Palestijnse guerrilla's willen van
Israël een tweede Viëtnam maken
Kerken geven adviezen
aan dienstplichtigen
Regering van Biafra mag
naar Zambia komen
Leger versterkt
macht in
Rood-China
Concentraties van „rechts"
Over de
grenzeii
Opvolger
kavty 2ewdtcity
CD. U. SL UIT ZICH AAN BIJ GROEP-HARMSEN
FANATICI VERWERPEN ELKE VREDESREGELING IN MIDDEN-OOSTEN
„Joodse staat
heeft geen recht
van bestaan"
Bijna 6000 Tsjechen
in Zwitserland
Gebruik van ,pil'
brengt risico's
met zich mee
PUEBLO „RUST" IN
HAVEN VAN WONSAN
Spreekuur in Amsterdam
In ballingschap
Griekse regering
minacht de
Raad van Europa
WETEND WERKEN TILBURG GIRO 1500101
VAAK IN O.-DUITSLAND
GELIJKENIS MET N.P.D.
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1968
AMMAN (Jordanië) Palestijnse guerrillastrijders van de organisatie El
Fatah zeggen vol zelfvertrouwen, dat zij van Israël een tweede Viëtnani zullen
maken, al moeten ze er 20 jaar over doen. Met een fanatisme, voortgekomen
uit de nederlaag vorig jaar, verwerpen de „partizanen" elke regeling voor het
Midden-Oosten, die voorziet in het voortbestaan van een onafhankelijke
Joodse staat. De op het ogenblik 3000 man sterke guerrillagroep, die geen
gebrek aan recruten heeft, is in het ArabiNch-Jood.sc conflict zeer gevaarlijk,
zowel voor de Arabische regeringen als voor Israël.
De meeste kampen van guerrillastrij
ders bevinden zich in Jordanië; ze we
melen van Palestijnse vluchtelingen.
De Jordaanse regering zou waarschijn
lijk het hoofd moeten bieden aan een
gewapende opstand, als zij zou probe
ren met de Joden te onderhandelen.
,.Laat koning Hoessein een vinger uit
steken om onderhandelingen te begin
nen en wij zullen die afhakken", dreig
de een lid van „El Fatah". „De koning
zou met de Joden wel over vrede wil
len praten, maar hij weet, dat hij het
niet kan".
Als het tot een krachtmeting komt,
zou het Jordaanse leger op het ogen
blik sterk genoeg zijn om de weerstand
van de guerrilla-strijdkrachten te bre
ken. tenminste als het snel en hard toe
slaat. Maar de guerrillastrijdkrachten
worden elke week sterker in aantal,
prestatievermogen en vuurkracht. Het
Is mogelijk dat vel jongere Jordaanse
officieren hun zijde zullen kiezen.
KINDEREN
De guerrillastrijders verwachten
geen snelle overwinning op de Israë
li. Een woordvoerder van „El Fatah"
vertelde, dat jongens van negen en
Israëlische leger in de bezette gebie-
tien jaar worden opgeleid om de
strijd in de komende jaren voort te
zetten. „Wij bevinden ons nog in het
eerst stadium van een langdurige
strijd", zei hij. „Dit is het stadium
van aanvallen en vluchten. Wij weten
dat wjj niet sterk genoeg zijn om het
den aan te vallen. Wij kunnen het
leven alleen onprettig voor hen ma
ken." De Viët-Cong is de inspiratie
voor de Arabische guerrillastrijders.
De wildernissen en rijstvelden van
Viëtnam lijken in de verste verte niet
op de steenachtige, door de zon ge
blakerde heuvels van Jordanië en het
Arabische karakter heeft weinig ge
meen met dat van de volken van
Zuidoost-Azlë. maar de leiders van
„El Fatah" vinden deze verschillen
van geen belang.
..Als de Viët-Cong het machtigste le
ger ter wereld kan trotseren, hoeveel
meer kunnen wij dan bereiken tegen
een Israëlisch leger van 200.000 man?",
vroeg een woordvoerder van „El Fa
tah".
„El Fatah" houdt staande, dat Pa
lestina van zijn rechtmatige Arabische
bezitters is gestolen en dat de Joodse
staat geen recht van bestaan heeft.
BERN Het aantal Tsjecho-Slowa-
ken dat zich in Zwitserland ophoudt, zal
spoedig de 6.000 bereiken. Van hen heb
ben tot dusver 700 om politie asiel ge
vraagd. In Bern is men van oordeel dat
ten hoogste twintig procent van alle
binnengekomen Tsjecho-Slowaken zal
doorreizen. Vooral de mogelijkheden
om naar Canada en Australit te emi
greren zijn gunstig, aldus meldt het
Zwitserse persbureau.
LONDEN De Britse staatscommis
sie inzake de onschadelijkheid van ge
neesmiddelen heeft gerapporteerd, dat
anti-zwangerschapspillen bloedstolling
kunnen veroorzaken, maar tevens ver
klaard, dat de pillen in de handel moe
ten blijven „zolang ze uitsluitend ver
krijgbaar blijven op doktersvoorschrift
en het publiek er zich van bewust is,
dat het gebruik een zeker risico mee
brengt".
Uit het rapport van de commissie
moet worden afgeleid, dat uit een reeks
onderzoekingen is gebleken, dat vrou
wen. die anti-zwangerschapspillen inne
men. bloedstollingsmoeilijkheden riske
ren.
„Boven redelijke twijfel is aan het
licht gekomen, dat er een oorzakelijke
betrekking bestaat tussen het gebrui
ken van de door de mond in te nemen
anti-zwangerschapsmiddelen en trom-
bo-embologische aandoeningen", aldus
het rapport.
Eerder heeft de raad voor weten-
schaoneli'k onderzoek van de regering
gerapporteerd, dat uit berekeningen is
gebleken, dat vrouwen, die de pil ge
bruiken, ongeveer lOx zoveel gevaar
lopen door bloedstollingsaandoeninger
te worden getroffen als zij. die dit niet
doen.
In een artikel in het medisch week
blad „The Lancet" wordt eveneens de
mening uitgesproken, dat het gebruik
van „de pil" risico meebrengt.
In februari van dit jaar heeft het par
ienent een wet goedgekeurd krachtens
v-'kp doo»- d« staat gesuh«idieerde kli
nieken anti - zwangerschapsmiddelen
mogen verstrekken aan gehuwde of on
gehuwde vrouwen. Het Hogerhuis heeft
een eis. dat de pillen moeten worden
verkocht onder een etiket, waarin
wordt gewaarschuwd dat zij fatale
bloedproppen kunnen veroorzaken, ver
worpen.
De vliegtuigenfabriek Fokker heeft
meegedeeld, dat zij zojuist de 300e
Friendship aan een niet nader genoem
de afnemer heeft verkocht. In dit aan
tal zijn niet begrepen de verkopen van
Fokkers Amerikaanse licentiehoudster
Fairchild Hiller, die er in totaal 187
heeft verkocht.
„Arabieren en .Joden hebben genera
ties lang in vrede naast elkaar ge
woond". zei een 38-jarige Palestijnse
ingenieur, die zichzelf de politieke
woordvoerder van „El Fatah" noemde.
Hij verklaarde dat de enige bedoéling
van „El Fatah" was, Palestina te „be
vrijden". Alle andere kwesties zouden
hangende blijven tot dit doel zou zijn
verwezenlijkt.
Joden, die in Palestina woonden voor
1948, toen de staat Israël werd gebo
ren, zouden mogen blijven, zij die daar
na waren gekomen, moeten worden uit
gewezen, zei hij.
GENOEG GELD
„El Fatah" heeft naar schatting om
streeks 15.000 leden, maar slechts en
kele duizenden daarvan hebben zich in
de gelederen van de guerrillastrijders
geschaard. Men neemt aan dat „El
Fatah" over voldoende geldmiddelen
beschikt, hoofdzakelijk afkomstig uit
particuliere bronnen in Koeweit en
Saoedie-Arabië. Enkele andere organi
saties ontvangen geld van Arabische
regeringen.
Hun commandotroepen zijn goed be
wapend met Russische machinegewe
ren, mortieren en bazooka's. Men
meent dat die wapens hoofdzakelijk
zijn betaald met contant geld, afkom
stig van een derde partij, waarschijn
lijk een Syrische.
Waarnemers staan sceptisch tegen
over de beweringen van „El Fatah",
dat de guerrilla's hun strijd voortzet
ten vanaf Je bezette westelijke oever
van de Jordaan. De meeste tekenen
wijzen erop, dat zij de rivier van oost
naar west oversteken om hun overval
len te plegen en dan, zo mogelijk te
rugtrekken naar het veilige Jordanië.
De verliezen zijn groot: tot 80 pet.
De verliezen zijn groot: tot 80 pet.
tegen de Israëliërs deelnemen. Maar
de woordvoerder van „El Fatah" zei:
„Het hindert niet als wij twee of zelfs
vijf man verliezen voor elke Israëliër.
Er zijn 100 miljoen Arabieren en maar
twee of drie miljoen Israëliërs, uitein
delijk kunnen wij ons doel niet mis
sen".
V
I
1
Een recente foto van het Ameri
kaanse inlichtingenschip Pueblo
in de Noordkoreaanse haven Wonsan.
De opname werd gelijk met een film,
waarin enige opvarenden verklaringen
aflegden over de werkzaamheden aan
boord van het schip, naar Oost-
Herlijn gezonden. De regering van
Noord-Korea heeft gezegd de beman
ning vrij te zullen laten als de Ver
enigde Staten excuses voor hun
„spionagewerk" aanbieden. Washing
ton is echter niet van plan dit te doen.
AMSTERDAM „Wij willen niet meer zijn dan 'n wegwijzer", zegt in Am
sterdam-Zuid de heer J. J. Wentink. 's Woensdagsavonds is hij te vin
den in de Nieuwe Zijds-Kapel in het centrum van Amsterdam, waar wekelijks
spreekuur wordt gehouden voor jongelui die moeite hebben met de militaire
dienst.
Het spreekuur gaat uit van de plaatselijke Oecumenische raad van kerken in
Amsterdam. „Jaarlijks", zegt de Raad. „gaan tal van jongeren in militaire
dienst zonder dat zij zich voldoende de betekenis daarvan en hun verantwoor
delijkheid daartegenover hebben gerealiseerd".
„Hetzelfde geldt voor hen die aarze
lend tegenover de militaire dienst
staan of er gewetensbezwaren tegen
hebben. Ze zijn vaak niet op de hoog
te van de wettelijke mogelijkheden en
wegen om erkenning van hun bezwa
ren te krijgen. De in Amsterdam sa
menwerkende kerken zien het als hun
taak over deze zaken verantwoorde en
objectieve voorlichting te geven".
De Oecumenische raad waarin on
der meer de Nederlandse Hervormde
kerk de Rooms-katholieke kerk, de Lu
therse kerk, de Doopsgezinden en de
Remonstranten zijn verenigd gaf de
uitvoering in handen van een commis
sie. De heer Wentink, ex-secretaris van
Kerk en Vrede heeft daarin mee ge
stalte helpen geven aan het wekelijk
se spreekuur.
In Groningen
„Groningen is ons feitelijk voorge
gaan. Men begon daar vorig jaar; in
de eerste helft van dit jaar maakten
157 jongelui gebruik van het spreekuur.
Elders in het land zijn de kerken ook
bezig met de voorbereidingen in
Rotterdam, Den Haag, Utrecht, de Ach
terhoek, en de Zaanstreek".
„Het is goed dat de gezamenlijke
kerken dit doen", zegt de heer Wen
tink, die zelf als christen-pacifist aan
de kant staat van de mensen die gewe
tensbezwaren hebben tegen het mili
taire apparaat en tegen de militaire
dienst(plicht).
„Het wekt vertrouwen bij de' men
sen, als de kerken erachter staan, en
het niet een of andere extreme groep
is die het doet. We willen de mensen
die op het spreekuur komen ook be
slist niet een bepaalde richting opdu
wen. Het gaat om algemene oriëntatie
en niet om hét fokken van dienstweige
raars".
Onwetend
„Feit is ondertussen wel dat de
meeste jongelui te weinig weten
voordat ze in militaire dienst gaan.
Het moet nou eenmaal, we zullen
wel zien hoe we die tijd doorkomen,
is een algemene reactie. Van ande
ren hoor je pas later dat als zij van
tevoren geweten hadden dat... Maar
ze hadden nooit geweten waar ze te
recht hadden gekund".
„Op het eerste spreekuur zal er wel
niemand komen. Het zal moeten groei
en, bekend moeten worden.
Het is nog maar een stap op een
lange weg, waarvan we hopen dat die
tenslotte zal leiden tot invoering van
een alternatieve dienstplicht. Dat de
genen die door de overheid tot dienst
aan de gemeenschap worden opgeroe
pen, een keuze kunnen maken tussen
militaire dienst of het vervullen van
andere taken".
Het spreekuur in Groningen en nu
ook in Amsterdam is nog slechts een
plaatselijke aangelegenheid. „Het in
terkerkelijk Verdesberaad heeft er
evenwel kennis van genomen en wil de
coördinatie van dit werk in zijn activi
teiten onderbrengen. Dan zou het een
landelijk karakter gaan krijgen".
Op uitnodiging van minister Hö-
cherl, bondsminister van Voedsel
voorziening, Land- en Bosbouw, brengt
minister ir. P. J. Lardinois 30 septem
ber en 1 oktober een officieel bezoek
aan de Bondsrepubliek Duitsland. Mi
nister Höcherl was voor een dergelijk
oriëntatiebezoek reeds in het voorjaar
gedurende enkele dagen in ons land.
LOEvSAKA Zambia zal Biai'ra de gelegenheid bieden een regering in bal
lingschap in Loesaka te vestigen, indien Biafra geheel door de federale troe
pen is ingenomen, aldus heeft president Kenneth Kaoenda gisteren hekend-
gemaakt.
Hun leiders zweren de strijd te zullen
voortzetten, ongeacht of de Arabische
staten een vredesregeling niet de Israë
liërs treffen; als zij de vooruitzichten
op vrede kunnen vernietigen, zullen zij
het doen.
„Geen staat zal zijn eigen bestaan
„wcgonderhandelen" en dus is oorlog
onze enige oplossing", zei een woord
voerder voor El Fatah, de meest
krachtdadige van de verschillende
guerrilla-organisaties, waarvan de lei
ders zeggen, dat het Arabische volk
elke Arabische regering omver zal
werpen, die vredesonderhandelingen
met Israël begint.
In een vraaggesprek met het rege
ringsblad „Zambia Mail" zegt Kaoen
da. dat hij Biafra „met genoegen" de
ze gelegenheid zal bieden.
Kaoenda zei dat op de recente con
ferentie van Afrikaanse landen In Al
giers vele landen niet voor hun me
ning zijn durven uitkomen uit angst
voor mogelijke consequenties in hun
eigen land.
Uit Fernando Po, van waaruit de
hulpacties voor de hongerlijdende be
volking van Biafra gecoördineerd wor
den, komen berichten over „ernstige
verspilling en slechte organisatie" van
het Internationale Rode Kruis. Onge
veer honderd Europeanen en tientallen
inheemsen werken hier bij het laden
van vliegtuigen, die met voedsel naar
Biafra vertrekken. De luchtbrug zelf
functioneert goed. zo wordt op het
eilandje Fernando Po gezegd, maar aan
KAOENDA
„met genoegen"
de organisatie er omheen mankeert wel
het een en ander. Nauwkeurige inlich
tingen zijn hierover moeilijk te krijgen,
zo zegt een correspondent van Asso
ciated Press, omdat iedereen zich
houdt aan de instructie niet met jour
nalisten te praten. Er zouden nogal
wat misverstanden ontstaan onder de
genen, die de hulp moeten bundelen
ep de werkzaamheden moeten verde
len, omdat vele door het Rode Kruis
gezonden helpers slechts een beetje
Engels (de voertaal bij de acties) spre
ken.
ADVERTENTlt
CHarrle staat voor een ambachtsschool op Noord-Sumatra)
Geleidelijke breuk
met tnaoïsme
HONGKONG -- Het leger van com
munistisch China heeft een begin ge
maakt met de registratie der partijle
den. In Hongkong beschouwt men dit
als het begin van de reconstructie van
de partij volgens de conservatieve
richtlijnen van het leger.
Tientallen berichten, die op het ogen
blik uit China in Hongkong binnenko
men reppen van grootscheepse regis
tratiecampagnes onder toezicht van
legerofficieren en politieke commissa
rissen, die aan de strijdkrachten zijn
toegevoegd.
Deze berichten komen op een tijd
stip, waarop het duidelijk is gewor
den. dat het leger de revolutionaire
comités in geheel China vast in zijn
greep heeft.
Hoewel de legerleiders formeel nog
steeds trouw zijn aan Mao Tse-Toeng
en diens richtlijnen ten uitvoer bren
gen, blijken zij veelal te behoren tot
de „ouderwetse" pragmatische con
servatieven, die vastbesloten zijn de
orde te herstellen in het land, dat
sinds twee jaar kampt met het ge
weld van Mao's culturele revolutie.
De registratie van de partijleden
wordt te Hongkong gezien als een eer
ste stap tot wegzuivering van de ex
treem-linkse elementen, de intellectue
len, de vroegere „rode wachters" en
andere „onbetrouwbare" elementen uit
de partij, die daarmee weer het orgaan
van een conservatieve communistische
dictatuur zou worden.
Indien deze actie slaagt, zo zeggen
China-kenners, zou Mao nog slechts ge
bruikt worden als een spreekbuis voor
communistische gemeenplaatsen, maar
zou het leger de macht van de Maoïsten
hebben overgenomen.
ATHENE - De Griekse regering
heeft gisteren laten weten „volkomen
minachting" te hebben voor de goed
keuring door de raadgevende vergade
ring van de Raad van Europa voor de
Griekenland-resolutie^ waarin overwo
gen wordt, Griekenland te schorsen als
lid. als het niet voor volgend jaar ja
nuari op weg Is naar herstel van de de
mocratie. Deze resolutie, van de Neder
landse socialist mr. M. van der Stoel,
kreeg donderdag in de assemblee een
zeer grote meerderheid.
De Griekse vice-premier, Stylianos
Pattakos, zei gisteren op een perscon
ferentie, dat de resolutie te vergelijken
was met „een mug op de horens van een
stier".
„Wij hebben niets anders dan min
achting voor een stap als deze. Ik wil
hier een Grieks spreekwoord gebruiken
en zeggen, dat wij dergelijke zaken af
schrijven op de zolen van onze oudste
schoenen".
Over het referendum van zondag
over de pas-ontworpen grondwet zei
Pattakos, dat het Griekse volk het ont
werp in feite reeds had goedgekeurd,
daar meer dan vijf miljoen brieven wa
ren ontvangen met lof voor het ont
werp. Pattakos zei de verzekering te
kunnen geven dat de stemming abso
luut geheim zal zijn en dat geen invloed
zou worden uitgeoefend op de Griekse
burgers vóór de nieuwe grondwet te
stemmen.
Op de vraag, wat er zal gebeuren als
de Grieken de nieuwe grondwet toch
verwerpen, zei de vice-premier, die te
vens minister van Binnenlandse Zaken
is en toezicht houdt op het referendum:
„Dan zullen wij eenvoudig verplicht
zijn weer een grondwet uit te werken,
maar dan op meer disciplinaire wijze.
Er zou niet meer vrijheid kunnen zijn
dan die welke door het huidige ontwerp
wordt gegeven".
DEN HAAG Op drie fronten wordt in Ne
derland gewerkt aan het vormen van rechtse
concentraties in de politiek. Bundeling van alle
krachten zit er voorlopig niet in. De ene groep
verkettert de andere en meent dat alleen het
eigen standpunt koning mag kraaien. Waar liggen
de actiecentra
0 In het Gelderse hebben leden van de Chris
ten-Democraten Unie (van. mr. dr. A. Zee-
gerszich aangesloten bij de groep-Harmsen van
de Boerenpartij, de zogeheten Binding-Rechts.
0 In Amsterdam voert de heer MLewin van
de Nieuw-Democratische Partij actie voor een
nieuwe groepering Nieuw-Rechts.
In Gorkum broedt burgemeester mr. L. R. J.
Ridder van Rappard (van de Liberale Staats
partij) plannen uit voor een recht se concentratie
tezijnertijd"
Ridder van Rappard kijkt het andere gedoe van
uit zijn Gorkumse veste wat meewarig aan. Hij zei
gisteravond: „Ik ben niet rechtstreeks bij die
concentraties betrokken. Ik vind het allemaal wat
schimmig. Ik wil alleen met fatsoenlijke mensen
over politiek praten".
„Wat ik precies wil? Dat ligt nog in de windse
len. Het is nu nog wat voorbarig om over de con
centratie die ik me denk uit te weiden."
De Liberale Staatspartij van de heer Van Rap
pard staat overigens niet meer bij de Kiesraad in
Den Haag geregistreerd. Op 23 januari 1967 ging
er een streep door de naam. „Maar daarom be
staat de partij nog wel", zegt de Gorkumse burge
meester. „De formele betekenis van registratie
vind ik nihil."
Binding-Rechts van de heren Harmsen en mr.
Kronenburg doet met name in Gelderland aan
zieltjesyrinnerij. De heer Koekoek verliest er ter
rein.
Uit een communiqué van Binding-Rechts: „Gro
te groeperingen uit de CDU sloten zich bij ons aan.
Wij vragen ook de nog overgebleven CDU'ers bij
ons te komen. Voor iedere rechtsdenkende Neder
lander staat de deur open om toe te treden tot een
machtige politieke groepering op een wijze als nim
mer na de oorlog voorkwam. Wie zich zonder pre
tenties aanmeldt wordt met open armen ontvangen.
Hun worden de kansen gegeven op democratische
manier hun kunnen in werk om te zetten".
De voorzitter van de CDU, mr. dr. Zeegers, ont
hulde dat ook al officiële besprekingen tussen de
Groep-Harmsen en de CDU op gang zijn gekomen.
De Amsterdamse advocaat vertrouwde erop dat
het overleg met succes kan worden afgerond. Hij
zei ook een prettig contact met ridder van Rappard
te hebben, maar de Gorkumse burgemeester heeft
dat niet bevestigd.
„Je moet wel bundelen", zei mr. Zeegers.
„De regering gaat straks de drempel naar de
Tweede Kamer flink verhogen. Op je eentje heb je
dan geen kans meer."
De hoofdstedelijke zakenman M. Lewin zoekt
zijn eigen weg. De anderen houden hem om al
lerlei redenen liever buiten hun deur. Een van
die redenen: de heer Lewin zit nogal vaak in
Oost-Duitsland.
Hij zei er zelf dit van: „Je moet de zaken schei
den van het meisje. Waarom zou je met Oost-
Duitsland geen handel kunnen drijven. Als je maar
geen strategische goederen zendt. Je moet je ook
niet bemoeien met de Oostduitse binnenlandse aan
gelegenheden. Hier, kijk in mijn kast, ik heb ook
veel boeken over het communisme. Ik bestudeer
dat systeem. Maar ik ben het er natuurlijk niet
mee eens. Wat dacht u? Dat blijkt toch."
De heer Lewin. die een militante jeugdorganisa
tie wil („aan uniformen en symbolen zal je niet
kunnen onkomen"), i s ook hoofdredacteur van het
blad Rechts-Om. Daarin riep hij kortgeleden zijn
aanhangers op om zaterdag 26 oktober naar
Utrecht te komen voor de vorming van een nieu
we politiek partij Nieuw Rechts.
Het wordt geen christelijke partij, ook geen par
tij waarvan je zomaar lid kan zijn. „Er komt een
ballotagecommissie, die als het moet gaat zuive
ren".
De naam Nieuw-Democratische Partij heeft de
heer Lewin overboord gegooid. „Die naam deed
het niet. Bovendien leek zij op de NPD in Duits
land. Dat moet ik niet. Ik ben geen fascist."
Mr. Pierre Koot van de Partij voor Ongehuw-
den hij kwam bij de laatste verkiezingen net niet
in de Tweede Kamer wil met de rechtse concen
traties niets uitstaande hebben. „Ik ben niet links
of rechts, Lewin? Die heb ik indertijd nog ge
royeerd."
„Ik heb vijf partijen waaraan ik moet denken.
(De Partij voor Ongehuwden, de Partij voor Volks
wil en Referendum, Referendumpartij voor de Ar
beiders. Referendumpartij voor de Middenstand en
Referendum Legalisatie Hazardspelen.) Ik ben voor
een referendum, maai daar schrijven jullie toch
niet over." En hij gooide de hoorn op de haak.
i
jV/lARCELLO Caëtano, de 62-jarige
rechtsgeleerde, die gisteren is aan
gewezen als opvolger van premier Sa-
lazar, als leider van de Portugese rege
ring, is lange tijd beschouwd als ultra
conservatief en uit een oogpunt van
continuïteit de meest logische opvolger
van Salazar.
In zijn jeugd was hij een openlijk be
wonderaar van Mussolini, later was
hij de voornaamste theoreticus van
de corporatieve staat van Salazar en
jarenlang is h(j de rechterhand en pro
tégé van Salazar in de regering ge
weest.
Zelfs zijn persoonlijkheid lijkt in vele
opzichten op die van Salazar. Hij
wordt beschreven als humeurig, ach
terdochtig, veelal onverdraagzaam
voor onhandigheid en tegenspraak.
Soms noemt men hem „agressief", en
ruw. Toch kan hij geestig en charmant
zijn.
Evenals Salazar, Is hij in dc grond van
de zaak een teruggetrokken man, ijve
rig en intellectueel geaard.
T^e eerlijkheid en integriteit van Caë
tano zijn, evenmin als die van Sa
lazar. ooit in twijfel getrokken. Maar
ongeacht al zijn overeenkomsten met
de man, die Portugal 40 jaar met ijze
ren hand heeft geregeerd, werd Caëta
no door oppositieleiders geprefereerd
boven alle andere mogelijke kandida
ten voor het ambt van premier.
Zijn antecedenten beloven volgens velen
een ander soort ambtsbekleding, of
schoon niet onmiddellijk 'n grote om
mekeer wordt verwacht.
De huidige leiders moeten dc continuïteit
van het regime demonstreren en de
conservatieven in het leger tevreden
stellen, van wie sommigen, naar ver
luidt, een hekel aan Caëtano hebben
cn bang zijn voor enige wijziging In
de huidige toestand.
Maar als Caëtano het als premier uit
houdt, verwachten velen, dat hij een
meer onbevangen, liberale koers zal
inslaan.
Er wordt ook gefluisterd, dat Caëtano
wellicht een einde zal maken aan de
methoden van de politiestaat, die zo
gebruikelijk waren in de t(jd van Sala
zar.
Men maakt dit op uit het feit, dat Caëta
no in 1962 ontslag nam als rector van
de universiteit van Lissabon, nadat de
politie een groep studenten uit elkaar
had gejaagd, die op weg waren om
grieven met hem te bespreken.
Sommigen zeggen, dat Caëtano niet zo
zeer verontwaardigd was over de ver-
CAËTANO
...op hoop van zegen...
korting van de rechten der studenten,
als wel over de geringschatting van
zijn eigen gezag ais rector.
Caëtano's ervaring op onderwijsgebied
zou hem ertoe kunnen brengen, het
achterlijke onderwijsstelsel van het
land te moderniseren.
Zijn regering zal wellicht ook worden
gekenmerkt door een vermindering
van de bureaucratische druk op het
land. Met zijn grote administratieve
ervaring binnen en buiten de rege
ring, zal hij wellicht op ruimere schaal
delegeren.
17en grote vraag is, hoe Caëtano de ko-
loniële politiek van Portugal zal
voeren. Salazar heeft zich nooit iets
aangetrokken van dc enorme interna
tionale druk om de overzeese gebie
den Angola, Mozambique en Guinea
in Afrika meer zelfbestuur te geven.
Het is zeker, dat op Caëtano zwaarder
druk zal worden uitgeoefend.
De oorlogen van Portugal tegen door de
nationalistische guerrillastrijders zijn
in alle drie de gebieden de laatste ja
ren heviger geworden.
Maar Caëtano wordt geacht, meer ge
neigd te zijn tot een of ander compro
mis met de nationalisten.
/^kndanks het respect, dat hij afdwingt,
heeft Caëtano herhaaldelijk gezegd,
dat hij het ambt van premier niet be
geert.
Toen president Americo Thomas hem
het ambt aanbood, heeft hij dit vol
gens medewerkers slechts „met de
grootste opoffering" aanvaard.
Bijna van de tijd, waarop hij in 1927
cum laude promoveerde in de facul
teit der rechten af, is hij werkzaam
geweest in de politiek en de regering.
Hi j hielp Salazar de grondwet opstellen,
die in 1931 de rechtse corporatieve
staat vestigde.
In 1955 maakte Salazar Caëtano tot zjjn
hoogste bestuursambtenaar als minis
ter van het presidentschap. Hij stond
op de protocollijsten van de regering
als tweede na Salazar zelf en het
kwam velen voor, dat hij werd voor
bereid om diens opvolger te worden.
In 1959 evenwel trad Caëtano zonder op
hef uit de regering om rector van de
universiteit te worden.
In die tijd liep het gerucht, dat hij,
evenals anderen, die voor hem bijna
tot de top waren gestegen, te mach
tig was geworden om verder door Sa
lazar te worden begunstigd.