Jongelui komen een avondje dansen met de burgervader Touwtrekken als oplossing voor conflict tussen twee dorpen ;Mag het of mag het niet? Rampspoedige wraakneming door de natuur is zeer wel mogelijk Moeilijke tijd voor openbare badhuizen Beat gaat voor de baat uit Voeten onder het bed. ZO IS HET TENMINSTE TE HARDEN.... Botsograaf al erg gewild onder automobilisten Stockholm heeft 'n klodderschutting Brandweer in V.S. wil wapens Gemeente Noordoostpolder inviteert 1100 nieuwe kiezers voor een originele vormingsbijeenkomst CABARETJE VERBODEN TE ROKEN Water en lucht sterk verontreinigd VUILSTE „DIER" IJS STEEDS MEER W1JKE1S GEEN FUNCTIE MEER THUIS ISOG NODIG GEMEENTELIJK VRIJDAG 4 OKTOBER 1968 TJ>/ zal je gebeuren dat je als 21- jarige door de burgemeester wordt uitgenodigd om een avondje met hem te komen dansen! Lekker hip op de voortbrengselen van een beat- band. In de Noordoost polder hebben elfhonderd jongelui zo'n invitatie ont vangen. En de burgemeester is zestig jaar. Zaterdag 5 oktober gaat het ge beuren. In de sporthal in Emmeloord. Daar staat dan burgemeester F. M. Panthaleon baron van Eek met stram me kuiten gereed. Bijgestaan door zijn vier wethouders en de 23 leden van de gemeenteraad. Veilig achter zijn bureau in het hou ten keetje dat in afwachting van een permanent bouwsel dienst doet als raadhuis, zegt de burgemeester: „Ik zal me er niet toe lenen om de hele avond tond te hossen, hoor. Natuurlijk zal ik de invitatie waarmaken en de een of andere schone ten dans geleiden, maar het gaat ergens ander om." Inderdaad. Het gaat de vroede vade ren van de gemeente Noordoostpolder, waarvan Emmeloord het hart is, om een gesprek met de jongste lichting die dit jaar aan de stemgerechtigden wordt toegevoegd. ..Dat is niets nieuws hoor, zo'n con tactavond", zegt burgemeester F. M. Panthaleon baron van Eek. „Andere gemeenten doen het ook wel en wij heb ben het sinds 1962 gedaan, toen onze gemeente één jaar oud was". ..Wij deden het altijd omstreeks de verjaardag op 1 juli. Na een inleiding vertelden burgemeester en wethouders dan wat over hun werk en vervolgens gingen we dan met zes of zeven jonge lui aan een tafeltje zitten met een kopje koffie. De opkomst op dergelijke avonden was naar onze smaak toch niet groot. Er kwam ongeveer tien tot vijftien procent van de genodigden op dagen". „Vorig jaar hebben we het nog eens geprobeerd met een cabaretje van een half uur er tussendoor, maar dat hielp ook niet veel. Dit jaar proberen we het met het motto „Kom dansen met de burgemeester". Ik weet niet of het een aanbeveling is om met iemand van mijn leeftijd te schermen, maar mijn public-relationsadviseur zei dat het goed was". De public-relationsman, de 35-jarige Wout Jansen, grinnikt. „Ja", vult hij aan, „en ook als het met het dansen tegenvalt, zullen we koppig volhouden." De burgemeester: „Er komt natuur lijk een groep alleen voor het plezier, maar we hopen toch dat er iets blijft hangen van wat we willen vertellen. We willen de jongens en Meisjes wijzen op de plichten en rechten die ze met het bereiken van de meerderjarigheid hebben verworven". ..Ik wil ze bijvoorbeeld zeggen hoe belangrijk het is dat ze nu dezelfde in vloed kunnen uitoefenen als de minister president. Iedereen heeft één stem. Dat is de grote verworvenheid van on ze democratie. En ik kan ze dan ja, ik ratel maar door meteen wijzen wijzen op de narigheid van Tsjecho- Slowakije, waar de mensen veel minder te vertellen hebben, waar geen recht op vrije meningsuiting is". „We gaan ook proberen de zaak te projecteren op onze eigen gemeente. We zitten hier bijvoorbeeld met een raadhuiskwestie. B. en W. willen het nieuwe raadhuis op een andere plaats bouwen dan de raad. Er is nogal wat geharrewar over. Dat is een zaak waar veel mensen in de gemeente zich nauw bij betrokken voelen". En dat is precies waar het gemeente bestuur van Noordoostpolder op aan stuurt. Het jonge kiezersvolkje moet zich betrokken gaan voelen bij het ge- I V gemeente Stockholm is in haar respect voor de mening van het individu nog verder gegaan dan Lon den. Is er in Hvde Park een Speakers' Corner, Stockholm heeft sinds dit voor jaar naast zo'n sprekershoek op het spiksplinternieuwe Sergelsplein midden in de city ook nog een openbare schut ting, waar iedereen op mag schrijven wat hij wil. Deze schutting wordt van gemeentewege verlicht, onderhouden en regelmatig schoongemaakt. De schutting heeft een afmeting van 12 m2 en biedt dus vele perspectieven aan de kreten-kalkende Stockholmers. De eerste, die gebruik maakte van de ze gelegenheid tot schriftelijke opinie uiting in het openbaar, was de direc teur van de Stockholmse plantsoenen dienst. Hij tekende een grote blote voet, waarvan de tenen op het punt stonden te worden afgeknipt door een reusachtige schaar. De tekening werd verklaard met de woorden: „Als jullie nog één keer mijn grasmatten vertrap pen knip ik eigenhandig je tenen er af!" Nadat nog enkele andere officials hun bijdrage hadden mogen leveren, was net de beurt aan de jongelui, die er voor zorgden, dat enkele uren later geen plekje wit meer op de schutting te vinden was. Ergens in het midden stond de kreet: „Geef ons asjeblieft méér schutting!" De gemeente Stockholm beantwoord de dit verzoek met de belofte er voor te zorgen, dat de schutting iedere mor gen schoongeveegd zou zijn, zodat alle burgers die op deze wijze stoom af wilden blazen daar iedere dag opnieuw de gelegenheid voor zouden hebben. ïi" is bijzonder onprettig om onder een bed op de vloer te liggen", zei de ene man tegen de andere. „Kom maar te voorschijn; wees niet bang, we zijn mannen." De man die sprak was een echtgenoot en de man onder het bed had hem met zijn vrouw bedrogen, zo had de echtgenoot later tegenover de politie verklaard. De politie van San Maurizio al Lam- bro, een dorp bij Milaan, heeft een ge detailleerd rapport opgesteld van de verklaringen, die de 30-jarige R. D. B. dezer dagen tegenover haar heeft afgelegd. De politie heeft de hele ge beurtenis onthuld, maar de identiteit van de betrokkenen geheim gehouden. R. D. B., een arbeider, kwam eerder dan normaal thuis. Terwijl hij zijn 27- jarige vrouw P. A. een kus gaf zag hij twee benen uitsteken onder het echte lijke bed. Hij knielde en keek de man die met grote angstogen naar hem staarde, recht in gezicht. Hij sprak heel kameraadschappelijk met hem toen de 26-jarige C. A. van onder het bed te voorschijn kwam. R. D. B. schudde hem de hand en nodigde vervolgens zijn vrouw uit om gezamen lijk een glaasje te drinken. Daarop opende hij de voordeur en ge lastte de man heen te gaan. Enkele mi nuten later opende hij de voordeur op nieuw nu om zijn vrouw uit huis t zetten. Naderhand bracht hij rapport uit aan de politie om uit te leggen waarom hij zijn vrouw niet langer in huis wilde hebben. meentelijk beleid. Het volkje, dat een machtige groep vormt onder de 32.000 inwoners van de piepjonge gemeente. „Kijk", zegt Wout Jansen, uit het kantoortje van de burgemeester een grafiek opvissend, „de plaatselijke be volkingspiramide wijkt sterk af van de landelijke. De jeugd is bij ons sterk in de meerderheid. Bejaarden hebben we slechts één procent, tegen landelijk tien procent. De helft van de bevolking is jonger dan twintig jaar." Burgemeester F. M. Panthaleon ba ron van Eek, met zijn zestig jaren ver reweg de oudste van de gemeentelijke bestuurders, wil alles doen om de af stand bestuur-bestuurden kleiner te ma ken. Daarom heeft hij zich laten porren voor zaterdag 5 oktober. Voor een praatje en een hapje, een drankje en een dansje. Op muziek van De Gerba's uit Zutphen. Kosten voor de gemeente: nog geen twee mille. De beat gaat in de Noordoostpolder voor de baat uit. TPot voor kort waren er in het uit gestrekte Zweedse rijk twee dorr pen, die beide Tarna heetten. Het ene lag in Noord-Zweden en het andere in het midden van het land, in de provin cie Vastmanland. Er waren door het snel toenemen van de communicaties de laatste jaren nogal eens verwarrin gen met de twee dorpen voorgekomen en daarom stelde het ministerie van Binnenlandse Zaken voor, dat het noor delijke Tarna maar een andere naam moest zoeken b.v. Tarnaby, zoals de hele gemeente eigenlijk heette zodat 't andere Tarna in Vastmanland voort aan het enige, echte en ware Tarna kon zijn. Zoals viel te verwachten, viel dit voor stel helemaal niet in goede aarde bij de Noord-Zweden. Waarom moest nu juist hun dorp van naam veranderen? Per slot van rekening had men nogal wat geïnvesteerd in toeristische propa ganda rondom de naam Tarna. terwijl dat andere Tarna helemaal niets voor stelde... enz. Men ging naar de commissaris van de koning in de provincie en verkreeg diens steun. Maar de regering scheen vastbesloten totdat de WV-chef van Tarna in het noorden op het idee kwam op de zaak te beslechten via een partijtje touwtrekken met de rivalen uit het zuiden. Dat idee werd door alle partners geaccepteerd en na enkele we ken van intensieve training kwamen de twee dorpen tegen elkaar in het veld. Elke ploeg bestond uit zeven mannen en een vrouw. Een speciaal uit Noorwe gen gehaalde scheidsrechter controleer de of iedere trekker geen schoenen met spijkers aan had of wanneer hij op blo te voeten stond te trekken zijn nagels niet al te lang had laten groeien. De strijd was reeds na elf seconden beslecht: Tarna uit het noorden be schikte over de beste krachten en mocht daarom de naam Tarna behou den. De touwtrekkers uit de beide dor pen gingen samen een goede maaltijd gebruiken en zonden het touw met behulp waarvan dit conflict was opge lost naar secretaris-generaal Oe Thant met eenbrief, waarin de wens werd uitgesproken, dat ook de conflic ten tussen de landen vaker zouden wor den opgelost met een partijtje sportief touwtrekken. T~|e botsograaf is hard bezig aulomo- bilistiseh Nederland te veroveren. Enkele tienduizenden exemplaren zijn er al in omloop. De handige hulpmid deltjes bij ongelukken worden ver spreid door assurantiebezorgers en ver zekeringsmaatschappijen. De botsograaf is gelanceerd door de Rotterdamse assurantiebezorger Cor van Steensel (38) en niet, zoals wij ten onrechte meldden, door de Rotter dammer F. van Harskamp. „Van Harskamp", aldus uitvinder Van Steen sel, „heeft gewoon vijfhonderd exem plaren gekocht bij de fabriek die ik de produktie in handen heb gegeven". „Vorig jaar augustus al" ,zo vertelt Cor van Steensel, „ben ik voor het eerst met een tekeningetje op zak naar een fabriekje gegaan, maar dat durfde er niet aan te beginnen. De huidige producent durfde het wel aan, maar ik heb wel zelf eerst enkele duizenden exemplaren moeten verkopen." „De verkoop is nu in handen van het Nederlandse Instituut voor het Ver zekeringswezen in Den Haag, die ze afhankelijk van het aantal levert voor 55 cent tot een gulden per stuk." „Op 1 maart van dit jaar heb ik oc trooi verkregen op mijn vinding", al dus Cor van Steensel, „en sinds 12 maart is de naam Botsograaf bij het Bureau voor de Industriële Eigendom geregistreerd." „Over die naam heb ik overigens wel een tijdje lopen piekeren. Ik dacht: Als ik de mensen zo maar een schabloon geef, zegt het ze nog niets. Ik dacht toen automatisch aan het invulformu- lier dat ik had samengesteld, nadat de politie in de helft van 1966 ophield met het registreren van ongelukken met minder schade dan duizend gulden". „Dat formulier heb ik „BLIK"-sem- formulier genoemd. En die naam sloeg aan en werd aanvaard. Hetzelfde wil de ik met de schabloon en waarachtig: Botsograaf slaat aan en wordt aan vaard". „Het hele probleem is", zo redeneert Cor van Steensel, „hoe je de mensen schademinded moet maken. Wie scha de heeft, zet de zaak het liefst van zich af. Een heleboel mensen, redeneren van: Mijn assurantiebezorger verdient flink aan de hoge premies, dus hij moet de klus maar opknappen. De moeilijk heid is alleen dat dat niet lukt zonder gegevens. Met mijn bliksemformulier en mijn botsograaf maak ik 't registre ren van de eerste gegevens voor de mensen aantrekkelijk". De botsograaf heeft ook in het bui tenland belangstelling gewekt. Cor van Steensel aanvankelijk opgeleid tot onderwijzer, na vier jaar schadecorres- pondentie bij verzekeringsmaatschap- ij- en deelgenoot geworden in een as surantiekantoor en sinds 5 jaar eigen baas doktert al weer aan aan ander idee. Binnen enkele maanden hoopt hij zijn eerste viriant op de botsograaf te lanceren. DEN HAAG Na 10 jaar voorzitter van de Nederlandse federatie voor Be jaardenzorg te zijn geweest, heeft de heer drs. A. D. W. Tilanus, mede in verband met zijn andere drukke werk zaamheden, te kennen gegeven deze functie te willen neerleggen. De heer C. Egas, oud-staatssecretaris van het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatscsappelijk Werk, heeft zich be reid verklaard zijn plaats in te nemen. Op zo'n manier vraag je erom dat men zich van de bepalingen niets aantrekt De ergernis over onze steeds vuiler wordende lucht en onze stinkende rivieren neemt toe. En terecht, want deze door de mens veroorzaakte vervuiling, die op zichzelf ernstig genoeg is, weerspiegelt nog een ander kwaad. Het is de ge vaarlijke illusie, dat de technologische mens steeds grotere industriële gemeen schappen kan bouwen zonder ontzag voor de ijzeren wetten van de natuur. Aan gezien de hele geïndustrialiseerde wereld ernstig is verontreinigd en de mens maar al te graag het feit wil negeren, dat de processen van de natuur op aarde volkomen in elkaar grijpen, hoeft men geen enkele illusie te hebben, dat de ont wikkelingslanden een ander beeld in de toekomst zullen bieden. Terecht laat het maandblad Het Beste in de oktober-uitgave een waarschu wend geluid horen, dat met duidelijke feiten wordt gestaafd. Ongeveer 400 miljoen jaren geleden bestond het leven op aarde uit primitie ve organismen, die zuurstof even snel verbruikten als de groene planten haar produceerden. Door een tot nog toe on bekende oorzaak werden in de oertijd deze organismen begraven in afzettings gesteente. zodat de atmosfeer verrijkt kon worden tot een levenonderhoudend mengsel van twintig procent zuurstof plus stikstof, argon, kooldioxyde en wa terdamp. Merkwaardig precies werd dit meng sel in balans gehouden door planten, dieren en bacteriën, die de gassen in gelijkblijvende verhouding verbruikten en weer teruggaven. De primitieve mens heeft aan die toe stand weinig of geen schade berokkend. De technologische mens daarentegen in zeer grote mate. Ondanks de macht, die hij heeft om mogelijk binnen afzienba re tijd op de maan te landen, geeft hij zich geen rekenschap van het feit, dat zijn druk op de natuur wraak kan uit lokken. Overal ter wereld maken vele geleerden zich zorgen, dat de verontrei niging door de mens de een of andere ecologische (ecologie, is de leer der be trekking tussen dieren en planten en de omgeving, waarin zij leven) ramp zal ontketenen. In de Canadese provincie New Bruns wick bijvoorbeeld heeft het gebruik van slechts een halve kilo DDT, om een be paalde boomparasiet te verdelgen, ver scheidene malen ernstige schade toege bracht aan jonge zalm in de rivier Mi- ramichi. De vissen eten het met DDT besmet te plankton en het bestrijdingsmiddel hoopt zich op in hun lichaam. De ori ginele dosis bereikt uiteindelijk een veelvoud van zijn concentratie in vis- etende vogels, die vaak sterven of op houden zch voort te planten. De mens is, wat de verontreiniging be treft, het smerigste dier. Hij zal spoe dig moeten beseffen, dat hij zich niet langer kan veroorloven zorgeloos rook in de lucht te blazen en rioolwater in rivieren te spuien. New York loost da gelijks 760 miljoen liter rioolwater in de Hudson. Elke vierkante kilometer van Manhattan produceert elke dag 65.000 kilo afval dat verbrand moet worden. Dertig procent van het residu zweeft als vlieggas in de lucht om tenslotte op de stadsbewoners neer te dalen. Auto uitlaatgassen bevatten tetraethyllood. Het is nu al zover dat de poolgletsjers dit door de wind overgebrachte lood bevatten. Het beslist onrustbarende artikel In Het Beste geeft nog meer verbijsteren de feiten over de water- en luchtveront reiniging door de moderne mens. He laas vertoont de mens de neiging bij het vernemen van dit soort berichten met zijn krant in de hand onderuit te zakken en slechts te geeuwen. De ver keerde veronderstelling, dat de natuur slechts bestaat om de mens te dienen, vormt de wortel van een ecologische crisis, die zich uitstrekt van de vuil poets, die zijn afval op straat gooit, tot de waanzin van de nucleaire prolifera tie. Er is geen keus voor de mens: in har monie te leven met de natuur is een noodzaak. ROTTERDAM Het gaat de ruim honderd badhuizen in Nederland niet voor de wind. In veel gevallen hebben ztf in bepaalde buurten geen functie meer. Lande lijk lopen de aantallen genomen baden en douches met drie tot vijf procent terug. Leerlingen en onderwijzers van de Burgemeester Amersfoort- jagers boven hun dorp opstijgen. Tijdens de lessen hebben zij school in Badhoevedorp hebben er sinds enkele dagen geen een koptelefoon op, zodat leraar en leerlingen elkaar nu weer oor meer voor, als onophoudelijk van Schiphol de straal- kunnen verstaan. Ieder jaar weer. Er zijn er wier om zet veel sterker is gedaald; tot dertig procent in zes jaar. Een badhuis in Den Haag kostte dit twintigduizend bezoe kers in die periode. Maassluis moet ge noegen nemen met aanzienlijk minder dan de helft van voor 1962. In 1967 sloten drie badhuizen voor goed hun deuren, in 1966 vijf. Het jaar daarvoor kwamen er vijf bij. Oorzaken en gevolgen grijpen nauw in elkaar. De oorzaken zijn duidelijk aanwijs baar. Badhuizen hebben alleen nog een taak in oude buurten. Nieuwe wijken hebben er geen nodig. Honderdduizen den mensen gaan niet meer naar een badhuis, omdat hun huis nu zelf moge lijkheden biedt. Er zijn stadsdelen gesaneerd en oude huizen gemoderniseerd. Dat kostte de grootste hap. Een badcel in een woning betekent voor het badhuis het verlies van een heel gezin. Er zijn meer zwem baden gekomen met douchegelegenheid verder wijkcentra en moderne gym nastieklokalen met eigen badcellen. Als de gymnastieklessen zijn afgelopen kun nen ook anderen er terecht. Tenslotte: veel bedrijven hebben moderne badgele- genheden, waarvan ook gezinsleden ge bruik kunnen maken. Toch vindt de Nederlandse Bond van bad- en zweminrichtingen niet dat de overgebleven badhuizen al gauw ten dode zullen zijn opgeschreven. Het hoofdbestuurslid De Bruin: „Zo lang er nog belangrijke aantallen hui zen zijn zonder badgelegenheid, achten wij het noodzakelijk dat er badhuizen blijven. Het zal van het tempo van de wijksanering afhangen hoe lang dat zal duren. Heel wat installaties zijn de laat ste jaren vernieuwd, waaruit wij maar een conclusie kunnen trekken". „Omgekeerd: als in Den Haag de wijk tussen de Parallelweg en de Zuid- wal verdwijnt, komt er meteen een eind aan het bestaan van drie badhuizen. De woningen in dit stuk oud-Den Haag zijn volgens ons niet meer te moderni seren". In die tussentijd is dit de politiek van de volhouders: In bepaalde wijken de badhuizen moderniseren; de baders proberen te behouden door lage tarie ven; in oudere stadsdelen waar bad huizen nog wel nodig zijn, een groot, verouderd badhuis sluiten en er twee nieuwe maar kleinere voor in de plaats bouwen. Dit is ook van belang omdat gezien de resultaten van een enquete in Amsterdam bezoekers van een badhuis doorgaans geen grotere af stand dan een kilometer willen afleg gen. Gelukkig zijn de meeste badhuizen gemeentelijk eigendom. In het hele land bestaan maar negentien particu liere badhuizen, geëxploiteerd door wo ningbouw- of kruisverenigingen. Er zijn maar twee „echte" particuliere eige naars. De meeste particulieren krijgen een gemeentelijke subsidie ter grootte van het verlies. Maassluis heeft een andere oplossing bedacht. Ook daar hebben douchecellen en badkamers het gemeentelijk bad huis de das omgedaan. B. en W. heb ben nu besloten tot een beperkte open stelling om een gunstiger exploitatie te bevorderen. Verder wil de fysio-therapeut F. Abbas een gedeelte en eventueel later het hele badhuis van de gemeente hu ren of kopen. Door een inwendige ver bouwing wil hij het geschikt maken voor de behandeling van patiënten. Er zou onder andere een vlinderbad met bijbehorende installatie in moeten ko men. LOUISVILLE, (Kentucky) Een aantal commandanten van brandweren in de Verenigde Staten zijn van me ning, dat de tyd gekomen is om hun mannen van wapens te voorzien om zich te beschermen tegen aanvallen van burgers tijdens de onlusten in neger- wijken. De chef van de brandweer van De troit is een van hen die daar tegen zijn. Charles Quinlon zegt „Het is verkeerd dat we ons psychologisch aan de onlus ten zouden aanpassen op deze wijze. We dienen mensenlevens te redden en eigendommen te beschermen, dat is ons werk". Op de conventie van de hoofden van brandweren die in Louisville wordt ge houden zei de chef van de brandweer van Los Angeles, Raymon Dhill, dat hij 60 speciale geweren had bestek voor zijn mannen met ieder zeven schc ten.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 9