Hoe zit dat nu met de vergunningen
wam®
ER R"
RIANT
29,
JJ-emd
en ra
Geef haar de ruimte
Nederlands echtpaar adopteert
inheemse Australische
kinderen
100%
genot met
Ritmeester
1
PARELS-BIJOUX
Verre familie
Politie helpt
Simpele zaak
Onderzoek
-¥• tn de bekende
Oudheden voor
deviezen
Hot snoer van het
broodrooster
de matras waarop u
werkelijk uitrust
Niet somber
Leer
DIOR BRENGT
BONT
EEN „BANDIET MET EEN ARM"
PLUNDERT IN NEDERLAND
DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1968
Ook in ons land slicht de éénarmige bandiet overal chaos en verwarring.
Tal van politiefunctionarissen zijn op een dwaalspoor geraakt en burgemees
ters geven vergunning voor zijn optreden. De één-armige schurk is de gok
automaat.
Hij kreeg deze bijnaam in het Amerikaanse gokkersparadijs Las Vegas waar
ruim 24.000 gokmachines met de lange hefboom staan, ledereen die in de
buurt komt, wordt onder de invloed gebracht van de gokindustrie, die nu
allerlei vertakkingen in ons land heeft gekregen.
De chaos en verwarring die in ons
land is ontstaan, heeft de Wet op de
Kansspelen niet kunnen voorkomen.
Deze vaag geformuleerde wet heeft
evenmin de roulette kunnen tegenhou
den. Het lijkt er op alsof niemand meer
weet wat is toegestaan en wat ver
boden.
Zelfs de politie in de verschillende
plaatsen hanteert afwijkende argumen
ten in de adviezen die worden uitge
bracht aan burgemeesters, die overwe
gen vergunning te geven voor gokauto
maten. Die overwegingen zelf verschil
len weer van burgemeester tot burge
meester.
Sommige burgemeesters laten zich
leiden door de Stichting Behendigheids
spelen, die zich bijzonder inspant om
de roulette en gokautomaten ingevoerd
te krijgen. Deze stichting is een over
eenkomst aangegaan met handelaars in
gokautomaten. Voor die apparaten heeft
cie stichting een certificaat in omloop
gebracht dat de garantie zou inhouden
dat. de gokautomaat door de wet zou
zijn toegelaten. Voor haar bemoeienis
vraagt de stichting 750 gulden per
jaar voor elke automaat waarvoor zij
eet» certificaat heeft verstrekt.
Andere burgemeesters hebben de
Music Cooperation in de arm genomen.
Die organisatie houdt zich uitsluitend
bezig met spelautomaten. Zij garan
deert met een certificaat dat die toestel
len geen winst opleveren in de vorm
van munten of andere prijzen. De speel
automaten zijn slechts verre familie van
de éénarmige bandiet. Zij behoren tot
de nette tak en dienen slechts tot ver
maak; zonder winstbejag.
Over alle andrere toestellen heeft het
ministerie van Justitie zijn taboe uitge
sproken. Veel geholpen heeft dat echter
niet. „Alle burgemeesters die vergun
ning gaven voor een gokautomaat zijn
fout," aldus het ministerie van Justi
tie. „Die vergunningen hadden niet ge
geven mogen worden. Die automaten
behoren tot de hazardapparaten en zfjn
verboden."
Ondanks deze kernachtige uitspraak
wordt nog dagelijks door burgemees
ters op grond van artikel 30 van de
Wét op de Kansspelen en de plaatselij
ke politieverordening vergunning gege
ven voor gokautomaten. In die plaat
sen werkt zelfs de politie er aan mee
om gokautomaten geplaatst te krijgen,
terwijl in andere plaatsen, waar de
burgemeester geen gokautomaten toe
laat, de politie tegen in het geweer
komt.
Er zijn volgens deskundige raming
rond 600 grote gokautomaten in exploi
tatie. Voor een klein aantal daarvan is
vergunning verleend. De meeste draai
en zonder vergunning.
Daarnaast zfjn meer dan 800 mini-
gokkast jes in omloop. Dat zijn minuscu
le Japanse gokkubusjes van 25 cm, die
bij binnenkomst van de politie makke
lijk snel kunnen worden weggemoffeld.
Geen enkele instantie houdt een sta
tistiek bij van het aantal uitgegeven
verguningen.
stichting daar een semi-overheidsfunc-
tie bekleedt.
In Limburg zijn de burgemeesters
bijeen geweest om onderling tot een uni
forme regeling van de speelautomaten
te komen. Voor Valkenburg zou men een
uitzondering willen maken. „In zo'n toe
ristencentrum wil iedereen zijn geld
kwijt", aldus werd ons gezegd. „Wij wil
len niemand de gelegenheid daarvoor
ontnemen.
Brünssum neemt eveneens een uitzon
deringspositie in door de aanwezigheid
van Af cent, een afdeling van de NAVO.
„In de officierskantine van Afcent waan
je je in Las Vegas, zoveel gokautoma
ten staan er", zei adjudant Geurtjes
van de politie in Brunssum. „Er schijnt
sprake van te zijn om ook in enkele
zaken waar buitenlandse militairen ko
men. een paar van die dingen to£ te la
ten".
Wij moeten met onze tijd meegaan.
Het is niet goed dat wij hier teveel ach
terblijven bij het buitenland". Zulke uit
drukkingen hoorden wij hier en daar
ook in politiekringen.
„Voor mij ligt de zaak simpel", zei
een officier van justitie. „Als de spe
ler zijn winstkansen kan bepalen, is de-
geen die zo'n ding in zijn zaak zet van
Lotje getikt. Is het andersom, dan is
het hazardspel en dus verboden. Ik ge
loof niet dat er een zakenman is, die
via zo'n ding zijn geld uit huis laat ha
len".
Deskundigen hebben de bruto winst
van de goedgeplaatste gokkast geraamd
op 10.000 gulden per jaar. Op het ogen
blik zou er rond zeven miljoen gulden
via de gokkasten naar de exploitanten
vloeien. Daarvan komt slechts een heel
klein gedeelte bij de overheid.
De gemeenten vragen meestal niet
meer dan één of twee gulden legesgeld
voor de vergunning, ij een paar ge
meenten zei men een tientje of vijftien
gulden per jaar vermakelijkheidsbelas
ting of precario te vragen per automaat,
terwijl wij slechts van één gemeente
hoorden dat daar honderd gulden per
half jaar werd gevraagd en één die
250 gulden per jaar belasting hief.
Het merendeel van de gokkasten
draait echter zonder vergunning, zodat
daar helemaal niets van binnenkomt.
De opbrengsten van de gokkasten lig-
De meer onschuldige spelautomaat
staat in ons land veelvuldig in speel
hallen. die vooral bij de jeugd zeer
in trek zijn.
gen hier gunstiger dan in Las Vegas.
Het certificaat garandeert hier een uit-
werppercentage van munten die men
wint van tenminste 70 procent. In Las
Vegas staan alle gokautomaten op 90
procent afgesteld.
Er zijn ruim acht
honderd mini-gokkast-
jes van Japanse ma
kelij in omloop. Bij een
inval van de politie
kunnen deze kubusjes
wat makkelijker wor
den weggemoffeld.
Verwarring is ontstaan rond een on
derzoek van twee Rotterdamse politie
mensen. die hun bevindingen hebben
gepubliceerd in het Algemeen Politie
blad. De meeste burgemeesters die ver
gunning geven op advies van de Stich
ting Behendigheidsspelen menen, dat
deze politie-deskundigen hebben vastge
steld. dat de door de stichting geëxploi
teerde gokautomaat niet in strijd met
de wet zou zijn.
In Valkenburg zijn op grond daarvan
40 vergunningen verleend. In Made tien,
in Oisterwijk zes, in Dordrecht ruim
tien en verder wat alleenstaande gok
automaten in andere gemeenten.
„De stichting werkt samen met de
Rotterdamse politie", zei ons de functio
naris die in Valkenburg voor de burge
meester de vergunningen toekent.
„Dat is een totaal verkeerde interpre
tatie van ons onderzoek", zeggen de
heren D. Pruis en J. Hogendoorn die
voor de politic in Rotterdam de gokauto
maat van de Stichting hebben beproefd.
„Wij hebben duidelijk gesteld dat de
werking van deze automaten makkelijk
veranderd kan worden zodat grote ver
schillen kunnen optreden. In ieder ge
val mag niet worden gesteld, dat de
Rotterdamse politie aan de keuring en
garantie meewerkt."
Als keiharde tegenstelling zijn de gok
automaten van de stichting in Rotter
dam verboden. Ook in Breda is dat het
geval, ofschoon de voorzitter van de
PERTH (Australië) Het vertrek
naar Nederland met de „Marconi" van
het echtpaar Alfons Boschman uit Me
dina met zyn vtff aangenomen kinde
ren van gemengd „Aboriginal"
Austraalneger bloed, heeft in West-
Australië vooral in autochtone krin
gen, nogal wat stof doen opwaaien.
Het echtpaar Boschman verklaarde
dat er in Nederland betere mogelijk
heden bestaan voor de kinderen op het
gebied van onderwijs en dat men daar
kleurlingen gemakkelijker in de sa-
menlèving opneemt.
De nu twee jaar oude Sonja en Ash
ley, de vierjarige Angela, de vijfjarige
Rosemary en de zesjarige Rodney wer
den door het echtpaar Boschman ge
adopteerd als kleine baby's en zijr\
sindsdien opgegroeid in het gezin met
de nu elfjarige Tony Boschman die
ook mee naar Nederland is vertrokken
en de 25-jarige Karei, die nu gehuwd
is en in Australië blijft.
De voorzitter van de Westaustra-
ADVERTENTIE
HOCHWILDGEHEGE
GRANAT
im Naturp.uk HoheMark
bei Ljvesum,
Kim Recklinghausen
.in der Strafte
L AVfcSUM - KLEIN REKEN
taglichgeoffnet
lische Aboriginal Association, Jack Da-
vis, is een van degenen die tegen het
vertrek hebben geprotesteerd. Hij ver
klaarde onder meer, dat de Neder
landse houding ten opzichte van ge
kleurde kinderen in Nederland niet be
ter is dan die van de blanke Austra
liërs en hij voegde hieraan de nodige
kritiek op de houding van de Neder
landers in Azië en Afrika toe.
„Boschman zegt dat de mensen hier
tactloos zijn en pijnlijke vragen stellen
waar de kinderen bij zijn", aldus Jack
Davis, „Maar wat voor soort vragen
denkt hij te horen te krijgen in Neder
land, waar men nog nooit Australische
autochtonen heeft gezien?"
ADVERTENTIE
A De stijl van de ruimte-eeuw is weer
spiegeld in deze leer-creatie van Ver-
nier/Franka. Het pak bestaat uit een
voorschootachtige oyergooier, met hoge
kraag. Daarbij horen dan smalle zacht-
leren lieslaarzen en een helmachtig
hoofddeksel.
CAIRO Bezoekers aan Egypte zullen
spoedig in staat zijn om een farao
mummie of het beeld van een oude
«Egyptische god te kopen, als zij in
dollars of pond sterling kunnen beta
len.
Het departement voor oudheden heeft
vfijdag meegedeeld, dat een winkel
waar autenthieke oudheden uit het
museum van Cairo te koop zullen
zijn. geopend zal worden aan de voet
van de grote piramide van Gizeh.
Een Japanse firma brengt de oplos
sing op de vraag, wat men met het
snoer van het broodrooster doet, wan
neer het niet gebruikt wordt.
Zij brengt namelijk een broodrooster
op de markt met een ingebouwd wiel
waar het snoer zich bij een druk op de
knop omheenwindt. U hoeft zich dus
niet meer te ergeren aan het slordige
snoer, dat bij het broodrooster bengelt
ADVERTENTIE
en nergens een plaatsje kan vinden. Het
twee meter lange snoer kan in zijn vol
le lengte worden uitgetrokken, als men
het brood roostert. Na het gebruik
wordt het dan vanzelf opgerold volgens
hetzelfde principe als b.v. een rolband-
meter. Het rooster zelf is automatisch
en het is mogelijk de toast na het roos
teren warm te houden, zonder dat er
van roosteren sprake is. (Consu.)
Dat andermans leed troost, al is het dan schraaltjes, willen
wij uit ervaring nog wed aannemen, al pleit het niet voor het
menselijk meegevoel. Maar dat andermanssziekte geneest is een ontdekking
die ik dezer dagen in. levenden lijve voor mij zag staan, en dat met groot
genoegen. Het is in elk geval een therapie, die het proberen waard is, en
daarom kan ik niet laten er iets van te vertellen.
Ik ken het proefkonijn al jaren, zij het dan oppervlakkig als buren met een
paar straten tussenruimte. Maar zij is zo'n goedlachse bijdehante vrouw,
die men niet zonder een genegen glimlach kan passeren.
En van die glimlach komt dan al gauw een hoofdknik, een groet en een
praatje over het weer, vooral als wij elkaar bij de slager of de groenteman
treffen. Dan heb ik altijd weer plezier in haar resolute manier van optreden
en haar doordringend stemgeluid waarmee zij in het publiek een of andere
misstand te lijf gaat. Want, zoals zij mij onlangs nog nadrukkelijk verklaarde:
Onrecht, dat kan zij niet verdragen. En dat onrecht dan in de ruimste zin
van het woord. Daar vielen volgens haar opvatting allerhande narigheden
onder, zoals iemand onbehoorlijk lang op zijn geld laten wachten, zich
brutaalweg toeëigenen wat aan de gemeenschap behoort, kwaadspreken of
een kind hard behandelen.
Zij had gelijk, schoon gelijk, en zij was op dat moment, met die flikkerende
ogen in haar fris appelgezicht een levensgrote foto in elk vrouwenblad waard.
Het was alleen zo jammer dat dit scltone gelijk vaak ging ten koste van
haar gemoeds- en nachtrust. En dat zij zichzelf door een achterdeurtje
daarmee allerlei lichamelijke narigheid op de hals haalde. In gemoede heb
ik haar dan ook in het voorbijgaan ik kan wat dat betreft menig potje
bij haar breken gewaarschuwd voor die opwinding over anderen waarmee
zij druk bezig was haar eigen gezondheid af te breken. Een vrouw als zij, zo
fiks, zo struis, wilde mij toch niet gaan vertellen dat zij al aan een assortiment
kalmerende middelen van haar huisdokter toe was? Zij had toch een beste,
hard werkende man, haar kinderen waren getrouwd en hadden goed hun
brood, waarom ter wereld lag zij zichzelf dan het astma te tobben?
En dan kwam het weer naar boven borrelen: al dat onrecht dagelijks
om je heen. Je kon geen krant openslaan of het schreeuwde je weer tegen:
een man die zijn dochtertje mishandelde, een vrouw die haar baby liet
verkommeren, volwassen mensen die hun kinderen uit stelen stuurden, meisje»
die werden meegelokt en oude vrouwen die om hals werden gebracht.
Als zij zoiets las of hoorde stond haar hele grote hart alweer in lichterlaaie
van opwinding en machteloosheid om aan zulke wantoestanden ook maar
iets te veranderen. Want haar beurs (iet haar nu eenmaal niet toe als de
wrekende gerechtigheid door het land te reizen en deze of gene eens flink
op zijn of haar nummer te zetten. Zij kreeg eenvoudig de kans niet aan deze
boze wereld oak maar iets te verbeteren, en zo moest zij het wel bij toezien
en in stilte opeten laten.
En dat deed haar bijna letterlijk meermalen de das om. Dan kreeg zij
het midden in de nacht weer zo benauwd en moest haastig naar de groene
of de roze pilletjes grijpen.
Zij wilde wel dat zij zo'n natuur had als haar man. Die zei nuchterweg:
Lees al die narigheid dan niet als je er niet tegen kunt. En wie is ermee
gebaat dat jij hele nachten wakker ligt? Ach ja, hij had misschien wel gelijk,
maar zij was nu eenmaal geen vrouw om met de ogen dicht en vingers in
de oren door het leven te gaan. En dus leed zij aan slapeloosheid en
hartkloppingen en ademnood en slikte pilletjes en sloeg alle goede raad in
de wind.
Totdat ik haar onverwacht op straat ontmoette en schrok van haar
bekommerd gezicht. De felle ogen flikkerden niet meer maar keken mij zo
trouwhartig bezorgd aan dat ik niet nalaten kon te vragen of haar iets
ernstigs overkomen was. Ja, inderdaad: haar goeie beste man had een
kwaadaardige hartaanval gehad. Midden in de nacht, terwijl zij nog wel op
vakantie waren: voor hóór. Dat was me een consternatie geweest, maar zij
had het klaargespeeld met hulp van haar zoon om vader in een ommezien
thuis te brengen. Een stout stukje op eigen risico, dat nog goed was afgelopen
ook, al had dokter zijn grijze hoofd geschud.
En nu, heel langzaam, knapte de patiënt wat op en mocht misschien
morgen een minuut of tien van bed. Zij was zielsblij dat het ctlweer zover
met hem was, maar ik kon mij indenken wat zij had uitgestaan.
Een man die altijd zo kalm, zo gelijkmatig leek en zo gemakkelijk scheen
te leven. En die nu toch allerlei kopzorg en spanningen bleek te hebben, die
hij veel te veel in stilte verwerkt had. Zij had zichzelf geen rust gegeven,
was overdag in de weer geweest met medicijnen en met zorgen, dat het
zo rustig mogelijk was cm hem heen en hij zich stipt Weid aan dokters streng»
leefregel.
En 's nachts had zij liggen luisteren of zij zijn ademhaling nog hoorde,
klaar om hem zijn medicijnen te geven als er weer een benauwdheid dreigde.
En haar astma? Een wonder, maar op haar Voord: die was volkomen
verdwenen. Zij had doodgewoon geen tijd meer om te piekeren of zich op te
winden over al de narigheid en het onrecht buiten de deur. Binnenshuis had
zij al kopzorg genoeg. Ach fa: het hemd bleek, gelukkig voor haar, maar
weer eens nader dan de. rok.
SASKIA
Vrolijke Finnen met
leer en bont
n het kader van de Finse week die
in Amsterdam wordt gehouden
hebben vier grote Finse bedrijven een
modeshow gegeven in het Rosenthal
Studio House. Die bedrijven hebben in
ons land al enige bekendheid verwor
ven. Het zijn Marimekko en Vuokko
Eskolin met dameskleding. Kestila
met herenkleding. Palmroth met
schoenen en iets minder bekend Frii-
talan Nahka met leren kleding.
Het is bijzonder moeilijk om de Fin
se mode te vergelijken met mode uit
Frankrijk, Italië of uit ons eigen land.
Alleen de korte rokken vertonen over
eenkomst. Aan de andere kant heeft
Finland een niet te onderschatten in
vloed gehad op de moderne vooral
industriële vormgeving van Europa.
De eerste op-art-jurkjes kwamen niet
uit Parijs, maar uit Finland en dat was
ook het geval met de huisjurken met
rokken tot de enkels.
De directrice en oprichtster van Ma
rimekko. Armi Ratia, zegt over het ka
rakter van deze mode: „Marimekko be
tekent meer dan deze schokkende, on
gewone kleren. Het is een filosofie, een
manier van leven."
De dessins van de Finse stoffen zijn
groot. Boogvormen, spiralen en strepen,
in nogal sombere noordelijke kleuren.
Veel zwart met witte, grijze, olijfgroe
ne of paarse figuren bedrukt. De ma
nier waarop ze verwerkt zijn is alles
behalve somber.
De jurken en pakjes zijn sportief en
jeugdig, met een verhoogde taille en
een wijd klokkende rok. Veel colkragen
en a-symmetrische sluitingen. Je krijgt
een vluchtige indruk van kunstnijver
heid, maar het is moderner en fantasie
rijker.
De mannenkleding heeft een origine
le snit, de colbert vrij hoog gesloten
en voorzien van korte, ronde of vier
kante revers. Borstzakjes ontbreken
dikwijls en het maakt een slanke in
druk.
ADVERTENTIE
Heel sterk zijn de Finnen met
leren pakjes en mantels. Er wordt
eerste klas materiaal voor gebruikt in
naturel, wit of bruin, dat een satijn-
aehtige glans heeft. Lange jassen zijn
soms voorzien van een rand rendier
bont. Een prachtig voorbeeld van de
Finse vakkundigheid op het gebied
van leerbewerking is een witleren
broek met een hooggesloten jasje.
De Finse mode maakt een verfris
sende indruk. Niet uitgesproken mo
dieus, maar erg praktisch en modern.
De prijzen van de in Nederland ge-
importeerde kleding zullen tussen de
100 en 400 gvJdev t>
MrJ°KICA
A In Londen heeft het huis Dior zijn
wintermode getoond. Na de leren japon
nen, de laarzen van knie tot kin, komt
Christian met bont. 'n Wit wollen jas met
een brede rand van bont aan de zoom.
Ook 4» hoed van bont.