Vechtpartij voor gerechtsgebouw in Moskou over Tsjecho-Slowakije Voor u tot 61/4°/o rente en voor u keuze uit 6 spaarvormen en vooru RENÉ GASSEN, leven in flienst van het recht „Oplossing crisis in 't vooruitzicht" Rennies Stilte rond het akkoord van Moskou PARADE Over de Revolutie Nieuw middel tegen olie op zee Nobelprijs voor de vrede i de bank waar ook zich thuis voelt PROCES TEGEN JONGE DEMONSTRERENDE INTELLECTUELEN Weinig aandacht in Sovjet-pers 2 Starfighters verongelukt Belaunde Terry nu in New York Beeld van Churchill beklad in Brussel Z.-Afrika bouwt raketbasis Een platenbon is altijd raak ONTWRICHT SNIJDEND Sparen is aantrekkelijk, vooral bij onze bank, de NMB. Hoge rentepercentages en meer spaarmogelijkheden, waaronder nu ook 6% spaarbrieven. Voor particulieren, stichtingen en verenigingen. De NMB heeft voor iedereen .een aangepaste spaarvorm, hoge rente en echte persoon lijke service. En ook dit laatste is iets waar we beslist niet zuinig mee zijn. Een platenbon is altlfd raak Een platenbon is altijd raak BASK1SCH PRAKTIJK Een platenbon is altijd raak Chrysanten Zeeën van kleur. Te zien en voordelig te koop bij iedere bloemenwinkel, kar en kraam. Neem ze mee. Want we hebben ze nodig in dit wat kale seizoen. Mexicaanse regering: CONTACT Brandend maagzuur, [helpen direct!' DONDERDAG 10 OKTOBER 1968 11TOSKOU Voor- en tegenstanders van de Russische -l-'-l invasie in Tsjecho-SIowakije hebben elkaar gisteren in Moskou afgerost. Dat gebeurde naar aanleiding van een proces tegen vijf jonge intellectuelen. Zij hadden kort na de bezetting van Tsjecho-SIowakije een protestdemonstra tie gehouden op het Rode Plein, in het hart van de Rus sische hoofdstad. Andere jongeren verhinderden dit. Daarop vlogen de twee partijen elkaar in de haren. Een beroep op de politie van de intellectuelen om hun tegenstan ders te arresteren wegens straatschen derij vond geen gehoor. De vijf demonstranten die terecht staan zijn dr. Pavel Litvinof (29), een natuurkundige en kleinzoon van Maxim Litvinof, onder Stalin lange tijd minis ter van Buitenlandse Zaken; mevrouw Larissa Daniel (38), de vrouw van de schrijver Joeli Daniel die in februari 1966 werd veroordeeld tot vijf jaar dwangarbeid; Vadim Delone, een stu dent; Konstantin Babitski (40), een taalgeleerde die is verbonden aan de Russische Academie van Wetenschap pen en Vladimir Dremljoega (28), van wie alleen bekend was dat hij zonder beroep is. Allen hangt een maximum straf van vijf jaar dwangarbeid boven het hoofd. Het vijftal dat in Moskou terecht staat, maakt deel uit van een kleine groep jonge Russische intellectuelen die een verbeten strijd voert voor meer vrijheid van meningsuiting in de Sovjet-Unie. Mevr. Daniel en dr. Litvi nof hebben een leidend aandeel in deze beweging. Zij werden op 25 augustus gearres teerd toen ze op het Rode Plein in Moskou demonstreerden tegen de be zetting van Tjecho-Slowakije. Volgens het Russische persbureau Tass dat 31 IN31B3AOV „Hij ls morgen jarig en woont ver weg" v.a. 4,25 BONN In drie uur tijds heeft de Westduitse luchtmacht gisteren twee gevechtsvliegtuigen van het type Star- fighter verloren. Sinds 1962, toen West- Duitsland dit type in gebruik nam, zijn 90 van deze toestellen verongelukt. Een van'de Starfighters stortte neer in Westfalen, de andere bij de monding van de Wezer. Beide piloten kwamen om het leven. Een derde piloot, die meevloog wordt vermist. In totaal ver ongelukten 46 piloten met Westduitse Starfighters. BREZNJEF petitie De vechtpartij speelde zich af tussen arbeiders en vrien den van de beschuldigden. Zij waren samengestroomd voor het gerechtsgebouw in een buitenwijk van Moskou. Vrienden en familieleden van het vijftal dat terecht staat probeerden verscheidene malen een petitie op te stellen waarin ze bij partijleider Breznjef protesteerden tegen dit en overeenkomstige processen achter gesloten deuren. proces zijn beslag krijgt. De petitie was mede-ondertekend door 56 andere be kende Russen. Arbeiders, die gisteren ook samen- groepten voor het gerechtsgebouw, maakten veelvuldig snijdende opmer kingen over het proces, dat binnen zijn eerste dag was ingegaan. Een van hen merkte op dat dr. Litvinof zeker niet met „fluwelen handschoenen" zou zijn aangepakt wanneer zijn vader loodgie ter was geweest en geen minister. Een vriend van de beschuldigden ant woordde: „Het is interessant dat de regering altijd de hulp van de arbeiders inroept wanneer ze zich bedreigt voelt". De meerderheid van de Russen weet inmiddels weinig van wat er zich tij dens het proces in Moskou afspeelt. De Russische pers besteedt er weinig aan dacht aan en buitenlandse radiozenders worden voortdurend gestoord. Het proces tegen de vijf demonstran ten zal, naar men verwacht, drie dagen in beslag nemen. c in een kort bericht melding maakte van het proces, probeerden zij „de aandacht te trekken van voorbijgan gers door spreekkoren en andere acties waardoor de waardigheid van het Rus sische volk werd beledigd". „Het gevolg hiervan was", aldus Tass, „dat 't verkeer op het Rode Plein werd ontwricht en dat toeristen die een mu seum bezochten, in moeilijkheden kwa men". Met geen woord repte Tass over de gebeurtenissen in Tsjecho-SIowakije, die de aanleiding vormden voor de pro testactie. Onder de aanhangers van de be schuldigden die buiten het gerechts gebouw protesteerden tegen de gang van zaken, was dr. Pyotr Jakir, his toricus en zoon van generaal Ion Jakir, die in 1930 werd terechtge steld tijdens een zuivering. Hij kreeg bijval van een gepensioneerde gene- raal-majoor, Pyotr Grigoryenko, die zich ook tijdens vroegere processen tegen intellectuelen aansloot bij de demonstranten. Hij wond zich giste ren ZO'op dat hij een politieman wilde slaan met zijn wandelstok. Omstanders konden dit op het nip pertje beletten. Generaal Grigoryenko vertelde jour nalisten, dat hij in een petitie aan het Russische Hooggerechtshof had gepro testeerd tegen de wijze waarop het ADVERTENTIE mei. Th. van Dongen kassier kantoor Breda NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK ADVERTENTIE „Ze vond 't fijn om zelf uit te zoeken" v.a. 4,25 BUENOS AIRES De vorige week afgezette president van Peru, Fernan do Belaunde Terry, is gisteren naar New York gevlogen nada't hij eerst een mislukte poging had gedaan naar Peru terug te keren. Belaunde geniet politiek asiel in Ar gentinië sinds hij op 3 oktober door een militaire junta werd afgezet. Gisteren kondigde hij aan, dat hij naar Uruguay wilde gaan. Eenmaal op het vliegveld wilde bij echter naar Peru. Met een toe stel van een Amerikaanse maatschap pij vertrok hij inderdaad, maar het vliegtuig keerde na een half uur terug. Belaunde wehd onder politiebewaking naar een wachtkamer gebracht. Later vertrok hij naar New York. ADVERTENTIE „Ik weet niet waar h(J van houdt" v.a. 4,25 OSLO De Nobelprijs voor de vrede is toegekend aan de Franse rechts geleerde René Cassin, rechter bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Tot vorige maand was de 81-jarige professor president van dit hof. Cassin is voorzitter geweest van de commissie van de Ver. Naties voor de Rechten van de Mens. Hij heeft, aldus de commissie van het Noorse parle ment die de prijs toekent, steeds geijverd voor naleving van de bepalingen van de Verklaring van de Rechten van de Mens, die in 1948 tot stand kwam. Yeenendaal: Markt 5. Ede: Breelaan 1. De prijs bedraagt 350.000 kronen (een kleine kwart miljoen gulden), een goude medaille en een diploma. De Nobelprijs voor de vrede is twee jaar lang niet uitgereikt. Onze correspondent in Parijs telefo neerde ons gisteravond: René Cassin, die op 5 oktober 81 jaar oud werd, heeft zijn gehele leven in dienst gesteld van de rechtvaardig heid en het recht met zijn hoge intel ligentie hij is niet alleen doctor n de letteren, maar ook in de politieke, economische en rechtswetenschappen probeerde hij de fundamentele be ginselen van de samenleving over te brengen op zijn studenten aan de uni versiteiten van Rijssel, (1920 - 1929), van Parijs (1929 - 1960), aan de Aca demie van het Internationale Recht in Den Haag en te Genève. Hij verdedigde deze beginselen met zijn Baskische vurigheid hij was te Bayonne geboren als lid van de Franse delegaties bij de Volkerenbond (1924 - 1938), bij de Verenigde Naties (1946 - 1958) en als mede-oprichter van de wetenschappelijke en culturele orga nisatie in de Ver. Naties, de Unesco. Lag dit alles in het theoretische vlak, ook in de praktijk bracht hij zijn ken nis in toepassing. Op nationaal gebied als vice-president van de Staatsraad (1944-1960), als lid van de constitutione le raad (sedert 1960),en vooral lals pre sident van het opperste arbitragehof. Op internationaal gebied deed hij dit eerst als lid en daarna als president van de Commissie voor de Rechten van de Mens, als eerste rapporteur van het Handvest van de Rechten van de Mens, tenslotte als rechter en sedert 1962 als president van het Europese hof. BRUSSEL De Belgische politie zal voorlopig onafgebroken een oogje houden op het standbeeld van Sir Winston Churchill in Ukkel, een voor stad van Brussel. Dit blijkt nodig om dat vandalen het monument hebben beklad met teksten als „Yalta verra der" en „Yalta 1944 - Praag 1968". De kladpartij is de jongste in een reeks van soortgelijke incidenten. ADVERTENTIE „Ze heeft een grammofoon. Dus v.a. 4,25 KAAPSTAD Zuid-Afrika gaat eei raketbasis aanleggen op de kust vai Zoeloeland. Het proefterrein zal zich tot ver in de Indische Oceaan uitstrek ken. De basis wordt een steunpilaar van de Zuidafrikaanse defensie. 0 René Cassin, de president van het Europese Hof voor de rechten van de mens, liet gisteren in zijn woning in Parijs plechtig de kurk van een fles champagne springen. Hij had juist i gehoord dat hem de Nobelprijs voor de vréde voor 1968 was toegekend. ADVERTENTIE Zeg het met bloemen. 8c* MEXICO Voor het eerst sinds het uitbreken van de ongeregeldheden in Mexico, eind juli, hebben de rege ring en de studenten officieel met el kaar gesproken. De bijeenkomst duur de bijna een hele nacht. De regeringsdelegatie stond onder leiding van Jorge de la Vega Domin- guez, directeur van het economisch, po litiek en sociaal instituut van de rege ringspartij (PRI). Voor de stakende studenten waren de belangrijkste verte genwoordigers Marcelino Perello en Ro berto Escudero. De la Vega Dominguez deelde na af loop mee, dat er sinds 28 september al enkele besprekingen waren geweest maar de twee partijen hadden zich daarin beperkt tot een uiteenzetting van hun standpunten. Men kwam toen niet tot resultaten. Nu echter, aldus de vertegenwoordi ger van de regering, „is de dialoog be gonnen". Wel wees hij er op dat het nog te vroeg was om te spreken over het einde van de crisis1. Het contact dat nu tot stand is gebracht leek hem echter erg belangrijk. „Het stelt een spoedige oplossing in het vooruitzicht" zo besloot hij optimistisch. Intussen deden de studenten een ver geefse poging om een herdenkingsbij eenkomst te beleggen voor de vermoor de guerrillaleider Ernesto Guevara, die een jaar geleden omkwam in Bolivia. Militairen beletten hun de toegang tot de universiteit van Mexico-stad. ADVERTENTIE druk op de maag, opgeblazen gevoel PRAAG De Praagse leiders wil len zoveel mogelijk redden van hun li berale programma, hoewel de druk van Moskou toeneemt. Dat viel af te leiden uit een communiqué na afloop van een bijeenkomst van het presidium van de partij. Of partijleider Dubcek en zijn poli tieke vrienden lang zullen kunnen stand houden tegenover het ideologi sche offensief van Rusland, leek twij felachtig. Volgens 'niet bevestigde berichten zal de Russische premier Kosygin op 21 oktober naar Praag komen ter ondertekening van het kort geleden in Moskou overeengekomen Tsjechisch-Russische akkoord. Desondanks zal Tsjecho-SIowakije, voor zover Dubcek en de zijnen dat kunnen verhinderen, niet terugkeren naar het stalinistische verleden. Dat schreef het partijblad, Rude Pravo, gis teren. Het blad wees bovendien berich ten over mogelijke veranderingen in de partijleiding als verzinsels van de hand. Inmiddels heeft nog steeds niemand van de Praagse leiders een verkla ring afgegeven over de juiste beteke nis van het akkoord van Moskou. Evenmin heeft de partijleiding met een woord gerept over het vertrek naar Moskou, gisteren, van een Tsje- choslowaakse delegatie onder leiding van vice-premier, Frantisek Hamouz. Deze delegatie zou details moeten re gelen van de overeengekomen statio nering van Russische troepen in Tsje cho-SIowakije. v De Tsjechoslowaakse premier, Old- rich Cernik, en Gustav Husak, de lei der van de Slowaakse communistische partij, proberen intussen de Tsjechoslo waakse dagbladen ervan te overtuigen, dat ze voor het behoud van het land de eisen van Moskou moeten accepteren. De leiders vrezen, dat de kranten het akkoord zullen opvatten als een eenzij dige nederlaag voor Praag, waartegen ze zich moeten verzetten. De pers moet de partij steunen in haar pogingen om de overeengekomen maatregelen stipt uit te voeren, aldus Cernik. De massa media, zo voegde hij eraan toe, moeten zich evenals wij gebonden voelen aan de overeenkomst met Moskou. ADVERTENTIE VIEUX De Zachte Hollandse KONJAK li/Ten kan de situatie in dewereld af- doen met enkele dooddoener* cliché's, even nietszeggend als geesteloos. Daarbij zegt men dat Nederland als nationale plaag heeft! de commissie, Frankrijk: De Gaulle en Zuid-Amerika: de revolutie. Het is aardig gevonden, maar het klopt toch niet. Zoals men de wereld niet in schema's of formules kan van gen, zo is ook hier ergens iets mis met deze dooddoener. En dat het niet klopt met schema's of formules, komt door de mens, die zich eenvou dig niet geheel wetmatig laat voor schrijven hoe te denken en te le ven. Om de mens gaat het ook in Zuid- Amerika, een van de brandpunten van het huidige politieke leven. Zuid-Amerika, dat pas enkele tiental len jaren bezig is zich zelf te ontdek ken en welks miljoenen inwoners van grote invloed zullen zijn bij het be palen van de weg, die de wereld in de volgende jaren zal gaan. De te genstellingen tussen rijk en arm, tussen bezittenden en bezitlozen, zijn in dit deel van de wereld nog zo groot en schrijnend, dat er eenvou dig iets moet gedaan worden, wil hier niet een chaos ontstaan, waarin vele negatieve geesten als vissers in troebel water zullen kunnen optre den. A ls overal is, is ook hier de situatie niet zwart-wit. Niet alle rijken zijn hebzuchtig, a-sociaal en op uit buiting uit. Niet alle armen onge veer 95 procent van de bevolking zijn arm maar edel en uit op sociale rechtvaardigheid en ontwikkeling. Maar wel is zeker, dat sociale recht vaardigheid en de eerlijker verdeling van de aanwezige welvaarts bronnen nodig is, wil de chaos niet komen. Een van de lieden die iets van deze problematiek voor Zuid-Amerika had doorgrond is de nu dezer dagen verdreven president van Peru, Be launde Terry. Het begon al bij zijn verkiezing, die in tegenstelling de traditie in Peru, op min of meer democratische wijze geschiedde. In ieder geval was er bij BELAUNDE TERRY poging de stembuszege van Belaunde niet de gebruikelijke terreur, bedrog en omkoperij. De Peruviaanse presi dent poogde iets van de modernere ideeën voor Peru in praktijk te bren gen. Hij is daarin niet altijd ge slaagd. Dat kwam niet alleen door de tegenstand van de bezitters, het kwam ook door kwaadwilligheid en onbegrip van de niet-bezitters. Maar in ieder geval wekte zijn stre ven de tegenstand van velen die zich in hun huidige status bedreigd za gen. T^eze bedreigden hebben tenslotte de steun kunnen verwerven van het Peruviaanse leger. Waarschijnlijk omdat de president tenslotte ook dit bolwerk wilde aantasten, na de ko mende verkiezingen. En waarschijn lijk zijn er in het leger bijna even veel generaalsals manschappen. Het is dwaas om van Belaunde Terry een martelaar te maken. Dat is hij beslist niet. Maar het is waarschijnlijk nog dwa zer, om een man die langs de we gen van geleidelijkheid Peru een stap op de weg naar betere toestan den wilde leiden, weg te sturen. Tijdens zijn bezoek aan Columbia heeft Paus Paulus Zuid-Amerika aangera den om een andere weg in te slaan, een weg naar betere toestanden, maar hij veroordeelde daarbij de weg van het geweld. Het is zeker, dat geweld nooit iets op lost en meer problemen en meer haat en verbittering achterlaat, dan indien men iets langs de weg van overreding en geleidelijkheid kan bereiken. Maar het aantal mensen in Zuid-Ame rika dat meent dat aan de redelijk heid geen kans wordt gegeven en dat de weg van het geweld verkiest, wordt steeds groter. Niets voor niets is de verering voor de Argentijnse- Cubaan, die in Bolivia terechtgesteld werd, „Che" Guevara, groeiende. En dat niet altijd bepaald uit sym pathie voor zijn persoon, maar meer uit het gevoel dat zijn gewelddadigs oplossing de nog enig mogelijke is. 'Natuurlijk is dat niet zo. Maar revoluties als die nu in Peru van het leger, bereiken alleen het tegen deel van wat zij zeggen te willen be werkstelligen. Het is ook geweld en de armoede en krotten van Peru kan men niet ach ter een Potemkin-dorp van tanks verschuilen. DEN HAAG Een Amerikaanse oliemaatschappij heeft een chemisch produkt ontwikkeld dat een groot suc ces is gebleken in de strijd tegen olie velden op zee. Het grote voordeel van dit middel is dat het niet giftig is en dait het plantaardige en dierlijke leven onder water er niet door wordt be dreigd. Het middel, dat Corexit wordt ge noemd. is intussen enkele malen in de praktijk toegepast na ongelukken met tankers en bij een verontreiniging door stookolie van de haven van New York. Minder dan een week nadat het pro dukt in een kleine hoeveelheid was ont wikkeld in een Amerikaans laborato rium van Esso liep in de buurt van Kaapstad do tanker Esso Essen op de rotsen. De vierduizend ton ruwe olie die in zee terecht kwam, werd bestre den met honderd vaten Corexit die uit de Verenigde Staten ijlings waren over gevlogen. Na drie dagen spuiten door vier klei ne vliegtuigen en twee schepen werd geen olje meer waargenomen. Corexit zorgt ervoor dat de olie zich met een grotere snelheid over het wa ter verspreidt en splitst de olie tegelij kertijd in zeer kleine deeltjes die niet meer samenvloeien. De deeltjes gaan in het zeewater zweven en kunnen door hun geringe omvang in snel tempo door organismen in het zeewater worden af gebroken. De ramp met de Torrey Canyon heeft geleerd dat' deze organismen de olie veel vlugger afbreken dan chemicaliën. De. chemische bestrijdingsmiddelen die bij deze ramp zijn gebruikt, hebben bovendien grote schade toegebracht aan het zeeleven. Op tal van strategische punten langs de grote scheepvaartroutes heeft de Es so intussen Corexit opgeslagen. Alle tankschepen van de Esso ook de Ne derlandse worden of zijn er mee uit gerust. De raffinaderij van de maat schappij in Rotterdam beschikt al over een werkvoorraad. In ons land is het produkt nog slechts verkocht aan Mobil Oil, een concurrent van de Esso, die het op een booreiland in de Noordzee gebruikt. Ook Rijks waterstaat heeft grote interesse ge toond.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1968 | | pagina 7