsjechoslowaakse
leidqj-s hebben verteld, dat zij eisen
moéten verwachten over een strengere
perscensuur.
Volgens een lid van de Tsjechoslo
waakse communistische partij, zou
Moskou te kennen hebben gegeven, dat
het zeer welkom zou zijn als Dubcek en
president Ludvik Svoboda „om gezond
heidsredenen" zouden aftreden.
O.
Verzoeke voor I oktober
over" te schrijven op onze
giro 1321600
t.n.v. DE VALLEI, Veenendaal
Met vermelding
1. abonnement 4e kw. 1968
2. naam en adres waar ons blad
bezorgd wordt
3. post- of bezorgabonnement.
Abonnementen-administratie.
MAASSLUIS/UITfiOORN De be
sturen van Key en Kramer n.v. te
Maassluis en van Cindu n.v. te Uit
hoorn delen mede, dat zij overeen
stemming hebben bereikt om tot een
algehele samenwerking te komen. Zij
zijn nl. van mening, dat door de sa
menvoeging van beide bedrijven een
bundeling van krachten ontstaat op
het terrein, waarop beide actief zijn
en bovendien een onderneming tot
stand korht met een ruime diversifica
tie en een doelmatige spreiding van
belangen.
SAIGON Het brandstofdepot te Nha
Be ten zuiden van Saigon is hedenmor
gen vroeg door communistische raket
ten getroffen. Door zes 107 mm raket
ten werden zes burgers gewond en drie
tankschepen op de rivier getroffen.
Nha Be ligt 11 km ten zuiden van de
Zuidviëtnamese hoofdstad.
ADVERTENTIE
UNION
I)E.\ HAAG Terre des hommes
in Nederland overweegt om kinderen
uit Biafra naar Nederland te laten ko
men. Het gaat alleen om kinderen, die
medische hulp nodig hebben, die zij
in de Buurlanden van Biafra niet kun
nen krijgen.
Terre des hommes wijst erop dat
het niet de bedoeling is kinderen te
adopteren. Hiervoor zijn bij het secre
tariaat al enige honderden verzoeken
binnengekomen.
De poging om geld te krijgen van
de dertien miljoen gulden, die de in
zameling van de Stichting vluchtelin
genhulp Biafra-comité heeft opge
bracht, heeft tot nu toe weinig opgele
verd. Alleen de Stichting oecumenische
hulp aan kerken en vluchtelingen heeft
in principe toegezegd wel een deel van
Öe drie miljoen gulden, die het uit de
actie heeft gekregen, te willen afstaan.
Het Rode Kruis heeft al een mil
joen van de drie miljoen, die het heeft
gekregen, in de huur van een vlieg
tuig gestoken. Men rekent erop het toe
stel nog een maand te zullen huren.
Verder is èr voor een half miljoen aan
goederen en medicijnen gekocht.
ELBURG Bij Koninklijk Besluit
van 23 september is de burgemeester
van Elburg, de heer P. Bode, benoemd
tot burgemeester van de gemeente
Veenendaal. De benoeming gaat in op
16 oktober a.s.
De heer Bode, die lid is van de
Tweede Kamer voor de C.H.UJ.
wordt de opvolger van burgemeester
mr. dr. J. Hazenberg, die in verband
met het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd eervol ontslag is ver
leend. Sinds 1 oktober 1958 is de heer
Bode burgemeester van Elburg ge
weest.
LONDEN De bisschoppen van Enge
land en Wales hebben een verklaring
uitgegeven, waarin zij de richtlijnen
van de Paus inzake de geboorteregeling
verdedigen, doch tevens een tolerante
houding aannemen tegenover de echt
paren die kunstmatige voorbehoedmid
delen gebruiken. De bisschoppen, die
bijeen zijn geweest om van gedachten
te wisselen over de Pauselijke ency
cliek „Humanae Vitae", doen een be
roep op de katholieken die het niet eens
zijn met de'leer van de Paus, zich niet
af te sluiten voor de invloed van de
heilige geest. De katholieken dienen op
een verantwoorde en beheerste wijze
en in een geest van wederzijdse lief
de van gedachten te wisselen over de
encycliek.
SYRACUSE, (New York) De poli
tie heeft maandagavond traangas ge
bruikt om in een negerwijk van Syra
cuse groepen jonge mensen te ver
spreiden, nadat in vier winkels brand
was gesticht. Volgens de politie waren
die vier branden aangestoken met
brandbommen.
Acht personen zijn aangehouden. Vol
gens een verslaggever zijn tal van win
kelruiten ingeslagen.
Zondagavond zijn in dezelfde wijken
drie personen aangehouden na wanor
delijkheden waarbij een kruidenierswin
kel in vlammen opging. Drie politieman
nen werden toen door rondvliegende
stenen gewond.
(Van onze weerkundige medewerker)
Een nu boven Denemarken aange
komen depressie heeft gisteren veel
sterke buien met onweer gebracht. In
Apeldoorn viel 21 mm neerslag, in Nij
megen werd 28 mm afgetapt en in
Nunspeet 34 mm.
Boven de Britse eilanden en onze
omgeving bouwt zich nu een rug van
hogere druk op, die het weer wat
draaglijker zal maken. De buien zul
len in aantal afnemen, maar aanvan
kelijk nog wel onweer geven, terwijl
er meer zonnige perioden worden ver
wacht, vooral morgen. De temperatuur
wordt wat lager, met name 's nachts,
nu de aanvoer van poollucht langs een
meer directe baan plaatsvind t uit
noord-westelijke tot noordelijke rich
ting.
Over de bedoelingen van een nieuwe
serie oceaanstoringen ten westen van
de Britse eilanden na woensdag ver
keren we nog in het onzekere.
