Veenendaals - dagblad Mers-el-Kebir wordt basis van rode vloot Buiten Kans op akkoord Wilson-Smitli REGERINGSPLOEG ONBEDREIGD OM DE TAFEL Kabinet blijft buiten schot Vaticaan ontkent proces ketterij wegens Ongewenst als buren Gelders-V'trechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei p ARIJS - Algerije is snel op weg een geweldige Russische basis te worden. Het wordt op het ogenblik over stroomd door Russische militaire instructeurs, technische adviseurs, specialisten op alle gebied. RUSSEN KRIJGEN VASTE VOET IN ALGERIJE Opleiding voor guerrilla's Geen gratie voor Moelele Partij presidium achter optreden Moskou-delegatie Zuiveringen in Polen Caféhouder bij felle brand zwaar gewond ALGEMENE BESCHOUWINGEN Fractieleiders VVD en ARP kruisten degens Zeven doden hij hotelbrand in Zürich Prinses Margriet en mr. Van Vollenhoven terug uit Canada Kosygin onverwacht in Finland Courrèges krijgt mode-oscar Grotere omzet hij Yihamij Wisselvallig weer blijft In de afgelopen maanden hebben zich achttienduizend Russen in Algerije gevestigd. Te Algiers vullen zij al de grote flatgebouwen in het nieuwe deel van de stad en hun kinderen bezoeken er een Russische school. GEEN WAARDE Vrucht in t wild II ONTKENNING TSJ.-SLOW AKI JE ITALIAANSE REGERING STEUNT ITSIEPLAN FIAT EN CITROEN Zware eis WEL ONDERZOEK NAAR WERK VAN PROFSCHILLEBEECKX MAAR: CATECHISMUS BISSCHOPPEN LUNS TERUG Brand in St.-Pauluskerk nerd aangestoken ?-<* '.wfUt.-k-,. 9we$»oof redactie an administratie: Flint Bernhardlaan 28, Veenendaal. Telaf. 00386-10550 (adm.). 10757 en 10066 (fed Qiro 1321600. Rhenen Boekhandel C. Waiboer VALLEI Voortzetting van liet nieuwsblad „De Vallei", opge richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v. Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine 'annonces „Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden 1,50, ieder woord meer 15 cent. WOENSDAG 9 OKTOBER I968 - 42e JAARGANG no. 238 Rocher-Noir. de satellietstad die de Fransen in de buurt van Algiers hadden gebouwd om er hun bestuurs organen onder te brengen, is geheel in Russische handen. „Wanneer men Europa in de rug wil aanvallen, dan moet men proberen vas te voet te krijgen in Afrika". Deze stra tegische visie van Lenin schijnen de Russen op het ogenblik gestalte te wil len geven. Profiterend van de oorlog in het Midden-Oosten, hebben zij door middel van hun vloot vaste voet gekre gen in het Middellandse-Zeegebied. Hun moeilijkheden met Tsjecho-Slo- wakije trokken de aandacht van de we reld dermate, dat nauwelijks iemand in de gaten had dat de Russische Middel- landse-Zeevloot werd uitgebreid tot 45 moderne eenheden. Voor het onderhoud en het bevoorra den van deze vloot beschikken de Rus sen thans over drie bases: Alexandrië in Egypte, Ltakia in Syrië en de groot ste en modernste van het gehele Mid dellandse-Zeegebied, Mers-el-Kebir in Algerije. Volgens de overeenkomst van Evian flou deze basis tot 1977 in het bezit blij ven van Frankrijk. De Gaulle hechtte er dit jaar plotseling geen waarde meer aan. Op l februari van dit jaar werd zij aan Algerije ten geschenke gegeven. Binnenkort zullen er tweeduizend Rus sische deskundigen arriveren. Zij zullen de basis inspecteren en nagaan in hoeverre zij nog verbeterd kan worden en aangepast op de noden van de Russische vloot. Behalve haar goed beschermde rede, waar de groot ste vliegkanipschepen een ligplaats kunnen vinden, bezit de haven een ondergrondse stad, die een ideale schuilplaats biedt tegen aanvallen met nucleaire wapens. Zij bezit kazer nes. werkplaatsen, opslagplaatsen, zie kenhuizen, een industriële wijk en een KINS J ASA Generaal Moboetoe heeft het gratieverzoek van Pierre Moe lele, die gisteren door een krijgsraad ter dood is veroordeeld, afgewezen. Radio-Kinsjasa meldt, dat de voor malige rebellenleider door de kogel ter dood zal worden gebracht. Hem zijn moord, verkrachting, roof met wa pengeweld en rebellie ten laste gelegd. Het vonnis is geveld door drie hoge of ficieren. De beklaagde mocht zich niet laten bijstaan door een advocaat. W/at later dan de grove zwarte hagel van de vogelkers verschij nen de eveneens blauw-zwarte kleine pruimpjes van de sleedoorn, verspreid in de met hop behangen hagen tussen het karmijn der meidoornbessen. De bloementooi ervan ontplooit zich vóór het verschijnen der blóren en daarom kunnen we in april-mei echt van de blanke sluier om de stekeltakken ge- E nieten en het fijne aroom daarbij trekt mij ook wel aan. Veel minder spectaculair en matig door mens en vogel gewaardeerd zijn de steen- vruchtjes, doch niettemin heb ik er mijn herinnering aan, want ze piepten 5 overal door twijg en kleurend lover als wij er „worstepinnen" van sneden, d.w.z. de lange doorns, die moeder voor het afsluiten der darmen bij de slacht gebruikte. We moesten er zorg vuldig de bast met het aardappelmes je afschaven en kregen een cent per dozijn; dit was heel wat voor een kin- f derhand in die dagen! Wanneer de vorst over de sleepruimen was gegaan, waren ze genietbaar, doch ik geloof niet, dat de tegenwoordige jeugd er veel aan zou vinden. \tfe kauwden er lang op; ze waren zo te zeggen een voorloper van het kauwgom. Wegens het sterk-gedoornde uiterlijk rekenden de oude botanici de sleedoorn abusie velijk tot de acacia's en de gedroogde bloesems in de apotheek noemde men daarom ..Flores acaciae". De Duitse pastoor Kneipp (1821'97), genees kundige van naam vooral wegens de door hem gepredikte koudwaterbe- handeling, prees hen als bloedreini gend middel. Het zal hem hebben ge zeten in het blauwzuur, pectine en looistoffen, die de struik bevat. 9 okt. 1968 A. B. WIGMAN latiMiaittiititiMtrf DE GAULLE basis cadeau commandopost voor operaties te land, ter zee en in de lucht. Hel staat wel vast dat de Russische Middellandsc>- Zeevloot hier haar hoofdkwartier zal vestigen eerder dan te Alexandrië of Latakia. Uiteraard wordt dit alles door de Al gerijnse regering ontkend. Niettemin staat het vast dat de Russen zich mees ter hebben gemaakt van de in Batna ge vestigde industrieën en van het staal bedrijf te Bone. Ook kan niet worden ontkend, dat in 't binnenland Russische instructeurs bezig zijn guerrillastrijders op te leiden, die Afrika dienen te zuive ren van Westerse invloeden. Ook kan men te La Calle, vlakbij de Tunesische grens, een lanceerbasis voor raketten uit de grond zien verrijzen. Er bestaat geen twijfel over, dat het Russisch de tweede officiële taal is in het Algerijn se leger, nog voor het Frans. PRAAG Het presidium van de Tsjecho-Slowaakse communistische partij heeft het optreden van de af vaardiging naar de jongste besprekin gen in Moskou goedgekeurd. Dit staat in een communiqué, dat gisteravond in Praag werd uitgegeven na afloop van een bijeenkomst van het presidium onder leiding van de eerste partijsecre taris Dubcek. Het presidium heeft besloten, dat de voornaamste taken welke de partij thans moet uitvoeren, in de komende dagen zullen worden geformuleerd. Na in het voltallige centrale partijcomité te zijn besproken, zullen de besluiten ter kennis van de partij-organisaties en het publiek worden gebracht, aldus het communiqué. Het presidium beveelt aan. dat de grondbeginselen van het beleid sinds januari van dit jaar, die in de praktijk zijn beproefd en duurzame waarde heb ben gekregen in het leven van de par tij en de maatschappij, duidelijk wor den geformuleerd. In het communiqué wordt kritiek geoefend op enerzijds de activiteit van „parasiterende anti-socia listische krachten" en aan de andere kant op de onvolkomenheden, die bij het in praktijk brengen van het politie ke beleid van na januari zijn gebleken. Het partijpresidium spreekt berich ten uit westelijke bron tegen, als zou den wijzigingen in de hoogste partij- of staatsleiding worden overwogen. WARSCHAU Aan de universiteit van Warschau zijn in de laatste maan den 37 geleerden ontslag wegens „revi sionistische opvattingen". Dit blijkt uit een bericht in het dagblad „Zycie Wars- zawy" over een partijbijeenkomst in de hoofdstad. Honderdnegentien nieuwe docenten zijn benoemd die niet alleen aan de „wetenschappelijk-pedagogi- sche", maar ook aan de „ideologisch- politieke" eisen beantwoorden, aldus het bericht. ROME Gisteren heeft de Italiaan se minister van Industrie, Andreotti, in een verklaring voor de commissie in dustrie van de Italiaanse senaat beves tigd, dat Fiat en Citroën overeenstem ming hebben bereikt over een plan voor nauwe samenwerking. De Itali aanse regering gaat akkoord met dit plan, zo zei hij. LONDEN Vandaag begint in de haven van Gibraltar het nieuwe over leg tussen de premiers Wilson (Enge land) en Smith (Rhodesië). Het zal, zo nemen beide partijen aan, de laat ste kans zijn om een oplossing te vin den voor de onafhankelijkheidskwes tie die drie jaar geleden begon, toen Rhodesië eigenmachtig de onafhanke lijkheid uitriep. Wilson vertrok gisteravond met een transportvliegtuig van de R.A.F. uit Londen naar Gibraltar. Premier Smith reisde in gezelschap van de Britse gou verneur van Rhodesië. Sir Humphrey Gibbs, die Londen steeds trouw is ge bleven, en de ministers van Justitie en Buitenlandse Zaken. Wilson wordt ver gezeld van de minister voor Gemene bestzaken Thomson, die de voorberei dende bsprekingen heeft gevoerd. Het Britse kabinet heeft Wilson gis teren toestemming gegeven voor het nieuwe overleg, dat plaats heeft aan boord van het elfduizend ton metende aanvalsschip Fearless (Onbevreesd), een der nieuwste schepen van de Royal Navy. Bij het overleg gaat het erom te be kijken of een regeling haalbaar is voor het Rhodesische vraagstuk, die voor beide landen aanvaardbaar is. Of dit zal gebeuren was wat Londen aangaat nog zeer twijfelachtig, hoewel men weet dat er nu met premier Smith be ter valt te praten dan in vele maanden het geval was. Hij heeft zich on langs ontdaan van de extremisten in zijn kabinet en hij is nu weer heer en meester in Rhodesië. Zuid-Afrika heeft zich de laatste we ken ook weer zeer ingespannen om dc twee partijen tot nieuw overleg te be wegen. Om een akkoord te bereiken moet Ian Smith een heel eind tegemoet ko men aan de zwaarste Engelse eis: hij moet beloven dat de vier miljoen Afri kaanse Rhodesiërs ongehinderd in staat zullen worden gesteld om de macht, na een redelijke periode, over te nemen van de 230.000 blanken in Rho desië. Krijgt Wilson die garantie, dan is het zijn beurt om water in de wijn te doen. Dan moet hij zijn eis herzien dat Engeland nooit in onafhankelijkheid zal toestemmen voordat de zwarte Rhode siërs baas zijn in eigen huis. De be lofte dat Engeland dit nooit zal doen heeft Wilson aan het Gemenebest gege ven en aan de labourpartij die zich nog vorige week heeft uitgesproken tegen nieuwe onderhandelingen met premier Smith. Komt er ook nu geen overeenstem ming dan is Smith wel gedwongen om verder te gaan op de weg naar apart heidspolitiek en naar het uitroepen van de republiek. ZWOLLE Bij een felle brand is vannacht de caféhouder H. dc Jong uit Frankhuis, een buurtschap bij Zwolle, zwaar gewond geraakt. De heer De Jong, die met zyn dochter en haar tweejarig kind boven het café woonde, werd in zijn slaap door het vuur over vallen. Vader en dochter, de laatste met haar kind in de armen, konden zich door een sprong uit een raam op dc eerste verdieping in veiligheid stel len. De vader, die in paniek was ge raakt, meende echter, dat het kind van zijn dochter nog in het brandende huis moest zijn en ging weer naar binnen. Even later sprong hij nogmaals jiaar beneden, brandend als een fakkel. Buren, die gealarmeerd waren door het geroep van de slachtoffers, rukten hem de kleren van het lijf, maar de man moest toch ernstig gewond naar een ziekenhuis worden veivoerd. De oorzaak van de brand is niet be kend. DEN HAAG De politieke partijen zijn elkaar gisteren in de Tweede Kamer te lijf gegaan. Op de eerste dag van de algemene politieke beschouwin gen over Miljoenennota en Troonrede is het kabinet-De Jong daarbij vrijwel buiten schot gebleven. De liberale politieke leider, mr. E. H. Toxopeus, en de a.r. fractievoorzit ter. mr. B. W. Biesheuvel, waren de grote gladiatoren, die niet alleen de scheurmakers maar ook elkander be- kanipten. Minister Biesheuvel verweet O ROME Het Vaticaan heeft gisteren toegegeven dat een onderzoek wordt in gesteld naar het werk van de Neder landse theoloog prof. pater E. Schille- beeckx. Het sprak echter legen dat het hier zou gaan om een proces wegens ketterij. Mgr. Eausto Vailainc, het hoofd van de Vaticaanse persdienst, wees er in een verklaring op, dat s inds de acht tiende eeuw het Vaticaan niemand meer wegens ketterij heeft vervolgd. De Vaticaanse Congregatie voor de ge loofsleer bestudeert de opvattingen van pater Schillebeeckx als een onderdeel van haar taak- Zij bestudeert alle theo logische meningen, die op het ogenblik in de roomskatholieke wereld leven en zij doet dit „niet in een geest welke Nadat hun woonwagen was afgebrand, heeft het echtpaar Van Engelen met zijn twaalf kinderen maanden in een tent gewoond in de bossen bij Heliendoorn. Nu wonen zij in een hun toegewezen huis, ondanks de protesten van de andere bewoners m de buurt. enige verwantschap vertoont met de in quisitie", aldus Mgr. Vailainc. De Congregatie bevestigde dat de be kende theoloog pater Karl Rahner, jezu- iet. was uitgenodigd naar het Vaticaan te komen om zijn mening te geven over de opvattingen van pater Schillebeeckx. Hij was gevraagd te komen als vriend van de theologische adviseur van het Nederlands episcopaat en niet als diens verdediger- zo deelde mgr. Vailainc me Een Nederlandse, in Rome woonach tige theoloog, heeft gisteren als zijn me ning gegeven dat het onderzoek van het Vaticaan naar de leerstellingen van pa ter Schillebeeckx voornamelijk betrek king heeft op zijn medewerking aan de Nieuwe Katechismus en zijn opvattih- gen met betrekkin tot de maagdelijk heid van Maria. De commissie van onderzoek van de Congregatie voor de geloofsleer, die in eerste instantie een gesprek heeft gehad met pater Rahner, bestond uit de Itali aanse dominicaan pater Ciappi. de Vlaamse jezuïet Dhanis en de Neder landse dominicaan, professor Lemeer. die rector is van het internationale St. Thomascollege in Rome. De Nederlandse bisschoppen, met uit zondering van mgr. J. W. M. Bluyssen, die in Rome verblijft, hebben gister avond- na afloop van een vergadering als presidium van het pastoraal conci lie. een verklaring uitgegeven naar aan leiding van het proces tegen prof. Schil lebeeckx. Over het onderzoek van de theologi sche geschriften van prof. Schillebeeckx is aan de bisschoppen officieel nog niets meegedeeld, aldus deze verklaring. Zij verwonderen zich erover, dat er bij de Congregatie voor de geloofsleer twijfels bestaan over de orthodoxie van deze theoloog, in wie zij groot vertrou wen stellen. De bisschoppen spreken de verwachting uit, dat als het onderzoek betreffende prof. Schillebeeckx te Rome wordt doorgezet, de twijfels en verden kingen ongegrond zullen blijken. De laatste berichten, die de bisschop pen bereikten tijdens hun vergadering, versterken hen in deze verwachting. De bisschoppen zullen hun verontrusting bezorgdheid in Rome kenbaar maken. ZüRICH Bij een hotelbrand in Zü rich zijn vanochtend tenminste zeven mensen om het leven gekomen. Ver scheidene anderen worden vermist. Vijftien mensen, onder wie een vrouw die uit een raam sprong, zijn in een ziekenhuis opgenomen. De brand werd door 150 brandweerlieden bestreden. Het duurde verscheidene uren alvorens men het vuur meester was. De juiste oor zaak van de brand is nog niet bekend, maar een jonge employé van het hotel is aangehouden. de „exclusivisten" in de partijen en ook D'66 dat zij het tegengestelde be reiken van wat zij willen, namelijk een concentratie. Mr. Toxopeus bespeurde bij de min derheden een neiging om de baas te spelen. En D'66 wil blijkbaar zoveel splinters dat daaruit een grote eenheid zou zijn te vormen. Toen mr. Biesheu vel echter de openheid van zijn eigen partij etaleerde en zei niet zo enghartig te zijn om te veronderstellen dat ver nieuwing onmogelijk zou zijn in een sa menwerking met de V.V.D., kreeg hij van mr. Toxopeus te horen dat deze niet zo enghartig was om te beweren dat er met de A.R.P. geen evenwichtig beleid zou zijn te voeren. Bij mr. Biesheuvel, zo zei hij, is het blijkbaar wy'er de oude theorie van lood om oud ijzer Minister Tunis van Buitenlandse Za ken kwam V avonds tegen half twaalf de Tweede Kamer binnen, vlak voordat de eerste dag van de algemene politie ke beschouwingen een einde nam. De bewindsman kwam uit New York, waar hij aanwezig was geweest bij de algemene vergadering der Verenigde Naties. Zoals bekend, was er van de zijde van de Kamer aandrang uitge oefend op minister Luns om het begro tingsdebat bij te wonen. Nauwelijks had minister Luns zijn plaats achter de regeringstafel ingeno men, of de aan het woord zijnde fractie voorzitter van de groep-Aarden, drs. Aarden, richtte zich tot minister-presi dent De Jong met de vraag of deze ook van plan is op kortere of langere termijn wijzigingen in zijn kabinet aan te brengen. Bepaalde posten kunnen bijvoorbeeld zwak bezet zijn en ik vraag mij af of bijvoorbeeld bouwbeleid en werkgele genheid voldoende aan hun trekken ko men. Voorts herinnerde hij aan een ad vies dat het Eerste-Kamerlid De Beau fort in 1963 aan minister Luns'had ge geven om een rustperiode te nemen. Ik heb de indruk, dat minister Luns onder hevig is aan sterke politieke slijtage, aldus de radicale fractievoorzitter. Kamervoorzitter mr. Van Thiel schor ste vervolgens de vergadering tot van ochtend elf uur. Dan zouden nog enkele financieel-economische deskundigen aan het woord komen. Men zie ook elders in dit nummer. SCHIPHOL Verwelkomd door ko ningin Juliana, zijn vanochtend prinses Margriet en haar echtgenoot, mr. P. van Vollenhoven, met een DC-8 van C.P.A. uit Canada op Schiphol terugge keerd. Het jonge paar heeft op uitnodi ging van deze luchtvaartmaatschappij gedurende drie weken een verlate nu- welijksreis gemaakt door Canada. HELSINKI Geheel onverwacht heeft de Russische premier Alexei Ko- sygin een bezoek gebracht aan Fin land. Het Finse ministerie van Buiten landse Zaken maakte eerst gisteravond bekend, dat de Sovjet-leider al vanaf maandag in Helsinki verbleef. Met de president van Finland, Kekkonen, heeft Kosygin gisteren een vistocht gemaakt. Over de politieke aard van het bezoek wordt druk gegspeculeerd, maar offi cieel is hierover niets meegedeeld. Het is niet onmogelijk dat het Kremlin de Finnen wil overtuigen van de noodzaak van een betere bewapening om zich te kunnen verdedigen tegen het „Duitse revanchisme". Finland en Rusland heb ben een verdrag, waarin Russische hulp aan Finland wordt toegezegd in geval van „Westduitse agressie". De regeringsploeg, met uitzondering van minister Luns, tijdens de alge mene politieke en financiële beschou wingen in de Tweede Kamer. Achter de regeringstafel v.l.n.r.: de ministers Klompé CultuurRecreatie en Maat schappelijk Werk), Veringa Onder wijs en Wetenschappen), Roolvink (Sociale Zaken en Volksgezondheid Den Toom (Defensie), De Block (Eco nomische Zaken), Witteveen (vice- premier en Financiën), De Jong nli- nister-president). Bakker (vice-pre mier en Verkeer en Waterstaat), Polak (Justitie), Beernink Binnenland se Zaken), Udink (Ontwikkelingshulp), Lardinois (Landbouw en Visserij) en Schut (Huisvesting en ruimtelijke or dening). Dc Franse couturier André Courrèges zal 28 november in het Duitse Krefeld de internationale mode>-Oscar van dit jaar in ontvangst nemen. Hij krijgt de ze prijs, die twee jaar geleden aan ont werper Pierre Cardin werd uitgereikt, voor z(jn „uitzonderlijke creatieve pres taties". De Parijse couturier Courrèges heeft een eigen interpretatie van de minimode. Zijn modellen, die vaak in lichte kleuren worden uitgevoerd, hebben altijd een vrolijk karakter. BRUSSEL De brand die in april j.l. de St.-Paulskerk in Antwerpen goed deels verwoestte, is het gevolg van kwaadwillige opzet. Een deskundige van het Antwerpse parket is tot deze con clusie gekomen. Hij heeft verklaard dat hij bij zijn onderzoek duidelijke resten van twee brandhaarden heeft waarge nomen, die geen verband konden hou den met een eerste brand, die enkele uren tevoren in een aangrenzende win kel had gewoed. ARNHEM De Verenigde Industrie- en Handelmij. Vihamij verwacht voor dit jaar een bedrijfsresultaat, dat niet lager zal zijn dan over 1967. Toen werd 10 procent dividend uitgekeerd. De groothandel heeft in het eerste halfjaar 1968 een iets beter resultaat behaald dan vorig jaar. De inkrimping van de winstmarges en de gestegen kosten werden goedgemaakt door een omzetstijging van bijna 11 procent. Vóór de overdracht van de aandelen W. J. Stokvis heeft deze vennootschap f 200.000 dividend betaalbaar gesteld, dat is evenveel als over 1967. Het kabinet van Noord-Ierland heeft het optreden van de politie tij dens de onlusten in het afgelopen week einde in Londonderry goedgekeurd en gezegd, dat dit ingrijpen te rechter tijd is geschied en verhinderd heeft, dat „een uiterst gevaarlijke situatie" zich ontwikkelde. Een gezamenlijke commissie van het Amerikaanse Congres is het eens geworden over een wet op de verkoop en het vervoer van vuurwapens. De wet verbiedt verkoop van munitie van de ene Amerikaanse staat naar de andere en invoer in Amerika van overtollige wapens uit het buitenland. (Van onze weerkundige medewerker) Uet oktoberweer blijft periodiek ge stoord. De weerkaart van van morgen doet verwachten, dat een nieuwe bij Ierland aangekomen sto ring, morgen in onze omgeving tijde lijk weer regen zal brengen. Aan de andere kant bevordert een gebied met stijgende luchtdruk boven Frankrijk het voorkomen van opklaringen of zonnige perioden. Het blijft vrij zacht, hij wind uit zuidelijke tot zuidweste lijke richting, in Gelderland maximaal circa 15 graden. Een zeer natte september wordt als regel gevolgd door een droge oktober. Wij kunnen dit staven aan de hand van waarnemingen op de Veluwe van 1859 tot nu toe. Er waren 21 septem bermaanden met 100 mm neerslag en meer; daarvan werden er 14 gevolgd door een te droge oktober en slechts zeven door een natte. De extreem natte Septembers (meer dan 150 mm) t.w. die van 1918, 1936 en 1948 wer den in die gevallen door een te droge oktober gevolgd (regen 37 tot 58 mm tegenover 73 normaal). Morgen, zon op: 06.56, onder: 17.57. maan, op: 19.03, onder: 11.40.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 1