Veenendaals
- dagblad
Nauwelijks enige vooruitgang
inzake Rhodesische kwestie
Buiten
Clifford: geen versterking
troepen in W.-Duitsland
Ruimtevaarders
onderdrukken
verkoudheid
In Mexico brandt het Olympisch vuur
boron
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Nieuwe griep-
variatie
in aantocht
Drie doden bij
autobotsin»
Onzekerheid over vlucht om de maan
Aardbeving in
Australië
Studenten uit
Delft help en
mensen weg
uit Oostblok
WILSON HOUDT MOGELIJKHEID VAN OVERLEG OPEN
CERNIK WEER
IN MOSKOU
Eckmast II
Tilly v.d. Made
start niet
op 400 meter
Brandstichting
in museum
Mr. Van Vollenhoven
be^on vandaag
bij de Heidemij
Besprekingen in Bonn
Weer kind van
zesling overleden
1
SCHIRRA WAS WÊ
EVEN BOOS
Dr. J. M. de Jong
overleden
WINNAAR
N« 44333
in het grote
STOPLICHT
SPEL
^SvSSSSS£
Vooruitzichten
wat heler
- z*in net een<^en"- )at was
Muziekje
Tevreden
VflNNAAR
f 500,-
H PINION PRIJS.
Bur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.). 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen.
Boekhandel C. Waiboer
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei'*, opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine 'annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden
ƒ1,50, ieder woord meer 15 cent.
MAANDAG 14 OKTOBER 1968 - 42e JAARGANG no. 242
GIBRALTAR Premier Wilson van Engeland en zijn ambtgenoot lan
Smith van Rhodesië zijn gisteravond uiteengegaan, zonder dat het con
flict over de onafhankelijkheid van Rhodesië is opgelost. In het slotcommu
niqué. dat gisteravond laat te Gibraltar werd uitgegeven, werd gezegd dat „de
onenigheid over fundamentele kwesties is blijven bestaan**.
De twee staatslieden hebben gedurende vier dagen aan boord van de Britse
kruiser ..Fearless" op de rede van Gibraltar overleg gepleegd.
Volgens het communiqué is wel enige
voortgang geboekt. De Britse rege
ringsleider heeft zijn collega een stuk
overhandigd, dat behoudens goedkeu
ring van het Britse kabinet, een basis
vormt voor een voorstel tot regeling
van het conflict met Rhodesië zoals
dat in het Britse parlement zou moeten
worden ingediend. Dit document zal
premier Smith met zijn regering in Sa
lisbury gaan bespreken. Als de rege
ring in Salisbury dat zou wensen, zal
de Britse staatssecretaris voor geme
nebestzaken, Thomson, daarheen rei
zen om aan dit overleg deel te nemen.
NOG GEEN VACCIN
BESCHIKBAAR
DEN HAAG In de medische we
reld wordt rekening gehouden met de
komst van een nieuwe griepvariatie.
Het is de Mao-griep, ook wel „Hong
kong" genoemd, naar de plaats waar
de ziekte voor het eerst is gesignaleerd.
Daarna is zij op de Philippijnen en in
enkele plaatsen in Amerika waargeno
men.
In Nederalnd is volgens dr. L. Bure-
ma, directeur van de GG en GD in
Rotterdam, nog geen geval aange
toond.
Inenting tegen de ziekte zal pas mo
gelijk zijn in december-januari als
Philips-Duphar voldoende vaccin zal
hebben aangemaakt.
Goedaardig
De ziekte is volgens tot dusver ont
vangen rapporten een variatie op het
A-2 virus. Er zijn geen tekenen van
een kwaadaardig verloop waargeno
men, zei dr. Burema.
Het reeds langer bestaande A-2 vac
cin biedt slechts een geringe immuni
teit tegen de „Hongkong".
De enige afdoende bescherming te
gen besmetting is inënting met het nu
in de maak zijnde vaccin. Daarvoor
komen in de eerste plaats degenen in
aanmerking die op grond van bepaal
de afwijkingen een verhoogd risico lo
pen.
De Leidse viroloog dr. N. Masurel
zegt dat hij drie jaar geleden al de We
reldgezondheidsorganisatie heeft ge
waarschuwd tegen de komst van de
nieuwe griepvariatie. Er zou volgens
hem tijdig vaccin hebben kunnen zijn
als zijn waarschuwing niet in de wind
was geslagen.
WENEN Een Tsjechoslowaakse re
geringsdelegatie onder leiding van pre
mier Oldrich Cernik is vanmorgen in
Moskou aangekomen.
De Tsjechoslowaakse delegatie zal
besprekingen voeren over kwesties, die
voortspruiten uit de overeenkomst van
Moskou.
CO
Uoe hoog de eik steeds in aanzien
heeft gestaan blijkt uit het feit,
dat de Germanen hem evenals de
beuk tot de vruchtbomen, de
„arbor frugifera", rekenden, zoals
Tacitus vermeldt. Niet alleen de die
ren des velds, maar ook de eerste
mensen moesten zich volgens enige
Romeinse auteurs met eikels voeden.
Zulke aanduidingen vindt ge bij Ovi-
olius, Juvenalis en Lucretius. Wij ken
nen de eikels haast uitsluitend als
eekmast, d.w.z. als wildvoer en van
hoeveel belang zij daartoe zijn, blijkt
uit het groet der Servische herders
„Zijn er eikels?", zoals men bij ons
zegt „Hoe vaart u?" Ge moogt niet
onderstellen, dat ik de Zuidslavische
taal zou verstaan!
Alleen reeds wegens het kostelijke
voedsel moeten wij de eik in ere hou
den; schaal- en vliegwlld (eenden,
duiven) zijn er verzot op. Vooral vrij
staande bomen geven rijke dracht.
Blijkt de oogst zeer groot, dan worden
de eikels wel geraapt voor winter-
voer. Schoolkinderen, die er een aar
dig centje door kunnen bijverdienen,
krijgen soms voor dit gezonde werk
in het bos vrij van school. Dit kan
gerust, want zoveel kunnen ze van
die voedzame vruchten niet vergdren,
of er blijft nog genoeg over voor de
herten, reeën, eekhoorns, moeflons,
en vogels, ja in het voorjaar zien we
aan de jonge opslag, dat er vele de
dans ontsprongen. Eekmast met zijn
40 procent zetmeelgehalte komt qua
voedingswaarde al spoedig na bonen,
lupinen, erwten, gerst, maïs, rogge en
haver, doch de kastanje blijft er met
34 procent achter, hoewel zij weer
geprefereerd wegens de verzekerde
oogst, die bovendien groot pleegt te
zijn.
14 okt. 1968 A. B. WJGMAN
ItBMMttMIMIIIflMlllft
GEEN CONCESSIES
Voordat hij zijn laatste bespreking
met Wilson begon, had Smith tot enke
le journalisten gezegd, dat de Britten
geen grote concessies hadden gedaan.
Het standpunt, dat de Britten schrifte
lijk ter kennis van de Rhodesische dele
gatie hebben gebracht, werd niet zon
der meer door Smith afgewezen. Hij
zei het stuk, dat volgens hem geen ulti
matum was, met zijn ministers te moe
ten bespreken.
Het Britse document behelst een voor
stel tot aanvaarding en uitvoering door
Smith van de zes reeds eerder door de
Britten opgestelde beginselen, die de
basis zouden moeten vormen van een
nieuwe constitutie. Deze constitutie zou
de totstandkoming binnen afzienbare
tijd van een Afrikaans meerderheids
bewind moeten garaderen. Voorts wordt
voorgesteld dat Rhodesië terugkeert
naar een wettig bewind met Smith aan
het hoofd. De Engelsen hebben voorts
aangeboden een onderwijsprogramma
te financieren om de Afrikanen voor
te bereiden op de regeringsverantwoor
delijkheid.
Ook dit voorstel is reeds tijdens vroe
gere besprekingen gedaan.
OOSTERHOUT Omstreeks half
twaalf zondagavond zijn bij een ver
keersongeluk in Oosterhout, op de weg
naar Raamsdonkveer, drie personen
om het leven gekomen.
Op de „Staphorsterkruising" in Oos
terhout verleende de bestuurder van
een personenauto, de heer F. van Don
gen (52) uit Rijen, geen voorrang aan
een tweede personenauto. Als gevolg
van de aanrijding kwamen de heer Van
Dongen en zijn 49-jarige echtgenote,
mevr. J. B. van Dongen-Van Boeren,
en een inzittende van de tweede auto,
mej. A. M. Ba vel (19) uit Raamsdonk
veer, om het leven. De bestuurder van
de tweede auto, de heer A. L. M. B. uit
Roosendaal, werd ernstig gewond.
Over andere verkeersongelukken, die
dit weekeinde zijn gebeurd, leest u el
ders in dit nummer.
MEXICO-STAD Tilly van der Ma
de zal vandaag niet starten in de eer
ste serie van de vierhonderd meter.
Op advies van dokter De Jongste,
heeft zij zich moeten terugtrekken.
De Leimuidense, die zich sinds zater
dag al niet fil voelde, kreeg zondag
avond een acute griepaanval, gepaard
gaande met hevige koorts. Zij moet
het bed houden.
Het is niet zeker of Tilly van der
Made donderdag deelneemt aan de se
ries 800 meter. De artsen pogen mo
menteel met penicillinetabletten de
koortsaanval terug te dringen.
LONDEN Scotland Yard zoekt naar
saboteurs, die benzinebommen hebben
neergelegd in het rijks oorlogsmuseum
te Londen. Door die bommen is een
grote brand ontstaan in de bovenste
verdiepingen van het gebouw, waarin
herinneringen aan de militaire helden
daden uit het verleden worden bewaard.
DEN HAAG Mr. Pieter van Vol
lenhoven is vandaag zijn werkzaam
heden bij de Koninklijke Nederlandse
Heidemaatschappij te Arnhem begon
nen.
Wegens de verplichtingen, die hij
als „maandvlieger" bij de Koninklijke
Luchtmacht heeft, zal de heer Van
Vollenhoven tevens nog enkele dagen
per maand zijn vliegvaardigheid blij
ven onderhouden.
Gisterochtend werd er aan boord van het oorlogsschip Fearless in de haven
van Gibraltar een godsdienstoefening gehouden, die werd bijgewoond door
de Britse premier Wilson (links) en premier Smith (derde van links) van Rhodesië.
BONN De Amerikaanse minister van Defensie, Clark Clifford, heeft gis
teren in Bonn gezegd, dat de V.S. op het ogenblik geen plannen hebben
tot versterking van hun strijdkrachten in West-Duitsland in verband met de
Russische bezetting van Tsjecho-SIowakije.
Clifford zei dit tegenover journalisten
na drie dagen van besprekingen met de
Westduitse kanselier, Kiesinger, en de
Westduitse minister van Defensie,
Schroder, over de nieuwe militaire si
tuatie, na de jongste gebeurtenissen in
Tsjecho-SIowakije.
De Amerikaanse minister van Defen
sie zei wel, dat er gesproken was over
versterking van de Westduitse strijd
krachten.
In welingelichte kringen is gezegd,
dat Clifford bij zijn besprekingen met
Kiesinger en Schroder uitdrukking heeft
gegeven aan de wens van Washington,
dat West-Duitsland een groter aandeel
draagt in de defensielast en van de
kosten der legering van Amerikaanse
troepen in West-Duitsland.
President Johnson heeft in een per
soonlijke brief, aan burgemeester Klaus
BIRMINGHAM In het kinderzie
kenhuis van Birmingham is zondag een
tweede kind van de zesling gestorven,
die de 30-jarige mevr. Sheila Thorns elf
dagen geleden ter wereld had gebracht.
Er zijn nu nog drie meisjes en een
jongen in leven.
Schütz van West-Berlijn verklaard, dat
de Verepigd'e Staten pal blijven staan
voor de vrijheid van West-Berlijn. De
brief werd de burgemeester overhan
digd door de Amerikaanse minister
van Defensie, Clifford.
O
PERTH Vanmorgen is in de stad
Perth in de staat West-Australië 24 se-
eonden lang een aardbeving gevoeld,
die de hevigste wordt genoemd in de
stad sinds mensenheugenis.
Gebouwen scheurden, muren en pla
fonds bezweken en ruiten vlogen aan
scherven. De mensen in Perth vlogen
in paniek huizen en gebouwen uit.
Honderdduizenden Westaustraliërs heb
ben de sehrik van hun leven gekre
gen, toen de aardbeving de zuidelijke
helft van de Australische staat onge
veer een halve minuut lang deed schud
den.
Vele centra in de driehoek Albany-
Kalgoorlie-Geraldton, 'n gebied van on
geveer 4.000 vierkante km, zijn geïso
leerd doordat de verbindingen verbro
ken zijn. Ten oosten van Northam is
het verkeer geheel gestremd, doordat
een deel van de grote hoofdverkeers
weg is verwoest.
4 \p Cape Kennedy werd bekend,
dat het nog onwaarschijnlijk
is dat een volgende Apollo al in
december een vlucht om de maan
zal maken. Ruimtevaartdeskundi
gen vinden het risico toch te groot,
ook al verloopt de vlucht van de
Apollo-7 naar wens. Zjj willen
eerst nog meer vluchten laten ma
ken om het systeem geheel onder
de knie te krijgen.
Een van de dingen waarover on
zekerheid bestaat is dat de drie
astronauten in een baan om de
maan komen en die niet meer
kunnen verlaten. De Amerikaanse
dienst voor lucht- en ruimtevaart
(NASA) liet weten dat de Apollo-8
juist deze kwestie zal moeten be
studeren.
Men zal pas definitief een be-
CAPE KENNEDY Waller Sehirra en Walter Cunningham, twee van de
drie ruimtevaarders aan boord van de Apollo-7, die allen lijden aan
verkoudheid, hebben gisteren gemeld, dat zij na enige uren slaap en een paar
asperines er veel beter aan toe zijn. Ook hun metgezel, Don Eisele. die mede
als gevolg van het ademen in een ruimte met zuivere zuurstof last had van
een verstopte neus, voelde zich opgeknapt.
Cunningham liet weten dat de voe
ding aan boord van het ruimtevaartuig
zo overvloedig was, dat hij vermoede
lijk zo nu en dan eens een maaltijd zou
moeten overslaan. De vlucht van de
Apollo-7 die in een baan tussen de 222
en 282 km rondom de aarde draait,
verloopt volgens plan.
De drie ruimtevaarders hebben gis
teren hun vrije tijd benut om hun
spieren, die na bijna drie dagen met
te weinig beweging vermoeid waren
geworden, weer eens wat te oefenen.
Voor zondag stonden geen experimen
ten op het programma. De kosmonau
ten namen ieder op zijn beurt plaats
achter een toestel met elastische rie
men, die heen en weer getrokken kun
nen worden. De ruimtevaarders waren
blij zich op deze manier te kunnen oefe
nen, temeer daar zij hebben geklaagd
dat zij te veel slapen en te veel eten.
Tijdens de „gymnastiek" werden
de ruimtevaarders voor de derde
keer verrast door een muziekje, dat
overigens niet op het programma
stond. De cabine vulde zich met vro
lijke klanken, die waarschijnlijk af
komstig waren van een radio in het
ruimtevaartcentrum te Houston. Het
laatste wijsje was zeer toepasselijk.
„Fools rush in where angels fear to
tread", (dwazen stormen binnen waar
engelen aarzelen een voet te zetten).
De leider van de ruimtevlucht met
de Apollo-7 Gene Kranz, heeft op een
persconferentie gezegd, dat tijdens de
eerste dagen in de ruimte de leden van
de Apollo-bemanning 36 a 38 procent
van de taken volbracht, die hun waren
gesteld. Kranz is bijzonder tevreden
met dit resultaat.
Volgens Kranz is het beslaan van de
ruiten van de Apollo-7 met kosmisch
stof nog geen direct ongemak voor de
manoeuvres, die uitgevoerd moeten
worden als de Apollo naar de aarde
gaat terugkeren. De drie ruimtevaar
ders zouden eerst de horizon met het
blote oog behoven te observeren wan
neer het automatische controlesysteem
voor terugkeer naar de aarde niet zou
functioneren.
Op het ogenblik is de toestand zo,
dat slechts een van de vijf vensters
van de apollo „schoon" is.
Walter Sehirra had zaterdag even
Jn Mexico zijn zaterdag de Olympische Spelen 1968 be
gonnen. Met het ontsteken van de Olympische vlam
door de Mexicaanse atlete Enriqueta Basilio, nam dit grootse
sportfestijn een aanvang.
Er werden al prachtige prestaties geleverd en enkele
Olympische records werden naar de historie verwezen. Maar
tegelijkertijd werd ook reeds de gedachte van verbroedering
door de sport geweld aangedaan. Bij de voetbalwedstrijd
IsraëlGhana ontstond een enorme kloppartij en werden
enkele spelers uit het veld gestuurd en de volleybalwedstrijd
RuslandTsjecho-SIowakije kreeg een pijnlijk politiek
tintje door de wijze, waarop het publiek partij trok voor de
Tsjechische meisjes.
Voor Nederland was er op de eerste dag reden tot vreugde,
maar ook reden tot grote teleurstelling. De roeiers deden
het fantastisch, maar de hockeyploeg werd wat men noemt
afgeslacht door Pakistan (06).
Voor uitvoerige verslagen leze men de sportpagina's.
Verbaasd luisterde het achtjarige
zoontje van astronaut Cunningh
am, Brian, gisteren naar de stem van
zijn vader die op het ruimtevaartcen
trum in Houston helder werd ont
vangen.
een boze bui. Hij maakte ruzie met
een vluchtleider op Cape Kennedy. Als
gevolg daarvan kwam er niets van de
afgesproken televisie-opnamen in de
cabine van de Apollo-7. Deze opnamen
zouden vandaag worden gemaakt.
De dienstdoende vluchtleider op Cape
Kennedy, Paul Nahey, verzocht Sehir
ra zaterdag om de afgesproken opna
men te maken. Sehirra reageerde zeer
geïrriteerd.
„Dat kan nu niet" zei hij. „De tele-
visie-apparatuur staat niet opgesteld.
Wij hebben nog geen gelegenheid gehad
om de spullen uit te pakken. We hebben
trouwens ook nog niet gegeten. En ik
ben nog steeds verkouden. Het kan nu
niet."
Enigszins uit het veld geslagen door
deze reactie zweeg de vluchtleider een
poosje. Daarna zei hij: „Alles wat we
je vragen is een paar opnamen ma
ken." Maar Sehirra hield voet bij stuk.
Hij stelde de opnamen uit tot vandaag.
Prominent Nederlands
hervormd theoloog
DEN HAAG Dr. J. M. de Jong,
rector van het theologisch seminarie
van de Nederlandse Hervormde Kerk
in Driebergen, is op 56-jarige leeftijd
plotseling overleden. Hij werd zater
dag tijdens een dienstreis dood aange
troffen in een hotel te Düsseldorf.
Met dr. De Jong is een vooraanstaand
theoloog heengegaan, die ook buiten
de Hervormde Kerk grote bekendheid
genoot.
Dr. De Jong werd op 23 september
1911 te Leiden geboren, studeerde theo
logie aan de Rijksuniversiteit aldaar en
daarna nog een jaar in de Verenigde
Staten.
In 1935 werd hij kandidaat, in 1937
jeugdpredikant te Amsterdam vanwe
ge de Vrijzinnig-Christelijke Jongeren
Bond. In 1941 werd hij predikant te
Oterleek-Noord-Schermer. en in 1948
ging hij opnieuw als predikant naar
Amsterdam. In 1955 werd hij be
noemd tot conrector van het theolo
gisch seminarie van de Nederlandse
Hervormde Kerk. Sinds 1961 was hij
rector van het opleidingsinstituut.
Dr. De Jong werkte mee aan de on
langs verschenen boeken over geloof
en natuurwetenschappen, waarin hij
een opmerkelijke bijdrage leverde
over de opstanding, gezien tegen de
achtergrond van de natuurwetenschap
pen. Voor de Ikor-televisie werkte hij
de afgelopen vier jaar mee aan maan
delijkse discussieprogramma's. eerst
in de rubriek „Opspraak", het laatste
jaar in een eigen gespreksprogramma,
„Dat staat te bezien".
Vanavond zal dr. De Jong in de t.v.-
rubriek „Kenmerk" worden herdacht.
De begrafenis heeft donderdagmiddag
plaats te Stompetoren (N.H.),
sluit nemen in november, wanneer
de resultaten bekend zijn van de
vlucht van de Apollo-7. De ruim
tevaartdeskundige dr. Wernher
von Braun, heeft erop gewezen,
dat de astronauten te allen tijde
de vlucht kunnen afbreken door
remraketten in te schakelen. Bjj
een maanvlucht bestaat die mo
gelijkheid niet.
DELFT Studenten van de Techni
sche Hogeschool in Delft verlenen men-
seri uit Oosteuropese landen hulp bij het
verlaten van hun land. De organisatie,
die op dit gebied actief is, heeft kans
gezien enkele tientallen mensen veilig
in de vrije wereld te brengen, waar ze
zich een nieuwe bestaan kunnen op
bouwen. Degenen, die achter deze ac
tiviteiten staan en zo mogelijk maken,
zjjn al meer dan een jaar actief. De con
tacten met de mensen in de Oosteurope
se landen, die ook een gedeelte van de
organisatie voor de vluchtelingen ver
zorgen, zijn toevallig ontstaan.
Binnen enkele weken zal een van de
voornaamste organisatoren uit Delft
naar Oost-Duitsland reizen om daar
contacten te leggen. In de toekomst wil
men ook mensen gaan helpen dat land
te verlaten. Tot nu toe is men in Oost-
Duitsland nog niet actief geweest.
De mensen, die over de Oostblokgren
zen worden heen geholpen, zijn hoofd
zaak (maar niet uitsluitend) afkomstig
uit intellectuele en artistieke kringen.
De Delftse personen, die hun vlucht
mogelijk maken, kennen de vluchtelin
gen niet en de vluchtelingen kennen
hun helpers niet. Dit systeem wordt ge
volgd om in geval van moeilijkheden
herkenning van de betrokkenen onder
ling onmogelijk te maken. Slechts en
kele contactmensen zijn met de iden
titeit van de helpers op de hoogte.
De hulpverlening speelt zich feitelijk
af in drie fasen. In de eerste plaats
wordt gezorgd voor de benodigde fi
nanciële middelen, in de tweede plaats
voor documenten en tenslotte voor de
nodige contacten, die de vluchteling over
de grens moeten brengen en contact
adressen in het land, waar de gevluch
te zich naar toe begeeft.
De mensen die tol. nog toe zijn ge
holpen, zijn fai Duitsland opgevangen.
Waar zij zijn gebleven en welk bestaan
zij na hun vlucht hebben opgebouwd,
is bij de organisatoren niet bekend.
ADVERTENTIE
Michael Musmanno, die na de twee
de wereldoorlog als president optrad
bij het proces van Neurenberg tegen
Duitse oorlogsmisdadigers, is zondag
overleden aan een hartaanval.
Musmanno was rechter in het hoogge
rechtshof van Pennsylvania, in Pitts
burg. Hij is 71 jaar geworden.
(Van onze weerkundige medewerker)
commentaar van onze mede- j
werkster in Hoog-Soeren, toen zij
gistermorgen 24 mm etmaalregen
doorgaf. Tot nu toe is daar in oktober
5 al 90 mm gevallen, tegen normaal on-
geveer 73 mm in de hele maaiul. Apel-
doorn kwam zaterdag op 20 mm.
j De vooruitzichten voor de komende
paar dagen zijn nu eindelijk eens wat
beter. Van de Oceaan nadert een rug
van hoge druk, die vooral dinsdag en
j woensdag meer zonnige perioden zal
brengen en op de meeste plaatsen
droog weer.
Wij geloven niet, dat een storing, j
die van Frankrijk naar Duitsland
koerst, vanmiddag in Gelderland een
l grote uitwerking zal hebben. De nach-
j ten worden iets kouder, met minima
tussen 6 en 9 gradende middagwaar-
den blijven op 14 d 15 graden maxi-
maal.
Morgen: Zon op: 07.05 onder: 17.46
Maan op: 23.38 onder: 15.50