Palestijnse guerrilla's willen van Israël een tweede Viëtnam maken Kerken geven adviezen aan dienstplichtigen Regering van Biafra mag naar Zambia komen Leger versterkt macht in Rood-China Concentraties van „rechts" Over de grenzeii Opvolger kavty 2ewdtcity CD. U. SL UIT ZICH AAN BIJ GROEP-HARMSEN FANATICI VERWERPEN ELKE VREDESREGELING IN MIDDEN-OOSTEN „Joodse staat heeft geen recht van bestaan" Bijna 6000 Tsjechen in Zwitserland Gebruik van ,pil' brengt risico's met zich mee PUEBLO „RUST" IN HAVEN VAN WONSAN Spreekuur in Amsterdam In ballingschap Griekse regering minacht de Raad van Europa WETEND WERKEN TILBURG GIRO 1500101 VAAK IN O.-DUITSLAND GELIJKENIS MET N.P.D. ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1968 AMMAN (Jordanië) Palestijnse guerrillastrijders van de organisatie El Fatah zeggen vol zelfvertrouwen, dat zij van Israël een tweede Viëtnani zullen maken, al moeten ze er 20 jaar over doen. Met een fanatisme, voortgekomen uit de nederlaag vorig jaar, verwerpen de „partizanen" elke regeling voor het Midden-Oosten, die voorziet in het voortbestaan van een onafhankelijke Joodse staat. De op het ogenblik 3000 man sterke guerrillagroep, die geen gebrek aan recruten heeft, is in het ArabiNch-Jood.sc conflict zeer gevaarlijk, zowel voor de Arabische regeringen als voor Israël. De meeste kampen van guerrillastrij ders bevinden zich in Jordanië; ze we melen van Palestijnse vluchtelingen. De Jordaanse regering zou waarschijn lijk het hoofd moeten bieden aan een gewapende opstand, als zij zou probe ren met de Joden te onderhandelen. ,.Laat koning Hoessein een vinger uit steken om onderhandelingen te begin nen en wij zullen die afhakken", dreig de een lid van „El Fatah". „De koning zou met de Joden wel over vrede wil len praten, maar hij weet, dat hij het niet kan". Als het tot een krachtmeting komt, zou het Jordaanse leger op het ogen blik sterk genoeg zijn om de weerstand van de guerrilla-strijdkrachten te bre ken. tenminste als het snel en hard toe slaat. Maar de guerrillastrijdkrachten worden elke week sterker in aantal, prestatievermogen en vuurkracht. Het Is mogelijk dat vel jongere Jordaanse officieren hun zijde zullen kiezen. KINDEREN De guerrillastrijders verwachten geen snelle overwinning op de Israë li. Een woordvoerder van „El Fatah" vertelde, dat jongens van negen en Israëlische leger in de bezette gebie- tien jaar worden opgeleid om de strijd in de komende jaren voort te zetten. „Wij bevinden ons nog in het eerst stadium van een langdurige strijd", zei hij. „Dit is het stadium van aanvallen en vluchten. Wij weten dat wjj niet sterk genoeg zijn om het den aan te vallen. Wij kunnen het leven alleen onprettig voor hen ma ken." De Viët-Cong is de inspiratie voor de Arabische guerrillastrijders. De wildernissen en rijstvelden van Viëtnam lijken in de verste verte niet op de steenachtige, door de zon ge blakerde heuvels van Jordanië en het Arabische karakter heeft weinig ge meen met dat van de volken van Zuidoost-Azlë. maar de leiders van „El Fatah" vinden deze verschillen van geen belang. ..Als de Viët-Cong het machtigste le ger ter wereld kan trotseren, hoeveel meer kunnen wij dan bereiken tegen een Israëlisch leger van 200.000 man?", vroeg een woordvoerder van „El Fa tah". „El Fatah" houdt staande, dat Pa lestina van zijn rechtmatige Arabische bezitters is gestolen en dat de Joodse staat geen recht van bestaan heeft. BERN Het aantal Tsjecho-Slowa- ken dat zich in Zwitserland ophoudt, zal spoedig de 6.000 bereiken. Van hen heb ben tot dusver 700 om politie asiel ge vraagd. In Bern is men van oordeel dat ten hoogste twintig procent van alle binnengekomen Tsjecho-Slowaken zal doorreizen. Vooral de mogelijkheden om naar Canada en Australit te emi greren zijn gunstig, aldus meldt het Zwitserse persbureau. LONDEN De Britse staatscommis sie inzake de onschadelijkheid van ge neesmiddelen heeft gerapporteerd, dat anti-zwangerschapspillen bloedstolling kunnen veroorzaken, maar tevens ver klaard, dat de pillen in de handel moe ten blijven „zolang ze uitsluitend ver krijgbaar blijven op doktersvoorschrift en het publiek er zich van bewust is, dat het gebruik een zeker risico mee brengt". Uit het rapport van de commissie moet worden afgeleid, dat uit een reeks onderzoekingen is gebleken, dat vrou wen. die anti-zwangerschapspillen inne men. bloedstollingsmoeilijkheden riske ren. „Boven redelijke twijfel is aan het licht gekomen, dat er een oorzakelijke betrekking bestaat tussen het gebrui ken van de door de mond in te nemen anti-zwangerschapsmiddelen en trom- bo-embologische aandoeningen", aldus het rapport. Eerder heeft de raad voor weten- schaoneli'k onderzoek van de regering gerapporteerd, dat uit berekeningen is gebleken, dat vrouwen, die de pil ge bruiken, ongeveer lOx zoveel gevaar lopen door bloedstollingsaandoeninger te worden getroffen als zij. die dit niet doen. In een artikel in het medisch week blad „The Lancet" wordt eveneens de mening uitgesproken, dat het gebruik van „de pil" risico meebrengt. In februari van dit jaar heeft het par ienent een wet goedgekeurd krachtens v-'kp doo»- d« staat gesuh«idieerde kli nieken anti - zwangerschapsmiddelen mogen verstrekken aan gehuwde of on gehuwde vrouwen. Het Hogerhuis heeft een eis. dat de pillen moeten worden verkocht onder een etiket, waarin wordt gewaarschuwd dat zij fatale bloedproppen kunnen veroorzaken, ver worpen. De vliegtuigenfabriek Fokker heeft meegedeeld, dat zij zojuist de 300e Friendship aan een niet nader genoem de afnemer heeft verkocht. In dit aan tal zijn niet begrepen de verkopen van Fokkers Amerikaanse licentiehoudster Fairchild Hiller, die er in totaal 187 heeft verkocht. „Arabieren en .Joden hebben genera ties lang in vrede naast elkaar ge woond". zei een 38-jarige Palestijnse ingenieur, die zichzelf de politieke woordvoerder van „El Fatah" noemde. Hij verklaarde dat de enige bedoéling van „El Fatah" was, Palestina te „be vrijden". Alle andere kwesties zouden hangende blijven tot dit doel zou zijn verwezenlijkt. Joden, die in Palestina woonden voor 1948, toen de staat Israël werd gebo ren, zouden mogen blijven, zij die daar na waren gekomen, moeten worden uit gewezen, zei hij. GENOEG GELD „El Fatah" heeft naar schatting om streeks 15.000 leden, maar slechts en kele duizenden daarvan hebben zich in de gelederen van de guerrillastrijders geschaard. Men neemt aan dat „El Fatah" over voldoende geldmiddelen beschikt, hoofdzakelijk afkomstig uit particuliere bronnen in Koeweit en Saoedie-Arabië. Enkele andere organi saties ontvangen geld van Arabische regeringen. Hun commandotroepen zijn goed be wapend met Russische machinegewe ren, mortieren en bazooka's. Men meent dat die wapens hoofdzakelijk zijn betaald met contant geld, afkom stig van een derde partij, waarschijn lijk een Syrische. Waarnemers staan sceptisch tegen over de beweringen van „El Fatah", dat de guerrilla's hun strijd voortzet ten vanaf Je bezette westelijke oever van de Jordaan. De meeste tekenen wijzen erop, dat zij de rivier van oost naar west oversteken om hun overval len te plegen en dan, zo mogelijk te rugtrekken naar het veilige Jordanië. De verliezen zijn groot: tot 80 pet. De verliezen zijn groot: tot 80 pet. tegen de Israëliërs deelnemen. Maar de woordvoerder van „El Fatah" zei: „Het hindert niet als wij twee of zelfs vijf man verliezen voor elke Israëliër. Er zijn 100 miljoen Arabieren en maar twee of drie miljoen Israëliërs, uitein delijk kunnen wij ons doel niet mis sen". V I 1 Een recente foto van het Ameri kaanse inlichtingenschip Pueblo in de Noordkoreaanse haven Wonsan. De opname werd gelijk met een film, waarin enige opvarenden verklaringen aflegden over de werkzaamheden aan boord van het schip, naar Oost- Herlijn gezonden. De regering van Noord-Korea heeft gezegd de beman ning vrij te zullen laten als de Ver enigde Staten excuses voor hun „spionagewerk" aanbieden. Washing ton is echter niet van plan dit te doen. AMSTERDAM „Wij willen niet meer zijn dan 'n wegwijzer", zegt in Am sterdam-Zuid de heer J. J. Wentink. 's Woensdagsavonds is hij te vin den in de Nieuwe Zijds-Kapel in het centrum van Amsterdam, waar wekelijks spreekuur wordt gehouden voor jongelui die moeite hebben met de militaire dienst. Het spreekuur gaat uit van de plaatselijke Oecumenische raad van kerken in Amsterdam. „Jaarlijks", zegt de Raad. „gaan tal van jongeren in militaire dienst zonder dat zij zich voldoende de betekenis daarvan en hun verantwoor delijkheid daartegenover hebben gerealiseerd". „Hetzelfde geldt voor hen die aarze lend tegenover de militaire dienst staan of er gewetensbezwaren tegen hebben. Ze zijn vaak niet op de hoog te van de wettelijke mogelijkheden en wegen om erkenning van hun bezwa ren te krijgen. De in Amsterdam sa menwerkende kerken zien het als hun taak over deze zaken verantwoorde en objectieve voorlichting te geven". De Oecumenische raad waarin on der meer de Nederlandse Hervormde kerk de Rooms-katholieke kerk, de Lu therse kerk, de Doopsgezinden en de Remonstranten zijn verenigd gaf de uitvoering in handen van een commis sie. De heer Wentink, ex-secretaris van Kerk en Vrede heeft daarin mee ge stalte helpen geven aan het wekelijk se spreekuur. In Groningen „Groningen is ons feitelijk voorge gaan. Men begon daar vorig jaar; in de eerste helft van dit jaar maakten 157 jongelui gebruik van het spreekuur. Elders in het land zijn de kerken ook bezig met de voorbereidingen in Rotterdam, Den Haag, Utrecht, de Ach terhoek, en de Zaanstreek". „Het is goed dat de gezamenlijke kerken dit doen", zegt de heer Wen tink, die zelf als christen-pacifist aan de kant staat van de mensen die gewe tensbezwaren hebben tegen het mili taire apparaat en tegen de militaire dienst(plicht). „Het wekt vertrouwen bij de' men sen, als de kerken erachter staan, en het niet een of andere extreme groep is die het doet. We willen de mensen die op het spreekuur komen ook be slist niet een bepaalde richting opdu wen. Het gaat om algemene oriëntatie en niet om hét fokken van dienstweige raars". Onwetend „Feit is ondertussen wel dat de meeste jongelui te weinig weten voordat ze in militaire dienst gaan. Het moet nou eenmaal, we zullen wel zien hoe we die tijd doorkomen, is een algemene reactie. Van ande ren hoor je pas later dat als zij van tevoren geweten hadden dat... Maar ze hadden nooit geweten waar ze te recht hadden gekund". „Op het eerste spreekuur zal er wel niemand komen. Het zal moeten groei en, bekend moeten worden. Het is nog maar een stap op een lange weg, waarvan we hopen dat die tenslotte zal leiden tot invoering van een alternatieve dienstplicht. Dat de genen die door de overheid tot dienst aan de gemeenschap worden opgeroe pen, een keuze kunnen maken tussen militaire dienst of het vervullen van andere taken". Het spreekuur in Groningen en nu ook in Amsterdam is nog slechts een plaatselijke aangelegenheid. „Het in terkerkelijk Verdesberaad heeft er evenwel kennis van genomen en wil de coördinatie van dit werk in zijn activi teiten onderbrengen. Dan zou het een landelijk karakter gaan krijgen". Op uitnodiging van minister Hö- cherl, bondsminister van Voedsel voorziening, Land- en Bosbouw, brengt minister ir. P. J. Lardinois 30 septem ber en 1 oktober een officieel bezoek aan de Bondsrepubliek Duitsland. Mi nister Höcherl was voor een dergelijk oriëntatiebezoek reeds in het voorjaar gedurende enkele dagen in ons land. LOEvSAKA Zambia zal Biai'ra de gelegenheid bieden een regering in bal lingschap in Loesaka te vestigen, indien Biafra geheel door de federale troe pen is ingenomen, aldus heeft president Kenneth Kaoenda gisteren hekend- gemaakt. Hun leiders zweren de strijd te zullen voortzetten, ongeacht of de Arabische staten een vredesregeling niet de Israë liërs treffen; als zij de vooruitzichten op vrede kunnen vernietigen, zullen zij het doen. „Geen staat zal zijn eigen bestaan „wcgonderhandelen" en dus is oorlog onze enige oplossing", zei een woord voerder voor El Fatah, de meest krachtdadige van de verschillende guerrilla-organisaties, waarvan de lei ders zeggen, dat het Arabische volk elke Arabische regering omver zal werpen, die vredesonderhandelingen met Israël begint. In een vraaggesprek met het rege ringsblad „Zambia Mail" zegt Kaoen da. dat hij Biafra „met genoegen" de ze gelegenheid zal bieden. Kaoenda zei dat op de recente con ferentie van Afrikaanse landen In Al giers vele landen niet voor hun me ning zijn durven uitkomen uit angst voor mogelijke consequenties in hun eigen land. Uit Fernando Po, van waaruit de hulpacties voor de hongerlijdende be volking van Biafra gecoördineerd wor den, komen berichten over „ernstige verspilling en slechte organisatie" van het Internationale Rode Kruis. Onge veer honderd Europeanen en tientallen inheemsen werken hier bij het laden van vliegtuigen, die met voedsel naar Biafra vertrekken. De luchtbrug zelf functioneert goed. zo wordt op het eilandje Fernando Po gezegd, maar aan KAOENDA „met genoegen" de organisatie er omheen mankeert wel het een en ander. Nauwkeurige inlich tingen zijn hierover moeilijk te krijgen, zo zegt een correspondent van Asso ciated Press, omdat iedereen zich houdt aan de instructie niet met jour nalisten te praten. Er zouden nogal wat misverstanden ontstaan onder de genen, die de hulp moeten bundelen ep de werkzaamheden moeten verde len, omdat vele door het Rode Kruis gezonden helpers slechts een beetje Engels (de voertaal bij de acties) spre ken. ADVERTENTlt CHarrle staat voor een ambachtsschool op Noord-Sumatra) Geleidelijke breuk met tnaoïsme HONGKONG -- Het leger van com munistisch China heeft een begin ge maakt met de registratie der partijle den. In Hongkong beschouwt men dit als het begin van de reconstructie van de partij volgens de conservatieve richtlijnen van het leger. Tientallen berichten, die op het ogen blik uit China in Hongkong binnenko men reppen van grootscheepse regis tratiecampagnes onder toezicht van legerofficieren en politieke commissa rissen, die aan de strijdkrachten zijn toegevoegd. Deze berichten komen op een tijd stip, waarop het duidelijk is gewor den. dat het leger de revolutionaire comités in geheel China vast in zijn greep heeft. Hoewel de legerleiders formeel nog steeds trouw zijn aan Mao Tse-Toeng en diens richtlijnen ten uitvoer bren gen, blijken zij veelal te behoren tot de „ouderwetse" pragmatische con servatieven, die vastbesloten zijn de orde te herstellen in het land, dat sinds twee jaar kampt met het ge weld van Mao's culturele revolutie. De registratie van de partijleden wordt te Hongkong gezien als een eer ste stap tot wegzuivering van de ex treem-linkse elementen, de intellectue len, de vroegere „rode wachters" en andere „onbetrouwbare" elementen uit de partij, die daarmee weer het orgaan van een conservatieve communistische dictatuur zou worden. Indien deze actie slaagt, zo zeggen China-kenners, zou Mao nog slechts ge bruikt worden als een spreekbuis voor communistische gemeenplaatsen, maar zou het leger de macht van de Maoïsten hebben overgenomen. ATHENE - De Griekse regering heeft gisteren laten weten „volkomen minachting" te hebben voor de goed keuring door de raadgevende vergade ring van de Raad van Europa voor de Griekenland-resolutie^ waarin overwo gen wordt, Griekenland te schorsen als lid. als het niet voor volgend jaar ja nuari op weg Is naar herstel van de de mocratie. Deze resolutie, van de Neder landse socialist mr. M. van der Stoel, kreeg donderdag in de assemblee een zeer grote meerderheid. De Griekse vice-premier, Stylianos Pattakos, zei gisteren op een perscon ferentie, dat de resolutie te vergelijken was met „een mug op de horens van een stier". „Wij hebben niets anders dan min achting voor een stap als deze. Ik wil hier een Grieks spreekwoord gebruiken en zeggen, dat wij dergelijke zaken af schrijven op de zolen van onze oudste schoenen". Over het referendum van zondag over de pas-ontworpen grondwet zei Pattakos, dat het Griekse volk het ont werp in feite reeds had goedgekeurd, daar meer dan vijf miljoen brieven wa ren ontvangen met lof voor het ont werp. Pattakos zei de verzekering te kunnen geven dat de stemming abso luut geheim zal zijn en dat geen invloed zou worden uitgeoefend op de Griekse burgers vóór de nieuwe grondwet te stemmen. Op de vraag, wat er zal gebeuren als de Grieken de nieuwe grondwet toch verwerpen, zei de vice-premier, die te vens minister van Binnenlandse Zaken is en toezicht houdt op het referendum: „Dan zullen wij eenvoudig verplicht zijn weer een grondwet uit te werken, maar dan op meer disciplinaire wijze. Er zou niet meer vrijheid kunnen zijn dan die welke door het huidige ontwerp wordt gegeven". DEN HAAG Op drie fronten wordt in Ne derland gewerkt aan het vormen van rechtse concentraties in de politiek. Bundeling van alle krachten zit er voorlopig niet in. De ene groep verkettert de andere en meent dat alleen het eigen standpunt koning mag kraaien. Waar liggen de actiecentra 0 In het Gelderse hebben leden van de Chris ten-Democraten Unie (van. mr. dr. A. Zee- gerszich aangesloten bij de groep-Harmsen van de Boerenpartij, de zogeheten Binding-Rechts. 0 In Amsterdam voert de heer MLewin van de Nieuw-Democratische Partij actie voor een nieuwe groepering Nieuw-Rechts. In Gorkum broedt burgemeester mr. L. R. J. Ridder van Rappard (van de Liberale Staats partij) plannen uit voor een recht se concentratie tezijnertijd" Ridder van Rappard kijkt het andere gedoe van uit zijn Gorkumse veste wat meewarig aan. Hij zei gisteravond: „Ik ben niet rechtstreeks bij die concentraties betrokken. Ik vind het allemaal wat schimmig. Ik wil alleen met fatsoenlijke mensen over politiek praten". „Wat ik precies wil? Dat ligt nog in de windse len. Het is nu nog wat voorbarig om over de con centratie die ik me denk uit te weiden." De Liberale Staatspartij van de heer Van Rap pard staat overigens niet meer bij de Kiesraad in Den Haag geregistreerd. Op 23 januari 1967 ging er een streep door de naam. „Maar daarom be staat de partij nog wel", zegt de Gorkumse burge meester. „De formele betekenis van registratie vind ik nihil." Binding-Rechts van de heren Harmsen en mr. Kronenburg doet met name in Gelderland aan zieltjesyrinnerij. De heer Koekoek verliest er ter rein. Uit een communiqué van Binding-Rechts: „Gro te groeperingen uit de CDU sloten zich bij ons aan. Wij vragen ook de nog overgebleven CDU'ers bij ons te komen. Voor iedere rechtsdenkende Neder lander staat de deur open om toe te treden tot een machtige politieke groepering op een wijze als nim mer na de oorlog voorkwam. Wie zich zonder pre tenties aanmeldt wordt met open armen ontvangen. Hun worden de kansen gegeven op democratische manier hun kunnen in werk om te zetten". De voorzitter van de CDU, mr. dr. Zeegers, ont hulde dat ook al officiële besprekingen tussen de Groep-Harmsen en de CDU op gang zijn gekomen. De Amsterdamse advocaat vertrouwde erop dat het overleg met succes kan worden afgerond. Hij zei ook een prettig contact met ridder van Rappard te hebben, maar de Gorkumse burgemeester heeft dat niet bevestigd. „Je moet wel bundelen", zei mr. Zeegers. „De regering gaat straks de drempel naar de Tweede Kamer flink verhogen. Op je eentje heb je dan geen kans meer." De hoofdstedelijke zakenman M. Lewin zoekt zijn eigen weg. De anderen houden hem om al lerlei redenen liever buiten hun deur. Een van die redenen: de heer Lewin zit nogal vaak in Oost-Duitsland. Hij zei er zelf dit van: „Je moet de zaken schei den van het meisje. Waarom zou je met Oost- Duitsland geen handel kunnen drijven. Als je maar geen strategische goederen zendt. Je moet je ook niet bemoeien met de Oostduitse binnenlandse aan gelegenheden. Hier, kijk in mijn kast, ik heb ook veel boeken over het communisme. Ik bestudeer dat systeem. Maar ik ben het er natuurlijk niet mee eens. Wat dacht u? Dat blijkt toch." De heer Lewin. die een militante jeugdorganisa tie wil („aan uniformen en symbolen zal je niet kunnen onkomen"), i s ook hoofdredacteur van het blad Rechts-Om. Daarin riep hij kortgeleden zijn aanhangers op om zaterdag 26 oktober naar Utrecht te komen voor de vorming van een nieu we politiek partij Nieuw Rechts. Het wordt geen christelijke partij, ook geen par tij waarvan je zomaar lid kan zijn. „Er komt een ballotagecommissie, die als het moet gaat zuive ren". De naam Nieuw-Democratische Partij heeft de heer Lewin overboord gegooid. „Die naam deed het niet. Bovendien leek zij op de NPD in Duits land. Dat moet ik niet. Ik ben geen fascist." Mr. Pierre Koot van de Partij voor Ongehuw- den hij kwam bij de laatste verkiezingen net niet in de Tweede Kamer wil met de rechtse concen traties niets uitstaande hebben. „Ik ben niet links of rechts, Lewin? Die heb ik indertijd nog ge royeerd." „Ik heb vijf partijen waaraan ik moet denken. (De Partij voor Ongehuwden, de Partij voor Volks wil en Referendum, Referendumpartij voor de Ar beiders. Referendumpartij voor de Middenstand en Referendum Legalisatie Hazardspelen.) Ik ben voor een referendum, maai daar schrijven jullie toch niet over." En hij gooide de hoorn op de haak. i jV/lARCELLO Caëtano, de 62-jarige rechtsgeleerde, die gisteren is aan gewezen als opvolger van premier Sa- lazar, als leider van de Portugese rege ring, is lange tijd beschouwd als ultra conservatief en uit een oogpunt van continuïteit de meest logische opvolger van Salazar. In zijn jeugd was hij een openlijk be wonderaar van Mussolini, later was hij de voornaamste theoreticus van de corporatieve staat van Salazar en jarenlang is h(j de rechterhand en pro tégé van Salazar in de regering ge weest. Zelfs zijn persoonlijkheid lijkt in vele opzichten op die van Salazar. Hij wordt beschreven als humeurig, ach terdochtig, veelal onverdraagzaam voor onhandigheid en tegenspraak. Soms noemt men hem „agressief", en ruw. Toch kan hij geestig en charmant zijn. Evenals Salazar, Is hij in dc grond van de zaak een teruggetrokken man, ijve rig en intellectueel geaard. T^e eerlijkheid en integriteit van Caë tano zijn, evenmin als die van Sa lazar. ooit in twijfel getrokken. Maar ongeacht al zijn overeenkomsten met de man, die Portugal 40 jaar met ijze ren hand heeft geregeerd, werd Caëta no door oppositieleiders geprefereerd boven alle andere mogelijke kandida ten voor het ambt van premier. Zijn antecedenten beloven volgens velen een ander soort ambtsbekleding, of schoon niet onmiddellijk 'n grote om mekeer wordt verwacht. De huidige leiders moeten dc continuïteit van het regime demonstreren en de conservatieven in het leger tevreden stellen, van wie sommigen, naar ver luidt, een hekel aan Caëtano hebben cn bang zijn voor enige wijziging In de huidige toestand. Maar als Caëtano het als premier uit houdt, verwachten velen, dat hij een meer onbevangen, liberale koers zal inslaan. Er wordt ook gefluisterd, dat Caëtano wellicht een einde zal maken aan de methoden van de politiestaat, die zo gebruikelijk waren in de t(jd van Sala zar. Men maakt dit op uit het feit, dat Caëta no in 1962 ontslag nam als rector van de universiteit van Lissabon, nadat de politie een groep studenten uit elkaar had gejaagd, die op weg waren om grieven met hem te bespreken. Sommigen zeggen, dat Caëtano niet zo zeer verontwaardigd was over de ver- CAËTANO ...op hoop van zegen... korting van de rechten der studenten, als wel over de geringschatting van zijn eigen gezag ais rector. Caëtano's ervaring op onderwijsgebied zou hem ertoe kunnen brengen, het achterlijke onderwijsstelsel van het land te moderniseren. Zijn regering zal wellicht ook worden gekenmerkt door een vermindering van de bureaucratische druk op het land. Met zijn grote administratieve ervaring binnen en buiten de rege ring, zal hij wellicht op ruimere schaal delegeren. 17en grote vraag is, hoe Caëtano de ko- loniële politiek van Portugal zal voeren. Salazar heeft zich nooit iets aangetrokken van dc enorme interna tionale druk om de overzeese gebie den Angola, Mozambique en Guinea in Afrika meer zelfbestuur te geven. Het is zeker, dat op Caëtano zwaarder druk zal worden uitgeoefend. De oorlogen van Portugal tegen door de nationalistische guerrillastrijders zijn in alle drie de gebieden de laatste ja ren heviger geworden. Maar Caëtano wordt geacht, meer ge neigd te zijn tot een of ander compro mis met de nationalisten. /^kndanks het respect, dat hij afdwingt, heeft Caëtano herhaaldelijk gezegd, dat hij het ambt van premier niet be geert. Toen president Americo Thomas hem het ambt aanbood, heeft hij dit vol gens medewerkers slechts „met de grootste opoffering" aanvaard. Bijna van de tijd, waarop hij in 1927 cum laude promoveerde in de facul teit der rechten af, is hij werkzaam geweest in de politiek en de regering. Hi j hielp Salazar de grondwet opstellen, die in 1931 de rechtse corporatieve staat vestigde. In 1955 maakte Salazar Caëtano tot zjjn hoogste bestuursambtenaar als minis ter van het presidentschap. Hij stond op de protocollijsten van de regering als tweede na Salazar zelf en het kwam velen voor, dat hij werd voor bereid om diens opvolger te worden. In 1959 evenwel trad Caëtano zonder op hef uit de regering om rector van de universiteit te worden. In die tijd liep het gerucht, dat hij, evenals anderen, die voor hem bijna tot de top waren gestegen, te mach tig was geworden om verder door Sa lazar te worden begunstigd.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 5